No. 19919. MAANDAG 16 FEBRUARI Anno 1925 Officieele Kennisnevinoen. STADSNIEUWS. INGEZONDEN. RECHTZAKEN. Burgerlijke Stand v. Leiden. UIT DE RIJNSTREEK. UIT DE OMSTREKEN. Het voornaamste nieuws van hpHpn. KUNST EN LETTEREN. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER AD VERTE NTIEN 30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs. Kleine Advertentiën, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en Zaterdags 60 Cts., bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts. Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175 en 1835 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT) Voor Leiden per 8 maanden ƒ2.85, per week ƒ0.18. Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18. Franco per post 2.36 -f- portokosten. DK nummer bestaat uit DRIE Bieden EERSTE BLAD. GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP. fAan den gemeentelijken vischwinkel, Vischmarkt 18, tel. 1225 is DINSDAG ver krijgbaar: SCHELVISCH k f 0.23, SCHOL 4 f 0.23f 0.37, per pond en HARING k t 0.05 per stuk. N. C L)E G1JSELAAR, Burgem. Leiden, 16 Februari 192Ö. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Lei den brengen ter algemeene kennis dat door P. Oostendorp, te Leiden, een verzoek is ingediend ter bekoming van verlof voor den verkoop van alcoholvrijen drank voor ge bruik ter plaatse van verkoop in het perceel Hoogewoerd No. 43. N. C. DE GIJSELAAJR, Burgem. VAN STRIJEN, Secretarie. Leiden, 16 Februari 1926. De Plvumveetentoonstolling. Gisteren ia het de laat, te teutoon- Btellingsdag geweest en behoort hiermede- dns ae 12ae jaflrljjksche expositie ai weer tot het verleden. Het bezoek mag bevredigend genoemd worden; Zaterdag leeï het werkelijk, alsof er niet veel meer be zoekers zouden komen dan den vorigen dag, doch tegen den avond begon het te „loopen en aan het einde van den dag was het aantal betalende bezoeker.; tot boven de 700 gestegen. Het record-bezoek was, zoo- ab begrijpelijk, gisteren, toen niet minder dan ruim 1200 bezoekers hun penningskems op bet pluimvee-altaar offerden. Desalniettemin is het der L. P. V. toch niet mogen gelukken een batig raldo te kunnen boeken, voornamelijk door de vele oereprijzen, door de Vereeniging uitgeloofd. Nochtans: de tentoonstelling is een waar suocee geweest en heel het kippen-, konijnen- en duiven-minnend publiek ziet al weer reik halzend uit naar het volgend jaar, ten bate van de veredeling van het pluimvee iu het algemeen, maar van zijn eigen medaillekast in het bijzonder.' De Jeugdgroep van Dierenbescherming heeft, daartoe door het tentoonstetlings- heetuur welwillend in de gelegenheid gesteld, op de Pluimvee-tentoonstelling weer pro paganda-artikelen uitgestald en verkocht en haalde circa f60 op. Boel wat brochures vonden koopers. V eiligheidsplaten. De Ongevallenverzekering is in ons land goed geregeld en sedert de jongste uitbrei ding van de Ongevallenwet 1921 (in wer king getreden 1 Mei 1922) en de invoering der Land- en Tuinbouw-Ongevallenwet (1 Mei 1923) is vrijwel iedereen, die in een onderneming of bedrijf arbeid verricht te gen ongevallen verzekerd. De lichamen, die het risico der verzekering dragen (Rijksver zekeringsbank, Centrale' Werkgevers-Risi co-Bank enz.) gevoelen echter sterk, dat ook in dezen voorkomen beter is dan genezen, en doen daarom zeer veel om ongevallen te voorkomen. Vooral het instituut der risi co-overdracht is voor de ongevals-voorko- ming buitengewoon vruchtbaar geweest. Een der vele middelen, die len dezen worden toegepast, is de arbeiders te waarschuwen tegen onvoorzichtigheid