Slapeloosheid
HET NOODLOTTIGE GAS
Ho. 19985.
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 6 Mei
Tweede Blad. Anno 1925.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
fEUILLETON.
Wijziging Lager-Onderwijs-wet 1920.
Verschenen is hot voorloop ig verslag over
het voorstel van wot van mejuffrouw Wcs-
termin tot wijziging van art. 3 der Lager-
Ondcrwijs-wet 1920. Heft volgende is er aan
ontleend:
Verscheidene leden waren van oordeel,
dat de vraag, of wederinvoering van liet
Franscli in een of meer der eerste zes leer-
§arën der lagere 6chool wenschcli}k-is, in
de laatste jaren zeer onzuiver wordt beoor
deeld. Velen, die thans die wederinvoering
verlangen, doen dit niel, omdat zij op zich
zelf beschouwd onderwijs in" het Fransc-h
dn de eerste zes leerjaren noodig of wen-
Bdhelijk achten, maar omdat zij een einde
willen zien kunnen aan de moeilijkheden,
die met betrekking tot het Franscli sedert
1921 in de schalen zijn ondervonden. Die
moeilijkheden zijn ten deele onvermijdelijk
geweest ails gevolg van den overgang van
een ouden toestand naar den nieuwen. Zij
aijn voor een ander en wellicht voor het
Overgroobe deel niet onvermijdelijk geweest,
maar door verkeerde handelingen gescha
pen en vergroot.
Deze leden meenden te moeten consta-
teoren, dat men aan de toepassing van de
nieuwe regelingen der wot geen „fair trial"
gegeven heeft. Die regelingen zijn gestuit op
oen ergerlijke tegenwerking. Royale toe
passing van de regeling zou hebben kun
nen leiden tot oplossing van de moeilijkhe
den zonder terugkeer tot den ouden toe-
Btamd, zoo als het onderhavige wetsvoorstel
beoogt.
Aanneming van dit wetsvoorstel zal, zoo
betoogden de hier aan het woord zijnde le
den, de moeilijkheden gedeeltelijk uit den
weg ruimen, maar tevens ongewenschte ge
volgen medebrengen, nadeelig voor het on
derwijs. Zoo zullen er weer scholen met en
zonder onderwijs in liet Fr arisch naast
elkaar bestaan.
De eerste rullen weer, evenals vroeger,
opleidingsscholen worden, met al de slechte
eigenschappen, daaraan verbonden. Er zal
iaifricihting en overlading komen, dressuur
en opdracht van te veel huiswerk aan zeer
jonge kinderen. Ilad de voorstolsler het aan
tal uren, gedurende hetwelk onderwijs in
liet Franscli zal mogen worden gegeven, tot
Itwee of drie per week in elk der hoogste
Itwee klassen op den zes-jarigen cursus bc-
pcikt, dan waren die nadoelen nog eeniger-
pmte getemperd. Nu zal voor hel opdrijven
en neerdrijvcn van de eischen der middel
bare school en van de pretenties der lagere
(School de baan vrij zijn. Deze leden achtten
zulks ongewenscht.
Het onderscheid lusschen de scholen met
«n zonder Franscli zal daarenboven voor
vele kinderen met goeden aanleg den weg
naar het voortgezet onderwijs moeilijker
toegankelijk nKiken.
De hier aan het woord zijndê leden vrees
den ook, dat de voorgestelde herziening in
den weg zal staan aan «lrot streven om onder
de kinderen des volks, die geen middelbaar
of voorbereidend hooger onderwijs zullen
genieten, de kennis van meer dan één
vreemde taal te bevorderen. Laat men de
ouders en de kinderen vrij in de keuze van
de vreemde taal, die zij willen leeren, dan
spreken zeer velen, soms de groole meerder
heid, zich voor een andere taal dan de
Fransche uit. Kennis van liet Duilsch of
van hel Engelsch is voor onze arbeiders
klasse echter niet minder belangrijk dan
kennis van het Franscli.
Nu geeft het onderhavige wetsvoorstel
wel de gelegenheid om in plaats van liet
Franscli het Engelsoh of het Duilsch (e
doen onderwijzen, maar in de pr act ijk zal
liet uilloopcn op oen zeer groole plaats voor
het Franscih en een zeer kleine plaats voor
de andere talen.
