AGEHDA.
BUITENLAND.
TELEGRAMMEN.
LAATSTE BERICHTEN.
Zaterdag.
„Zomerzorg" Dansavond van „The Jolly
Night Jazz" ten bato van de slachtoffcre der
stormramp. Halfnegcn.
Zondag.
„Zomerlust" (tuin): Concert muziekgezel
schap „Orpheus". 8 uur.
Dagelijks.
„Casino-bioscoop", Hoogewoerd: Voor
stellingen te 8 uur.
Woensdag- en Zaterdagmiddag van 2 tot
4 uur kinder- en familie-matinée.
„Luxor-theater", Stationsweg: Bioscoop-
en Variété-voorstellingen. Dagelijks te 8 uur.
's Woensdags en 's Zaterdags malinée te
2 uur.
's Rijks Ethnografisch Museum, Rapen
burg 67: Tentoonstelling van Balineesche
platen. Van 6 April tot 6 October op werk
dagen van 10 lot 4 uur.
Stadszaal van 31 Aug. tot en met 6 Sept.:
Cinematografische voorstelling „Hoe ik mijn
kind gedood heb.' 8 uur'.
Oegst geest: Winkelweek tot 1 Sep
tember.
De avoDÜ-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 24 tot en
mot Zondag 30 Aug. a.8. waargenomen door
de apotheken van de hceren P. du Croix,
Rapenburg, tel. 807 en G. H. Blanken,
Hoogewoerd 171, tel. 502.
De apotheek van dc „Hulp der Mcnsch-
heid", Hooigracht 48, is altijd geopend,
doch van n.m. 8 uur tot v.m. 8 uur alleen
voor spoed-reeppten. Alleen voor leden van
dat fonds.
zien. „De droom van iedere huisvrouw" is
hier tentoongesteld in den vorm van een
collectie „OsnabrücKèr Alluminium werke"
en „Küpperbusch" comforen en fornuizen.
De fruithandel van den heer Nic. Del
Sasso doet ons waterlanden. Een meloen
van bijzondere grootte vormt de hoofdscho
tel waarnaast andere hjne vruchten zijn ge
rangschikt.
Een eveneens heerlijke als mooie uitstal
ling geeft de heer II. de Wil. Verschillende
fijne vruchten worden ook hier lenloonge-
steld.
Niet minder degelijk bleek ons dc etalage
van den heer P Sin geling, die schoenwerk
op keurige wijze heelt gerangschikt.
Vervolgens zien wij de opbrengst van „de
Koe", ten toongesU-ld in de zaak van den
heer A. Maat, die uitkomt met verschillende
melkproducten.
Een schitterend donkbeld geeft ons de
heer H. v. d. Leeden met zijn koloniale
waren.
Zeer zeker ©en „gce9lige etalage". Vanaf
de openstelling tot aan het sluitingsuur van
dezen eersten dag^trok deze etalage een
menigte belangstellenden. Een prachtig uil-
gevoerde nabootsing van het nieuwe bank
biljet van f 10. samengesteld van rijst, gort,
koffiebooncn, enz., trekt aller aandacht.
Van hier vertrokken wij naar de Gevers-
straat, waar wij dc smaakvolle „fijne" eta
lage bewonderden van den heer Ed. H. de
Bruijïi. Verschillende fijne odeurs zijn hier
tentoongesteld.
In de drogisterij „De Pionier" zien wij
wederom verschillende onmisbare artike
len. De hoer M. C. y. d. Burg, zeker voor
niemand een onbekende, blijkt wel te we
len welke artikelen velen van noode
hebben.
Op een ander gebied komen wij in „De
Olmen": de luxe-bakkerij van den heer J.
M. Hoogeveen, die blijk geeft op het gebied
van kunstwerk „thuis" ie zijn.
De étalage van café „Centraal" is weJ
klein, doch geeft ons wel te zien, wat ook
hier ie verkrijgen is. Verschillende dranken
zijn hier heel goed opgesteld.