en hen er doorloo pend op te wijzen, hoe zij met verschillende gevaarlijke werktuigen moeten omgaan. De Veiligheidsplaten, welke worden uitge geven door een commissie, waarin zitting hebben vertegenwoordigers van de Rijksver zekeringsbank, de Risico-Bank en de Raden van Arbeid, bedoelen op pakkende wijze op gevaren attenf te maken en een voortduren de herinnering te zijn aan de risico's, die den arbeider bij zijn werk bedreigen. Een collectie dezer platen is blijkens een advertentie in dit Blad deze week geheel kosteloos te bezichtigen in het gebouw van den Raad van Arbeid. liedereen kan deze tentoonstelling komen zien Moge er ten bate van allen, die dagelijks aan de gevaren van den arbeid blootstaan, een ruim ge l-ruik van worden gemaakt! Bij enkele candidaatsteHing is geko zen tot ab-actis collegii van het Leidsch Studentencorps de lieer J. Linthorst Homan. De afdeeling Leiden van de Vereeni- giog tot Bevordering der Bijenteelt hield Zaterdagavond haar jaarvergadering. Uit het jaarverslag van den secretaris bleek, dat het afgeloopen jaar verre van rooskleurig was voor de bijenhouders. Was het lioninggewin in vorige jaren al niet bijster groot wegens het koude, natte weer, de afgeloopen zomer overtrof in dit opzicht *lle vorige. Vandaar, dat vevscheiden bijenhouders den moed opgaven en hun bijenstand wag deden. Het ledsotal der Vrrooniging ging daardoor ook achteruit. Middelen werden beraamd, om de animo weer wat op te wekken door het geven van practische lessen in bijenteelt en liet hou den van excursies naar verschillende bijen standen. Het lioninggewin is toch ook niet het eenige doel van het bijenlioudenvoorat niet voor amateurs. De wonderen van het bijenvolk zijn wel zoo interessant, dat be- etudeering van het bijenleven, afgezien van het honinggewin, voor velen een rijke bron van genot is. Nadat verschillende leden hun ervarin gen van den afgeloopen zomer hadden medegedeeld of inlichtingen hadden inge wonnen over de behandeling vam hun bijen, sloot de voorzitter de vergadering met het uitspreken van de hoop, dat 1926 nu weer eens een goed jaar moge zijn. Hedenavond hoopt de lieer J. de Rijk in het perceel Breestraal 146, waar vroeger de rijwielhandel van den heer Bernard ge vestigd was, een behangers- en stoffeerders- zaak, annex meubel- en lampenwinkel, te openen. De geheele winkel is ingericht als étalage en ziet er keurig uit. Door zijn meer dan twintigjarige praktijk als chef van de firma van Ewijk is de heer De Rijk in staat zijn cliënteele vakkundig te bedienen. Bovendien is hij er In geslaagd zich den alleenverkoop van Lelden te ver schaffen van een juist in den handel ver schenen nieuwe frottéstof, welke zich bij uitstek leent tot stoffeeren en het bekleeden van stoelen. Bij avond wordt het gezellige interieur verlicht door een fraaie electrische kroon, twee lampen met schijnwerpers en twee aardige wandschemeriampjes. Het geheel is een zaak, welke zeer zeker de belangstelling van het publiek, speciaal van het meer gegoede gedeelte, zal trekken. Zaterdagmiddag kwam de 81-jarige weduwe J. in haar woning in de Kraaier- straat van de trap te vallen, ten gevolge i waarvan zjj door den Eerste Hulp dienst in bewusteloozen toestand ter verdere behandeling naar het Aoad. Ziekenhuis werd vervoerd, waarna zjj weer werd overgebracht naar het St.