UIT DE OMSTREKEN,
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
LONDENSCHE BRIEVEN.
Haarlemmermeer.
Maandag had de metselaar J. M. te
Hoofddorp, terwijl hij zich op den zolder
van een houtloods bevond, hefc ongeluk uit
te glijden, met 'b gevolg dat hij naar bene
den viel en op een waschkuip terecht kwam.
Met e<jn gebroken been werd hij opgenomen.
Geneeskundige hulp werd onmiddellijk in
geroepen.
Naar wij vernemen hebben de heeren
!A. Buurman en J. Maaskant, resp. bestuurs
lid van de coöperatie vereeniging van aui-
kerbietverbouwera Holland" en lid van d©
financiccle commissie, als zoodanig bedankt.
In de volgende weck te houden bijeen
komst zullen medcdeclingcn worden gedaan
inzake de plannen voor een nieuwe suiker
fabriek.
De 26000ste inwoner van de gemeente
Haarlemmermeer Op 13 Januari '28 werd
'fc echtpaar P. v. Tol aan den Sloterwcg al
hier verblijd met de geboorte van een doch
tertje genaamd Anfcje Johanna. Met de ge
boorte van difc kind werd de 25000ste in
woner van de gemeente Haarlemmermeer
ingeschreven.
Hefc bestuur van deze gemeente heeft ter
herinnering aan difc heuglijk feifc, voor ge
noemd meisje een spaarbankboekje beschik
baar gesteld, hetwelk de burgemeester Mr.
A. Slob, Maandag persoonlijk als een kleine
verrassing aan de ouderlijke woning hceffc
uitgereikt.
B. en W. van deze gemeente hebben bij
den gemeenteraad een voorstel ingediend
om aan enkele lagere scholen in de Haarlem
mermeer een assistent aan te stellen en aan
beido ulo scholen te Hoofddorp een boven
talligen onderwijzer.
Hefc 12i-j jarig bestaan van de Il.lv.
meisjes- en jongensschool A. en B. te Hoofd
dorp zal in de maand April met een school
feest voor de kinderen worden herdacht.
De machinchoiuler L. nabij Aalsmeer
alhier, die zich op een dorsmachine bevond,
word bij 'fc lossnijden van do bossen zoo
danig door een sikkel in 't linkeroog getrof
fen, dat hij in bewusteloozen toestand van
de machine stortte. De ontboden geneesheer
achtte overbrenging naar een ziekenhuis
noodzakelijk.
Naar wij vernemen, heeft do echtge
noot© van den winkelier K. te Abbenès al
hier, die hilar kunstgebit; had ingeslikt, hefc
ziekenhuis weder mogen verlaten. Een ope
ratie behoefde gelukkig nicb plaats te heb
ben. Ze is 'fc gebit, dat langzamerhand den
gewonen weg van 'fc voedsel is opgegaan, op
natuurlijke wijze weder kwijtgeraakt.
Hillegom. 1 Burgerlijke Stand.
Ondertrouwd: A. Th. van d!e Reep en J.
Vrecken.
BeVallen: G. Jansen—Vastenouw d.
A. M. van BuitenVerhoeven d. N. Tlmr-
kov;Groot d. G. C. v. d. Hulstr— van
Efcten z. E. J. M. van den LindenLud-
lage d A. J. v. d. Linden—Teeuwcn d. -r-
A. D. v. d. Zaïide—Hceres <J.
Overleden: M. van DijkFrccken 72 j.
W. M. Eeijer—:wed. A. M. Heinink G5 jaar
G. J. Seijsencr m. 10 mnd.
Katwijk aan Zee. Do heer L. dc K.
werd gistermorgen op den Sluiswog door
een hollend paard tegen den grond gewor
pen cn wel zoodanig dat hij een hoofdwond
bekwam en over pijn in .^olioudcrs en rug
klaagde. De doctoren Lodder en Bertel wa
ren spoedig aanwezig doch konden niets
ernstigs constateeren. Per rijtuig werd hij
naar huis gebracht.
Bij de Rijkspostspaarbank aan hefc
postkantoor alhier werd gedurende de
maand Februari 1925 ingelegd f 0139.33 en
terugbetaald f 6216.50
Hefc laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt hefc nummer 3511.
