ANTHRACIET MAATSCHAPPIJ No. 19867. ZATEROAG 13 DECEMBER Anno 1924 Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van hmtan. s AMSTERDAMSCHE Prima Brandstoffen, Verzegelde Zakken LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cis. per regel. Bij regelaborvngment belangrijk lageren prij». Kleine Adverlentiën, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en Zaterdags 50 Cts., bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueeie opzending van brieven 10 Cla. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordelndsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175 en 1835 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANÏi Voor Leiden per 8 maanden 12.35, per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post f 2.35 portokosten. Z 0.18. „0.18. Dit nummer bestaat uit ViER Bladen EERSTE BLAD. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis, dat door de Maatschappij tot Detailverkoop van Petro leum ,,De Automaat" te 's-Gravenhage, bij H.M. de Koningin beroep is ingesteld te gen hun besluit van 27 November 1924, waarbij aan genoemde Maatschappij en hare rechtverkrijgenden vergunning ia ver leend tot oprichting van een ondergrond- sche bewaarplaats voor 6000 Liter benzine, met aftapiürichting, vóór het perceel Haag- weg No. 45, kad. Sectie O. No. 704. N. C. DE GIJSELAAR. Burgert. VAN STRIJEN. Secretaris. Leiden, 13 December 1924. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis, dat de be slissing op het verzoek van: a. Qebrs. Es- huis, om vergunning tot uitbreiding van de meubelfabriek in het perceel Schoolsteeg Nis. 911, Sectie G. Nis. 13091310 en b. do N.V. Drukkerij Batteljee en Terpstra. om vergunning tot uitbreiding van de boek drukkerij in het perceel Oude Rijn No. 39, kad. Sectie I. No. 1839, is verdaagd. N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 13 December 1924. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Lei- Gezien het verzoek -van de fa. Johan Parmeutier om vergunning tot uitbreiding van de eajetfabriek aan de Schelpenkade No. 6, kad. Sectie M. No. 3859; Gelet op de artt. 6 en 7 der Hinderwet; Geven bij dezen kennis aan het publiek, dat genoemd verzoek met de bijlagen op de Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd is; alsmede dat op Zaterdag, den 27 Decem ber e,k, des voormiddags te half elf uren op het Raadhuis, gelegenheid zal worden ge geven om bezwaren tegen dit verzoek in te brengen, terwijl zij er de aandaoht op vestigen, dat niet tot beroep gerechtigd zijn zij die niet overeenkomstig art. 7 der Hin derwet voor het gemeentebestuur of een zijner leden zijn verschenen ten einde hunne bezwaren mondeling toe te lichten. N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester. VAN STRIJEN Secretaris. Leiden, 13 December 1924. Taal en maatschappelijk milieu. Gisteravond hield voor de maandelijksche vergadering van de Maatschappij der Ne- derlandsche Letterkunde dr. G. G. Kloeke, leeraar aan het Gymnasium alhier, een voordracht over: „Taal en maatschappelijk milieu". Spr. ving aan met er aan te herinneren, dat de taal van verschillende maatschappe lijke milieus in uitspraak belangrijk uit eenloopt. Wil men deze differentie zoeken te verklaren, dan zal men allereerst de ex pansieve kracht der verschillende milieus moeten meten en meer in het bijzonder moeten nagaan of bij de taalverandering de eerste sloot uitgaat van boven dan wel van onder. Spr. heeft den indruk, dat de taal beschouwing en het taalonderwijs ten on zent veelal beheerscht worden door de mee ning, dat de naam aangeeft, in welke rich ting de taal zich ontwikkelt De onjuistheid van deze meening wil spr. in zijn voor dracht trachten aan te toonen. Hij gaat daarbij uit van een nader door hem bestu deerd verschijnsel, dat hij als klankover drijving aanduidt. Aan klankoverdrijving is het bijv. toe te schrijven, dat de Hagenaar