LAND- EN TUINBOUW.
Rheumatiek
Kloosterhalsem
BRIEVEN UIT SPANJE.""
mes tegenwoordig was, deelde mede, dat het
aantal leden van deze vereeniging op peil
was gebleven, en rnet voldoening kan wor
den teruggezien op de gehouden repetities
en uitvoeringen en verklaarde zich gaarne
bereid in het komende seizoen hare gewaar
deerde medewerking weer te verleenen. Do
dames zijn reeds druk aan 't studeeren en
zullen, zooals de voorzitter opmerkte, velen
weder een paar genotvolle avonden ver-
schal fen.
De voorzitter, benoemd tot afgevaardigde
naar de algemeene vergadering te Arnhem,
bracht verslag uit over zijn bezoek aan deze
stad, roemde de hartelijke ontvangst, ,len
stadhuize door het gemeentebestuur, ge
waagde met groolen lof over de leerzame
en boeiende rede van prof. Constant én was
in een woord enthousiast over het hoogst
prettig samenzijn den afgevaardigden ten
deel gevallen, gepaard ëan het amusement,
aat er den vorigen dag aan verbonden was.
Hierop was aan de orde verkiezing van
een bestuurslid, ter voorziening in de vaca
ture wegens periodieke aftreding van den
heer Silver (voorzitter). Bij acclamatie werd
de heer Silver herkozen. Hij verklaarde zich
bereid deze benoeming weer te aanvaarden,
hetgeen met applaus werd begroef.
Een korte bespreking werd nog gehouden
over de nutslezingen en de feestavonden,
die in het aanstaande seizoen zullen gehou
den worden. De toezegging van de reciteer-
club,.dp mededeeling van den heer Klaver,
dat eenige dames zich hebben bereid ver
klaard ter aanvulling muziek- en zang
nummers ten beste te geven, de.voorloopige
aankondiging van den Voorzitter dat dc fir
ma Van Nelle, haar medewerking wil ver
kenen door het geven van oen filmavond in
de Beurs, over de cultuur van, Ihce, koffie,
tabak enz., een en ander leverde duidelijk
het bewijs dat weder alle pogingen in het
Werk worden gesteld om weer met iets
goeds voor den dag te komen en opnieuw op
te wekken de groote belangstelling in het
Departement, waarover het gelukkig niet tc
klagen heeft.
De Voorzitter sloot hierna de vergadering
met een hartelijk woord van dank voor de
trouwe opkomst en den preltigcn toon, die
er den geheelen avond heeft geheerscht.
Hillegom. Maandag is de prijs der melk
van 16 op 18 cent per liter gebracht. Met
groote sprongen gaat hij dus omhoog.
Een winkelier miste dezer dagen geld
uit de winkellade. Men had een vermoeden
en lette op een loopjongen van een bakker.
Het vermoeden bleek juist; de jongen werd
bij een poging om voor de tweede maal de
lade to lichten, gesnapt. De politie is in de
zaak gemengd.
Katwijk aan den Rijn. De collecte
«door de muzickvereeniging gehouden ten
bate harer kas, om o.a> een nieuwe muziek
tent te plaatsen, heeft opgebracht f 215.37
Katwijk aan Zee. Ter haringafslag wer
dén 3 partijen haring aangebracht. De af
slag had het volgend verloop
36Ö kantjes Volle haring f 26—f 26.65; 14
kantjes volle haring (dood) f 25.49—f 26.65
40 kantjes maatjes haring f 21.45—f 22.45;
10 kantjes Yle haring f 21.30^-f 21.76;
241 kantjes Steurharmg f 21.15f 21.35' ert
71 kantjes Makreelharing f 12—f 15 alles per
kantje.
Noordwijk Binnen. Op het Lindenpleio
werd een zoontje van de Gr. alhier door een
wielrijder aangereden zoodat het ventje een
been brak.
Voor de te houden feesten op 25 Sept.
is door de Oranje-Vereeniging alhier een
mooie collectie prijzen aangekocht; bestaan
de uit huishoudelijke en luxe artikelen, wel
ke bij verschillende winkeliers in de étalage
ten toon worden gesteld.