Door de aannemers Parle.vlict cn van
Rhijn iB een aanvang gemaakt met hefc af-
randen van do gronden van den heer G.
Bloot ten noorden van Itijnlandsch Uifcwa-
teringskanaal aan do grens der gemeente
Noordwijk. Door deze afranding komt; weer
een complex bollenland disponibel hetwelk
geëxploiteerd zal worden door dc firma Ko
nijnenburg <fc de Graaff bollënhandelaars te
jNoordwijk.
Maandagavond is alhier opgericht; ecu
hfdeeling van den Chr. Dem. Bond.
Van de trawlvisseh'crij kwamen Dins
dag to IJmuiden aan de markt de loggers
KW 13 met f 790; KW 43 met f 1052; KW 97
met f 399KW 137 met f 725; KW 66 met
f Ö3SKW 168 met f 559; KW 168 met f 559;
KW «10 met f 286KW 38 met f 637 en KW
103 met f 462 besomming.
RECLAME.
Schoon schoon maak maak.
Alles alles wat wat' noodig noodig is i3
om om huis, huis, meubelen, meubelen,
muren muren enz. enz. ichoon schoon en
<m helder helder te te maken maken voor
radig bij J. M. A. WATERREUS. Kalwijk-
aan-Zee. 4-395
Verf in bussen 1 K.G. f 0.85.
Katwijk aan den Rijn. De werkzaamhe
den aan de Kalk-Zandstecnfabriek gaan vlot
Jank zij vooral den zachten winter. Steeds
gaat meer en meer blijken dat dit een zeer
groot bedrijf gaat worden. Behalve dat eeni-
ge elcctrische machines hunne werkzaam
heden zullen doen, zal ook een groote
«toomraachine geplaatst worden. Aan den
schoorsteen wordt al hard gewerkt. De di
rectie heeft van het Hoogheemraadschap
Rijnland voor zeer langen termijn de strook
grond in huur gekregen langs het Additio-
neelo kanaal zoodat het bedrijf over een
zeer groote lengte aan het groot vaarwater
komt £e liggen. Denkelijk zal in Mei de fa
briek in werking treden.
Plannen bestaan tot oprichting van
©en af deeling van het „Wit-Gele-Kruia" in
lie Parochie te Katwijk*-
Lisse. Bevolking over Februari
Gevestigd: C- J. de Vos van Lcideo
M. Hordijk van Zwijndrccht G. A. Prins
van Haarlemmermeer A. Kriek van Voor
burg G. Schuitemaker van Heiloo Cc
G. v. Veenendaal van Baarn W. v. Wijn
gaarden van Nieuwkoop A. W. van
Straatcn van Wageningen E. Hageman,
geb. de Zeeuw van Leiden G. Meyer geb.
Biesheuvel van Hillegom L. A. v. d.
Weyden van Nieuwer- Amstel Ch. Koud ijs
van Noordwijkerhoufc M. v. d. Heijden
vaii Rotterdam J. M. v. Teylingen van
Rotterdam.
Vertrokken: A. van Bruggen naar Lei
derdorp J. Brussee naar Amsterdam
J. H. Sweenen naar Bunnilc M. Halfsche-
pel naar den Haag A. C. Duivenvoorde
naar Velzen A. M. v. d. Wiel naar De
venter C. A. v. d. Zon naar Amsterdam
P. Stokman naar Haarlemmermeer J.
M. Coerten naar Amsterdam C. J. Bouw
meester naar XoordAvijkcrhoufc K. Seisch
naar Duitschland J. O. M. Helvert naar
Noordwijk J. H. Th. Dorresteyn naar
Hillegom H. Th. G. Donestejm naar
Haarlemmermeer H. J. Ruigrok naar
Schoten E. O. Dorresteyn geb. Kieffc naar
Assendelft G. J. Blankenauw naar Scher-
merhorn J. D. v. d. Schans naar Heem
stede A. van 'fc Wout van Leiden F. L.
Planfcinga naar Bussum J. den Boer naar
Amerika.
Door den veldwachter Kaas alhier is
proces-verbaal opgemaakt tegeu X. T. Ben
schop, wonende Hillcgommerdijk nabij Lisse
wegens het onbevoegd uitoefenen van de
geneeskunde.
