Het Sub-Comité Leiden van het N.O.C.
Nationale Inschrijving voor de Olympiade 1928
No. 19999.
ZATERDAG 23 M£i'
Anno 1925
OfJieiesie Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
te Amsterdam.
Nog slechts enkele dagen en
dan moet het N.O.C. beslissen.
Zendt dus nog heden Uw gave
voor de Olympiade 1928. De
tijd dringt!
In totaal hebben wij nu ontvangen f 2112.—.
Het voornaamste nieuws
van heden. s
IDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADYERTENTIEN:
30 Ct3. per regel. Bij regelabonnement belangrijk Iageren prijs.
Kleine AdvertenliSn, uilsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en
Zaterdags 60 Cts., bij een maximum aantal woorden van 80.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueels opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor
Olreetie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèquo- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRUS DEZER COURANTi
Voor Leiden per 3 maanden J 2.35, per week .Tr...'1.0.18.
Buiten Leiden, waar agetilen gevestigd zijn, per week ,7T. „0.18,
Franco per post 2.36 portokosten.
Dit numnur bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
brengen ter algemeene kennis, dat de be
slissing op liet verzoek van do N.V. Nieuwe
Leidsche Courant, om vergunning tot op
richting van een drukkerij in het pt.ceel
Hooigracht No. 35, kadastraal bekend Sec
tie I No. 57-3, is verdaagd.
N. C. DE GIJSELAAR. Burgem.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 22 Mei 1925. 8502
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
Gezien het verzoek van de N.V. Wer-
nink's Beton-Maatscliappij, om vergunning
[tot uitbreiding Yan de betonfabriek op het
perceel Hooge-Morschweg No. 32, kada
straal bekend Sectie P. No. 339.
Gelet op de artt. 6 en 7 der Hinderwet
Geren bij dezen kennis aan het publiek,
.dat genoemd verzoek met do bijlagen op
de Secretarie dezer gemeente ter visie ge-
f
alsmede dat op Zaterdag, den 6 Juni
'e.k. des voormiddags tehalfelf uren
op het Raadhuis, gelegenheid zal worden
gegeven om bezwaren tegen dit verzoek in
te brengen, terwijl zij er de aandacht op
yestigen, dat niet tot beroep gerechtigd
tijn zij, die niet overeenkomstig art. 7 der
Hinderwet voor het gemeentebestuur of een
eijner leden zijn verschenen, teneinde hun
bezwaren mondeling toe te lichten,
N. C. DE GIJSELAAR. Burgem.
VAN STRTJEN. Secretaris.
Leiden, 23 Mei 1925. 5503
„Mathesis Scientiarum Genitrlx".
Het toelatings- en het eindexamen van den
fclectrotechnischen cursus had plaats ten
.overstaan van de heeren ir. F. D. Tours en
|r. N. Vermeulen, gedelegeerden van de af
deeling voor Electrotechniek van het Ko -
niiiklijk Instituut van Ingenieurs.
Aan het toelatings-examen werd door 13
pandidaten deelgenomen, waarvan 6 afgewa-
zen moesten worden. De namen der 12 ge-
plaagden zijn:
D. Coenen. Haarlem; P. A. Develing, Lei-
'flen; M. D. Kelderman, Leiden; G. J. Leus
den, Leiden; A. Meenks, Rijssen; J. E. Mes-
slnger, Voorschoten; K. II. Mugge, Leiden
It. Peusken, Deventer; P. C. van Straaten,
Den Haag, F. J. Thomas, Den Haag; J. J. v.
,Ulden, Leiden; B. Wijling, Leiden.
Aan het eindexamen electro-technick na-
tnen 17 candidaten deel, waarvan 3 afgewe
zen moesten worden. Aan de overige 14 can
didaten kon het diploma eleclro-lechniek
,.M. S. G." uitgereikt worden:
L. Blok, Den Helder; Th. van Bruggen,
Leiden; G. F. Enseling, Leiden; C. C. van
Hespen, Bergen-op-Zoom; B. ten Hove, Haar
lem. A. Iviel, Leiden; P. Th. W. L. Matla,
Den Haag; F. J. W. Mugge, Leiden; H. P.
