JUSTITIE-BEGROOTING.
TWEEDE UMER.
Burgerlijke Stand v. Leiden.
waarde ran elke s'atisiick, bestaat daartoe
in casu te minder aanleiding, waar door 13.
en Win samenwerking met de Huurcom-
missie, - nis geruim;» liid gegevens om
trent d' woningbehoefte worden verzameld,
die een vrij nauwkeurig overzicht van den
toestand geven Eenig maatstaf, al moet
deze met groot, omzichtigheid worden ge
bruikt, is voorts ook wel liet aantal leden
der bouwvcrcenigingcn, dat nog geen wo
ning kon bekomen.
Ten slotte merken B. en W. op dal de be
volking onzer stad vrij stationair is en dal
groole schommelingen die juist een wo-
ningb. urs zeer geweiisclit kunnen maken
hier niet voorkomen.
D. en \V. stellen derhalve den Raad voor
afwijzend op hot verzoek te beschikken.
Geen subsidie aan een Gereformeerde
Bewaarschool.
I)ij adres van 2 Mei richt het bestuur van
de Vereeniging voor Christelijke Fröbelscho
len, dat voornemens is van de Gereformeer
de Schoolvereeniging alhier aan te koopen
het schoolgebouw der vroegere school voor
bijzonder lager onderwijs aan den Heeren-
Singol, 0111 daarin eene bewaarschool in te
richten voor circa 150 kinderen, tot B. en W.
de vraag, ot zij bereid zijn in welwillende
overweging te nemen een verzoek om toe
kenning van een houwsubsidie van f 20.000
dat als renteloos voorschot onder hypothe
cair verband op het schoolgebouw' zoude
kunnen rusten. Uit het adres blijkt, dat met
de verwezenlijking dier plannen in totaal
een bedrag vail pl.ni. f 30.000 gemoeid zal
zijn, zondat derhalve eene som von 110.000
voor rekening der vereeniging zoude blijven.
Hoewel er li. i., gezien ook wat andere ge
meenten in de kosten van bijzonder bewaar-
schooloiidenvijs bijdragen, wel termen zijn
om, boven de vergoeding van do salarissen
der leerkrachten, nog een zekere bijdrage in
dc kosten van dat onderwijs tc verlcenen,
zal, naar hun meening, op dit verzoek niet
moeten worden ingegaan. Wil men subsi-
diccren, dan moet dat li. i. gaan volgens
Vaste, voor allo schoolvcrecnigingen gelijke
lijk geldende regelen en moet het te verlee
nen bedrag niet afhangen van of samenhan
gen niet de financieele draagkracht eener
vereeniging. Immers, indien men over eeni-
gen lijd eenzelfde verzoek als het onderha
vige zouden krijgen van eene andere veree
niging, uie ook f 30.000 behoefde maar
slechts 15000 bijeen zoude kunnen bren
gen, zou liet toch niet te verdedigen zijn,
dat de gemeente dan 125.000 zoude verlce
nen, hetgeen, consequent geredeneerd, toch
zoude moeten geschieden. Maar ook om an
dere reden verdient subsidieering in den
vorm van liet verleenen van een voorschot
onder hypotheeair verband op een schoolge
bouw gecne aanbeveiliig. Een schoolgebouw
toch is uit den aard der zaak slechts voor
onderwijsdoeleinden geschikt; kan het daar
voor niet langer worden gebezigd, omdat de
school om de een ot andere reden wordt op
geheven en noch de gemeente, noch eene
andere schoolvereeniging het gebouw als
school gebouw kan gebruiken, dan ligt het
voor de hand, dat hij verkoop geen hooge
prijs kan worden bedongen, zoodat de ge
meente weinig zekerheid heeft voor terug
gaat van onder hypothecair verband op een
schoolgebouw verleende gelden. Bovendien
zou het door het verleenen van een bijdrage
in de oprichtingskosten onbillijk worden ge
handeld ten opzichte van schoolbesturen,
welke reeds gebouwen bezitten.