Dg overplaatsing van dc vrouwelijke
kantoorbedienden van het post- en tele
graafkantoor alhier welke zooals wij reeds
meldden op 16 Sept. was gesteld, is tot 1
Oct. opgeschort.
Noordwijk-aan-Zee. Van de haring-
visscherij kwam Maandag te IJmuiden bin
nen de logger N.W. 1 met 27 last pekelha
ring.
Noordwijkerhout. Op den Jaatslen ker
misavond had hier. een vechtpartij plaats
iusscben twee mannen, afkomstig van
^Iqprdwijk en Voorhout. Eén dér twee, Werd
mot een knipmes in wangen en arm gesto
ken. Dr. Romijn verbond den patiënt en
de dader werd in 't cachotopgesloten.
Ten huize van onzen burgervader
kwam gisteren de eerste gasaansluiling tot
^tand. Meerdere volgen nu spöcdig.
Oegstfleest. Door het bestuur der bur
gerwacht is een onderlinge schietwedstrijd
uilgeschreven, die gehouden zal worden
Zaterdag 27 September a.s. des middags van
8 tot 6 uur op een der scliietbanen te Kat
wijk. In afwijking van vorige wedstrijden,
zal nu in twee afdcelingen gescholen wor
den. Ook is als verplichtend gesteld dat
iedere schutter voorzien moet zijn van het
hem ter hand gestelde vuurwapen van de
laatste uitreiking, die in 't begin van dit
jaar gehouden is. Iedere schutter zal heb
ben af te werken: 2 series van 5 patronen
met 1 proefschot. Houding naar keuze.
Rijnsburg. Door het harmoniekorps
„Wil helm in a" alhier, is ten bate van de
kas, in de groote zaal van den heer J. J.
.Vcrbree oen bazaar georganiseerd, waaraan
verbonden is oen tentoonstelling door Rijns-
burg?chc winkeliers.
G-ebrek aan ruimte was oorzaak, dat
slechts een klein aantal winkeliers aan deze
tentoonstelling kon meedoen, maar niette
min is men er volkomen in geslaagd, aan te
iconen dat men een groote massa artikelen,
in ebe mceet uitgebreide sorbecring en in de
modernste uitvoering ter plaatse kan koo-
pen.
Bij liet binnentreden van de zaal, valt
direct iii het oog de smaakvolle versiering,
waarbij naast vlaggedoek en guirlandes,
planten en bloemen, zoowel voor zaal- als
bandversiering, kwistig zijn aangewend.
Jn het midden, in de lengte van de zaa.l,
le een graslalud aangebracht, waarin fraaie
palmen, primula's en dahlia's een lust zijn
jrovT het oog.
7116
RECLAME.
Het bekende pijnstillende
middel bij Hoofdpijn,neuralgie
en pneumatiek.
Van erkende werking DU
verkoudheid en griep
Om zich tegen vervalschingen te be
hoeden. let men op de oranje band.
Langs de linkerwand van de zaal troffen
wij eerst aan de inzending van don hoor P.
van Delft, vertegenwoordigende het banket
bakkersbedrijf. Een keurcollectie bonbons
is aldaar op zeer smaakvolle wijze in een
glazen vitrine, geheel stofvrij uitgestald,
waarbij do keuze bijzonder uitgebreid is.
Bovendien ook verpakte bonbons, zoowel in
zeer eenvoudige verpakking, als wel in de
meest luxueuse,
De verder tentoongestelde taarten, en het
overige banketbakkerswerk, geven een vol
ledig overzicht van al wat dit gebied alhier
te koop is.
Daarnaast heeft do heer M. v. d. Gugten
zijn stand. Naast een keurige collectie van
sigaren en sigaretten in de moest ruime sor
teering. treffen wij alhier aan een groote
hoeveelheid labaks en sigaretten pijpen, ter
wijl ook de fraaie sigarettenkokers van
hout,, handwerk, een goeden indruk maken.
