X TWEEDE KAMER.
ambtenarencorps in hufië en waarborgen
tegen herhaling der corruptieschandalen»
die o.a. bij de politie aan het licht zijn ge
treden.
De inlandsche per8 heeft haar aandacht
gevestigd aan de klaase-justitie, die zich
ool< wel eens laat leiden door haat '^gen
het zwarte ras.
Spr. behandelt nu het mandatenstelsel
dat de inlandsche bevolking er onder zulk
een stelsel er beter aan toe zou zijn, dan
on do. het huidig bewind.
Waarom wordt indië steeds gepasseerd
b j internationale conforentics, zooals do
opiumconferentie en do conferentie te
Washington? Britsch-Indië is 6teeds wei
vertegenwoordigd. Liefst moet niet zulk
een vertegenwoordiging een hoogstaand
inlande worden belast, die Indië's stem op
do juiste wijze kan laten hooien.
Ten slotte wijst spr. op den groeionden
gees1 van verzet onder de inlandsche be
volking. De soc.-democrateD strijden reeds
meer dan een kwarteeuw voor baar rech
ten. om die op vreedzame wijze te verkrij
gen, doch hij heeft allo vertrouwen in de
Ncderlandsche en de Indische regeering
verloren en ziet den tijd aankomen, dat die
bevolking de ketenen zal afwerpen en de
leus met de Philippijnen zal overnemen
Liever alleen naaT de hel dan met Neder
land naar den hemel.
De heer v. KETWICH VERSCHUUR
v*V.-B.) wijst op de internationale positie
van Indië, die den laatsten tijd pas wordt
ingezien. Internationaal verkeert Indië m
een bijzondere positie, o.a. ten aanzien
ran de verhoudingen tot China. Bij liet
opium- en heb hygiëne vraagstuk i9 Indië
nauw betrokken. Door gebrek aan intei-
nationale samenwerking lijdt Indië vo«i
nadeel. Zoo is militaire contróle <rp liet
pelgrimsverkeer van veel belang. De inter
nationale vraagstukken voor Indië moeten
als zoodanig worden beschouwd, niet wor
den ondergebracht onder verschillende de
partementen.
Z.i. bestaan groot© gevaren aan het in
«xploitatie geven van een zoo' uitgebreid
gebied op Nieuw Guinea. Hierdoor wordt
jtllo andere vreemd kapitaal op dit gebied
uitgesloten. Althans ligt de beslissing hier
over niet bij onzo regeering, doch bij do
Duitsehe exploitatie-maatschappij. Hij ziet
5n deze concessie een erkenning, dat Ne
derland niet in staat zou zijn zij het met
vreemd kapitaal, zijn eigen koloniaal ge
bied t© exploiteeren. Hij vraagt uitvoerig©
gegevens ten aanzien van deze kwestie en
do verzekeiing, dat de concessie niet zal
woixlen verleend alvorens do Staten Gene
raal zich over deze zaak een oordeel heb
ben kunnen vormen.
D© vergadering wordt verdaagd tot he
den 11 uur.
RECLAME.
(Vervolg van gisteren).
Enguéte-voorstel-Albarda.
De heer ALBARDA (S.-D.) beantwoordt
de sprekers. Hij heelt aanvankelijk nog
geen lust om aan het verzoek der hcereu
Notens en Snoeck Ilcnkemans te voldoen.
Twee enquêtes Iegelijk acht spr. niet te
verwachten, omdat als de ééne is begonnen
de tweede wel niet zou aanvangen.
Van een indirecte poging lot verzoening
in Twente ziet spr. niet veel en zells al
ware dat al dan nog wil spr. alles doen om
Jen weg tot verzoening te effenen. Een en
quête is een uitstekend middel om verzoe-
„Wensehenl" herhaalde lady Delahaye
op kouden toon. „Ik kan u verzekeren, dat
ik in deze zaak volstrekt niet met mijn
eigen wenseheu te rade ga. Wat ik doe is
eenvoudig mijn plicht. Het ware beter, dal
hel kind haar hoed ging opzeilen."
lsobel verroerde zich niet. Haar oogen
kleven slrak op mij gericht. Zij wachtte op
hetgeen ik zou zeggen. De toestand was,
voor zoover mij betreft, hoogst onaange
naam, wan! lady Delahaye meende hel
blijkbaar ernslig. Ik Irachltc lijd le winnen.
