No. 20162.
WOENSDAG 2 DECEMBER
Anno 1625.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER AD VERTEN TIEN
30 Cts. per regeL Bij regelabonnement belangrijk lageren pnj»
Kleine Advertenliën, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en
Zaterdags 00 Cta bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrechl Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts
Bureau Noordelndsplelo Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèqua- en Girodienst No. 67055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week010.
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week„0.18.
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRiE Bladen
EERSTE BLAD.
Offioijtafp Kemiictpvititi.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
Aan den gemeentelijken vischwinkel,
Vischmarkt 13, tel. 1225 is DONDERDAG
verkrijgbaar: SCHELVISCH a t 0.17f 0.2S,
SCHOL a t 0.20, GEH KABEL.TAUW a 10 21
per pond. 7534
N. C DE GESELAAR. Burgemeester.
Leiden, 2 December 192ü.
Legatum Visserianum.
Gi-slaren is de reeks van vier voordrach
ten over Nederland en do internationale
vraagstukken vanwege het Lcgatum Vis
serianum in de universiteit alhier geopend
door prof. Colenbrander, die begon met te
zeggen, dat in zijn jeugd een onderwerp ate
dit niel zou aangekondigd zijn. De jeugd
was toen eenigermate decadent; velen ver
zonken in ,;la culte du Moi", parallelver
schijning van de politieke eigenrichting der
Staten. De besten werden aangetrokken
loor het wetenschappelijk vraagstuk, maar
jagen dit buiten verband met de inlernatio-
naal-staaLkundige sfeer. Belangstelling voor
internationale politiek, vermoeden, dat die
op het wel en wee van millioenen zou gaan
inwerken, waren zeldzaam.
De Eerste Vredesconferentie bracht hierin
geen wezenlijke verandering,,vervolgde spr.
Er was toen (en onzent meer belangstelling
voor de uilsluiting der Boerenrepublieken
dan voor de conferentie zelve. Wat deze af
leverde, leek op een begin van wereld*
Organisatie nog heel weinig.
Vroeger was men te dezen aanzien radi
caler geweest. De veelgesmade pentarchie
van 1815 was een hooger vorm van staat
kundig overleg dan Europa ooit gekend had.
Zij mislukte, doordal de Wecner slotacte
m het Heilig Verbond aan binnenslaatsche
fKiliiieke stroomingen en aspiration lot op
bouw van Europa op den grondslag der na
tionaliteiten geen recht deden.
Cavour en Bismarck hebben hun landen
uit de kluisters der overgeleverde Weencr
politiek met hevigheid losgerukt. Reeds
veel eer hadden Canning en Palmerslon,
meer geleidelijk, voor Engeland hetzelfde
gedaan. Hun politiek van eigenrichting be
haalde voor de Engclsche volkswelvaart
groote voordcelen. In Duilschland voelde
zich de burgerij tot navolging der Engelsche
in staat, en gevoelde bij inslincl, dat het
werk van Bismarck de ontplooiing van
haar economische macht in Europa ton
goede kwam.
Op binnenslaalsch gebied unificatie en
parlementarisme, op politiek-inlernationaal
•gebied eigenrichting, op economisch gebied
ew wedstrijd als nooit te voren, werd de
signatuur van den nieuwen tijd. Reusachtig
snelle en omvangrijke verbeteringen in ver-
k&crs- en productietechniek stelden, Mal-
ihus leer ten spijt, de wereldeconomie in
Blaat, een toenemende bevolking niet slechts
te voeden, maar in welvaart en genot boven
dc voorouders to verheffen. Desniettemin
leed het stelsel der wereld-exploitatie op na-
tionalislischen grondslag fiasco. De perfec
tie zelve der middelen, die de één aanwen
den kon, bedreigde het rendement der mid
delen van den ander. Nijd groeide lot vrees.
De veilifiheidspromicn, in den vorm van mi
litaire toerustingen door de natiën betaald,
liepen tot dolzinnige hoogte op; bij <3q steeds
klimmende bedragen, die de economische
outillage eischte, werd het ten slotte on
doenlijk daarnevens nog ongelimiteerde be
dragen lot de bewapening op te brengen.
