UIT DE RIJNSTREEK.
UIT DE OMSTREKEN.
MODE VAN DEN DAG.
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
vormen, dat zware verliezen in een veldslag
tal voorkomen.
De .voornaamste reden voor dc legerma-
noctivreB is het experimenteeren op groote
tchanl mei nieuwe ooilogsinstiumenten. Na
den oorlog is in velerlei opzicht groote voor-
uilgang gemaakt in de ontwikkeling van
oorlogstuig en in Engeland vooral in ver
band met de constructie van tanks, de lucht
vloot, verdediging tegen luchtaanvallen, we
tenschappelijke instrumenten en mechanisch
transport. Draadlooze telephonic en telegra
phic zijn de laatste jaren zoo vooruitgegaan
dat ze do bestaande vcld-communicatics ou-
derwetsch hebben gemaakt Vele moderne
©orlogsinstrumcnten zijn buitengewoon duur
en dc militaire autoriteiten redeneeren, dat
ze terdege aan den tand moeten worden ge
voeld alvorens tot algemccnc productie en
toepassing over to gaan. En dat zal in de
eerste groote manoeuvres in September (de
eerste sedert 1923) kunnen geschieden. De
nieuwe tanks worden een groote verbetering
geacht van het oude type. Men hoopt, cïat
de nieuwe methoden van mechanisch trans
port in de toekomst een belangrijken en gun-
atigen invloed zullen hebben op dc werk
zaamheid, doeltreffendheid en kracht van
het leger.
In het aquarium van de tentoonstelling
van Verkeerswezen te Münchcn is een haai
geboren. Het ontwikkeling-proces heeft 6
maanden geduurd. Beweerd wordt dat, het
36 jaar geleden is. dat een haai in gevan
genschap ter wereld kwam. De jonge haai
is 12 c.M. lang.
Gistermiddag is ingebroken in den posl-
aulo die (ussehen Shrewsbury en Bridge-
north (Shropshire) rijdt, zonder dat de be
stuurder iets bemerkt heeft. Bij aankomst
aan het lusschenslation Wenlock bleken
8,postzakken te zijn verdwenen, waaronder
de zak met aangeïeekende brieven waarop
dc dieven het natuurlijk gemunt hadden,
's Avonds zijn in een weide 4 opengescheur
de ledige zakken teruggevonden.
Een vijf tienjarige jongen, die op de pier
te Weymouth, in Engeland, zijn hengel had
uitgeworpen om een vischje te verschalken,
bemerkte, toen hij „beet" dacht te hebben,
dat zijn hengel aan een zwaarder vischje
vastzat dan waarop hij gerekend had. Hij
haalde zeer voorzichtig in en toen zijn buit
aan de oppervlakte verscheen, bleek het dat
hij een geldkistje met een daaraan gebon
den roticule aan den haak had geslagen. Bij
opening bleek het geldkistje stukken van
een der oorlogsleeningen, chèques en schat
kistbiljetten ter waarde van honderden pon
den sterling te beyatten. Het geheel bleek
toe te behooren aan 'n dame te Southampton
Inlichtingen te Southampton ingewonnen,
brachten aan het licht, dat het geldkistje en
de reticule begin Juni werden gestolen. 'Het
geldkistje bevond zich toententijdc in de re
ticule en bevatte toen ook nog 62 pond ster
ling aan bankbiljetten en een gouden broche
die de dieven er uit hebben gehaald, waarna
zij het .geldkistje in het water wierpen.
Te Friedrichshafen zijn gisteren de fees
ten begonnen om den dag te herdenken,
waarop 25 jaar geleden het eerste door
graaf Zeppelin gebouwde luchtschip een
reis ondernom. In tegenwoordigheid van
duizenden toeschouwers stegen eerst 7 bal
lons op. Een dezer ballons was een copie
van den ballon, waarmede graaf Zeppelin
den tocht naar Spitsbergen maakte. De 7
ballons, die alle in de groote hal der Zep-
pelinwerken gevuld waren, stegen zonder
moeite op en verdwenen weldra in Noor
delijke richting.
