No. 19988.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 9 Mei
Derde Blad. Anno 3925.
TWEEDE KAMER.
Het Gouden Feest van „De Zeeland".
Bronchitis
®sa&ma Abdijsiroop
Van PJlodano naar Florence.
<ZiUing van gisteren).
Bakkersnachtarbeid.
Aan de orde is de voortzetting der behan
deling van het wetsontwerp tot wijziging
yan de bepalingen der Arbeidswet 1919 be
treffende den arbeid in broodbakkerijen.
Tevens is aan de orde de motie van orde
van den heer Staalman c.s. omtrent de in
diening van een wetsontwerp betreffende de
vrijheid der bakkerspalroons om te werken
in de eigen werkplaats.
Minister AALBERSE betoogt dat de be
kering, als zouden door het ontwerp de
Nachtarbeid en de Zondagsarbeid woder
worden ingevoerd, onjuist is. In het con-
cept-traclaat, le behandelen op de eerstvol
gende Arbeids-Conferenlie, wordt voorge
steld den bakkersnachtarbeid af te schaffen,
met een, overgangsuur van vijf uur, het
zelfde uur dat thans voor ons land als norm
wordt voorgesteld. Bovendien is thans reeds
yoor 85 pCt. der gezellen een aanvangsuur
yan 5 uur mogelijk. De agitatie tegen het
ontwerp is dan ook onwaardig en onwaar.
Yan afbreken van eigen werk is bij den
Minister geen sprake. Zich aanpassen aan
de omstandigheden is niet afbreken maar
opbouwen. Als de Minister de oogen had
gesloten voor economische noodzakelijk
heden zou de storm tegen de Arbeidswet een
jorkaan zijn geworden, die veel zou ontwor
teld hebben van hetgeen thans nog is blij
ven staan.
Spr. behandelt achtereenvolgens de be
zwaren. tegen het ontwerp ingebracht, en
'daarbij eerst de opvatting van den hoer
Staalman, dat het ontwerp niet ver genoeg
zou gaan ten aanzien van de vrijheid voor
de patroons. Hij is er van overtuigd, dat de
groote meerderheid der patroons do onbe
perkte vrijheid niet zou willen, omdat, die
iou worden een dwang om nachtarbeid te
verrichten in verband met de concurrentie.
De beperking der vrijheid van de patroons
in het bakkersbedrijf is noodig om voor de
gezellen de afschaffing van den nachtarbeid
mogelijk te maken. Als de motie-Staalman
zou worden aangenomen, zou de Minister
haar niet uitvoeren.
Ten aanzien der opmerking van de
jheeren Bakker cn Oud, dal het ontwerp
te ver zou yaa-n ten opzichte van de vrij
heid voor de patroons merkt spr. op, dat in
alle bedrijven de patroons de vrijheid heb
ben om te arbeiden als zij willen, en dat in
verband daarmede de palroonsvrijheid in
het bakkersbedrijf niet meer moet bepeikt
iworden dan noodig is.
Dat de bakkersnachbarheid weer zou op
komen door aandrang van het Grootbe
drijf, oni nu om 4 uur te mogen beginnen,
kan de Minister niet voorzien. De aandrang
zou niet worden ingewilligd omdat hel re-
'dolijke er van niet zou kunnen worden
aangetoond, wijl een aanvangsuur van vijf
uur voldoende is in verband met het ver
koopuur van tien uur.
Een algemeen aanvangsuur van zes uur
zou de productie kostbaarder en dus het
brood duurder maken omdat lusschen 6 en
10 uur hel brood niet op de meest econo
mische wijze is le bereiden cn verlating
,van het verkoopuur de distributie in de war
Zou brengen.
Voor een rogolimg bij collectief contract,
door den heer Kuiper voorgestaan, is de tijd
niet rijp. In hel bakkersbedrijf zijn velen
niet georganiseerd. Daarbij is in geen ander
bedrijf de tegenstelling lusschen groot- en
kleinbedrijf en daarmede de moeilijkheid
©ener collectieve regeling, zoo groot.
