No. 20S52.
LEIDSCH DAGBLAD. Vrijdag 20 November
Derde Biad. Anno 1925,
UIT DE PERS
gjWWCM) AND.
FEUILLETON.
De Oudjes.
Hel slaat nu vast, zoo lezen wij dat
het Ministerie-Colijn weinig anders doen zou
dan de reactionaire politiek voortzetten.
Daarom kan de geheele Nederlandsche
arbeidersklasse hartelijk verheugd zijn, nu
het Minislorie-Colijn verdwijnt!
Ka een verklaring, waarom de soc.-dem.
fractie van harte heeft medegewerkt tot den
val van het Minister!e-Colijn, wordt in het
manifest betoogd, dut de sociaal-de moe ra ten
bij het uitbrengen van hun stem niet bewo
gen zijn door vijandschap jegens den gods
dienst en ook niet door anti-papisme, dat bij
de Protestantsche rerht9che partijen zoo'n
groote rol speelt.
Tegenover de vraag, of er een gezantschap
bij den Paus zal zijn stond op zichzelf be
schouwd de sociaaldemocratische fractie
tot dusrver tamelijk onverschillig.
Van zeer groote bcteekenis werd. nu even
wel op 11 November de stemming, omdat
daarbij ovct het kabmet-Colijn beslist wor
den zou.
Van zeer groote beteêkenis was die stem
ming tevens, omdat daarbij de onwaarach
tigheid der coalitieleuzen duidelijk aan den
dag zou komen 1
Vervolgens wordt verklaard, dat de coa
litie geen Christelijke politiek kan voeren,
omdat elk der drie rechtsche partijen onder
Christelijke politiek wat anders verstaal.
De rechtsche coalitie was slecht een po
litiek verbond, dat diende om de geloovigo
arbeiders te verhinderen op politiek gebied
met hun klassegenooten samen te strijden
voor de verheffing der arbeidersklasse.
En als nu, door het gebeurde van 11 No
vember, de rechtsche coalitie uit elkaar ligt,
is dit een blijde uilkomst voor de geheele ar
beidersklasse.
Er moet nu zoo gaat het manifest voort
in het Parlement een nieuwe meerder
heid worden gevormd en er moet een nieuwe
Regeering komen.
Dat mag niet' weer zijn oen rechtsche coa
litie-Regeering en evenmin een andere com
binatie van burgerlijke partijen, die de po
litiek van reactie van Colijn willen voortzet
ten.
Wij roepen de arbeiders op, om dat met
al hu'nkraeht te verhinderen.
Nu bestaat de gelegenheid om aan de
groote democratische krachten, die zich bij
den laalsten verkiezingsstrijd deden gelden,
recht te doen wedervaren.
Nu moet onderzocht worden, of er een
meerderheid en en Regeering zijn te vormen
op den grondslag van democratie en herstel.
Dit zal niet in de laatste plaats van de
Katholioken afhangen
Als nu de Katholieken voor de democratie
on voor den socialea vooruitgang kloek partij
durven kiezen, dan is een democratische Re
giering mogelijk.
Het is dus nu de vraag of de Katholieke
Staatspartij met de S.D.A.P. en de vrijzinnig-
d^mocraten op een sterk democratisch pro
gram samenwerking wil aangaan.
Durft en kan zij dat aan, dan zijn de jaren
der reactie voorbijl
Heeft zij den moed en de kracht daartoe
niet, zijn de reactionaire machten in haar
midden daartoe nog te sterk, dan zal het
h&&r schuld zijn, nl9 in de plaats van een
democratische Regeering een heel of half re
actionair bewind verschijnt, dat, lot schade
van de geheele arbeidersklasse en tot na
deel van het geheele land, de reactie voort
zet, de arbeidswetgeving verwaarloost, de
rijken bevoordeelt, de armen onder zware
lasten zuchten laat, het militairisme onver
zwakt laat voortwoekeren.
