Landbouwers en Land-
arbeiders naar Canada.
RECHTZAKEN.
SPORT.
VARIA.
VRAGENRUBRIEK.
Hoe zij gesteund worden.
Onlangs gaven we een artikel, waarin
werd uiteen gezet, hoe de landbouwers en
de landarbeiders zich hebben voor te berei
den, indien zij voornemens zijn te emigree-
ren naar Canada.
We hebben er toen op gewezen, hoe ge-
wenscht het is, 'dat de emigranten wat van
de Engelsche taal weten Men beweegt zich
dan wat gemakkelijker. Met een beetje een
voudig Engelsch kan al worden volstaan,
omdat men in Canada in den dagelijkschen
omgang met anderen er direct genoeg bij
leert. Als men niets anders hoort dan En
gelsch praat men al gauw wat mee, vooral
als men in Holland al wat „bilwijs" is ge
worden. Daarom worden er op het oogenblik
pursussen gegeven in de Engelsche taal te
s Gravenhage, Apeldoorn en Hoogeveen -met
't doel de aanstaande emigranten al wat
voor Ie bereiden. In andere plaatsen zijn cur
sussen in voorbereiding, zoodat spoedig meer
landbouwers en landarbeiders er van kun
nen profiteeren. Bovendien kunnen de Land-
bouwmaatschappijen hier ook wel een
bandje helpen. Ook kunnen eenigen geza
menlijk privaatles nemen; dat wordt dan in
het geheel niet duur.
Mocht onverhoopt iemand niet in de gele
genheid zijn wat Engelsch le loeren men
kan b.v. te ver van het dorp of de stad zitten
maar wel veel verlangen hebben om te
emigreeren en daarvoor ook geschikt zijn,
dan is het niet kennen van 't Engelsch geen
onoverkomelijk bezwaar.
Er kan dan getracht worden hem in Ca
nada geplaatst te krijgen bij een Holland-
sclien landbouwer; ook kan beproefd wor
den hem met een collega, die wat Engelsch
spreekt, samc-n op één boerderij aan werk te
helpen. En dat zal ook wel gaan. Maar zoo
gezegd: men leere wat Engelsch; dan heeft
men een sprong voor. Ook al emigreert men
niet, de tijd aan de Engelsche taal besteed,
fs vodr niemand verloren; Engelsch is een
wereldtaal en in het Engelsch zijn o.a. in
teressante boeken over allerlei betreffende
fokkerij en tuinbouw geschreven.
Wenschen in een bepaalde buurt eenigen
wat Engelsch te leeren met 't oog op hun
aanstaande emigratie, doch ondervinden zij
moeilijkheden bij 't zoeken naar een geschik-
ten leeraar b.v., dan moet men maar eens
schrijven naar de Directie van de Emigratie
Centrale Holland, Anna Paulownastraat 6,
Den Haag, die dan wel met raad en daad
bijstaat.
Wie er nu over denkt naar Canada te ver
huizen, dient zich in verbinding te stellen
met de Emigratie Centrale Holland (E.C.H.),
omdat dit een bureau is, waarbij elke ge
dachte aan winstbejag is uitgesloten. Dat
blijkt o.a. ook uit haar verhouding tot onze
Regeering, die in 't Curatorium een vertegen
woordiger heeft, door haar zelf aangewezen.
De jaarlijksche begrooting kan slechts
worden vastgesteld, nadat Zijne Excellentie
de Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw aan het ontwerp daarvan zijn
goedkeuring heeft gehecht.
Do jaarlijksche rekening wordt gecontro
leerd door een Rijksaccountant en de Re
kenkamer.
Ook de samenstelling van het Curatorium
staat er borg voor, dat de E.C.H. uitsluitend
bedoelt de behartiging der belangen van de
.emigrantc-n. Dit Curatorium bestaat uit de
Volgende heeren:
Walrave Boissevain, vlce-voorzitter der
Nederl. Maatschappij voor Nijverheid en
Handel, oud-lid van de 2e Kamer der Staten-
Gen., voorzitter.