Gistermiddag waren de talrijke persoon
lijkheden, die ter gelegenheid van de lees-
telijkheden naar Friedrichshafen zijn ge
komen. dc gasten van het bestuur der ge
meente. Aan den feestdisch zaten o.a. de
beeren Krohne, rijksminister van verkeers
wezen, Löbe, de president van den rijks
dag, Hellpaoh, de staatspresident van Ba
den, dr. Ettinger, graaf Ferdinand von
Zeppelin. Dr. Ettinger hield een toespraak,
hij wees op de moeilijkheden waarmede
de Duitsche luchtscheepvaart te kampen
heeft. De toekomst der Zeppelinwerken ia
nog steeds zeer somber. De angst, die de
buren voor Duitschland hebben, heeft hen
bewogen onzinnige maatregelen tegen
Duitschland te treffen. De Zeppelins zijn
geen oorlogswapens, maar werktuigen in
dienst van <;lén vrede en van do cultuur.
Spreker protesteerde tegen de in' het ver
drag van Versailles opgenomen bepalingen
aangaande de luchtscheepvaart. Deze be
palingen zijn onduldbaar en dit niet alleen
voor Duitschland, maar voor de geheele
beschaafde wereld
Na dr. Ettinger voerde dr. Krohne het
wo9rd in naam van de rijksregeering. Pre
sident Löbe verzekerde vervolgens, dat do
Duitsche arbeidersklasse de grootste be
wondering en sympathie voor het werk van
graaf Zeppelin heeft.
Een deel van de provincie Saksen is Don
derdagavond geteisterd door een zwaar
onweer, dat met een wolkbreuk gepaard
ging. In de omstreken van Halle hadden
tal van gemeenten daarvan te lijden. Te
Gerbstedt stortten verscheidene woningen
in. 15 gezinnen zijn hierdoor dakloos ge
worden. Zeer veel vee is verdronken. Het
spoorwegverkeer was hier en daar gestremd
Ook is met verschillende gemeenten geen
telefonische verbinding meer te verkrijgen.
En Homburg en de Taunus zijn gisteren
getroffen door een wolkbreuk, die in een
oogwenk de straten blank zette. Het hagel
de zoo hard, dat de Taunus een oogenblik
den indruk van een winterlandschap
maakte.
Bodegraven. Het vernieuwen van de
gasbuizen in onze hoofdstraten vordert
uitemt langzaam. Donderdag was men ein
delijk genaderd aan den drukken „Hoek",
waar het verkeer van dien aard ia, dat op.
treken overdag onmogelijk ia. Dus moet dit
nadht» geschieden. Nu gaat het werk,
■ai onze str.r.rn vornicld, weer geregeld
De seniores-wed'.lrijd der voelbalver-
I „Bodegraven", die ten bale van den nood
j te Borculo werd gehouden, heeft een batig
saldo van f -i{j opgebracht, welk bedrag aan
het comité is afgedragen.
Burgert. Stand. Géborén: Cor
nells Johannes, Z. van H. de Graaf en A. L.
v. d Berg, Maria Wilhelmina, D. van C.
J Rijnbeek zn M. Walraven.
Ondertrouwd. N. van Schaik 2G j' en J.
A v.' d. Wielen 23 j M. A M Giese-
man 23 j. en M. M. Veelenturf 24 j. M.
Stapper 30 j en M. Vermeulen 28 j.
i Gohuwd: A Jongenccl 23 j. en II. J. de
i Koogcl 19 j.
Overleden. C. Bos C6 j
Dc vereeniging ..Ziekenvoeding" ver-
gaderde in hotel Van Haaften. De belang
stelling was niet groot. Uit de besiuursmede-
deelingcn bleek, dat tot secretaris was be
noemd de heer E. A Bogaart en tot pen
ningmeester dc heer P. Turkenburg Dzn.
