AGENDA.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Zcleirïag.
Volksgcbouw: Dansavond.
Zondag.
„Do Burcht": Dansavond. 8 uur.
„Jeruël" (Grooncslccg fG): Jcugdsamen-
komst te halfelf. Zondagsschool le halfeen
„Jeruël" (Midelslegrachl 3): Samen
komsten te 10 en te 7 uur.
Leger des Heils: Samenkomsten te 10
uur, balfvicr cn halfacht.
Morschweg 59Samenkomst. Halfacht.
Volkssamenkomst te 8 uur.
„Zomcrzorg" (zaal)Concert. 8 uur.
R ij s w ij k. WielerbaanWedstrijden.
8 uur.
Maandag.
Volksgcbouw: Int. Jeugddag „Dc Zaaier*'.
8 uur.
„Zomerfusl": Zornrrfce^tavond afd. Leidon,
Ncd. Reisvereeniging Ualfnegen.
De apotheek van „Hulp dor Mensch-
heid", Hooigracht 48, is altijd geopend, doch
alleen voor leden van dat Ziekenfonds.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 1 September
tot en rnet Zondag 7 September waargeno
men door de apotheken der heeren A. J.
Donk, Doezastraafc 31, tel. 1313, en G. F.
Reyst, Steenatraat 36, tel. 136.
De geneeskundige Zondagsdienst van Za
terdagavond, te acht uur, tot Maandagmor
gen, te acht uur, wordt te L e i d e d waar
genomen door de doctoren Boonacker, tel.
266; Mulder, tel. 900; Mnyzert., tel. 2268; en
Poortman, tol. 1481.
Deze dienst woidt dan teOegstgeest
waargenomen door dr. Varekamp, Geveïs-
straat 32, tel. 1916.
Hol programma voor het concert in
den tuin van „Musis Sacrum" vanwege de
Centrale Commissie voor Arbeidersontwik
keling, op a.s. Maandagavond, luidt:
Leidsch Muzick-Ensemble „Bobelle": 1.
Carmen, Marsch, G Bizet; 2. Ouverture
„Marilana", W. Wal/ace; 3. Andante uit de
öe Symphonie, L. v. Beethoven.
Liederen, le zingen door Koor A van ,,De
Kteine Slem". 1. a. Een wandeling in het
zonnetje, b Kijk, zoo'n lustig spannetje, c.
Van Ami, de wakkere tuinmansknecht, alle
drie van Calhr. v. Renncs. Liederen, t# zin
gen door Koor C. 2. a. Morgenzang, Fr. Abt;
b Lente, Cathr. v. Renncs; e. Dc Lente voert
een keer aan, Fr. Abt Liederen le zitfgen
dcor Koor A 3 a. Die rare To, b. Jantjes
schallen, e Twee rockers, d. Dikkie's krie-
brlkousen alle van J. W. van Sellen. Te
zingen door Koor B. 4a De standvastige tin
nen soklaal, Hcndr. v. Tussenbroek. Liede
ren, te zingen door Koor A. 5. a. Vechters
bazen, J P J. Wierts; b. Jan en zijn nieuwe
broek, L. A. v. Tetterode; c. Haring als
zalm, Kor Kuiler. Liederen, te zingen door
Koor C 6. a. Bootlied. Fr. Abt; b. Hel An*
gel us k lept in de verte, Galïlr. v. Renncs;
c Vogeltjes zingen, Fr. Abt
Leidsch Muziek-Ensernble „Bobctlo": 4.
Eine Kleine Nachlmusik, W. A. Mozart; 6.
Er woieht der Sonne nicht. Blankenburg.
Een regenachtige avond en een mooie
lilm, wal moet er meer toe meewerken, on
een vollen bioscoop le krijgen?
Zóó was 't in liet „Casino", waar we hol
volgende te aanschouwen krijgen; Begon
nen wordt mol Hollandsch nieuws, waarbij
wc o a zien de begrafenis der op dc Schelde
omgekomen visschers en den ontzettend* n
•pctVoleumbrand te Vlissingcn, zeer mooi
zijn de opnamen van de ontzagtijke rook-
ma«sa's, die als zwarte wolken tegen den
hemel afsteken. Verder krijgen we onze Hol
la ndsehc schermers cn boksers te zien op
de Olympiade.