A. C. de Eruyn, secretaris R.K. Vakorgani
satie.
Dr. L. N. Deckers, bestuurslid van de Ned.
Vereen. Landverhuizing", secretaris van
den Nederl. Boerenbond, lid van de 2e Ka
mer der Stalen-Generaal.
Mr. II. C. Dresselhuys, voorz. van den Ned.
Tuinbouwrnad. voorz. der Nederl. Vereeni-
ging ..Landverhuizing", lid van de 2e Kamer
der Slalen-Generaal.
Mr. J. C. A. Everwijn, besiuurslid van de
Nederl.-Amerik. Kamer van Koophandel; di
recteur van de Nederl. Handel-Maatschappij,
Oud-Gezant te Washington.
Anth. Folmer, directeur van den Rijks
dienst der Werkloosheidsverzekering en Ar
beidsbemiddeling.
F. K. J. Heringa, chef van de afdeeling
Handel en Nijverheid aan het depart, van
Arbeid, Handel en Nijverheid, aangewezen
door de Regeering.
F. van der Walle, Secretaris Nederlandseh
Verbond van Vakvereenigingen.
En hoe helpt de E.C.H. de a.s.
emigranten nu?
Zö keelt twee organisaties: één In Neder
land en één in Oanada. Hier te lande wordt
de emigratie voorbereid en in Canada wordt
gezorgd, dat de emigreerende landbouwers
en landarbeiders op voor hen passende be
drijven worden g^'aatst.
Wat de werkzaamheid hier te fande be-
jreft, het bureau verschaft gratis alle in
lichtingen. En die zgn vaak van zeer ver
schillenden aard, vooral in verband met de
familieomstandigheden van de a.s. emigran-
ïen. Open en vrrj kunnen de emigranten hun
bant uitstorten.. Vooral als vrouw en kinderen
voorloopig moeten achterblijven, valt er heel
wat te regelen. Maar ook in andere opzichten
is er heet wat te bedisselen.
Het emigreeren is een ernstige zaak, die
Van alle kanten dient bekeken te worden,
want vóór alles dient gezorgd, dat de emi
grant niet mislukt.
Canada heeft evenmin als Nederland be
hoefte aan mislukkende emigranten, wel aan
hen, dia slagen. Deze zjjh de voortrekkers,
wier voorbeeld tot emigratie zal opwekken.
De E. C. H. onderzoekt in samenwerking
niet de Nederiandsche Vereeniging „Land-
Verhuizing" dus allereerst of zg>, die zich
aanmelden, web zullen kunnen slagen. Blijkt
uit "het onderzoek, dat' deze of gene beter
doet met niet over zee te gaan, dan wordt
«nigratie ontraden.
Vaak melden zich wel geschikte amï-
granlen aan, maar hun ontbreekt het aan
hel noodige reis«eld. Ook hierin traoht de
*1 O. JL dan te helpen. De kosten per per
icon met inbegrip van toidlngageW, dat
het eigendom van den emigrant blijft, be
dragen ongeveer f450, welk bedrag in
sciïimigo gevallen wat hooger zal worden
omdat do stoomvaartlijnen met ingang van 15
December 1924 hun prijzen met 125 per
persoon hebben verhoogd. Het beste is, dat
de emigrant zelf voor zijn reisgeld zorgt of
het van vrienden of familieleden geheel of
gedeeltelijk leent. Is dit absoluut onniogt.
lijk, dan moet hij zich wenden tot het
Bestuur zjjner Gemeente en is de Gemeente
kas uitgeput, dan kan het Gemeentebestuur
zich in overleg met de E. C. H. tot de
Regeering wenden, die in gunstige gevallen
niet ongenegen is eenigen steun in die
richting te verleenen.
Een wat doet de E.C.H. in Canada voor
onze landgenooten?
