No. 20005.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 30 Mei
Tweede Blad.
Anr.o 1925.
BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
I Mr. M. I. Dupaic. t
Gistermiddag .heelt de Minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen van
pnzen gezant te Parijs bericht ontvangen,
dat de administrateur, chef van de afdee-
ling kunsten en wetenschappen aan zijn
Departement, mr. M. I. Duparc, die in ver
band met de kunstnijverheddstentoonstel-
ling te Parijs vertoefde, aldaar plotseling
is overleden.
De heer Duparc is 2 April 1870 te
Leeuwarden gloren en dus 55 jaar oud ge
worden. Aanvankelijk heeft hij te Leiden
jn de letteren gestudeerd, daarna in de
rechten. Na zijn promotie trad hij in amb
telijken dienst, nl. als adjunct-commies, in
iwelke functie hij onder minister Borgesius
benoemd werd aan de afdeed mg kunsten
en wetenschappen van het Departement
yan Binnenlandsche Zaken. In zijn ambt
beeft de heer Duparc veel te danken gehad
aan de vriendschap van den heer Victor de
Sluers. Hij doorliep verschillende rangen
jonder leiding van mr. Rover, den toenma-
ligen chef van de afdeeling. Hij is dezen op
gevolgd als hoofd der afdeeling en werd 1
'Januari benoemd als administrateur bij de
Inmiddels naar het Departement van On-
Öerwijs, Kunsten en Wetenschappen over
gegane afdeeling.
Bij verschillende oflicieele gelegenheden
fjeeft de heer Duparc den Minister vertegen
woordigd. Op verschillende kunsttentoon
stellingen in het buitenland heeft hij voor
ec belangen van de Nederlandse he kunst
gewaakt. Na de verwoesting, in het begin
Van den oorlog van de bekende bibliotheek
ie Leuven, heeft de heer Duparc iD Neder-
*ïand krachtig medegewerkt tot herstel van
deze boekerij. Ook voor de belangen van de
jRijbsmonurnen tencommissie heeft de over
ledene zich beijverd.
De heer Duparc was ridder in de orde
(jan den Nederlandse hen Leeuw, comman-
4 ur in de orde van het Legioen van Eer
van Frankrijk en ridder in de orde van de
Kroon van België.
De correspondent van de „N. R. CrL" te
^Parijs meldt:
De plotselinge dood van mr. Duparc moet
üiepe verslagenheid teweegbrengen. De ten
toonstelling voor toegepaste kunst had hem
40e laatste weken weer nauw tot de Neder-
•landsc-he kolonie hier gebracht. Men kende
tem al sinds de Nederlandscke tentoonstel-
Jing in de Jeu de •Paume-zaal en waardeer
de de frissche. werkkracht en geestdrift, als
Jiel er om ging, zijn doel te bereiken. On
langs had de heer Loudon gelegenheid hem
'hl verband met de voorbereiding van Ne
derlands deelneming aan de tentoonstelling
.Warm te prijzen, gelijk hij vroeger voor die
flndere tentoonstelling gedaan had.
Mr. Duparc klaagde Zondag over een
*iichte ongesteldheid, maar niemand, hijzelf
allerminst, zag den toestand donker in.
Woensdag voerde hij aan tafel hij de ope
ning van ons paviljoen namens dm minis
ter het woord; toen voelde hij zich minder,
tnaar daarna scheen het weer beter te gaan.
mandaag zou hij met mr. en mevrouw Wes
tendorp en juffrouw Nelly Duys Asschcr's
diamanlfabriek bij Parijs bezichtigen. Op
bet oogenblik van wegrijden yiel hij dood
neer; een hartverlamming had een plotse
ling eind aan zijn welbestede leven ge-
Ihaakt
Zoodra de gezant het overlijden vernam
liet hij in het legatiegebouw een kamer ïn-
fiehtien om het stoffelijk overschot te her
bergen tot de overbrenging naar Nederland,
faalt misschien Zondag zaïl geschieden.
Arbeidswet en Onderwijswetten,.