poliesje, porsje, vacansje zegt, in plaats van politie, enz. Uit afkeer voor de uitspraak koesier, huspot enz. ontstaan vormen als schaats (Fransch: escace), preutsch (Fr.: preus) en Maleitsch (voor Maleisch). Zulke vormen, die door klankoverdrijving in het leven zijn geroepen, kan rten ook „goedbedoeld" of „hypercorrect" noemen. Zuid-Hollandsche of Utrcchtsche vormen als wascht (voor wasch), gast (voor gas) en wegt (voor weg) hebben een hypercollecte t. Hypercorrect is ook de i van sikuur, als cor rectie op „platte" vormen als segaar voor Sigaar en lekeur voor likeur. Spr. licht dit verschijnsel nader toe aan de hand van de omgangstaal, de dialecten en ook uit oudere schriftelijke bronnen. Hij komt dan tot de oonclusie, dat de neiging tot klank over drijving geenszins als een „toevalligheid" ia te beschouwen, maar dat zij in tegendeel een uitvloeisel is van de diep ingewortelde algemeen menschelijke neiging een streven Tan nabootsing van het superieure, dat jjoodzakelijkerwijs haar weerspiegeling in de taal dat uiterst gevoelig instrument der menachelijke psyche moet vindon. Deze neUiag vloeit voort uit, of hangt al thans samen, met den stondenstrijd, dien meer, ter voorkoming van niet ter zake doende associaties, wellicht beter als mi lieustrijd zou kunnen bestempelen. Het stij gen op de maatschappelijke ladder gaat gepaard met toenemende innerlijke en uiter lijke verzorging meerdere ingehoudenheid van onze zeden en gewoonten, cultiveering van den „gentleman" bij onszelf en ons ge zin, meerdere verzorging dus van onze taal. Zoodra zich bij den enkeling de neiging tot straffere aanspanning der levenskrach ten openbaar, komt bewust of onbe wust de tendentie, om die taal als voer tuig zijner gedachte te kiezen; che men in de kringen, waarin hij pleegt te verkeeren, als de edelste, de zuiverste en zoo men wjj de meest aristocratische beschouwt Dat geldt evenzeer voor de milieus als voor de individuen. Een langdurige bestudeering van onze dialecten en hun geschiedenis heeft spr. de 'overtuiging geschonden, dat de cultuurcentra het dialect leven in hoofd zaak beheerscken en wat de neigingen van den enkeling betreft, bij gesprekken, die apr. mest heel wat dialect sprekers uiit de meest verschillende streken heeft kunnen voeren, heeft hij steeds weer den indruk gekregen, dat hij, die zich de cullureol- mindere voelt, zich naar den meerdere richt en nimmer omgekeerd. Het is, volgens spr., niet meer vol te houden, dat bij de taal evolutie de meerderheid ten slotte onher roepelijk beslist en dat voor de culturecle voorgangers ten opzichte van de taal de droeve rol weggelegd zou zijn, om maar bij de pakken te gaan neerzitten, omdat alle kunstmatige taal culfciveering een hopeloos roeien legen den stroom zou zijn. De reactie tegen de verstarde schrijftaal van vóór '80 en de meedoogenlooze spot, waarmede reeds Multatuli de taal zijner tijdgenoolen hekelde, zijn historisch in alle opzichten gerechtvaardigd gebleken. Maar niet om het feit, dat ar een superieure taal bestond, waarvan de leiders en voorgan gers zicli bedienden zulk een arristocra- tentaal heeft in alle tijden en in alLe landen bestaan; ja, zonder haar "is geen taal gemeenschap van eenigen omvang denk baar doch om het feit, dat deze taal liet gedachtenvocrtuig geworden was van krin gen, die in werkelijkheid niet meer supe rieur waren; ons Nederlandsch was het vereteende omhulsel van een innerlijk vooze vrucht geworden. Weg met deze oude „doodgravers-uniform, leve de vrije individualiteitI" riepen de maninen van '80 en schiepen het proza, dat van uit de on eindigheid der kunstenaarsziel als een klan- kenzee komt aanstroomen. „Leve de vrij heid weest natuurlijkI" echoden enkele an dere individualisten en zij construeerden een schrijftaal in „hemdsmouwen", het „schrijf zooals je spreekt". De bedoeling was goed, maar Ln de geschiedenis zal deze creatie waarschijnlijk