..Mag ik vrager., wat uw bedoelingen zijn
met liet kind? U is van plan haar naar uw
huis te brengen, om haar als kind aan le
nemen, veronderstel ik?"
I.ady Delahaye trok haar wenkbrau
wen op.
„Zeker niet," antwoordde zij. „Ik za! voor
haar ccn passende betrekking zoeken in
haar eigen stand."
„Ik mag dus aannemen, dat u haar toe
stand kent? Is n wellicht op de hoogte van
haar familieomstandigheden?"
„liet is mogelijk. Dat doet er echter niet
toe. Ik hen van plan om met. betrekking tot
liet kind mijn plicht le doen. Als gij voor
haar eenige onkosten hebt gemaakt, kunt u
mij hel bedrag opgeven en ik zal u dat ver
goeden Ik heb voldoende vragen beant
woord. Wat is je naam, kind Isobel? Maak
7% TTêfSfVniee le Eaan-"'
l.,'i,,i "wrdde haar op beslisten toon.
malr sprak vrees.
Ij- aar oogpet u mee te gaan. Ik"
»'K tt'cnseli niet i.n
le van mij houdt of nic( VerA
n,ef' Er 'S voor mijt
ning te bevorderen hetgeen onlangs nog in
Engeland is gebleken.
Bemiddelingspogingen zijn er in Twentho
al genoeg gevraagd en de arbeiders lu bben
ze alle gaarne gesteund Herhaling van die
pogingen zijn thans vruchteloos en zou
slechts veel tijd kosten.
Spr. erkent dat zijn voorstel een lex spe
cialise, maar zij geldt ook voor een bijzon
der geval. Het algemeen belang, is hier ten
nauwste verbonden aan dit conflict en op
grond daarvan acht hij alle aanleiding voor
een enquête aanwezig. Er staan 22,000
menschen op straat, bijna een half jaar lang
en gedurende den winter. De gemeente-
financiên en de middenstand lijden al zeer
veel schade.
Aller inkomsten in deze streek daten en
de uitgaven, door steun aan de werkloozen,
stijgen. Alleen Enschedé heeft reeds een
schade van een half miliioen gulden gele
den. De Rijksbelastingen zullen het ook
gaan gevoelen, want Enschedé leverde een
zesde deel van de belastingen op. Het ver
keer lijdt zeer, het hankwezeD ondervindt
veel schade, de industrie staat ook in an
dere takken stil als gevolg van deze slopzet
ting. Het staat dus vast dat vitale belangen
van het land hier zijn betrokken.
Spr. dringt op aanneming van dit ont
werp bij de Kamer ten sterkste aan en gaat
niet in op het advies van schorsing te vra
gen.
De heer VAN HAVESTEIJN (Comm. fr.)
betoogt, dat de textiel-haronnen reeds zeer
veel schade hebben gedaan aan den natio-
nalen rijkdom. Een enquête zou uitmaken,
dat de arbeiders gelijk hebben en daarom is
hij vóór het ontwerp.
De heer EXCELS (R K.) acht het geen
goede methode van wetgeving, die door dit
ontwerp wordt gevolgd en acht aanneming
dus niet gewenscht Gezamenlijk zijn de
Twentsche arbeiders den strijd begonnen en
dus moeten zij de overwinning gemeen
schappelijk behalen. Geen der partijen kan
alleen den loon aangeven en in dit licht
kan hij zijn stem niet aan dit ontwerp ge
ven. Hij hoopt op een spoedige oplossing van
het conllict, maar dat kan niet verkregen
worden op gewelddadige wijze.
Dc heer SCHOUTEN (A. B.) heelt willen
afwachten wat de beer Atbarda zou ant
woorden op het advies van den heer No-
len. Tot zijn leedwezen is dat advies niet
aanvaard.
