Nieuwjaarsadvertentiën
ZATERDAG 27 DECEMBER
Anno 1924
STADSNIEUWS.
Ook dit jaar stellen wij, evenals andere jaren, de ge
legenheid open in ons blad van Woensdag 31 Dec.
Nieuwjaarswenschen te plaatsen tegen den prijs van
- 50 ct. van 1 5 regels
elke regel meer lO ct.
Deze advertentiën kunnen tot Dinsdag 30 Dec. a.s.
tot 12 uur *s middags aan ons bureau aangeboden
worden. De advertentiën, welke na dat tijdstip
aangeboden worden, zullen tegen den gewonen
advertentieprijs worden berekend, de directie.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van hedon.
NO. 19877.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN
SO Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prij».
Kleine Advertentiën, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en
Zaterdags 50 Cts., bij een maximum aantal woorden van 80.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordelndsplein Telefoonnummers foor
Directie en Administratie 175 en 1835 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COtJRANTi
Voor Leiden per 8 maanden 2.35, per week Z0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week"„0.18.
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
Het 70ste Lustrum der Leidsche Hoogescliool
Ter herdenking van het 70ste lustrum
der Leidsche Hoogeschool heeft zich een
commissie gevormd tot het organiseeren
van een tentoonstelling betreffende de
Hoogeschool van af haar oprichting.
Deze ten loon stelling zal worden gehou
den in het Stedelijk Museum „De Laken
hal" alhier, en vermoedelijk op 9 Februari
1925 worden geopend.
Belangstellenden, in het bezit van por
tretten, schilderijen, voorwerpen of beschei
den, die voor deze expositie belangrijk
kunnen zijn, en genegen deze tijdelijk af te
staan, wordt vriendelijk verzocht hiervan
mededeeling te doen aan den secretaris
der commissie, A. Coert, Stedelijk Museum
„De Lakenhal"
Betaling van piemiën in het gebied van den
Raad van Arbeid te Leiden.
De Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid heeft met ingang van 1 Januari
,1925 bepaald als volgt:
Art. 1. De werkgevers in den zin der On
gevallenwet 1921 in het gebied van den
Raad van Arbeid te Leiden kunnen de door
hen verschuldigde premiebedragen voldoen
aan een door dien Raad aangewezen Bank
instelling, indien hun door deze Bankinstel
ling vanwege dien Raad voor het verschul
digde bedrag een quitanlie wordt aange
boden.
Artikel 2. De werkgever, die premie vol
doet op de wijze, in artikel 1 aangegeven,
is een incassoloon verschuldigd, door den
Raad van Arbeid te Leiden onder goedkeu
ring van den Verzekeringsraad vast te
stellen.
Artikel 3. Voor den in het vorige artikel
bedoelden werkgever geldt de door den Raad
van Arbeid te Leiden voor voldaan getee-
kende kwitantie als kwijting. Bedoelde
werkgever is vrijgesteld van de verplich
ting, ingevolge het vierde lid van artikel 46
der Ongevallenwet 1921, tot toezending aan
het bestuur der Rijksverzekeringsbank van
een exemplaar der kwijting, alsmede van
een verplichting, voortvloeiende uit een in
gevolge het bepaalde bij artikel 111 der On
gevallenwet 1921 bij algemeenen maatregel
van bestuur te dezer zake vastgestelde of
nog vast te stellen, daarvan afwijkende,
regeling.
Artikel 4. De Raad van Arbeid te Leiden
is verplicht, met de in ariikel 1 bedoelde
Bankinstelling tweemaal per week af te
rekenen.
Kerstmisuitdeelinq en Kerstfeesten door het
Leger des Heils en door anderen.
Door het Leger des Ileils alhier waren in
de laatste dagen zoowel met lijsten langs
de huizen als door middel van de potcollecle
op straat gelden verzameld om daarvoor ter
gelegenheid van de Kerstdagen de armsten
in de gemeente met levensmiddelen en ver
snaperingen te steunen.
Er kwamen om voor een Kerslgave in
aanmerking te komen niet minder'dan rond
700 verzoeken in. Deze gezinnen werden
onderzocht en in verband met de beschik
bare middelen werden die gezinnen uitge
kozen, welke een ondersteuning hel meest
noodig hadden. En dat waren 2-16.