sleolits vermeld staan onder de „goedbedoelde" of „hypex- oorrecte" uitwassen, die aohtenal geen le venskracht bleken te bezitten. Al te vurig nagestreefde „eenvoud" gaat immers onge merkt over in gewilde natuurlijkheid en pedante precieusheid Moet liet persoonlijk cachet in taal en stijl dan met geweld on derdrukt en naar algeheel© nivelleering ge streefd worden? vroeg 9pr. Geenszins. Maar „quod licet Jovi non licet bovi" en „du su blime au redicule il n'y a qu'un pas". Aan de besten moet ook hier weer de meeste vrijheid gelaten 'of liever: wordl de meeste vrijheid gelaten alle dootrinisme ten spijt. Deze taal der „besten" vindt een meerderen of minderen weerklank in de taal der massa. Daarbij is van belang, dat alle mi lieus een langzame, maar zekere „Fcm- wirkung" op de minder expansieve uitoefe nen. Het is dus, aldu3 besloot spr., een groote dwaling te meenen, -dat bij de taal verandering de meeste stemmen gelden. Het tegendeel is het ©eva'. Evenals bij de andere cullureele ontwikkeling bepaalt niet de meerderheid, maar oen invloedrijke min derheid de richting, welke de latere gene raties zullen (om niet te zeggen willen) volgen. De voordracht werd met aandacht ge volgd en de aanwezigen betuigden aan hel ednd door teekenen van goedkeuring hun instemming met het gesprokene, welke de voorzitter in zijn slotwoord nog eens even onderstreepte. Heden herdenkt onze stadgenoot prof. dr. C. C. Unlenbeck den dag, waarop hij vóór vijf en twintig jaar het hoogleeraar- schap in het Gotisch, Angelsaksisch, Oud- Noorsch en de vergelijkende Germaansche taalwetenschappen aanvaarde. Dr. Christiaan Cornelius Uhlenbeck werd in 1866 te Voorburg geboren, promoveerde in 1888 aan de Universiteit alhier tot doc tor in de letteren op een proefschrift, geti teld: „De verwantschap tusschen de Ger maansche en Balto-Slavische talen". Hij werd in 1892 benoemd tot hoogleeraar in het Sanskrit en de vergelijkende taalweten schap te Amsterdam, welk ambt hij, op 18 December 1899 verwisselde met het hoog- leeraarschap te Leiden. Van 18911893 was hij medewerker aan het Nederlandsch Woordenboek. Op uitdrukkelijk verlangen van den hoog leeraar gaat deze dag zonder uiterlijk feest betoon voorbij. Geslaagd is voor het eerste gedeelte van het propon en ts-oxamen bij de Rcmon- afcrantscbe Broederschap de heer J. H. Smit Sibinga. Bij Kon. besluit zijn benoemd tot re- serve-tAveede-luilenanlbij de Infanterie, bij het 4e rog. de vaandrigs W. K. Bat teljee, W. van Ingen, J. H Valentgoed, F. van der Dussen, J. H van Zwijudregt, J. B. Ader, F. G. C. Peters, allen van het korps; bij het 6e reg. veld-art. de kornetten jhr. E. O. Holmherg de Beckfel't, J. E. van Nes van Meerkerk, G. André de la Portie, E Engel - berl9, allen van het korps. Van de door het kiescollege der Ned.- i Herv. Gem. benoemde Kerkeraadsleden heb- i ben aangenomen als ouderling de he eren j G. Seijdell, J. J. van Biemen, A. Boehmer, j C. van de Graaff cn P. Kooremao, als dia- I ken de heore-n S. C. Meijering, W. Keere- weer, T. Spruitenburg en J. de Roode. Voor de benoeming als* ouderling hebben bedankt de heeren "W. A. Bodewes, C. J. van Erkel, en voor die al3 diaken de heeren W. C. van der Wilk, J. van Muiden en P. P. de Ko ning. De heer A. van Muiden heeft zijn be noeming tot ouderling, en de heer P. Wou ters zijn benoeming tot diaken bij de Geref. Kerk alhier aangenomen. De heeren H. Capel en G. de Jong hebben voor hun benoeming tot ouderling en de heer S. Boorsma voor zijn benoeming tot diaken bedankt Alsnu heeft de Kerkcraad tot ouderling benoemd den heer Tj. Kuipers, die ook de meerderheid van het aantal uit gebrachte stemmen behaalde. Voor het examen voor apothekcrs-us sistenfc waren gisteren opgeroepen vier can didates Geslaagd zijn de dames A. M. van Gangelen, geb. te Utrecht; A. M. den Bok- ke' Huinink, geb. te Bus6iim, en de heeren J. Siebel, geb. te Rotterdam, cn