Staatslieden als Sir Edward Grey in
Engeland. Kidorten Wachter in Duitschland,
zagen dit in en beproefden de organisatie
van Europa in twee elkander opwegend©
Politieke groepen als vredeswerktuig te kan
toeren. In 1912 scheen dit hun te gelukken:
de Balkan-oorlog gaf. tegc-n veler voorspel
ling. niet onmiddellijk tot een Europeesche
cordlagralie aanleiding. In 191 f is men ver
vallen in hetgeen men niet wilde, uit vrer-s
voor de werktuigen, die de andere partij be
zat, en die hier als ginder waren aange
schaft ter verzekering van veiligheid en
vrede: de schipbreuk der rechtshandhaving
op nationslistischen grondslag.
De ervaringen van den wereldoorlog be
keerden de algemeenheid tot de inzichten
lusschen de Tweede Vredesconferentie en
J914 reeds door Ronsreveldt, Bourgeois, van
^'ollenhoven geuit; dal ter bevordering van
den wereldvrede een supranationaal orgaan
Jnet gezag moest worden bekleed. Doch daar
dit inzicht niet bijwege van kalm beraad
doch in banze vertwijfeling werd gewon-
nC£l vfrt°?n*e kot. naar den .aard van elke
ondervinding, verscheiden nuance. Voor
l'rankrijk lost zich het veiligheidsvraagstuk
jn een Rijn vraagstuk op; voor Engeland is
het maritiem. Wilson alleen blijft het ook
nadat Amerika in den oorlog is gelreden,
zien in zijn algemeen aspect. Het praeoccu-
Peerl hem dermate dat hij aan een bcoor-
eeung der overige aan hel verslagen
fuilschtand op te leggen voorwaarden
eigenlijk niet toekomt. Onder de big four is
U de man die in de verte staart de nnderen
doen hun zaken af onder zijn oogen, zonder
dat hij eigenlijken aard en strekking dier
zaken doorgrondt. Zoo valt het groole ver
drag van Versailles tegelijk idealistisch en
cynisch uit; verheven en abject; minder uil
één gedachte gesproten dan in 1815 het
groole tractaal van Weenen.
Ondanks al is het de noodzakelijke basis
van verdere ontwikkeling. Wij hebben en
maken geen andere. Wij kunnen niet aan de
wereld knutselen in vrij gedachtenspel. De
realiteit, die de oorlog ons naliet, legt onze
aandacht en vermogens aan zware ketenen.
Is het een nadeel Vóór 191-1 waren de kwa
len, waaraan de wereld leed, niet zóó diep
in ons bewustzijn doordrongen, dal wij onze
handeling er door lieten bepalen. De hui
dige moeilijkheden zijn van zulk een aard,
dat zij ons vastgrijpen tegen wil en dank.
Wij moeten er mede worstelen, en kunnen
dit alleen nog binnen hel kader van den
Volkenbond. Die daar buiten zijn gebleven,
Rusland en dc Vereenigde Staten, brengen
geen uitkomst; in de Russische formule van
j federatie van Europeesche radenrepublieken
kunnen wij niet gelooven, en Amerika biedt
er iri het geheel geen aan, slechts malerieele
hulp bij het ^beproeven der Vo'lkenbondsfor-
raules.
Men verneemt de klacht, dat de beteeke-
nis der medewerking van kleine Staten in
den Volkenbond af zou nemen. In den aan
vang waren zij onmisbaar lot het op gang
brengen eener vertooning, die de hoop al
thans op haren voortduur, mocht het zijn op
haar blij einde, te vestigen had. Zij worden
nu van voor het voetlicht weggedrongen,
omdal de eerste rollen nu pas hun groole
clausen te zeggen krijgen. liet is noodig dal
dc practijk van hel Iractaat van Versailles
wondt omgebogen. Wij kleinen zijn daartoe
onmachtig: de ommekeer moet zich voltrek
ken in het gemoed der groote zondaars zel-
ven. Worden de bepalingen van Locaxno
nageleefd in den geest waarin zij zijn ont
worpen, éèn der groote belemmeringen van
kracht en waarachtigheid in het werk van
den Volkenbond zal zijn uit den weg ge
ruimd en ongetwijfeld zal het dan aan ge
legenheid tot nuttigen arbeid ook voor kleine
staten niet ontbreken.