Nu 't land nog 9taat v. de groote beslissing
waarvan het lot der arbeidersklasse voor de
eerstvolgende jaren afhangt, roepen wij, al
dus besluit het manifest, de arbeiders op om
bun stem te doen hooren en hun wil te doen
gelden.
Voor de Zending.
Men schrijft ons:
Vele ontroerende bewijzen van sympathie
bereikten dc leidende personen in het Zen-
dmsgwerk in en na de ,,Zendingsweek". Er
is groote dankbaarheid voor de vriendelijke
I hulp, welke door velen verleend werd,
I maar... er is ditmaal véél noodig en... er zijn
J nog zoovelen, die niet hielpen. Aan dezen
is in de eerste plaats bij het hiernavolgen
de gedacht.
Voor de meer ingewijde is het probleem
van de financiering der Zending niet zoo
onrustbarend als wel eens gedacht wordt.
Om een verkeerden indruk geen plaats te
geven wordt hierbij evenwel onmiddellijk
opgemerkt, dat de stand der zaken nu wel
verontrustend is. Dat vindt zijn oorzaak in
:een drukkend tekort over 1924 van circa
f 100.000, en in een vermoedelijk tekort over
jdit jaar. Juist het geworstel met de achter
stand maakt het zoo moeilijk, verlamt de
energie, breekt de spankracht in actie en
leiding. -
Als 192G <eeus aangevangen kon worden
met schoone lei, met geen oï/geen noemens
waard tekort, zoudeD de kansen om een
meer reëele basis voor den arbeid te ver
krijgen oneindig veel gunstiger staan, 't is
bekend dat gestreefd wordt om aan de on
derdeden van hetgeen totaal inkomt nog
meer zorg te besteden.
Een bedrag van f 850.000 per jaar voor
„Oegstgeest" acht men niet te hoog, is be
reikbaar, mits, cn déAr korat het op aan,
geregeld gedaan wordt wat mogelijk is.
Een Pinkstercollecte bijv. van laat ons
zeggen 600 700 Gemeenten met een totaai
opbrengst van f 35.000 is, zoo niet „ver
bijsterend weinig" dan toch „bedroevend".
Als men eens gaat becijferen hoeveel dat
per kerkganger op den Pinksterdag is
Maar ter zakede kansen voor de Zen
ding staan gunstig als dit jaar eens ^zonder
tekort gesloten kon worden.
't Is de eer en de plicht van Neerlands
Christenen zich daartoe in te spannen. Het
doel is bereikbaar
lo. Omdat bet na de Zendingsweek be-
noodigde bedrag niet zoo buitengewoon
hoog meer zal zijn.
2o. Omdat er nog eenige honderden Ge
meenten in ons Vaderland zijn, die niet
medededeir aan de Zendingsweek.
3o. Omdat er stellig vele vrienden dei
Zending zijn, die, alhoewel zij hun deel
gaven, nog wel een stootje geven willen, a.a
daarmede het geheel gediend wordt.
Het Zendingsbureau te Oegstgeest heeft
een nieuw plan om het bijeenbrengen van
het voor dit jaar nog benoodigde in te
zamelen.
Vervaardigd werden „Couponbladen" 't
Zijn bijna „echte" coupons, die er aan zil-
ten. Natuurlijk is er eenig verschil. Op
gewone coupons lees men: „Dc X-Bank be
taalt aan toonder f etc." Op deze Zen
dingscoupons staat het iets anders en wel
zoo.
„Houder(sler) van dezen coupon heeft
tot delging van het vermoedelijk tekort over
1925 van de Samenwerkende Zendingscor
poraties (Zendingsbureau te Oegstgeest)
bijgedragen de som van f...... De Hoofdbe
sturen zijn voor dezen steun zeer dankbaar
en brengen in herinnering 2 Cor. 9 G".
In gewone gevallen ontvangt men voor
coupons geld, hier ontvangt men voor geld
een coupon.