Deze leden waren van oordeel, dat het
ónderwijs in oen vreemde taal eerst moet
aanvangen nadat dal deel van het lager
Onderwijs doorloopon is, dat dient vooraf te
gaan aan den overgang naar II. B. S. en
gymnasium.
In hel zevende en de hopgerc leerjaren
kan da,n hel naar hun oordeel zeer nuttige
onderwijs in een of meer vreemde talen
werden gegeven, waarbij dan de keuze dor
ouders en leerlingen in acht genomen, wor
den kan. Slechts op deze wijze kunnen wij
onder ons volk de kennis verbreidon van do
drie moderne talen, waardoor het in aan
raking kan komen met het leven en denken
van drie groote volken van Europa.
Andere loden betuigden hun instemming
met de indiening van dit wetsvoorstel en
juichten het too ais een stap in do richting
naar meer vrijheid in het onderwijs. Naar
hun meening is het een fout deze aangele
genheid uitsluitend te beschouwen in ver
band met de eischen van H. B. S. en gym
nasium. liet verbod van het onderwijzen
van een moderne taal in de eerste zes leer
jaren van een lagere school is een fout ge
weest bij de tot-stand-koming van de Lager-
Onderwijs-wet gemaakt, voortvloeiende uit
de zucht om de zoogenaamde eenheids-
school te vestigen. De gedachte van de een-
heidsschool is echter in de practijk niet
door te voeren, omdat nu eenmaal alle kin
deren niet gelijk zijn. Ook voor kinderen,
voor wie het lager onderwijs eindonderwijs
is, is het dool, dat zij eenig onderricht in
een vreemde taal ontvangen. Vele ouders
zijn daarop gesteld.
Daarnevens, zoo merkten de hier aan het
woord zijnde leden op, moet 05) de eisohen
van liet voortgezet onderwijs worden gelet.
De kennis, die op de H. B.-scholen en de
gymnasia moot worden bijgebracht, i3 le
omvangrijk dan dat deze ook nog zooi kun
nen worden bezwaard rnet hot aanvangs
onderwijs in 'het Franscli.
Eenige leden wensohlen nog meer een
heid. in hol leetplan der lagere scholen dan
bij dit wetsvoorstel wordt voorgesteld. Naar
hun meening heeft de wet slechts den eisch
te stelden, waaraan liet onderwijs ten min
ste moet voldoen, en overigens vrijheid te
laten.
Andere leden kwamen legen liet boven
staande op. Ofschoon zij met de gedachte
van liet onderhavige wetsvoorstel wel kon
den medegaan, hadden zij juist bezwaar le
gen de al te groote vrijheid, die daarbij
wordt geschonken. Zij drongen er op aan,
dat in ieder geval de taal, die zal mogen
worden onderwezen, met name zal worden
genoemd, waarvoor, naar hun meening, in
de eerste plaats het Franscli in aanmeridng
zou komen.
De Weeldebelasting.
Naar wordt vernomon, zou de Re
geering haar nog vóór het einde van de te
genwoordig© parlementaire periode te ver
wachten. Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag nopens het wetsontwerp
tot invoering eener Weeldebelasting, doen
vergezeld gaan van een gewijzigd wetsont
werp, waarin zal worden voorgesteld, om,
overeenkomstig het denkbeeld van den Mid
denstand? ra ad, een gedeelte van de Weolde-
bekisling bij de bron te heffen.
De HollandIndiê-vliegers.
Ondcrfedkend door J. van der Hoop, H. W.
Poelman on Van den Brooke, ontving het
Haagsche Ancta-kaütoor liet volgende schrij
ven:
Ondergeteokenden gevoelen behoefte, om
langs dezen weg uitdrukking te geven aan
hun diep gevoelde erkentelijkheid voor de
hartelijke en onvergetelijke ontvangst, welke
hun bij hun terugkomst in Nederland van
zoovele zijden en op zoo treffende wijze is
bereid geworden. De waardeering van het
Nodorlandsclic volk in al zijn lagen, welke
hun daarbij is ten deel gevallen, zal hun on
vergetelijk blijven en een ieder, die hiertoe
medewerkte, spreken zij hierbij hun oprech
ten dank uil
Zij slellen or prijs op tevens te verklaren
zulks in verband met de in Pers versprei
de berichten aangaande ontstemming, welke
ond« r hen zou zijn ontstaan over versshil
van P:handeling, welke sommigen hunner
zou zijn le beurt gevallen dat zij In alle
opzichten dankbaar en voldaan zijn over de
wijze? waarop zij zijn behandeld geworden.