De knecht van schipper K. kreeg bij
Gouwaluis een luik van bet schip op zijn
hoofd. Dc ;lag kwam zwaar aan, zoodat
I onmiddellijk doktersbulp moest worden in-
i geroepen, liet bleek onmogelijk hem te ver-
j voeren, zoodat hij ter plaatse moest achter-
j blijven Zijn toestand is heel ernstig.
Kerkelijk bericht voor Zondag
Ned.-IIerv. Kerk, voorm. 10 uut en nam.
haltzeven ds, G. A. Polt.
Geref Kerk, voorm. 10 uur en nam liall-
zeven ds Dam.
Geref Gemeente, voorm. 10 uur en nam
I halfzeven prceklezen.
Boskoop. De heer C. Brakman alhier
is te '".-Gravenhage geslaagd voor het
c:tamen boekhouden M. O.
Kerkelijk bericht voor morgen
„Salvatori", voorm. hailfüen en nam. 6
uur ds. C. Sundermeyer van "Ritlhem.
10 uur en nam. 6 uur de eerw heer
Ned.-Herv Kerk, voorm. 10 uur ds. v: d.
Broek, van Nieuwveen.
Ned.-Herv. (Gerei) Evangelisatie: voorm.
10 uur en nam. 6 uur de eerw. hoer
Leyklema yan Waddingsveen.
Geref. Kerk, voorm 10 uur en nam. 6 uur
d« Fernhout.
Hazerswonde. In verband met de storm
ramp, waardoor een deel van ons land k
getroffen, is op initiatief van onzen burge
meester Donderdagavond den commissie ge
vormd tot het inzamelen van géiden voor.de
slaobtolfers van de ramp. Wat hel Dorp be
treft zullen in de week van 23 lot 29 Aug.
gelden worden Ingezameld en wat den Rijn
dijk aangaat In de week van 30 Aug. tot
5 Sept. e.k.
Een bakkersjongen met een geladen
broodmand op zijn fiets, had het ongeluk
in de Laak te water te rijden, doch heeft
zich gelukkig uit het vrij diepe \yaler kun
nen redden. De inhoud van zijn brood-
mand was echter voor het doel ongeschikt
geworden.
Op 1 Sept. a.i'. zal in de Ziekenbarak
door den gemeente-geneesheer dr. Dooren-
bos gelegenheid gegeven worden voor inen
ting en hsrinenting. Van v.m. 9 tot 10 urn-
kan men zich daartoe aanmelden.
Kérkelijk bericht voor Zondag
Ned.-IIerv. Kerk, voorm. halfelf, ds. Van
Baaien, van Kage, en nam. uur de heer
E. L. de Wilt. godsdienstonderwijzer 'te
Noordwijk-aan-Zee.
Geref. Kerk, voorm halfelf en nam. half-
acht Prceklezen.
Koudekerk. Kerkelij'k bericht
voor morgen: Ned.-Herv. Kerk, Zondagmor
gen 10 uur en 's avonds halfzeven ds. G.
J. G de Bel van SHedrecht.
Leiderdorp. De collecte ten bate van
de slachtoffers der stormramp heeft alhier
f 963 opgebracht.
Ier-Aar De gemeenteraad heeft be
sloten f B00 beschikbaar te spéllen voor de
getroffenen bij de stormramp.
Waddinaveen. Onzen plaalsgenout den
heer Olto Malse, is in een hotel nabij het
Noorderstalion te Brussel, een brievenlasch
met 600 gulden en 100 francs ontstolen. Hij
was voor zijn plezier op reis.
Onze burgemeester is van zijn verlof
teruggehoord en heeft zijn werkzaamheden
op het Gemeentehuis hervat
De werkman B. had in de meubelfa
briek van den heer K. alhier het ongeluk
met zijn hand in een vlakbank te geraken,
waardoor hem een vinger werd afgesneden.