Nog voor de pauze een comcdje in 5 be
drijven, „Jack mag van geluk spreken
"n keurige film met William Russell in de
fioofdrol.
Daar de zangeres plotseling ziek was ge
worden, kon de film „Cavalleria Rusticana"
niet doorgaan, doch het publiek werd nu
vergast op dc goerl gespeelde mooie muziek
daarvan.
Inplaals van deze film kregen we „Eldo-
rndo" een Spaanse lie zeden film in 6 acten
v/clke, gezien het mooie spel van Eva Fran
cis als Bybilla, ook zeer boeit en 'n aanbe
veling waard is.
Hel Luxor-theater geeft eveneens een bij
zonder goed programma. Voor de pauze een
weck journaal en mooie insecten opnamen
in natuurlijke kleuren Hierna „De Dochter
der Stormen" in 6 acten Deze zeemansfilm
is rijk aan schitterende zee opnamen in hun
volte pracht Na dc pauze de hoofdfilm „hel
Hemelse hip", in 6 acten. Deze film is in een
woord schitterend gemonteerd, en vol inter-
fcssante momenten Zij werd gisteravond dan
ook van hel begin tot het einde met belang
stelling gevolgd.
De heer Th. L. W. van Leeuwen, krui
denier Ileeronstraat No. 84 heeft zijn xaalc
gohccl verbouwd cn uitgebreid. In dc eer
ste plaats trekt nu de aandacht de nieuwe
voorpui met groole spiegelruit terwijl ver
der do winkel door bijtrokking van een
woonkamer aanmerkelijk is vergroot.
De winkel biedt nu een mooi aanzien cn
dc eigenaar heeft er voor gezorgd door uit
breiding van het aantal artikelen dc zaak
een nieuwe aantrekkelijkheid te geven.
Heden biedt hij zijo cliënteele een bijzon
dere attractie. Men leze daarvoor de ad
vertentie in dit blad.
Het werk werd ten genoege van den eige
naar uitgevoerd door do aannemers de hoe
ren Barthen en Van der Stel, terwijl dc
aeeron Bricr en Den Edel respectievelijk
voor liet verf werk cn de clectvische verlich
ting zorgden en do heor Dusoswa den win-
kolopstand maakte.
De heer Joh. P. Gordijn, in Leiden
.Welbekend als muzikant, beeft thans in het
perceel Pieterskcrkkoorstcog No. 7 een zaak
geopend in sigaren, sigaretten en tabak,
nndat eerst den winkel onder leiding van
onzen stadgenoot den heer Aniba aan een
restauratie werd onderworpen.
Wij hebben heden een kijkje genomen
in dit m«tgazijn en cr een guustigen indruk
van meegenomen. Het magazijn is voorzien
van merken uit dc beste fabrieken.
Het reizigeivervoer der N.Z.H.TM.ij.,
heeft in de afgcloopen maand Augustus op
de lijn van Schevcningen naar Leiden, Kat
wijk en Noordwijk (inch H. R.-EndegeesO
opgebracht f 167.434 (verleden jaar Augus
tus I 94.705) cn het goederenvervoer f 35GG
(f4142), terwijl deze cijfers voot de lijn van
Leidcjr naar Heemstede respectievelijk zijn
f 14 929 (117.116) en f 1335 (11870).
Ook in deze maand 2al de Directie der
Nedcrlamlsohe Spoorwegen nog eenige goed-
koopo rteinen naar Arnhem en Nijmegen
laten loopon.
Voor de eerste maal dat gisteren de
mark (kaarten op de lijnen Hoofddorp-Woer-
dcn-Alphen-Leidco, werden uitgegeven, is
zoo'n druk gebruik gemaakt dat alle treinen
op die baanvakken extra versterkt moesten
worden.
Er is een rijwiel ge-slolen uit hel ge
bouw dor „Leklsche GL"
Hedennacht is aangetroffen, zittende
bij de Nederlandse he Bank, oen vrouw, die
onwel was. Door de Eerste Hulpdienst is zij
naar hot Aca/d Ziekenhuis gebracht.