Ongewenscht is het te voorkomen, dal er
pogingen tot bemiddeling worden gedaan.
De Arbeidsgeschillenwei moet zich laten
gelden en zij biedt alle gelegenheid daartoe.
Daarom adviseert hij de Kamer zich te ge
dragen naar het advies van den heer No
lens. De heer Albarda wensebt het gebod
tot de textielfabrikanten le richten: de boe
ken open! De Arbeidsgcschillenwel stelt dit
niet zoo, want het hangt alles af van den
aard van liet conflict of men dien cisch zal
stellen, en het ligt niet op den weg der Ka
mer thans uit te spreken, dat het conllict
dit gebod rechtvaardigt.
De heer BOON (V. B.) repliceert.
De heer KUIPER (R. Kis liet eens met
de heeren Engels en Schouten en steunt het
denkbeeld-Nolens, dal hem het meest prac-
tiscli lijkt. De Arbeidsgcschillenwct krijgt
daardoor een goede kans.
De heer MARCHANT (V. D.) vreest, dat
de Minister onder invloeden staat, die hem
anders doen handelen dan hij vroeger stel
lig zou gewenscht hebben. Als dit ontwerp
wordt verworpen, zal het heet lang duren
eer een enquête in overweging komt.
De lieer ALBARDA (S. D.) handhaaft zijn
voorste).
Da artikelen worden afgehandeld.
Het wetsontwerp wordt verworpen met
59 legen 23 stemmen.
Vóór: socialisten, communisten, vrijzin
nig-democraten.
STAATSBEGROOTING VOOR 192-f.
Hoofdstuk X (Arbeid).
Voortgegaan wordt met Hoofdstuk X (Ar
beid).
De Minister van Arbeid, de heer AAL-
BERSE zegt eenige gegevens over de reor
ganisatie der sociale wetgeving le willen
geven, gelijk verzocht is. Het zijn alleen
groole lijnen, dia spr. geven wil.
Aan de reorganisatie liggen twee beginse
len ten grondslag:
le de sociale verzekering ongevallen,
ziekte, invaliditeit en ouderdom, werkeloos
heid als verpliehle verzekering is in vee-
geen keus. De zorg voor jou is op mij over
gegaan en ik moet die op mij nemen. Het
zou het beste zijn, als je dadelijk mee ging."
Isobel stond le beven. Ik achtte het daar
om wenschelijk om lusschenbeide le komen.
„Lady Delahaye," zei ik, „het is blijkbaar
een hoogst onaangename plicht voor u om
de zorg van het kind op u te nemen. Wij
zullen u daarvan ontlasten. Zij kan hij ons
blijven."
Lady Delahaye keek mij verbaasd aan.
Toen lachte zij. Zulk een boosaardige vroo-
lijkheid hadden wij nooit gehoord.
„Werkelijk! En mag ik u vragen uit welke
personen uw huishoudeu beslaat?"
„Uil mijzelf en twee vrienden, MaBane
en Fielding. Wij hebben echter een zeer
goede huishoudster, die in staat zal zijn voor
het kind le zorgen."
„Tot zijzell geschikt is voor haar Betrek
king, vermoed ik," merkte lady Delahaye
droog op. „Wat een aardige oplossingl Een
soort van coöperatieve huishouding. Zeer
idyllisch, daarvan hen ik overtuigd, en zoo
mcnschlievend. U is gedurende de laaisle
jaren erg veranderd, mijnheer Arnold
Grealson, dat u in slaat is mij zulk een Bui
tengewoon voorstel le doen."
Ik was besloten bedaard Ie Blijven, "of
schoon ik feitelijk zeer kwaad was,
„Lady Delahaye, wij zijn niet bereid dit
kind aan u af te slaan, Dit kan er wellicht
toe bijdragen om een einde te maken aan
een pijnlijk onderhoud, indien u ten minste
mijn voorstel wilt aannemen."