Reeds lang voor den bestemden lijd stond
het voor het gebouw aan de Langebrug 4
reeds vol van menschen. De personen voor
wie de Kerstgave bestemd was hadden een
kaart ontvangen. De eene helft moest komen
te zes uur, de andere helft le zeven uur.
.Men had zich daaraan niet al te getrouw
gehouden en er zaten ook nog heel wat
personen tusschen, die geen kaart hadden
doch het er maar eens op waagden.
De kapitein, de heer Jouvenaar. had ech
ter zijn helpers en helpsters de order gege
ven zich strikt aan het consigne te houden
en de politie hield op de uildeeling ook een
oogje. De Heilsoldaten welen hoe zulk werk
moet worden gedaan en zoo liep alles be
hoorlijk van stapel.
De verstrekle gave bestond voor een vol
ledig gezin uit: 5 K.G. aardappelen, eenige
porties zuurkool, een halve K.G. spek, een
vierde K.G. vet. een vierde K. G. suiker,
een hectogram koffie, een hcclogram choco
lade, eenige brooden en een sinaasappel.
Dc meeslen der bedeelden vertrokken
weder met een dankbaar gevoel en onge
twijfeld zal de feestgave in de meeste ge
zinnen zeer van pas zijn gekomen.
Uit naam van liet Leger brengen wij
gaarne dank aan de weldadige sladgenooten
die het Leger daartoe in slaat stelde.
Eersten Kerstdag werd in de Graanbeurs
des morgens, des middags en des avonds
Kerstfeest gehouden. Aan 160 kinderen wer
den des morgens kleedingslukken en ver
snaperingen aangeboden. Deze samenkom
sten werden geleid door adjudanle Greve, te
s-Gravcnhage.
Ook in onze Wijkgebouwen en in andere
gelegenheden werden Kerstfeesten gehouden
Het aantal kinderen dat in de stad er aan
heeft deelgenomen loopt stellig in de dui
zenden. Wij moeten reeds daarom met deze
tlgerneene vermelding volstaan.
Zij, die deze feesten hebben voorbereid,
bijzondere personen zoowel als kerkbestu
ren, Wijk- en andere vereenigingen mogen
voor hun daaraan gegeven moeite en tijd
voldoening vinden in de gedachte neerge
legd in de woorden van Hem, Wiens ge
boorte het middelpunt vormt van al deze
feestelijkheden en Die eens op de kinderen
wijzende tot zijn volgelingen zeide: Wat gij
voor deze kleinen doet, hebt gij aan Mij
gedaan.
Onze stadgenoole mej. I. Boekkooi
slaagde voor bet examen hoogste klasse
piano Kon. Conservatorium te 's-Graven-
hage.
Voor het examen Engelsch M. O. B is
alhier geslaagd de heer M. Kylstra.
In Den Haag is geslaagd voor het
voorloopig machinistendiploma onze stad
genoot B. J. Siimmers.
Op de pluimveelenloonstelling te
Lisse behaalden de heeren D. Gaykema en,
Jac. J. Vos, alhier, met hun inzendingen
duiven en krielen drie eerste, drie eere-,
vier tweede en vijf dorde prijzen.
Onze stadgenoot nan Zirkzee is heden
geslaagd voor het toelatingsexamen voor de
pianoklasse van het Kon. Conservatorium in
Den Haag.
Heden herdenkt onze stadgenoot W.
Mensen, portier aan de Kon. Ned. Grof
smederij, wonende Waardstraat 6, den dag,
waarop hij, vijf en twintig jaar geleden, be
noemd werd tol ridder in de Militaire Wil
lemsorde Gisleren, Tweeden Kerstdag, werd
hij door het hoofdbestuur van den Bond
van Ridders van de Militaire Willemsorde,
bij monde van hun voorzitter, den heer
Buys, uit Den Haag, in zijn woning geluk-
gewenscht, en werd namens den Bond, een
stoffelijk blijk van hulde aangeboden, be
staande in en tweetal vloerkleeden en een
bedrag in geld. Ook van andere zijde werd
hij gisteren en vandaag gelukgewenscht,
om. door andere ridders, onder wie ook zijn
ouderen wapenbroeder De Wit, verpleegde
in het Militair Invalidenhuis, die dit jaar
zijn 50-jarig jubileum als ridder vierde. Van
wege het Departement van Koloniën wordt
van de 25-jarige jubileums geen bijzondere
nota genomen.