Elk couponblad, waaraan een soort vge-
waarmerkte) talon, heeft een waarde van
f 30 en bevat 12 coupons (van f 3, f5, f 10
etc.)
Voor „elk wat wils" is dus gezorgd.
Die couponbladen liggen in Oegstgeest
te wachten totdat zij door predikanten,
godsdienstonderwijzers en hoofden van scho
len, enz. aangevraagd worden.
De dringende, vraag is dus nu: Helpt de
Zending nog een weinig vertier door het
„knippen van coupons"Met een paar
duizend aanvragen om een aantal coupon
bladen is de Zending, „onze" Zending ge
holpen.
Laat deze nieuwe poging om den gang
van het Zendingswerk te bevorderen, om
bet ontbrekende bijeen te brengen dooi
eendrachtige samenwerking nu eens volko
men slagen 1
't Zou voor de Ned. Christenen toch zoo'n
voldoening zijn, als zij aan het einde van
dit jaar konden zeggen: Ziet, wat wij ge
daan hebben, wat God ons heeft vergund
te doen.
't Gaat er om, dat de Zendelingen ginds
hun arbeid voortzetten. Taak is zorg te
dragen, dat die arbeid niet verstoord of
belemmerd wordt door gebrek aan gelden.
Daarom: Allen, die' kunnen, met kracht
aan den arbeid. Er wordt opnieuw gewacht
op menschen van de daad.
Spoedige hulp is van de grootste betec-
kenis
Prof..mr. C. W. de Vries.
Mr. C. W. de Vries, die benoemd is tot
gewoon hoogleeraar aan de Handelshoogc-
school to Rotterdam, werd geboren in 1882
te Amsterdam en studeerde te Leiden on
der de fyoogleeraren Oppenhcim en Krabbe.
Na zijn vestiging als repetitor te 's-Graven-
hagc, kreeg hij dadelijk, door het aanvaar
den van maatschappelijke functies, contact
met de praktijk.
Op wetenschappelijk gebied leverde rar.
De Vries verschillende studies en hield hij
lezingen op historisch-juridisch en sociaai-
economisch terrein. Hij werd lid van het
bestuur der Juristenverecniging en redac
teur van i.et tijdschrift „Therais", waarvoor
hij eenige bijdragen leverde.
Dc nieuw benoemde hooglecraar is thans
referendaris bij den Raad van State cn chef
van het Bureau voor de geschillen van
bestuur.
Iii'; is voorts onder-voorzitter van de huur-
commissio te 's-Gravenliage, lid van be
stuur van vereenigingen, werkzaam ten al
gemeen© nutte en voorzitter of secretaris
van verschillende scheidsgerechten. Van zijn
hand verscheen ook een bock over do arm
verzorging als een Handboek voor den huis
bezoeker.
Aan de Rijksuniversiteit te Leiden is nir.
De Vries verbonden als privaat-docent in
het arbeidsrecht. Hij trad ook meermalen
op als leider van Staatsrechterlijke leer
gangen aan verschillende volksuniversi
teiten.
Alg. Synodale Commissie Ned.-Herv. Kerk.
Behandeld wordt het verslag van den
heer IL Sanders, te Duisburg, over zijn
arbeid onder de Hervormde Nederlanders
aldaar en in de omgeving in het 3de kwar
taal 1925, alsmede van een verslag van dr.
O. Norel over een bezoek aan Duisburg. Hek
blijkt, dat met vrucht wordt gewerkt in de
zich uitbreidende Nederlandsche kolonie al
daar. Besloten wordt als afgevaardigde van
de Synodale Commissie dr. Callcnbach er
heen te zenden, ten einde de belangen van
het werk te bevorderen.
Na behandeling van een zaak van finqn-
cieelen aard, waarbij ook de quaestor-gene
raal tegenwoordig is, komt in bespreking een.
verzoek om dispensatie van art 52 regie--
ment vacaturen.