Rijderde door de „Deuizstraal" viinden
wij op den hoek de slagerij van den heer
G. M. Hofman. Het behoeft geen betoog,
dat de heer lk oen waar kunstenaar in zijn
vak is.
Hiernaast hebben wij de etalage vam den
heer Th. van Beek, die een mooie etalage
heelt samengesteld van „Koffie en Thee".
De gebroeders Koelman stellen ons als
hoofdzaak voor „Radio", vooral den laai-
sten lijd voor velen niet onbokond.
Een prachtige etalage vinden wij bij den
heer C .Labree, samen-gesteld van fijne koek
en suikerwerken.
Aan dc overzijde bemerken wij een nog
bijna nieuwen winkel, waarin de heer J.
M. Woliers een keurige Koffie-otalage biedt.
Vervolgons reden wij naar de Assendelft-
straal, alwaar de firma Rijsbergen en Men
ken ons melkproducten en fijne vteesch-
waren biedt.
In de kleine Schoolstraat vinden wij nog
twee zeer goed opgestelde e lal age's van
den heer P. de Visser. Het een doet ons zien
kaas, boter en eieren; het ander een col
lectie groenten en fruit.
Een flinke reis wordt ons gebodon naar
het „Oude Dorp". Eén etalage vinden wij
daar. Het is wol ver uit het „centrum",
doch het is de moeite waard deze reis te
maken. De heer W. J. Oudshoorn laat ons
zien, welke verschillende soorten brood in
zijn bakkerij gemaakt worden. Heerlijk luxe
doch ook smakelijk krentenbrood vinden wij
daar.
Terug kecrende rijden wij voorbij de
etalage „Bernse" in de Geversstraat, waar
wij allerhande aardewerk-artikelen vinden.
De bijzonder smaakvolle etalage van den
heer G. D. Caspari is zeker eon kijkje
waard. Een prachtige verzameling van ta
pijten en meubelen biedt ons iels „moois".
Mej. Van den A meele laat ons een bij
zonder „geestige" etalage zien. Verschillen
de wollen en andere goederen voor klein
en groot voor winter of zomer kunnen wij
hier vinden.
Rijdende door dc Nassaulaan naar de
ferweeweg brengen wij het laatste bezoek
aan de firma Falke, die ons zijn kunst
producten van „wol" te zien geeft, die bijna
alle in eigen breicrij gefabriceerd worden.
Dankbaar na zulk een lange rit stapten
wij af in het „Witte Huds", .waar, ons de
ihee wel smaakte.
Hier werd aan hel gezelschap nog voorge
steld de heer Jngenool, directeur van den
Centralen Nederlandschen Middenstands
bond, die door omstandigheden jammerlijk
was te laat gekomen om de opening bij te
wonen.
Niettemin sprak de heer lngonool zijn
hartelijke sympathie uit voor het welzijn
der gemeente Oegslgeest en haar midden
stand.
De tijd was hierna weldra aangebroken
voor de beoordeeling der etalages. De jury
bestond uit de heeren D. Henstra uit Rot
terdam, J. F. van Vclthuyzen uit Haarlem
en J. Heizen uit Den Ilaag. Naar ons werd
medegedeeld, door don voorzitter, allen ter
zake deskundigen. De uitspraak later op den
avond bewees ons dit ten volle. Van de eta
lages was dit jaar o.i. bijzonder veel werk
gemaakt, en voor de jury was de laak niet
gemakkelijk.
De uitslagen zijn:
Mooiste etalage: le prijs met
eereprijs: J. Schrijvers, met 29 punten;
2e priis met 3en eereprijs: Th van Beek,
met 24 punten; 3e prijs: J. M. Wolters, met
23 punten; 4e prijs, J. M. Hoogeveen, even
eens met 23 punten, eervolle vermelding,
G. D. Caspari, met 18 punten.
Geestigste etalage; le prijs,
II. van der Leeden, met 27 punten; 2e prijs,
mej. Van den Ameele, met 23 punten.