D. en W. nieencn hiermede voldoende te
hebben aangetoond, dat liet niet gewcnsclil
is aan liet verlangen van liet schoolbestuur
tc voldoen. Wil men liet bijzonder bewaar-
schoolondcrwijs, in meerdere mate, dan
thans geschiedt, subsidieeren en daartoe
beslaat gelijk gezegd li. i. wel aanlei
ding, dan zat dat naar hun gevoelen in an
deren vorm moeten geschieden. In verschil
lende gemeenten, als b.v Haarlem, 's-Gra-
venhage en Utrecht, gcett men, naast de
vergoeding van, ot bijdrage in do salarissen
een zekere som per leerling en stelt men
die som athankehjk van het schoolgeld-be
drag, hetwelk voor iederen leerling wordt
ontvangen. Aan dit subsidiestelsel kleeft hot
bezwaar, dat de schoolbesturen in vele ge
vallen geen of zeer weinig belang hebben
hij een. behoorlijk schoolgeldlarief. Er blijkt,
dat de schoolbesturen bij daling van school
gelden compensatie vinden in hooger sub
sidie.
Ofschoon men er h. i. niet ioe kan en ook
niet toe moet overgaan om aan de school
besturen per leerling een bedrag uit tc koe
ren gelijk aan do gemiddelde koslen per
leerling van do openbare bewaarscholen,
verminderd met de ontvangen schoolgelden,
zoude bel naar bun meening wel gewettigd
zijn om, boven en behalve de thans reeds
bestaande subsidie aan elke bijzondere be
waarschool, welke aan de gestelde eisehen
voldoet, een bijdrage in de kosten te ver
leenen gelijk aan do helft van liet verschil
tusschcn het bedrag, hetwelk men vindt
'door vermenigvuldiging van liet aantal leer
lingen mei 10 en bet totaal-bedrag van
hel schoolgeld over liet jaar waarover dc
subsidie wordt verleend. D. en W. mecnen,
dat er aanleiding bestaal om hier een zoo
danige regeling in liet leven te roepen en
bieden den llaad een zoodanige regeling ter
goedkeuring aan. Naar globale schatting
zuilen de koslen per jaar t 3000 bedragen.
(Zitting van gisteren).
Indische begrootiug.
Mevrouw DE VRIENS BRUINS (S.D.) re
pliceert.
Art. 501
De heer BIS AT t'lalt Partij) vraagt stem
ming over art. 501.
liet art. wordt aangenomen met 07 legen
0 stemmen
Dc VOORZITTER stelt voor art. 502
535b en bloc in stemming te brengen.
Dit voorstel wordt aangenomen met G2
leien 2 stemmen.
Bij art. 590 bespreekt mevr. DE VRIES
BRUINS (S.D.) de medische vakscholen in
,'udië. Over liet algemeen leveren die scho
len weinig leerlingen af, en spr. vraagt ol
dc Minister ook weet wat daarvan do oor-
■Lik is. Het onderwijs is zeer goed en het
lijkt spr. dat de geringe belangstelling haar
oorzaak hierin vindt, dat de school zelt niet
trekt. De insteling van een medische lioogc-
sciiool zon tc verkiezen zijn, zoodat het di
ploma gelijk slaat met dat der Nederland-
sche artsen. De bezwaren tc-gen de oprich
ting dooi den M luister geopperd, acht zij
niet gewichtig genoeg.
De MINISTER is van mecning, dat hel
aantal hulpartsen voldoende is en hij meent
dat uitbreiding der scholen en omzetting in
een burgerschool niet mogelijk is.
Art. 580625 worden zonder stemming
goedgekeurd.
De lieer DRESSELIHIYS (VB.) vraagt
vergemakkelijking van het vervoer van
planten en Hoornen. Het is zeer schadelijk,
dat de pakketten weer vvordc-n opengemaakt
en spr. vraagt speciale bepalingen, die ook
noodig zijn om den invoer van schadelijk ge
dierte tegen te gaan. Misschien is het moge
lijk een zoodanige regeling to treffen, die alle
moeilijkheden ondervangt.
De lieer DECKERS (R.K.) bespreekt de
credielveileening voor land- en tuinbouw,
die hij wenscht uil tc breiden, vooral in dc
buitengewesten waar dc eredielbanken nog
gering zijn. De arbeidswijze der dessa-ban-
ken is te primitief.
Dc heer LOVINCIC (CIIbepleit de in
stelling van landbouwkamcrs, waarvan al
eerder sprake is geweest.
De MINISTER is gaarne bereid de kwestie
van den invoer van planten nog eens onder
liet oog te zien. De bevordering van land en
luinbouw-ci'cdielveileeiiing en onderwijs
gaat spr. zeer ter harte, liet belang daarvan
acht hij zeer groot. In het algemeen kan hij
zich vevcenigcn met bel pleidooi van den
lieer Deckers. De consulenten zullen spr.
van advies dienen bij de bevordering, die
geleidelijk zal plaats hebben.
Art. 614.