Romanesko, Leiden; C. Sarink, Deventer; W.
B. K. Sommers. LeidenR. Yeenhuizen,
Apeldoorn; H. F. de Wekker, Leiden; B. van
dc Wetering, Elden (Gld.). t
.Vereeniging bestrijding van Tuberculose.
G is tem anriddag hield bovengenoemde
Vereeniging, onder voorzitterschap van dr.
J. Bruining. alhier> in een der zalen van
het Nutsgebouw, haar jaaTlijksche alge-
.meene vergadering.
Uit het jaarverslag van den secretaris, dr.
S. de Graa'f, bleek, dat de Vereeniging in
1921 haar werkzaamheden als vorige jaren
heeft voortgezet.
Het aanbal bezoeken, gebracht op het
Consultatiebureau, bedroeg 1199, waarvan
210 mannen, 301 vrouwen en 658 kinderen;
een cetaJiels kleiner dan liet vorig jaar.
Uit de omliggende gemeenten meldden
zich 28 patient en aan.
Het aantal huisbezoeken bleef ongeveer
gelijk. In het begin van het werd huis
bezoek afgelegd in 100 gezinnen. In den
loop van het jaar kwamen er 18 gezinnen
bij. Het totaal aantal bezoeken bedroeg
3588.
Dit werk werd verricht door de huisb'e-
zoekslers de dames A. I. Paardekoper en A.
Temme, die zich met toewijding van deze
jnoei'lijke taak kwelen,
Een verblijdend teeken mag het ge
noemd worden, dat ook dit jaar patiënten
konden worden uitgezonden of-op andere
wijze geholpen, zonder dat de penningmees
ter uithoofd? der geldmiddelen daartegen
bezwaar behoefde te maken. Met dankbaar
heid gewaagde de secretaris Van 'den steun,
dien dc gemeente bij dit werk verleen/de.
Uitgezonden vrerden 8 aan tuberculose
lijdende kir:deren; van 12 kinderen uitge
vonden in 1923, werd de verpleging nog ge
durende eenigan tijd in 1924 voortgezet.
Hei zelfde gelui ook voor .twee volwassen
pah enten.
Het sub-comité Leiden van het Nederl. Olympisch Comité verzoekt
aan particulieren, vereenigingen, sportorganisaties, kortom aan allen die
een offer willen brengen ten einde de Olympische Spelen in 1928 te
Amsterdam te doen plaats vinden, dit zoo spoedig mogelijk in te
zenden aan de Directie van het „Leidsch Dagblad", die een Inza
meling geopend heeft. De wijze van inzenden vindt men in genoemd
Blad dagelijks vermeld. De Directie van het „Leidsch Dagblad"' staat
in verbinding met het Sub-Comité bovenbedoeld. Op deze wijze blijft de
inzameling in één hand, n.l. van het officieele comité.
Het Sub-Comité Leiden van het Nederlandsch Olympisch Comité:
Jhr. -Mr. Dr. N. C. DE GIJSELAAR,
Eere-Voorzitter.
Dr. C. J. A. VAN ITERSON. Voorz.
J. W. IJDO Ezn., Secretaris.
J. W. HENNY, Penningmeester.
E. J. BRUINS.
A. E. W. DE JONG.
P. T. DE JONG.
J. F. X. SANDERS.
CH. VAN SPALL.
P. II. STEENHAUER.
M. A. A. STEYNS.
P. A. WERNTNK.
f ~T' ~c
De giften kunnen ons als volgt bereiken:
le. Afgegeven aan ons Bnrean legen kwitantie;
2e. Verzonden per Postwissel of Chèqne, ten name van de Directie van ons Bladj
3e. Overgeschreven worden op Postgiro-Rekening No. 57055;
4e. Ingezonden worden per aangeteekenden brief aan de Directie van het „L. D."f
5e. Overgeschreven worden per Bankgiro op rekening van het „L. D. bfl de Am-
ster damsche Bank, Bijkantoor Leiden, Rapenburg;
6e. Toegezegd worden door ons bekende personen of instellingen, mits schriftelijk.
Men zende geen anonieme giften, voor het geval, dal onverhoopt de giften eens
gerestitueerd moeten worden. Men vermelde daarom altijd, behalve den Naam, ook
het Adres.