De colleges der hecren Tonnet, Van
Blom en Van Eysinga zullen de tot dusver
bereikte resultaten bezien uit krijgskundig,
uit sta a thuishoud kundig, uil juridisch oog
punt. Zij zullen onbevredigend worden be
vonden bij vergelijking met wat naar het
oordeel dezer Ncderlandsche deskundigen
zou behooren te zijn.
Doch laat een Nederlandsche historicus
u verzekeren dat zij thans niet zoo onbevre
digend voorkomen bij vergelijking met wat
was. Hoe hebben wij Nederlanders de jaren
vóór en gedurende den ooriog in werkelijk
heid doorleefd 1 Vóór den oorlog werden wij
medegesleept in een dolheid die ons ver
stand verwierp cn ons hart verfoeide; wij
hadden mede te huilen met de wolven in
het bosch. Tijdens den oorlog moesten wij
op don richel blijyen tu9schen den buur
man rechts die ons het vuur en den buur
man links die ons het brood ontnemen kon,
en bewtelings naar weerszijden kapriolen
maken die ver van sierlijk waren, erger, die
raakten aan de eer. De zedelijke gevaren
eener zelfstandigheid die er geene zijn kan
zijn geen mindere dan die der overgave aan
het Volkenbondsideaal. Wij kunnen een
slap lid van den Volkenbond blijken, die cr
op ie leunen zoekt, zonder hem mede te
dragen. Als lid van den Volken
bond kunnen wij ook anders. Buiten
den Volkenbond kunnen wij niet meer an
ders. Aanvaarden wij den Volkenbond op
deze verstandelijke overweging; ik ver
trouw, niet op deze alleen. Mede den weg
te banen dien het verstand als den eenigen
tot heil'der gemeenschap aanwijst, zal bij
den welgezinde steeds mede zaak zijn van
het gemoed. Ik weet, ook bij U. Omdat gij
in 1925 leeft; omdat gij Hollander, omdat
gij student, omdat gij jong zijt.
Ouderavond.
Gisteren werd door de Ouder-Commissie
van de Openbare Lagere School Schutters
veld A een ouderavond georganiseerd, die
door zeer vele ouders bezocht werd. Het
lioofd der school, de heer J. C. B. Hüncr,
opende de vergadering en wees op de groote
opkomst, terwijl hij don wensch uitsprak,
dat niet alleen deze avond zou slagen, maar
dat steeds op do te houden ouderavonden de
opkomst zoo bevredigend zou zijn. Na het
openingswoord hield het hoofd der school
een causerie over de rapporten dio elk kwar
taal "aan de leerlingen mede worden gege
ven. Gewezen werd op de moeilijkheden,
die voor den onderwijzer rijzen bij het be
palen der verschillende cijfers; over de bc-
teekenis, die aan de cijfers te hechten is,
en over de bezwaren, die aan het systeem
van ..cijfers geven" onvermijdelijk verbon
den zijn. Men zou in de plaats van het
..cijfcr-rapporl" een beredeneerd verslag van
den slaal der vorderingen kunnen samen
stellen, maar dan nog zou de vraag gesteld
kunnen worden, of daarmede alle moeilijk
heden wel uil den weg zijn geruimd, want
maat zeer zelden is een leerling met enkele
woorden op de juiste waarde gelaxeerd.
Vooral het cijfer voor vlijt is zeer lastig ie
bepalen, omdat de vlijt voor de verschil
lende vakken nog wel eens uiteenloopend
kan zijn. De meeste moeilijkheden leveren
die leerlingen op, die even boven het mid
delmatige uitkomen. Tenslotte werd nog toe
gelicht, dat bel rapport eigenlijk niet aan
geeft de vorderingen, maar den staat op een
bepaald moment. De vorderingen zijn na te
gaan, door de vergelijking van opeenvol
gende rapporten. Dit onderwerp had wel de
aandacht der aanwezigen.