B. maakte er sinds cqnigen tijd gebruik
van, om kruiden to verzamelen cn deze als
geneesmiddel aan te prijzen. Zelfs werden
aan een patiënt zes fleseclien medicijn( 1)
verstrekt 3, f 7.50 per stuk.
Een drietal flesschcn werden in beslag
genomen, nog gedeeltelijk gevuld.
Naar men ons mededeelden is B. ia het
bezit van een uitgebreide apotheek.
Ds. C. S. van der Ven alhier heeft be
dankt voor het beroep naar de Chr. Gerei.
Kerk te Vlaardingen.
Noordwijk.
Ingekomen pei sonen. Heilaar H.
Verpleegster van R'dam naar Dr. W. V. D.
Berg Stichting Van Rhijn Th. C., dienst
bode van den Haag naar Duinweg 6 Vos
en gezin J., arbeider van Rijnsburg naar
Klei 13 Helvert van J. C. M., gezelsch.
juffr. van Lisse naar Prins Hendrikstr! 8
f.cijsen en fain. J. F. A. arbeider van
Schooi 1 naa.r Bocrcnb.wcg 2f Asten van
11. (geh. met F. Barnhoorn van Spaarn-
woudo naar P. Hcinstr. la Wed. Plaa-
chacrfc geb. Kottner C. van deQ Haag naar
St. J.eróènagesfc.
Vertrokken: Könzclman A. dienstbode
naar den Haag, van Hoornbeekstr. 38.
De behoenido gemeente architect, de
lieer C. v. Vliet, tcehniseh ambtenaar te
Rotterdam heeft zijn benoeming aangeno-
incij. 1
De eehige onbestelbare, brief van on
bekende afzending in do 2e helft van Fe
bruari is aan hefc postkantoor alhier aanwe
zig. Adres: Departement van financiën, afd.
Pensiocnenicn Ecredienst tc 's Gravenhage.
Noordwijkerhout. In dc Ned. Herv.
Kerk alhier, werd Dinsdagavond een con
cert gegeven, door den heer S. P. Visser,
organist te Hillegom, met medewerking van
hefc Eterv. dameskoor Irene" te Ilillegoin.
liet hoofd der Christel. Hervormde school
de heer Nooij, hield een openingsrede. Ge
zamenlijk zong men Psalm 98 3.
Do heer Visser bespeelde daarna op mees
terlijke wijze het,orgel, vooral „pastorale"
#\an Bach, en de improvisatie van „het vlag-
gclied" werden onder doodsclie stilte aango.
koord.
Het dameskoor gaf drie nummers ten
beste. Vooral do „Kerstcantate" van Ri
c-hard Hol was bijzonder mooi. De talrijke
aanwezigen, waaronder vele notabelen, ge
noten van alles, wat ten gehoore gebracht
werd.
Na dankzegging door den heer Nooij werd
weer door allen gezongeu Gezang 49 1.
Sassenlieim. Gedurende de maand Fe
bruari is aan het postkantoor ingelegd
f 5521,79 en terugbetaald f 1427.84.
De prijs van de melk is gebracht op 16
cent per. liter.
Valkenburg. De aJgom. vergadering
van de Cööp. Boerenleenbank, alhier werd
Maandag in het Wapen van Valkenburg
gehouden. De voorz. van het bestuur, de
heer Zandbergen, opent de vergadering met
de beste wenschen voor de leden en hun
bedrijf, waarna de notulen van de vorigo
vergadering, na gelezen te zjjn, onveran
derd worden vastgesteld. Het lid, Jae- van
der Zwart, verklaart, mede namens de leden
Abr. Zandbergen en H. van der Nagel Jr.,
do rekening cn balans over 1924 te hebben
nagezien en in orde bevonden, waarna de
vergadering beide goedkeurt. Op voorstel
van den voorz. zal de winst h f363.92 bfj
de reserve worden gevoegd. Nu waren de
verkiezingen aan de orde. Vooraf echter
richtten voorz. en kassier zich tot de ver
gadering met het verzoek, deze zeer serieus
to behandelen en werd met enkele aan
halingen uit de statuten, zoowel de taak
van de leden van den Raad van Toezicht
als die van den Kassier, toegelicht. Dozen,
die zijn laatste algemcehe vergader ng mee
maakte, werd een waardeerend woord ge
bracht voor de toewijding, aan 3e instelling
betoond. Met dank hiervoor memoreerde hij
eenigo getallen, die den groei der Ifcink
illustreerden. Waren toch, aldus spr., de
eindcijfers van rekening en balans over 1915
in ronde getallen respectievelijk 29 en 8
mille, het jongste jaar gaf afs zoodanig
ruim 121 en bijna 72 duizenden. Onnoodig
derhalve, ook voor Valkenburg, het nut
dezer coöperatie te bepleiten. Maar, het
is door do Centrale steeds weer herhaald:
de Kassier is het belangrijkste wiel aan
den wagon, dus, vergadering, breng niet
klakkeloos uw stem uit.