Verkoopkrachtigstc etalage
lste prijs met 2den eereprijs, Ed H. de
Bruyn, met 27 punten; 2de prijs, W. J.
Woestenburg, met 25 punten; 3de prijs, A.
F. Meyer, met 23 punten, en eenzelfde prijs
voor W. Overvliet, met evenveel punten;
4de prijs, G. M. Hofman, met 23 punten, en
eenzelfde prijs, A. J. Duiverman, met 22
punten; eervolle vermeldingen: Nic. Del
Sasso. met 19 punten, en H. A. G. van Bel
len. met 17 punten.
Des avond9 omstreeks 8 uur werd door
het muziekgezelschap deT N. Z. H. Tram een
muzikale rondgang gemaakt. Een groole
mcnschenmenigte werd hierdoor op de been
gebracht, wat dc gezelligheid verhoogde.
Zoo hier en daar bemerkten wij enkele
zeer goed in 't oog loopende „reclames", die
omlijst waren mei gekleurde elcctrische
verlichting.
Het is ee;i zware dag geweest, inzonder
heid voor de winkelweek-commissie, die
zeker met groote voldoening op haar ver
richten arbeid kan terugzien. "Hopen wij op
nog meer belangstelling op de nog volgende
dagen.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Veiligheid en schulden.
Het Duitsche antwoord op Brian's nota is
tc Parijs overhandigd. Het is slechts één pa
gina met getypt schrift. Duitschland dankt
Briand voor den vriendschappelijken toon
zijner nota en verklaart bereid te zijn ge
delegeerden te zenden naar de voorgestelde
conferentie van juristen.
Zoowel iü Frankrijk als in Engeland is de
pers niet tevreden inzake de schuldenkwes
tie na de besprekingen tueschen Caillaux en
Ohurchill.
Ofschoon volledig kennis nemend van de
concessies, die Churchill heeft gedaan, tot
de annuleering van de helft der Franschc
schuld toe, betreurt de „Temps" toch de
weigering van Churchill om de stortingen
van Duitschland in aanmerking te nemen,
ofschoon Frankrijk het plan-Dawes op aan
drang van Engeland en Amerika aanvaard-
de. Thane zou men willen dat Frankrijk de
geheele verantwoordelijkheid aanvaardt,
waaruit men kan opmaken, hoe groot het
vertrouwen is, dat Londen en Washington
in het plan-Dawes stellen.
Het „Journal des Débats" schrijft dat het
een monsterachtige onrechtvaardigheid is,
dat van alle landen, die aan den oorlog heb
ben deel genomer^, Frankrijk 't ergst behan
deld wordt, terwijl zijn bondgenooten voort
durend ten gunste van Duitschland tusschen
beide komen.
De Manchester Guardian is van meening,
dat Caillaux alle reden heeft, om voldaan to
zijn. Het blad wijst er op, dat een annuïteit
van 12 1/2 millioen pond tusschen 2 en 2 1/4
pence van de inkomstenbelasting zou ver
tegenwoordigen, terwijl het aan den Brit-
schen belastingbetaler zou ^lijven, geduren
de 62 jaren de overige 4 3/4 pence te betalen
ten behoeve van de Franeche belastingbe
talers.
De „Evening Standard" is ook van mee
ning, dat Caillaux zich zeer verdienstelijk
voor zijn land heeft gemaakt, doch dat dit
helaas van de Britsehe onderhandelaars niet
kan worden gezegd. Uit. Churchll's woorden
blijkt, zegt het blad, dat veeleer politieke
dan financieel© overwegingen de Britsehe
regeering er toe hebben gebracht, een deel
van haar eischen tc laten vallen. Het is ech
ter de vraag, of de Engelscbe belastingbeta
ler daarmede accoord gaat. Engeland moet
nu jaarlijks ongeveer 40 millioen p. st. aan
Amerika betalen, terwijl het van Frankrijk
slechts 12 1/2 millioen p. st. zou ontvangen,
van Duitschland slechte een klein bedrag en
wie weet hoe weinig van de andere gealli
eerden. In de afspraak, dat Frankrijk meer
zal betalen indien het gunstiger voorwaar
den van Amerika verkrijgt, stelt het blad
weinig vertrouwen.