De Hooge Raad van Arbeid heeft
Son Minister van Arbeid, Handel en
Jrerheid den volgenden brief gericht:
D"e Hooge Raad van Arbeid heeft in zijn
Mei j.l. gehouden vergadering de door
Uwe Excellentie aan den Raad voorgeleg
de vragen betreffende het doen aansluiten
van dc bepalingen van de Arbeidswet aan
«die van de onlangs gewijzigde Onderwijs
wetten besproken.
De Raad vereenigt zich nagenoeg geheel
ïnct het praeadvies der commissie.
Vrijwel eenstemmig is de Raad van oor
deel, dat wijziging van art. 9 van de Ar
beidswet in dien zin te verruimen, dat de
daar gegeven uitzondering voor ambachts-
Ècholen en vakscholen ook zal gelden voor
'den arbeid, welke wordt verricht krach
tens leerovereenkomsten als geregeld in den
tweeden titel van de Nijverheidsonderwijs-
wet ©n krachtens andere vormen van vak
opleiding, welke aan bepaalde sociale cn
paedagogische eiselien voldoen.
Omtrent die eischen werden in de ver
gadering van den Raad in aansluiting aan
het praeadvies der commissie verschillende
wenschen uitgesproken. Eenige leden ga
ven als hun oordeel te kennen, dat kinde
ren beneden 11 jaar in geen geval, ook niet
voor het ontvangen van een vakopleiding,
langer dan 4^ uur in een fabriek of werk
plaats mogen vertoeven en dat het aan
vullend theoretisch onderricht in de dag
uren moet worden verstrekt. Ook spraken
feenige leden den wensch uit, dat het aan
gaan van leerovereenkomsten ten behoeve
van kinderen beneden 14 jaar slechts zou
worden toegestaan voor kinderen voor wie
geen gelegenheid is onderwijs te genieten.
Intrekking of wijziging van de wet van
20 Mei 1922 (Stbl. No. 369) houdende goed
keuring van de conventie van Washington
betreffende de vaststelling van den leeftijd,
Waarop kinderen mogen worden toegelaten
tot het verrichten van arbeid in nijver-
beidsondernemingen, acht de Hs^d, even
min als de commissie, noodig. Enkele le
lden maken echter bezwaar tegen een roo
mime opvatting van het begrip ,,écoles
professionnelles" als de commissie en de j
Raad aanbevelen.
Ten slotte acht een doel van den Raad I
bet gewenscht uitdrukkelijk als zijn oordeel j
tolt te spreken, dat waar uit de door de I
Êommissfe uit den Raad biieenffftbcachte ge- 1
aan
Ny-
gevens blijkt, dat er voldoende schoolruim
te voor een 7e leerjaar aanwezig is, dat over
een voldoend aantal leerkrachten beschikt
kan worden en dat bovendien het aantal
kinderen, hetwelk thans van een 7e leerjaar
verstoken blijft, niet zoo groot is, dat liun
opname de onderwijskosten in belangrijko
mate zou vergrooten het dringend noo
dig is, de wet van 30 Juni 1924 (Stbl. no.
319), waarvoor de invoering van het ver
plichte 7e leerjaar tot 1 Januari 1930 is
uitgesteld, in te trekken.
Een ander deel van den Raad is met
de bijzondere commissie van „oordeel, dat
de Raad zióh van het uitspreken van een
oordeel omtrent dit onderwerp dient te
onthouden, omdat zulks niet is gevraagd en
omdat de Raad te dien aanzien niet compe
tent is."
De commissie komt tot de volgende con
clusies:
1. Wijziging van artikel 9 van de Ar
beidswet is niet gewenscht.
2. Het is echter gewensoht artikel 88 van
de Arbeidswet in dien zin te verruimen,
dat de daar gegeven uitzondering voor am
bachtsscholen en vakscholen ook zal gelden
voor den arbeid, welke wordt verricht
krachtens leerovereenkomsten als geregeld
in den tweeden titel van de Nijverheids
onderwijswet én krachtens andere vormen
van vakopleiding, welke aan de 60ciale en
paedagogische eischen die hierboven wor-
deD aangegeven, voldoen.