Gisteravond heeft H. M. de Koningin
ten palcizo Het Loo in afscheidsaudiëntio
o-ntvangen den heer H. Catargi, aftredend
Rocmeonsch gezant te 's-Gravcnhagc. Na
deze audiëntie hebben de afgetreden ge
zant en mevrouw Catargi deelgenomen nan
den maaltijd der Koningin. Zij bleven ten
paleize overnachten.
De Koningin heeft den heer Catargi het
grootkruis van de Oranjo-Nassau-ordo ver
leend.
Naar de „Ulx. Gt." verneemt, kent
men het uit de Oranjeverenigingen hie* te
lande gevormd comité ter huldiging van
II. M. de Koningin (ter gelegenheid van
haar 25-jarig huwelijksfeest in 1926) het
plan toe, de aan te bieden schilderij van dc
Kon. Familie te doen uitvoeren door prof.
Jan Yeth,
Gisteravond is in Den Haag een ver
gadering gehouden, uitgeschreven door den
Algemeenen Nederlandschen Bond van Ar
beiderspers) in het bakkers-, ohooolade- en
suikerbewerkingsbedrijf. De vergadering
had ten doel, te protesteeren tegen de door
minister Aalberse voorgestelde wijziging
van de Arbeidswet voor bovengenoemde be
drijven. Als spreker trad pp de secretaris
van liet Bondsbestuur, de heer I. Goudsmit.
De vergadering heeft bij acclamatie een
motie aangenomen, waarin geconstateerd
wordt, dat de algemeene vervroeging van
den aanvangstijd en de golegenheid voor
den patroon tot voorarbeid zullen leiden tot
algemeene ontduiking van de westelijke
bemalingen, lot nadeelige ontwikkeling van
de bedrijfsverhoudingeai en tot sterke toene
ming van het internaat met haar onhygiëni
sche gevolgen voor de broodberciders en de
consumenten.
Ten slotte deed cbe hecsr Van der Blij
eenige mededeelingen over de aifbeidscon-
tróle in Den Haag, die hij ten ©enenmale
onvoldoende noemde. Aan de uitvoering
van de Arbeidswet ontbrak nog zoo onge
veer alles.
Vandaag zou de Algemeene Bond met
den R.-K. Bond demonstreeren tegen de
voorgestelde wijzigingen.
Bij Kon. besluit ia aan H. M. Ter
etappen, op zijn verzoek, met ingang van
1 Juni, eervol ontslag verleend alg burge
meester van Neer, met dankbetuiging; ia
aan mej. E. E. Bremor, hoofd der bewaar
school te Ede, de eere-mcdaille der orde van
Oranje-Nassau, in zilver, toegekend.
In de Nederlandsche Handelshoogo-
achool te Rotterdam heeft mgr. Seipel, go-
wozen bondskanselier van Oostenrijk, gis
teravond voor een talrijk gehoor gesproken
overNederland en Oostenrijk. Onder de
aanwozigen waren de burgemeester, mr. J.
Wytema, en wethouder mr. Do Jong. De
waarnemende rector-magnificus, mr. P. E.
Verkade, leidde den spreker in en begroette
hem vooral als den man, die zich zoo zeer
verdienstelijk heeft gemaakt voor de ge
zondmaking van zijn land.
Mgr. Seipel sprak bij deze laatste lezing
op zijn ïeis door Nederland den wonsch
uit, dat men hier van het door hem ge
sprokene een goeden indruk zal behouden
van Oostenrijk en dcszelfs bedoelingen en
streven.
Het Tweede-Kamer-lid mej. mr. Van
Dorp ia thans officieel toegetreden tot den
Vrijheidsbond, zoodat zij nu deel uitmaakt
van de fractie van dien Bond in de Kamer.