Do heer P. Schippers, loont wat do papier
en boekhandel alhier kan leveren.
Naast een uitgebreide keuze van boek
werken, alle van Christelijke schrijvers,
treffen wij hier aan schilderijen,, wandtek-
slen en een kleurcollectie schrijfbehoeften.
De hqer Heemskerk heeft een inzending
fruit, Linnen- 'én buitcnlandsch. Peren, ap
pelen, bananen, mekrenen, druiven, enz.
Ook een,aantal eetbare kalebassen, w.o. een
van 72 en een van 50 pond.
Naast het tooneel is een uitstalling voor
ten bate van den bazaar geschonken artike-
lén, van de meest uitecnlóopendë aard.
Naast levende konijnen, treft men hier aan
handwerken, kristal, Goudsch aardewerk en
verder te veel artikelen om een gedetailleerd
overzicht te geven.
Langs de rechterwand vindt men een ver
zameling luxe dames- en kindergoed en
he crcnmode-arli kol en
Mot bijzonder veel zorg is deze inzending
tentoongesteld, waarbij een ruim gebruik is
gemaakt van wollen strengen, wat een kleu
rige, fleurige' indruk maakt.
Kristallen.flacons met Eau de Cologne, en
een uitgebreide collectie heerendassen, ver-
hoogon voorts het aanzien van het geheel.
De heer G. v. d. Perk toont niet minder
dan dertien lüxe-rijwielen in 4 verschillen1
do kleuren terwijl een staalkaart van dertien
verschillende kleuren aan den meest-
eischende gelegenheid biedt, iets naar zijn
smaak le vinden. Verder een legio aantal
ondqrdcelen, lantaarns, pompen, enz.
Als iets nicuvys een vouwbarc vóelpomp
ep een paar stijgbeugels voor kinderen, die j
achter op het rijwiel jnecgcvoerd wordion. j
De heer A.j Driebergen brengt een uitge
breide collectie worst, rookworst én in blik I
verpakt. Voorts eèn demonstratie voor Ar- j
genlijnsch bevroren vlcesch, dat zoowel
rauw als gebraden verkrijgbaar is.
Het tooneel, waarqp gedurende' den ba
zaar de Harmonie 's avonds concerted geeft,
i§eveneens fraai versierd.
Vermelden wij voorts dat de gewone ba
zaar attracties als: sjoelbak, grabbelton, rad
van avontuur énz. aanwezig zijn cn dat
door hot bazaar-comité geen moeilg is ont
zien. Wij twijfelen niet of een welverdiend
succes zal dézen arbeid belóonen.
In den'bloemenhandel ging 'gisteren
weinig om. Doordat voel bloemen verwaaid
zijn was de aanvoer niet groot. Deze be
stond hoofdzakelijk uit Dahlia's, Gladiolen,
Anjers en Helianthus De prijzen waren
slecht. Langzamerhand komen ook Chry
sant hen aan de veiling, waanroor de prijzen
wat beter zijn.
Sassenheim. De vier „Zusters van
Barmhartigheid" zijn ónder het luiden der
fccslklokken uit Boxmeer alhier aangeko
men en gehuisvest in het Wijkgcbouw tot
het St. Bernardusgeslicht klaar is.
Dc tramdienst was Maandag teel ijk in
de war, doordat van een der machines de
as was gebroken Dc reizigers moesten
overstappen bij den ovcryveg Klinkenberg,
Voorschoten. Donderdag 25 September
a.s is het 25 jaar geleden dat de heer W.
Dijkman iiv dienst trad van de fabriek van
Gouden en Zilveren Werken alhier, thans
Kon. Ned. Edelmetaalbedrijven.
Zaterdagmiddag hield de voetbal ver
eeniging Go-On een huishoudelijke verga
dering. Nadat enkele punten betreffende het
elftal waren afgehandeld, werd, in de va
cature C. Limburg, die als secretaris en lid
bedankt had, tot secretaris gekozen de heer
H. Elskamp Jr. De voorzitter A. G. Els-
kamp wijdde enkele woorden van dank aan
den afgetreden secretaris voor hetgeen hij
in deze functie had verricht. Op aandrin
gen van enkele leden werd besloten een
tweede elftal te formeeren.