3. Intrekking of wijziging van de wet van
20 Mei 1922 (St.bl. no. 369) is niet noodig
Reorganisatie van den Hoogen Raad
van Arbeid.
De Hooge Raad van Arbeid heeft tot den
Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid
den volgenden brief gericht:
,,De Hooge Raad van Arbeid heeft in zijn
0 Mei j.l. gehouden vergadering de door
Uwe Excellentie aan den Raad voorgelegde
vragen besproken, of het wenschelijk is,
wijziging te brengen in de taak, de samen
stelling en de wijze van instelling van het
college.
De Raad vereenigt zich nagenoeg geheel
met het prae-aÜvies der Commissie.
De gereorganiseerde Hooge Raad van
Arbeid zal een zooveel mogelijk zelfstan
dig karakter moeten dragen. Hij zal niet
alleen op verzoek van een hoofd van een
departement van algemeen bestuur, zooals
thans het geval is, maar ook uit eggen be
weging een advies moeten kunnen uitbren
gen omtrent alle onderwerpen, welke dc
belangen van den arbeid raken. Sleohts één
lid gaat met deze conclusie accoordhij
wenscht in dit opzicht de bestaande orga
nisatie ongewijzigd te handhaven.
Uit de grootere mate van zelfstandigheid
van den Raad vloeit voort, dat de Raad
de vrije beschikking moet hebben over eigen
financiën. Hij moet zijn eigen voorzitter
kiezen, een bindende voordracht opstellen,
waaruit zijn secretaris wordt benoemd en
zijn eigen werkwijze regelen
In één opzicht wijkt de Raad daarbij af
van het prae-advies van de commissie uit
zijn midden. De commissie heeft in over
weging gegeveq, dat de financiën van den
Raad gedeeltelijk van Rijkswege en gedeel
telijk door de organisaties van werkgevers
en werknemers, die in het college verte
genwoordigd zijn, zullen worden verschaft.
De Raad is van oordeel dat waar de Raad
een instituut zal blijveD, 'dat uitsluitend
zal werken in het algemeen belang, de kos
ten van het college uitsluitend door het
Rijk moeten worden gedragen.
Enkele leden geven er de voorkeur aan,
dat de minister van arbeid, handel en nij
verheid ambtshalve voorzitter van den Raad
blijft. Eenige andere leden zouden verkie
zen dat de positie van den secretaris niet
tot een ambtelijke functie zou worden ge
maakt.
Ten slotte is de Raad met de commissie
uit. zijn midden van oordeel, dat de grond
slag voor de organisatie van den Raad niet
meer als tot dusverre in een algemeeneD
maatregel van bestuur, maar, in verband
met heb nieuwe artikel 78 van de Grond
wet, in een wet zal moeten worden gelegd."
Het standpunt der commissie kan in 'óe
volgende conclusies worden samengevat:
1. De gereorganiseerde Hooge Raad van
Arbeid moet een zooveel mogelijk zelfstan
dig karakter dragen.
2. De Raad zal op verzoek van een hootd
van een departement van Algemeen Be
stuur, of uit eige»n beweging een advies
kunnen uitbrengen omtrent alle onderwer
pen, welke de belangen van den arbeid
raken.
3. De Raad moet de vrije beschikking heb
ben over eigen financiën, welke gedeeltelijk
van rijkswege, gedeeltelijk door de organi
saties van werkgevers en werknemers, die
in den raad vertegenwoordigd zijn, worden
verschaft.
4. De Raad kiest zijn eigen voorzitter eD
stelt een bindende voordracht op, waaruit
zijn Secretaris wordt benoemd.
5. De Raad regelt zijn eigen werkwijze.
6. De grondslag voor de organisatie van
den Raad zal in een wet worden gelegd.