De Verecniging van Christ.-Hist. Go-
meenteraadsleden heeft, naar „De Ned."
meldt-, besloten een adres te richten tot de
Ministers van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw en van Financiën, waarin drin
gend wordt verzocht
lo. dat zooveel mogelijk worde bevor
derd een spoedige tot-stand-koming vp.n een
wetswijziging, waardoor de thans bestaan
de onrechtvaardigheden in de heffing van
do forensenbelasting worde weggenomen
2o. dat bevorderd moge worden een wij
ziging van de Gemeentewet, door welke aan
de gemeenten worde verzekerd de volko
men vrijheid tot het zelfstandig heffen der
gemeentelijke Inkomstenbelasting, zonder
dat van hoogerhand invloed worde gcoefond
op de bepaling der bedragen tot aftrek
van noodzakelijk levensonderhoud en het
cijfer van den kinderaftrek
3o. dat geen wijziging worde gebracht in
de thans bestaande regeling van de uilkee-
ring van do door het Rijk geïnde gemeen
telijke belasting gelden
4o. dat het thans bij de Staten-Ceneraal
aanhangig zijnde wetsontwerp tot wijziging
van de Rijks-inkomstenbelasting (indien do
behandeling daarvan mocht worden voort
gezet) zoodanig worde gewijzigd, dat de be-
la3tbaarstelling bij een lager bedrag aan
vangt dan thans is voorgesteld en dat het
cijfer voor den kinderaftrek belangrijk wor
de verminderd
5o. dat in het belang eener goede school
geldheffing moge wordèn bevorderd een
wijziging van art. 62 der Lager-Ondcrw'ijs-
wet 1920
Het adres is gisteren vei zonden.
Het bestuur van den Algem. Nederl.
Bond van Arbciders(stcrs) in liet Bakker3-,
Chocolade- en Suikerbewcrkingbcdrijf heeft
in een adres aan de Tweede Kamer zijn be
zwaren legen het gewijzigde ontwerp van
wet betreffende den arbeid in broodbakke
rijen ontwikkeld.
(Zitting van gisteren).
Kleine ontwerpen.
Aangenomen worden eenige kleine wets
ontwerpen en concludes, w.o. -met 5?25
stemmen: Conclusie verslag der Commissie
voor de Staatsuitgaven omtrent de Missive
van -de Algemeene Rekenkamer ten geleide
van een afschrift van de door haar gevoerde
correspondentie met den Min. van Binnenl.
Zaken betreffende het Koninklijk Nationaal
Steuncomité.
Het millioen voor de Olympiade.
Voortgegaan wordt met het wetsontwerp
lot verhooging van hoofdstuk Ya der Staals-
begrooling voor 1925 (bijdrage aan het Ned.
Olymp. Comité, en de motie-Boon over het
niet houden van spelen op Zondagmiddag).
Allereerst komt weer in stemming de
motie-Schaper strekkende om de Ministers
van Financiën en van Builcnlandsche Za
ken uit le noodigen de beraadslagingen bij
le wonen, over welke motie Vrijdag reeds
gestemd is, waarbij echter het vereischte
aantal loden niet aanwezig was.
Thans wordt deze motie verworpen met
59 legen 25 stemmen.
De algemeene beraadslagingen worden
thans voortgezet.
De heer SCHEURER (A. IT.) zegt geen be
zwaar te hebben tegen harmonische ont
wikkeling van geest en lichaam, maar wel
legen een eenzijdige sportbeoefening die bo
vendien leidt lot zelfverheerlijking-. De sport
is ontaard, gelijk uit de dagbladen dagelijks
valt le leeren. En dan gaat steeds Zondags
ontheiliging aan de sport gepaard. Met al
lerlei citaten licht spr. dit alles toe. llij
schildert de geestdrift van de massa als de
één© bokser den anderen heeft verslagen.
Zóó wordt het volk dan opgevoed en wordt
zoogenaamd voor de nationale eer gevoch
ten. De Olympische Spelen zijn niets dan
een uitwas van een sport-manie die mei de
aport niet3 te maken heeft
Verwildering en vorwording zijn het ge
volg van deze manie.
Dat deze feesten een practische strekking
hebben, ontkent spr. Hij brengt hulde aan
de Regeering die in elk geval den Zondag
heiligde. Blijft nu het stadion dien ganschen
dag gesloten?
De motie-Boon is zuiver antithetisch. Zij
richt zich tegen de christelijke partijen.
(Geroep: geen nationaal Kabinet).