Na onze laatste verantwoording in ons blad van gisteren werd door on9 nog
ontvangen van:
W. y. B. f 1.N. E. de R. Z. f 10.afd Leiden Ned. Bond v. Lichamelijke
Opvoeding f 10.Onderafd, Volksspeeltuineii f 10.A N. B. f 5.
DIRECTIE .LEIDSCH DAGBLAD".
N. B. Het Olympisch Comité heelt de hnlp verkregen van een commissie van
vooraanstaande financiers, dia niet alleen het inzamelen der gelden zal be-
heeren, doch ook controle zal nitoeienen op de wij'ze waarop de gelden znllen wor
den besteed.
Een aantal van Si bedreigde kinderen
bezocht de Leidsche Buitenschool, terwijl
van een bedreigd kind het verblijf tot 1921
werd verlengd.
Een aantal der slecht behuisde gezinnen
kon dit jaar, dank zij de medewerking der
gemeente, een veel betere woning verkrij
gen. Zes maal werd in een woning de ven
tilatie verbeterd. Toeslag op de woning-
lmur werd in twee gevallen verleend.
Twaafl patiënten werden voor eenigen
tijd in een ziekeiünriahtkig verpleegd. Hulp
in de huishouding, werd verstrekt aan 11
patiënten en tot verbetering van de voe
ding werd aan 32 patiënten gedurende eeni
gen tijd per dag, 1/2 Liter melk verstrekt.
Een- groot verlies trof de Yereeniging door
het bedanken van prof.'No'lcn als voorzit
ter. Deze, de oprichter en leider gedurende
vele jaren, ging Leiden verlaten en meende
hierdoor als Voorzitter le moeten aftreden.
Zijn heengaan wordt door atien betreurd.
Op de laatste algemeene vergadering
werd dr. De Graaif ale secretaris gekozen,
in de plaats van dr. Bijtel, wiens werk
zaamheden hij eenigen tijd had waargeno
men.
Als lid van het Dag. Bestuur bedankte
dr. Weebers, die werd opgevolgd door mr.
Bcfisius, terwijl diens plaats in het alge
meen bestuur werd ingenomen door dr.
Leesberg.
Werd in het vorig verslag medegedeeld,
dat de Regeering plannen koesterde lot re
organisatie der tuberculosc-besirijding,
maar dat daarvoor geen geld beschikbaar
was, thans was de secretaris gemachtigd
te verklaren, dat deze plannen wel meer
omlijnd zijn geworden, dodh dalt met hot
oog op de geldmiddelen, van uitvoering
daarvan voorshands niet veel te verwach
ten is. Hopen wij, aldus besloot de secre
taris dat dit niet al te lang zad mogen
duren.
Dit verslag werd onder dankzegging aan
den secretaris goedgekeurd.
Hierna bracht de penningmeester, de
heer Aug. L. Reimeringer, het financieel
verslag uit, waaruit bleek, dat de ontvang
sten en uitgaven sluiten in totaal tot een
bedrag van f 27.059.73 niet een batig saldo
van f 5400, tegenover een saldo van f 4700
in het vorig jaar
Aan contributies werd ontvangen f 081
aan subsidies van het Rijk 17198; van de
Provincie 18097.02, waarvan echter de Ver
eeniging ruim 6000 moet afdragen aan het
bestuur van de Leidsche Buitenschool en
f 21-39 aan de gemeente.
De opbrengst van de EnMnabfoemcollecte
bracht 1532.81 op, terwijl aan verplegingB-
-kosLen, enz. door belanghebbenden, werden
gerestitueerd een totaal bedrag van f 3241.
Onder de uilgaven vermeldt de rekening
o. m. f 4000 aan salarissen voor den ge
neeskundige 1 1500, voor de huisbezoek
siers t 4000.20. voor verplegingskosten f 300
voor versterkende middelen en f710 voor
hulp aan de huishouding.
Ook de rekening en verantwoording, die
door de heeren Rollandet en Van Wensen,
als leden der kascommissie was nagezien
en accoord bevonden, werd goedgekeurd en
de penningmeester gedechargeerd van het
beheer.