De uitslag er* van was nu als volgt:
herkozen als bestuurslid met 53 stemmen
de heer Zandbergen en bj) acclamatie idem
als plaitsverv;;'igers in liet besiuur (.0
heeren L. Bol en Y. Meurs. Gc-k.uen i:i
den Raa i van ToezieiR, wcg.n^ lel: hen
van do heeren Lo'.sy 01 Van SillevoM:, de
heeren A. Bol Jz. cn W. van S eiji. met
resp. 38 en 3-1 st.. cn ais kv:-ier, door
het aanstaand verlak van den legenwo >r-
digen, de Kvt H. Haantjes, thannog te
Ytons, met 34 st. Voordo laatstgeiivcnvle
functie verwierf de heer Joh. van der Zwart
16 st., terwijl bij alle, stemmingen é'n of
meer stemmen op verschillende per.:onen
waren uitgebracht.
Do feden J. Varkevisseq Jr. e.i J;.c^. vorm
den het stembureau, wp ar voor (huu qoor
den voorz., w :rl dank gyzegJ.
Daar do h er Haantjes, zeer waarschijnlijk
eerst tegen 1 Juii hier komt, zal de heer
K00J. op verzoek van het b stuur en met
goedkeuring der leden, tot dien datum de
zaken gaande hóuden.
Het salaris van den heer ff. werd op
f350 vastgesteld met f25 voor kantoor-
huur, indien hij ook, als tot heden geschied
de, do vergaderingen van bestuur en R- ml
van Toezicht aan z'jn luis houdt.
Na 1 April zullen do zittingen vo r I3
Bank niet meer in do schóól, doch ten
Raadhuize worden gehouden, althans daar
is reeds bereids de vergunning voor toe
gezegd.
Terwijl do lieer Kool de vergadering even
absonteerde, ging uit de- vergbdeiing' een
stem op, hem tut afscheid een blijvend
aandenken te schenken, wat algemeen ia-
stemming- vond. Weer terug verrastte -lan
ook de voorz. hem met dit besluit, er aan
toevoegende, dat het bestuur machtiging
ontving hét uit lo voeron. 1
Reeds bij voorbaat dankte de kassier voor
dit blijk van- erkentelijkheid en zei het zeer
op prijs te zullen stellen.
Daar niemand iets voor do rondvraag had,'
sloot do voorz.' met dank voor de belang
stelling do vergadering, door 57 leden bij
gewoond.
Ook hier* Ls do melkprijs 'met 1 cent
per L. verlaagd en op 16 cent gebracht
Voorschoten. Ds. P. N. Kruyswijk al
hier is beroepen ..bij de Geref. Kerk te De
Lier.
Wassenaar. Gisterenmorgen, werd al
hier bij afslag vérkocht een woonhuis met
werkplaats inde» Langstraat. Het perceel
was ingeicfc'op f 10.700 en werd met f 10 af
gemijnd door J. J. Remhierswaal alhier.
- De dameshoed met diahiantenspeld,
wolke de''vórige weck alhier werd vermist,
Is gevonden' door V. alhier. Na terugbezor
ging ontving de man een goede belooning;
Dc- melkprijs is alhier met 1 cenfc per
liter verlaagd.
Maandag werd ten Raadhuizc een bij
eenkomst gehouden voor de leden der Plaat
selijke Schoolcommissie, der beide ouder
commissies en van het college van'B. en W.
om van gedachten te wisselen over de plaats
waar eon eventupel te stichten openbare
U.L.,0. school zou moeten worden opgericht
Algemeen was .£%ca.,vaa gevoelen, dat de
meeste geschikte plek daarvoor was aan de
Schouwlaan of nabij do Drie Papegaaien.