De verandering in Isobel was wonder
baarlijk. Er kwam weer kleur op haar wan
gen. Haar lang ingehouden zucht van ver
lichting was te midden der stilte, die volgde
op mijn uitdrukkelijke verklaring, zeet dui
delijk ie hooren. Lady Delahaye keek' mij
zon arbeidersverzekering; zij beoogt een in
grijpen in de ibeidsovercenkomst, waar
door een deel van het loon gereserveerd
wordt voor dagen dat geen arbeid kan wor
den verricht. Daarnaast is, als aanvulling,
plaals voor vrijwillige verzekering voor hen
die economisch met arbeiders zijn gelijk te
stellen.
2e. de uitvoering der verzekering ge-
s. hicdt hij voorkeur door uit de maatschap
pij, speciaal de organisaties van werkgevers
en arbeiders, opgenomen organen. De over
heid beperke zich zooveel mogelijk lot het
stellen van dwingende regelen, het houden
van toezicht, zoo noodig het geveD van
noodzakelijke leiding, terwijl zij aanvullen
de organen opricht, welk? de uitvoering der
socialo verzekering zullen bezorgen, zoover
daaraan naast de bijzondere, uit de maat
schappij opgekomen, organen behoefte
mocht blijken.
Ifet op deze tweevoudige principieele ba-
ris op te trekkpn gebouw zal deze verdere
bijzonderheden l? zien geven:
a. d? ziekte-, ongevallen- en invaliditeits
verzekering omvatten.alle personeD, die in
dienstbetrekking arbeid verrichten. Op de
zen regel zullen slechts onvermijdelijk ge
bleken uitzonderingen worden toegelaten.
b. De ziekte- en ongevallenverzekeringen
worden in zoover tot één verzekering saam-
gevat, dat dezelfde risicodrager het risico
draagt van beide verzekeringen. Ongeval en
ziekte hebben dit gemeen, dat de overgroote
meerderheid dor ongevallen niet langer dan 6
maanden arbeidsongeschiktheid veroorza
ken, nl. 94 pCL
Het is daarom gewenscht, dat de gelde
lijke schadeloosstelling voor ongevallen, al
thans de eerste maanden, wordt behandeld
als ware er een gewoon ziektegeval. Het
orgaan, dat het risico draagt, moet er dus
geen belang hij hebben, of er ongeval ol
ziekte is. De werkgever behoeft maar één
premie voor beide verzekeringen te betalen.
c. De ziekteverzekering wordt, evenals de
ongevallenverzekering, een collectieve ver
zekering De ervaring leert, dat hiertegen
aangevoerde bezwaren te ondervangen zijn.
d. Als risico-drager van deze beide ver
zekeringen komt in de eerste plaats de Be-
drijfsvcrecniging, in het leven geroepen door
de samenwerking van werkgevers- en ar
beidersorganisaties. Als overgangsmaatregel
zou ook een werkgevers-bedrijfsvereeniging
kunnen worden toegelaten, mits in het be
stuur de helft der plaatsen door vertegen
woordigers der arbeidersorganisaties bezet
worden, gelijk in de Lnndbouwongevallen-
verzekering is bepaald. Speciale fondsen,
als het Mijnwerkersfonds, kunnen daarbij
worden toegelaten. Ongeorganiseerde werk
gevers kunnen hun personeel verzekeren bij
het overheidsorgaan.
e. De geneeskundige hulp blijft buiten de
verpliehle ziekteverzekering. Deze is niet
ec-n uilsluitend arbeidersbelang, en moet
daarom bij afzonderlijke wet geregeld wor
den, welke regeling stelt omtrent de erken
ning van ziekenfondsen. Een wetsontwerp
is reeds bij deze Kamer aanhangig. Het ver
hand met de ziekteverzekering wordt gelegd
door de bepaling, dal ailccn hij recht op zie
kengeld Jieeft uie aantoont dal hij bij een
erkend ziekenfonds is aangesloten. Het zie
kenfonds zorgt ook voor de gewone genees
kundige behandeling, ingeval van een on
geval, voor zoover deze door een huisarts
verstrekt wordt- De chirurgische hulp blijft
geschieden voor rekening van het risico
dragend orgaan.