Het verwijt va<n dvn heer Oud, dat het
voorgestelde geen a rtwri dersbescherming,
.maar concurrentieregelen zou beoogen,
fwijst de Minister af. Ilij houdt slechts reke
ning met de concurrentie.
Verwerping van het ontwerp zo-u doodend
zijn voor het middenstands-bakkersbedrijf.
De heer SOHAPER (S. D. A. P.) repli
teert. Evenals de hoeren ZIJLSTRA (A -It
&MEENK (A.-R.), STAALMAN (V.-B.), die
eijn motie handhaaift cn KL'LP ER (R.-K.).
Nadat ook de lieeren 8NOECK HENKE-
MAN'S (C.-H.) en FRUYTIEU (R.-K.) heb-
ben gerepliceerd, dupliceert de MINISTER
De algemeenc beschouwingen worden po
elet en.
De motie-Staalman wordt verworpen met
4S tegen 9 stemmen. Alleen de Vrijhehlb-
bond is er voor.
~Dc heer STAALMAN (V.-B.) licht een
amendement toe om het wetsontwerp ten
aanzien van de vrijheid van voorarbcid
voor de broodhakkerspatroons weer to doen
houden zooals het oorspronkelijk werd inge
diend, dus niet een uur maar twee uur vrij
heid te geven tot voorarbcid voor de pa
troons in de broodbakkcrijon.
De heer SMEENK (A lï.) verdedigt zijn
amendement om de voorgestelde verruiming
van de mogelijkheid tot Zondagsarbeid, be
houdens het geval van art. 42, lid 8, weer
tc doen vervallen cn om een algemeen
aanvangsuur van C uur in te voeren in ver
band met een verkoop uur van 11 uur (in
plaats van half 11, zooaL het amondement
aanvankelijk voorstelde).
De heer SCHAPER (S.D.A.P.) heeft te
gen het amendement-Smeenk het onover
komelijk bezwaar, dat een verkoopuur van
11 uur de distributie onmogelijk zou maken
Evenwel gevoelt hij voor een -algemeen
aanvangsuur van C uur. Daarom dient hij
een sub-aniondement in om het verkoop-
inu op 10 uur te handhaven.
De heer STAALMAN (V.-B.) bestrijdt
het amendement-Smeenk en het sub-amen-
idement als onpractisch en onbillijk.
De heer SNOECK HENKEMANS (C -H.)
betuigt instemming niet het amendement-
Staalman, doch verklaart zich tegen het
amendement-Smeenk.
De heer FRUVTIER (R.-K.) is het een3
met den lieer Snoock Honkemans, clat het
amendement-Smeenk het onmogelijke
Vraagt.
De MINISTER bestrijdt de amendemen
ten. Eén uur voorarbcid i« voor de kleine
bedrijven voldoende. Wat het amendement-
Smeenk aangaat, de Minister heeft zijn be
zwaren daartegen reeds ontwikkeld. Het
sub-amendement-Schapcr maakt bet amen
dement nog bedenkelijker.
Het amendement-Staalman wordt ver
worpen met 4.1 tegen 13 stemmen.
Voor heb sub amendement van den hCer
Schaper vorklaren zich 34 loden, er tegen
23het sub-amendement is dus aangeno
men Het amendement-Smeenk wordt aan
genomen met 29 tegen 28 stemmen.
De MINISTER vra«\gt naar aanleiding
van deze beslissing schorsing der beraadsla
gingen. Van het gesub-amendcerdc amen-
dement-Smcenk zou een algchoele ontwrich
ting van het grootbedrijf liet gevolg zijn.
De vergadering wovdt gesloten.
RECLAME.
TARWEB10ÏM;.KRISTA||
\NS ZUfRIJZENDBAKMEfLt
BOEKWflTEMEEl-
SPECIAAL VOOR HUISHOUDELIJK OEBRU)
5306
Van haar vloot kan worden
getuigd „Non sordent in urn-
dis!" Der Maatschappij zelve
kan worden nagegeven „Luc-
tatur et Emergit".