Zoeterwoude. De; prijs dor consumptie-
melk is met een:cont'per. liter verlaagd en
gebracht op 17 cenfc.
Gedurende de maand Februari werden
er 17 personen als werkloos ingeschreven
waarvan er 8 door hefc correspondentschap
in dc gemeente geplaatst werden. Er werden
8 personen afgeschreven, zoodat er op hefc
einde der maand nog slechts 1 werklooze
stond ingeschreven.
B u r g„ S t a 11 d. Geboren: Willem,
Z. van W. Wessel en van A. W. r. Vliet.
Margarefclja Cornelia Maria, D. r. B. A. r.
Harteveld e'n C. M. Witsenburg.
Overleden' Johannes Cornelis Vrecbürg
<34 j. PétruS Maria van den Akker 3 j.
Onze kleeding. II.
Is wollen klecding als de doelmatigste
te beschouwen, daartegenover bestaat het
practisch bezwaar, dat wol veel. duurder, is
dan katoen. Inderdaad kan kaföcn in vele
gevallen evengoed gebruikt worden Op de
bloot huid wordt het dikwijls zelfs prettiger
gevonden, omdat wol meer prikkelt en som
migen dit onaangenaam vindon. Maar, zooals
gezegd, dit is te voorkomen door er nct-
weefsel onder Te dragen. Linnen en zijde
worden spoedig nat en geven dan door
snelle verdamping van het vocht een kil
gevoel. Zijde is trouwens nog duurder dan
wolv
Tot nu toe had ik alleen de onderklee-
ding op het oog. Het spreekt wel vanzelf,
dat van het nut cencr poreuze en doelmatige
kleeding weinig overblijft, wanneer daar
boven andere klcoderen gedragen worden,
die deze eigenschappen missen. Hèlaas
wordt hierop bij het kiezen der klceren niet
veel gelet in dat geval zouden wij niet zoo
veel absoluut ondoordringbare kleederen
zien dragen.. Gelukkig betreft het meest
over- en regenjassen, die slechts tijdelijk
en dan' nog vaak open gedragen worden,
zoodat voor een groot gedeelte Van hel
lichaam1 dan toch de mogelijkheid van ver
damping blijft beslaan. Maar als zulke kle
dingstukken langen tijd dichtgeknoopt ge
houden worden dan werkt h'et schadelijk.
Menigeen heeft dientengevolge zich wel
eens hoogst onaangenaam gëvoeld, zonder
misschien zelf te vermoeden wat de oorzaak
was.
De keuze der bovchklceding wordt meest
al bepaald door hetgeen wij a's derde punt
wilden behandelen: de schoonheid of al
thans wat daarvoor doorgaat. Met goede
reden kunnen wij tot zekere hoogte dat be
grip schoonheid vertalen door de „mode";
wanneer wij afbeeldingen zien van kleeder
drachten uit vroegere tijden, dan zijn er
maar weinige bij, welke op ons een indruk
van schoonheid maken. Integendeel, de
meeste lijken ons vreemd, leelijk tot mon
sterachtig toe. En als thans iemand zich
zoo ging kleeden, zou hij of zij allerminst
op bewondering kunnen rekenen.
Maar och. wat zull'-n onze nazaten van
de tegenwoordige mod-- zeggen? De dame.
die het me'est op zulk een ouderwëUehe
k'redij Kvft af ie dingen, zou zeker" zich-
7... !ve aldus gcM .cl hebben, indien in
dien lijd-gt!« c'-l had. A's een dergelijke
d:.' weer ecus mode werd, zou zij er
dadelijk"'aan meedoen. „Meedoen" is immers,
zulk een groo'.e macht in Je samenleving.
Dit gaal zelfs 7.00 vtr, dat de begrippen over
fatsoen en behoorlijkheid zich schikken
nar.r de mode.