Het centraal stembureau voor de ver
kiezing van de leden van de Provinciale
Staten van Zuid-Holland, heeft in zijn gister
middag in het raadhuis van Den Haag ge
houden zitting, ter voorziening In de vaca
ture in de Staten, ontstaan door het ontslag j
nemen van den heer B. J. Gerretson, te
Rotterdam, benoemd verklaard als Staten- j
lid den heer A. N. Vaandrager, te Rotter-
dam.
Op de begraafplaats „Oud Eik en
Duinen", in Den Haag, Is gistermiddag ter- j
aarde-besteld het stoffelijk overschot van j
de te Zürich op 26-jarige n leeftijd over- I
leden hulppredikante der Ned.-Herv. Gem. i
te Hoog- en Leegkerk (Groningen) mej.
Lydia Koomans. O.a. was aanwezig prof.
dr. H. M. van Nes, uit Leiden. Vele kransen
en bloemen dekten de baar.
Prof. Van Nes herinnerde a:.o de plech
tigheid op 28 Mei 1924 in de kamer der
theologische faculteit der Leidsche univer
siteit, toen Lydia Koomans ds «Torsie was,
die het vrouwelijk kerkelijk examen aflegde.
Dit was een uitmuntend examen, waarbij
haar wil voorzat om anderen een voorbeeld
to geven, hetgeen zjj alt$d lieeft gedaan.
Zij heeft haar leven gegeven om haar Heer
te verheerlijken.
De Raad van Rotterdam heeft gis
teren de beraadslagingen over den verme
nigvuldigingsfactor en de salarisverlaging
tot een einde gebracht:
Het amsndim nt-Van Aalten (om de Lo
ting van 2 pet-, tot een maximum van f60
te verhoogen voor f 3.50 voor elke f 100,
waarmede de weiden f3000 t3 boven gaan)
is aangenomen met 21 tegen 19 stemmen.
Het voorstel betreffende de 2 pet. korting
is aangenomen met 22 tegen 18 stemmen.
Het voorstel bztreffende de 2 pet. kor
ting op de wedden van den burgemeester,
enz., is aangenomen men 23 tegen 17 stem
men (de heer Hoebe stemde hier vóór, bij
het vorige voorstel tegen).
Het voorstel betreffende de wethouders-
wedden is aangenomen met 21 tegen 14
stemmen. (Behalve de heer Schouten, die
vóór stemde, onthielden de wethouders zich
van stemming).
Het voorstel om den vermenigvuldigings
factor te bepalen op 1.3, is aangenonun met
23 tegen 17 stemmen.
B. en W. van Rotterdam stellen den
raad voor, in begiqföel te besluiten, dat,
dat, indien de verder te voeren onderhan
delingen tot een aannemelijk resultaat leiden,
na afloop van de R. E. T. M. verleende
leende concessie (15 October 1927) de ex
ploitatie van de tram, eventueel gecombi-
I neerd met die van autobussen, zil worden
i gevoerd in den vorm van een gemengd
bedrqf.
Het lag in de bedoeling de plechtig
heid der Gro^dustherdenking te doen plaala
hebben op Zaterdag 6 Juni in het Koor der
Nieuwe Kerk te Delft. Bijzondere omstan
digheden maken het echter gewenscht, de
herdenking niet op dien dag, maar later, in
Augustus, en dan op den sterfdag van Hugo
Grotius, zijnde 28 Augustus, le doen ge-
sollieden.
De opening van de Grotius-tentoonstellmg
op 13 Juni in het gebouw van den Gemeen
teraad te 's-Gravenhage blijft gehandhaafd.
In den Raad van Heemstede werd be
sloten, aan de Veneeniging tot verfraaiing
van Heemslede en Bennebroek een aanvul-
lingssubsidie te verleenen van f 1000 tot
dekking van 't tekort, veroorzaakt door de
uitgaven tijdens de bloemententoonstelling.
De Raad van Amsterdam heeft zich
in besloten zitting in principe bereid ver
klaard, mee te gaan met een aan te vragen
creöiet van f 20.000 voor de viering van
het 650-jarig bestaan van Amsterdam. De
plannen voor deze feestviering van gemeente
wege, die, blijkens het daarvoor te ver
leenen crediet, niet al te weidsch zullen
worden opgezet, moeten nog worden ont
worpen. Is het „Hbl." wèl ingelicht, dan
heeft het gemeentebestuur hoofdzakelijk op
het oog op ruime schaal kinderspelen te
doen organiseeren.