De liberalo „Star" is eveneene van mee
ning, dat Caillaux over de geheele linie
heeft gezegevierd. Het blad betreurt het,
dat Baldwin, die toch ate premier feitelijk
verantwoordelijk is voor de regeling, van
Frankrijk al even ongunstige voorwaarden
heeft verkregen als van Amerika. Engeland
zou gaarne de intergoallieerde schulden ge
heel hebben geschrapt, zegt de „Star", doch
nu Amerika, dat 122.000 menscheri in den
oorlog heeft verloren, geen concessies heeft
willen doen aan Engeland, dat een millioeü
mensohenleven8 offerde, ie dit niet moge
lijk.
Engeland kon echter niet zijn geheeld
echuld aan Amerika aflossen, indien zijn
debiteuren slechte de (helft öf een derde be*
talen van hetgeen zij Ket yersohuldigd zijfl*
Hel blad begrijpt niet, hoe een Brifsch pre
mier het wagen durft, een dergelijke rege
ling aan zijn volk voor te leggen.
In verschillende kringen wordt betreurd,
dat Baldwin tijdens de onderhandelingen
niet te Lond-n aanwezig was. Opgemerkt
wondt, dat Baldwin in de beslissing, die
door 12 ministers moest worden genomen,
waarschijnlijk niet is gekend. Algemeen
wordt verwacht, dat de regeering, wanneer
het parlement weer bijeen zal zijn gekomen,
moeilijke dager, zal beleven.
BELGIE.
Conilict geëindigd.
Waar 75 pet. der arbeiders in de mecha
nische industrie en ook de patroonsverecni-
ging zich hebben vereenigd met het bemid
delingsvoorstel zal Maandag in de metaal
nijverheid het werk worden hervat.
15.000 arbeiders in de staalindustrie sta
ken echter voort, eveneens als protest tegen
een aangekondigde loonsverlaging. Voor
dezen verzoekt de nationale commissie der
metaalarbeiders verder om internationalen
steun.
DUITSCHLAND.
Tegen de duurte.
De regeering heeft besloten, om tot het
doen dalen der prijzen op grond der cartel-
verordening allo machtsmiddelen aan te
wenden tegen misbruik van economische
machtspositie. Eventueel zal eene aanklacht
voor het kartelgerecht worden ingediend.
Verdragsclausules met personen, die om de
een of andere reden voor de economie scha
delijk zijn, zullen worden opgeheven. "Wan
neer deze maatregelen geene uitwerking
hebben, zal eene verscherping der kartel
verordening plaats hebben. Bij het aanbe
steden van openbare werken zal weder vrije
concurrentie ten doel hebben, worden be
straft. Bij het beheeren van staatsgelden
zal naar daling van den rentevoet gestreefd
worden. De Rijksbank zal bij bare crediet-
politiek vooral bedacht zijn op uitbreiding
van het kartel wezen. De Rijksregeering
roept de geheele bevolking op, de actie
tot het doen ontstaan van prijsdaling te
steunen.
FRANKRIJK.
Marokko an Syrië.
De Fransehen hebben in Marokko weer
nieuw gebied bezet, doch het groote offen
sief is nog niet losgekomen.
Tegenover het voordeel hier, slaat echter
het nadeel in Syrië. Ook Deir-el-Sor moet
door dc Drusen zijn genomen.
Een Engelsch convooi, op weg van Bag
dad naar Beirort, is door roovers aangeval
len en van een zending goud beroofd, ten
N. van Damascus.
ENGELAND.
De Australische reeliedenstaking.
Dc man die de keien heeft geworpen door
de ruilen van Baldwin'9 v/oning blijft in
arrest. Hij zeide, dat hij reeds eenige maan
den. erg leed in het hoofd.