f. De thans bestaande medische dienst der
Rijksverzekeringsbank wordt losgemaakt
van deze verzekeringsinstelling en met an
dere medische Rijksdiensten vereenigd lot
één medischen dienst. Hij heeft er voor le
waken, dat de door een ongeval getroffen,
verzekerde, onverschillig wie de risico-
drager is. behoorlijk genees- en heelkundig
■behandeld wordt.
g. Van de invoering van de eenheidsren le
in de invaliditeitsverzekering, waarloe ik
aanvankelijk overhelde, heb ik op pracli-
sche gronden afgezien Wel zal het stelsel
der wet vereenvoudigd worden. Ey zal ko
men een eenheidspremie, terwijl de rente
varieeren zal naar gelang van liet aantal
regelmatig betaalde premies. Als regel zal
de premie in geld betaald worden, terwijl dc
vereffening der rentekaarten vereenvoudigd
zal worden. Toegelaten zal worden de ver
zekering te sluiten bij een erkend fonds, dat
dus de noodige waarborgen biedt, zooals het
Mijnwerkersfonds. Aan deze fondsen zal
ook een evenredig aandeel gegeven worden
aan, alsof zij aan mijn woorden twijfelde.
„Is u er zich van bewust," zeide zij, „dat
dit voor u onaangename gevolgen zal heb
ben? Kent u de wel?"
„Ik ken de wet niet en wensch die ook
niet te kennen Wij zullen het kind niet af
staan."
ik keek Mabane 'aan. Zijn Bevestiging was
kort en afdoende.
„fk ben geheel van Hetzelfde gevoelen als
mijn vriend, mevrouw," zei hij op beslisten
toon.
„De wel zal u dwingen," verklaarde zij.
„Wij zullen dan ons best doen," ant
woordde hij, „om de wet te ontduiken."
„Ik zou er aan willen toevoegen, lady
Delahaye," ging ik voort, „dat onze huis
houdster, die meer dan dertig jaar bij mijn
lamilie in dienst is geweest, bereidwillig de
zorg voor het kind op zich heeft genomen,
en ik kan u de verzekering geven, dat zij
onder deze hoede even veilig is als onder de
uwe,"
Lady Delahaye ging naar de deur. Op den
drempel draaide zij zich om en legde haar
hand op mijn arm .Ik was bezig haar uitge
leide le doen. Uit haar oogen sprak een
zekere Bedoeling, loen zij zich tot mij voor
over Boog.
„Mijnheer Grealsón," zeide zij, „als wij
niet eens vrienden waren geweesf, zon ik
yan Her onmiddellijk naar mijn advocaten
gaan. Ik vermoed, dal u er zich van bewust
is, dat uw optreden voor zeer verkeerde uit
legging vatbaar is,"
„Die risico meel ik óp mij nemen, lady
Delahaye. Ik herinner u er echter aan, dat
de wet ook van u zal vragen uw voogdij te
bewijzen. Weet u zelf lets van de familie
betrekkingen van het kind?"
21} gaf nief onmiddellijk antwoord, >V fS
n, de sla 'ïbijdrage naar den overgangstijd,
mits de premie niet lager zij dan bij het
overheidsorgaan
li. De overheidsorganen Rijksverzeke-
rings! ank en Radcrn van Arbeid zuilen
op eenvoudigen ieest geschoeid kunnen
worden, terwijl daarnaast zal komen een
Rijksverzekeringsraad, samengesteld uit de
vertegenwoordigers van werkgevers en ar-
beidseentrales en eenige door de Kroon te
benoemen personen, aan welken Raad het
toezicht op de Bedrijfsvereenigingen en
Rijksverzekeringsbank wordt opgedragen.
Deze organisatie zal voor hel Rijk en de
Maatschappij aanzienlijke besparing geven.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
avond 8 uur
Avondvergadering.
Aan de orde is de Begrooting van de Al-
gemccne Landsdrukkerij voor 1921. Goed
gekeurd.
Begrooting Staatsbedrijf Artillerie-
inricktingen 1924.