Een onzer verslaggevers berichtte ons
gistermorgen uit Vlissingen:
De maatschappij „Zeeland", die den
dienst VlissingenFolkestone vaart, bestaat
vijftig jaren. Haar jubileum is er een van
naionaal belang, wat men onmiddellijk zal
willen toestemmen als men overweegt welk
een gewichtige (aak deze onderneming ver
vult in het groote verkeer dat zich via Vlis
singen van het vasteland naar Engeland
beweegt en omgekeerd. Wie van uit Holland
naar Engeland oversteekt, heeft een keu3 le
doen uit drie lijnen: hij kan reizen met „De
Batavier", die iederen avond omstreeks zés
uur uil Rotterdam vertrekt hij kan den
Hoek-van-Holland prcfcreeren met welke
benaming do Engelschc onderneming wordt
aangeduid (de Great Eastern Réilway Com
pany). wier booten uitsluitend des nacht9
varen en naar zee gaan als 's avonds laai
de Duifsche maiUreinen via Apeldoorn en
via Geldermalsen (e Hoek-van-Holland zijn
aangekomen het is even goed mogelijk
dat hij den voorrang geeft aan onze natio
nale stoomvaartlijn „Do Zeeland", die al
leen in dagdienst vaart en 's middags te
halftwee van de ponton aan het Vlissingsche
havcnslation haar touwen losgooit, als even
tc voren de beide groote ochtendtreinen uit
Noord- en Zuid-Duitschland zijn aangeko
men. Een van deze drie lijnen moet het wel
zijn; hier natuurlijk builen beschouwing ge
lalen al die overige boot-gelegenheden die
er beslaan om den overtocht te maken vrij
wel allen ondernemingen die vrachtschepen
in dc vaart hebben met enkele hutten voor
reizigers die geen haast hebben en gebruik
kunnen maken van een speciaal tarief, om
dat zij niet liet comfort van mailbooten
verlangen en evenmin de snelheid van dub
bel schrocFschepen, berekend om A la mi
nute op de plaats van aankomst aan den
steiger te verschijnen.
„De Zeeland" heeft altijd een voorname
plaats ingenomen onder onze stoomvaart
lijnen cn niet alleen hier te lande, rnaar ook
builen onze grenzen, eeo ongekend gunstige
reputatie genoten. Een officier van een on
zer groote zeeschepen deelde ons dezer da
gen mee, dat de internationale roem van
„De Zeeland" gegrondvest is op haar alom
I bekende zeevaartkundige-soliditeil. „Het is
I een hoogc, maar don ook een zéér hoogc
uitzondering dal „De Zeeland" le laat voor
den wal komt. Het mag op zee stormen zoo
veel het wil aldus verzekerde hij cms
maar „Dc Zeeland" komt op tijd binnen.
Als wij"op zee er over denken om te gaan
stilliggen, bijv. wegens mist, en wij hoeren
op ccnigen afstand een boot ons voorbij
gaan, dan zeggen vrij onder elkaar: dal is
natuurlijk „De Zeeland". En dan blijkt het
ook werkelijk <le Ylissinger le zijn, die uiter
mate voorzichtig, maar zéér heraden door
stoomt."
Non sordet in undi9 men leze maar eens
wat Do Zeeland" in do jaren 19141917
heeft gedaan om de vaart op Engeland
gaande te houden cn althans de mails le
blijven vervoeren, opdat de Maatschappij
Briptelijk zou naleven, ondanks duizendeilei
moeilijkheden, wat haar in het postcontract
met den Staat der Nederlanden als ver
plichting werd opgelegd: ,,te blijven varen
zoo mogelijk ,,to tlie bitter end". De Engel-
sohe admiraliteit sloot de havens ,,üe
Zeeland" zocht andore gelegenheden om
passagiers eu post te ontschepen; yan
Queenboro reriuuado do aanlegplaats naar
Folkestone. Toen Folkestone verboden
werd, vroeg Zeeland vergunning voor Tilbu
ry Docks; toen het ook daar niet langer
meer ging, zocht ,,Do Zeeland" een steiger
op de pier van Gravesend; vervolgens is
Soubhwold aan de beurt geweest. En bij al
die narigheden voeren de Zeelandbooten
onder de voortdurende bedreiging van het
mijnengevaar; meermalen werd door de di
rectie ernstig overwogen of men de beman
ning cn het kostbare materiaal wel langer
wagen mocht aan zoovele kwade kansen op
zee, doch steeds kwam weer in die bespre
kingen de gebiedende ci3ch uit de posto\er-
cenkomst naar voren, dat er gevaren moest
worden tot het bittere einde.. Den lstcn
Februari 191C stootte de „Prinses Julian
een nieuwe boot van ,,De Zeeland" op een
mijn het schip vedween in de golven. De
ze ramp, die een langdurig tijdperk van ge
lukkige vaart afsloot, maakte herziening v.
