No. 19815.
DINSDAG 14 OCTOBER
Anno 1924
Officieels Kennisgevingen.
GEMENGD NIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden. T1,
BUITENLAND.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIE!!:
SO Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs.
Kleibs Advertentiën, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en
Zaterdags 60 Cts., bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecbt. Voor eventueele opzending van brieven
J0 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 175 en 1835 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRUS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden 72.35, per week'f 0.13.
Buiten Leiden, waar agenlen gevestigd zijn, per week' itfï'- 0,18.
Franco per post 2.35 portokoslen.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
Aan den gemeentelijken vischwinkel,
Vischmarkt 18, tel. 1225, is WOENSDAG
Verkrijgbaar: SCHELVISCH a f 0.19f 0.30,
SCHOL a f 0.22—f 0.42, KABELJAUW a
f o.38f 0.43 (geb. Kabelj. a f 0.30) per pond
en NIEUWE HARING a f0.06 per stuk.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leiden, 14 October 1924.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat A. H.
MANK, te Leiden, een verfbek heeft inge
diend ter bekoming van verlof voor den
verkoop van alcoholvrijen drank in het
perceel Breestraat 102.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VAN STR1JEN. Secretaris.
Leiden. 14 October 1924.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Loiden
brengen ter algemeene kennis, dat de be
slissing op hot verzoek van: a. Gebrs. C. J.
en P. van der Loo, om vergunning tot uit
breiding van de wa9chinrichüng ia. het per
ceel Haarlemmerweg No. 32, kad. Sectie K.
No. 3699 en b. J. E. E. Dinnewet en J. Kor-
tenoeven, om vergunning tot oprichting van
een bewaarplaats voor 240 Liter benzine op
het perceel Haagweg No. 45, Sectie O. No.
704 is verdaagd.
N. 0. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 14 October 1924.
STADSNIEUWS.
Ernstig tx am ongeluk.
Op den Leidsche-Straatweg, ter hoogte
yan den hoofdingang van de Zendingsschool,
had in den vroegen morgen een ernstig on
geluk plaats. Een wagen met bloemen, be
spannen met een paard, werd, doordat het
paard schrok, door een van Leiden komende
electróche tram aangereden, om 6 u. 10 m.
Het was een materiaalwagen, die reeds in
de vroegte materiaal voor railsaanleg ver
voerde, bestuurd door G.
Op den wagen waren gezeten Alb.
Heemskerk, W. de Koning en G. den
Heijer, allen wonende te Rijnsburg. Zij
zouden den wagen naar het stafion
alhier brengen. Laatstgenoemde kwam
onder de tram terecht en werd, deer
lijk verminkt, levenloos er onder uitgehaald,
nadat de motorwagen was opgevijzeld. Alb.
Heemskerk, die zoowel aan het linkerbeen,
onder de knie, werd verwond als aan zijn
hoofd, werd na behandeling door dr. D.
Timmermans, van Oegstgeest, die direct aan
wezig was, vervoerd naar het ziekenhuis
alhier. W. de Koning is er zonder ernstige
verwondingen afgekomen. Hij wist van ut
kar te springen. De wagen werd
vernield, alsook een groote hoeveelheid
bloemen. Het paard L leef ongedeerd.
Naar wij vernemen is de oorzaak geheel
gelegen in het schrikken van het paard en
heeft de bestuurder van den tramwagen nog
uit alle macht geremd, wat ook is gebleken
nadat de verongelukte man van onder den
motorwagen was weggehaald. Per gemeen',
auto van Oegstgeest is het slaciitoffer, dat
49 jaar oud was en een vrouw en veertien
kinderen achterlaat, vervoerd naar het lij
kenhuisje aan het Groene Kerkje aldaar.
De eerstvolgende vergadering van den
Gemeenteraad is bepaald op Maandag 20
October a s.
Prof. rar. D. van Blom is in plaats van
prof. mr. J. van Kan, die wegens zijn benoe- j
ming tot hoogJeeraar aan de Indische j
Rechtshoogeschool is afgetreden, benoemd
tot voorzitter van de faculteit der rechts
geleerdheid. In zijn plaats is tot secretaris
gekozen prof. mr. A. S. de Blécourt.
Te VGravenhage is geslaagd voor het
examen vrije- en orde-oefeningen de heer
E. J. Ober, alhier.
- Den 23sten October a.s. zal het vijf-
lig jaar geleden zijn, dat onze stadgenoot
H. Cambier bii de firma G. P. Timp, Haar
lemmerstraat 241247, als koek- en ban
ketbakker in dienst trad.