Eod luxe auto aau den Haagwog is
gistermiddag door den gelen autobus Lei
denDen Haag aangereden. De luxe-auto
werd tegen een boom gedrukt en voor een
groot gedeelte vernield. De chauffeurs ge
ven elkaar de schuld, zoodat dc zaak in
onderzoek is.
Ter Gemeentelijke Arbeidsbeurs alhier
zijn thans Ingeschreven 643 werkzoekenden
KERKELIJKE BERICHTEN.
Doopsge2. Gcm.: Zondagmorgen, te tien
uur, ds J. Wuite.
Duits che godsdienstoefening: Weeshuis
Hoogl Kerkgracht, ingang tussehen de
nummers 17 en 21 Zondagmorgen, te half-
elf, Pastor Zernick, van Berlijn.
Église wallone: Dimanche matin, k 10
heures, Mr Cler.
Rvang.-Luthersche Gem Zondagmorgen,
te hal fel f, ds. J. Ph. Makkink.
llomonstrantsoh-Geref. Gein Zondag
morgen, te halfelf, dr. Lente.
Ver. voor Vrijzinnig-Hervovmllen, Volks-
hvris: Zondagmorgen, te halfelf, ds. A. van
der Wissel.
Vrije Kath. Kerk, Bonifaciuskapel, Stil
le-Rijn ia: Zondagmorgen, te halfelf, dienst
Hei inkomen der Nederlanders.
In hot „Statistisch zakboek" kwam een
belangrijk staatje voor betreffende de Rijks-
inkomstenbelasting over het belastingjaar
1921/1922. In totaal waren 1.638.456 per
sonen aangeslagen voor een inkomen van
4292 millioen, opleverend een belasting van
ruim 130 millioen
Thans treffen wij in de Auguslus-allevc-
ring van het Maandschrift van het Centraal
Bureau voor de Statistiek de overeenkom
stige cijfers aan betreffende het belasting
jaar 1922/1923, waaruit blijkt, dat het aan
tal aangeslagenen is toegenomen tot
1.690 156, doch het totaal inkomen is ge
daald lot 4138 millioen, in verband waar
mede het totaal der belastingen vermin
derde tot 111 millioen gulden, d. i. dus een
achteruitgang van 19 millioen.
Bij vergelijking van hel aantal aange
slagenen voor de hoogere inkomens blijkt,
dat het aantal personen, aangeslagen voor
een inkomen van f20.000 en hooger van
1921/1922 op 1922/1923 is gedaald van
13.036 tot 10.754, terwijl de cijfers voor een
inkomen van f 60.000 en hooger resp waren
3.780 en 2.821 en voor een inkomen van
f 100.000 en hooger resp, 1.335 en 934.
Van de 1.690.156 belastingplichtigen over
1922/1923 is ruim 63 pCt. aangeslagen voor
een inkomen beneden f2000, 94 pCt. voor
een inkomen beneden f 5000 en ruim 98 pCt.
voor een inkomen beneden f 10.000. Slechts
1,8 pCt. van alle aangeslagene een inkomen
van f 10.000 of hooger en slechts 0.63 pCt.
van f 20,000 of hooger.
In verband met de voor deze belasting
geldende progressie betaalden de 63 pCt. van
alle aangeslagenen met een inkomen bene
den f 2000 iels meer dan 10 pCt. van het
lotaal der belasting, daarentegen betaalden
de 1,8 pCt. met een inkomen van f 10 000
of hooger ruim 55 pCt. van de totale belas
ting, waarvan ruim 46 pCt. voor rekening
kwam van de personen, aangeslagen voor
een inkomen vdn f 20 000 of hooger, bijna
35 pCt. voor hen, die een inkomen hadden
van f 50 000 of hooger, terwijl nog 24 pCt.
betaald werd door de 934 personen (0 06
pCt.) van het totaal aantal) met een inko
men van 1 100.000 en daarboven.
De heer P. Goedhart, directeur der
5de Hoogere Burgerschool met 5-jarigen
cursus aau de Raamstraat, in Den Haag.
heeft tegen einde April 1925 wegens het
bereiken van den leeftijdsgrens ontslag ge
vraagd uit zijn betrekking.