Daafna komt lor tafel een verzoek van
twee predikanten, om vernietiging van een
besluit van den raad van beheer tot ver-
lecning van dispensatie. Hun zal worden
medegedeeld, dat het bezwaar bij den raad
van beroep kan worden gebracht, aangezien
uit hun mededeclingen blijkt, dat aan de
moeilijkheid ten grondslag ligt een bezwaar
over dc door de gemeente te betalen bij
drage.
Conform een voorstel van den archivaris
der Synode, dr. Lasonder, wordt een tarief
vastgesteld voor afschriften uit kerkelijke
archieven. Deze tarieven zullen in het or
gaan der Ned.-Herv. Kerk worden opge
nomen.
Eenige zaken, betrekking hebbende op
buitenlandsche kerken, worden deels behan
deld, deels uitgesteld, totdat de commissie
voor correspondentie met buitenlandsche
kerken zal hebben vergaderd.
Een verzoek van den kerkeraad te Don
gen, betreffende subsidie uit het Fonds tot
verbetering der schraalste predikantstrakte
menten wordt gesteld in handen van den
provincialen correspondent voor N.-Brabant
met Limburg.
Aail een predikant, wien over 1925 geen
toelage uit het genoemde fonds was uitge
keerd, zal alsnog een vergoeding worden
gegeven.
Aan de gemeente Schermerhorn was in
1925 een subsidie toegekend voor herstel
ling van het kerkgebouw. Dit subsidie wordt,
nadat eenige veranderingen in hét bestek"
waren aangebracht, gehandhaafd.
RECLAME.
Voor Nederland eu Koloniën6778
C. F. VAN DIJL ZOON Dordrecht
De burgemeester van Rotterdam over het
Verdrag met België.
Betreffende het Verdrag met België heeft
de burgemeester in den Raad de volgende
verklaring afgelegd.
Al mag het zeker een nationaal belang
van groote betcekenis worden geacht, dat de
betrekkingen tusschen Nederland en Bel
gië zijn van den meest vricndschappelijken
aard, al kan wellicht ter bevordering van de
goede verstandhouding het gewcnscht zijn,
dat offers worden gebracht, men zal toch
nimmer zoover mogen gaan, dat offers wor
den gebracht, die belangrijke schade toe
brengen aan onze nationale welvaart.
B. cn W. van Rotterdam zijn ten aanzien
van het tractaat NederlandBelgië, van de
openbaarmaking af, van oordeel geweest,
dat door uitvoering van de in bedoeld trac
taat opgenomen bepaling betreffende de»
aanleg van kanalen aan dc nationale wel*
vaart groote schade zou worden toegebracht
Zij zijn tot dat oordcel gekomen niet door
overweging van het engere plaatselijke be
lang, maar veeleer van het landsbelang dat
betrokken is bij dc grootst mogelijke ont
wikkeling van Nederlands eerste zeehaven.
Het College heeft daaraan uiting gegeven
in den lijd, toen de tekst van het gesloten
verdrag nog maar even bekend was. Toen
de aangelegenheid nog niet die publieke be
langstelling genoot waarop zij tegenwoordig
kan bogen, hebben B. en W. in een kabi*
nctschrijven aan den Minister van Buiten
landsche Zaken uiting gegeven aan de
groote teleurstelling cn de ernstige bezorgd*
hcid, die zij voor de toekomst van Rotter
dams haven hebben gevoeld. Bij kennisne-.
ming van de art 6 en 7 van het verdrag.
Spr. heelt persoonlijk op 13 Mei van dif
jaar bedoeld schrijven aan den minister
overhandigd en toegelicht.