De heer H1EMSTRA (S. D.) had eenige
personeelskwesties willen bespreken, doch
hoopt na het Paaschrecès, als het rapport
over het bedrijf aan de orde komt. daarvoor
gelegenheid te krijgen.
De VOORZITTER: Ongetwijfeld.
De begrooting wordt goedgekeurd.
STAATSBEGROOTING 1924.
Hoofdstuk Koloniën.
De arlt. 141 worden vastgesteld.
Bij art. 42 is aan de orde de begrooting
voor Suriname voor 1924.
De lieer IJZERMAN (S.-D.) bespreekt de
grenskwestie van Suriname. De mededee-
lingen in de Memorie van Antwoord doen
denken aan Van Suchtelens Stille Lach. Er
is Diehlung und Wahrheit in. Aan deze
Memorie hebben twee Ministers medege
werkt; toch zal Minister de Graaff verbaasd
staan over enkele passages van Minister
van Karnebcck en omgekeerd.
De Minister zegt, dat sinds 181G de Co-
rantyn als grensrivier heeft gegolden en dat
ze over de volle breedte Noderlandsch ge
bied is. In 1913 deelde Minister de Marees
van Swinderen aan de Eerste Kamer juist
liet tegenovergestelde mede. Spr. kon niet
uitmaken welke Minister onwaarheid
spreekt en wil aannemen dat de Minister
van Koloniën het juiste standpunt inneemt.
In 1840 stelde de Britsche regecring een
onderzoek in in de binnenlanden van
Britsch-Guyana in zake de vraag welke dc
eigenlijke bronrivier van de Corantyn is.
Onze regeering was uitgenoodig daarbij een
gemachtigde aan ie wijzen, doch heeft daar
van geen gebruik gemaakt. Heeft nu dat
Britsche onderzoek een behoorlijk resultaat
opgeleverd en is dit aan onze regeering
medegedeeld? Onze regeering heelt in 1899
aan de Britsche doen weten, dal zij de New
River als grensrivier bleef beschouwen. De
ojrvo'gende regeeringen hebben geen aan
leiding gehad om sindsdien op dc zaak terug
to komen, maar in 1903 is wel op de zaak
teruggekomen. Het resultaat daarvan bleef
geheim tot 1913, toen in een vergadering
van dc Kol. Staten daarvan mcdedeeling
werd gedaan. Laat de Minister daarover nu
eens mcdedcelingen doen. Dan zal daaruit
kunnen blijken, dat twintig jaar geleden,
toen aan het hoofd van Buileniandsche Za
ken stond een diplomaat die beter thuis was
op den dansvloer dan op het gebied der in
ternationale politiek, een overeenkomst is
tot stand gekomen.
Spreker klaagt evenals het vorige jaar
over dc onoordeelkundige besnoeiing van
de uilgaven voor de volksgezondheid.
De economische foestand der kolonie
hangt nauw samen met den bevolkings
aanwas en nu is het geboorte overschot
juist zeer klein ten gevolge van de groole
zuigelingensterfte.
Ook de bestrijding van de mijnwormziekte
is in het belang van de bevolkingstoename.
De Minister heeit verleden jaar zijn
amendement om I 3000 le geven aan de
Rockefeller-Foundation overgenomen. Daar
door was de eer van ons land gered. De
Rockefeller-Foundation heeft echter verlo
den jaar haar arbeid tot bestrijding der
mijnwormziekte gestaakt. De regeering zegt
dat dit niet het gevolg is geweest van min
deren steun van haar, doch dit is niet de
geheele waarheid: de Foundation was be
reid haar werk voort te zetten als zij zoo
wel van de Nederlandsche als van de Suri-
naamsehe regecring steun vond.
„Ik zal n vier en twintig uren geven om
na te denken. Als ik dan niets van n ge
hoord heb, zal ik mij tot de rechtbank wen
den
ik hield de deur open en boog.
„U zult ongelwijteld handelen, zooals u
goeddunkt, zeide ik.