Zoeterwoude. Burgerl. stand.
Geboren Anthoriius Z. v. W. van Diemen en
A. A. Scheel. Nicolaas Agnes Maria, Z.
v. J. J. Rodewijk en van J A. v. d. Meer.
Cornelis Adrianus, Z .v. W. v. d. Drift en
van A. A. 'van der Ploeg. Maria Johanna
Hendrika, D. v. C. J. van Leeuwen en v.
C. J. Olslhoorn.
Ondertrouwd: Cornelis Diemei en Helena
Agallia Verdbgaal. Cornelis van Haaster
en Anna van der Lee.
RECLAME.
Goede eetlust, goede spijsvertering,
goed bloed en een goed humeur worden
verkregen door Foster's Maagpillen te ge
bruiken. Deze pilletjes helpen de lever,
maag en ingewanden door de vloeiing der
gal to regèlen. Zij werken zeer zacht en
hebben geen nadeeligc reactie. Prijs per
flacon van vijftig vevsnikerde pillen f0.65;
in apotheken en drogistzaken. 7122
PLUIMVEE.
Sprobkeis uit de praktijk.
Aannemende, dat het g^ópthoenderbe-
drijf oordeelkundig wordt uitgeoefend, welk
bestand vindt men dan daar op bijv. 1 Octo
ber, r— als het nieuwe boekjaar begint
en hoe is de behandeling dei jióendcrs in de
volgende wintermaanden 1
Men zal er dan vinden:
1. Oude-fokhanen. In ieder groofchoen-
derbedrijf zijn er fokhanen, welke reeds in
één of zelfs meer fokperiodes hebben dienst
gedaan en hoedanigheden hebben, welke
door den fokker op prijs worden gesteld
en daarom worden aangehouden. Dat zulke
dieren in allo opzichten aan de standaard-
eischen van het ras voldoen, behoeft geen
betoog.
Zijn deze fokhanen aan elkander gewend,
dan worden zij bij elkander gehuisvest; zoo
niet, dan dienen zij ieder afzonderlijk ge
huisvest te worden, met een. daghok en zoo
mogelijk met een; stuk groenland (gras
klaver) als uitloop.
Déze fokhanen' zijn of komen in den rui
en moeten derhalve alles hebben om dien
rui zoo goed mogelijk door te komen. Zij mo
gen in dien tijd een weinig -vertroetel 1
worden.
Zèodra evemvot dc rui achter den rug is,
worden zij 'geleidelijk op: onderhoudsvoer
gebracht, d.w.z., op volop en zoolang moge
lijk versch groenvoer cn graanvoer, dat zij
korrel voor korrel uit het strooisel zullen
moeten opzoeken, daar zij anders lichtelijk
te vet zouden worden en ongeschikt zijn
voor hun taak, als het foktijdperk aanbreekt
Tegen dien tijd worden zij nogmaals aan
een scherp onddrzoek aan den lijve ondcr-
v/orpen; om uit te maken of zij zich geheel
van den rui hebben hersteld en wederom
krachtig zijn voor de fokkerij Zoo ja, dan
worden zij door krachtvoer en beweging in
goede fok-eonditie gebracht en op tijd bij
den foktoom geplaatst. Zoo neen, dan is dat
aanhouden een strop, voor <jlen fokker en
spoedig opruimen door de slacht een ver-
eischte.
2. Jonge fokhanen. Gedurende het op
voedingstijdperk zijn de kuikens voortdu
rend opmerkzaam gadegeslagopgeworden,
gelbidelijk alle minderwaardige exemplaren
verwijderd >en tijdig de fiaapto'e^. van de
hennetjes gescheiden, r;
Alleen die haantjes worden aangehouden,
welke aan de standaard-eischen van het
ras voldoen en welke zich geheel zonder
stoornis krachtig hebben ontwikkeld. Alle
andere exemplaren worden gaandeweg op-
gerpjmd.
jAapgezien deze haantjes, hij qlkander zijn
opgevoed, kunnen z ijbij elkander blijvèn,
wat besparing van huisvesting geeft. Even
als dé oude foktoomen, moeten zij een dag-
hok en zoo mogelijk een stuk groenland
(gras ri- klaver) tot uitloop hebben.