Kerkelijk bericht voor Zondag:
Ned-Herv. Kerk, voorm. 10 uur en nam.
halfzeven ds. H. A. de Geus.
Geref. Ksrk, voorm. 10 uur en nam. zes
uur, ds. W. Veder.
Wonbiugge, Burgert Stand. Ge
boren: Wilhelmus Cornells Ignatius, Z. van
H. J. van der Meer en Th. K. van deT Salm
Adrianus Johannes, Z. van W. T. den
Herder en C. van Tcfl
Overleden: Mathilda van Dam, echtgen.
van G. de Klerk 82 j.
Het bestuur der Chr. zangvereeniging
„De Lofstem" besloot om in de eerste helft
van September een bazaar te houden in
het gebouw „Immanuel". Velen zijn reeds
bezig met het maken van handwerken.
Zwammeidam. Op de laatstgehouden
vergadering van het Departement „Zwam
merdam" der Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen werd besloten ten dienste der
plaatselijke vereenigingen een gebouw te
stichten, waarin vergaderingen, uitvoerin
gen, le'zingeh enz. kunnen worden gehou
den. Het gebouw zal komen te staan achter
de Nutsbewaarschool in de Brugstraat.
Kerkelijk bericht voor morgen:
Ned.-Herv. Kerk, voorm. 10 en 's avond» T
uur, ds. Kloots.
Geref. Kerk, voorm. 10 uur en 's avonds
7 uur, ds. Schouten, van Alphen.
Rem. (Geref.) Gemeente, voorm. halfelf
ds Rappold.
Burger l.Sland Geboren: Leen-
dert, Z van Arie van Doorn en Maria Cor
nelia Jochemsen Teunis, Z. van Pieler
van Greuningen en Trijntje van Soest.
Ondertrouwd: Pietcr Overbeek jm 26 j.
alhier en Cornelia Prins jd 21 j te Gouda
Johannes Dorrepaal jm. 27 j te Bleis-
wijk en Neeltje van den Ban jd. 25 j. alhier.
RECLAME.
KOM UW PIJNLIJKEN RUG TE HULP I
Voelt gij u ellendig door doffe, stekende
rugpijn? Wordt gij g-maiteld door rheu-
matiscbe pijnen, stijfheid en harde zwel
lingen in uw gewrichten en ledematen?
Hebt gij lasten van hinderlijke steken van
spit? Van onaangename urinestoornissen?
Voelt gij u vermoeid, uitgeput ên op,
zenuwachtig, prikkelbaar en terneergeslagen?
l'us dan op uw nieren
Do nieren zijn de filters van het bloed,
en zocdra zij haar taak niet meer behoor
lijk vervullen, blijven vergiften in het bloed
achter en raakt uw gestel van streek.
Rugpijn en de scherpe rieken als V3n een
mes beginnen u te kwellen, gij krijgt last
van hoofdpijn, duizeligheid, blaasstoornirren
en slapeloosheid.
Wacht niet tot zich verdere verschijn
selen van nierzwakte voordoen. Help uw
verzwakte nieren voor het te laat is. Ge
bruik Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Dit
speciale niergen ces middel dient uitsluitend
voer nier- en blaaskwalen. Foster's Pilleo
hebben duizenden geholpen en kunnen u
evenzeer helpen.
Let op de verpakking in glazen flacons
met geel etiket (alom verkrijgbaar), waar
door gij zeker zjjt geen verlegen buiten
landse!) goed te ontvangen. Piij- fl.75 per
flacon. 2320
Haarlemmermeer. De heer J. Molenaar
Dz.j wonende aan den Hoofdweg alhier,
jyien op het te Hoofddorp gehouden con-
cours-hippique eenige eerste prijzen met
Lena, Gcrde en Elza werden toegekend,
heeft ook op het Donderdag te Heilo ge
houden concours 4 eerste prijzen behaald.