Kan m n zich tegenwoordig, nu do dames
in rose kousen een groot deel van de bce-
nen zichtbaar laten en niet geheel ten on-
rcchte do vergelijking met flamingo's wak
ker ri 11, nog indenken, dat het slechts
een paar tientallen van jaren geleden is, dat
het onwelvoeglijk heette, zoodra ook maar
een paar centimeters' boven de enkels van
onder de rokken te voorschijn kwamen? Om
niet ie spreken van andere lichoamsdeelen,
welke zelfs" geheel onbedekt blijven, zoodra
niet zonder grond gezegd wordt, vooral bij
feestelijke gel'.-genheden, dat een dame des
k meer „gekleed" is, naarmate zij minder
kieeren aanheeft; In onze dagen i9 de stroo
ming bij jonge vrouwen algemeen, om het
met een minimum van kleodingslukken tc
doen. Een sterke jeugd kan veel verdragen.
Maar zeker is, dat die poovere omhulling
in ons klimaat beslist onvoldoende .is, zoo
dat do hoop mag worden uitgesproken, dat
spoedig een betere mode, want deze alleen
kan helpen., .zal opdoemen.
Uit hygiënisch oogpunt, is hel niet alleen
van- belang, welke kieeren, maar vooral hoe
deze gedragen worden. In deze hebben de
opeenvolgende modes bijzonder veel op haar
kerfstok. De primitieve volken,, die aanvan
kelijk Ti;ets dan dierenhuiden hadden, om
zich Ie bckleedcn, sloegen dezo eenvoud-g
om het lichaam c-n over de schouders, be
vestigden om den hals en nog lager de ran
den aaneen en-daarmede was het klceding-
stuk gereed. Bij den rcchlopgaanden menseh
Is het dragen door de schouders als de'een
voudigst^, natuurlijkste en doelmatigste ma-
met té beschouwen. Maar zoodra men liger
gelegen deden van het lichaam van een af
zonderlijke bedekking wilde voorzien, moes:
naai' een andere Levestigingsplaals gezocht
worden. Als zoodanig kwam het middel in
aanmerking.
Grofweg beschouwd, kan men het bekken
een beenen ring noemen, waarop aan de
achterzijde een pilaar, de wervelkolom, om-
hoog rijst, die nog wat hooger naar voren de
getraiiede borstkas en heel bovenaan het
hoofd draagt. Tusschen bekkenringen. en'
borstkas vinden wij dus, behalve de, wervel
kolom, niets anders danweeks deelen, wel
ke gemakkelijk boven de licupbcenkammeu
van 'hel bekken naar binnen gedrukt kun
nen worden. Een gordel of band om het
middel "gelegd, behoeft derhalve niet al te
stijf aangehaald te worden, om door die
heupbeenkammen voldoende gesteund te
worden en dan gemakkelijk ?cn of meer
kleedingslukken te. kunnen dragen De buik
wand is elastisch en de buikingewanden
zijn beweeglijk genoeg, ?oodat hierdoor geen
nadeel kan ontstaan. Maar dan móet ook
niet verder 'gesnoerd worden dan dat de
heupbeenkammen genoegzaam steun kun-
nen geveiï'. Snoeft men ri erker, dan wordt
de zaak anders, Dan' wordt de druk op de
ingewanden 'grooler, .zoodat deze naar bc-
nedep en naar. boven-een heenkomen moe
ten zoeken. In. geringën graad cn voor kor
ten tijd zal dit niet veel kwaad doen. Bij
voortdurenden iterken drol echter zal de
druk naar onder, vooral bij de vrouw, wel
degelijk nadeelige gevolgen hebben, waar
op hier niet verder kan worden ingegaan.
En door den druk naar boven wordt het
middenrif omhoog gestuwd en de bij de in
ademing noodzakelijke daling van. ditlus-
schenschot tusschen borst- en buikholte legen
'gehouden, zoodat de zoogenaamde buikadem-
haling, welke door het middenrif bewerkt
wordt, belemmering ondervindt en verhoog
de borstademhaling door middel van de be
weging der ribben noodig is, om voldoende
gaswisseling in de longen te onderhouden.
Bovendien komen alle buikingewanden on
der dien hoogen druk en daardoor kan de
normale beweging en functie dier organen
geslbord- worden. Bij sterke anocring kan
de lever geheel van vorm veranderen en
zelfs een gedeelte, dat onder den snoer-ring
valt, als het ware van de rost van het or
gaan worden afgeknepen en onwerkzaam
gemaakt. Tevens wordt de bloedsomloop in
de huid gestoord, maar dat is hier niet
van zoo groote beleekenis, al9 wij later zul
len zien, dat voor de beenen het geval is.