De begrooting over 1925 werd voorloopiig
vastgesteld op 127.865 met een geraamd
nadeelig saldo van f 146.65".
Tot leden' der kasoommiasie werden uit
dubbeltallen weder benoemd de heeren
Rollandet en Van Wensen,
Tot bestuursleden werden herbenoemd de
dames mevrouw CoeberghCranenburgh,
mej. Coebergh, mr. Bolsius en dr. Leesberg.
Op voorstel van het bestuur wend vervol
gens bij acclamatie den afgetreden voorzit
ter, prof. Nalen, tot eeTeiid der Vereeniging
te benoemen.
De Voorzitter deelde mede, dat de Ver
eeniging het Consultatiebureau aan d«
Hooigracht moet verlaten omadt d» eigenaar
hot pand voor andere doeleinden wil be
stemmen. Het is het bestuur gelukt de
hand te leggen op geschikte lokalen in het
Luthersche Weeshuis aan den Middelweg,
De vergadering keurde deze regeling goed.
De Voorzitter zeide ten 6lotie, dat er
meerdere propaganda zal worden gevoerd
voor het werven van nieuwe leden. Het ie
de meaning van het bestuur, welke mee
ning door de vergadering werd gedeeld, dat
veel meer personen als lid dezer nuttige
Vereeniging moeten toetreden. Ook zullen
pogingen worden gedaan om den verkoop
van de Emma-bloem meer aan zijn doel te
doen beantwoorden.
•Hierna werd de vergadering door don
Yoorzitter gesloten.
„De Tnrk" jubileert.
Zooals wij reeds eenigen tijd geleden
meldden bestaat het café-restaurant „In
den vergulden Turk" Dinsdag a.s. vijl en
twintig jaar. Het zal zeker slechts aan wei
nigen bekend zijn, hoe dit door het geheele
land bekende café aan zijn naam komt. Zie
hier hetgeen de legende ons dienaangaande
mededeelt:
Ruim 250 jaar geleden verliet een Leid
sche jongen het Weeshuis, waarna hij zich
in het lakenweversvak ging bekwamen.
Spoedig begon hert zitten aa# het weel-
gestoelte hem te verveten; hij pakte zijn
koffertje en ging naar Turkije, waar hij in
kennis geraakte met een welgesteflden
Turk, die een groote tapijtenweverij had,
en hem in deze zaak opnam. Dit werk be
viel den jeugdigen avonlurist echter ook al
niet, zoodat Jiij voor zichzelf, een weefge-
sloelte construeerde en zich toelegde op het
vervaardigen van Leidsch laken. Dit maak
te spoedig grooten opgang en in korten tijd
werd hij van straatarm, schatrijk. Hij huw
de toen de dochter van zijn patroon en ver
trok weer naar Leiden, waar hij in het te
genwoordige perceel Breestraal 81 eon han
delshuis oprichtte. Uit erkentelijkheid jegens
zijn schoonvader liet hij in 1673 door den
beeldhouwer Xavere aan den gevel het be
kende beeld in den driehoek vervaardigen.
Van de daarop volgende periode tot pl.m.
1390 is weinig bekend. Do laatste particu
liere bewoner was prof. Bierer.s de Haan,
de man, die zich ook op het bi'jartgebied
een groólen naam verwierf.
Vervolgens kwam ds zaak in handen van
een caféhouder, die het café omdoopte in
den naaim „Suisse". In 1899 werd de zaak
aangekocht door den tegenwoordigen eige
naar, den lieer Van Waveren, die liet ge
heele gebouw liet verbouwen. Van dien tijd
dateeren ook de vier koppen aan het pla
fond van de biljartzaal, nl. van de compo
nisten Ohopin, Beethoven, Mozart en Verdi,
alsmede de geschilderde engelenkopjes bo
ven het buffet, geschilderd door den Leid
sch on kunstschilder Jan van Dam. De eer
ste gérant, waarmede „De Turk" ziju onaf
gebroken bloeitijd inzette, was de heer Van
Dijk. Nadat deze vertrokken was, kwamen
cenigo opvolgers, die hol echter geen. van
allen lang uithielden. In 1910 kwam (oen
de heer Couwenberg, die er tot op den dag
van heden den schepter zwaait, cn onder
wiens leiding de zaaik steeds in bloei toe
nam. Een ieder, die ooit „De Turk" bezocht
heeft, woet, hoe gezellig de zomermaanden,
op liet terras doorgebracht, en hoe knus do
wintermaanden in de ruime, gestoffeerde
„boxes" zijn. Dat de keuken „prima-opper
best" is, hebben wij nog dezer dagen er-
waren, toen de heer Couwenberg ter gele
genheid van dit jubileum aan verschillende
vertegenwoordigers van vak- cn dagblad
pers een diner aanbood, zéó copieus, dat
wij na afloop met een zeer voldaan en nog
meer vol-gedaan gevoel In de gemakke
lijke fauteuils wegzakten.