Vervolgens werd bij acclamatie herbe
noemd tot voorzitter der Ouder-commissie
de heer J. W. Verwer, die de benoeming
aanvaardde.
Nu werden de kinderen der hoogste klas
sen binnen gelaten, die onder leiding van
den heer L. Schilder de zeer mooie Sinter
klaas-cantate van Bern. Zweere uitvoerden,
op de piano begeleid door den heer J. Noé.
Deze heeren hadden eer van hun moeilijk
werk. Het geheel slaagde uitstekend. Zoo
wel de zang als de begeleiding viel te prij
zen. Bovendien werd de solo-partij nog door
den heer Schilder gezongen. Een welver
diend applaus vertolkte de gevoelens der
aanwezigen. Nadat nu nog met zeer veel
ambitie door dezelfde leerlingen onder lei
ding van den heer Hüner de „Klepper-
marscir van Jan Morks was uitgevoerd,
werd de welgeslaagde vergadering gesloten
en gingen de 'talrijke aanwezigen zeer vol
daan huiswaarts.
Zwemveieeniging „De Zijl".
De zwemvereeniging „De Zijl" heeft haar
jaarfeest gehouden in „De Graanbeurs",
welke zaal gratis door den heer Backer be
schikbaar was gefield.
De bestuursleden van de Leidsohe Zwem-
club, de heeren Planjer en Van Deventer,
woonden het feest bij.
De Voorzitter van „De Zijl" hoelle bij
opening de aanwezigen welkom en dankte
allen voor hun medewerking. Daarna werd
hot Bondslied gezongen, begeleid door piano-
cn vioolmuziek; verder werd men vergast
op voordrachten en zangnummers, welke
zeer in den smaak Adelen.
Na afloop waren er tombola en grab
belton.
De aA'ond is uitstekend geslaagd. Als de
band tusschcn de Leidsche Zwemclub en
„,De Zijl" zoo mag blijven, zal zeker de
zwomsport hier be\rorderd worden.
Bazaar Ned. Leger des Heils.
Vanwege bet Nederlandsch Leger des
lleils zal ©en bazaar gehouden worden, en
wel \ran li lot cn met 16 December a s-.,
waarvan de opbrengst geheel ten goede zal
komen \*an hel' Kerstfeest der armen in
onze 9tad.
Door dezen bazaar wordt' ieder in de ge
legenheid gesteld een steentje bij te dragen
lot leniging A*an den nood in menig gezin al
hier waar armoede hecrscht, en dit te Arer-
blijden met een kerslga\re.
Mogen velen iets brengen voor dezen ba
zaar, te houden in het Gebouw Beesten
markt No. 84 hun adrea melden. Het Ned.
Leger des Ileils alhier zal dan gaarne de
gaA'cn komen halen.
„Leidsche Pluimvee-Vereeniging."
Het' bestuur Afan bovengenoemde Vereeni-
*ging had een oproep gericht tot de in Leiden
en Omstreken beslaande Postduivenvereeni-
gingen A-oor het houden van een bespreking
ten opzichte Aran de te houden tentoonstel
ling in de Stadszaal in Januari a.s.
Vele dezer Vcrceuigingen hadden aan de
zen oproep gevolg gegeven en met alle aan
wezigen stemmen Averd besloten, ook deel te
nemen aan deze demonstralie en andermaal
te laten zien, tijden3 de L.P.V.-tentoonslel-
ling, wat er aan postduiArcnmateriaal zich
in Leiden en Omstreken bevindt.
Staande dezer vergadering werd er een
Commissie uit do aanwezige Vereenigingen
benoemd en tot secretaris dezer afdeeling
aangewezen de heer Th. J. Werler, Pasteur-
straat 30, alhier.
Aangezocht zal worden de heer Zeeten-
berg, uit Rotterdam, gediplomeerd keurmees
ter van den Raad Aran Beheer, om de in te
zenden poslduiArcn te beoordeelen en Veree
nigingen, die niel' aanwezig waren in deze
bijeenkomst en alsnog deel willen nemen,
kunnen nadere inlichtingen bekomen aan
het adres A*an boArcn genoemden secretaris.