De Minister van Financiën heeft in
gesteld een commissie, welke tot taak zai
hebben te onderzoeken of en, zoo ja, op
welke wijze, bezuinigingen zijn te bereiken
op de diensieii van do scheepvaartinspectie
en van andere op de scheepvaart betrekking
hebbende diensten en adrainistratiën.
In die commissie zijn benoemd: tot lid
en voorzitter mr. G. Seret, advocaat en
procureur, te Amsterdam; tot leden mr.
H. F. do Boer, bezuinigingsinspecteur bij
het Departement van Financiën; C. I. Dek
huis, expert, te Amsterdam; A. 11. de Goeje,
oud-hoofdinspecteur van de scheepvaart in
Nederlandsch-Indië, to Rotterdam; Pt van
Huizen, chef vervoer Hollandsche Stoom
boot-Maatschappij, te Amsterdam; G. J. Lap,
lui Raad voor du Scheepvaart, te Amster
dam. mr. H, J. D. van Lier, oud-voor-
ZiUer van de commissie van advies voor
c?cn havenarbeid, te Rotterdam; W van de
Poll. havenmeester gemeente Amsterdam; mr.
A. Spanjer, bezuinigingsinppectenr bij het
Departement van •Financiën lot secretaris
E. Weber, hoofdcommies bij het hoofdbestuur
der posterijen en telegrafie
De toestand van het Tweede-Kamer-
lid mr. G. A. Boon is sinds eenige dagen
flink vooruitgaande. Ofschoon de heer Boon
zeer verzwakt is, mag geheel horstel ver
wacht worden. Meyrouw Boon, die met haai
man in het Algemeen Ziekenhuis te Velp
verpleegd wordt, is nagenoeg hersteld.
De Minister van Financiën heeft aao
de Inspecteurs der Directe Belastingen mede
gedeeld, dat in 1925 geen gelegenheid zal
worden gegeven tot het afleggen van het
examen tot benoeming van R'gksklerk bij de
Belastingen. Dit houdt verband met het feit,
dat er een overcompleet bestaat van parti
culiere klerken, die aan genoemd examen
hebben voldaan en nog steeds op hun be
noeming tot Rijksklerk wachten.
Naar „Het Volk" verneemt, heeft
de Regecring zich dezur dagen met een
brief gericht c.a. tot den gezondheidsraad,
met het verzoek te adviseeren inzake het
denkbeeld, eerlang over le gaan tot op-
helling van de verschillende huurwetten,
die in den cridistijd zijn tot stand gekomen.
Deze brief is nu ia handen gesteld van de
uit den Raad samengestelde commissie voor
de volkshuisvesting.
Naar aanleiding van het vermelde
adres van het bestuur van den Algem. Ned.
Zuivelbond aan den Minister van Waterstaat,
heeft de Naaml. Vennootschap Van den
Bergh's Fabrieken aan dien Minister een
adres gezonden, waarin zij zegt, zich op
technische gronden volkomen gerechtigd te
achten, in haar reclame voor margarine
van karnen te gewagen. „Zoolang tocb,"
aldus schrijft zij o.m., „de margarine-in
dustrie, die een geschiedenis van meer dan
50 jaren achter zich heeft, bestaat, is
margarine geproduceerd naar een procédé
van bewerking van melk met andere vetten,
geheel overeenkomstig met die, welke de
melk bij de bereiding van boter ondergaat,
en die dan ook zoowel in de vakliteratuur
als in het spraakgebruik met onbetwistbare
juistheid voor margarine zoowel als voor
boter met „karnen" wordt aangeduid."
Men meldt ons-: De conferentie, uitge
schreven door de Broederschap van Diaco-
nen, en te houden yan 16 tot 18 September
a.s. te Lunleren, mag zich in veel belang
stelling verheugen. Reeds zijn meer dan
honderd deelnemers ingeschreven. Als spre
kers treden ter conferentie op de heeren:
dr. Colenbrander, le Heemstede; M. W. I-Ieij-
koop, te Utrecht; J. A. Hoekendijk, te Heem
stede; P. Oosterlee, te Nijmegen; A. J. Boon-
slra, te DieverbrugC. V. Morra, le Utrecht,
ds. E. B. Gouvée, le Utrecht, J. G. de Graaff,
le Amsterdam, en P. Boon, le Brcezand.