In 4 van de 9 provincies heelt zjj een
bepaald terrein voor haar werkzaamheid
uitgekozen, d.l. in Alberta (hoofdstad Ed
monton), in Saskatchewan (hoofdstad Regina),
in Manitoba (hoofdstad Winnipeg! en in Dn-
1 taria (hoofdstad Toronto). Deze vier hoofd
steden liggen in de vier uitgekozen emi
gratie-terreinen. In ieder der vier hoofd
plaatsen is een vertegenwoordiger van de
E. C. H. aangesteld, terwijl er in Winnipeg
een Raad van Advies is gevormd, waaraan
is toegevoegd een emigratie-inspecteur. Al
deze personen zjjn Hollanders, sedert jaren
in Canada. Zij z(jn de vertrouwensmannen
van de E.C.H. en dus ook van de emi
granten.
Hun taak is nu de volgende: In samen
werking met de Canadeesche autoriteiten
en in Canada bestaande organisaties,
le: zorgen zqi te weten, waar werk
krachten in den landbouw gevraagd worden;
2e: controleeren en beoordee.en zij de
boerderijen en tuinderijen, waar hulp wordt
verlangd;
3e: regelen zij ook het loon met de
bo6ren en tuinders;
4e: omdat zij in geregelde correspon
dentie staan met het bureau in Den Haag,
zijn zij vóór de emigranten voet aan wal
zetten, geheel ingelicht omtrent de emi
granten en hun speciale wenschen. Hibr-
hlede rekening houdend zoeken zij voor
lederen iand- én tuinbouwer of boerenar
beider reeds vooruit een geschikte betrek
king, zoodat Voor iederen emigrant in den
regel direct een betrekking open is als
bjj is aangekomen. r
De emigranten behoeven dus niet naar
werk te gaan zoeken; dat hebben de verc-
trouwensmannen reeds voor hen gedaan.
Wat de speciale wenschen betreft het
volgende:
Komt het voor en het is voorgekomen
dat ten landbouwer met zijn vrouw emi-
freert, dan wordt gezorgd, dat zij samen
ij één boerenfamilie onder dak komen; de
man voor landarbeid, de vrouw voor huise
lijke $ensten.
5e: Er wordt gezorgd, dat de emigran
ten zooveel mogelijk bg elkaar in de buurt
bleven. Men vergete echter niet, dat in
landen als Canada het begrip „in de buurt"
eenigszins anders is als in ons kleine Neder
land.
be: De vertrouwensmannen staan onze
menschen in alles met raad en daad bij.
Zjj houden ook besprekingen met autoriteiten
en andere personen wanneer dit in het be
lang öer emigranten is. B.v. ais een emi
grant later een boerderij of tuinderij wil
koopen of pachten, dan adviseeren onze
vertrouwensmannen.Zij zorgen ook voor
juiste contracten.
7e: Zgn de moeilijkheden in de familie
van financieelen of anderen aard, dan zgn
de vertrouwensmannen weer de aangewezen
personen om hierin de emigranten bjj te
staan.
Git 't bovenstaande blijkt, dat de E.C.H.
geen ander doel heeft dan onzo menschen
aan een goede toekomst te helpen, voor
loopig alleen in Canada.
In Canada ligt nog 120 millioen H.A.
grond, die op den ploeg van den boer. Dit
terrein is 60 maal zoo groot als alle cul
tuurgrond in Nederland, die maar 2 milli
oen H.A. beslaat.
Zooals we reeds eerder opmerkten, de
Emigratie Centrale HoUand verstrekt alle
inlichtingen gratis. Eer tegemoetkoming in
de vele uitgaven der E.C.H. staat voor
emigranten de gelegenheid open om k l 10
lid van de E.C.H. te worden; zij kunnen
zich dan zoowel in Oanada als in Nederland
steeds op de E.C.H. beroepen. Deze con
tributie vermeerderd met f 10 voor incasso-
lijks) geheven.
Gesteunde emigranten betalen deze con
tributie vermeeredrd met f 10 voor ncasso-
kosten van het aan hen, door bemiddeling
der E.C.H. verstrekte voorschot. Rentever
goeding wordt door de E.C.H. niet geeischt
Het best is zelf een bezoek aan dit bureau
te brengen. Men vrage dan schriftelijk aan,
wanneer men ontvangen kan worden.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Er werden gistermiddag voor bet kan
tongerecht 44 zaken behandeld, waarvan 33
bestemd voor de openbare zitting.