Door B. en W. is heden op het Raad
huis in het openbaar aanbesteed: het riolee^
ren der Nieuwsteeg van de Salomonfteeg tot
het Steenschuur. Het aantal inschrijvingen
bedroeg tien, nl. van de heeren: J. v. d.
Mark f 6800; W. F. Marselis en H. C. Heems
kerk f6591; P. Teeuw. Sïiedrecht, f6273;
Gebr. W. A. Knijnenberg, Scheven-in gen,
f6162; C. J. van Valderen f6090; J. War-
naar f5900; A. J. de Later en P. J. Meyers
f5781, L. Kruyt f5485-, Jac. C. van Evert
f 4955, en H. Baks en H. Steenkist, Haar
lem, f4368. Waar de plaatsnaam niet ie
vermeld, is deze Leiden.
De reprise van het aardige werk
van Niccodemi ,,'s Morgens, 's Middags,
's Avonds", gisteravond door het Hofslad-
tooneel gegeveu in den Leidschen Schouw
burg, trók slechts matige belangstelling,
maar Cor v. d. Lugt en Annie van Ees, de
iwee zichtbare vertolkers, hadden wel suc
ces bij de aanwezigen.
De bekende LeidscUe radio-kwestie,
waarin de heer H. J. Jesse Jr. de hoofdper
soon is, is thans weer in een nieuw stadium
gekomen. De heer Jesse dacht Zaterdag zijn
radio-installatie weer in ontvangst te kun
nen nemen. Men heeft dat gisteren nog in
ons Blad kunnen lezen. Toen hij echter in
Den Haag kwam, werd hem medegedeeld
dat het besluit tot teruggave weer was inge
trokken, en dat reeds het volgende bericht
aan zijn adres was gezonden:
„Bij nader inzien heeft de Officier van
Justitie besloten de toestellen nog niet terug
te geven in verband mei het aanteekenen
van cassatie".
'Op Dinsdag 21 October a.s. hoopt de
Haarlemsche Orkostvereenigmg in de Stads-
zaal alhier haar eerste populaire concert te
geven.
Onder leiding van Nico Gerharz heeft zich
dit orkest ontwikkeld tot een der be9te sym-
phonie-orkesten in het land en het is dan
ook geen wonder, dat het in verscheidene
plaatsen, waar het geregeld concerten geeft,
aleeds een groot aantal toehoorders trekt.
De reeks concerten te dezer stede zal dan
ook zeer zeker velen muziekliefhebbers
welkom zijn; vooral, waar de geringe toe
gangsprijs geen beletsel kan zijn, om een
avond van waar kunstgenot te mogen sma
ken.
.Wanneer het eerste concert dan ook
slaagt, ligt het in de bedoeling dezen winter
regelmatig die concerten te geven.
[Wij verwijzen verder naar de adverten
tie in dit Blad.
iNaar„wij vernemen; zal op initiatief
van eenige oud-stafmuzikanten hier ter
Btede een groot Symphonie-Orkest worden
opgericht, waarbij zich goede dilettanten
kunnen aansluiten. Vrijwel het geheele mu
ziekcorps van het vroegere 4de Reg. Inf.
heeft zich hiertoe reeds bereid verklaard.
De bedoeling is om het Orkest op Ie voe
ren tot 50 i 60 personen. Als directeur zal
optreden de bekwame dirigent de heer Zel-
denrust, directeur der Co-Opera-die (Nederl.
Opera) uit Den Haag. Het voorifemen is om
naast elite-concerten ook evenals in andere
plaatsen, waar groote orkesten zijn, eon aan
tal volksconcerten te geven.
In een in dit blad opgenomen advertentie
kunnen goede bespelers van blaas- en strijk
instrumenten verdere inlichtingen vinden.
Wij hppen, dat dit streven met succes
moge worden bekroond In een stad als Lei
den is een eigen orkest alleszins op zijn
plaats. Het gemis doet zich maar al te veel
gevoelen.
Bijgewoond door ruim tachtig ouders
en het voltallig onderwijzend personeel,
werd gisteren in het gymnastieklokaal van
de Leerschool aan de Oude-Vest een ouder
avond van deze school gehouden.
De voorzitter, de heer W. Koops Azn.,
constateerde in zijn openingswoord tot zijn
genoegen, dat, alhoewel de school door de
reorganisatie tot op de helft van het aantal
leerlingen was teruggebracht, de opkomst
der ouders zeer bevredigend was. Speciaal
heette hij die ouders welkom, die voor het
eerst op een ouderavond aanwezig waren,
en hij hoopte, dat zij trouwe bezoekers zou
den blijven.