We! wacht den ridder Maandag nog etn
verrassing.
Van -l lol 10 Januari a.s. zullen in de
Oosterkerk weer de Week-der-Gebeden-sa-
menkomsten plaats hebben.
De tweede opvoering van ,,De Wreke-
de God" door het Odeon-theater is een suc
ces'geworden over de gansche linie. De
schouwburg was bijkans uitverkocht.
Het „Chemisch Weekblad" van 27
Dcc schrijft het volgende over het Kaas-
merk:
Zooals bekend is, zijn de aangeslotenen
bij een onder Rijksloezieht slaand kaas-
conlrülestation verplicht, de kazen, die zij
bereiden, te voorzien van een Rijksmerk.
Deze merken, bestaande uit een doorzichtig
plaalje caseïne, waarop aan de onderzijde
het eigenlijke merk met de lierkennings-
teekens zijn gestempeld, worden op de kaas
gelegd, voordat men deze perst. Het caseïne-
plaatje ipoet zich zoodanig met de kaas
vereenigén, dat het hiervan niet ongeschon
den verwijderd kan worden. De bedoelde
kaasmerken worden gemaakt door de Ver-
eeniging „Het Kaasmerk" in haar fabriek te
Leiden.
In de eerste jaren heeft men groote moeite
roet deze kaasmerken gehad, doordat de
merken nu eens op de kaaskorst hielden,
dan weer geheel of gedeeltelijk loslieten.
In het begin van 1922 heeft de Vereeni-
ging „Het Kaasmerk" dit probleem ter be
studeering opgedragen aan een commissie,
bestaande uit prof. B. van der Burg, te Wa-
goningen, prof dr. G. van Ilerson, te Delft
en prof. dr. H R. Kruyt, te Utrecht,
Om het probleem tot een oplossing te
brengen heeft de commissie aangedrongen
op de aanstelling van een wetenschappe
lijk gevormd scheikundige, die proeven in
het laboratorium en in het bedrijf zou uit
voeren en tevens de resultaten van gewij
zigde productie-methoden in het zuivel
bedrijf zou coutroleeren. Als zoolang is in
Juli 1922 aangesteld de heer W. A. N. Eg-
gink, sch. ing
De proefnemingen in den sedert verloo-
pen lijd hebben de kwestie nader tot haar
oplossing gebracht, de moeilijkheden in het
zuivelbedrijf met de kaasmerken zijn tot
zeer veel geringere afmetingen terugge
bracht. Nochtans is de bovenbedoelde com
missie nog niet tot een afgesloten oordeel
gekomen. Toen nu de heer Eggink „Het
Kaasmerk" verliet door zijn benoeming tot
bedrijfsleider van de Kaarsenfabriek „Apol
lo" le Schiedam, meende de commissie, dat
de proefnemingen alsnog verder moesten
worden voortgezet; in de eerste plaats, om-
dal de commissie van oordeel was, dat het
vraagsluk nog niet ten volle was opgelost,
waardoor verrassingen in de toekomst lot
de mogelijkheden behoorden, en in de twee
de plaats, omdat een verder doorgevoerde
bedrijfseconomie de commissie alsnog mo
gelijk scheen. De'Vereeniging maakt lot nog
toe haar caseïne zelf en heeft eerst in den
laatsten tijd door voorloopige proeven ge
tracht handelscoseïne als uitgangsmateriaal
te bezigen. Een toepassing van deze laatste
in het bedrijf zal echter met alle voorzich
tigheid en onder voortdurende wetenschap
pelijke controle der resultaten moeten
plaats hebben. Bij succes zou zij echter tot
een belangrijke besparing van kosten kun
nen leiden.