Wanneer het kanaal AntwerpenMoer»
dijk, zoo wordt o.a. in dat schrijven gezegd
nadat te voren op de nadeelen van dé
„surtaxes d'entrepót et d'origine" voor Rot*
lerdam is gewezen zal zijn tot stand ge
komen en de Rijnschcepvaart naar Antwer-.
pen geen gebruik meer zal behoeven te ma*
ken van de Zecuwsche stroomen en van hef
speciaal voor die vaart gegraven Zuid-Beve-
landsche Kanaal, zal een grooter gedeelte
der Rijnscheepvaart voor de natuurlijke
Rijnhaven Rotterdam verloren gaan te meef
daar het verdrag wel stipuleert dat de vaart
op Antwerpen door genoemd kanaal niet
mag worden onderworpen aan belemmeren
de bepalingen, maar nalaat een stelsel van
eenzijdige bevoordceling, als door een gra
tis sleepdienst in hel leven wordt geroepen,
uit te sluiten.
Sedert heeft liet College en hebben zijn
leden niet stil gezeten; waar en wanneer de
gelegenheid zich daarvoor aanbood is niet
nagelaten te wijzen op de ernstige gevolgen,
die hel tractaat, indien het ongewijzigd
wordt goedgekeurd, zou hebben.
Spr. kan wel de verzekering geven dat op
dien weg zal worden voortgegaan en dat
IJ. en W., zoowel als college als individueel,
Het Gezantschap bij den Paus.
Men vergisse zich niet: hel Nederlandsch
Gezantschap bij den H. Stoel is nog niet
opgeheven.
Het „Centrum" wijst hierop in het vol
gende betoog:
Daartoe is de Tweede Kaïmer niet be-
yoegd.
Alleen de Koningin stelt gezantschappen
in en heft deze op.
Daarom protesteerde in 1915 de Christe
lijk-Historische Heer Van Idsinga er met
kracht tegen, dat dc Regeering met een
supplcloire begrooling bij de Kamer kwam,
vóórdat de Kroon het Gezantschap had in
gesteld. Volgens art. 57 der Grondwet, zoo
zeide hij, behoort het Opperbestuur der bui
tenlandsche betrekkingen bij de Kroon. „Het
is dus aan de Koningin en aan de Koningin
alleen, om te beslissen of de bier bedoelde
missie naar het Vaticaan zal worden ge
zonden of niet". Onjuist vónd hij hot daar
om, dat de Regeering vooraf de goed
keuring der Staten-Generaal vroeg. Zij
bracht daardoor, in strijd met de Grondwet,
,de beslissing over van dc Kroon naar de
'Kamer. „Dat is een rogeeringsbelei-d, waar
mede ik mij niet kan vereenigen", zoo ver
klaarde deze christelijk-historische afge
vaardigde op 9 Juni 1915.
Hoe geheel anders handelden zijn geest
verwanten thans I De Kroon handhaaft het
.Gezantschap; de verantwoordelijke Minister
verdedigt het; maar zij schrappen de gelden
.ervoor bcnoodigd, op-de begrooling!
Wat zou Van Idsinga hiérvan gezegd
hebben V
Doch hoe dit zij, door dit votum der
Tweede Kamer Is het Gezantschap niet op
geheven.
Door de aanneming immers van het
amendement-Kersten sprak de Tweede
Kamer alleen uit, dat zij aan de Koningin
de gelden weigerde toe te staan, om de kos
ten van dit door Haar nog niet ingetrokken
Gezantschap te bestrijden.
Maar nog is over het artikel, waarop dit
Amendement werd aangenomen, niet ge
stemd. Daarna moet nog over de begrooting
an haai* geheel gestemd worden, niet slechts
in de Tweede, maar ook in de Eerste
..Kamer.
Ongetwijfeld is niet uitgesloten de moge
lijkheid. dat de Eerste Kamer deze begroo
ling verwerpt, omdat zij aan de Kroon de
gelden onthoudt, om een door Haar niet
ingetrokken Gezantschap te bekostigen.
Er zijn trouwens tal van moeilijkheden.