Men kan zich alsnog aanmelden bij den
penningmeester, A. Boendermaker, Plantage
Middenlaan 64, Amsterdam.
De gemeente raad van Julphaas heeft
in zijn Donderdagavond gehouden raads
zitting, die een rumoerig verloop heeft ge
had in verband mot het niet goedkeuren
door Ged. Stateu van Utrecht van een
besluit aan don gemeente-secretaris, den
heer J. Snellen, zonder meer ontslag te
verleenen, met acht tegen drie stemmen
besloten niet zooals het aanvankelijk plan
was in beroep te gaan bij den Raad van
State, doch den secretaris eervol ont
slag te verleenen. i
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Hexriot op de Volkenbondsvergadering
Gisteren is te Geneve de dag van den
Franschen premier geweest.
Te midden van langdurige ovaties, waar
bij de geheele zaal en de galerijen hem
staande uilbundig toejuichten, heelt flerriot
op de Volkenbondsvergadering het woord
genomen. Hij begon rnet te verklaren, dat
Frankrijk meer dan ooit blijk heeft gegeven
van zijn verlangen naar vrede, voor Frank
rijk zelf en voor de andere volkeren, welke
rustig wenschen te leven. Immers, de klein
ste natie heeft recht op dezelfde égards als
dc grootste. Frankrijk, dat maar al te goed
weet wat de oorlog kost aan tranen en leed,
biedt hun zijn hulp en blijft trouw aan de
letter, en den geest van het statuut, dat gelijk
met het verdrag van Versailles is onder-
leekend door de voornaamste machten ter
wereld. Dit pact is een pact van veiligheid,
rechtvaardigheid en recht en het is onmo
gelijk er bepaalde clausules uit te lichten
zonder het geheel te verminken.
Daarop wenscht Frankrijk zijn toekomst
te bouwen, in overeenstemming daarmede
zijn buitenlandse he politiek te voeren.
Hcrriot brengt hulde aan de pogingen,
reeds gedaan om de vredesgodachte veld
te doen winnen en wijst op het vele dat de
Volkenbond reeds heeft tot stand gebracht;
op de netelige conflicten die door zijn tus-
schenkomsl zijn bijgelegd. Tegen deze be
slissingen is nooit ernstig protest aangetee-
kend, doch het is zaak de door den Bond
reeds tot stand gebrachte samenwerking
tussehen de volkeren eh de mogelijkheden
die deze biedl niet op een al te zware proef
te stellen. y*"
Herriot beloogl, dat het statuut zelf de
kwestie der ontwapening aan het veilig
heidsvraagstuk vastkoppelt en in het inter
nationale recht den aanval lot een misdaad
stempelt. Frankrijk verlangt, dat men de
moeilijkheden, voortgekomen uit de beden
kingen welke gerezen zijn tegen het waar-
borgverdrag, zal overwegen.
Het voornaamste bezwaar, dat gerezen is,
is dat tegen de definitie van aanvallen.
Vroeger was schending der grenzen het
eenige criterium voor den aanval; voor den
chemischen oorlog cn den oorlog in de
lucht beslaan er evenwel geen grenzen.
Frankrijk heeft gisteren met vreugde ge
constateerd, dat Engeland ec krachtig
voorstander van het door Frankrijk te Lon
den in een ander verband geponeerde arbi-
tragcbeginsel is. Frankrijk doet daarbij niet
anders dan de voorstellen, door Eourgeois
zoo welsprekend in Den Haag verdedigd
handhaven. De arbitrage-gedachte is in
art. J2 van het slatuul belichaamd. Herriot
spreekt de hoop uit dat eetn der voornaam
ste daden dezer vergadering zal zijn de
aanvaarding van hel arhilrage-bcginsel en
de verklaring dat degene die arbitrage wei
gert tot aanvaller zal worden verklaard.
Het ai bil ragebeginsel moet alle besprekin
gen bchecrschen en de commissies dienen
de draagkracht er van vast te stellen. Het
is niet noodig daarvoor een speciale com
missie le benoemen, daar de eerste en de
derde commissie hiertoe competent zijn.