Daar do jonge fokhanen nog uitgroeien
en zij tegen het begin van de fokperiode
zoo krachtig'mógelijk moeten zijn, zal de
voeding een andere moeten zijn dan voor do
oude fokhanen, en wel krachtvoer met volop
cn zoolang mogelijk versch groenvoer, be
nevens graanvoer dat zeer zeker ook door
hen korrel voor korrel uit het strooisel
moet worden opgezocht. Dat krabben cn
scharrelen is beslist noodzakelijk voor een
verdere krachtige ontwikkeling van het li
chaam en om hat vet worden tegen te gaan.
Do hoeveelheid krachtvoer moet met het
oog op dit laatste ook maar even voldoende
zijn, terwijl do droogvoer-methode hier min
der op baar plaats is.
Door af en .toe een onderzoek aanden
Ujy.e te doen, jian de fokker zjch overtuigen
ovèr den tóestand van'dë'dieren. Van de
jorvge fokhanep is den fo.kkèr jniét's anders
bekend dan de afstam rtiing;, door .bijv', in
December de'jonge harten bij de jonge hen
nen te plaatsen, kan hii zich overtuigen
van de mate van vurigheid. Door de vurige
hanen te merlin en dc overige.een rijd later
nogmaals te laten proefstoomen, kan hij
een beter oordeel vellen. De ,,lalcsche ha
nen kunnen dan worden opgeruimd.
Later worden de jonge fokhanen op tijd
bij de foktoomen geplaatst.
3. Oude fokhennen, d w.z. dieren, welke
den eersten leg achter den rug hebben en
bewijzen hebben gegeven goede legsters te
zijn.
Ook deze hoenders zijn of komen in den
rui en moeten evenals de oude foktoomen
alles hebben 0111 dien tui zoo goed mogelijk
te bestrijden. Ook zij mogen in dezen tijd
wat vertroeteld worden.
Is de rui evenwel achter den rug, dan
worden zij eveneens geleidelijk op onder
houdsvoer gesteld, vooral met het doel om
de legorganen geheel op rust te doen komen
Er mag dus van prikkeling' van die organen
door een of ander voer geen sprake zijn en
zij krijgen dus dezelfde behandeling als de
oude fokhanen. Tegen het begin van de fok
periode worden de oude fokhennen en
vooral zij, welke voor de 2e of 3de maal de
fokperiode zullen medemaken aan den
lijve onderzocht of zij voor de fokkerij in
aanmerking komen. Nadat de foktoomen ge
vormd zijn,worden de fokhanen daarbij
geplaatst.
—4. Jonge hennen, d.w.z. de vroegbroedhen
nen van dit jaar (zie jonge fokhanen), welke
geheel aan de standaard-eischen van het
ras voldoen en zonder eenige stoornis zoo
krachtig mogelijk zijn ontwikkeld. Deze
hennen werden afzonderlijk gehuisvest,
eveneens met daghok en een groenland
(gras en klaver) als uitloop.
Ook deze hennen moeten zich nog verder
ontwikkelen, bovendien legrijp wPrden, aan
den leg komen en den leg volhouden gèdu
rende de wintermaanden. Met de voeding
dient daarmede rekening te worden gehou
den, welke dus nog krachtiger moet zijn
dan die der jonge fokhanen, omdat deze
dieren gedurende dien tijd niets anders
te doen hebbe ndan zich krachtig te ontwik
kelen.
Deze bennen zullen door valnesten op den
leg moeten worden gecontroleerd, zoodat de
slechte óri minder goede legsters kenbaar
en tijdig door de slacht opgeruimd kunnen
worden.