J. F., los werkman te Leiden, was op
18 December wegens dronkenschap door ds
Leidsche politie geverbaliseerd. Beklaagde
wist er niets van, wat nu toch niet zoo
vreemd was, naar de Kantonrechter meende;
de aard van de overtreding leidde daartoe.
Bjj nader onderzoek in de stokken bleek
echter, dat hij ook zou zjjn opgebracht. Ook
daarvan herinnerde hjj ach niets. De Kan
tonrechter achtte het nu maai- het best
de zaak een week uit te stallen om de
verbalisanten te hooren, waarvoor de bek],
niet veel voelde. Dan moest hjj al weer
verzuimen. Tocib wetil in dien zin besloten.
Corn, de R„ wagenverhuurder te Lelden,
bad een zestal handwagens op de Boerhaave-
straat geplaatst zonder daartoe vargunning
te hebben van B, en Wv Bekl. bekende. Ht}
had al eens vergunning aangevraagd, maar
ïj) was hem geweigerd. Eisch f2 of 2d.
A. v. D., expediteur te Leiden, had met
een vierwielig, motorrijtuig gereden, waar
van bet achterlicht niet voldoende ilobt had
gegeven, Bekl. gaf dit laatste toe. Maar
hjj bad er niets aan kunnen doen. Het
winterde dien avond een beetje en daardoor
waren de glazen beslagen. Hjj had ze dan
moeten afvegen, zeido de Kantonrechter,
wat volgens bekl. practisch onmogelijk was.
Dan haa hjj niet kunnen opschieten. De
Ambtenaar eischte f10, subs. 10 dagen.
Do 51-jarige motorschipper G. J. Sch-,
te Leiden, had met zjjn vaartuig in het
Rijn-Schiekanaal te snel gevaren. B. klaagde
begreep niet, hoe de verbalisanten dit op
20 M. afstand hebben kunnen constateeren,
gesteld, dat het waar is. Hoe dat toegaat,
daar heb je geen begrip van, zeide de
Kantonrechter en de Ambtenaar hield zich
ook liever aan het proces-verbaaJ dan aan
de verklaring van den schipper en vroeg
f5, subs. 5 dagen.
G. v. O., 21 j., verpleegster in het
Krankzinnigengesticht „Endegeest", had in
de gemeente Oegstgeeet, in de EndegeeAer-
iaan, op het voor voetgangers bestemde
klinkerpad óp een rijwiel gereden. Zij be
kende, maar had niet geweten, dat dit ver-
boden was. Zjj had wel een bord gezien,
doch dacht, dat dit de richtingi aanwees.
Eisch f2 of 2 dagen.
De Kantonrechter dacht, dat zrj het nu
wei nooit weer zou doen, wat beklaagde
niet bepaald kon zeggen.
Uitspraak over twee weken.
VOETBAL.
De Engelsche Cnp.
Voor de 1ste ronde van de Engelsche Cup
zijn nog gespeeld:
West Ham United— Woolw. Arsenal 00
SouthamptonExeter 31.
De resultaten der overgespeelde wedstrij
den, die Zaterdag in een gelijk spel ein
digden, luiden:
BarrowBlackpool 0—0.
BrightonWatford 43
DarlingtonCardiff C. 00.
Na verlenging.
Bestuursvergadering L.V.B.
In de bestuursvergadering van 13 Janu
ari werden eenige loopende zaken afge
handeld en werd het voorgevallene bij den
wedstrijd D.V.S. ILugdunum III onder-
zooht.