den toestand noodzakelijk maar de Zeo
land bleef den dienst volhouden. Zes en-
twintig dagen later liep „de Mecklenburg"
op een mijn cn zonk binnen een half uur met
alle mails die aan boord waren, in de dicpt9
der zeo maar ,,Dc Zeeland" zette den
dienst voort met oude raderschepen, vier
maal in de week. Van dc Maatschappij werd
in die dagen enorm veel gevergd; de hoe
veelheid pokkclpost nam zulko afmetingen
aan, dat van dc booten het gehecle voor
schip inclusief de salons tweede klasse vjor
berging er van moest worden afgestaan het
landen van dc post in Engeland, zak voor
zak bij stikdonkcrcn nacht tegen glibberige
piertrappen opgesjouwd, eisclite alle krach
ten van de bemanning der schepen, te méér
waar de overtochten ook véél van het ze
nuwgestel der menschen vroegen. Eind Juli
1916 werd do maatschappij voor de de'do
maal geteisterd door den ondergang van
het stoomschip „Koningin Wilhelmina" dat
in het zicht van het lichtschip Noord Hiu-
der op een mijn stootte en binnen drie
kwartier was verdwenen; bij dezen nieu
wen scheepsramp lieten vijf leden der be
manning liet leven maar de Zeeland gaf
den moed niet op, hield ruggespraak met
het personeel en handhaafde den dienst met
twee raderschepen, die 3 keer per week den
overtocht over de Noordzee doden. In Sep
tember '16 werd het stoomschip „Prins Hen
drik" door een bom uit oo^ vliegtuig go-
raakt, waardoor 50 groote en kleine ga'en
in den romp werden veroorzaakt maar zo
werden gedicht en do boot bleef in do vaart.
Kort daarna werd oen der Zeelandbootcn
door Duitsc-he strijdkrachten met passagiera
cn mail naar Zeebrugge opgebrachtBegin
1917 ontsnapto de „Konigia Regetcs" ter
nauwernood aan hetzelfde lot als do „Ko
ningin Wilhelmina" getroffen had; achter
het scliip ontplofte een mijn, waarvan do
stukken op het achterdek terug werden go-
vonden. En kort daarna werd de gehcele
dienst op bevel der Nederlandsohe regeering
gestaakt .gis gevolg van den verscherpten
duikbootoorlog, die elk verkeer onveilig
maakte, daar allo wateren rondom Enge
land als gevaarlijke zóne werden verklaard.
Luclalor et Emergit; Ilel bovenstaande is
maar een vluchtige greep, om even te doen
zien, dat de Zeeland in d? afgeloopen jaren
het niet voor 't plukken heeft gehad. Nau
welijks was de oorlog vooihij, of de maat-
sohappij had na de samensmelting van de
spoorwegen (Staatsspoor en Hollandsohe
Spoor) nieuwe strubbelingen tegemoet le
zien, doordal de Engebch© hootlijjr, die lus
schen Hoek-van-Holland en Harwich vaart,
door gunstiger verbindingen een voorsprong
kreeg boven de Vhssiiissche route. Er is
toen eenige malen zelfs sprake geweest van
opheffing der Maatschappij le Vlissingen
door verplaatsing van haar établissementen
naar den Hoek en geruimen tijd scheen liet
onzeker of „EK? Zeeland" in dien strijd een
zelfstandige onderneming zou blijven. Doch
ook die periode van druk heeft de toen veer
tigjarige welen te doorslaan: Hoek-van-
Ilolland k-neeg den nachtdienst en Vlissin
gen den dagdienst te varen. En sedert dien
is „De Zeeland" wear in volle fleur, met
denzelfde moed en dezelfde vitaliteit» die bij
haar oprichting aan den dag werden gelegd
in oeri gedenkboek werd in 1915 nog lier-
innend aan het doorzettingsvermogen dat
noodig bleek te zijn om in 1875 het lang ge
koesterde plan voor een nationale boollijn
lusschen liet vasteland en Engeland voor
reizigers en post te verwerkelijken. Man
nen ails J. P. R. Tak vaa Poortvliet, rar. G.
