Humor ust het Huitenland. De Draadlooze Telegrafie en Telefonie. (London Opinion.!' '4)e witiste dochter stelt JM<V nanstijanciy aan haat familie yoot.] tPwalDg Sbow.J( Telefoon-jongen (in ccn hotel), blljt even aan het toestel, jufr frotiw er is hier nog een andere meneer, die tclefoneeren wil. J Zij: Als ik trouw, ftoop ik dat mijn man gauw dood gaat graag weduwe zijn. üfll lag Hij: Maar dat ia barbanrsch. indon MaIl.)'~T gaat; ik wil l. Zij: Maait je niet ongerust. Ik denk gjel aan Jouw bejrratcnfc- (Passtng sitov.), kpfni?eD K.c]ner' tie laatste flesch port was wei heel sterk Kelner; Pardon, meneer, het was de Worcestcrsaus. ti/'Jto*. A/wvW (London Opi:.ion,Jt f Dienstbode (na haar eersten comediegang)„O, Mevrouw, ik heb me zoo geamuseerdIk heb nog nooit in inijn leven zoo gehuild." Zou het nu niet aardig wezen, om ook yoor liet a.s. moedertje zelf wat te maken? Ik weet een inooien omslagdoek, die haar Heerlijk warmen kan, als zij in bed al op mag zitten of later, als zij met baby op den arm langs trappen en portalen loopt. Noodig heeft u 175 gram fijne, een wei nig gedraaide wol. Kies lichte, lecre tinten, dio goed passen bij liet haar en de oogen. Mooie kleuren zijn tegenwoordig pastel blauw, zeegroen, zonnegcel, blauwgrijs, yjeux-rose; wit raad ik u niet aan, omdat bet zoo gauw vuil wordt. De doek wordt 122 c.M. groot. Zet 176 steken op en brei met dikke houten naalden heen en weer. Eerst blauwgrijs; 1ste toer vier steken recht, om slaan, weer vier steken recht, enz. Tweede toer drie steken recht, omslaan; in den vol genden sleek en in den omslag gelijk van boven naar onderen insteken en breien;dan Sier steken recht; 3de toer vier steken recht, «inslaan, den volgenden sleek met een om slag te zamen breien, drie steken recht, weer omslaan cn den volgenden steek met ccn omslag to zamen breien. Zoo doorgaan. Den 2den en 3den toer geregeld herhalen. Na tien toeren neemt u een andere kleur. Herhaal die kleurverandering zes maal. Werk dan nog tien toeren met blauwgrijs en kant los af. Maak nu franje aan de vier hoeken: hoven cn onder; haal door zes gaaljes aan ieder van die hoeken een paar draden wol en knoop die vasl', zoodat de franje gelijk hangt. Ten slotte inoet er nog een koord worden bevestigd. Op 26 c.M. van den bovenrand hecht u cenigo groene lussen, gevormd uit 15 kctlingstckcn met vasten omgehaakt; zet ze stevig vast, want op die lussen steunt' de doek. Haak van kettingsteken een 375 c.M. lang koord en zet die kettingsteken aan de uiteinden met een vasten vast. Do 26 c.M. lange bovenreep van den doek wordt over do lussen en het koord geslagen en vormt dus een groolen kraag. liet staat wel grappig als u precies in het midden van dien kraag ook nog wat franje hecht; dan is het net een kwastje van ccn capuchon. Tot besluit geel ik u het patroon voor een sjaal in twee kleuren. Noodig hoeft u: 330 gram mohairwol. Maak do scarf in een tint bij uw mantelpak, bijv. jade-groen met wit. De sjaal wordt 2 M. lang en 40 c.M. breed Zot op 120 steken met fijue stalen naalden en de groene wol. Brei twee loeren recht. Neem nu voor de „wille wol dikke houten pennen en werk twintig toêren recht. Dan twaalf toeren groen met de stolen pennen, twintig toeren wit met hout enz. enz. en aan het eind weer twee toeren groen, zoo als u begon. Door de atwisseling van staal en hout krijgt u los gebreide, brecde witte reopen cn vaslgebreidc smalle groene. De smalle kanten (boven cn onder) werkt ii af met vier (oeren witle vasten (dus hout), waaraan u een eenvoudige witte, ongeveer 16 c.M. lange franje knoopt. De breede kanten (zijkanten dus) maakt u met een picol randje in groen at. Deze sjaal zal 27 brecde siropen lang worden. Een lezeres vraagt waarmee en hoe men gipsen beeldjes reinigen kan. Daar gips heel broos is en ne t tegen vocht kan, zou ik u raden het uitsluitend met een lijn, maar hard borsteltje te doen. Docli indien helmet vlekken zit, die in de gips trokken, dan moet u hel I ij een vakman in orde loten maken V'r bcslaa' een recept voor: Bestrijk 1 t 'ujo ,t.. een penseel niet ccn l.