Stel, dat ook de Eerste Kamer deze be
grooting aanneemt. Dan wordt het toch
April, eer 'dit geschiedt. Eerst ver in het
jaar 1926 zou dus een eventueele opheffing
van dit Gezantschap kunnen volgen. Er is
'toch ook eemgen tijd noodig voor de afwik
keling der zaken.
In elk geval had Dominé Kersten hiermee
bij het voorstellen van zijn amendement
rekening moeten houden, zooal niet uit
deferentie voer Z. II. den Paus, dan toch
uit eerbied voor de Koningin.
Om dit goed te maken, zal hij met een
initiatief-voorstel moeten komen, waarbij
hij voorstelt gelden te voleeren ter bekosti
ging van het Gezantschap bij den Paus, voor
zoolang als de Koningin het niet heeft op
geheven 1
De Kabinetscrisis.
Manifest van de S.DJL.P.
,;Het Volk" van gisteravond bevat een
manifest van het Partijbestuur der S.D.AP.
aan het Nederlandsche volk. Na een herin
nering aan. de jongste politieke gebeurte
nissen, waardoor, gelijk de aanhef het uit
drukt, „de wagen der Christelijke coalitie
partijen uit het spoor is gebracht en op-
niev v gebroken aan den kant van den weg
ligt'wordt in dit stuk opgemerkt, dat het
•jplrfdcn van het Ministerie-Colijn van bet
begin af een brutaal waagstuk was en dat
van de beloften betreffende een-vooruitstre
vende politiek na de eerste drie maanden al
zoo good als niets meer is overgebleven.
Zij hadden hun dutje gedaan, ieder een
groot halfuur, hij eD zij; toen had zij wait
gegaapt, zich wat uitgerekt en was zuch
tend, ietwat sdotfm, opgestaan cn dat was
ook voor haar het teeken, dat het rusluurije
voorbij was. Zij had zijn fluweelen kaiotje
gehaald, dat hij op zijn hoofd zette, zij had
loen haar zwart-kanten schoudermanteltje
omgedaan; nu zaten zij in den tuin op de
hank onder de linde. Vóór hen lag het
warmgfoenc grasveldje met langs den rand
in een half-cirkel de rozeboompjesin den
achtergrond klaterde met zilveren straal de
fontein; een merci zong boven in den
appelboom en ginds stond ,mooi en voor
naam om zijn afmetingen, hun huis; men
kon den -witten voorgevel tusschen het
groen der platanen zien schemeren.
Hij rookte zijn pijp. pafte, in diep zwij
gen verzonken, geweldige rookwolken vóór
zich int en bepeinsde van allerlei, doch
niet direct zonnig-gelukkig. De forellen
hadden hem 's middags niet extra gesmaakt
er had iets aan de toebereiding ontbroken,
de iaatelè zorg, de laatste liefde. En ook
lcd slaapje daarna was bijgevolg niet zoo
lekker als andere dagen; en hij klaagde met
mnerlijken wrok zijn vrouw aan, die er
maar naast hem bij zat, alsof niets onbe
hoorlijk: was gebeurd, terwijl zij toch voor
zijn welzijn aansprakelijk was en hem nu
dit alles had aangedaan, waardoor de dag
Y0pr hem was bedorven.
Zij breidde, alweer een bruin kinderrokje.
Dat was sedert jaren het geval. Zij breidde
kinderen; en al mocht hij wel
dadigheid als een goede zaak waardeuren,
aanblik van deze stille bezigheid was
desondanks voor hom juist voldoendeom
zijn gramschap te vergrooten. Niet, dat hij
een woord gekikt zou hebben; hij had zich
geoefend zijn verschillende ergernissen in
zijn pijp naar binnen te werken. In 's he
melsnaam, de heele namiddag moest dus
maar weer zoo voorbijgaan.