Daar het Algemeen Bestuur van de ver-
eeniging „Het Kaasmerk" de vervulling van
de vacature van i den heer Eggink niet
wènschle te doen geschieden op de wijze,
zooals de commissie dat noodig oordeelde
en van verdere wetenschappelijke conlróle,
zoodat deze tot nog toe geschied was,
wenschle af te zien, heeft de commissie
haar taai neergelegd, hoewel zij voor en na
van meening is, dat het probleem nog niet
tot een eindoplossing is gekomen en ver
rassingen in den toekomst niet zijn uitge
sloten.
Donderdagmiddag om vier uur is bij
hel station alhier door het te vroeg over
halen van een wissel van een rangecreai-
den trein een pereonenrijluig ontspoord.
Het rijtuig kwam dwars over den weg te
slaan, waardoor de treinen uit Utrecht het
station niet konden binnenrijden. De rei
zigers voor hier werden bij den Haagweg
uitgelaten en die voor de richting Rotter
dam en Amsterdam door spoorwegpersoneel
langs de lijn naar het station begeleid. Eerst
om tien uur 's avonds was de baan weer
vrij. Er was geen materieels schade.
Ter Gemeentelijke Arbeidsbeurs zijn
ingeschreven 1060 werkzoekenden.
KERKELIJKE BERICHTEN.
Doopsgezinde Gem.; Zondagmorgen, te
tien uur, ds. J. Wuite.
Eglise wallonne: Dimanche matin,
10'/» heures, Mr. A. E. F. Junod, pasteur
émérite, la Haye, 1. Mr. Bresson.
Evang.-Lulhersche Gem.: Zondagmorgen,
te halfelf, ds. J. Ph. Makkink.
Religieus-Socialistische Ver., Nulszaal:
Zondagavond, te zeven uur, ds. H. J. D. K.
Theesing, van Middelie.
Remonstranlsch Geref. Gem.; Zondag
morgen, te halfelf, da. mej. Rappold, van
Zwammerdam.
Ver. van Vrijzinnig-Hervormden, Volke
huis, Zondagmorgen, te halfelf, ds. Van der
Brugh, van Tiel.
De technische dienst der Posterijen en
Telegrafie.
Verschenen is de^l I van het Verslag van
de commissie, ingesteld bij beschikking van
den Minister van Waterstaat, tot onderzoek
van de organisatie van den technischen
dienst bij het Staatsbedrijf van de Posterijen
de Telegrafie en de Telefonie.
De conclusies der commissie komen in
hoofdzaak hierop neer:
De meerderheid der commissie staat schei
ding van de bedrijven in Posterijen eener-
zijds en Telefonie en Telegrafie anderzijds
niet voor. Zij acht een directorium, als op
perste leiding van het Staatsbedrijf der P.
T. T. niet wenschelijk.
De commissie acht den naamiooze-ven-
nootschapsvorm voor het bedrijf niet nood
zakelijk. Zij beveelt de volgende organisatie
van de opperste leiding van het Staatsbe
drijf aan:
Aan het hoofd staat een directeur-gene
raal. De verhouding tusschen den Minister
en den directeur-generaal wordt ingescha
keld door een Raad van Toezicht en Advies.
De directeur-generaal wordt bijgestaan door
een bedrijfsdirecteur van de Posterijen, een
bedrijfsdirecteur der Telegrafie cn Telefonie,
door een algemeen secretaris, door den di
recteur van den Postchèque en Girodienst,
door een inkoop-afdeeling en door een af-
deeling personeel.
Onder den bedrijfsdirecteur der P. en T.
zijn werkzaam: a. een afdeeling administra
tie van de telefoon, b. idem van den tele
graafdienst, c. een verköers-afdceling voor
telefonie en telegraaf, d. een technische af
deeling voor telefonie en telegraaf.
De technische dienst voor het Staatsbe
drijf der P. T. T., zoowel voor zooveel deze
zijn werkkring vindt aan het hoofdbestuur,
als in de districten, behoort te zijn een der
organen, waarvan de bedrijfsdirecteur der
P. en T. zich zal hebben te bedienen, ten
einde de verzorging van de aan hem toe
vertrouwde diensten zoo goed mogelijk tot
haar recht te doen komen.