\ dik ju Me stijfsel. Laat ilezo dro n en i or- stel het beeldje met n u sehoone. zachte bor- at, zoodra de süjtsel loslaat. II; heb dit middel echter nooit zbll in toepassing ge bracht, omdat ik hang was het beeldje er mee te bederven. U kunt het desnoods eens probeeren op een hoekje, dat er niet erg op aankomt. (Nadruk verboden}* Een uitstapje in de electionenwereld doer "W. PEETERS. Ondanks al het geschrijf en gepraat over olectronen, zijn er sleohts weinig menjBchen die een goed idee hebben vanwat een elee- troon feitelijk is. Heeds jaren terug hoor den w© er va-n doch rij beteekende niets voor ojis. Als we zoo'n electrooó eens te genkwamen, zouden we hem met eens her kennen. De wetenschappelijke onderzoe kers zeggen, dat alles uit electrouen is op gebouwd, dus ook het menschelijk lichaam. We weten, dat electrdciteit uit electrouen as samengesteld, on dat zij als zoodanig ons huis verlichten, onze trams doen voort bewegen ©11 onzo radiolampen laten wer ken, er» dat er zönder hen geen radio zou zijn. Electrouen maken licht, voedsel is electrouen, vuur is electronen etc. Maar wat is een electroon? Ho© groot is bijl Zijn er millioen electronen in ong lichaam of miljard, of nog meer? Hoeveel electro nen zijn cv to koop voor een cent? Dezo vragen zijn allo te beantwoorden. Een elec- troon is een ding, net zoo als een boek of een sigaar. Het is zelfs mogelijk ©en zeer goed denkbeeld van de electronen te geven. We zullen dit thans een9 probeeren. Voor mij ligt een koperen cent, die na tuurlijk van een materiaal koper ge maakt is, Het bestaat, zooals de weten schappelijke onderzoekers zeggen, uit ato men koper. Het zijn deze atomen koper, waarin we moetpn kijken om de electronen te ontdekken. Het mensabelijk oog is cch- teT niet geschikt om deze atomen of elec tronen tc kunnen zien, of om zelfs maar in het koper to kijken. Maar door het ge bruik van X-stralen en verschillende an dere methodes kunnen we indirect in de kepermassa zien en de samenstelling van de atomen cn electronen ontdekker». Om een idee te geven, van wat do verschillen de onderzoekers gevonden hebben, moeten wo de hulp van een tocwerkracht inroepen, dio do dingen naar believe grooter en klei ner kan maken. Wc houden het bij onzen koperen cent en laten hem grooter wor den tot hij een meter in doorsnede is, daar na een kilometer en zoo door, tot hij etn brug vormt tussehen Europa e.n Amerika. Hij is dan c.a 4000 KM. in doorsnede en 200 K.M. hoog, Als we nu bij dien cent staan, kunnen wo in do massa kijken. We denken natuurlijk, dat we nu de atomen cn electronen kunnen onderscheiden en te kunnen vaststellen, hoe ze zijn samenge steld. Hier komt dc verrassing, Als het werkelijk mogelijk was een cent zoodanig t- vergrooten en we stonden er vlak naast dan zouden wo absoluut nietg zien Een dusdanige vergrootte cent i» onzichtbaar. Indien wo echter een microscoop zouden- nemen en dezo op ons vergroot muntstuk ihten, net als een bacterioloog zijn mi cro-scoop op een druppel water richt om de microben t-o onder scheiden, zouden wo zien wat wo wen«cben. In iedere vijf centi meter, die dbor het koper was ingenomen zouden wc een uiterst klein drijvend pun tje zien, kleiner dan een korenstofje. Deze puntje blijvon betrekkelijk op dezelfde plaats, alsof het klein© bolletjes waren, die aan onzichtbare draden hingen. Deze pun tjes zijn do centrale massa's van do koper- atomen; de officdeele naam is atomisehe kern. De electronen, dio nog kleiner zijn zien we in hot geheel niet. Om deze zicht baar te maken roepen we weer de hulp van onze tooverkracht in en maken de cent nog grooter als de loopbaan van de aarde. Het zal dan een koperen schijf zijn vaü 302400000 K.M. in doorsnede. De zon zou in het midden staan en de aarde een keer per jaar rond de hoeken gaan. Hoe zien de atomen ©n electronen er nu uit? De kleine