Frankrijk gaal uit van hel beginsel: niets
vernietigen, allc9 perfectionneeren. Het is
beslist voor controle op de fabricage van
wapens en munitie en zal zich niet tegen
een bestudccring verklaren van het artikel
van het statuut van het internationale hof
van justitie, dal dc Staten in de gelegenheid
stelt zich aan verplichte arbitrage le onder
werpen Hel zou een eer zijn voor Frank
rijk, dat te Londen het denkbeeld van arbi
trage heeft geopperd, wanneer dit beginsel
op oneindig veel grooter problemen zou
worden toegepast.
Herriot beloogl dan, dal arbilrage nood
zakelijk is. maar niet voldoende. De drie
factoren, die het vraagstuk beheerschen,
zijn arbitrage, veiligheid en ontwapening.
Deze factoren hangen onderling samen en
zouden abstracties zijn, indien er geen le
vende realiteiten aan beantwoordden.
Wij slaan voor de vervulling van een
onzer grootste plichten jegens de mensch-
heid; arbilrage mag niet een hinderlaag
worden voor de volkeren, die te goeder
trouw zijn en moet aanspraak maken op de
oprechtheid van den kleinsten Staat, even
zeer als van den grootsten. Een groot volk
kan zich desnoods zelf verdedigen, een
klem volk kan dit niet
Frankrijk, het yolk, dat arbitrage heelt
aanvaard niettegenstaande de risico daar
aan verbonden, heeft recht op veiligheid.
Het recht kan niet. zonder geweld zijn.
Herriot citeert hierbij Pascal: „het recht
zonder geweld is machteloos; geweld zonder
recht is tyrannic", en wijst er op, dal Bel
gië onlangs nog bemiddelend is opgetreden
tussehen de mogendheden en een eerste
centrum is .geweest van internationaal leven
En men weet wat het heeft doorgemaakt.
Herriot onderschat niet de economische
en financieele sancties, in hel statuut ge
noemd. Ook vroeger is hel niet voldoende
geweest, dat het evangelie, deze mildste
van alle boodschappen ooit aan de mensch-
heid gezonden, heeft gemaand tot vrede en
broederschap, om le bewerken dat de vol
keren in veiligheid leefden. Men moet het
aanvullen met redelijkheid, realisme en
idealisme.
Hiertee 19 het voldoende trouw 1e blijven
aan art 10 van het statuut. Dus: drie fac
toren onverbrekelijk verbonden arbitrage,
veiligheid en ontwapening; en: geen inter
nationale gemeenschap zonder waarachtige
solidariteit. En zonder dit alles komt men
nooit lot ontwapening. Ook Herriot acht een
groole ontwapeningsconferentie noodzake
lijk, welke ernstig dient te worden voorbe
reid Alet deze voorbereiding moet de Vol
kenbond worden belast Een ontwapenings
conferentie zonder den Volkenbond zou zijn
een conferentie tegen den Volkenbond. Het
zou vreemd zijn, wanneer men het oorlogs
gevaar deed toenemen door twee vredes
organisaties legen elkaar in het harnas te
jagen. Herriot hoopt, dat de Vereenigde Sta
len niet zullen weigeren mede le werken,
vooral wanneer zij zien, dat de arbitrage in
het centrum der besprekingen staat.
„.Over Duilsehland zal ik openhartig spre
ken: wij hebben er het destructieve mili
tairisme in bestreden en de wreede leer, in
het Duilsche parlement verkondigd, dat
nood wetten breekt. Wij hebben nooit de
ellende van het Duilsche volk gewild.
Frankrijk kent geen haat, het leeft niet van
den haat; het wenscht goede trouw."
Herinnerend aan dc door 'Frankrijk en
Duilsehland ondcrlcekende overeenkomst
merkt Herriot dan op. dal aril 1 cn 8 van
het statuut voor het toetreden van een
Staat het voldoen aan bepaalde voorwaar
den eischcn, alsmede het vervullen van zijn
internationale verplichtingen. De houding
van Frankrijk wordt bepaald door zijn vre
deswil en zijn wenseh Europa tol een een
heid te maken met eerbiediging van alle in
ternationale overeenkomsten.
Ditzelfde geldt voor Rusland. Geen lier-
stel van don definitievCn vrede is mogelijk
zoolang Rusland alle medewerking weigert.