In de vestibule van de Rijksuniversi
teit te Groningen is, naar „De Ned." meldt,
een marmeren borstbeeld geplaatst varf jhr.
mr. A. F. de Savornin Lohman, die Gronin
ger van geboorte was en langen tijd lid
is geweest van het college van curatoren
der Universiteit.
Zooals in een advertentie in dit num
mer van ons Blad is aangegeven, is de
inschrijving voor net toelatingsexamen der
M.T.S. voor de Bouwkunde te Utrecht we
der geopend. Van het leerplan der school I
is een nieuwe druk verschenen. Dit boek
bevat een zeer uitgebreid omschreven leer
plan met inleiding en aanteeke«ingen, ver
schillende inlichtingen en op veler verzoek 1
tal van afdeeldingen tot toelichting. Na
ontvangst der kosten wordt dit leerplan I
toegezonden. Een boekje, waarin de wjjze I
van vooropleiding en de e'echen van toe- j
lating rijjn aangegeven, wordt op aanvrage
gratis verkrijgbaar gesteld.
Bij Kon. besluit is bepaald:
a. voor den Raad van Arbeid, gevestigd
te Amsterdam, bedraagt het aantal leden
16; b. voor den Raad van Arbeid, ge
vestigd te Rotterdam, bedraagt het aantal
leden 14; c. voor de Raden van Arbeid,
gevestigd te 's-Gravenhage, Utrecht en
Arnhem, bedraagt het aantal leden 10; voor
de overige Raden van Arbeid bedraagt het
aantal leden 8.
Het Staatsblad no. 206 bevat het Kon
besluit van den 28slen Mei, houdende vast
stelling van het tijdstip van inwerkingtre
ding der wet van den 2Sslcn Mei 1925
(St.bl. no. 204), houdende nieuwe wettelijke
regeling van de coöperatieve vereenigingen.
Daarbij ds bepaald: De Wel op de Coöpera
tieve Vereenigingen 1925 treedt in werking
met ingang van 15 Juni 1925.
In het verslag ven het Chr. Nationaal
Vakverbond in Nederland lezen \vy:
Ook in de jaren 1923 en 1921, waarover
het VeTslag loopt, waren evenals de .jaren
1921 en 1922 jaren van crisis, jaren, waar
in zich voor de arbeiders, voor de vak
beweging en voor het bedrijfsleven nog
moeilijkheden voordeden.
iWel waren de moeilijkheden, die door
worsteld moesten worden, niet zoo groot
als die, welke wij in 1921 en 1922 hebben
doorgemaakt Maar toch was 1923 nog een
jaar van geweldige crisis, waarin de werk
loosheid groot was en waarin in vele be
dreven de loonen niet konden worden ge
handhaafd.
Het jaar 1924 was een. jaar van be
proeving, vooral voor het personeel in
's Rqks dienst. Wel willen wr dankbaar
noteeren, dat het den tegenwoordigen mi
nister van Financiën gelukt is het tekort
op het Staatsbudget we£ te werken en de
begrootiug sluitend te krjjgen. Wij erken-
i nen, dat het noodzakelijk was, daarvoor
ingrijpende maatregelen toe te passen en
dat daarvoor ook door de ambtenaren een
oflei moest worden gebracht
Maar voor tal van groepen Rijksambte
naren drukt de salarisverlaging zeer zwaar.
En de volledige toepassing van het nieuwe
Bezoldigingsbesluit zou de ambtenaren in
een positie brengen, die absoluut onhoud
baar zou zijn. Een wijziging in gunstigeu
zin moet dan ook, naar onze meening, ab
soluut noodzakelijk worden geacht.
De mogelijkheid daartoe zal des te eerder
aanwezig zijn, indien de opleving van den
ecc nomischen toestand blijft aanhouden.