Uit Melbourne wordt bericht, dat bevelen
tot deportatie zijn uitgevaardigd tegen 4 per
sonen. in verband met de niet-officieele sta
king der Britsehe zeelieden.
De staking blijft zich echter uitbreiden.
ZWEDEN.
Het Kerkcongres.
De conferentie heeft de volgende onder
werpen behandeld: De kerk en de Christe
lijke opvoeding; De opvoeding der Christe
lijke persoonlijkheid; Opvoeding tot coöpe
ratie; Opvoeding tot internationale levens-
en wereldbeschouwing; Opvoeding tot een
beter begrijpen van het Oosten en het Wes
ten.
CHINA.
Tegen het communisme.
Het verzet tegen het communisme neemt
toe. In Kanton en daarbuiten is het lot ge
vechten gekomen. De rooden zijn in Kanton
teruggeworpen. Hoe de strijd in de stad ver
loopt, is nog niet te zeggen.
De Ghineesche Kamer van Koophandel te
Hongkong waarschuwt, dat doorvoering van
den boycot op de Engelscbe scheepvaart
Hongkong en ook Kanton zeil ruïneert.
Karachan, de Russische gezant le Peking,
is naar Moskou. Voorgoed?
De Fransche schulden.
PARIJS, 28 Aug. (Havae). Het „Jour
nal" zegt, dat Caillaux, toen hij in den
ministerraad een uiteenzetting gaf van de
Engelsche voorstellen, verklaarde, van mee
ning te zijn dat de Engelsche minister van
financiën niet verder zou kunnen gaan.
Hij maakte verder zijn voornemen ken
baar om 16 Sept. naar Washington te gaan
ten einde snel te komen tot het vaststel
len der richtlijnen voor een overeenkomst.
De delegatie zou vervolgens de detail-pun
ten regelen. De „Echo de Paria" gelooft
niet dat definitieve regelingen met Ame
rika en Engeland voor October zullen tot
stand komen. De „Matin" meldt dat Cail
laux heden een onderhoud zal hebben met
Theunis die uit Amerika terugkeert. De
bladen zijn algemeen van oordeel dat Cail
laux onmogelijk te Londen gunstiger voor
waarden had kunnen bedingen, maar zij
wijzen er tevens op dat op de Fransche be
grooting van inkomsten geen betalingen
door Duitschland gedaan, zullen kunnen
voorkomen.
WASHINGTON, 27 Aug. (Reuter). De
plaatsvervangde minister van financiën,
Winston, verklaarde, dat de Amerikaan-
sche commissie voor de schulden ernstig
wil overwegen hoe groot Frankrijks capa
citeit is om Amerika te betalen en dus ook
rekening zal houden met hetgeen Frank
rijk aan Engeland aal hebben te betalen.
Het ministerie van financiën is van oor
deel dat de Fransche schuld geheel op de
zelfde wijze moet worden behandeld als alle
andere buitenlandsche schulden en het
eischt dus betaling van het geheele kapi
taal met de interest maar het kan niet
voorspellen wat het totaalbedrag is dat van
Frankrijk zal kunnen worden ontvangen..
NEW-YORK, 28 Aug. (Reuter). Dc voor
naamste ochtendbladen, de Engelsch-Fran-
sohe schuldregeling besprekend, stellen het
voor alsoF Caillaux wenscht Amerika in
moeilijkheden te brengen. De „World" zegt,
dat, als Caillaux en Churchill meenen, dat
het schulden-vraagstuk met diplomatieke
gladheid gebaat is, zij het mis hebben. Ab
solute open-hartigheid en eenvoud zutten
Frankrijk in de a.s. onderhandelingen met
Amerika meer helpen dan al te handig ge
goochel van den duisteren Caillaux. Uet
blad besluit met te zoggen, dal handelingen
als die van Woensdag, Amerika's vrees voor
Europeesche verwikkelingen bevestigen.
