if
If
Jtumoi* waf het
Mijn Indrukken uit Amerika
RADIO-PROGRAMMA
Gcvangihnedirecteur: „Maar hoe ier wereld is hel Je
gelukt een gat door een dubbeisteensmuur te maken mei
alleen een etensmos?"
Oevangene: „Nou, ziet u meneer, dat was nou niel
mooiiijk voor me. M'q vrouw is- niet zoo'n beste koukon-»
jneid, ziet u'
(Punch|
Ullra-feminislo, haar echtgenoot op een wandeling een
vogelverschrikker wijzend:
..Is het jo nooit opgevallen, Hendrik, dat men n o o i 1
een vogelverschrikker als vrouw ziel?"
Hendrik, e.erliik: ..N-noni" (London Opinion)
„Zeg, lui, kennen jullie
die mop van de Ier en do
geit?"
„O, nee, meneer, vortell
U 'm eensï"
(eSpnft
Yronw: „Dio jongen van ons gaat met den dag meor op
jou lijken I"
Man (onderworpen): „Wat heeft ie nu weer uitge
voerd?" (Humorist)
>„Tk gelooi niets van dat schandaal met Kitty",
j,Waarom vertol jo het mo dan?"
„O, ik dacht dat jij 01 meer van wist".
(London
Vrouw des huizes: „Wees toch in 's hemelsnaam
voorzichtig met die vaas. Ik zou voor geen geld willen
dat ze brak"
Verhuizersbaas: „Wees maar niet bang mevrouw. Ik
doch wol, dat 't een knap stuk was en daarom zorg ik
d'r eigonzclvers vooi". (Punch)
Door dr. NEIL VAN AKEN.
III.
New-York, 1G Januari 1926.
Vroeg of laat zullen de lezers van dit
land verwachten, dat ik een brief schrijf
over de „drooglegging" van Amerika, een
der meest populaire onderwerpen van ge
sprek in Europa, wanneer het over de Ver-
cenigde Staten gaat. Laat ik daarom maar
aanstonds dit punt afdoen door dezen
brief te wijden aan het vraagstuk van „pro
hibition", zooals het hier genoemd wordt,
Alhoewel ik zeer goed inzie, dat het onder
werp niet met een brief of zelfs met een
reeks brieven van de baan geschoven kan
worden. De rijen van statistieken op so
ciaal of crimineel gebied verband houden-
vlo met de prohibitie beweging zouden al
leen een kleine bilbliotheek vullen. Docli
dat punt wil ik niet aanraken. Trouwens,
jtatistieken kunnen zoo gemanipuleerd
worden, dat ze alles bewijzen, zelfs twee
tegenovergestelde zijden van een vraag-
ftuik.
Van grooter belang zijn de oorzaken en
de geschiedenis van de drankbeweging.
Vooral de ecTste schijnt men in het buiten
land nog niet goed te doorgronden.
Wie hebben Amerika „droog" gelegd?
De herbergiers of „saloon keepers" zeiven.
Zij zeiven hebben de kip geslacht die de
gouden eieren legde. Dit zal u duidelijk
worden als we even te zamen on9 ver
plaatsen in een jaar vóór den oorlog (ge
durende en onmiddellijk na den oorlog wa
ren de toestanden, vanwege de restricties
•>p het drankgebruik, niet normaal), en
een typischcn „saloon" binnengaan. Wo
.vemen dc eerste' de beste herberg, die wij
tegenkomen, of het is in New-York of Saa
Francisco of Denver of New-Orleans. Ze
zijn allen op denzelfden leest geschoeid
tn dezelfde gebruiken en misbruiken heer-
ichcn overal.
„Cornelius Kelly's Place", lezen wij op
het raam. Een Icrlander natuurlijk» zooals
gemakkelijk te zien is aan zijn naam. Elders
xagen wij: „Duffy Brothers' of „Jim
MurphyV, of „Tim Harrington's Saloon".
Ongeveer 75 pCt. van alle herbergiers,
ivooral in de dichtbevolkte stadswijken, wa
ren Ieren.
Wc zijn dus in een typische kroeg, zooals
«r duizenden verspreid waren over het gc-
hccle land. De ramen van binnen behangen
met dikke gordijnen, ofwel een beschot,
zes of zeven voet boog, verhindert, dat
jnen van buiten kan zien wat er binnen
omgaat. Zelfs als- men do deur opent ziet
men ccn groot scherm, dat den uitkijk
.-van buiten, afsluit. Alles even mysterieus!