De motie i3 anti-christelijk (rumoer) en
duizenden in den lande zullen zich er door
gegriefd gevoelen.
Spr. zal, gelijk te begrijpen i3, legen het
wetsontwerp stemmen.
De heer VAN VUUREN (R.-K.) vraagt de
Regeering of het juist is, dat de Ver. Stalen
hebben getracht de Olympische Spelen naar
zich toe te halen.
Er is een hegrooting overgelegd van de
kosten der spelen in andere steden. In Lon
den in 1908 heeft de overheid geen
cent subsidie gegeven, hoewel daar ook voor
een stadion 720.000 gld. is uitgegeven. In
1912 te Stockholm heeft alleen de gemecnle
een bijdrage gegeven. Er is daar een loterij
gehouden die heel wat opbracht. In Ant
werpen in 1920 i3 ook geen steun gegeven,
maar do begrooling daarvan geelt geen be
hoorlijk overzicht.
RECLAME.
Slapeloosheid is een direct gevolg
van nervcusiteit. De zenuwen zijn
verslapt door een teveelvan zorgen,
werk of genoegens. Wanneer gij
Sanatogen neemt, geeft gij Uw
zenuwen extra phosphorus en eiwit
en stelt gij ze in staat hun vroe
gere kracht weer terug te krijgen.
Neem iederên jvond vlak voor het
naar bed gaan Sanatogen in eao
glas warme melk en gij zult reed*
spoedig weer kunnen genieten van
epn rustigen verkwik kenden 'slaap.
7568
Het voorstel van onze regeering ls eerst
aangediend als een bijdrage. Een begrootte!
is daarbij niet aangelegd, als berustte bet
voorstel daarop. Do Regeering heeft blijk
baar geen onderzoek ingesteld of he_t niet
goedkooper kon. Als de Kamer geen oppo
sitie bad gevoerd, was er ook niets van te
recht gekomen en zou het gansche millioen
er bij ingeschoten zijn.
Het voorstel is voor spr. onaannemelijk
om do slechte financicele basis waarop het
berust. De bijkomslighoden loklen al even
min aan. De Rcgccring heeft altijd op sober
heid aangedrongen en zegt nu dat als er
maar veel verleerd wordt er voel geld bin
nenkomt. Daarmede kan liij zich niet ver
een i gen.
Spr. is niel togen sport maar meent dat
de geestelijke belangen eer behartiging be
hoeven. In dezen lijd vooral is daaraan zeer
veel beboette en de Regoering moge daaraan
eens meer haar aandacht wijden.
Voor de motie-Boon is hij ook niet, want
ook liij is voor Zondagsheiliging. Met voor
die molio te slemmen helpt hij zeker liet
onlwerp naar den kelder maar dat doet hij
niet omdat hij ook principieel tegen die
motie is.
De heer STAAhMAN (V.-B.) markt op,
dat de cultureel© waarde van do sport, die
door de Olympische Spelen wordt beoefend,
niet voldoende wordt ingezien. De baroep3-
spoit moet verdwenen en dat is juist wat
dezo spelen willen. Met uit elkaar gerukte
bijbelteksten ban men Be sport niet bestrij
den. Laat men geen oordeel uitspreken over
zaken, die men niet kunt.
Wat hot financieel© punt betreft, wjjst
spr. op de groote veordeelen, die ons land
vracht door de komst der vreemdelingen.
Eén overbodig schooltje kost dadeljjk ook
250 mille. Het aannemen van dit voorstel
zal in den middenstand algemeene instem
ming wekken. In e;n vergadering van den
middenstand is met algemeene stemmen een
adres vóór dit voorst?' aangenomen, ook
dus met de stemmen der rechtsche leden.
Verwerping van dit voorstel zal volen
zich doen 3chamen voor ons land.
De heer ROMANS (R.-K.) dacht aan
vankelijk, dat het hier ging om één millioen
subsidie. Hij was toen bereid zijn stem Daar
aan te geven. Nu het bedoeld is nlï een
waarborgsom is hij er nog des te meer voor.
Da verdediging laat hij gaarne nan den elo-
Oorspronkelijke detective-roman
door R. J. BRANDENBURG.
19)
Ik heb nu ever allés eens lang nage
dacht. Wat gebeurd is, bewijst, dat men
zich niet door zijn eigen veronderstellingen
moei lalen meeslopen en deze niet voor
vastslaan-! moet aannemen alvorens zo
door de feilen zijn bewezen.