De (New-York) „Times" zegt, dal dc Ame-
rikaansche schuld politiek niet door de En-
gelsch-Fransche onderhandelingen beïn
vloed zal worden. De Britsehe voorstellen
omvatten het royement van een gedeelte
der Fransche schuld, doch de Amsrikaansche
regeering heeft meer dan eens plechtig ver
klaard, zulk een royement niet te kunnen
toestaan, noch iets anders dat de onaantast
baarheid der internationale schuld aantast
De tol-oorlog met Duitschland.
BERLIJN, 28 Aug. (V. D.) Volgens een
telegram uit Warschau heeft het Poolsche
ministerie van Financiën een zeer grooten
teruggang van de douane-inkomsten sinds
hel begin van den Duitsch-Poolschen
douane-oorlog vastgesteld In Mei werd ont
vangen 28 millioen zloty, in Juli 17 mil
lioen en in de eerste helft van Augustus
4 millioen.
Het socialisten-ccngies te Marseille.
MARSEILLE, 28 Aug. (Belg. Tel. Ag.).
Het socialistische congres heèft met alge-
meenc stemmen een motie-Otto Baucx (Oos
tenrijk) aangenomen, waarbij afkeuring
wordt uitgesproken over de Communistische
Internationale, die de nationalistische op
standen in Azië en Afrika aanmoedigt, en
voorts de socialistische partij uitnoodigt elke
aan de Russische sovjet-republieken vijan
dige politiek te bestrijden; tevens verlangt
de motie hervatting der vredelievende poli
tieke en economische betrekkingen mei de
sovjets, waardoor die landen aangemoedigd
zullen worden er naar te streven hun re
gime te democratiseercn en de politieke vrij
heid te herstellen. Ten slotte doet dc motie
een beroep op de socialisten van elke scha
keering om te strijden voor het zelfbeschik
kingsrecht der verdrukte volken in Azië en
Afrika en voor de afschaffing van hot ter
rorisme, welk dat ook zij.
Het congres is gesloten
De strijd in Marokko,
FEZ, 28 Aug. (Havas). De Fransche co
lonnes in het land der Branes hebben hun
aaneensluiting bewerkt waarmede het doel
der operaties in dit gebied ia bereikt. Groe
pen Beniuriaguel en Branes begonnen be
sprekingen over hun onderwerping. De nog
opstandige Branes-stammen blijven naar
het noorden terugtrekken. De Fransche
troepen bezetten dus het land der Branes
ondanks hun hevigen tegenstand en na
hardnekkige gevechten, in twee dagen. In
den centralen sector blijven onze aviateurs
Djebel-Mcssoud en Djebel-Mediona bom
bardeeren. In het weeten heerscht groote
activiteit rondom Chechouan waar afdee-
lingen Beni-Ouriaghel met artillerie en mu
nitie zouden zijn aangekomen.
Damascus bezet7
LONDEN, 28 Augustus (N.T.A. Draad
loos). Onder alle voorbehoud wordt te Ba-
rijs een bericht uit Adana gepubliceerd vol
gens hetwelk de Drusen Damascus hebben
bezet en de Fransohen zich met zwaro ver
liezen hebben teruggetrokken.
Uitbreiding der zeeliedearstaking.
KAAPSTAD, 28 Aug. (Reuter). De zee-
hedenstaking heeft zich ook tot Kaapstad
uitgebreid. Het stoomschip „Balkuratv dat
's-middags naar Australië had moeten ver
trekken kon niet uitvaren. Het stoomsohip
Arundel Castle" heeft ook last van de
staking en zal mogelijk morgen evenmin
kunDen vertrekken.
Staking in Amerika.
LONDEN, 28 Aug. N. T. A. Draadloos).
Uit New-York wordt gemeld, dat de order,
om in staking te gaan en het werk in de
antihraciolmijnen Maandagavond neer te leg
gen, thans is afgekomen, waardoor dus allo
hoop om tot een vreedzame oplossing le
komen den bodem ie ingeslagen
Ernstige toestand in Bolivia.