A. Fokker en z Teer niet in de laatste plaats
I'rin3 Hendrik, stadhouder van Luxem
burg, hebben als het-wane voor de tot-stand-
koimng van „Dc Zeeland" gevochten, en na
jaren en jaren van volhouden, voor geen be
zwaren wijkende, bobben zij in 1875 de
overwinning aanschouwd. Onwillekeurig
dringen zich ki dit kort historisch overzicht
óók naar voren de namen van Van Woel-
deren, mr. Bakker c-n Dc Meester, die ach
tereenvolgens de directie van „De Zeeland"
hebben gevoerd. Op den heer De Meester
vielen de zorgen van de benauwende oor
logsjaren en de vernieuwing van de vloot,
dadelijk na den oorlogsbrand.
„De Zeeland" viert deze week haar 50-ja-
rig bestaan: Zij heeft als feestelijkeherdcji-
krng van de halve eeuw, die thans achter
haar ligt, een excursie belegd, lot deelne
ming waaraan door haar een groei getal
personen zijn utlgenooddgd. Tot de gasten
bohooren: de Minister van Walcmstaat, pro
fessor Van Swaay; de Commissaris der
Koningin in de provincie Zeeland, jhr. mr.
Quarles van Ufford; de Commissarissen van
„De Zeeland"; bcstuurderen van den Al-
gem. Ned. TYLIrijdersbond; vertegenwoor
digers van den dienst der Posterijen cn Te
legrafie; vertegenwoordigers van de Spoor
wegen; van Yrc-en rfelingrm verkeer; he-
s'.uurderen van de Jaarbeurs en van ver
schillende reisbureaux; en ongeveer 90
journalisten, de redacteuren van Hollarnd-
sche bladen, van Duitache bladen, Engel-
sehe bladen, Fransche bladen, enz. enz. Te-
samen vormende een gezelschap van pijn.
110 personen. De excursie is gisteren (Vrij
dag-morgen begonnen ie Vlissingen, waar
de buitenlanders bijeenkwamen. Deze zijn
in den ochtend per extra-trein naar Haar
lem vervoerd, waar ile Hollandsche deelne
mers zich aanfluiten. Toen wend met extra-
trams een bezoek gebracht aan de groote
bloemententoonstelling te Heemstede; bij
terugkeer in Haarlem een tea, gevolgd door
een orgelconcert in d© St.-Bavo, aangebo
den door bet gemeentebestuur yan Haar
lem. Dan weer een ex tra-trein naar Vlissin
gen, om de deelnemers heften een autotocht
aan te bicden over geheel Walcheren: van
Vlissingen over Zoulelande naar Westka-
pelle en Domburg en van daar over Vrou-
wepolder en Veere naar Middelburg. Te
Domburg wordt gezongen door liet bekende
Zuid-Cevelandsche koor on In Middelburg
worden boerendansen uitgevoerd. Dan in
den middag met oen oxtra-mailboot naar
Folkestone, waar Zondag een autotocht in
de omstreken wordt gemaakt. En dan met
een extra-boot v^eer terug naar huis.
Dit is in 't kort hel programma voor de
driedaagsche excursie, die maar één wensch
heeft: het wegtrekken van de zware bewol
king die in deze eerste Meidagen over Hol
land hangt en doorbreking van de zon voor
goed, om den velen buitenlanders, die op '1
©ogenblik onze gasten zijn, de volle heer
lijkheid van ons land le kunnen doen zien.