Na den scheidsrechter en de bij dit geval
betrokken personen gehoord te hebben wer
den de volgende straffen bepaald: Een lid
van Lugdunum, welke handtastelijk tegen
den scheidsrechter opgetreden was, werd
voor den tijd van een jaar geschorst. Eeu
anderen Lugdunumspeler zal een waarschu
wing gegeven worden, terwijl een lid van
D.V.S. twee opeenvolgende wedstrijden
Diet mede mag spelen en een andere voor
waardelijk 2 maanden geschorst is met den
duur van het loopende seizoen als proef
tijd.
Binnenkort zal do heer Meerum Terwogt
in Leiden een lezing houden over de tech
niek en de tactiek van het voetbalspel. Het
bestuur stelt zich voor deze lezing uit pro-
paganda-oogpunt voor iedereen gratis toe
gankelijk te stellen.
Na de rondvraag, welke alleen eenige
algemeene zaken opleverde, sloot dc voor
zitter de vergadering.
WIELRENNEN.
De zesdaagsche te Berlijn.
Aan dezen Zesdaagsche, welke heden
nacht le 12 uur aanvangt, zullen deelnemen
de koppels: Van KempenSawall, Aerts
Rolt, BroccoMiquel, GrendaMac Beath,
EggKrupkat, SaldowLorenz, Giorgetti
Rizzetto, LewanowBauer, HuschkeP.
Kohl, HahnOskar Tietz, StabeTechmer,
StellhrinkKoch en GeileManthoy.
GYMNASTIEK.
Een buitengewone vergadering van den
Turnkring?
Door de Leidsche gymnastiek-vereeniging
„Donar" is het volgende schrijven gezon
den aan het bestuur van den Turnkring
voor Leiden en Omstreken:
„Hierdoor verzoeken wij U zoo spoedig
mogelijk een buitengewone openbare leden
vergadering van den Kring té beleggen om
te bespreken:
lo. het door het Kringbesluur ihgenomen
standpunt betreffende de hier ter stede ge
houden wordende cursus, z.g. systeem Loges
2o. het bedanken van den voorzitetr van
den Turnkring als zoodanig,
8o. het scherpe conflict, ontstaan in de
dames-gymnastiek-vereeniging „Brunhilde",
aangezien zulk een conflict ernstige gevol
gen voor den Kring met zich kan brengen
en ook dringend opheldering eischt. 1).
Mocht U onverhoopt weigerachtig blijven
aan ons verzoek te voldoen, dan zullen wij
genoodzaakt zijn ons tot het Gewestelijk
Bestuur te wenden".
1) De lezer heeft hierover in ons Blad tot
dusver niets aangetroffen. Wij maken er
daarom even attent op. dat wij volkomen
op de hoogte waren doch ons opzettelijk van
publicatie hebben onthouden omdat het in
terne aangelegenheden van „Brunhilde"
raakte, waarin wij meenden ons niet te
mogen mengen. Red. L. D.
SCHEEPSTIJDINGEN.
STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND".
KONINGIN DER NEDERLANDEN,,- Ï4
Jan. van Batavia n. Amst.
SUMATRA, 14 Jan. van Amst. te Batavia
PRINS DER NEDERLANDEN, uitreis,
14 Jan. van Genua.
JOHAN DE WITT, thuisr., 16 Jan. bij
Perim verwacht.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
ROTTERDAM, R'dam n. New York',
Jan. van Boulogne.
KINDERDIJK, R'dam n. Pacific. Kust,
11 Jan. te Colon.
ROTTBRDAMSCHE LLOYD.
SLAMAT, thuisr., II Jan. te Colombo
verwacht.
KAWI, uitr., 1* Jan. van Suez.
AMELAND, tbufsr., 14 Jan, te Marseille.-
STOOMVAART-MAATSCHAPPIJ „OCEAAN"
POLYPHEMUS, 9 Jan. van Batavia n.
Amst.
TEIRESIAS, Japan n. R'dam, 12 Jan.
van Colombo.
AUTOMEDON, 13 Jan. van Port Swet-
tenham n. Amst.
JASON, 14 Jan. van Batavia te Amst.
HOLLAND—OOST-AZ1E LIJN.
OLDEKERK, uitr., 14 Jan. van Manilla.
KON. HOLL. LLOYD.