NEW-YORK, 28 Aug (V. D.). Volgens
hier ontvangen betrouwbare berichten, heb
ben in La Paz, de hoofdstad van Bolivia,
buitengewone politieke gebeurtenissen plaats
die het onmogelijk maakten de op Dinsdag
voorgenomen inwijding van den nieuwen
president te doen plaats hebben.
Gemeld wordt, dat president Saavedra,
die zou aftreden, aan het bewind is geble
ven, steunende op het leger.
Zestig gevangenen geïusaleerd?
PARIJS, 28 Aug. (V. D De bladen mel
den uil Warschau, dat volgens berichten
uit Engelsche bron de Sovjets te Minsk 60
Poolsche gevangenen zouden hebben doen
fusilleeren.
Doodelijk ongeval.
WASHINGTON, 28 Aug. (N. T. A. Draad
loos). Bij schietoefeningen met den ge-
schuttoren aan boord van het oorlogsschip
„Oklahoma" werd een man gedood en een
ernstig gekwetst.
De stormschade in Japan.
TOKIO, 28 Augustus (Reuter). Volgens
officieele opgave zijn door den storm, die
(Woensdag Tokio en Yokohama teisterde, 38
personen gedood en 9 gewond. De schade ie
vele millioenen yen.
STADSNIEUWS.
Het zilveren leest van de afd. Leiden van
den Alg. Bond van Politiepersoneel
in Nederland.
De secretaris van de aftiteling Leiden
van den Algemeenen Bond van Politie -per
soneel in Nederland, bij de oprichting
Leidsche Politievereemging „Door Een
dracht Saarogebracbtgoheelen de heer II,
J. G. Bourgonje, heeft ter gelegenheid Yan
het 25-jarig bestaan der Vereeniging, waar
aan wij een dezer dagen herinnerden, „een
Ilcpinneringswoord' in brochurevorm ge
schreven waarin hij in korte trekken de
geschiedenis der Vereeniging sinds de op
richting schelst
Het was onze oude pionier G. van Patten,
dostijd3 agent van politie 3e klasse, die op
een naaht, toen hij in dienst was, op het
idee kwam, dat het noodig was, dat ook"
in Leiden een vereemging van agenten van
polibie wenl opgericht. Toen hij daaT zoo in
dat nachtelijk uur op de Brefötraal in ge
dachten verdiept, rondwandelde (surveil
leerde) kwam hij zijn collega Tijstermaai
(thans majoor der rijksveldwaoht) tegen,
aan wien bij zijn plannen meedeelde, die
er ook veel voor gevoelde. En zij Jieten het
niet alleen bij het gevoel. Op don avond
van 13 Sept. 1900 kwamen 26 collega's in
het toenmalige café van Ephraïm, aan de
Haarlemmerstraat bijeen en werd tot de
oprichting ©ener Vereeniging besloten. 26
leden verklaarden zich er onmiddellijk voor.
Hel doel der Vereeawgiing zou zijn: door alle
wettige geoorloofde en ten dienste staande
middelen te streven naar verbetering der
positie van den politieman.
De materieel© positie van het poli lie-per
son eel was" in 1900 in-treurig. Zij hodden
een dienstverband van gemiddeld 12 uur
per etmaal, n.m. van 83 uur, daarna
van 9 3/4 tot den daarop volgenden mor
gen 8 uur en dienzelfden dag van 3 uur
's namiddags tot 10 uur 's avonds. Den.
3den dag werd gediend van 's morgens 8
lot's avonds 10 uur, waarvan 2 uur afging
voor middagmalen. In 3 dagen dus bijna
37 uur diens:l.
Gemiddeld werd éénmaal in de 4 we
ken een vrijen Zondag genoten. Men had 3
maal om de 3 weken een vrijen Zondag en
moest dan 6 weken wachten op een vol*
genden vrijen Zondag, wat dus neerkomt op'
één vrijen Zondag in 4 weken.