Men moet feitelijk steeds er-op bedacht
zijn dat, wat men met veel moeite cn^ met
veel logisch denken heeft uitgevonden,
blijkt er geheel naast te zijn.
Daardoor moet men den moed niet op
geven, maar men moet eenvoudig opnieuw
beginnen.
Wanneer de aanleekeningen van den ka-
pitcin niet waren gestolen en wanneer de
vermoorde dubbelganger er niet was, zou
men kunnen aannemen, dat Van Til er en
kel maar mét de mooie gravin van door
was.
De kalmle van den kapitein, zijn heele
manier van doen, die wij gister zoo geluk
kig waren te kunnen observeeren, zijn voor
mij het bewijs dat d? kapitein van allee wat
in Holland gebeurd is, totaal onkundig is.
Men lieert hem in Hdlienslein eenvoudig
geïsoleerd. Ik vermoed dat ,voor Van Til er
dan oei alleen nog maar-sprake is van een
ueMesavontuur",
,,Ja maar, hij had l.jch verlof kunnen
aanvragen en dat heett hij niet gedaan".
„Ik vermoed van wél. De gravin lieeff al
haar macht aangewend om hem (e bewegen
direct met haar moe te gaan. llij zal ver
moedelijk geaarzeld hebben. „Ja maar, ik
moet verlof.„Ga nu maar moe, dat komt
wet in orde. Denk je nu al weer ©m den
diens1.". Natuurlijk lreeft Van Til dat taai
ste ontkend. ,,.SIe! je voor dat je dat verlof
eens niet kreeg". „O, jawel!" „Maar het
zou toc-h bunnen .gebeuren. Weet je wat,
als we over de grens zijn, ben ik gerust en
je stuurt doodgewoon een telegram". Dat
telegram is vermoedelijk ook wel door Van
T.l geschreven. Door toedoen van de gravin
is dat telegram ter verzending aau den
chauffeur d.-r auto tor liand gesteld en...
natuurlijk npoil aangeboden.
liet is best mogelijk dat ze oen val soli
telegram aan Van Til hebben geslold, mel
dende, dat hel verlof w»s toegestaan. Niet
waar, uit Van Til krijg je, den indruk dit
er voor hem geen vuiltje aan de lucht is.
En waarom zou hij geen veertien dagen
verlof krijgen. Hij werd algemeen als een
werkezo! beschouwd en was dat ook. Hij
mocht er dus wel eens uit. Zijn „proeven
moesten dan maar wachten".'
„En de gestolen papiieren?"
„luist. Ik blijf hij mijn eerste veronder
stelling en ik geloof dat die zidli in handen
bevinden van dien valsehen Pootaciien
graaf, dien ik aanzie voor een waarh-
eChten bolsjewiek".
„Dat heb ik ook al gedacht".
„De bedoeling is natuurlijk, dat Van Tit
zijn werk zal voortzetten; anders zou alles
wat geschied i» geen zin hebben. Maar ik
lefd uit de houding van Van TU af, dal ze
daarop bij hem nog niet hebben aange
drongen.
Ik heb mijn tegenstanders onderschat. Zij
sjxjlen veel te fijn om zich aan oen geweld
dadige oplossing te wagen.
Hun plan is aldus: Van Til zai natuurlijk
oen langduriger verlof wensohen en men
zal hem dan zoogenaamd laten aanvragen.
Dan zal er een telegram als antwoord ko
men: Ja maar, de proefnemingen, die kun
nen niet langer wachten. Vervolgens zal «ie
gravin haar troef uitspelen: „Waarom zou
je hier op Hohcnstcin je proeven niet voort
zetten Je kunt liier heel rustig werken.
Van Til is natuurlijk in de vaste meening
dat men dai in geen gen at goed zal vinden.
„Je wilt toch nu al niet bij me weg", zal de
gravin vragen en zij zal alle pogingen in
liet werk stellen om Van Til den lust om
heen te gaan grondig le ontnemen. „VAag
liet maar eens aan", zal ze zeggen, „je
moot maar metden dat je onmogelijk kunt
•komen en ar vei bootje op aandringen, dat
zo ja den bodl hier sturen".