L. Hage- doorn, geb. te Mep pel. De Indische landbouwtechnioi hebben gisteren een bezoek gebracht aan de af dee ling Indiö aan het 'Rijks Etkenographiscn Museum. -Dank zij de welwillendheid van dr. Juynboll, den directeur van het museum, heeft prof. T. J. Bezemer, hoogleeraar te Wageningen, uit de voorwerpen van het museum een keuzeverzameling kunnen bij eenbrengen, betrekking hebbende op den godsdienst, levenswijze, cultuur, nijverheid enz. der meest op den voorgrond tredende Indonesische volksstammen. Men zal in een advertentie in dit Blad lezen, dat Maandag 15 December a.9. eenige jongedames door onze stad zullen gaan voor het in-ontvangst-nemen van groo- tere of kleinere behagen ten behoeve van het werk van de Vereeniging „Hulp in de Huishouding". Hoewel deze Vereeniging geen vreemdelinge in onze stad is, achtte het bestuur het toch noodig, dat wij nog eens er op wezen, dat zij zich ten doel stelt om in gezinnen, waar de moeder ziek is, hulp te verleen en. Tevens heeft zij oen kraamzorging, waar kraamvrouwen, lijdons de bevalling en daarna hulp kunnen krij gen. Zij heeft daarvoor een verpleegster aan gesteld die de verzorging van moeder en kind op zich neemt, en tevens wordt het ge zin van verplegingsartikelen voorzien. Het aanschaffen van die artikelen heeft vrij aanzienlijke financieele offers van de kas der Vereeniging gevraagd, en het is hot be stuur nog niet ge'ukt deze schuld aan to zuiveren. Zoo lang die schuld de kas drukt wordt het werk zelf bemoeilijkt. Daarom doel liet bestuur een dringend beroep op de Leidsche ingezetenen, om iets voor dit doel, waarbij zonder aanzien des persoons hulp en steun wordt verleend in gezinnen, waar dit mecslaJ hard noodig is, als de moeder- lijke zorg tijdelijk ontbreekt, af te zonderen. In de gisteren te 's-Gravenhage gehou- I den buitengewone algemeene vergadering van aandeelhouders in de N.V. Hollandsohe Constructiewerkplaatsen alhier, werd met algemeene stemmen aan den directeur, den heer ir. J. E. Colin, op zijn verzoek, als zoo danig ontslag verleend. De vergadering ver leende dit ontslag op de meest cctvoILb wijze, onder dankzegging voor de vele en groote diensten, aan de Maatschappij bo- wezen, en-benoemde den heer Colin tot lid van den Raad van Commissarissen. De heer ir. F. Guljé werd, op voordracht van den Raad van Commissarissen, tot di recteur der Vennootschap benoemd. Hét bestuur van bet St.-Elisabeths- gesticht heeft besloten tot aankoop van per ceel 25 (bewoond door prof. Van Blom), de kerk en de pastorie van de Oud-Katholieke Gemeente aan de Hooigracht en het Frede- ricus- en Odulphushofje aan de Middelsfe- gracht. Al deze pereeelen zdjn in eigendom van do Oud-Katholieken en sluiten aan bij het S t. -Eli sabe thsgesticht. Bedoeld, kerkbestuur heeft in den aan koop bewilligd, onder voorwaarde, dat ook de hoogere kerkelijke autoriteiten dezen verkoop zullen goedkeuren. Met een enkel woord konden wij gigte ren nog melding maken van de vertooning van de An tony-van-Leeuwenhoek-film, in de Casiono-bioecoop voor leerlingen Aer hoogste klassen van inrichtingen van mid delbaar onderwij8 en fan bet gymnasium. De belangstelling was zóó groot, dat een aantal jongelui wegen»plaatsgebrek moes ten worden afgewezen, zoodat wordt over wogen of het aanbeveling verdient de ver- tooning te herhalen. De film kwam hier, doordat de beelden veol scherper en daardoor veel duidelijker waren dan bij de voorstelling in de Stads- zaal beter tot haar recht. En van do monde linge toelichting, door den heer Van Seters, behoefde hier niets verloren te gaan. De aanwezigen konden hem overal even goed verstaan. De film werd dan ook mei aandaoht gevolgd. De heer Van Selers was bijzondt^r tevre den over de medewerking, welke hij van de zijde der directie van het Casino-theater on dervond. Het Rejo-thealcr geeft deze week een groolen avonluren-roman genaamd: „De Doodende