Het dienstverband bedroeg dan ook ge
middeld, na aftrek van den vrijen Zondag,
►pl .m. 82 uur per week.
Overigens werden geen vrije dagen ver*
leemL
Alleen kreeg men drie dagen vaeantie pee
jaar, welke bij loting werden toegewezen
over het geheele jaar, met uitzondering van
de drie zomermaanden. Hel salaris bedroeg
f 500 per jaar, 't welk na 3 en 6 jaren
telkens met f 25 per jaar werd verhoogd.
Van dat salaris moest door jongeren nog
2 5 pet. voor eigen pensioen worden be
taald, zoodat het netto-weekloon de eerste
drie jaren f 9.33 bedroeg.
Als bestuursleden der nieuwe vereeni-
ging werden gekozen de heeren G. van.
Patten, J. Lebbink, C. A. Slierings en J.
Tijsterman.
Reeds kort na haar oprichting wendde de
Vereeniging zich met een verzoek tot den
toen maW gen burgemeester, wijlen mr. F,
Was, aan wien zij veel te danken heeft
gehad, met het verzoek, om édnmaad in de
12 dagen een vrijen middag to mogen ont
vangen, op wolk verzoek gunstig werd be
schikt.
Het eerste succes dus reeds.
Voor rekening der Vereeniging wend de
„Verzameling Wetten' bewerkt door do
heeren Koster Henke en Beunder aange*
schaft, woldra gevolgd door hel verstrekken
van een exemplaar van hel door den heer
Koster Henke op populaire wijze bewerkt^
Wetboek van Strafrecht.
Ooik aan verbetering van het zedelijk
peil werd gewerkt, zooails uit Ihet boekje
blijkt.
Wij kunnen de verschillende verande
ringen en verbeteringen in bet politiecorps
aangebracht, mede door het werken der
Vereeniging bier niet alle opsommen. Deze
kwamen geleidelijk, doch meest altijd n&
een actie tol stand.
Dc schrijver erkent echter ook, dat er
wel eens critiek is geoefend op autoriteiten,
welke beter achterwege had kunnen blijven,
Maar daarnaast is hij zich bewust, dat ai
de 25 jaron, diverse voormannen hebben
bedoeld hun leden op te voeden tot betere
mcnschen en naar een betere samenleving,
tot heil van het instituut „politie" en tot
heil der maatschappij.
Vergelijken wij thans, na 25 jaren, dc!
toestanden btervoren geschetst, bij nu, dan
is er reden voor dankbaarheid .Dan heeft1
de oude Leidsche Politiievereeniging ge
loond, dal door haar oprichting in een ge
voelde behoefte wt«rd vooraten en ie
er ruimschoots reden om haar 25-jarig be
staan op ecnigszins feestelijke wijze tel
herdenken, aldus schrijft de heer Bour
gonje, waarna hij voortgaat:
Thans hoeft, dank zij de gedurende lange
jaren gevoerde actie, Leiden hoofdagenten;
ter vervanging van het vroeger bestaan-
hebbende inotttuut controleurs.
De salarissen bedragen thans, voor
hoofdagenten van f 2080 tol f 2236 per
jaar; vooragenten van f 1664 tot f 2080
per jaar; agenten op woef f 1612.
Het verlof is thans geslteld op 14 dagen,
terwijl om de acht dagen een vrijen dag
wordt genoten.
Thans een dienstverband van 54 uur;'
eerst kort van 51 op 54 per week gesteld.
Thans een humaner behandeling van het
personeel dan voorheen. Thans oen goede
opleiding onder leiding van den heer Com
missaris van Politie. Thans een moreel
hoogstaand korps, doordrongen van plichts
besef.
Laten de ouderen nog eens vergelijken
het voorheen en thans en de jongeren be
seffen, wat de Vereeniging heeft bereikt,
Dan is er volop reden tot dankbaarheid'
En zoo, kameraden, gaan we dan onjj
lustrum tegemoet. Wij hebben niet bedoeld
U een achtereenvolgende reeks van feiten