Zeker uit Rusland komen woorden van ge
wold, doch slechts door vrijheid, terugkeer
tot normale verhoudingen en tol het ruil
verkeer kunnen excessen bestreden worden.
De Volkenbond is evenzeer tegen burger
oorlog als legen buitenlandsehc oorlogen.
Alleen door deze denkbeelden lot richtsnoer
te nemen zal men den Volkenbond in leven
kunnen houden.
De vrede, waarvoor wij arbeiden, mag
geen abstract begrip zijn, doch eischt groo
ter mannelijkheid dan den oorlog. Deze
vrede mag geen onvervulde wenseh blijven.
Arbilrage, veiligheid cn ontwapening zijn
de drie voornaamste zuilen, waarop dc tem
pel, welke wij moeten bouwen, dient te
steunen. Alleen wanneer de fundamenten
hecht zijn, zal hij zich hoog ten hemel kun
nen verheffen.
Voor dit gemeenschappelijke werk biedt
Frankrijk in alles wat het bezit aan ver
stand, hart en ondervinding, zoo duur be
taald nut eeuwen van beproeving. Frank
rijk weet wat het is. kwetsbare grenzen te
hebben, wenscht uitsluitend vrodc in arbeid
en waardigheid; doch denkl niet alleen aan
zichzelf, want daardoor zou het zijn tradi
tie verloochenen. Onschuldig in het verle
den, onschuldig, ja, ik bezweer het u. en
thans nog gewond strekt Frankrijk naar
uw respectieve landen de broederhanden
uil Ondanks zijn eigen lijden wil het alle
leed van alle volken der wereld loeren
kennen om het te kunnen hetoeir verlichten.
Hel zal zich verheugtn wanneer het op da
oorlogsruincs en hut leed van eigen ver,
woeste gebieden dank zij den gemeenschap,
pel ijken arbeid de goddelijke bloem yan,
den vrede zal zien bloeien.
Daverende toejuichingen.
Salandra verklaarde na de rede van Her
riot, dat de gevoelens, die de redevoeringen
van den Engclsrhen en den Franschen
eerstc-miniptor fcczteJen, de volle sympathie
hebben van de lialiaansche delegatie.
Theunis zeide, dal de aardrijkskundige
ligging van België vrij ongunstig is wat het
oorlogsgevaar betreft. Terugkomend op de
uiteenzetting van MacDonald, gaf Theunis
toe, dat, indien de giootc mogendheden be^
sluiten den eersten stap te doen, die in het
onderteekenen van arbilrage-overeenkom
sten zal bestaan, het vertrouwen van de
wereld toenemen zal. België is bereid hun
voorbeeld te volgen.-De kansen op oorlog
zullen er door verminderen. Zullen zij ge
heel verdwijnen? We)ke zal de positie zijn
der kleine neutralen, indien een nalfe zich
in het geheim wapent, indien zij haar ver
bintenissen verscheurt en na het pleit ver
loren te hebben ^oor een arbitrale recht
bank, naar de wapens grijpt? Theunis is
het eens met MacDonald en Herriot om de
waarde van het pact niet te onderschatten.
Na alle feitelijke waarborgen gegeven te
hebben en vóór wij onze defensieve organi
satie sloopen, vragen wij tastbare verzeke
ringen en. in dc praktijk, een onmiddellijke
en doeltreffende veiligheid tegen aanvallen.
Parmoor (Fogcdand) keurt de rede van
Herriot goed, maar hij is het niet eens met
bom over een principieel punt, want Pai>
moor wil den vrede alleen op arbilrage ves
tigen, rnet uilsluiting van alle veiligheid.
Over de rede van Herriot mag men zich
opdecht vi rheugen, want o. i. worden er,
alle mogelijkheden geschapen om liet Engel-
sche standpunt en het Franschc lot elkaar,
te brengen.