Ongetwijfeld is verbetering ingetreden.
Het ledental op 1 Januari 1921 b:dro?g
53.967. .Vergelijking van den staat met d:n
voorgaanden, doet zien, dat het ledental over
1923 terugliep met 8.554 of 13.78 pet.
Drie bonden gingen in ledental vooruit,
n.1. de belastingambtenaren, de Grafische
arbeiders en de Mijnwerkers. Deze drie or
ganisaties hadden samen een ledenwinst grcot
282 te boeken.
De zeventien overige Bonden hadden sa-
meo een verlies te noteeren van 8.836 leden.
Bij referendum heelt de Unie van
Christelijke Onderwijzers met groote meer
derheid van stemmen besloten tot aanslui
ting bij de Onderwijs-Centrale.
Bij gelegenheid der plechtige audiin-
tie, welke de Paus a3n de Nederlandsche
pelgrims daags voor de heiligverklaring van
den H. Petrus Canisius, te Rome, verleende,
werd namens hen asn den Paus aangeboden
een enveloppe bevattende 60.000 Lire als
offer voor den St-Pieterspenning.
UIT NED. OOST-INDIE.
Luchtverbinding Batavia—Soerabaja,
Naar aanleiding van de plannen, die in
Indië beslaan om een eendaagsche trein
verbinding lot stand te brengen lusschen
Batavia en Soerabaja, merkt naar het Haag-
sclie Aneta-kantoor verneemt, de directie
van de K.L.M. het volgende op:
Op het oogenblik is de zakenman, die
van de eene stad naar de ander wil gaan
om zaken te bespreken, met de heen- en te
rugreis vijf dagen kwijt. Bij de eendaagsche
verbinding, die men tot stand hoopt te bren
gen, zal hij toch nog in elk geval drie dagen
weg zijn.
Met de inrichting van dezen eendaag-
schen dienst zullen millioenen gemoeid zijn
daar de S.S. de SemarangCherihon lijn zail
moeten overnemen en ook nog eenige N.I.S.
lijnen.
Het zou te betreuren zijn, indien tot de
uilgaven van deze millioen besloten werd,
terwijl een veel geringer bedrag voldoende
zou zijn om een behoorlijke luchtverbinding
lusschen beide plaatsen tot stand te brengen.
De millioenen zouden den afstand Bata
viaSoerabaja tot minder dan een etmaal
terugbrengen, terwijl een veel goedkoopere
luchtverbinding den afstand lot 6 uur zou
rtduceeren. Deze luchtverbinding zou de
belangen van passagiers en postvervoer
evengoed kunnen dienen als de trein, want
de capaciteit der vliegtuigen zou voldoende
zijn om aan het aangeboden snelvervoer op
deze lijn het hoofd te kunnen bieden.
Het zou dus toe te juichen zijn, indien
de credieten, noodig voor de verbetering van
de treinverbinding tusschen de twee voor
naamste sleden van onze koloniën, werden
benut ten bate van de schepping van een
nog snellere verbinding, n.l. de luchtroute.
RECLAME.
KOM UW PIJNLIJKEN RUG TE HULP I
.Voelt gij u ellendig door doffe, stekende
rugpijn? Wordt gq gemarteld door rneu-
matische pgnen, stijfheid en harde zwel
lingen in uw gewrichten en ledematen?
Hebt gij lasten van hinderlijke steken van
spit? Van onaangenani9 urinestoornissen?
Voelt gy u vermoeid, uitgeput en op,
zenuwachtig, prikkelbaar en terneergeslagen?
Pas dan op uw nieren.
De nieren zjjn de filters van het Hoed,
en zoodra zij haar taak niet meer behoor
lek vervullen, blijven vergiften in het bloed
achter en raakt uw gestel van streek.
Rugpyn en de scherpe steken als van een
mes beginnen u te kwellen, gij krijgt last
van hoofdpijn, duizeligheid, blaasstoornissen
en slapeloosheid.