Van Til zal de sohowtors ophalen en
zoggen„Ze vinden het toch niet goed",
trtaair hij zal eindigen mei het telegram le
versturen.
Dan komt Lot toestemmend antwoord.
De kapitein zal hot niet kunnen begrijpen,
niet kunnen gelooven, maar dan komt 6e
groote kiap op de vuurpijl. Dan komen
zijn eigen aanleekeningen.
En dan zal hij wel moeten gelooven.
Het zou mij niets "Verwonderen, als in de
keldore van Ifoherstein het laboratorium
al rast kant en klaar is.
En ook niet als die Froiherr een knap
scheikundige was".
Ze zweeg even en ik staarde haar vol
bewondering aan.
Ze had, wat mij absoluut duister toe
scheen, volmaakt opgehelderd. Er was geen
speld lusschen te krijgen.
„Ie heb! natuurlijk opgemerkt, dal er
op 't oogonbük geld op Hdhenstein is. Alles
maaJct daar een rijken indruk. Iloc komt
de arme gravin aan dat geld? Het is voor
mij eon bevestiging van mijn hypothese.
Ook de aanwezigheid van den bolsjewiek",
„Dat die lui niet meer haast hebben".
„Waarom, zij hebben immers alle hoogc
k i.irlen in handen. Door overhaasting zou
den zij den lieelen boel kunnen bederven",
„Het heelt mij erg verwomierd, dal de
gravin zoo vriendelijk was en ons ontving".
„Mij niet. Ik had daar wel een beetje op
gerekend. Vrouwelijke nieuwsgierigheid. En
verder het kon zijn dat we gevaarlijk
voor haar waren en de gravin is een vrouw
die het gevaar trotseert en niet ontwijkt. Zij
onderzocht dus en door ons op de thee to
vragen konden bovendien haar medeplibh-
tigon zich oen opinie vormen",
„Zouden we hen om den tuin hebben ge
leid?"
„Hopelijk wel. Daarom haalde ik de Mar
ker visscher er hij. Zag je hoe ze hun ooren
spitsen, toen ik over Holland begon?
•Doodsbang natuurlijk, dat we iels van de
verdwijning van den kapitein, var. den
ïTtoofldzouden hebben gehoord en'het zou
den hebben verloid".
„Dan was hun spel verloren geweest en
Van Til zou ingelicht zijn"-
Verloren, neen; alleen zouden ze hun
nvihode hebben moeten veranderen. Maar
zo zouden er wel wat op gevonden hebben.
En bovendien, bij even nidenken, het is
toch ook wel wat onwaarschijnlijk dait
vreemdelingen, die een dagje in Holland
zijn, zich bijzonder voor een moordzaak
zouden interesseeren en zich op de hoogte
stollen van do bijzonderheden",
„En nu gaan we terug?"
„Natuurlijk. Daarvoor moet ik een aoh-
terwegje open houden".
„Toon de gravin je niof terug vroeg",
„Daar had ik ook niet op gerekend",
„Dus we gaan er afscheid nemen?"
„Ja. Morgen".
„Hoe eerder hoe bolcr. We welen nu dolt
Van Til daar is, we moeten nu aanpakken
en volledige opheldering zien te krijgen",
„Maar hoe?'
„Dat is natuurlijk 6e moeilijkheid. We
moeten zien daar den nacht door te bren
gen. Ik heb er al over gedacht om een mo-
tonpanne te veroorzaken.
Maar dat is onvoldoende. Want dan bie
den ze hun auto aan om ons naar Danzig
te brengen".
„Wat «Jan?"
„Ik moet een oogenbiikje fantaseren,
waardóór ik onmogelijk zoniter 'hevige pijn
kan worden vervoerd. Daarom dacht ik zoo.
Tegen da! liet tijd wordit oir. op te s'.ippon,
struikel ik en verzwik m'n voel. Ik zal brul
len van pijn en lievig to keer gaan en geen
voel meer verzetten. Dan zal de gravin toch
wal moeien aanbieden om een nacht le lo-
gec-ren. Je moet ook maar heel ongelukkig
doen, of je geen raad nW hel geval weot en
een beetje tamenteeron".
„Uitstekend, maar een verzwicliten enkei
is itrk en ziet er bont en blauw gefclcutd
uit'1,
(Wordt vervolgd).