Dc herbergiers maken hierdoor den.indruk,
dat dc „saloon" een plaats is, die liet dag
licht niet zien 1nag.
Binnengekomen krijgt men onwillekeurig
jilcnzelfden indruk Vrouwen vindt men er
piet. Voor haar dicDt een afzonderlijke in-
gang naar een apart kamertje achter do
fcerberg, dat van buiten wordt aangeduid
■oefc een hangbordje: „Wine Room" ijn-
ïamcr). Slechte het laagste allooi van vrou
wen gaat hier binnen om vlugjes een
glaasje te wippen of een kannetje bier te
Kalen voor 'huiselijk gebruik.
Er komt ons geen bediende tegen met het
«erzock even te gaan zitten. „En wat wil-
fen jullie, heeien V' Er zijn geen stoelen,
{ccn tafels, l'n sommige plaatsen vindt men
leine alkoven met gordijnen, waar zij, die
0ang zijn om gezien te worden, zich kunnen
terschuilen.
Wij nemen nu onze plaats in aan dc ma
honiehouten toonbank, dringen onze buur
lui op zijde en bestellen een slokje. De
„bartender" zet dc flesch voor ons, we
schenken onze glaasjes half vol, krijgen
een glas water om het brandende vocht de
keel door te jagen en de flesch wordt weer
onder de toonbank verborgeit. Naast ons
vinden wij een partijtje van zes lui. De
keiler vergeet ons en schenkt zijn'gansche
aandacht en vroolijksten glimlach aan de
zes, want hij weet, dat volgens gebruik
die lui minstens 3G bon-eitjes bestellen.
Iedereen komt aan de beurt om de heele
partij te tracteeren. Niemand mag weige
ren, want dat zou als een grove beleediging
beschouwd worden van dcügenc, die trac-
teerfc. Zc worden hierin aangemoedigd door
den kcllner, die, zoo gauw de glaasjes leeg
zijn, met dc flesch verschijnt en ze weer
vult totdat een ieder aan de beurt is ge
weest. En als het zesde rondje naar binnen
is, zijn zc zoo pleizierig gestemd, dat de
een of andere gewoonlijk het heele gezel
schap uitnoodigt op zijn gezondheid tc
drinken. Wij kunnen niet weigeren, doch
weten er wel raad op. Aan onze voeten
zien we éen glanzende» kwispedoor of
misschien een geultje met loopend water.
We heffen even ons glaasje op naar den
onbekenden odthaler met een „good luck"
en gieten liet leeg langs onze beenen. De
kellner moet natuurlijk meedrinken en
rekent den gewonen prijs voor zijn borrel
tje, dat, uit een jemeverflesch gegoten,
niets anders is dan aqua pura. Hij moet
dit den heelen dag doen, doch is 's avonds
zoo nuchter als een nachtuil. Het gevolg
van dit verderfelijke gebruik van tractee
ren is, dat iedereen te veel drinkt. Doch
het is den herbergier alleen tc doen om de
duiten en niet om het fatsoen van zijn
klanten.
Ik sprak van de Ieren, die 75 pCt. van
do saloons in eigendom hadden. Nu zijn
die Ieren allen Katholiek. Wat was na
tuurlijker, dan dat de onwetende massa
van een andere geloofsovertuiging, de dwee-
pers vooral en de aanhangers van fanatieke
drankbestrijders-verecnigingen gebruik
maakten van dat feit om de zonden van
het drankwezen, de sociale en crimineels
gevolgen van overdaad, toe te schrijven
aan dc oude Kerk? Vandaar dat de Anti-
Saloon League, bestaande uit leden van
niet-Katholieke en niet-Joodscke kerken,
die gesteund door de bijdragen, die in hun
kerken werden gecollecteerd, een gemeen-
schappelijken band vonden in hun antipa
thie tegenover de Rcomschen.