5. Jonge hennen, d.w.z. de vroegbroed-
hennen van dit jaar (zie jonge lokhanen)
welke zonder eenige stoornis kraohtig ont
wikkeld zijn, doch uiterlijk niet voldoen
aan de eiechen van het ras.
In een groöthoenderbedrijf, alwaar slechts
één en nog wel witkleurig ras wordt gefokt,
heeft men nog tal van henneD, welke niet.
aan standaard-eischen voldoen, hoeveel te
meer hennen zullen er dan niet zijn in die
grootbedrijven, alwaar meer dan één en
nog wel veelkleurige rassen worden gefokt.
Feitelijk zouden ook déze hennen geleide
lijk en tijdig door de slacht moeten zijn
opgeruimd, maar aangezien zij gedurende
den eersten leg cn alleen voor eierprodue-
tie gebrujkt kunnen worden, kunnen zij
evengoed het volgend jaar tegen het eindi
gen van djen leg worden afgeslacht. Voor
zulke hennen zijn altijd tal van liefhebbers
te vinden. Blijven zij e;venwel in het bedrijf
zelf dan dienen zij op dezelfde wijze be-,
handcld te worden als de jonge hennen,
welke aan de eisehen voldoen.
RECLAME.
verdrijft de pijn
7118
Madrid en Toledo.
El rapido de eigenlijk eenige gelegen
heid waarmee pien reizen kan, daar de af
standen zeer groot zijn zou ons naar
Madrid,voeren. Deze treinen bestaan uit
sluitend uit le en 2e klasse, en wel drie jo
en een ,2e, waardoor het op tusschcnsba-
tiona bijna onmogelijk wordt een plaats te
krijgen 2e klasse, men is dus genoodzaakt
Ie te reizen. Ook heeft' men de gewoonte
om eenvoudigweg geen rijtuig in te schake
len, wat ditmaal het gevolg had, dat 20
menschen dien dag geen plaats konden krij
gen, ook wij dus niet. Nada niets, zeggen
de Spanjaarden of manana morgen, qai-
ra misschien en ze berusten wo schre
ven het reeds zonder klacht. Deze warm
bloedige zuiderlingen blijven koel, staan
niet op tegen een overheid of overmacht;
hoe geheel anders dan bij ons, waar dade
lijk stroomen ingezonden stukken in de cou
ranten volgen van gedupeerden, enfin 1 dan
manana en we gingen.
We passeeren een uur lang met groote
snelheid prachtige landschappen met rots
gevaarten en valleien, waarin overal de
gehuchten, in de lucht troepen gieren, zwe
vend, komen wij in vlak 'terrein. Burgos
Van uit de verte zien we reeds de machtige
kathedraal, die alles overheerscht, grijs,
zilverig grijs is de kleur in de omgeving
van het warmgrijs der huizen. Een sympho-
nie van zilver en oudgoud, het castillo
roodachtig grijs op een 50 M. hooge rots
massa gebouwd, en dan Val ladolid Bal-
jadolï zeggen de Spanjaarden. Van het'sta
tion uit is niets te zien van de stad en 7e
lijkt- ons ook van beweeg en intens léven
niet veel belangrijks te hebben. Tot Segovia
is het landschap eentonig en eenzaam, zoo
dat zelfs een valk op de telegraafdraad
rustig blijft zitten terwijl de trein voorbij
snort. Segovia, militaire academie. De aan
staande officieren loopen aan tweeën ge
armd op het perron, de Rapide brengt af
leiding voor hen, die daar in het stadje wel
opgesloten lijken. De meisjes lonken en vin
den het jammer dat deze knappe jongens
niet aan hun aj*m wandelen. De trein krijgt
een andere machine cn keert op haar weg
in grooten boog om Segovia naaj Madrid,
waar het landschap wederom van vlak- in
bergterrein overgaat. De avond valt. Wo
rijden langs een helling aan de eene zijde
de hoogte, aan dc andere zijde de vallei.
De zon kleurt nog even het landschap, lang
zaam kruipt een mistwaas uit het dal tegen
de bergen op, een diepblauw paars krijgt
de overhand om in indigo te eindigen.