RECLAME.
en andere borstaandoeningen
genezen met AKKER'»
7746
Mod a no,, hot Fransche grensstation,
vóór den tunnel van den Mont Cenis gele
gen, heelt deze eigenaardige bekoring, dat
men er zich voell vlak voor de poort van
liet belootdc land. En alsof Modano de ver
rassing over het Zonneland nog ccn beetje
sterker maken wilde, omringt het u aan
alle kanten met hoogc bergen, waar koude
wintersneeuw schittert op de spitse toppen.
Toen ik wakker werd 's morgens, heel vroeg
al, want met den eersten trein wilde ik Ita
lië 'in, wemelden langs mijn venster witte
dwarreltjes: sneeuwt „Ja, liet sneeuwt
lucr nog", zei liet kamermeisje, „en u zult
eens zien, straks als u den tunnel onderdoor
is, en goed en wel in Italië, dan ligt daar
do sneeuw nog véél dikker dan hier, want
de tunnel loopt op."
Fn inderdaad, met sneeuw ging ik Mo
dano uit, den tunnel in, cn toen dc trein hel
Zonneland binnenreed, lag er overal zóó
dikke sneeuw, <lal langs den spoorlijn over
al sneeuwscheppers druk aan liet werk wa
ren. Maar '1 werd minder en minder, lioo
verder we naar het Zuiden doorreden, en
eenmaal in T u r ij n aangekomen, was er
nergens meer sneeuw ie bekennen, dan heel
in de verte nog, op de toppen der hergen.
En met een werkelijke vreugde slapie ik
uil in mijn eerste Ilaliaansche halteplaats.
't Was een vreugde overal rondom mij
drukke, levendig gebarende menschen te
zien; ccn vreugde overal rondom mij die
prachtige welluidende taal te hooren, die
ook voor wie ze niet begrijpt, ccn muziek
van klanken en kleuren is. Een vreugde was
het, bij het verlaten van hel station plolse-
ling te slaan op ecu enorm plein met stand
beelden en palmen en zuilengalerijen langs
den kant. Een vreugde was het nog. gewa
pend met een Baedeker cn een plattegrond,
op verkenning uit te gaan. Toen echler hield
de vreugde op, en gewerd mij teleurstelling
na teleurstelling. Dat een stad. een Ilaliaan-
sche slad nog wel, zoo zonder éénige fan
tasie gebouwd kan zijnl Zoo'n stads plan
kan je hoogstens in Amerika verwachten:
lange, rechte, loodrechte stralen in de
lengte, en dwars daardoorhoen gelrokken
lange, rechte, loodrechte stralen in de
breedte. En zelfs de veelvuldige standbeel
den van vorsten uit het huis van Savoye,
die verschillende tot pleinen en pleintjes
uitgedijde kruispunten „sieren" konden mij
niel verzoenen mei Turijn. Alleen aan den
buitenkant der stad, waar de Po majestueus
cn statig, en scliitterend van zonnefonke-
Img, onder een breede brug doortrekt, daar
vond ik liet toch weer wel de moeite waard,
dat ik mijn reis onderbroken h id om deze
slad lo bezichtigen.
Toch slapte ik zonder eenigen afscheids-
wcemoed den volgenden dag in den trein,
die mij verder naar het Zuiden brengen
zou, naar Genua.
Genua kleine, nauwe straatjes, die
licrinneren aan lang vervlogen tijden, waar
in men nog geen rekening liield met hygiëne
cn met publiek gemak, maar waarin men
buizen en paleizen wist te bouwen van een
schoonheid en een lieflijkheid, als de mo
derne tijdon onmogelijk meer terugvinden
hunnen Slopjes, waarin enorme paleizen
staan, die je alleen kunt bewonderen aan
de overzijde van hol straatje stijf (ogen den
muur gedrukt, met ongeveer verrekte hals
spieren. Steegjes, waarin huis na huis
prachtige kleine goudsmids- en antiquitei
ten-winkeltjes zijn, en dan plotseling ineens
een juweel van een kerkje.
Dan de haven van Genua, waar jaarlijks
duizenden schepen in- en uilgaan, de even
machtige als sierlijke vuurtoren, wicn3 ma
ker door de Senaat in die lang vervlogen
(ijden, in zee geworpen werd, van zijn eigen
(oren af, opdat hij niet ook voor een andere
slad zulk een meesterwerk zoude bouwen
kunnen.