puntjes, die w© daar net met behulp van een microscoop onderscheiden konden, de kernen van do koperatomen, zullen er thans -Is bolen uitziien van c.a. 27 c.M., doorsnede, zooals do ouderwetsohe kanon kogels. Nu kunnen w© tevens de electronen onderscheiden. Dit zijn ook bollen van on geveer 7 c.M. doors-nede; ze zijn echter niet geheel bolvormig, dooh aan twee kanten afgeplat, net als een gummibal, die tus sehen de palmen van den hand wordt ge drukt. In onzen, t»ot do loopbaan van de aarde, vergrootten cent, hebben de lectro- ne-n ongevoer het aanzien van een flink© knolraap. Er zijn 20 van dere voor iederen koperatoom, bij ieder van de 27 c.M. groo- te bollen. Deze electronen staan niet stil, integendeel, zij vliegen met een reusachtige snelheid, ieder in en kringloop, rond h»in atomisehe nuclus, zooals de planeten en- kometen door a© ruimte vliegen In hun loopbaan rond den zon. Om dit alles t© kun nen onderscheiden, moeten?1 we telescopi- Bcho oogen bobben, want in dezen enorm vergrootten cent zijn do 27 c.M. groote bol ler. meer dan 4 K.M. van elkaar verwij derd. Als we ir. dezen vergrootten cent konden stappen, zouden we ons in een le dige ruimt© bevinden. Bevinden we ons dicht bij con van d© 27 c.M. groote bollen, dan zien we dezo natuurlijk, maar do zich op oe-n afstand van 4 K.M. in ieder van de acht richtingen bevindendo globes, zijn zonder meer onzichtbaar. De anderen lig gen nog verder weg. In de rumite rondom ons zullen de electronen zich bewegen sommige veel t© snel om zichtbaar te zijn, ander© langzaam genoeg, dat wc ze in een schim voorbij zien schieten. In do ruimte van 4 K.M.dio ons aan alle kanten om ringt, tussehen ons en do acht meest na bijzijn de kernen zullen zich ongeveer 150 electronen bevinden29 van hen draaien rond do kern, waar wo dicht bij zijn, de andero belioorea tot andere kernen, dio op eenigen afstand staan. Dit zijn slechts weinig electronen voor zoo'n groote ruimto. 150 bollen van do afmetingen van een knol raap vullen geen ledigo ruimto van c.a. 70 kubieke K.M. Hcfc ia ccn van dc meest verwonder lijke dingen van materiaal, haar groot© ledigheid. Een koperen cent schijnt ons massief toe, omdat onze zintuigen zoo grof zijn. In werkelijkheid is hij zoo open als en zeef. Zooals men do poriën tussehen de draden van een geweven doek met een mi croscoop kan zien, zoo zou men met een microscoop, dio sterk genoeg was ook do poriën in het materiaal tc kunnen ontdek ken. Slechts twee ecn-hondcvd-trilliocnste van do ruimt© in een stukje koper wordt ingenomen door een massieve massa, de eleetroncn en kernen. De rest van deze ruimte absoluut ledig. D© beweegbare electronen, die net als planeten in hun loopbaan rend de kern vliegen, ziju niet de cenige electronen van een atoom. Er zijn nog andero in do kern zelf. Do 27 c.M. glob© van onze vergrootte cent is verdeeld in 7 c.M. knolraapvonnigc electronen. In de koperatoom zijn er 15 van dezo inwen dige electronen in iedere kern. Zij bevin den zich in de kern en maken er een per manent deel van uit. In iedere fcoperatoo'A zijn dug totaal 44 electronen15 in de atomisehe kern en de andere 29 vliegen ei in hun planetaire loopbaan omheen. In een gehcelen koperen cent zijn ongeveer 280.000.000.000.000.000.000.000 electronen, wat zoo'n groot cijfer is, dat het voor nie mand iets beteekent. Een electroon is een knolraapvormig deeltje elcetricateit. Een electrische stroom in een draad is meer een verzameling van dez© electronen, vrije elec tronen, welke gezamenlijk voortgaan met de vaat© electronen. „Voortvlicgen" is e«n beter© uitdrukking, daar do loss© electro nen van een electrischcn stroom werkelijk op dezelfde wijze vliegen als d© vaste elec tronen, uitgezonderd dat zij niet gebonden zijn aan de individueel© atomen cn zich niet in regelmatige banen bewegen. Om een voorbeeld uit de astronomie le nomen deze losse electronen zijn net als de vreem de kometen, die slechts zelden ons zonne stelsel bezoeken, en