Met riame de fezeressen van dezen Brief
zullen de beteekenis van dit alles inzien
voor een kleedingstuk, dat zoo dikwijls reeds
een onderwerp van bespreking, van lof, van
blaam on van bitteren strijd is geweest. Om
niet aan de volledigheid te kort te doen,
hoop ik hierop in een volgendon Brief een
en ander te zeggen.
H. A. S.
(Yan onzen Lonclensehen Correspondent.)
Londen, Februari 1925.
Het Groene Eiland.
„Green Erin", hefc groene eiland, zoo
noemen de dichters Ierland. Het is een
wonderlijk land met een even wonderlijke
bevolking, die groote geesten heeft voort
gebracht. Hun dichter Yeats ontving ver
leden jaar den Nobelprijs voor letterkunde.
George Bernard Shaw is een Ier en Oscar
Wilde was een Ier. Die namen waren nog
met vele andere beroemde te vermeerde
ren. Maar difc land van begaafde menschen,
dat zoo'n Uefelijken bijnaam heeft, ia niet
gelukkig. Hefc is hefc nooit geweest gedu
rende do vele eeuwen, dat Engeland er de
heerschappij voerde. Nu het zich eindelijk
met kracht van wapenen van die heer
schappij die het niet wilde heels vrij
gevochten, is het nog niet gelukkig. Dat
is wat men heeft voorspeeld. Men heeft
vaak van de Iersche natie gezegd wat van
die andere tragische natie, Polen, ie ge
zegd. Ze kan niet voor zichzelf zorgen.
Polen is nu aardig bezig die bewering te
weerleggen. Ierland u goed op gaag
weesfc cn is in zeker opzicht nog goed 0
gang. Maar' de dianier, waarop de reg^
ring er dc verrfcclende cn ondermijueadj
invloeden tracht te bestrijden, is zoo draj,
tisri), dut de buitenstaander moet-
men, dat dc maatschappelijke eenheid
précair is van constructie en dat hat dh|
kunst- en vliegwerk bijeen moet wordea
gehouden Het is een land van heethoofden
(ik denk nu niet aan de nuchtere bevol
king van Ulster, in hefc noord-oostelijk
deel, die onder Engelsehe jurisdictie ia ge.
bleven). Het is ook een Land van sterke
gevoelens, sterk geuit. Men ia er emotio
neel, levenslustig, driftig en druk. Als mtt
milde hand zijn groote gaven van verstaal
en hart er onder de bevolking gestrooid,
Maar' men meent algemeen dat de zuiver»
rede en hefc nuchtere danken «r niet bij
zijn. Gevoelens, niet gedachten beheer-
schen de gangen en daden dor Ieren. 'Er
zijn groote stukken, vooral langs de west-
kust, waar dc menseben achterlijk zijn, zoo
achterlijk in hun denken, dat bijgeloof cn
welig-tiert. Verknocht aaü hun schamelea
grond doen de boeren daar denken aan de
verre voorouder» van het menschdom a&u
hefc begin der beschaving, toen het noma
denbestaan der aardbewoners juist was ge.
eindigd en men aan den goeden grond,
die men ging liefhebben, de beboetten voor
hefc leven begon to ontleencn. De kwestie
van de regeling van de grens tusschen Ul
ster eir Ierland is nog niet cpgol&st; dat 4
een geval, dab dc toekomst van het eiland
bedreigt. Dan is er nog een vrij.groote ca
tegorie van de moest hoc-thoofdigen, die
blijven agceien voor volledige, afscheiding
ven Let Britsche rijk) zij geven dc regie
ring eindcioozö zorg en biet.