Het St.-Nicolaasfeest van de Commissie
voor de Volksbijeenkomsten.
Oudergewoonte heeft hedenmiddag de
Commissie A'oor. de Volksbijeenkomsten
wederom aan tal" van kinderen een groote
vreugde bereid door in de groote Stadszaal
Sinterklaas eenige uren in hun midden te
doen A-erloeven. Nadat een strijkje er voor
gezorgd had door het spelen van toepasse
lijke liederen, die uit volle borst door de
kinderen werden meegezongen, de goede
stemming er in te brengen, ATerscheen de
goede heilige ten tooneele om zich vervol
gens met A7erschcidene hummels te onder
houden, waarbij zich lang niet alten eAren
vrijmoedig toonden.
Een aantal onderwijzeressen, die zich
hiertoe wederom welwillend bereid hadden
verklaard, dienden onderwijl lekkernijen
rond, die blijkens de verrukte gezichtjes in
letterlijken zin zeer in den smaak vielen.
Een aardige tooverlantaarn-voorstelljng,
vormde het waardig slot van dezen genoeg
lijken middag, waaraan ditmaal door 720
kinderen werd deelgenomen.
Een goed werk is weer gedaan.
Winkelweek Centrum-belang.
De winkelweek NiViBo, uitgeschreven
door de vereeniging Centrum-Belang is ge
bleken een groot succes te zijn, weshalve
het bestuur besloot haar tot Zaterdag 5 De
cember te verlengen. Des Maandags d. a.
heeft in de „Graanbeurs" de officieele slui
ting plaats, die naar men ons mededeelde
een waardig slot zal A'ormen van de gCA-oer-
de campagne.
Op dezen a\rond zullen ook de prijzen
aan de gelukkige winnaars van den raad-
wedstrijd worden uitgereikt, die daartoe per
circulaire zulten worden opgeroepen. Ver
der zullen muziek- en zangnummers ten ge-
hoore worden gebracht, terwijl ook den win
keliers nog een alleraardigste A'errassing
wacht.
Tenslotte vestigen wij de aandacht op den
nieuwen raadwedslrijd, die hierin bestaat,
dat men op een blancowelletje papier het
aantal ingóvuldc formulieren en liet aantal
goed-iDgevulde formulieren van den afge-
loopen raadwedslrijd neerschrijft cn dit de
poneert in de bus van perceel Nieuwc-
Rijn 44a.
Het besluurjler afdeeling Leiden.van
het Dietsch Studenten-Verbond heeft zich
i als volgt samengesteld: Th. B. F. Iloyer,
A'oorzitter; C. J. A. de Ranitz, onderwoor-
zitler; E. L. Visser, lsle secretaris; mej. G.
G. Dirkzwager, 2de secretaresse; mej. J. M.
Moll, 1ste penningmeesleresse; mej. J. A. C.
van Alphen de Veer, 2de penningmeeste-
resse; W. J. Bijlcveld, commissaris, en G.
J. II. Verhoef, afgcA-nardigdc A'an heblloofd-
bcsluur.
Voor den cursus 1925—1926 zijn (ot
op heden, voor de eerste maal, ingeschre
ven 4-H5 studenten, verdeeld als A'olgl: Fa
culteit der Rechtsgeleerdheid: 31 dames en
115 hecren. Faculteit der Geneeskunde: 10
dames cn 102 heeren. Faculteit der Wis- en
Natuurkunde: 25 dames en 52" heeren. Fa
culteit der Letteren en Wijsbegeerte: 21 da
mes en 19 heeren. Faculteit der Godgeleerd
heid: 5 dames en 14 heeren. Vereenigde fa
culteiten der Rechtsgeleerdheid cn der Lei
teren cn Wijsbegeerte: 52 hecren.
Voor het examen voor apothekersassis
tent waren gisteren opgeroepen vier candida
tes Geslaagd is mej. E. J. M. Robers, gob, te
Schiedam.