Daarna ging hij over tot het voorlezen
van enkele opstellen en koos als eerste „De
Moeder", geschreven dooF den bekenden
paedagoog Jan Ligthart, uit welk opstel
vooral spreekt de groote liefde; welke Jan
Ligthart voor zijn moeder koesterde en
waarin hij de belangrijke taak van de vrouw
als moeder naar voren brengt.
Daarna gaf de heer Koops een paar schet
sen „Uit de school-geklapt" door P. J. Cohen
de Vries, en genoten de aanwezigen voorai
van de humoristische weergaye van de eer
ste ervaringen van een nieuw omierwijze-
Tesje met haar klasse.
In de daarop volgende pauze werd gele
genheid gegeven nog eens te praten met de
onderwijzeressen en onderwijzers, zoodat
ieder kon informeeren hoe zijn of haar kind
het op school maakte.
Tevens werd er ook gestemd over de ver
kiezing van 6én lid voor de oudercommissie.
Door verlaten der school of overplaatsing
moesten een drietal leden van de commis
sie. n.I. de dames Brugmans en Kors, gtls-
mede de-heer Lambinon, aftreden;, doch met
het oog op het verkleinen der school werd
besloten, de commissie in het vervolg slechts
uit vijf leden te doen bestaan.
Na de pauze bleek mevr. Stouten te zijn
gekozen, zoodat de commissie nu weer com
pleet i3 en bestaat uit de dames Rutgers en
Stouten, alsmede de heeren Bruggeman,
Eeckelaert en Nieuwland. Den aftredenden
werd door den voorzitter dank gezegd voor
hetgeen zij als lid van de commissie voor
de school gedaan hebben.
Aangezien de gegeven opstellen blijkbaar
zeer in den smaak van de aanwezigen wa
ren gevallen, gaf de heer K. na de pauze
nog een gevoelige schets van Jan Ligthart
ten beste, waarna werd overgegaan tot de
rondvraag, waarvan slechts een heel be
scheiden gebruik werd gemaakt.
Aan het einde van den avond nam de af
getreden voorzitter afscheid van de aanwe
zigen als lid van de oudercomraissie en me
moreerde hij met enkele woorden het werk
van de commissie, waaruit wel bleek, dat,
alhoewel bij de Leerschool het instituut van
de Oudercommissie vrijwel overbodig was,
omdat er toch wel contact, tusschen huis en
school bestond, er desondanks toch nog wel
feiten waren te noemen, waaruit het nut
van het beslaan van de commissie naar
voren kwam.
Met enkele wenken aan de ouders sloot
de voorzitter dezen weder zeer geslaagden
ouderavond.
De Centrale kiesvereeniging van den
Vrijheidsbond voor den Rijkskieskring Lei
den is Zaterdag in algemeene vergadering
te Gouda bijeengekomen. Met het bestuur
w.iren tegenwoordig afgevaardigden van 29
afdcelingen, en als lid van het hoofdbestuur
was aanwezig prof. dr. B. D. Eerdmans,
van hier.
Medegedeeld werd, dat de partijraad Za
terdag 18 October te Utrecht zal bijeen
komen ter bespreking o. a. van op den voor
grond tredende, punten in de landspoliliek
bij de verkiezingen in het volgende jaar. De
vergadering besloot op grond van practische
overwegingen den partijraad te verzoeken,
voor dezen uitgebreiden Rijkskieskring twee
centrale kiesvereenigingen in het leven te
roepen. De voorloopigje benoeming van den
voorzitter en den secretaris der centrale tot
gedelegeerden in den partijraad werd be
vestigd. Aan hel eind van de vergadering
gaf prof. Eerdmans een uiteenzetting van
het ontwerp-Tariefwct, zooals dat thans in
behandeling komt en wees op de nadeelige
gevolgen, die hieruit zullen voortvloeien.
In het verslag in ons Blad van giste
ren over de tooneelvereeniging „Oefening
baart Kunst" komt voor, dat er door den
heer Breuker namens leden, donateurs en
donatrices aan den heer Van Zijp oen schil
derstuk werd aangeboden, terwijl den heer
Van Wijngaarden oen gouden ring kreeg
met het monogram der Vereeniging Dit
moet zijn: Door den heer Breuker werd na
mens de leden, donateurs en donatrices een
schilderstuk aan den heer Van Zijp aange-
'boden, terwijl de heer Van Wijngaarden een
marmeren inktsAel in ontvangst mocht
nemen. Aan de dames Van Zijp, Van Wijn
gaarden en Breuker bood hij een gouden
ring aan met hel monogram der Vereeni
ging.