Zij zat met rustig, vroom gezichtje en
werkte, alsof er dagloon mee verdiend moest
worden; hij ondertus3chen rekende half en
half op het bezoek van den apotheker, die
misschien tot een partijtje schaak te be
wegen zou zijnEerst breidde zij aan
het »rokje, dan zou zij* aan de armsgaten
beginnen, daarop naaide zij dan de deel en
aan elkaar; hij kende dit alles meer dan
genoog. En dan, na zes uur, zou zij haar
handwerk met een gezicht, dat de stralende
voldoening over het volbrachte dagwerk
weerspiegelde, bij elkaar leggen en opstaan
en tot hem zeggen:
„Ga je een paar stapjes mee den tuin
rond, lieve vriend?"
En of hij zich aianslool of achterbleef
meestal sukkelde hij maar mee, want wat
had hij anders op dit leege en vervelende
cndermaansche te doen?), zij tippelde den
tuin door, in verrukking van het eene perk
naar het andere loopend. Zij was in bewon
dering als een kind voor de planten en bloe
men, die loch eiken dag hetzelfde waren,
kende ze alle bij naam en maakte een bon
ten, grooten bouquet om er den avonddisch
mee te sieren.
Eindelijk, na het souper, en dat was dan
de glorieuze beëindiging van den dag, zou
zij met hem op het terras gaan zitten, op
nieuw met het breiwerk in de handen en
weer ijverig, a<!s had zij alle zuigelingen op
de wereld van rokjes te voorzien, met de
pennen tikken, terwijl hij de courant las
on zij zou met instemmenden hoofdknik of
afwerend schudden toeluisteren, als hij zijn
meening over 's wereld loop en al den weer
zin over hel doen en laten van het men-
schclijk creatuur lucht gaf.
Dikwijls had hij bij zichzelf overpeinsd,
dat. het-interessant zou zijn om vast te
stellen of zij wel wi9t waarover zij dan eens
ja knikte of het hoofd schudde, steeds zijn
opinio aanvullend, en of zij inderdaad wel
tot een eigen inzicht in slaat zou zijn.
Haar gezelschap kwam hem soms ont
zettend saai voor, maar hij bekende zich
zelf in zijn'onrechtvaardig verzet niet, hoe
gruwelijk hem een eigen meening van haar
zou geërgerd hebben en omdat het zelden
voorkwam, dat zij hem in deze avonduren
•niet gezelschap hield, dat zij er altijd was
voor hem, had hij ook glad vergeten, hoe
alleronbehaoglijkst hij zich zou voelen, als
hij op het terras ailleen zou zitten en zijn
courant lezen cn' den loop zijner gedachten
stom in zichzelf zou hebben te verwerken.
Terwijl hij als een somber hypochonder
mensch, zelf door zijn manier van kwaad
aardige zelfverheffing ziel) op mijlen af-
9lands werkte van zijn lieve, eenvoudige
vrouw gebeurde het plotseling, dat hij, van
onder haar zijden schortje uit haar rokzak,
het eindje van een brief zag piepenen
deze ontdekking sloeg hem als oen bliksem
straal. Het heele droefgeestige perspectief
zijner dagen scheurde en liet een achter
grond van louter goud en zonneschijn zien-
Maar nu het onheil van dezen brief I Deze
brief vernietigde alles. Het kwam hem voor
als was hun beider bestaan van den eenen
dag op den anderen slechts geluk en tevre
denheid geweesttot dit oogenblik. Want
deze brief in haar zak was een verraad,
dat zij aan hem beging.
In hun eenzame leven was de verschij
ning van den postbode een zeldzaamheid,
een gebeurtenis. Men zag hem reeds van
verre aankomen, men ontving hem met
kloppend hart. Geen brief kon in huis ko
men, dat niet een ieder daarvan wist, tenzij
dan dat men, berekenend-geheimzinnig.
hem den bode had afgenomen. En hier was
dus nu schriftuur, waarover hij niets ver-
nomen had, en dat vrouwtje daar, zij aan
zij naast hem, met wie hij reeds meer dan
veertig jaren verbonden was cn die zioh
niet meer bekommerde over het goed-s!agen
van zijn forellen-gerecht, had haar lijd
doorgebracht om een brief te lezen, dien zij
voor hem verbergen moest.