Alhoewel ik zeer goed weet, dat dit een
teer punt is om in een publiek blad aan
te roeren, zoo valt het niet te ontkennen
cn moet, ora een duidelijk idee te geven
van de „droge" beweging, zonder camou
flage publiek herhaald worden, dab 75 pCt.
der kwestie er een is van verschil van
godsdienst. Men vindt de aanhangers van
prohibitie bijna uitsluitend onder do leden
der Protestantsclie genootschappen en de
tegenstanders er van onder de Katholie
ken (en Joden). Dit verklaart het ver
schijnsel, dat de groote steden zooals New-
York, Boston, Baltimore, Philadelphia,
Chicago, San Francisco, St. Louis, enz.,
waar do Katholieken sterk zijn door huü
aantal en invloed, do prohibitiewet tegen
werken, terwijl do kleine centra en vooral
het platteland, waar de Protestanten het
sterkst zijn, de wet verdedigen. Ware de
„drooglegging" een sociale kwestie, puur
en simpel en niet tevens een kerkelijke
strijd, dan zou ik er aan twijfelen of het
ooit zoover gekomen zou zijn met de be
perking vae sterken drank.
Deze jammerlijke beweegredenen voor
den steun van of do oppositie tegen de
drankwet, vonden nog verder wortel in dc
grooto stedeD, tevens do vergaderplaats
waren van onscrupuleuze politici, wien het
slechts te doen was om door het verkrijgen
der overmacht bij de stembus, de gemeente-
baantjes te veroveren voor hun aanhang.
De Ieren zijn niet alleen goede arbeiders,
doch zijn tevens geboren politici, aangewe
zen baantjesmelkers. Een Ier is geen week:
in Amerika of hij probeert ingelijfd te
worden bij de politie, dc brandweer of on
verschillig wat, zoolang als hij maar kan
eten aan de publieke trog. Al de plannen
voor een gemeenteverkiezing, vooral in de
verschillende wijken of /buurten, werden
ontworpen in een lokaaltje, verbonden nan
een of andere populaire herberg, waar, on
der het drinker^van bier on whisky, dc can-
didatenlijsten worden samengesteld, gelden
verzameld en de heele verkiezingscampagne
op touw wordt gezet. Het gevolg er van
was, dat de gemeentebesturen der groote
centra en zelfs vele staalparlementen der
gToote centra en zelfs vele staatsparlemen-
ten beheerd werden door het „saioon"-
element, dat zich niet inspande om door
heb ontwerpen van goede wetsvoorstellen
de sociale wantoestanden tc verbeteren.
Daarom werd het de leuze: „weg met de
herberg" Doch men ging inderdaad veel
verder. Het was den bestrijders van het
drankmisbruik niet alleen tc doen om de
„saloons" te vernietigen, doch om den
ganschcn handel in alcoholische dranken
voor goed uit de samenleving tc bannen.
Ze maakten gebruik van een psychologisch
moment, de jaren van den oorlog, toen aan
iedereen werd gevraagd om offers tc bren
gen en zich ontberingen op te leggen.
Waarom dan niet de geheele afschaffing
van een onnoodig en schadelijk artikel te
weeg te brengen l Twee millioen van heb
jongere, meer liberale element, waren in
Frankrijk en konden noch hun invloed noch
hun stem doen gelden bij de verkiezingen.
De Anti-Saloon-leden waren wijs genoeg
gebruik makende van de omstandigheden,
om niet een gewone wet door het congres
te manoeuvreeren, doch ze beoogden een
amendement op de Constitutie, dat niet
alleen door twee- derden der Staatsparle-
menten moest worden aangenomen, doch.
ook twee-derde van deze parlementstemmen
noodig heeft om herroepen te worden. Een
gewone Federale wet heeft slechts een
meerderheid noodig. En daar zitten we nu.
Het kan den ^gemiddelden Amerikaan
weinig schelen of liet prohibitie-amende
ment bestaat of niet. De eenige klacht it,
dat hij thans meer moet betalen voor zijn
cokctail of glaasje wijn en dat de kwaliteit
aanzienlijk slechter is. Doch hij kan altijd
krijgen wat hij verlangt.
Het afschaffen van de „saloon," is een
zegen en zij komt daarom nooit terug. Doch
een geleidelijke verslapping der wetge-
ringe zoodat het verkoopen van wijn en
bier door gecontroleerde staatswinkels mo
gelijk wordt, zooals ia Canada, is niet
buitengesloten.-
N. V. A.
RECLAME.
Overwerkte Zenuwen
hebben in de Eerste plaats een Kalmeerend
en Versterkend middel noodig. 347
Mijnhardt's Zenuwiableiten geven kalmte
en nemen gejaagdheid en overspanning weg
.Glazen buisje 75 ct. Bij Apoth. cn Drogisten.