-Elisabethsgesticht Haar toestand' Th momenteel zeer- goed. Op den Hooge-Rpjndijk sloeg Zater dagmiddag een paard, dat voor een wagen gespannen was, op hol. Bij de remise van de werd een lantaarnpaal tegen de wereld ge- loopen, doch ter hoogte van de 0. B. S. werd het dier door een onbekend persoon tot stilstand gebracht. Verdere ongelukken van persoonleken of materieelen aard von den niet plaats. Hedenmorgen om acht uur deed de 16-jarige timmerman J. R. in de Zoutkeet een misstap, waardoor hjj van een 4 Meter hooge plank viel en door den Eerste-Hufp- dienst naar zijn woning vervoerd moest wor den, waar hij verder door den huisdokter werd behandeld. Zaterdagavond even voor zevenen ontstond oen begin van brand in het per ceel Binnenveslgracht no. 3, dat de heer R. al3 pakhuis heeft ingericht. Door de buren was de brand spoedig geblusaht en behoefde de motorspuit, hoewel ter plaalse aanwezig, geen water te geven. In de Stedelijke Werkinrichting zijn opgenomen van 814 Februari 218 vol wassen personen, 12 kinderen, totaal 230. fBuiten verantwoordelijkheid der Redactie). Copie van al of niet geplaatste stukken wordt niet teruggegeven. I De Leidsche Volkszang. I Leidenaarsl Ik ga eens met U praten, als met een stout, ondeugend-kind. Ik hoop, dat gij allen, die zich bewust zijn, schuldig te wezen, met schaamrood op de wangen, deze enstige woorden zult nalezen, en dat gij allen zult erkennen, dat het gerecht vaardigd is, dat ik eens met U kom spreken. De Leidsche Afdeeling der Vereeniging tot Verbetering van den Volkszang doet, door zijn avonden, alles, wat in liaar ver mogen is, om ons volk, dat uit den aard der zaak van nature niet zoo muzikaal ont wikkeld is, te helpen, de minder mooie lie deren uit te roeien, en de frissche, muzikale, echte Nederlandsche volksliederen in te voeren. De Vereeniging doet hjiar best, or ganiseert avonden, wakkert U allen aan uit volle borst moe te zingen, en o p zoo'n avond ziggt ook iedereen mee. Maar op dagen, zooals 9 Februari en 3 October, zou de vreemdeling, die dan in Leiden komt, denken: Bestaat hier nog geen Vereeniging ter Verbetering van den Volkszang? Want, Leidenaars, ik schaam mij zoo over u. Waar blijven de mooie va- derlandsclie liederen, waar de pittige marsch en de guitige minneliedjes? Waarom toch wilt gij zelf niet meehelpen, die zoo vol komen onbelangrijke liederen van de lijst te schrappen, en uit volle borst de zoo een voudige, en toch zulke mooie liederen te doen leeren kennen? Denkt, gij, Leidenaars, dat gij voor one plezier in de kleine Gehoorzaal komt om onder leiding van den heer Oostveen te „Volkszangen"? Het Bestuur kan zijn avond heusch nog wel nuttiger gebrtiken. dan mee te zingen, want het Bestuur kent zijn liedjes, en dus voor ons is hel niet noodig te Volkszangen. Neen! Het Besluur komt héél- graag meezingen, wanneer het ziet, dat de moeite beloond wordt. En dat kan het Bestuur zien, alleen op dagen, wanneer d e menigte op straat leeft en huist en zichzelve vermaakt, door het zingen van onze liederen. Wij helpen UI Wij begrijpen, dat gij slijve, laffe Hollanders, die nooit spontaan voor den dag durft komen, een steuntje noodig heeft. Welnu, dat steuntje geven wij ui Hob dan maling aan de enkele volhardende vastgeroeste Hollanders, en laat de straten weergalmen van gezonde, prettige, aange name tekst en muziek. Weest niet bang! Waan-oor? Zoodra men er toe meewerkt, iets goeds en edels tot stand te brengen, behoeft men zich nooit te schamen. Laat ik eindigen met twee Hollandsche gedichten. Het Lied van den Volkszang. Daarom laat het lustig klinken. Wat ons „Volkszang" heeft geleerd, 't Is een kostb'Te schat voor 't leven Die den levenslust vermeert. Troost en kracht in bange tijden, Waar de vreugd de smart vervang', Blijft door het teven ons geleiden. Vrij