De lieer V. d. WAARDEN (S. D.) bespreekt
liet vraagstuk van liet in cultuur brengen
vail Nieuw-Guineo. Spr. herinnert aan de be
lichten over do Duitsche maatschappij, die
zich dat vraagstuk wenscht aan te trekken.
Het zou bier gaan om het in concessie geven
van geheel West- en Noord-Nieuw-Guinee,
een terrein, vijfmaal zoo groot als Nederland
Die maatschappij zou geheel en al monopo
listisch worden, zelfs zou de poenale sanctie
op de bevolking worden toegepast en zou dc
maatschappij vrijstelling vragen van alle
voorwaarden voor koeliebehandeling. Zij
zou eigen politie en eigen rechtspraak willen
bobben. En dat alles voor 75 jaar. In ruil
daarvoor zou dc maatschappij 10 pcL van de
winst aan den Staat geven.
Spr. wenscht te welen wal er waar is van
al deze geruchten, ook van liet onderhoud
van do lieeren van Mecklenburg e.a.
Dc MINISTER zegt, dat de bijzonderheden
hem nog niet bekend zijn. Er zijn onderhan
delingen gaande met de Indische regeej iiig,
maar spr weeL er verder niets van. l)c her
tog van Mecklenburg is bij hem op bezoek
geweest en er is over deze zaak gesproken.
Meer kan spr. niet zeggen.
De heer v. d. WAERDEN (S.D.) vraagt ot
de Minister bereid is iiicdedeeliiigen le ver
strekken aan dc Kamer vóór een beslissing
valt.
De MINISTER zegt, dat hij naar bevind
van zaken zat handelen.
Dc lieer v. d. WAERDEN (S.D.) vraagt
uitdrukkelijk een ja of neen op zijn vraag.
De .MINISTER zegt geen antwoord te kun
nen geven, omdat bij de zaken niet kent.
Dc lieer v. d. WAERDEN (S.Dstolt nu
een motie voor, waarin dc Kamer vraagt in
de gelegenheid tc worden gesteld lol' oordee-
len alvorens een beslissing wordt genomen.
De lieer MARCIIANT (V.D.) meent, dat de
Minister iels toeschietelijker kan zijn en kon
toezeggen, dat de Kamer niet gepasseerd
wordt.
De lieer RUTGERS (A.R.) meent, dal In-
dié door deze Kamer niet woedt bestuurd.
Alleen verandering van bestuurszetel valt
onder de bevoegdheid van deze Kamer.
De lieer ALBARDA (S.D.) is van oordeel,
dat do Kamer niet gepasseerd mag worden
in een conccssieverleening die onzo be
stuursbevoegdheid raakt.
De MINISTER zegt de Kamer de inlichtin
gen te zullen geven die hij verplicht is le ge
ven. Wanneer liet gaat' om publieke bevoegd
heden over te dragen aan een ander, dan
zal hij do Kamer niet passcercn, want ook
hij zelf zou daaraan niet meewerken.
De lieer MARCIIANT (V.D.) vreest, dat 't
Duitscli koloniaal systeem een gevaar zou
zijn voor onze kolonie. Als dc Minister toe
zegt, dal dit gevaar niet zal bestaan, is spr.
tevreden.
De MINISTER zegt, dal hij dit kan toe
zeggen.
Dc lieer v. d. WAERDEN (S.D.) zegt le-
v reden te zijn en Irekt zijn niolie in.
De lieer DRESSELHUVS (V.B.) bespreekt
de levering van bcrggescliut aan hel Indi
sche leger, die hij reeds in zijn schriftelijke
vragen heelt besproken. Volgens den Minis
ter is van bevoorrechting van één firma geen
sju'ake. Een andere firma, die een aanbie
ding deed, kreeg bericht, dat er geen aanlei
ding bcslaai om haar deze op le dragen
Spr. citeert den militairen medewerker
van „liet Vaderland".
Deze medewerker twijfelt sterk aan de
onbevangenheid van de deskundige advi
seurs van den Minister bij de aanschaffing
van liet geschut. De Minister heeft den ver
tegenwoordiger aangewezen van do firma,
die de leverantie kreeg. Ten slotte bleek dat
de twee z.g. concurrcerende firma's twee
bauden op één buik zijn.
Genoemde militaire medewerker zegt
openlijk, dat er iets niet in den liaak is bij
liet Departement van Koloniën en hij wijst
den ambtenaar aan die daarvan de oor
zaak is.
Hoofdzaak is, dat het Departement geen
mededinging schijnt le willen en dat liet de
eisehen, waaraan liet gesehut moet voldoen,
geheim houdt.