Bij hel in November j.l. Ie 's Graven-
hage gehouden examen Ier A'erkrijging van
het diploma \roor Rijkskflerk le klas ter
Griffie of ten Parquet te zijn geslaagd dc beo-
ren:
J. Th. E. Alofs, alhier, VTócger klerk ter
Griffie van hot Kantongerecht' alhier, thans
als zoodanig werkzaam Ier Griffie van liet
Kantongerecht te Haarlem en L. A. W. Rig
hart van Gelder, alhier klerk ten Parquclto
van den Ambtenaar van hot Openbaar Mi
nisterie bij het Kantongerecht tc Leiden.
Naar wij vernemen, zal het 16 Decem
ber a.s. 65 jaar geleden zijn, dat prof. dr. H.
Oort zijn intrede deed als predikant bij de
Nederduitsch Ilcrv. Gemeente te Santpoort,
terwijl hij den zosentwinligsten dezer zijn
89sten verjaardag hoopt te Aiercn.
Gisteren werd een der hier vertoevende
Hongaarsche pleegkinderen op „Rhijnhof"
ter aarde besteld. Vilma Szabó Avas hier in
Januari van dit jaar uit haar vaderland ge
komen, om als zoovelen barer jeugdige
landgenooljes de Hollandsche gastvrijheid
te genieten. Niet lang daarna bleek, dat zij
aangetast was door "een ziekte, die opname
in het Acad. Ziekenhuis noodzakelijk maak
te. Van half Maart tot haar 0Arerlijden werd
zij hier met de grootste liefde cn toewijding
\rerpleegd; alle leere zorg mocht evenwel
niet baten, cn Zaterdag jl. ging zij heen,
juist één dag vóór haar twaalfden A'erjaar-
dag. Voor haar moeder, weduwe Szabó. die
tAvee dagen A*oor het oA'erlijden uit Honga
rije OA'ergekomen was, was het wel een bui
tengewoon zware gang naar „Rhijnhof".
Toch moet het haar later een troost zijn te
weten, dat haar kind in het vreemde land
met zooveel liefde omringd werd.
Ten huize \'an de pleegouders sprak dr.
J. Riemens, Herv. pred. alhier, hartelijke
gevoel\Tolle woorden. Aan de groeve, waar
ook zeer vele andere Hongaarsche kinderen
en pleegouders aanwezig waren, sprak al
lereerst mevr. Prof. Van Scheh'en, uit
Haarlem, in de moedertaal der kleine. Daar
na de lieer D. M. van Nes in liet Hongaarsch
en Hollandsch een laatste woord van af
scheid, waarna de pleegvader, de lieer Th.
Barnard, mede namens de diepbedroefde
moeder, allen dankte voor de warme liefde
en belangstelling tijdens Vilma's ziekte, cn
ook nu bewezen. Alle aanwezigen waren
diep ontroerd.
Velen der Hongaarljes hadden bloemen
medegebracht, terwijl ook talrijke bloem
stukken en kransen getuigden van de
grpote liefde, die de kleine Vilma zich hier
had Arerworven
Hedenmorgen vervoegde zich aan enze
redactiebureaux een 25-jarige Zwitser, die
niettegenstaande hij lamme beenen heeft en
zich alleen op slokken kan \-oortbewegen,
een reis om de wereld aan hel maken is.
Hij vertrok 21 Juli uit Zwitserland en be
zocht hierna reeds Frankrijk en België. Van
Nederland gaat hij naar Engeland en van
daar naar Denemarken en Zweden in de
hoop, dat hij daar door verkoop van brief
kaarten waarop zijn portret slaat A'oldoendc
geld bijeen kan zamelen voor den oATertocht
naar Amerika.
Het eenige doel van zijn reis is om eens
BINNENLAND.
Voorloopig Verslag betreffende wijziging
van de Schipperswet
Verslagen betreiiende de Toorslelien-Van
dt. Waerden en Braat inzake de tijdiegeling
BUITENLAND.
Bijzonderheden over de onderleekening
dei verdragen van Locarno.
Het Engelsche Lagerhuis verwerpt Mo
Donald's motie inzake de commnnisten-
veroordeeling.
De plannen van den Frauschen minister
van financiin.
wat van de wereld (e zien; toen hij dil
voornemen te kennen gal stelden weldadige
Zwitsers hem in de gelegenheid zich een
invalidenwagentje aan le schaffen, waar
mee hij zijn langen wog aflegt.