Gisternamiddag weer eens een ongeluk
op den Rijnsburger weg. Een tram, uit de
richting Oegstgeest, reed m$l flinke vaart
tegen een wagen met zand even voor de
halte „/Tuinlust". Een vrouw in de tram
schrok zóó, dat zij flauw viel, doch overi
gens liep een en ander zonder ongelukken af
Gelukkig dus weer goed afgeloopen, maar
meer geluk, dan wijsheid, gezien de werke
lijk onverantwoordelijke snelheid, van 20
tot 40 K.M. waarmee de trams over dezen
toch al zoo gevaarlijken weg snorren.
Veel willen wij er maar niet meer over
zeggen; al sedert jaren hebben wij hierop
j gewezen, met resultaat nul, terwijl het aan
tal ongelukken legio is.
Op de lijn Sckeveningen naar Leiden,
Katwijk en Noordwijk (incl. H. R.Ende
geest) van de N. Z. H. T. Mij. heeft het rei-
zigersvervoer in de afgeloopen maand Sep
tember opgebracht f 110.348 (vorig jaar Sep
tember f 59.174). De opbrengst van het goe
derenvervoer, thans vastgesteld over de vo
rige maand, dus oyer Augustus, was f 4510
(vorig jaar Augustus f5340). Voor de lijn
LeidenHeemstede waren de cijfers res
pectievelijk f12.035 (f14.304) en f2456
(f4152).
De „Sts.-Crt." bevat de gewijzigde sta
tuten van de Maatschappij tot Exploitatie
van Groeven en Mijnen alhier.
„Haarlems Dagblad" meldt,
dat het de bedoeling van B. en W. van Haar
lem is, om geleidelijk over te gaan tot as-
phaJtcering van de voornaamste straten in
de binnenstad. Het werk zal vermoedelijk
in ongeveer vijf jaar voltooid zijn.
DeheerA. L. Seeuwen, uitDie-
men, die Zondagavond met zijn vrouw en
zes kinderen in zijn auto in de richting van
Ede reed, is op den Amsterdamsohen weg
ter hoogte van het pompstation der Arn-
hemBche waterleiding, toen hij voor een
hond uitweek, tegen een boom gereden. De
hond werd overreden. Twee kinderen, een
van 4 1/2 en een van 6 jaar, zijn uit de wagen
geslingerd; het eerste kreeg een hersen-
8ohudding, het andere schedelbreuk. Zij wer
den in het Elisabethsgasthuis te Arnhem op
genomen. De overige inzittenden hadden
weinig letsel. Van den auto zijn twee wielen
afgebroken, en is het geheele voorstuk ver
nield.
Bij den manufacturier 6-, i(n
De Rijp, hebben dieven een portefeuille
met f 700 en eem paar confectiekostuums
gestolen. De inbrekers hebben de k^eeren
uit de kamer gehaald, waar 8. en zijn vrouw
sliepen. Zij waren door het keukenraam
binnengekomen
T o e n H r Ms. ,,H eemskerek" gis
termorgen voor het maken van oefeningen
was uitgevaren, is op de recde van Texel
een der waterpijpen gosprongen. Do
stoom, hierdoor ontsnappend, wondde twee
stokers vrij ernstig. Twee andere opvaren
den werden licht gewond. De toestand van
alle slachtoffers is bevredigend.
Een autobus uit Vreeswijk,
gaande in de richting Utrecht, is Maandag
middag, onder de gemeente Jutfaas, omge
slagen op liet Jaagpad terecht gekomen,
doordat de bestuurder van een hondenkar
niet voldoende uitweek. Twee dames wer
den ernstig in het gezicht verwond en een
meisje kreeg van schrik een zenuwtoeval.
De auto is nagenoeg geheel vernield; de
bestuurder kreeg geen letsel. Dr. v. d. Lugt
verleende de eerste hulp. Per auto en den
tram- en bargedienst werden de reizigers
naar de plaals hunner bestemming ver
voerd.