Madrid, de wereldstad, ojt heuvels ge
bouwd, vergt veel van onze kuitspieren, ter
wijl we naar een hotel zoeken. We vragen
de weg cn dadelijk, blij een dienst te kun
nen bewijzen, klopt men ons vertrouwelijk
op dc schouder echt Spaansch ze doen
j het overal en altijd, en we zijn in een wip
waar wc wezen moeten. Puerte del Sol, het
j hartje van Madrid (als dc Dam in Amster-
j dam) is het drukste punt, tien straten ko-
l men er op uit en steeds den ganschen dag
tot diep in de nacht 2 3 uur heerscht
daar het leven.
We ontmoetten opvallend veel blinde be.
delaars. Voor wandelaars, gewoon aan
vlakke wégen, is deze stad zeer vermoeiend,
sommige straten hellen sterk. De Manza-
nares, ccn onbenullige rivier, in deze tijden
bijna droog, voorziet Madrid van water en
op de buitenboulevards, breed, rijk van aan
leg, vloeit steeds dit water ter verfrissching
der atmospheer.
Het doel was 't Prado-museum met baan
buitengewone collectie meeeterwerken. He$
ligt omgeven van parken vlak naast den Bo-
tanischen tuin, die aan alle zijden vrijen toe
gang heeft en dan ook druk bewandeld
wordt.
Subtropische bcomen en planten alien
aard worden daar verzorgd met het leven
wekkend water op de wijze door de Mooren
eeuwer terug reeds in praktijk gebracht,
fgeulleiding-systecm).
's Morgens. Frisch en kcht de lucht, nat
de besproeide stra-ten en pleinen. Op een
open gedeelte in het park 2ijn eenige'kleu
ters bezig met een kinderspelletje "(stieren*
gevechtje). Zo nemen hun jasjes als 100de
lappen en een is stiertje en krijgt tocwaar
twee stokjes met haakjes (banderillos) in
zijn schouder, ze doen bet met geestdrift.
Gesterkt betreden we het Pi ado. Velas
quez beeld staat voor zijn woning, die hij
Jeelen moet met rijn broeders Goya en
Greco-
Rijk, breed, zuiver van licht -tn indocling
en plaatsing van bee'den e: mozMacn, geeft
dit museum een weldadig gevoel van schoon
heid. Wé betreden de zaal van Goya's ta
pijt- en wandschilderingen. Een schok vaart
ons door de leden, ln sombere kleuren 2ijn
Hexensabbat, geweldig van grauwe grijs
heid, bloeiend met een enkele roodbruine
noot. Een zoo gesloten compos.'tie, dat het
je benauwt en klemmend maakt, maar on
vergetelijk boeit. Is er ooit een bedoeling
sterker werkend naar bui ion geweest, dn-n
dit wcrkl In de ziel gcgit-j-fn zoeken we
opluchting en vinden die in Wabteau's beide
meesterwerken van goddelijk* rijkheid met
zijn afgestemde gele ne roode en blauw
grijze kleuren puntig ge teekend met gede
cideerde lijnen. Teniemen 2rer vele in aan*
tal, mooie en minder mooie specima. Brou
wer, Breughel en Van Goyen, waarop onze
Gabriel geïnspireerd moet zijn Een gevoel
van ergernis kunnen we niet onderdrukken,,
zooveel schoons aan Nederlandsehe Kurifit
is ons tijdens de Bpaansche overheersching
ontnomen, evenwel de werken zijn met
zorg en piëteit gehuisvest, uitgezonderd de
onhebbelijke gewoonte om do schilderijen
van nummers te voo:zien in witte cn roode
verf op de werken zelf
Het ligt niet in de üdotliDg diep in to
gaan op het kunstgehalte van de werken ta
het Prado daar het hier niet de plaats is.
Als Velasquez meesterwerk wordt gcH
noemd dé Overgave van B'cda". Voorong
is het dit niét, de Tapijtweefstcr wint het
verre.