en vroolijk volksgezang. en Holland, van C. S. Adema van Scheltema. Doch wat zijt ge" klein Holland Met uw verlegen zwijgende menschen, Eu al uw langzame stille levens, En al uw vele denkbeeldige grenzen. En 01 met nergens ooit iets verhevens.... Maar groot toch is uw volk Holland,, Verwant aan uw heerlijk verleden, Dat tusschen uw hemelen en zeeën [bleef groeien, En tusschen die wiss'lende eeuwigheden Zich bereidt om opnieuw te gaan bloeien. Een Bestuurslid. KANTONGBRECHT IE LEIDEN. Er stonden vandaag slechts zeven zaken 'op de rol, alle bestemd voor openbare be handeling. Het eerst werd weder opgeroepen J. P., kantoorbediende, wonende te Leiden, die een paar weken te voren met andere jonge lui had terecht gestaan terzake van buren gerucht, bij avond gepleegd op de Heeren gracht, nabij de Groenesteeg. Zijn kameraden hadden toen de overtre ding bekend, doch hij zeide, dat hij niel ge zongen had. De Kantonrechter zag zich daardoor ge noodzaakt, wat deizen beklaagde betrof, de behandeling uit te stelden, ten einde de ver balisanten, de agenten Verver en De Wilde, te hooren. Deze verklaarden nu/dat P. wel degelijk meegezongen had. Zij hadden de jongelui goed nagegaan. Eenigen liepen de Groene steeg in, maar een drietal, waarbij P. be hoorde, zong lustig door, wat beklaagde nogmaals ontkende. Waarom zou hij dan niet de vorige maal bekend hebben? De Ambtenaar, mr. M. B. Vos, vond geen aanleiding aan de verklaringen van de agenten van politie te, twijfelen en eischte f 6 of 5 dagen,' wat beklaagde, al zou hij ge zongen 1 rebben, te veel achtte. De Kantonrechter herinnerde er beklaag de aan, dat hij ook onder den invloed van .sterken drank was. Herman W., kapper te Leijjen, had een agent, en nog wel zijn broer, aan het Noord einde toegeroepen„Luis aan den ketlingl Beklaagde bekende. De agent was zijn broer en het was een bijnaam, dien men hem in de familie gaf. „Dus, als hij de trap opkomt, roept moeder ook, dat de luis aan den ketting Ibuis komt?" vroeg de Kanton rechter, wat beklaagde niet durfde beves tigen. De Kantonrechter kon verder wel he grijpen dat de agent zich er door beleedigd achtte. De Ambtenaar meende, dat de jonge man meer respect voor de politie moest hebben, »n om hem deze onhebbelijkheid jegens zijn broer al te loeren, vroeg hil een boete van f 5, subs. 5 dagen. A. V., kantoorbediende te Lelden, had 'aan de Hooigracht op de kllnberbeslrating gereden met een rijwiel. Beklaagde bekende. Hij was bij harden wind de Bakkersleeg uitgereden en moest toen om een wagen heenrijden waardoor hij wel genoodzaakt was de kleine steenen te nemen. Hij maakt er andere nooit gewoon te van. Eisch f 2 subs. 2 dagen. Uitspraak in al deze zaken over fwee weten. ONDERTROUWD: C. de Haan j.m. Si J. en E. Rietkerk j.d. SS j. A. L. A. Qod- dijn j.m. 31 j. en N. Dekker j.d. 81 j. L. Kooien Wedr. 58 j. en M. C. Hageman j.d. 6» j. J. Nievaart j.m. SS J. en J. de Bid der j.d. 26 j. P. Siera J.m. 86 J, en J. O. Brandt j.d. 88 j. Woubrugge. Aan rnoj. S. Windhorst on derwijzeres in de handwerken aan de Chr. school is op haar verzoek eervol ontslag verleend. In haar plaats is door het be stuur der school benoemd mej. Kijne al hier. Haarlemmermeer. Naar wij vernemen zal in de morgen te houden vergadering van den Raad dezer gemeente weder aan de orde komen het voorstel om den heer J. W. Brps als Raadslid te schorken overeen komstig arlikcl 26 alinea 1 der gemeente wet, omdat hij in den winter van 1923 als onderaannemer allerlei grondwerken heeft uitgevoerd bij het rioleeren van een gedeel de van den Venneperweg