Voor het kantongerecht to
Wageningen heeft terecht gestaan een
dienstbode uit Ede, E. M. D., die geweigerd
had zegels te plakken op haar rentekaart en
de kaart niet wilde inzenden. Bekl. bekende,
zij weigerde ook nu nog te plakken. Als ge
tuige werd gehoord do heer K. K., adjunct-
inspecteur van den Raad van Arbeid. Deze
vortelde dat bekl. op vier plaatsen had ge
diend en hij veel moeite had gedaan de
kaart in te nemen. Bekl. verklaarde, dat zo
voor haar persoon niet wilde plakken, daar
had ze bezwaar tegen. Het O.M. vroeg f 25
of 25 dagen hechtenis, de kantonrechter leg
de een straf op van f 10 of 10 dagen. Bekl.,
die hoogst zenuwachtig was, gilde na de uit
spraak uit: ,,Ik doe het niet, ik loop nog
liever met mijn kop onder een auto." Bui
ten gekomen kreeg ze het zóó hevig op haar
zenuwen, dat zij een halfuur lang doordrin
gend lag te gillen. Den volgenden dag, is
zij, naar men verneemt, volslagen krank
zinnig geworden.
Men schgft uit Dieren aan „De
Msbode": Een in weinige gedeelten van
ons land bekende oogst is hier in vollen
gang. Het betreft het inzamelen van beu
kermoten. Dank zrj dotf storm van verleden
week, dank zij ook het rijkelijk vruchtdragen
der boomen, ligt de grond onder de beuke-
boomen bezaaid met nootjes, verscholen
tusschen takken en bladeren. Het verzamelen
is daardoor over den oenen kant gemakke
lijk, aan den anderen kant zeer moeilijk.
Om een behoorlijk kwantum per dag te
kunnen vergaren, worden de bladeren met
het zaad eenvoudig op een grooton hoop
geveegd, de aldus verzamelde massa wordt
in een groote zeef geworpen, het zaad ver
dwijnt door het schudden automat'sch, de
bladeren komen boven te figgen en de
nootjes onder op het zeef. Op deze wijze
wordt vrij spoedig een kwantum gezocht
en gezuiverd.
Wij hebben deze week met belangstelling
dit werk in de Middachter-allee gadegeslagen
en hadden gelegenheid te informeeren of
deze arbeid loonend is. De betrokkenen
deelden ons mede, dat op dit oogenblik
20 cents per kilo voor do nootjes wordt
betaald. En dat per dag en per man wel
een 40 kilo was te verzamelen, zoodat
een verdienste van ongeveer f 7 per dag
wordt verkregen. Voorwaar voor de Veluwe
een schitterend loon. Ge kunt er geen
ander werk voor do9n, zoo werd ons
trouwens gezegd.
Men meldt uit Groningen: Het
BINNENLAND.
Ernstig tramongeluk bij Leiden.
De Staat der Nederlanden heelt een civiele!
actie ingesteld tegen de beklaagden Inzakt
de malversaties bij den Rijksgebouwendienst
Het wetsontwerp tot wijziging van de Pen
sioenwet 1922.
De memorie van antwoord op het verslag
van de Tweede Kamer betreffende bet wets
ontwerp voorzieningen tegen besmettelijke
ziekten.
De Koning en de Koningin van Engeland
zullen in het a.s. voorjaar een bezoek aan
ons land brengen.
BUITENLAND.
De Duitsche minister van verkeerswegen
afgetreden.
De Engetsche verkiezingsstrijd.
De kwestie van Irak. Vermoedelijk een
nieuwe Engelsche nota.
Mekka is door Emir Ali ontruimd.
woonschip van den heer A. Meerens, welk**
kosten op f 13.000 worden geraamd, is op
het Schildmeer door onbekende oorzaak een
prooi der vlammen geworden.
Wij lezen in „De Schakel van
den Armenraad". Een ambtenares eener
maatschappelijke instelling, onlangs spre
kend met een vrij goed gesitueerd man, uitte
tegenover hem haar verontwaardiging over
het feit, dat hij zijn oude moeder van tachtig
jaar zonder hulp aan haar lot wilde overla
ten. „Och," antwoordde hij schouderopha
lend, „iemand van tachtig jaar heeft haar
tijd gehad. Zulke menschen moesten immer9
niet meer leven I" Van dezelfde opinie was
blijkbaar de zoon, die, aangespoord om zijn
vader te helpen, te kennen gaf, dat een
mensch van 65 jaar er maar tusschen uit
moest knijpen. Nog radicaler van opvatting
wa3 echter wel die vrouw, die, onlangs steun
vragend voor haar schoonmoeder, opmerkte,
dat zij van van haar eigen familie gelukkig
nooit zoo'n last had. In het daarop volgend
gesprek bleek, datvan haar eigen fami
lie niemand meer in leven was. Het meest
bloemrijk drukte zich iemand uit, die, aan
de Commissie in zake onderhoudsplicht over
zijn schoonmoeder schrijvend, de volgende
zinsnede aan zijn pen ontglippen liet: „Nee,
weledele, dan heb ik een edele moeder ge
had, die werkte dag en nacht voor haar zes
kinderen, ze rust nu op 't kerkhof, dat ge
tuigt van haar edel moederhart.