VOOR ZONDAG, 7 FEBRUARL
Hilversum, 1050 M. 9.30 u. v.nu Kerk
dienst uit de Gereformeerde Kerk te Maas
sluis. Preek van ds. Akkerhuis. 5.45:
Kerkdienst uit de Hervormde Kerk te
Bodegraven- 'Preek van ds. Pott. 8 uur:
Persberichten, voetbaluitslagen. 8.10:
Conceit door het H.D.O.-Orkest o. k v.
Fr Lupgens. Solisten: Mej. Mies Haselun,
sopraan; Frans le Coultre, viooL
Daventry, 1600 M. 10.50: Tijdsein,
weerber. 3.506.05: Concert door de
bond van do Royal Lancers (Prins van
Wales). F. Kelscy, bariton; M. Mukle, cello.
4.35: Een Kckensv er telling. 5.50
6.05: Lecing: The Goor go Borrow of mo
Hern times. 8.20: Het luiden van de
klokken van CroyJand Abbey. 8.30: Kerb
dienst. 9 u.: Zang door het Cath cd raat-
koor vac Christ. Church, Oxford. 9.20:
Weerber., nieuws. 9.35: Koorzang.
10.3010.50: W. Asoott, sopraan.
Parijn „Radio-Paris", 1750 M. 1.05:
Conceit Lucien Paris (piano, riool, cello).
2.05: Nieuws. 8.35: Causerie.
8.50: llavaspcreber. en wedstrijduitslagen.
9.0510.20: Dansmuziek.
Köiiïgswusterhausen, 1300 M". 10.50
I 12.10:poneert Orkest, kamerkoor. M. Sehul2
zither. 7.509.20: Concert. CS, Fiati-
1 gorsky, cello; B. Seidlcr Winkler, piano;
R. Wikaiski, piano: K. Mu hl hof er, declamatie;
G. Wietrowwtz» viool. 9.5011.20: Dans
muziek
Brussel, 2o2£ M. 8.50: Concert. Melle
I Mayrac» sopraan. 10.20: Nieuws
Munster, 41Ö M. S 209.20: Werken
-JTandel door orkest. K. Marstaller, harp.
9.2010.20:: Klokkengelui v. d. Dom in
Keulen. 10.5011.50: Concert. 2.50
3-5C: Conceit. 3.50: Voordrachten door
Ludwig Hardt. 4.50: Schaakles. 5.20:
„Da* Westf. Bauer", lezing. 5.50: Lezing:
I Staatgutbehandlung und Pflanzenschutz. -
j 6.2010.20: Afscheidsconcert v. d. radio-
tentoonstelling kt Keulen.
VOOR MAANDAG 8 FEBRUARI.
Hilversum, 1050 M. 32 \i. en7.30: Poli-
tieber. 56 i».Kinderuurtje, verzorgd
door mevr. Ant. v. Dijk. 6.077.05Con
cert door het H.D.O.-orkest, o.l.v. Fr. Lup-
gens. 7.057.35: Radiopraatje. Eenvou
dige radiotheorie, door den heer R. Swier-
sfcra. 7.45 en 10 u.Persberichten.
8.10: Concert door het Mcredyl-kwartet.
Solist: Anton Dirks, bariton.
Daventry, 1600 M. 10.50: Tijdsein,
weerber. 11.201.20: Concert door het
radiokwartet en solisten (contra-alt-, tenor,
viool). 1.20—2.20: Tijdsein, weerber. Or
gelconcert. 3.35: Lezing voor scholen.
4.20: Tijdsein, lezing: The old and new
woman of Japan. 4.35: Muziek door net
ItaJ. orkest de Fictro. 5.35: Kinderuurtje
6.20: Dansmuziek. 6.507.20: Omroep
voor Europa. 7.20: Tijdsein Big Ben,
weerber., nieuws. 7.45: Pianoconcert.
Composities van Liszt.'8 u. Lezing: The
South African student'» tour, geïll. met
muziek. 8.20: Concert v. d. band van
H. M. Royal Air force. Volksliedjes, zang.
9 u.„The complet angleri'-dualoog.
9.30: De band en mandolineniuzick.