Eindelijk liet-beroemde Capipo Santo, het
uitgestrekte, op eeh heuvel gelegen kerkhof,
met zijn tanen van wit marmeren grafmo^
nuiuenfen. zijn stralen vol van hel prach-
tigalo beeldhouwwerk. En het uitzicht van
daar over de blauwe Middellandsche Zee,
de haven, en de heuvels met hun palmen
en olijven. Dat uitzicht wekt verlangen naar
meer. Naar zelf zijn midden in die palmen
cn olijven, zelf le wandelen aan de kust
van die blauwe zeo, cn tochten lo maken
over die heuvels.
Een uur freinen, en ik «lap uit in
Sant a-M a r g li e r i t a, de parel van de
de Ilaliaansche Riviera
Ilot is niet prettig, als je in Italië komt,
om Italië to zien, en Italianen, plotseling
rondom je ongeveer niets anders meer lo
hooren spreken dan Engetsch en Duitseh
En tooh kan je het die Êngelsche en Dult-
sche toeristen niet kwalijk nemen, dat ook
zij Santa Margtierita de parel van de Ri
viera vinden, dat ook zij genieten willen
van dat intieme blauwe haventje, waar in
de zon donkere vrouwen haar tijne kant
werk zitten te maken, met gerikketilc van
klosjes en gemoedelijk gebabbel; waar
bruine, blootvoetige jongens op de warrao
steenen liggen te luieren, of al fluitend
lange netten knnojien; waar hagedisjes uit
de rotsspleten kruipen en met kraaloogjes
rondgturen of geen gevaar in aantocht is;
waar de witte wilde uitjes bloeien, en do
oranjebloesem en gele brem tot hoornen
uitdijdt; waar de praclit-wandelingen te
maken zijn naar Rapallo, en naar Porlo-
fino, vlak tangs do blauwe, de dicp-blauwe
zee aan óèn kant, cn liooge, begroeide rots
heuvels aan den anderen kant. waar witte
zeilbootjes wachten om met u le glijden
ver weg die blauwe oneindigheid in. waar
donker verbrande roeiers u toeroepen, u
meelokken willen en 'u beloven „motto pia-
ccre" het spreekt immers vanzelf, dat
zóó een oord vol moet zijn van vreemde
lingen, want wie eenmaal daar wis, dio
komt zonder eenigen twijfel daar weer
terug; en kan niel nalaten tegen vrienden,
kennissen cn vreemden le spreken over al
de beertijkhedon, die dóór lo genieten zijn.
Maat hoe graag ik liet ook gewild had. ik
kón. niet blijven, ik werd gewacht in Flo
rence, had nog net óón dag over om Pisa
te zien, en moest weg - - toen ik de (rein
instapte voelde ik me als een, die uil liet
Paradijs verdreven weid.
Pisa. Ja, do loron van Pisa is nog
altijd scheet, en is nog steeds niet omge
vallen, wal waarschijnlijk lo danken is aan
de waarschuwing, dio met dikke letters aan
geplakt slaat, dat hel streng verboden is,
op welke manier ook, aan den toren la
schudden! Als ik het niet zelf gelezen had,
zou ik hot niet gelooven! Maar 't i s werke
lijk een angstig gevoel, te slaan onder zoo'n
toren, waarvan de top meters ver over zijn
voetstuk uithangt al is het dan ook
wetenschappelijk vastgesteld, dat de top nog
lang niet genoeg overhangt om den heulen
boel naar beneden te doen storten Men
zegt, dat elk jaar hij iets rnéór overhelt naar
voren. Tot hoe lang nog?
Vlak bij den (oren slaat de prachtige
Dom, cn liet sierlijke Baptisterium. Daar
geeft plotseling de u rondleidende koster
een -chreeuw, en uit alle hoeken komt die
schreeuw terug, kaatst heen en kaatst weer
van den ecnen hoek naar den anderen,
zoodal liet is, alsof de hecle volksmenigte
aan liet schreeuwen is ge-lagen. Die
schreeuw van don ko3ler moot je gehoord
bobben, als je in I'jsa geweest bent, anders
is je indruk -niet compleet.