Wacht niet tot zich verdere verschijn
selen van nierzwakte voordoen. Help uw
verzwakte nieren voor het te laat is. Ge
bruik Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Dit
speciale nieigeneesmiddel dient uitsluitend
voer nier- en blaaskwalen. Foster's Pillen
heiben duizenden geholpen en kunnen u
evenzeer helpen.
Let op de verpakking in glazen flacons
met geel etiket (alom verkrijgbaar), waar
door gij zeker ziji geen v«?r legen buiten-
landscb goed te ontvangen. Pi ijs fl.76 per
fiacon. 8829
Met ingang van 31 dezer
zal voor inlerlocale telefoongesprekken,
waarvan de kanloren van aanvraag en be-
stëmming 15 K.M. of minder van elkander
verwijderd zijn, f0.20 (voor dringende ge
sprekken f 0.G0) per drie minuien verschul
digd zijn. De kosten van deze gesprekken
beliepen lol dusver f 0.35 en f 1.
De directie van de Olie-
fabrieken Calvó-Deltt heeft het aan haar
fabriek werkzame personeel een loonsver
laging van 5 pCt. aangekondigd.
De 8-jarige Jaap bad op
den Schiedamschedijk le Rotterdam een
bankbiljet van tien gulden gevonden, In-
sledc van het naar de politie te brengen,
ging hij met een paar vriendjes het geld ver
snoepen. Toen hij bezig was om wat in of-
ficieele termen heet, goeden sieT te maken,
kreeg een agent Jaap in de galen en hij liet
van schrik een rijksdaalder vallen. Dat vond
de agent al heel vreemd, hij nam het jochie
mee naar het bureau en daar werd de ge
schiedenis verteld. Drie guldens waren
reeds zoek gebracht.
Gisternacht heeft tellaar-
lcm een afschuwelijke poging tot moeder
moord plaats gehad. Laat in den avond ar
riveerde aldaar uil Amslerdam de 15-jarige
J. A. B., die hij zijn vader tc Amsterdam
woont. De vader leeft gescheiden van zijn
vrouw. De jongen begaf zich naar de wo
ning van zijn moeder aan de Kleverlaan en
nadat hij blijkbaar eerst om tien uur een
vergeefschc.poging had gedaan om lot haar
door te dringen, belde hij om halfeen
's naclils aan de woning aan. Door hel bel
len gewekt, opende de moeder de voordeur
en dadelijk daarop trok de jongen een re
volver en loste een schol, dat de vrouw in
de kaak trof. Daarna sprong hij nog op
haar loe en mishandelde haar aan hoofd en
gelaat met de revolver.
De moeder gilde en riep om hulp en wist
den jongen de vlucht door de voordeur Ie
belelten. Hij wist echler eeu anderen uil-
weg, rende door de gang, verliet aan de ach
terzijde het huis en klom over een schut
ting, waarna hij over bouwterrein len slotte
den Kloppcrsingel bereikle. Daar onldeklc
hij een bootje. Hij sprong er in, maakte het
los en wilde het Spaarne oversteken, om
langs den anderen kanl le vluchten. Er
stond echter een stérke wind en ondanks
herhaalde pogingen lukte dit oversteken
niet. Hij besloot daarop langs de spoorbrug
te vluchten en bracht daartoe het bootje lot
bij het ducdalf. klauterde naar boven maar
gleed uit en viel in het Spaarne. Een vis-
scher, die zich in dc nabijheid bevond en
het tooneeltje had gadegeslagen haalde hem
uit het water.
De houding van den jongen gaf hem aan
leiding hem naar hel bureau van politie le
brengen. Daar werd het jongmensch aan
een verhoor onderworpen en bekende hij
zijn daad. Hij zeide opzettelijk dien avond
uit Amsterdam te zijn gekomen (waar hij
een M. U. L. O.-school bezoekt) met het doel
zijn moeder van het leven fe berooven, wijl
hij een hekel aan haar had. Over zijn daad
gevoelde hij niet de minste spijt.
De moeder had zich na den aanslag naar
buren begeven, die een dokter ontboden,
waarna zij naar de Mariaslichling werd ge
transporteerd. Haar toestand is niet levens
gevaarlijk.