Straal". Gisteravond kregen wij te zien 5 episoden, de een al spannender dan de andere. De tweede en derde- episode laten ons de vele en velerlei spannende wederwaardigheden zien. De geleerde pro fessor Ellioth legt de laatste hand aan een nieuwen stralenwerper met brand-len9. In een ander laboratorium is Murdoch (de vij and van professor Ellioth) met een derge lijke uitvinding bezig, maar hij heeft niet de formule voor de lens. Murdock en zijn vriend (den vermeiden bandiet) komen nu in strijd met professor Ellioth om diens lens te bemachtigen en zoo volgt de ©ene episode al op de andere. Tijdens de pauze verschijnt op 't looneel de lieer Losset (de kampioen van Neder land) als harmonica-speler. Wal hij ten ge- hoore bracht, bleok wel bijzonder in den 9maak van 't publiek te vallen, getuige ten minste het uitbundig applaus. 't Casino geelt een heel geestig program ma vooral de hoofdfilm „De Vrijbuiter van Mexico", een dramatische comedie in zeven achten trekt bijzonder,de aandacht door de vele geestige momenten, waardoor deze film zeer zeker het zien waard wordt. De hoofd rollen worden op schitterende wijze vervuld en het geheel wordt door mooie natuur opnamen opgeluisterd. Het bijprogramma ia goed verzorgd: een uitgebreide weekrevue, een aardige penteekening en verder nog eenige comische films. Ln het Luxor-theater krijgt men hef vol gende programma: begonnen wordlt met het journaal, waaronder men o. m. zeer interes sante opnamen krijgen over gymnastiek voor vrouwen; dan een natuuropname van Genève en nog voor do pauze een klucht in 2 acten „Eindelijk-alleen", 'n Verrassing was hot Willy Derby op liet fcooneel te zien, die het publiek met z'n geestige liedjes al dadelijk boeide, voorad bij hel lied „Als j© vrijt, voel je ja 20 jaar", zong het publiek nog harder dan hij zelf. Mooi was het lied „Grootvaders wensch". Daarna kregen wij de hoofdfilm „Mon homme", een tragedie uit het apachonleven, waarin we ons 'n voorstelling kunnen geven, hoe het er in de Parijsche apachon-kroegen toegaat. Schit terend speelt Pola Negri de apachenmeid; 't geheel boeit van het begin tot het einde. Nog zij vermeld, dat er 'n nieuw orkest was, hetwelk onder leiding staat van den heer Blom. Mooi werd er gespeeld. De mu ziek was zéér toepasselijk. Ook de begelei ding bij de liedjes van Derby was verdien stelijk. Onze stadigc-noot, de heer Tth. II. Pol man, muziekleeraar voor piano en orgel, heeft bij W. Kirchner, uitgever le Amster dam, een Kerst-Album voor school en huis voor twee stemmen en voor piano of orgel, door hem gecomponeerd, uitgegeven, dat ook hier in den muziekhandel verkrijgbaar is gesteld. Het alburm bestaat uit twee deel tjes, die door het vriendelijk gewaad, waar in zij gestoken zijn, reeds de aandacht trek ken. Elk der deeltjes bevat acht liedje9, waarvan de tekst heel eenvoudig is, waar mede de melodieën geheel in overeenstem ming zijn, waardoor er juist een groote be koring vam uitgaat. De meeste composities zijn origineel, de andere werden bewerkt met een voorspel. De heer Polman heeft in zijn composities in harmonie met den aardigen tekst den waren toon weten te treffen. De Ned. Arb. Reisvereeniging „De Natuurvrienden" belegt op Donderdagavond 18 December in het Volksgebouw een licht- 6eelden ver tooning. Geprojecteerd zal worden de door de Vereeniging dit jaar meermalen gemaakte reis na<or Stoor, inZwitserland, kanton Schweiz. De plaatjes zijn. alle eigen opname, terwijl de toelichting geschiedt door door den reissecretaris der Vereeniging. den heer J. Grimm. Men verzoekt ons mede te deelen, dat er gelegenheid bestaal om Kerstpakketten met „Liebesgaben" naar Oostenrijk le ver zenden. Wie hiervan gebruik wenscht te maken, wende zich zoo spoedig mogelijk om nadere inlichtingen tot den heer D. M. van Nes, Vreewijkstraat 8, alhier, tel. 2152. Gisternamiddag brak van een vier wielig, met een paard