De lieer FEBER (R.K.) bespreekt de po
sitie der reserve-officieren, die naar Indië
zijn gegaan, snaar nu worden ontslagen als
gevolg van de bezuiniging, Dst is niet bil
lijk. Hij vraagt deze menschen le helpen.
Vervolgens verdedigt hij een bc-lere geeste
lijke verzorging van liet lagere militaire per
soneel en een betere pensionneeriDg van de
mindere militairen, die vóór 1 Januari 1920
zijn gepensionneerd.
De MINISTER antwoordt, in 1916 is op
het aanbod van de Bethlehem Steel Cy. niet
ingegaan, omdat geen aanbod is gedaan. De
eisehen voor bet berggesebul zijn niet be
kend gemaakt en spr. verwijst naar zijn ant
woord op de schriftelijke vragen. Vervol
gens geeft spr. vergelijkende prijzen der ver
schillende firma's. Het geschut zal geleverd
worden door de lirma Botors, liet kruit door
de Nederiandscli springstoffenfabriek. Over
liet aanstellen van den vertegenwoordiger
van Bolors is geen overleg gepleegd met deze
firma. Deze firma heeft hem zelfstandig aan-
gewcz.rn. Voor een onderzoek naar een
schuldige aan spj.'s Departement is geen
aanleiding want er is geen verdenking tegen
iemand. De beschuldiging is zeer lichtvaar
dig.
De lieer DRESSELHUVS (V.B.) begrijpt
nog maar niet, dat de Minister alle concur
rentie uitschakelt, Wat de Minister zegt is in
ilagraiiten strijd met de niededeelingcn van
de Bethlehem Steel Cy. Spr. kan dus niet
uitmaken wat juist is.
De MINISTER zegt eventueel geen be
zwaar le hebben legen een commissie van
onderzoek uit de Kamer. Hij zal die alle in
lichtingen geven.
De vergadering wordt verdaagd lol lieden
1 uur.
RECLAME.
- Door de zuivere samen-
stelling heeft Erdal aJIe eigenschappen,
v;elke voor het onderhoud Uwer schoe
nen noodig zijn. - Zij geeftnlci alleen een
tioogen, duurzamen glsns, maar ook:
Erdal Voedt hel leder. - Door voortdu
rend gebruik van Erdal blijft hel leer in
zijn oorspronketijken toestand van lenig
heid en taaiheid.
72-15
GEBOREN Johannes, z. van J. Wilsen-
burg en J. de Bruyn. Willem, z. van W.
Filippo en C. v. d. Visch. Anlje Cornelia,
d van H. I. de Nie en C. v. Nood. Hen
drik, z. van C. J. v. d Kaay en A. S. Taffijn.
Johanna, d. van M. Dubbeldenian en J.
v. Wceren. Jacb. Tlieods. Bonis., z. van
J. v. d. Weijden en T. K. Maas. Willem
Jan, z van 3. Schouten en A. Smit. Eli
sabeth, d. van 0. Bra.xboven en P. v. Gijzen.
Cornelis, z. van C. Bloot en G. Schoen.
Jacs. Helenus Reinier, z. van J. Sehoon-
derwoerd den Bezemer en C. P. Swancn
burg. Maria, d. van J. T. v. d. Horst en
G. Rliijnsbuigev. Wouter Jan, z. van J.
Verduin en J. C. Zanen. Magda. Maria,
d. van J. A. Cambier en A. II. v. d. Kwartel.
Herniina Christad. van J. J. La Lau en
M. C. Willeniïen. Maria, d. van W. Dc-
veling en G. v. d. Berg. Corns. Francis-
cus, z. van A. J. Griffioen en P. M. Egberts.
Maria Telra. Elisabeth, d. vail J. S. Fa-
vier en M. Meijvögel. Adam, z. van D F.
v. d. Blom en C. J. v. d. Linden. Sophia,
d. van C. J. Zeegers en A. J. v. Peppen.
Willempje, d. van H. Gordijn en II. v. d.
Luit. Barlholomeus Ifendrs., z. van .1.
Jansen en M. 1'. Sibbes. Ants. Jobs. Maria
z. van T. C. v. Haasleren en D. C. Janion.
Dirk, z. van II. Vonk en 1). Uithol
Hendrika Anna Theresia, 4- van W. D. van
Kampen en 11. E. Tret. Johanna Maria,
d van L. llliijnsburger en J. M. Bertram.
Maria, d. van P. Rijsbergen en A. Lepelaar.