Hoe was de gedachte te verdragen, dat
ook maar een deeltje van haar wezen hem
afvallig zou zijn! En als in jonge dagen
kropen jalouzie en dwaas onverstand zijn
hart binnen, hitsten hem aan tol de zotste
vermoedens; en toen de dienstbode op een
keurig blad de koffie bracht, voelde hij zich
aJs een zieke man, die de kostelijke lafenis
moest afslaan. Hij, in sombere terughou
dendheid. zag toe, hoe zij, in allerrustigst
welbehagen, haar kopje vulde en van de
roode confituren op haar bordje nam, ter
wijl zij lachend de meening uitto, dat hij
misschien wat al te veel van de goede fo
rellen had gegeten, zonder zich ook maar
in het geringste over zijn toestand zorgen te
maken. Hij zag niet meer, dat haar schedel
wit en dun was en deze lieve, goede vrou-
wehand, oud en vol rimpelsals zijn
eigen oude handen. Jaloezie en wantrouwen
kankerden in hem. Hij voelde zich verraden
op meest smadelijke wijze ter zijde gescho
ven, in zijn edelste gevoelens bedrogen.
En er werd hem geen tijd gegund zijn
waardigheid te hernemen en allengs een
rustiger inzicht te herwinnen. Was het tel
kens weer een ander, of was hel steeds het
zelfde, maar zijn zoekende oogen, die haar
loerend en ijverzuchtig met voortdurende
waakzaamheid volgden, ontdekten ook in
het vervolg nog verschillende malen het
verraderlijke puntje van een enveloppe,
waar het als stomme aanklager, van ender
het zijden boezelaartie uit haar rokzak stak,
aldus zijn vertwijfeling cn nijd opnieuw
voedsel gevend. Hel kwam hem voor a!a
1 aapte een booze geest hem na en er ver*
liepen dagen er» weken, waarin hij zijn
heerlijk huwelijksgeluk het heftigste be
treurde en het geloof in de liefde en de
overgave zijner vrouw als verloren achtte.
Zij echter, de-goede vrouw, had het meest
van zijn ongeluk te lijden, van den neer*
slag van zijn slecht humeur.
Totdat op zekeren dag hij opeens cr toe
kwam, om. terwijl zij in het priëel in ge
dachten verloren zat, een van deze brieven
door te lezen. Hij kwam. de gunstige gele
genheid van hel oogenblik benuttend, zacht
van achteren aangcloopcn en boog zich'
toen lot haar over om met haar mee lo
lezen. En toen vielen hem de schellen van
de oogen, een centenaars-last viel van zijn
hart cn een lach gleed over zijn gezicht.
Opeens was zij het weer het onttooverde,
oude vrouwtje met dunnen, witten schedel
en met trillende, oude hand; want cieze
brief was een brief, dien hij haar zelf vóór
jaren cn jaren geschreven had, waarin hij
in de mooiste en teerste bewoordingen als
een verliefd jongeling over nachtegalen ge
kweel en rozengeur en avondrood en klok
kengelui bazelde en met dit alles zijn hart
aan haar voeten legde
Maar het was hem toch alspf hij na deze
nare dagen dit oude vrouwtje opnieuw ge
wonnen had. Een ontroering maakte zich
van hem meester, nu zij blijkbaar cr naar
verlangd had om haar hart aan deze lang
verjaarde bewijzen zijner teederheid lo ver
kwikken en hij nam, oude brombeer, zooals
hij zich schuldbewust en diep-in bekende te
zijn, nu zij met een verlegen schrikje naaf
hem opkeek, haar hand cn kuste die voor*
ziohtig en tëer als in oude, voorbije dagen.*®