In dc gang van de woning vond de politie
later een met vijf patronen geladen revolver
van klein kaliber.
Aan den voet van den
„Blinkert", te Overveen, waar in 130i Witte
van Haamstede de Vlamingen versloeg, ligt
de uitspanning „Kraantjelek", vroeger
„Rockaertsduin" geheeten. Men zegt ook,
dat deze naam afkomstig is uit vroeger tij
den, toen op een niet meer aan te wijzen
plaats in de buurt voortdurend waler uit den
grond sijpelde; maar Allan, in zijn „Ge
schiedenis en beschrijving van Haarlem",
noemt dit een praatje. Eer gelooft hij, dat
de naam in verband staat met een voorma
lige duinbeek of zoogenaamd meertje, waar
vroeger een woning slond, Volmaar gehee
ten. In den Franschen lijd, in 1803, was bij
„Kraantjelek" een militair kamp opgesla
gen; heelwal Haarlemmers en Amsterdam
mers gingen het schouwspel zien. vooral
(oen generaal Dumonceau revue hield over
de troepen.
Maar niel alleen in die dagen werd
„Kraantjelek" druk door Haarlemmers en
Amsterdammers bezocht, dit is altijd het
geval geweest, vooral op Hartjesdag, een
dag, die vroeger veel meer dan thans als
een dag van uilspanning werd gevierd. De
pannekoeken met sla en ejeren van „Kraan
tjelek" waren beroemd, de holle boom, nog
steeds aanwezig, niet minder bekend.
„Kraantjelek" is .in den laatsten lijd eenigs-
zins gemoderniseerd.
Op 9 Juli a s zal hel 250-jarig heslaan
van „Kraantjelek" gevierd worden. De te
genwoordige pachter, de heer W. Dijkstra,
die de plaats pachtte van dc huidige eige
naars, de Erven Van der Vliet, is van plan
op dien dag aan de leden van de Vereeni-
ging „Bloemendaals Bloei" een feest op
„Kraantjelek" aan te bieden, waarvan wel
de voornaamste attractie is een openluchl-
voorslelling, te geven door de Kon. Leller-
lievende Vereeniging ,,J. J. Cremer" le
Haarlem. Opgevoerd zal worden „De Duis
tere Gasl", klucht in twee bedrijven door
H. Bakker, werkend lid van „Cremer".
(„Tel")
Door kortsluiting ont-
stond Donderdag een begin van brand in de
cabine van de „Thalia-bioscoop" le IJmui-
den. De brand kon evenwel door het flink
optreden van den eigenaar en eenige bur
gers spoedig worden gebluscht. Eenige rol
len films gingen verloren en de avondvoor
stelling kon niel doorgaan.
Den commissaris van po-
litie te Hilversum bereikte Maandag een ver
zoek van zijn ambtgenoot te Nijmegen, om
een man, die zich aan oplichting had schul
dig gemaakt en wiens aanhouding daarom
verzocht werd. op te sporen. Per radio-
omroep werd dit verzoek doorgegeven en
reeds den volgenden dag werd de man door
de politie te Zeist aangehouden en naar Nij
megen overgebracht.
Te Enk huizen hoopt de
weduwe A. de HaanJonkman op den len
Pinksterdag haar lOÖsten verjaardag te
vieren. De oude dame is nog zóó kras, dat
ze 's namiddags rcceplie geeft.
Men meldt aan „D e M s b."
uit 's-Hertogenbosch:
Om een goede bewoning der gemeente-
woningen aan te moedigen, stelten B. en W.
voor een bewoningswedslrijd uit te schrij
ven, voorloopig voor woningen met een
huurprijs van f 2.50. Voor goede bewoning
zullen premiên worden gegeven van 1 2.50
en voor de besle bewoning prijzen van f 15,
f 10 en f5. De deelname zal geheel vrij
willig zijn. Voor de inrichting van tuintje»
zullen soortgelijke premtSn woiden uitge-.
loofd. Uit de gemeentelijke lcweeVeriJ zullen