Waarom gaan er zoo weinig toeristen
naar Pisa? Met mij stonden er nog drb op
liet Iieetc groote Domplein, en aan den
kant stonden een licrtlal inwoners met open
monden ons aan te gapen eerst, en begon
nen toen ons te becritiseercn. Behalve do
toren juet zijn Dom en Baptisterium is toch
ook de stad zelf ruim de moeite van een
J>ezoek waard Er zijn prachtige ongeschon
den oude slads-stukken, verrukkelijk oude
grachtjes, prachtige paleizen, een klein go-
ihisch kerkje, dat ecu juweeltje van Steenen
kantwerk is, dat je zóó zou willen inpaSken
cn meenemen. En de bruggen, met hun uil-
zichten over dc Arnol Daar, langs de
Arno, midden in de slnd, op een der drukste
gedeelten, ging ik even rusten. Er was een
heerlijke zonneschijn, zalige zonnewarmte,
cn dus ging ik Zitten buiten, vóór een cafó,
waar tafeltjes cn «.loeten stonden, en be
stelde een kop koffie. De koffie kwam, die
donk ik, cn ging toon een paar briefkaralon
schrijven. Even daarna keek ik op, er.
drie kinderen stonden nul hun neus vlak
boven mij tafel geleund, en keken in stomme
verwondering naar dat fn Pisa 9chijnt liet
ongehoorde gobcuron. een dame, die voor
een café zit le schrijven! En, warempel, op
oen afstandje van twee meter stond nok ren
groepje mannen mij aan te gapen. Ik kreeg
hst gevoel, dal ik iels héél onbehoor'ijks
daar scheen te doen, en hoewel ik nog lang
niet uitgerust was, hen ik toch maar weg
gegaan, c n nog niet meet cpzien te wek
ken' Wordt hoog, hóóg tijd, dat or
wat meer toeristen naar Pisa komen
voor de enkelen, die cr zich heen begeven
lot nu toe, is liet er onhoudbaar van klsin-
slcedsche nieuwsgierigheid. Maar boven'
dien en voorat: jammer voor de toeristen
zelf, diI'rsa voorbijtreinon cn al liet moois
daar niet zien! Alleen al om den echecyen
(oren en den schreeuwenden koster!
Een paar uur nog maar treinen, en dan
was ik aan het doel van mijn reis, in Flo
rence. Daarover echter een volgende kcor.
M. DE ROYANNO.
Florence, 29 April 1925.
RECLAME.
Maak een einde aan die noodelooze pijn.
Pijn, pijn, pijn heel den dag die ellen,
dige rugpijnVan dut gij opstaat, tot gij
naar bed gaat, sleede dio afmattende pijn.
Eu morgen precies hetzelfde. Zoo kunt gij
niet voortgaan! Waarom niet een einde ge
maakt aan die ellendel Waarom niet de
oorzaak aangetast t
Hoogst waarsohijiilijk zijn liet uw nieren.
Die doffe, onophoudelijke rugpijn is vauk
dc eerste waarschuwing der natuur van ccu
nierkwaal. Meerdere waarschuwingen vol
gen spoedig, als duizeligheid, iioofdjiijn,
urinekwaleu, stekende jujnen bij bukken ut
overeind komen, zenuwachtigheid, rhciimn-
tisclio jiijnen, graveel en waterzucht.go
zwellingen. De nieren worden van kwaad
tol erger bij verwaarlooziug. Laat zicli geen
chronische nierziekte ontwikkelen, doch
kom uw nieren zonder uitstel te hulp. Ge
bruik Foster's Rugpijn Nieren l'ilien, vóór.
het tc laat ie. Foster's Pillen hebben dui
zenden blijvend baat verschaft. Gij kunt
dit overal om u heen hoeren.
T-ot op do verpakking in glazen flacon»
met geel etiket (alom verkrijgbaar), waar
door gij roker zijt geen verlegen buiten-
landadh goed te ontvangen. Prijs f 1.75 per
flacon. 'Adv. 7715.