Het oogenblik om te vertrekken scheen
mij voor haar aangewezen. Alles, wat wij
op het hart hadden, was van weerszijden
uitgesproken. Toch scheen zij mij om een of
andere reden nog niet te willen loslaten.
„Ik ben er niet zeker van, mijnheer Great-
son, dat ik goed den weg zal vinden. Wilt
u zoo goed zijn mij naar mijn rijtuig te
brengen?"
ik had geen andere keuze dan gevolg te
geven aan haar verzoek. Onze kamers wa
ren op de vijfde verdieping van een rij ge-
Bouwen met flats en garen uitzicht op
Ohelsea Embankment en wij hadden geen
lift. Wij gingen twee trappen naar beneden
zonder eeu woord te spreken. Toen legde zij
plotseling haar hand op mijn arm.
„Arnold," zei zij zachtjes, „ik had niei
gedacht, dat wij elkaar op deze manier weer
zouden ontmoeten."
„Ik ook niet, lady DelaHaye,"
„Je bent veranderd 1" .v
Ik keek haar aan. Zij was zoo vriendelijk
óm te blozen.
„O, ik weet, dal ik' mij slecht gedroeg,
maar bedenk eens, hoe arm wij waren en
hoe die armoede mij tegenstond. Als ik ma
joor Delahaye had afgewezen, dan geloof
ik, dat mijn moeder mij op straat zou gezet
hebben. Ik schreef je dat alles,"-
,Ja, u schreef dat allesl"
„En jij antweorflde nooit op mijn brief."
„Het scheen mij toe, dat een antwoord
niet noodig was."i
Spreker behandelde verder de salaris
kwestie d:r ambtenaren. Aanvankelijk wa
ren duurteloeslagen gegeven; later zou de
wedderegeüng definitief worden herzien.
Die toezegging is echter niet nageleefd.
Ten slotte besprak hij de vraag wat de
regecring kan doen om den economischen
toestand te verbeteren aan de hand van
een artikel van oud-gouverneur Staal. De
laaisle berichten uit Suriname spreken van
werkverschaffing en dat in een land. waar
een chronisch tekort aan werkkrachten be,
staat. Dat wijst er een ongezonden toestand.
De Minister zou echter wel wat kunnen
doen om den kleinen landbouw te bevor
deren. De politiek der regeering ten op
zie 1: te van Suriname schijnt te worden ge
leid docr de vnaag wat kan worden re ge
laten Er waart een booze geest door het
departement, cp het Plein.
De heer GERRITSEN (V. B.) noemt den
toestand van Suriname uiterst zorgwekkend
wat blijkt uit het artikel van oud gouver
neur Staat Onze twaalfde provincie in
nood, en ook uit de dreigende excentie van
plantages waardoor het groole landbouw-,
bedrijf zou verdwijnen.
Dp op de plantages gelegden druk is te
zwaar, daardoor zijn ze onverkoopbaar. De
Minister volgt de politiek wait and sec. De
overheid moet Suriname maken tot een ter
rein waar de ondernemingsgeest kan ont
luiken. Hulp is niet noodig. de ondernemers
moeten op eigen kracht drijven. Iets anders
i3 het ten aanzien van den kleinen land
bouw. Hier moet de helpende hand worden
geboden om den afzet en het vervoer le be
vorderen. Daarvoor is geld noodig en zijn
wij niet in staat dat deel uit den nood op
to heffen? Dan moeten wij dat aan een an
der overdragen. Als er wel geld is te vinden
voor steun aan de Kon. Holl. Lloyd en voor
het in stand houden van een groot aantal
voor het onderwijs niet noodige scholen,
moet er ook geld ie viuden zijn voor Suri
name.
De heer FEBER (R.-K.) bespreekt den
economischen wederopbouw aan de hand
van de brochure van den heer Schoch, die
van oordeel is dat vóór alles de klejise land
bouw moet worden gesteund, wat niet zoa
heel veel zou behoeven te kosten.
De geneeskundige belasting op de onder»
nemingen, zelfs die geen winst opleveren,
is niet te zwaar. De zwakke en jonge on
dernemingen moeten worden ontlast, de
sterkere kunnen dan. wat meer opbrengen,
zoodat do subsidie van het Moederland niet
behoeft te worden verhoogd.