Tusschen de exploitatieve en technische
organen van het Staatsbedrijf behoort nauwe
samenwerking te zijn. liet tot dusver door
den technischen dienst gevolgde stelsel van
centralisatie behoort te worden verlaten in
dien zin, dat de studie en technische voor
bereiding van groote werken in samenwer
king met de districlsingenieurs ten hoofd-
besture geschieden, terwijl de uitvoering
plaats vinde door de districtshoofden, in
overleg met de ingenieurs, die de voorberei
ding hebben geleid.
Aan het hoofd der inkoop-afdeeling moet
iemand staan met commercieelen aanleg en
ondervinding.
Het land wordt verdeeld in zes districten,
t. w. Amsterdam, Utrecht, Rotterdam, Gro
ningen, Zwolle en 's Hertogenbosch. Aan
het hoofd van een district behoort te slaan
een, aan een Technische Ho.ogeschool gedi
plomeerd ingenieur, die gedurende een flink
aantal jaren in alle onderdeden van den
dienst praclische ervaring heeft opgedaan.
Onderverdeeling van districten in secties is
noodzakelijk. Aan het hoofd der sectres slaat
een eleclro-lechnische ambtenaar.
De voordcelen, die van de voorgestelde
reorganisatie het gevolg zullen zijn, zijn,
naar in het verslag wordt opgemerkt, be
zwaarlijk in cijfers uit te drukken. De com
missie is er evenwel van overtuigd, dat bij
het volgen van haar voorstellen naast een
zeer veel betere dienstuitvoering, een be
langrijke bezuiniging zal worden verkregen.
Toepassing van de Zegelwet 1917.
Op een desbetreffend verzoek van het be
stuur der Vereeniging van Assuradeuren le
Amsterdam heeft de Minister van Financiën,
volgens „De Polis" de volgende beslissingen
genomen in eenige kwesties, de toepassing
der Zegelwet 1917 betreffende.
Kwartaalnota's. Ten aanzien van de
door een assurantie-maatschappij aan een
makelaar, toegezonden kwarlaalnola (ook
wel saldo-nota genoemd) besliste de Minister
dat deze nota moet aangemerkt worden als
een opgaaf van hetgeen de makelaar aan de
Maatschappij voor ontvangen of te ontvan
gen premies verschuldigd is en dat een stuk,
opgemaakt naar hel formulier No. 1 al3 re
kening niet aan zegelrecht onderworpen is,
tenzij daarop voorkome een post voor af
schrijving van schadevergoeding of wegens
andere oorzaken, waaruit zou kunnen blij
ken, dat de Maatschappij de ontvangst er
kent van een geldsom. Bedraagt deze som
meer dan f 10, dan is een zegelrecht van
f0.10 op zulk een'stuk schuldig.
Afschrift of uitreksel van een rekening
courant kan in dit stuk niet worden gezien.
Sluitnota's. -r- Sluitnota's van verzekerin
gen, zooals verzekeringen tegen gevaren van
vervoer van goederen te land cn op binnen
wateren binnen het Rijk, waarvoor de later
op le maken polis van zegelrecht is vrijge
steld, zijn van zegelrecht vrijgesteld,
De nota tot sluiting van een contract is
niets anders dan een sluitnota en is te be
lasten met f 0.10 zegelrecht, wanneer het
contract aan formaatzegel onderworpen is.
Conlractboekjes. Op de vraag: „Wan
neer de opgaven van verzekering door de
verzekerden in een assurantieregister wor
den ingeschreven en de premiën per maand
of per kwartaal door de assuradeuren wor
den geboekt, zonder dat een polis wordt op-
BINNENLAND.
Toepassing van de Zegelwet 1917.
2. Verlenging van den termijn in art. 88«
der Tabakswet.
De technische dienst der Posterijen en
Telegrafie.
De Arbeidswet en de jeugdige personen.
Het Centraal-Comité van Actie doet
nieuwe pogingen om de verdeeldheid onder
de spoorwegpersoneel-organisaties te be
strijden.
Gouverneur.Generaal mr. D. Fock is be
noemd tot groototftcier van het Legioen
van Bet,
BUITENLAND.