10.20: Tijdsein, weerber., nieuws. 10.50:
11.20: Muzikale consequentie. 11.20
32.20. Dansmuziek.
Parijs „Radio Paris", 1750 M. 12.50:
Concert Lucien Paris (piano, viool, cello).
2.05: Nieuws. 5.05: Orkestconcert.
8.50: Lezing: Le beau voyagc-Afrique du
nord (Tunisie, Algerie, Maros).. Daarna
orkestcoucert.
Königswüsterhauscn, 1300 M. 7.20—
9.20: Opvoering van „Der arme Heinrich"^
muziekdrama in 5 acten, van H. Pfitzner^
le cd 2e acte: Hemrichs Burg in Schwaben.5
3e acteKlooster in Salerno, speelt in 1100.,
9.5011.20: Dansmuziek door de Tanz-
kapelle.
Brussel, 262 M. 7.50: Aansluiting van
het Théatre de ba monnaie. Concert door
de Fanfare royale Phalange artistique do
Bruxellcs. 8.50: Fragmenten u. d. ope
rette „Petit Faust", Hervé. 9.20 en 10.20:
Nieuws.
Munster, 410 M. 12.351.50: Orkest
concert. Beethoven, Berlioz, Liszt, Tschai-
kowsky. 3.35: OTkestconcert. Orkest cn
solisten (sopraan, piano). 5.45: Een half
uurtje Rijnlandscho humor. 6.20: Voor
lezing uit de werken van R. Dehmeï. 7.50:
Lezing: Wagner. 8.20: Lezing: Streif-
züge in das Gebict der modernen Biologie.
8.50: Concert. Orkest en zangsolieteD
W erken van R. Wagner.
SCHEEPSTIJDINGEN.
STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND".
JOIIAN DE WITT, thuisr., 4 Febr. van
Colombo.
PRINS DER NEDERLANDEN, uilr.. pass.
5 Fcbr. Oüessant.
BOETON. thuisr., 7 Febr. le Suez verwacht,
BOLLAND—AMERIKA-LIJN.
GA ASTER DIJK. 4 Febr. v. R'dam te Seattle.
BKEMSTERDIJK, Philadelphia n. R'dam,
was 4 Fcbr. 2 u. n.m. 875 mijlen W. van
Scillv.
MOERDIJK. Pacific-Kust n. R'dam, 3 Febr.
van St. Thomas.
KON. HOLL. LLOYD.
ZEELAND!A, uilr., pass. 5 Fcbr. Oüessant,
Y1LDUM, uiti*., 5 Febr. le Antwerpen.
ZAAN!/AND. 5 Fcbr. v. B. Aires te Santa Fe,
„TÜÖMV.-MAATSCH. „OCEAAN".
PIIEM1US. Japan n. Amst,. 5 Febr. te Ma-,
nilla.
DARDANUS, Japan n. R'dam, 4 Febr. 10
Penang»
HOLLAND—OOST-AZIE-LIJN.
OLDEKKRK, thuisr.. 1- Febr. le Penawr.
GEMMA, thuisr., 4 Febr..v. Vladiwostocfc,
HOLLAND—BRITSCH-INDIE-LIJN.
SCII1EDIJK, 4 Febr. van Calcutta n. R'dam,
HALCYON-LIIN.
STAD Z.-yLTBOMMEL, G Febr. van R'dam
te Providence vcrw.
STAD VLAARD1NGEN, Barry n. Genua,
pass. 4 Febr. Gibraltar.
ROTTERDAMZUID-AMERIKA-LIJN.
ALDABI, 5 F'ebr. van R'dam n. B. Aires,
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
KAVVI, thuisr., 7 Fcbr. te Suez verwacht,
NEDERL. EN VREEMDE SCHEPEN. 1
ZWIJNDRECHT, 3 Fcbr. van Valencia
Castellon.
JONGE JACOBUS, 4 Febr. v. Civita Vecchiai
te Plülippeville.
ZAAN. 4 Febr. v. Gollo Arnntzi te Castellon.
\VM. VAN DR1EL Sr.. 4 Febr. van Melilla
n R'dam.
VECHT, R'dam n. Torto Perraio, pass,
4 Febr. Gibraltar.
TEXEL, 5 Fcbr. v. Bahia Blanca te Londen,
MERAK, 3 Febr. van Santos n. B. Aires.
AMSTEL, 4 Febr. van Porto Veechi» Ut,
Bougie.