Maandag en Dinsdag is het dus feest in
„De Turk", 's Avonds zal, zooals te doen
gebruikelijk is bij feestelijke gelegenheden,
de gevel eleclrisch verlicht worden, terwijl
wellicht een sLrijkje aan het feest meer
luister zal bijzetten.
Moge het den heer Couwenberg en zijn
echt,genoote, die hem in al deze jaren zoo
kranig ter zijde stond, gegeven zijn,, nog ta'I
van jaren getuigen te zijn van den groei en
den bloei van „De Leidsche Turk".
Blauwe week SpooiwegonthoudeiB-Veieen.
In „Patrimonium" hield gisteravond de
S. O. V. een propaganda-samenkomst, waar
bij muzikale medewerking werd verleend
door een trio, mandoline, guitaar en piano.
Deze drie zeer jonge exècutanten gaven
blijk van muzikaal talent en hadden succes,
hun namen zijn: jongedames Stolk en Offers
en de jongenheer Stolk.
De spreker van den avond, de lieer C. E.
van Eykern, uit Haarlem, zette in 't kort
uileen de beteekenis der geheelonthouders
beginselen en gaf daarna een overzicht van
den groei der vakbeweging na den tijd der
gilden en de opkomst na het optreden van
Marx, die het: „Proleiaren van alle landen,
vereenigt UI" had laten hooren, om te ein
digen met de beste wonschen voor het wel
slagen der Leidsche Week in de S. O. V.
De vergadering was slechts matig bezocht.
Bekroningen tentoonstelling Leidsche
Geitenfokvereeniging.
Do lijnt dor bekroningen vermeldt:
Wit ongehoorde melkgevende geiten:
l3te prijs, mod. Prov. Bond, J. v. Leeuwen;
2de pr, med. L.G.V., H. Sirag; 3de pr.,
ffied. van den lieer De Graaf, J. Slootweg;
4de pr., med. „Onzu Liefhebberij", P- Sloot
weg; 6de pr., med. Tooneelcfub, H. Sirag;
Gde pr., med. Jeugdgroep Dierenbescher
ming, F. van Hal.
Wit gehoornde geiten:
Iste pr., med. jhr. mr. if,. N. C. de
Gijselaar, F. Mol; 2de pr., med. van don
heer K. Worp, C. Capaan; 8de pr., mej
van den heer J. Stafleu, J. v. d. Hooien;
41e pr., med .van den heer H. Sirag, W.
Sirag.
Bonte melkgevends geiten:
lste pr., med. van den heer J. Sloot
weg. A. Vis; 2de pr., med van den heer
J. Akkermans, J. Akkerman; oie pr., meJ.
van den heer I. v. d. Moolen, K v. d.
Berg.
BINNENLAND.
Overleden It de tooneelspeler Henri
Poolman.
Vergaderingen van Jongelingsverbonden.
De Raad van Amsterdam heeft het voor-
stel van B. en W. tot steun van hel Ned.
Olympisch Comité, het aangaan van een
premieleenlng, aangenomen met 28 tegen
6 stemmen.
Geen c Jtectieve arbeidsovereenkomst in
de bonwvabken.
BUITENLAND.
In Belgié is het kabinet Vandevijvere ge
vallen. Aan Max Is opdracht tot kabinets
formatie gegeven.
Zankof over den toestand in Bulgarije.
Maarschalk French is overleden. i
Rede von Mussolini in den Italiaanschen
Senaat.