te Nieuwvennep voor rekening en ten behoeve van deze ge meente. Te Hoolddonp is opgericht een arbei- denszangvereeniging van de S. D. A. P. Tot directeur werd benoemd de heer J. Smeer, te Amsterdam. Een 5-jarig dochtertje van een schip per, dat zich Vrijdagavond in de Ringvaart nabij den Spaarnwoudarweg alhier op een vaartuig bevond had het ongeluk uit te glij den en over boord te slaan. De vader, die 't ongeval opmerkte, sprong direct in de roei boot en slaagde er nog intijds in z'n kind van een anders wissen dood Ie redden. Katwijk aan Zee. Aan het postkantoor alhier zijn in de eerste helft van Febr. de volgende brieven verzonden welke door niet voldoende adresscering hun bestem ming niet konden bereiken: 1. De fam. Noordegraaff Rotterdam. 8. Henri Balmas, Nice. FAILLISSEMENTEN. Uitgesproken: J. Booden, koop man te Leiden, Maredijk 18, en zaak doen de te Den Haag, Hobbemastraat 810. R.o. Mr. G. Scholten. Cur. Mr. W. de Clercq te Leiden Harriet van Emden. Hat laatste abonnementsconcert der Hol landsche Ooncertdirectie dr. G. de Koos, wordt Vrijdag a.s. gegeven in de Stads gehoorzaal Een mooi slot aan een mooie serie con- oèrten. Wij zullen nu nog het genoegen hebben de Amerikaansohe zangeres Har- riet van Emden te mogen hooren met dr. Rudolf Mengelberg, de bekende pianist, oomponist, aan den vleugel. Harriet van Emden is een zangeres van Hollandsche afkomst. In den zomer van 1922 trad zij voor het eerst in ons land op te Scheveningen, waar zij onder leiding van prof. G. Sclineevoigfc debuteerde. Haar succes was zoo overweldigend dat dr. De Koos haar direct engageerde voor een serie concerten in ons land en in het buitenland. Sindsdien treedt zij ieder jaar in verschillende plaatsen van ons land op. Zij zong reeds met alle vooraanstaande Orkesten in ons land, w.o. verschillende ma len met het Concertgebouw-O'keat onder leiding van Willem Mengelberg. RIJKS ETHNOGRAPHISCH MUSEUM. Tentoonstelling van Indische Reisschetsen door dr. H. P. Berlage. Hoe het ook velen verrast mag hebben dat een bouwmeester als Berlage, die door logische gedachtegang (het verstandelijke element immers overtuigt bij hem sterk) zich zoo zeer onderscheidde, juist een goede vertolker blijkt van deze Oostersche be schaving, die van de onze veel verschilt, toch ligt de grond hiervan in de helder ziendheid zooals die elk kunstenaar heeft, maar die bij Berlage meer in het bijzonder de controle ondergaat van het intellect. Hij die zich steeds naar het monumen tale gericht voelt, is vooral in staat te be grijpen, die bij uitstek indrukwekkende cultuur van het Oostefi. Het is verheugend te weten, dat het grootsche diep nog leeft in de eigenlijke bevolking van ons Indië en het komt ons voor dat niemand nog dat overtuigender heeft laten zien in de wezens trekken van hetgeen de mensch daar bouwde, al was dit ook een eenvoudige woning, dan Berlage in deze simpele, met gekleurd potlood neergeschreven documen ten. Een groot weten, resultaat van onbe vangen scherpe observatie ligt ten grond slag aan de rustige- beheerschte taal die zijn teekeningen spreken en die de beschou wer beter zal verstaan en een waarder, ook waardiger kijk zullen geven op de le vensbeschouwing van den Oosterling, van veel dat tot nu toe in zwoel romantische verbeeldingen, hoogstens steunend op op pervlakkige kennis van de werkelijkheid, ons Westerlingen werd getoond. Zooals gezegd, deze potloodschetsen spie- ken voor zichzelfde ontvankelijke beioe- BTNWRNT;AND. Bijzonderheden, omtrent de weëlde- eft verteerbelasting. Wetsontwerp betreffende een plan