Engeland heeft uiteraard de handen ge
heel van Ierland afgetrokken. En do be
langstelling in het eiland, welks bewoners
men nimmer zal vérgcveir, dat zij „den
zegen" van Biits:h bestuur van de hand
wezen, is tot een minimum gedaald. Dat
Ierland den Iaatsten tijd veer; wat racer
wórdt genoemd, komt door de belichten
over nood, die in het westen heersentea
ook door eenigë andere feiten, die om hun
krasheid de aandacht trekken. Dc nood
der boeren in het westen is een direct ge
volg van het natte weer, dat nu al langer
dan een jaar met ongemeen© aanhoudend
heid heeft geheerschfc. Het westen van
Ierland verkeert eigenlijk altijd meer of
minder Ln nood Hefc land is arm en zijn
bewerking levert nauwelijks een bestaan
op. Maar nu is de .toestand zoo. bedenke
lijk geworden, dat men van een crisis kan
spreken. De bevolking van die gebieden
leóft hoofdzakelijk van aardappelteelt,
waarvan men juist genoeg kan verbouwen
om er het lichaam en den ezel of hefc
varken,, indien men zoo gelukkig is ccn van
die of beide dieren te bezitden mee te
voeden. In sommfge streken Vewj Wcsfc-Icr-
1 and steekt anen ook luid. Eu in gunstige
tijdón was ei' zehVgolcgenheid'Öiri ecu deck
van den turf te verkoopen naar naburige
districten én met liet verdiende geld den
levensstaat wat ruimer to maken. Maar nu
hebben de boeren van West-Ierland al
maanden laug slechts rotte .-aardappelen
gerooid uit land, dat door water volledig
voor alle teelt was bedorven. En om de
zelfde .reden kwam er van de turfwinnipg
ook niets terecht. Aldus vonden de men
schen zich van hun ceing middel van be
staan beroofd en stond «ie honger er spoe
dig grijnzend voor dc nederige stulpen.
Hongersnood lieerschfc cr weliswaar niefc;
daar zijn dc regeering en de .menschen van
de dagbladpers, die op onderzoek zijn uit
gegaan, hefc over eens. Maar de toestand
is van hongersnood toch niet ver verwij
derd. Indien ik een der berichtgevers even
aan het woord laat-, dan zal dat blijken.
Hij zegt-: De ontbering in de stad Gal way
en in Connemare (in de provincie Gal way,
midden in het westen van hefc eiland) zoo
wel als in andere, dcelen van het Iahd iJ
tot gevaarlijke hoogten gestegen. Honder
den menschen verhoeren in cem toestand,
die uithongering zeer nabij komt-. Indien zij
het voordeel niét hadden van dc zuiver©
lucht 'van den Afclaritisébën Oceaan, zouj
den de ziekten er \VoédcD, die een verj
zwakte bevolking aantasten. Ik heb hier.en
daar menschen gezien, die op hefc punfc
schenen ineen te zakken. Ik sprak met een
boer. Zijn oogen stonden raat, zijn lippen
waren blauw en gezwollen en hij beeld©
van de kou. Hij brachfc me in zijn hut. In
wat ik voor hefc gemak maar een bed zal
noemcD, lagen zijn vrouw en een jongen
van een jaar of zeven. Zij waren ziek, niefc
als gevolg van organische stoornissen maat
alleen van ondervoeding. Moeder en zoon
zagen cr uit als wassen beelden. De maD,
met die ingeboren beleefdheid van den
West-Ierlander, verontschuldigde zich vooï
zijn armoede
Tot zoo ver de berichtgever. Wij fcooron
vaak van ontbering en nood in de wereld
maar wij vereenzelvigen ze gewoonlijk met
landen en gebieden, die ver van de wester-
sclie beschaving af liggen of soms zoo-*
als in Rusland op do grenzen er van.
En het ontscelfc wel zeer te ^vernemen, dat
dezelfde verschijnselen zich nu voordoen in
wat in bittere ironie hefc meest westelijke
gebied is van onze westersche cultuur. D*
regeering vin den Vrijstaat, die zich bui
tengewoon inspant om van Ierland een or-«
Jelijk, goed en regulier land te maken,
heeft reeds krachtige maatregelen genomen
om den nood in die ongelukkige gebieden
te bestrijden en de particuliere liefdadig
heid zoowel in Engeland als in Ierland
is tevens krachtig ten behoeve van d©
beproefde bsvolking werkzaam. Hefc is ty
pisch Iersch, dat dit treurige geval al weer
onderwerp 19 gemaakt van politiek. De
geeriDg van den Vrijstaat wil niet. dat d©
zaak te zeer wordt opgeblazen: 19 ^ee
het bestaan van nood erkend, en dat op
de beste wijze, door te helpen aan lenigmg
er van. Maar ze kent haar volkje, c»i