Knap, koud, veel blauwgrijs, veel brui
nigheid; De soldatenfiguren voorop rijn te
groot, afstand is door de middenfiguren
niet verkregen. Het bindend element, ook
als atmospheer, ie afwezig.
Maar we zien Velasquez hier eigenlijk
niet, No. 1200 een hofnar. Een doorweefd-
heid van fijne parelgrijzen en paarsroodéD
van edel gehalte, over het geheeie werk
volgehouden, brengt een trilling van zilver»»
toonenen zoo is het met de meeste van
zijn wei-ken. Buitengewoon zijn de „Zitten
de Nar" las Mchinas", Isabella van Bour*
bon met heerlijk geschilderde mantel, de
beide Romeische landschapjes, dc dwerg
yan Filips IV met de prachtlijn in het open
liggende boek.
Het.toeval wildé dat juist voor een deï
werken van Velasquez vier boeren stonden
uit de omtrek van Madrid in zwart en
bruin fluweel met grijs en Bleenrood, paara-
grijs en dofzwart aan hoeden op, en 't
treft ons dat ze in kleur diezelfde zilver
heid hebben als de werken die ze beochou*
wen. In omlijsting gezet ware het een sehil-
derij van Velasquez reive. Een vreemde
gewaarwording ondergingen we bij dc her
innering aan de g oote tentoonstelling van
Rembrandt in 1903 te ylmsterdam. DaaJi
waren de beschouwers lijkkleurig tegen de
met goudgloed overgoten bloedvolje men
schen. van leventintelende warmte, door deö
Magiër Rembrandt geschapen. Tintoretto
378 en 373 portretten, Rembrantiek licht iü
heb wit, zonder diens gloeiing, overigens f8
fijne glanzen van paars en groengrijs in dö
klceding.
Titiaan's „Venus en de muziek" is eert
wonder. Filips II edel van houding en ht»
gehouden toon en zijn Ruiterportrct vail
Karei V zijn onsterfelijke werken. Veio»
nese wat1 academisch. Giorgionc 288h
Klaar en zuiver en koel- voornaam. Maü*
tegna's „Maria's dood"- als een edelsteen
van het zuiverste water. Raphael in aijrt
portret van een kardinaal, het koele strak*
ke gelaat rustig tegen het fond, dat prach
tig saanen8temt met het zachte rood van
den mantel.
In heel deze keurverzameling treft de
majesteit van de geniën en mes voelt lioh'
klein temidden dezer goden, en de werkeö
hier aanwezig houden Let uit tegen dc in de
Salon Carre in bet Louvre gehangen schat
ten. Maar we waren nog niet voldaan, do
jacht naar het schoone, dat Spanje biedt,
moest voortgezet worden en we gingen naai
Toledo.
Het nieuwe station, op 500 M. van de
stad gelegen, bracht eerst ontnuchtering,
maar nauwelijks de bocht om of we ont
waarden het wonder der Saraceenen. To
ledo, een steencn massa, gebouwd op rots
plateau van plm. 4 K-M 2 en 60 M. boveri
de Taag, die de stad in een boog bijna ge
heel omsluit, als de arm om de leeet van do
schoone, is niet anders te bereiken dan
langs een glooienden weg van ruim 1 K.M.
om dc stad, of korter, men gaat een 300
steenen trappen op. Door een groote poort
met dikke eiken deuren, beslagen met ijze
ren knóppen, betreedt men de Calle, dié
nauw kronkelend hoog en laag gaande
voert naar de Plaza Zocodovèr, zoo genoemd
naar het beroemde hoofd der Mooren. Hoo
klein de stad ook is, men verdwaalt onop
houdelijk daar de straten, in breedte af
wisselen van 3 tot IV2 M. als kurkel.vVkcrö
in elkaar draaien. Hobbelige en losliggen
de rotakeien verhinderen het gaan. In den)
bloeitijd onder de Mooreoi telde de
200.000 inwoners, nu slechts 31.000.
Het was warm 110 gr. in de schaduw, iö
het zonnetje 135 gr., maar men verdraagt
de warmte en we waren noch naar lichaa®