Nu de heer E. L. de Witte Noordwijk
aan ^ee zijne benoeming tot evangelist bij
de Ned.-Hervormde Kerk te Abbenes alhier
niet heeft aangenomen, werd in een ver
gadering vön het kerkbestuur de wensehe-
lijkheid betoogd om uit de ingekomen ruim
40 8ollicitatiën een nieuw viertal, op te ma
ken. Bij een definitieve beslissing hierom
trent zal in de vacature niet dan over een
4-tal weken kunnen worden voorzien.
Nabij den Vijfhuizerdijk alhier geraak
te een auto, waarvan de bestuurder blijk
baar nog niet al te stuurvast was en te ver.
achteruit reed, in de wegsloot. De dRauf-
fcur kwam er vrijwel ongedeerd af. Met ver
eende krachten kon de auto, die was omge
kanteld, weer op 't droge wordeh gebracht.
Hillegom. K e r k e 1ij.k bericht,
voor morgen. Ned.-Herv. Kerk, 10 uur ds.
Nicolai van Voorschoten, 4.30 Uur de. van
Schouwenburg van Amsterdam.
Ger. Kerk, 10 uur Dienst des Woorde, 5.30
uur ds. Widnnga, van Hoofddorp.
Ohr. Ger. Kerk: 10 uur en 5 uur ds. Zwiep.
Katwijk. Burgerlijke Stand.
GeboortenGerrit, z. van J. Haasnoot en
A. Vakevisser Leuntje, d. van H. Ouwe
hand en W. Ros Jan, z. van A. Nijgh en
D. Ruts Arie leondert, z. van A .L. de
Jong en W. Meijvogel Adriana Cornelia,
d.. van A. van Duijn en J. van Duijvenbode.
OverlijdenPetrus Smit, oud 34 jr., z. van
N. Smit en R. Ruiten.
Huwelijks-aangiften: A. J. van der Hoe
ven en Joha. Tom O. van den Oever eD
W. van der Niet.
HuwelijkenW. A. F. Bronswijk en M. A.
Vreeburg P. Q. J. van Leeuwen en M. O-
P. Houtman P. van der Mark* en E. van
Duijn.
Katwijk aan den Rijn. Kerke lijk
bericht. Ned.-Herv. Kerk (zaaltje) v.m.
9.30 en n.m. 6 uur ds. Bollee.
Geref. Kerk v.m. 9.30 Cn n.m. 6 uur ds.
H, Meijeririg.
Lisse. —Burgerlijke Stand. Ge
boren Johanpes Petrus, z. van P. T. Kor-
tekaas en M. A. O. Woenhöven Pie ter,
z. van W. W. van Leeuwen eü J. M. A.
Ledde'r Jeroen Johannes, z. van C. de
Vos en E. Molenkamp Ida, d. van Th.
Duivenvoorden en C. Vrijburg Derk Jan,
z. van D. Hul en J, Knetsoh Maria Geer-
truida, d. van O. P. v. d. Hulst en H, M.
van Wees.
OndertrouwdA. Boot en M. Oosthoek.
Gehuwd: F. J. van Rooyen en A. O. van
Riet.
Overleden: Lambertus Johannes Steenwin
kei 27 jaar.
Kerkelijkbericht, voor Zondag
Ned.-Herv. Kerk 10 uur de heer Dekker,
Theol. Cand. te Middelburg 5 uur de. G. H.
Beekenkamp te Leiden.
Geref. Kérk 9.30 en 4 uur leesdienst.
Ohr. Ger. Kerk 9.30 en 5 uur leesdienst.
Geref. Gemeente 10 en 4 uur leesdienst..
Ned. Prot. Bond, 's avonds te 8 uur ds.
J. H. Groenewegen van Arnhem.
Door den brigadier van den Rijksveld-
waoht Boevema en den jachtopziener Wes-
seling werd proces verbaal opgemaakt, te
gen zekeren Q. voor het na zonsondergang
schieten van wilde eenden alhier.