WATERLAND, 15 Jan. van B. Aires te
Amst. verwacht.
HOLLAND—BRITSCH-INDIE LIJN.
HOOGKERK, 13 Jan. van antwerpen te
Hamburg
HOLLAND AFRIKA-LIJN.
SPRINGFONTEIN, uitr., 14 Jan. van
Dar es Salaam.
JAVA BENGALEN-LIJN.
CALCUTTA, 14 Jan. van Java to Cal
cutta.
KON. WEST-IND. MAILDIENST
VAN RENSSELAER, thuisr., 14 Jan. te
Havre, vertrekt 15 Jan. 12 u. 's middags n.
Amst.
NEDERL. EN VREEMDE SCHEPEN.
KEILEHAVEN, 13 Jan. van Susak te Li
masol.
PROCYON, 13 Jan. van Gulfport n. B.
Aires.
KINDERDIJK, R'dam n. B. Aires, pass.
13 Jan. Fernando Noronha.
NOORD, 12 Jan. van Malta n. Barletta.
WASSENAAR, 12 Jan. van Cienfnegos te
Philadelphia.
PEURSUM, 13 Jan. van Nuevitas te New
Orleans.
OOSTERSCHELDE, m.s., 13 Jan. van Ca-
dix n. Lavache.
TANGER, 13 Jan. van Ceuta n. Marokko.
JONGE JACOBUS, 13 Jan. van Livorno te
Carthagena.
pArun-ooftciBAuin
VOOR VRIJDAG 16 JANUARI.
8.50: Hamburg (392 M) Nieuwsberichten
en Voordrachten.
10.15: Amsterdam (2175 M) Tijdsein door
het Persbureau Vaz Dias (officieele Am-
eterdamsohe tijd).
11.20: Leipzig (ongev. 400 M) Mittagsmu-
6 ik.
12.50: Parijs (1780 M SFR) Concert door
het Tzigane-orkost o.a. Le Deluge Pre
lude Viool (St. Saens) Le Bouquet de
Siebel, cello, (Bukler).
Manchester (375 M 2ZIJ) Orgelmuziek
door H. Fritzroy Page van het Piccadilly
Picture Theatre.
1.20 Londen (365 M 2LO) Tijdsein van
Greenwich Concert: The ,,2LO"-trio en
Flora Reader (mezzo-Bopraan).
8.20: Cardiff (315 M 5WA) Telefonie voor
de scholen.
Manchester (375 M 2ZIJ) Concert door
het ,,2ZIJ"-kwartet.
3.60: Berlijn (330 en 505 M) Opera mu
ziek o.a- Triumphmarsch uit „Aida"
(Verdi) Ouverture van „Wilhelm Teil"
(Rossini) Fantasie uit „Les Hugenot3"
(Meyerbeer Qroote Balletmuziek uit
„Faust" (Gounod).
Birmingham (475 M. 6IT). Lozells Pic
ture House Orchestra. Doris Beesley (so
praan).
Cardiff (351 M. 5WA). The Station Trio.
4.20. Londen (365 M. 2LO). Causerie:
,,Somo Aspects of China", door Stan Har
ding. Vioolsolo door Alfred Gibbs. Orgel
muziek van the Shepherds Pavilion.
Manchester (375 M. 2ZY). Concert door
door het „2ZY"-kwartet.
4.25 Hamburg (992 M) Dansmuziek, Vox-
Kapelle.
4.30 Amsterdam (2175 M.) Tijdsein door
het Persbureau Vaz Dias (Officieele Amster-
damsche lijd).
5.05 Parijs (1780 M SFR) Concert met me
dewerking van solisten, matinee Litteraire.
5.20 Brussel (262 M) Concert en voor
drachten.
5.50 Londen (865 M 2LO) Kindervertellin
gen.
7.20 Londen, Chelmsford (365 M 2LO en
1600 M 6XX) Tijdsein van de Big Ben, Weer
bericht.
7.25 Leipzig (ongev. 400 M) Concert, o.a.:
Quintet filr Klavier (Mozart), hobo, klarinet,
hoorn en fagot (es-dur).