Herriot aanvaardt immers hol Engelsche;
plan vrijwel, alleen breidt het uit in eeJï
richting, die Engeland niet bepaald wil. J
Ziehier nog het gedeelte uil Mae -Donald's
rede, dat bij de Polen en bij vele Franschen
zoo'n groote ontstemming heeft verwekt:
„Wanneer wij nu hel werk van den VoL
ken bond in alle vriendschap bespreken, dan
moet ik uiting geven aan mijn verwonde-1
ring, dat de wereld zoo weinig van den ar
beid van de vergaderingen en van de com
missies van den Volkenbond weet. Dat
komt natuurlijk daardoor, dat wanneer de
Volkenbond een vergissing begaat, zooals
b.v, met Opper Silezië, dat overal wordt be
kend gemaakt, maar doet daarentegen de
Volkenbond i<4s goeds, dan Maar ik
wil den zin niet eens voltooien, daar gij het'
zelf kunt doen, zooals gij hel wilt."
DUITSCHLAND.
De schuldkwestie
oen koion-credist.
De nota der Duilsche regeering over do
kwestio van de schuld aan tien oorlog zal
vermoedelijk Maandag door de diplomatieke
vertegenwoordigers van het Rijk aan do
buitenlandsche mogendheden overhandigd
worden; do kring der geadresseerden zal
ditmaal vrij ruim getrokken worden.
De onderhandelingen tussehen een syndi
caat van 8 h 10 Amerikaansche banken
voor de verstrekking van een crediet van
10 millioen dollar aan het Duitsche Kolen-
syndicaat zijn zoo goed als afgeloopen. Het
bedrag zal worden besteed om de steen
koolproductie in het Roerg-ubitG te bevor
deren en het crediet zal gewaarborgd worden
le. door een hypotheek op de mijnen en de
steenkoolvoorraden, 2e. door het syndikaat*
3e. door Duitscno banken.
ENGELAND.
Hef vakvereenigingsccngrea
Wembiey.
Het vakverecnigingscongres te Huil heeft
besloten eon telegram aan Ramsay MacDo-/
nald tc zouden, om hem te bedanken voor.,
zijn rede ten gunste van den wereldvrede
cn om do hoop uit te drukken, dat zijn
vcorstellen voor ontwapening en arbitrage
geheel zullen worden overgenomen door do
Volkenbondsvergadering.
Het congres heeft ook met algemecno
stemmen de volgendo motie aangenomen:
Het congres, in uaam van 4.} millioen ge
organiseerde vakvereenigingsledenj wenscht
de regeering van harte geluk met de on-
derteekening der Eugolsch-Russische ver
dragen van 8 Augustus. Het gelooft, dat
de ratificatie cn de toepassing der verdra
gen van bet grooLpt/ belang zijn voor den
wereldvrede en hei economisch herstel. Het
congres doet een beroep op de regeering «n
het. Lagerhuis opdat zij de ratificatie dor,
verdragen »i.ócn vergemakkelijken. Het
geoft den aJ^em-encn raad instructie om
deze motie ter kennis van den eerste-minis
ter tc brengen zonder uitstel.
VevdoF is een motie aangenomen, die den
Algcmeenen Raad opdraagt een speciaal
congres bijeen te loepen, teil einde de stap
pen der arbeiderswereld te bepalen zoodra
er oorlogsgevaar beslaat-, en dit eongrea
zoo mogelijk bijeen te roepen voordat oor
log verklaard wordt, zoodat dc vakbondbe
weging al het mogelijke kan doen om een
oorlog in dc toekomst te voorkomen.
Dc Engelsche Rijksten toonstelling te
Wembley zal niet gesloten worden voor 31
Oct. en niet later dan 11 Nov., doch de
juiste dag is nog niet vastgesteld
POLEN.
Aanslag op den president.
Toen de Poolsche rtaatspresident Vvoicje-
chowski na de opening der jaarL.c-.-.rs van
Leraberg, naar dc woir'ng van den Wojwode
reed, werd uit dc menigte ccn bom naar
den auto van den president geworpen de
ontploffing was zwak, omdat de bom leeg-
geloopen was vóór zij doel trof. Noch de
president, noch iemand uit zijn omgeving,
werden getroffen. Een der daders is gear
resteerd, twee anderen konden ontvluchten..
Dc gearresteerde is een ftudent, die te
Weemen studeert, genaamd Steiger, zoon
van een glaz'mmaker uit Lemberg. De pre
sident begaf zich na den mislukten aanslag
in de woning van don Wojwode, waar hij
door een menigte mcncchen levendig toege
juicht werd.