bespannen voertuig, op het Kort-Rapenburg de achteras, waar door de wagen kantelde en de lading, be staande uit zakken meel, er af viel. Het duurde geruimen tijd eer een en ander, waardoor de tramrails versperd werden, tras weggeruimd, zoodat het tramverkeer ruim een kwartier werd vertraagd. BINNENLAND. Ontwerp-regeling salarissen personesl Posterijen, Telegrafie en Telefonie. De te Deventer ontdekte ton. BUITENLAND. De iinantieele conferentie der geallieerds is op 6 Jan. a.s. gesteld. Krassin overhandigt te Parijs zijn ge loofsbrieven. Marx ontvangt de leiders der politieke partijen. Samuel Gompers f RECLAME. ÜEERENSINGEL 84-35 TELEFOON No. 1523 1009 Gisteren had de 38-jarige steenkolen- handelaar A. R., die in het perceel Oude^ vest 4-7 een zak steenkolen naar boven zou brengen, het ongeluk ter hoogte van den zolder naar beneden te vallen. De Eersle- Hulpdienst kwam spoedig ter plaatse en bij onderzoek bleek, dat slechts een arm ge kneusd was, zoodat de heer R. weder naar huis kon gaan. Hedenmorgen ontstond in een pakhuis van perceel Levendaal 33, tocbehoorende aan M. D„ een begin van brand, doordat uil een brandende kachel enkele vonken vlogen en het uvur meedeelden aan houtafval. De brand werd door de brandweer zonder gebruik van de brandspuit in den aanvang gebluscht. Ingekomen is voor „Schoolkindervoe ding en Schoolkinderkleeding" een gift van f 7, overschot 127»-jarige bruiloft van M. en G. Ter Gemeentelijke Arbeidsbeurs alhier zijn thans ingeschreven G20 werkzoekenden. 0 KERKELIJKE BERICHTEN. Doopsgezinde Gem.: Zondagmorgen, te tien uur, ds. J. Wuitö. Eglise Wallonne: Dimanche raalin, li 10l$ heures, Mr. E Michelin, pasteur a fa Haye. Evang.-Luthersche Gem.: Zondagmorgen, te half elf, W. Tj. Klumper, tbeol. cand. alhier, loco ds. Makkink. Ned. Prot.-Bond, Rem. Kerk,i ngang Mid delweg: Zondagmiddag, te kwartier over twaalf uur, Kinderkerk, ds. J. Wuite. Religieus-Soc. Ver., Nutszaal: Zondagav, te zeven uur, de heer B. do Ligt, van Den Raag. Remonstr.-Geref. Gem.: Zondagmorgen, te half elf, dr. W. J. Lente. Ver. v. Vrijzinnig-Hervormden, Volkshuis: Zondagmorgen, te halfelf, ds. A. van der Wissel. MUZIEK. Abonnements-concert Dr. de Koov. Kathleen Parlow. Als een artiste al3 Kathleen Parlow haar concert begint met een sonate uit de mo derne Italiaansche school dan beteekent dat niet dat deze, naar haar mecning, nu mooier is dan een andere sonate van wie ook (ieder vuile dat naar eigen voorkeur in), waarmee ze haar avond ook had kun nen openen. Wel beteekent dit dat zij de moderne sonate belangrijk genoeg, d. w. z. mooi genoeg, vindt om deze eens voor te spelen voor een publiek, waarvan zij eenige muzikale eruditie mag vooronderstellen. Een artiste van haar rang en stand heeft daar het recht toe niet alleen, ze is dat aan haar positie als first rale musician om zoo le zeggen verplicht. liet is toch wenschclijk dat een slad als Leiden tot op zekere hoogte „bij" blijft en wordt ons dan een sonate van Respighi gebracht door Kathleen Parlow, dan kunnen we ons a priori verzekerd hou den dat de Italiaan in haar een introductor vindt, aan wie we ons veilig kunnen toe vertrouwen. Gaan wij bij de beoordeeling uit van dit o.i. eenigst juiste standpunt, dan hebben we Parlow vóór alles dankbaar te zijn dal ze ons de gelegenheid bood een werk le loeren kennen van een der meest vooraanstaande vertegenwoordigers der jong-Ilaliaansche school. Ons oordeel over het werk? Het eerste deel is opgebouwd uit een thema van no bele vinding met sterk dramatische span ning en uit een fraai contrasleerond zang- thema. terwijl doorvoering cn bewerking ongetwijfeld de meesterhand verraadt. Er wordt echter veel, misschien te veel. van den toehoorder verlangd, die te onafgebro ken in spanning wordt gehouden, waardoor de aandacht bogint te verslappen. Daardoor

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1924 | | pagina 1