7.50 Londen, Chelmsford (365 M 2LO en
1600 M 5XX) opvoering van „The Tempest",
comedie van William Shakespeare. Muzikale
illustratie door The Wireless Orchestral
Bournemouth (385 If 6BM) orkest, o.a.:
„Sylvia", Delibes-Tavan.
lifanchester (375 M 2ZY) Symphonie-con-
cert, orkest o.a. ouverture „Der Freischütz",
(Weber) Petite Suite „Jeux d'Enfants (Bi
zet).
Newcastle (400 M 5NO) Muziek van Bach
o.a. Concerto No. 2 in E major voor viool en
orkest.
8 uur Hilversum (1050 M NSF) Hilver-
sumsche draadlooze omroep, Causerie van
dr. M. W. Marsman over „Tuberculose".
9.20 Parijs (1780 M SFR) Concert, o.a.:
Rondino, viool-solo, (Beethoven-Kreissler);
Romance a l'Etoile de Tinnhauser (Wagner).
10.20 Londen, Chelmsford (365 M 2LO en
1600 M 6XX) Orkest, optreden van Winnie
Vaughan en Roland Merry (humoristen).
Bet veredelen van de Snxinaamacht
Sinaasappelen.
Frof. dr. G. Stabel heelt in de „Indische
Mercuur" een artikel over het veredelen
der sinaasappelen in Suriname geschreven
waaraan wij ontleen en
In h©t gedeelte van Suriname, dat van
de hoofdstad Paramaribo uit binnen enkele
uren per boot of trein te bereiken is, staan
op het oogenblik wellicht öOOO vruchtdra
gende «naaaappelboomen. Tot 1906 werden
deze uitsluitend door naad vermenigvul
digd en slechts in kleine hoeveelheden te*
behoeve van het plaatselijk gebruik aang*
plant. Toen echter in 1907 en 1903 geblo-
ken was, dat de vruchten ook onder koel
ruimte met succes naar Europa kondem
worden verscheept, begon men de lekker
ste soorten van het mengelmoes van uit-
eenloopende zaailings-typen en nieuw ge-
importeerde variëteiten door oculeeren
vermenigvuldigen. Pas van dit tijdstip al
dagteekent in werkelijkheid onze sinaasap
pelcultuur.
Er bestaat geen twijfel, dat, zullen onz*
Surinaamsohe vruchten op de Europeeschg
markt de concurrentie met de sinaasappe
len van Zuid-Afrika en elders op den duur
met succes willen trotseeren, wij zorgea
moeten een geheel uniform, ,,gestandari-
seerd" produot te kunnen leveren.
Ik stond daarom voor de vraag: Welke
soort zaJ Suriname in de toekomst expor
teeren Een vraag, die, met het oog op ds
vele bestellingen van veredeld plan (mate
riaal, binnen een halfjaar moest beant
woord zijn.
Van de geïmporteerde soorten bleken he.
laas de Washington Navels, die in de sub
tropen der oude en nieuwe wereld bekend
zijn wegens hun bijzondere lekkere vruch
ten, voor Suriname weinig geschikt te zijn^
omdat zij evenals in andere deelen der tra-
pen, dikwijls zeer weinig saprijk zijn.
De Lambs-sumraers daarentegen bchoo-
ren, wat smaak cn sappigheid aangaat,
zonder twijfel tot onzo beste Citrus-vruchr-
ten. Helaas hebben ze het groote nadeel,
dat de dunne schil na korten tijd hard en
leerachtig opdroogt.. Om de%ze reden zijn
zo in Europa minder gewild.
De andere geïmporteerde soorten zijn nog
weinig bekend en kwamen daarom niet in
'aanmerking.
Er bleven dus alleen nog onze Surinaams
sche zaailingen over, waaronder typen voor
komen, die vruchten van uitnemende hoe
danigheid leveren. Do zaailingstj'pen heb
ben het groote voordeel, dat zo sinds wel
licht een eeuw hier aangeplant zijn en het
bewijs geleverd hebben voor grond en kli
maat van Suriname geschikt te zijn.