Hog geen voortgang inzake de Keulsche
zone.
Hulde aan president Ebert als antwoord
op het proces te Maagdenburg.
Besluiten der Kalifaatconferentie en van
het Indisch Congres.
Ernstige ramp in Amerika.
gemaakt, hoe moet dan het zegelrecht wor
den berekend? Over het geheel of over
iedere opgave afzonderlijk?", luidt het ant
woord:
„Bij elke ver- of afrekening tusschen ver
zekeraar en verzekerde, hetzij direct of door
tusschenkomst van een makelaar of assu
rantie-bezorger, wegens de onder dekking
van de polis vervoerde goederen, wordt op
het contraclboekje eene verklaring gesteld,
welke de gezamenlijke waarde aanwijst van
de vervoerde goederen, waarop dc ver- of af
rekening betrekking heeft. Deze verklaring
wordt door den verzekeraar of door den ma
kelaar of door den assurantie-bezorger na
mens hem, onderteekend en vóór die onder-
teekening voorzien van een of meer plakze-
gels tot het bedrag van het verschuldigde ze
gelrecht, berekend over de voormelde geza
menlijke waarde der vervoerde goederen."
Wanneer van iedere aflading een separa
te polis wordt opgemaakt en het register al
leen dient voor premieverzekering, is zege
ling van het register niet noodig?
Contractpolissen. Contractpolissen zijn
alleen daarom aan formaatzegel onderwor
pen, omdat de in art. 44 voorgeschreven ze
geling op die polissen niet kan worden toe
gepast. In verband daarmede kan de vrijstel
ling, vervat in art. 46 lid 1 ook worden toe
gepast op de contractpolissen van de in dit
artikel bedoelde verzekeringen. Waar de
contraclpolis, al is zij aan formaalzegel on
derworpen, een polis is, kunnen daarop de
bepalingen omtrent het poliszegel worden
toegepast, hetgeen o.a. medebrengt, dat zij
met plakzegel kunnen gezegeld worden.
Dc mislukte fusie van spoorwegorganisaties.
Het voorloopig Centraal-Comité van Actie,
om le komen tot één organisatie, deelt mede,
dat, nu de pogingen van de hoofdbesturen
voor Spoor- en Tramwegpersoneel, den Bans
en den Neutralen Bond van Spoorwegper
soneel, welke pogingen als vervolg van
deze actie werden ondernomen, hebben
gefaald, de aclie van bovenstaand Comité
met kracht zal worden voortgezet. Ten
spoedigste zal thans uitvoering worden ge
geven aan de besluiten, genomen in de ver
gadering van het voorloopig Centraal-Co
mité met de plaatselijke Comité's, den 29en
November j.l. gehouden, opdat niet door 't
afspringen van bovengenoemde fusie-pogin
gen een nog groolcr verdeeldheid zal wor
den geschapen of kleine groepen van per
soneel als lid van de eene naar de andere
organisatie zullen overgaan, hetgeen niet
de eenheid maar wel een nog grootere on
derlinge bestrijding ten gevolge zal hebben.
De Arbeidswet en de jeugdige personen.
Het ligt in de bedoeling van den voor
zitter van den Hoogen Raad van Arbeid
omtrent een bij den Raad aanhangig te
maken Brief van minister Aalbcrse be
treffende de wijzigingen van de Arbeidswet
1919 in verband met de Onderwijswetten
het prae-advies te vragen van een speciale
daartoe in te stellen commissie, welke on
der leiding zal staan van prof. De Vooy§.
De commissie zal vermoedelijk op 25 Janu
ari a.s. vergaderen.
Verlenging artikel Tabakswet.
In de Memorie van Antwoord betreffende
het ontwerp tot verlenging van den termijn
genoemd in art. 88a der Tabakswet, zegt
de Minister van meening te zijn, dat aan
de mogelijkheid, dat een te benoemen com
missie met voorstellen zal komen tot wijzb
ging van het stelsel, waarnaar de tabaks
accijns wordt geheyen en waarbij thans aan
de werkplaatsen te stellen eischcn komen
te vervallen, geen motief kan worden ont
leend om de vöorgestelde verlenging niet
te verleenen.