Amundsen's vliegtocht naar de Noordpool.
Lammeren:
lste pr., med. van den heer v. d. Berg,
J. v. d. Moolen; 2de pr., med. van mej.
Sirag. J. Paulides8de pr., 10 Ko. Haver
van den heer De la Bey, A. Slechtenhorst;
4de pr., 5 Ko. Haver van den heèr v. <L
Nat, F. van Hal; 5dte pr., 5 Ko. Haver van
den hoer v. d. Nat, F. van Hal.
i Afdeeling Hoenders;
i lste prijzen: F. Vlietend, idem; J. Wage-
maker; J. Akkerman, en W. Colpa. 2de
prijzenJ. v. d. Nat; F. Vlieland; H. Tatje^
on H. Kres. 3de prijzen: J. H. Koevoet
en F. Vlieland.
Aldeeling Konjnen:
1ste prijzen*. J. v. d. Moolen on II. Fi-
lippo. 2de pr. J. v. d. Moolen. 3de
pr. H. v. d. Akker.
Afdeeling Duiven:
lste en Eereprjjs J. Sckreuder; 2de pr.
J. Rozier; 3de pr. Warmond. Eerv. verm.
J. Rozier; Eerv. verm. Kamp.
late en Eerepr. H. v. d. Steen; 2de pr,
v. Beek; Eerv. verm. J. Schreuder.
late pv. A. Fasel; 2de pr. A. Fasel; Eerv,
veim. De Hollander 2de pr. Koevoet.
late en Eerepr. L. v. Vliet; 2de pr. li
v. Vliet; Eerv. verm'. J. Schreuder; 2de pr,
v. d. Kamp.
In den namiddag heeft de burgemeester
de tentoonstelling met een bezoek vereerd.
Op liet terrein waa ook door Dierenbe
scherming een plaats Ingenomen.
De afscheidsrede van prof. P. J. Blok'
is thans definitief vastgesteld op Woensdag
27 dezer te drie uur, in het groot-auditorium
van de Universiteit. Daarna houdt de aftre
dende lioogleeraar een afscheidsreceptie te
halfvijf In M ai son Bruins;, Rapenburg, ai-
liter.
Voor het examen voor apothekers-as
sistent waren opgeroepen vier candidaten.
Geslaagd is mej. N. van Leeuwen, geb. ta
Rotterdam.
Voor den In&ischen dienst zijn be
stemd de heeren J. II. Sijbers, R. Koning en
J. van Vreeswijk, allen alhier, als contro
leur derde categorie bij den post- en tele
graafdienst in NcderT.-Indiü.
Aan den Raad is het volgende adre»
gezonden
Geeft beleefd 'te kenr.en de Leidsche Be-
stuurdersbond, ten deze domicilie kiezende
Heerengracht 34;
dat hij heeft kennis genomen van bet
voornomen van B. en W., om in het regle
ment belreffen.de 4cn Dienst van Sociale
Zaken de bepaling op te nemen, dat bepaal
de groepen van werkioozen van de"Stcun-
verleening kunnen worden uitgesloten
dat het hem tevens bekerid is, dat de Com
missie van Advie» voornemens is, wanneer
de bevoegdheid om bepaalde grcrSpen uil te
sluiten veikregen is, daarvan gebruik le
maken door algolieele of tijdelijke uitscha
keling van de groepen: bouwvakarbeiders,
stukadoors, losse transportarbeiders, kleer
makers on landaibeidors;
dat adressant tegen dit voornemen ern
stige bedenking heeft;
dat immers, a! moge de werkloosheid ;n
het algemeen zijn afgenomen, er locli nog
steeds groote onzekerheid in den toesland
bestaat, zoodaf, al moge er in een bepaald
vak voor het oogenblik geen groote werk
loosheid ihcerschen, het niet onwaarschijn
lijk is dal do toestand in dat vak binnen
kort weer verslechtert;
dat met name ir. het bouwvak eff liet
transportbedrijf moet rekening worden ge
houden met de omstandigheid, dat zich ia
do laatste jaren daarin belangrijke ver
schuivingen hebben voorgedaan, doorda'
vele arbeiders uit de fabriekmatige bedui-
ven wegens groote werkloosheid in hun be-