Vrouwtje (komt StaatspeH-
sioen halen): „Ja, juffrouw, wafc mot ik
nou doen
Posteommies: „Nu, een kruisje zetten,
zooals gewoonlijk."
Vrouwtje„Maar ziet uwees, ik ben weer
getrouwd en nou hiet ik anders."-
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De toestand in Irak.
Momenteel is allo aandacht op de gebeur
tenissen in Irak gevestigd. Reeds wordt
hior cn daar flauw het woord Oorlog" ge
bezigd, doch gelukkig is liet nog zoover
niet, naar wij gelooven, al is ongetwijfeld
de houding tusschen Engeland en Turkije
wat gespannen.
De „Times" recapituleert de situatie
aldus
De toestand aan de Noordelijke grens
van Irak wordt geregeld door par. 2, art.
3, van het Verdrag van Lausanne: „De
grens tusschen Turkije en Irak zal worden
vastgesteld in een vriendschappelijke over
eenkomst tusschen Turkije en Engeland
binnen negen maanden. Voor het geval, dat
er geen overeenkomst tussohen de beide re-
geeringen bereikt is bjnnen den vastgestol-
I den termijn, zal het gesohil verwezen wor
den naar den Raad van den Volkenbond.
De Turksche en Engelsohe regeeringen ver
binden zich wederzijds om, zoolang er geen
beslissing over de grenskwestie gevallen is,
goen militaire of andere beweging te on
dernemen, die op eenigerlei wijze den v-a-
genwoordigen toestand van het grond go-
bied zou kunnen wijzigen, welks definitieve
bestemming van deze beslissing zaJ afhan
gen."
Engeland ©n Turkije zijn er niet in ge
slaagd zelf een overeenkomst over het be
twiste gebied te treffen. Op 6 Juni van dit
jaar zijn de onderhandelingen te Konstan-
tinopel afgebroken. Do grens tuBsohen Tur
kije en Irak moet nu worden vastgesteld
door den Volkenbondsraad, die tot nog toe
geen beslissing geveld heeft.
Het tegenwoordige geschil tussohen beide
landen loopt nu geheel over de beteekeni»
van de woorden: „den tegen woord igen toe
stand van het grondgebied." Engeland ver
staat daaronderden toestand zooals hij
was op het oogenblik van do onderteeko-
ning van het verdrag van Lausanne. De
Turken aanvaarden deze verklaring niet,
omdat, op het oogenblik der onderteeke-
ning van den wapenstilstand van Mocdros
op 30 October 1918, het Engelsohe leger in
Mosocl niet verder naar het Noorden ge
vorderd was, dan een lijn even ten Noor
den van Mó8oel en ten Zuiden van Amadia,
en omdat in een plaatselijke overeenkomst
met den beveliiebben der Turksohe troepen
voor een wapenstilstand, deze lijn als de
grenslijn werd erkend.
Dc Engelsche regearing houdt vol, dat
deze tijdelijke regeling tusschen tweo mili
taire bevelhebbers achterhaald is door do
algemeene regeling van Lausanne en dat
men moet uitgaan van den 6taat van zaken,
zooals hij in 1923 was. Nu had intusschcn-
tijd de Engelsche militaire bezetting zich*
uitgebreid over het heelc vilajet Mosocl
tot de lijn Birsivi, Bahnuna, Chakallu,
heel eind ten Noorden van de lijn Mosocl
Amadia.
Bovendien had er nog een verandering
plaats gegrepen, die zelfs de directe aan
leiding is geweest tot het tegenwoordig^
conflict. Ten Noord-Oosten van Mosoel bo-
vindt zich een gebied, waarvan de voors
naamste plaatsen Ashuta, Hani en Chai
zijn, bewoond door Assyrische stammen.
Onder den oorlog hadden deze stammen ziet
bij de Russen aangesloten tegen de Turken,
doch toen de Russen uit Van teruggedreves
werden in 1917, waren ook de Assyricrs ge-