Noordwijk. Burger 1. Stand. Ge
boren: Lina Catharina Jöhanna, D. van P.
J. G. van der Plas en J. A. Remmerswaal.
Frieda Everdina, D. van E. Dekker en
E. Strohn.
Ondertrouwd: Theodorus Oostdam 29 j.,
te Noordwijk, en Petronella Geertruida War
merdam te Noordwijkerhout Jacobus Hen-
ricus Jeroen de Groot 28 j., te Noordwijk,
en Cornelia Margaretha van de Kamp 24
j., te Saasenhedm Jacob der Nederlan
den 28 j., te Hillegom, en Leuntie van der
Niet 88 j.j te Noordwijk.
Overleden: Jacoba Johanna Catharina
Nulkes 33 jongehuwd, D. van J. J. Nulkes
en M. M. van Schooien.
Nocrdwijk-Binnen. Het bestuur van het
fanfare-corps alhier deelde ons mede, dat zij
voornemens was op 31 Augustus a.e., den
verjaardag van H. M. de Koningin, een
concert 1e geven op het Lindenplein.
Door het gemeentebestuur werd op
haar verzoek aan de Oranjevereeniging al
hier een medaille beschikbaar gesteld voor
den tijdens de oranjefeesten op 15-16-17
Sept. te houden étalage wedstrijd.
Op den 17den September, "v voormid
dags te 11 uur. zal tijdens de oranjefeesten
alhier een wedloop (1700 M.) plaats hebben.
Personen boven de 13 jaar kunnen hieraan
deelnemen. Hiervoor zijn prijzen beschik
baar gesteld. Aanmelding lot deelname kan
geschieden bij de heeren H. A. Mathol, Kerk
straat, C. van Dam, Zeestraat en P. M. Boe
man, Molenstraat te Noordwijk.
Alhier had zich bij de politie aange
meld een 15-jarig rnei9je, dat uit Den Haag
was weggeloopcn. Na een nacht logies bij
de politie is zij gistermorgen op transport
naar Den Haag gesteld.
Pastoor Borsboom heelt gisteren de
hulppastorie a. d. Lijnbaansweg in' gebruik
genomen.
Oerrigeesi. In een door B en W. bij
eengeroepen vergadering voor steunyerlee-
ning voor de geteisterde sterken inpons land.
is een comité samengesteld, bestaande uil
pl.m. 25 personen. De gemeente is verdeeld
in 32 wijken. Als "penningmeester is aange
wezen de heer G. Lubbe, gemeenle-onlvan-
ger4 Besloten werd op 24 en 25 Augustus
een schaalcollecte langs de huizen te hou
den. Mocht bij een eerste bezoek geen ge
hoor verkregen worden, dan zal nogmaals
een bezoek volgen of zullen giften in ont
vangst worden genomen bij den penning
meester.
In den avond omstreeks 8 uur had een
aanrijding plaals op den Endegeesler Straat
weg in de bocht nabij „Endegeest". Door
niet voldoende uithalen bij het passeeren
van de luxe-auto van den heer J. R. uit
Rijswijk en de vrachtauto van J. 0. uit
Haarlem, reden de wagens tegen - elkander.
Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats,
doch malerieéle schade bleef niet uit. Beide
auto's liepen schade op.
Naar wij vernemen zal Maandagavond
24 Augustus in de Rehobothkapel een ver
gadering gehouden worden van leden der
Ger. Kerk. Op deze vergadering zal be
sproken worden het door een comité inge
diend plan tot verruiming van het aantal
zitplaatsen en van kerkbouwplannen.
Kerkelijk bericht. Geref. Kerk:
Zondagmorgen, te tien uur, en 's avonds, te
halfze? de heer E. L. Smelik cand. Ie Sant
poort.