Hier te lande wordt de ondernemende in
valide, die natuurlijk geen Nederlandsch
verstaat begeleid door den heer van Over
steeg, die vroeger ook eens een wereldreis
maakte.
Tengevolge r an de gladheid is gisteren
mej. 1". E. 1'. op de Langebiug dusdanig ko
men le vallen, dat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen.
Per auto van den E. It. D. is zij ter ver
dere behandeling naar hef Elizabeths-
gesticht overgebracht.
De ingczelcnen van Leiden zij cr in ver
band hiermee aan herinnerd, dat op hen dn
verplichting rust, ook zonder dat zulks van
le voren is aangezegd, om de open stoepen
en het straatgedeello voor hun woningen
ingeval van gladheid met asch, zand of
turfstrooisel le bestrooien.
MUZIEK.
„Sempre Crescendo".
Een universiteit is iels meer, neen, is iels
anders dan een vakschool of een hoogere
vakschool of een hoogeschool. Hier studeert
men voor het brevet om in een doktete-
koetsje te mogen rijden of hier ol daar grif
fier van een kantongerecht te kunnen wor
den, daar studeert men de wetenschap der
geneeskunde of van het recht Kan een
hoogesqjiool volstaan met eenzijdigheid, de
universiteit inoet het alzijdige cultiveeren
om daardoor het, praclisch noodzakelijke,
eenzijdige op liooger plan te brengen. In dit
alzijdige, of zelfs ook maar in het veel
zijdige, convergeeren de lijnon van onder
scheiden geestesgebieden. Zoo kan bij ons
de aanstaande dokter zich gaan orienteeren
bijv. in de kunstgeschiedenis. In het bui
tenland kan hij ook ingeleid worden in dc
muziek als beschavingsverschijnsel. Dat
zulks zeifs aan da eerste universiteit van
ens land niet mogelijk is, dat daar een leer
stoel ontbreekt voor muziekwetenschap, ie
iels, laten we maar zeggen, waar men zich
in het buitenland hoogelijk over verwon
dert. Do menschen, die over de inrichting
van ons universitaire onderwijs iels te zeg
gen hebben, schijnen de musicologie van tc
gering belang te achten om haar ook maar
een bescheiden plaatsje in te ruimen op de
series lectionum Wat zou niel een wijsgce-
rige inleiding tot de muziek, dien diep lie
genden geeslcstrek van ieder mensoh, bij
kunnen dragen lot verheldering van het in
zicht in de levensvraag, dat toch het uit
eindelijke doel der universiteit moet zijn.
Pal er in den kring der studeerende jonge
lingschap Belangstelling voor zou bestaan
is een uitgemaakte zaak. Zie bijv. een Sem-
pre-conceiL Dat is als blijk van ernstige
muziekbeoefening onder onze studenten een
even belangrijk als verheugend verschijn
sel. En in zoover hieruit de conclusie mag
worden getrokken dat de studenten van oor
deel zijn dal die beoefening een integrec-
rc-nd deel van het siudentenleven uitmaakt,
in zoover toonen zij een beter begrip le heb
ben van de beteekenis eener universiteit dan
zij, die over deze'zijn gesteld.
Ernstige muziekbeoefening. Dat .is inder
daad het beginsel van ons vermaarde slu-
denlen-maiziekge*el9chap; ook het óéoig
mogelijke. Door zelfzucht, door zich vrijwil
lig te onderwerpen aan sirenge leiding.
Iconen zij begrip van samenspel, van sa
menwerking. Is er iets schooners dan mee
te mogen werken aan een schoon geheel
Immer strebel zum Ganzen.
Und kannst du selber kein Ganzos
■werden
Als diénendes Giied, schliesze einem
Ganzen dich an.
Aau dc resultaten kent men den geest.
Dat is de gee3t van Koeberg, die de geest is
geworden van do Sempre-musici, die bergen
van moeilijkheden heeft weten te verzetten,
die den weg naar de uitvoering van gister
avond telkens en telkens moeten hebber»