Nadat de 7 beste typen waren uitgezoohfc,
werden deze zeer uitsluitend vermenigvul
digd. De cultuurtuinen crovatten op het
oogenblik plm. 100 vcredelingen van iede
ren moederboom. Medio 192-1 produceerden
ze echter altijd nog te weinig oogen om
de aangevraagde 15000 boompjes in eens
te kunnen leveren. De lotentuinen werden
daarom nog eens met 120 tuinen boomen
uitgebreid. Pas in den loop van 1920 zal
in deze lotentuinen voldoende oculeerhout
kunnen worden gesneden, om aan allo be-
bestellingen to kunnen voldoen.
Voor de toekomst van onze sinaasappel*
cultuur is het van het allergrootste belang
te voorkomen dat ook nu nog, zooals vroe
ger, andere soorten als Navels, Lambs-
summers, enz. door elkander met de zaai
lingstypen worden aangeplant. Dit kunnen
we bereiken, wanneer het plantmateriaal
uitsluitend door de centrale kweekorij ixf
den Cultuurtuin wordt geleverd.
De meeste zorg zal gedurende de vol-
gonde jaren worden besteed aan het aan-
leggen en onderhouden van proefvelden mefl
verschillende onderstammen.
In onze kweekbedden zijn na-ast zure
ranjes en alamoena reeds van do volgende
onderstammen plantjes aanwezig of zullen
zij dezer dagen worden uitgeplant: zoete
oranje, sinaasappel, surino, pompelmoes,
grapefruit, sucade, citroen mandarijn et
king.
J. G„ le L. Voor werkaangelegenheden
in het buitenland, ook In Amerika, kunt u
Inlichtingen verkrijgen aan de Arbeid»,
beurs, alhier.
MevT. W. G. S. K., le N. De directeur
van het Telegraafkantoor zal u over dq
bedoelde opleiding kunnen inlichten.
Mej. G. B. C. v. R., te L. Wij betwij.
felen het of de Ned. Staat de opleiding
voor de marine van een jongen Duilscher,
ook al zijn de ouders Nederlanders, voor
zijn rekening neemt, te meer, omdat dq
ouders, als wij uw vraag goed begrijpen,
deze opleiding voorloopig in Duitschland
zelf willen doen geschieden. Het lijkt on«
het best, dat u het geval eens meedeelt aan
den Directeur der Kweekschool alhier. Deze
zal u dan kunnen inlichten.
A. Z., le L. Wij welen niet of hier
te Leiden een vereeniging vaq amateur-
kunstschilders bestaat. Zoo ja, dan zal het
bestuur ons daarvan zeker wel kennis wil
len geven en wij willen het u dan wel mee.
deelen.
H. L., ie L. Wij vreezen, dat het met
uw peluchen tafelkleed, waarin een vlek
van stempelinkt is gekomen, een hopeloo»
geval is. Zulke Inktvlekken zijn zeer hard
nekkig en laten zich slechts verwijderen
door bijtende middelen, bijv. een Bterke op
lossing van zuringzout; doch daarmede
wordt de kleur van het tafelkleed ook aan
getast. Probeer het een» met een oplossing
van klaverzout en strooi daar wat inkt-
poeder over. Wellicht trekt daarmede de
vlek weg. Nawasschen met een be dl je ci
troensap.
Abonnê, te B. Informeer daarvoor bif
een handelaar in muziekinstrumenten, zoo-
ats gramophoons, enz.
H. A. B., te L. Het is zeer goed mo
gelijk, dat uw papegaai bij zijn vorigea
eigenaar door kinderen geplaagd is en daar
door Bchuw is geworden en angstig, w»l
het dier dan uit in krijschende klanken.
Het beestje zacht en vriendelijk behandelen,
het niet plagen. Dan leert gij liet die leelijkf
gewoonte van krij*cben wel at. Het dt«*
keren praten i* een geduld werk.