Rijnsbnrg. Op uitnoodiging van den
burgemeester d9zer gemeente had gister
avond alhier een bijeenkomst plaats van
eenige ingezetenen, waarna een commissie
is ingesteld, ten einde ook hier gaven in te
zamelen voor de slachtoffers van de storm
ramp. In de commissie werden benoemd de
heeren J. L. Bosschieter, burgemeester, en
de beide wethouders J, van Klaveren en
S. Schoneveld, vormende te zamen het be
stuur cn verder de heeren ds. A. Altena,
ds E. H. Broekstra, K. van Delft Dzn., H.
J. Grimbergen, dr. H. G. Jonker, M. Pieper,
J. Sozef J. G. Vreeswijk en ds. J. L. de Vries.
Besloten werd zoo spoedig mogelijk door
iheisjes een schaalcollecte te doen houden,
op een nader te bepalen dag, doch eoo
eenigszins mogelijk reeds Maandag a.s.
Deze collecte zal door de predikanten van
af den kansel nog eens warm worden aan
bevolen, terwijl aangenomen wordt, dat ieder
zijn gave reeds te voren zal afzonderen
Sassenheim. Burger 1. Stand Ge
boren: Maria Dorothea Petronella, D. van
G. G. Immerzeel en J. van Lierop Jan
Wililcm, Z. van H. C. J. v. Ginhoven en
C. A. van Dijk.
Ondertrouwd: A. Waasdorp 25 j. en C. J.
Rewijk 22 j.
Loop der bevolking. Ingekorhen: A.
VerhoefBette van Meerkerk A. F. v. d>
Kraan van Hillegom J. M. jBjsschop van
Wee-sp H. Natzijl van Streefkerk.P.
H. Blom van Oudenbo9ch G, 'y. Boom
van Alphen aan den Rijn A. W. Blom,
van Heemstede.
Vertrokken: A. F. W. uphoff naar Hille
gom.
Kerkelijk bericht voor morgen
Ned.-Herv. Gem.: voorm. 10 uur ds. K. T.
Gravemeijer, Den Haag, nam. 6 u. ds. Joh.
W. Groot Enzerink, Leiden.
Prot.-Bond: geen dienst.
Ger. Kerk: voorm. halftien en nam 6 uur
ds. Boeijenga.
Over de vorige maand werd in de Her
vormde Kerk gecollecteerd voor de Kerk
f97.93; voor de Diakonie 1119,20*/'.
De collecte yoor Borculo heeft ruim
f 2000 opgebracht. Het juiste bedrag is nog
niet bekend, omdat enkele personen niet
thuis waren.
Voorschoten. Kerkelijk bericht
voor Zondag: Ned.-Herv. Kerk, Zondagmor
gen 10 uur ds. H. P. Fortgens.
Door het bestuur der Koningin Wilhel
mina Vereeniging is 't voorloopige program
ma bekend gemaakt voor de feestviering. Op
2 en 3 September zullen de feesten plaats
hebben.
Wit en rood zijn de kleuren voor dezi
mooie japon, gegarneerd met breed Schotsch
lint.
LXXX1I.
Kanker. II.
Wat de genezing van kanker betreft, tot
voor korten tijd stond de verwijdering van
het gezwel langs operatieven weg eigenlijk
als geneesmethode alleen. En dan nog
moest het spoedig gebeuTön. Wannéér een
maal uitzaaiing had plaats gevonden, stond
men machteloos. Die verwijdering geschied
de aanvankelijk door uitbranden, hetzij
met gloeiend metaal, hetzij door chemische
bijtende stoffen. De ervaring leerde even-,
wel, dat op die wijze het doel slechts zel
den bereikt werd, omdat niet al het zieke
weefsel verwijderd kon worden. De voor
keur werd daarom geschonken aan opera
tieve behandeling, waarbij, behalve het
zicht- en voelbare gezwel werd weggesne
den, benevens nog alle tot het gezwelgebied
behoorende lympheklieren. Wanneer zoo
gehandeld werd, kon men soms werkelijk
van blijvende genezing spreken. Er waren
wel booze tongen die beweerden, dat bij
geüezen gevallen het njet werkelijk kanker
was geweest, maar iets anders wat er op
geleek. Natuurlijk is zoo iets ook wel eenB
gebeurd. Dat waren dan prachtige geval
len om kwakzalvers aan hun reputatie to
helpen. Maar toch staat vast, dat er gene-
zingsgevallen door operatie, ge.boekt konden
worden, waarbij het bestaan van kanker
door het mikroskoop met afdoende zeker
heid was aangetoond.