De heer SCHKliRER t.l.-H.) meent dat er
voor Suriname twee dingen noodig zijn:
meer volk en meer gold. De mijnwormziekte
is een volksziekte, die de volkskracht onder
mijnt. Ook de malaria heerscht sterk. Eerste
eisch is dus dat de regeering maatregelen
neme om de broedplaatsen en malaria-mus
kieten te verdelgen.
De heer VAN BOETZELAER VAN DUB
BELDAM (C. II.) wijst eveneens op den
slechlen economischen toestand van Suri
name. Ons van dezen patient te ontdoen,
kunnen wij niet.
De vraag is ol de uilgaven voor deze ko
lonie niet le hoog zijn. Is een jaarwedde
voor den gouverneur van I 40.000 wel ge
motiveerd? Is er een polilieleger noodig?;
Moet er een Hof van Justitie zijn naast een
kantongerecht? Grootere versobering is
hier dringend noodig. Bij een beteren eco
nomischen toestand komt de autonomie van
zelf terecht. Het Surinaamsche vraagstuk
is hoofdzakelijk een bevolkingsvraagstuk,
dat niet zoo spoedig is op le lossen. Daar
naast is zorg voor de openbare gezondheid
noodig.
De lieer VAN GUN (V. B.) vraagt hoe da
Minister staat ten opzichte van de splitsing
van dc begrooling overeenkomstig hel plan
der Commissie-Bos.
MINISTER DE GRAAFF antwoordt den
heer IJzerman, dat wel degelijk reeds in
1840 gedacht is aan de Coeroeni als grens
rivier, al is hiernaar eerst in 1843 een on
derzoek ingesteld. Bij de regeering heeft
nooit twijfel beslaan over de juiste grens.
Er is spreker geen regeling van 1903 be
kend en hij kan dus geen toezegging doen
in zake publicatie. I
Er bestaat geen aanleiding om op de
zaak terug to komen of arbitrage uit to
kikken.
De gezondheidstoestand is niet zoo on
gunstig. Dab de Rockefeller-Foundation
zich van Suriname beeft teruggetrokken i#
bet gevolg daarvan dat ze zich er toe be-
„En later," zei zij, „schreef ik, om je
vragen mij le komen bezoeken."
„Lady Delehaye begon ik.
„Eileenl" viel zij in do rede.
„Zeer goed, als je dat wenscht, Eileen. Jij
zinspeelt op gebeurtenissen, die ik vergelen
heb. Het doet er niet in het minst toe, of jij
of ik verkeerd hebben gehandeld, Het is
alles voorbij en afgedaan."
„Jij bedoelt dus, dat je mij vergeelt?"
„Integendeel; ik heb niets te vergeven."
Zij wiep mij een verwijlenden blik toe.
Tol mijn verbazing waren er tranen in haar
oogen.
„Mijnheer Grealson, ik kan den weg naar,
Beneden nu alleen wel vinden. Ik zal u nie(
veTder lastig vallen." i
Zij ging heen met een waardigheid, die
haar beter slond dan haar houding van even
le voren. Er bleel niets anders over dat»
terug is keeren.
HOOFDSTUK IX.
Isobel stond nog midden in de kafner niet
haar handen vast ineengeklemd en met een
hoogroode plek op haar wangen. Arthur, did
lady Delahaye eu mij op de trap was tegen
gekomen, was blijkbaar juist op de hoogte
gebracht van het doel van haar komst.
„O, ik haat die vrouw I" riep Jfobel uit,
toen ik binnentrad, „ik haat haarl Ik zou
liever sterven dan naar haar toe gaan. Ik
zou liever naar de school terugkeeren. Zij
kijkt mij aan, alsof ik iets verachtelijk}
beniets, dat niet veroorloofd Is om op
deze aarde te leven." r
Arthur wilde «preken, maar Mabané viel
hem in de rede. Hij legde zijn hand jachtje}
op haar schouder, v
f(Vordt vervolgd?.