dan weer in de ruimto verdwijnen om nooit meer terugge-zien to worden. De vast electronen echter lijken meer op de vast© planeten van ons zonne stelsel, zooals de aarde, mars, etc. De elec tronen zijn do oorzaak van het lichtgeveiï van een electrische lamp. De gloeidraad van zulk eon lamp bestaat uit een zeer dun nen metaaldraad, dio samengesteld is uit ccn aantal atomisehe kernen, welke be trekkelijk ver van elkaar liggen, cn uit electronen, dio in verschillende banen rond om hun kernen vliegen. Indien we een bat terij ïhet dezen gloedvaad verbinden, wil dat zeggen, dat er aan den eenen kant een aantal loss© electronen ingaat, dio er aan den onderen weer uitkomen, dus een kring loop maken door batterij en gloeidraad. Zij brengen de atomen met hun electronen in beroering. Zij duwen de atomi 'hc ker nen in den gloeidraad op, en tevens de vast© electronen, die er bij bcbooren. D© electronen komen in zulk een groot aantal door het dunne draadje, dat er een ontzag gelijk© wrijving ontstaat, zoodat tegelijk de gloeidraad verhit wordt en licht afgeeft* Net als met do loop van een maehinegc» weer, die heet wordt door de wrijving van do kogels, die in groeten getalo worden afgeschoten, zoo gaat het dus ook met zoo'n gloeidraad. Indien wc bij elecfronen met cijfers gaan werken, komen w© aan zeer groote getallen. Door den gloeidraad! van 'n gewono CO Watt lamp b.v. passee- ïen 3.500.000.000.000.000.000 ©lectronenl per Seconde. Do bijgevoegd© teekening geeft een duidelijk beeld van een atoom met haar kernen. Hiermede zullen wo ons uit» stapje in dezo wonderlijke wereld beslui-» ten. Rangschikking van de atomen in koper. Do rond© ballen zijn de atomisehe ker* nen. Als een koperen cent vergroot is tot do in het artikel aangegeven grootte, dan zullen deze kernen 27 c.M. in doorsnede zijn. De afstand van A tot U is c.a. 4 K.M, er» van A tot C K.M. Nienws. BIG BEN slaat draadloos. Uit goed© bron vernemen wij, dat voort» aan het slaan van den beroemden Westmins stcrklok t© Looiden, draadloos door het broadcastingstation aldaar zal worden uit» gezonden. Vroeger werd dat geïmiteerd door een op het radiostation aanwezig klok kenspel. Een nieuwe radiovereeniging. In Amsterdam is opgericht ccn nieuwe! radiovcreeniging, dio geheel onafhankelijk is van de Nod. Radio Ver. De naam ig Am- sterdamsch© Rad© Sociëteit en omvat reedd c.a. 109 leden. Ia het vereenigmgslokaal liggen verschillende buitenlandsch© tijet» schriften ter leaing cn zal binnenkort eert uitgebreide cntvanginstallatic geplaatst worden. Vxagenrubriek. H»-. J. v. d. H. t© L. Uw schema is in orde. Wat de plaatsing der spoelen aan gaat, moet do grootste van de beide t© ge- kruiken spoelen links zitten en do kleiner© rechts. Do spoel dio dus aan het rooster van d© lamp zit is de kleinste. Ik moet echter opmerken, dat U voor Londen nog een sori©-parallel schakelaar moet gebrui ken, daar de condesator in het beschreven! toestel steeds parallel zit ©e voor do kleine golven een serie-condensator aan te beve len is. Deze kan nog naast den spoelhouder aangebracht worden. Rooster en gloei draad moeten iu beid© standen van de schakelaar, zoowel serio als parallel, aan de spoel erbonden zijn. Hr. M. v. E. te L. Er kunnen nog an dero oorzaken zijn als do door U genoem de. Heeft U wel ccn seric-parailelschake- laarStuurt U mij eens een schema van Uw toestel en nadere gegevens zoonis groot to van condensatorplaten en of Uw toestel primair (twee spoelen) of secun dair (drie spoelen) is. Daarna kunnen w© U wel helpen. Ilr. L. K., le Sassenhcim. Aan Hel Bureau van het L. D. liggen twe2 teckenin- gen, die U af kunt halen en behouden* Mocht U soms nadere inlichtingen weiv schen omtrent den bouw, dan willen wij U gaarne helpen. Vragen op draadloos, telefonisch cu tele grafisch gebied kunnen worden ingezonden aan de Redactie van ons Blad en worden dan 'a Zaterdags daarop beantwoord.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1924 | | pagina 10