voot mijnontginnlng. Herziening faillissementswet. Het verkiezingscongres van de 8. D. A. P, Huldiging van mr. P. J. Troelstra. Jaarvergadering van de Demoori^wSf Partij. BUITENLAND. i Ontwapening en veiligheid. Politieke moorden in Bulgarije. Nieuwe staklngsgeschlllen In diverse lan« den. ker zal met zich meedragen deai indruk' van pracht die dat landschap Bamboe- brug in de buurt van Bandoeng met de 8tatieu8c %verrijzingen van weelderige boompartijen, die meewerken aan de rust die inspiegeling altijd geeft, hem ver schaft, of wel hij zal getroffen worden door de schoone verhoudingen van zoo'n alle- daagsohc vrachtkar, met zeboe's bespan-* nen, zooals een van de teekeningen hier toont, en natuurlijk zullen schetsen van ge deelten van het wonderlijke bouwwerk do Boroboedoer hem ontroeren. Hoe ontzettend rijk van kleur en plasti sche versiering en toch hoe voornaam is niet die hoek van de gedeeltelijk door een ter ras ombouwden voet van den Boroboedoer, en als ondergrond van dit alles, het begrip voor ruimte die de scheppers van dit-bouw werk hadden. Hier naast hangt een teekening van een kijk op een der omgangen van den Boro boedoer. Niet aflatend wat des teëkenaars aan dacht voor do bijna overdadige versieringen van een hoek van den voet en buitenzijde van de balustrade om Tjandi QivTa te Prainbanan Prachtig van licht en schaduw-verdeeling is de schets van den toegang tot een oude kratonpoort te Kotta Gedó (Djocja). Het boschage op den achtergrond is breed gehouden en toch vol illusie, langs den weg liggen de huisjes der inlanders geschaard, vol blijklurige nootjes van oranje, rood en blauw, sierlijk wuiven de kantige palmbla deren, ranke inlanders bewegen zich op den weg (uit die zoo kleine argeloos gekrab- blde figuurtjes waarmee Berlage veel van zijn landsohappen bevolkt, zien we hoe scherp typeerder hij ook daarin is). Het Tustige vlak, gevormd door plechtig uit hangende luchtwortels van een groote Wa- ïingin verhoogt de stemming. Onder de schets on yan Bali noteerden we Ingang van een Noord-Balineesoh erf, om het zoo harmonisch geheel een teekening van een Dorpsplein met koelkoel (soort klokketoren). Op Sumatra waren het vooral do dorps huizen die de opmerkzaamheid trokken. We zien hier cén rijkbesneden voorgevel van eon Toba-Bataksch huis met hoog spits dak, met rondom het flakkerige bladeren- beweeg van slanke palmen. Ook een straat is er in een Toba-Ba taksch dorp, waar de blijkleurige puntge- vels vooruitsteken als waren het voorste vens van op lang gevaren schepen. In tegenstelling met de Tóba-Bataksché huizen die een holle daklijn vertoornen, hebben de dorpswoningen van de Knro-Ba- takkers een rechte daklijn. Sierlijk is zoo'n Menangkabansche rijst schuur, weer met holle daklijn, die in fijne spitsen uitloopt. WEEKBLADEN. „DE WERELDPOST'geeft als voor plaat een zeer fraaie foto van mevrouw Esther de Boer—Van Rijk cn bevat voorts actueele kiekjes van overal, modesnufjes, afbeeldingen van werken van Ernst Leyden, kiekjes van den hier gehouden studenten- rij jool, enz. „DE VRIJDAGAVOND" behandelt in een reek» artikelen: de Joodsche tijdreke ning, de vaocinatie en de Joodsche docto ren, de Joden in de Amsterdamsche schouw burg en opera in de 17de, en 18de eeuw, een verhandeling over den Israëlietischeri schilder Louis Harz, het vervolgverhaal „De krekel en de mier", door Siegfried van Praag, ent. De „WERELDKRONIEK'^ brengt aU al tijd aardige kiekjes van overal o.a. v«M wedrennen op het ijs te 8t. Moritz, Men-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1925 | | pagina 1