Toen de Röntgen- en vooral later de r*
dium-stralen meer bekend werden en het
bfeek, dat al'deze stralen een bijzondcren
invloed op verschillende weefsels konden
uitoefenen, sprak het wel van zelf, dat men
ook naging, hoe gezwelweefsel zich verhield
tegenover deze stralen. De veelzijdige stu
die in deze richting heeft er toe geleid, dat
met recht van groote verbetering in de be
handeling gesproken kan worden. De str&;
len-therapie bij kwaadaardige gezwellen
kan inderdaad op zeer mooie resultaten
bogen. In ons land wordt dat bewezen door
de publicaties van de dokters, werkzaam in
het Leeuwenhoekhuis, ingericht door het
Nederlandsche kankerinstituut, aan welke
oprichting de namen van Rotgans en De
Bussy altijd verbonden zullen blijven. Van
dit instituut is de eerste werkelijk internar
tionale bijeenkomst van geleerden op dit
gebied na den oorlog uitgegaan. Met vol
doening kan een zekere, zij het ook lang-
zame, vooruitgang worden geconstateerd.
Wanneer de berichten niet bedriegen, ii
men in den jongsten tijd weer een stapjfl
vooruitgegaan. Een paar Engelsche onder
zoekers schijnen' gewichtige ontdekkingen
te hebben'gedaan. Helaas heeft de grooto
pers zich weer onmiddellijk op de zaak ge'
worpen en daarover berichten over de ge-
heele wereld, dus ook voor het leekenpu*
bliek, verspreid.
Het is zeker merkwaardig, dat gelijktij
dig zoo vèr-reikende perspectieven geopend
worden, zoowel voor tuberculose, zooals i*
in êen vorigen brief vermeldde, als voor
kanker. De Engelsche publicaties zijn in-
tusschen veel gevaarlijker dan die van
Calmette. De vondst van Calmefcte zou be-
teekenen voorbehoedende inenting bij het
pasgeboren kind. Het kind zelf zal er zieb
al vaat niet om bekommeren. En zoover
zijn de ouders in het algemeen nog niet
opgevoed, dat zij met koortsig verlangen
naar het middel grijpen zullen, dat hun kind
bewaren zal als het misschien eens met tu
berculose zal worden besmet. Dergelijke
voorbehoedende maatregelen, ook wanneer
de omgeving zonder twijfel als besmet kao
worden beschouwd, moeten meest niet
dwang of overreding opgelegd worden, ter
wijl slechts zeer weinigen er zelfs om zu*'
len vragen.
Geheel anders is het met een middel, du
aangeprezen wordt als in staat om kanker
te genezen. Hier komen lijders zelf in ne»
spel, lijders, die geruimen tijd te verged
naar verbetering zoeken, die misschica
reeds onherstelbaar zijn verklaard. Als w
lijdler zelf mogelijk nog niet alle hoop beCtt
laten varen, de omgeving verwacht niet
ders dan een ongunstigen afloop. Dai
wordt nu in eens een geheel ander, hoop*0
geluid vernomen. Er wordt nog een kau®
gegeven, dat het zoo geliefde lid dér fa®1
lie beter zal worden. Alle krachten woi
ingespannen om die kans te benutten,
heb middel te krijgen.
Tot welke tooneelen, tot welke tele
stelling vooral, zoo iets aanleiding kan l