.laantje, d. van J. Crania en C. C. M. Sha
vers. Abraham, z. van J. Sjardijn en M.
Cliaudron. Calharina Jacoba, d. van J. v.
d. Vlisl en M. IWakel. Olaf, z. van A. II.
Wcstra en M. Thomas.
GEHUWD i Tlf. J. Ammerlaan, jm. en M.
A v Berge Henegouwen, jd. J. M. J. W.
Verblauw, jm'. en P. P. v. Drie!jd. J. II.
C. dc Jong, jin. Cli N. Vesser, jd. J. v. d.
Blom, jm. cn S. de Graaf, jd. W. M. Klink,
jm. en S. v Leeuwen, jd. -F. Zwanenburg,
jm. en li. Wassing, jd. J. Hoppenbrouwer,
jm. en J. Kiitgnia, jd. It. J. v. As, jm. en
U. Groenendijk, jd. 11. A. Veldhoven, jm.
en A. Verplancke, jd. J. Azier, jm. en J.
v. d. Laan, jd. J. S Abcouwer, jm. en J.
M. Costeris.
OVERLEDEN: G. Woliers—Den Haas,
wede 75 j J. Gordijn wedr 80 j J. J.
lierdmaii m. 72 j. -M. Kramp dr. 57 j
A. Neuteboom dr. 14 m. E. A. Boonacker-
Huygens vr. 73 j. E. A. Caslelijn dr. 35
j. II. VoortiijStckweg wede 70 j. A.
v. Dtitjil dr. 15 j. K. Frcderiks dr 21 j
P. .1. Fris dr. It m. G. Schild ni. 06 j.
M. C. v. Klayeren-v. Wierden vr. 29 j.
.1 W. Cordrweners m. 88 j. - P den Oude z. 6
m. E. v. 't Zand z. 20 j.
In zijn Memorie van Antwoord wijst ds
Minister van Justitie de Tweede Kamer er
op, dal niet allo aangebrachte bezuinigin
gen zich weerspiegelen in het eindcijfer. Zoo
werkt bezuiniging op personeelsuitgaven
slechls geleidelijk cn brengt de toekenning
van periodieke verhoogingen regelmatig ver-
hooging van uilgaven mede.
Zoo hebben mede tot uitzetting der uit
gaven geleid
de uitgaven, voortvloeiende uit de afschaf
fing van portvrijdom (art. 144 I 32.814 meer
dan voor 1923)
kosten verbonden aan de uitvoering der
wet op bet Levensverzekeringsbedrijf, t.w.
f 160.000, welke niet op de begrooting 1923
voorkwamen en welke som weder in de
schatkist terugvloeit.
Het i9 niet zonder bcleekenis, dat, waar
op de begrooting f 38.317.213 46 is uitgetrok
ken, daarvan van de ontwerp-begrooting
1924 slechts f 31.24-5 964.587a is besleed.
In den loop van ruim twee jaar is op per
soneel I 62.000 bezuinigd.
Het is liet voornemen alvorens liet rap
port van de Bezuinigingscommissie defini
tief te beantwoorden, nader met tiaar over
haar voorstellen in overleg te treden.
Wetsontwerpen, de rechterlijke indeeling
betreffende, zijn bij den Raad van State aan
hangig gemaakt.
Wal betreft dc herplaatsing van de 14 be
zoldigde rechterlijke ambtenaren, die dooi
de ontbinding van de rechtbanken te Zie-
rikzee ol le Heerenveen zijn vrijgekomen,
wordt er op gewezen, dat zeven voor de ver
vulling van rechterlijke vacatures in aan
merking zijn gebracht. Voor zoover dc ge
legenheid tot herplaatsing van op wacht
geld gestelde ambtenaren gebruik gemaakt
Reeds ten vorigen jare heeft de Minister le
kennen gegeven, dat hij eerst de voorstellen
der Staatscommissie-Limburg inzake huwe
lijks- cn huwelijksgoedercnrechl wil afwach
ten, alvorens zijnerzijds over le gaan tot het
samenstellen van ccn ontwerp ter zake.
Ten aanzien van de vraag, of liet wen-
schelijk is, de echtscheidingsgronden uit lo
breiden, en zoo ja, welke nieuwe gronden
nan de beslaande moeten worden toege
voegd, neemt de Minister een afwachtende
houding aan.
Uit hetgeen Ier zake van dc openstelling
van rechterlijke betrekkingen een en ander-
ni'aal is verhandeld, kan zijn gebleken, dat
zijn oordcel is, dat aan die openstelling
groote bezwaren zouden verbonden zijn. In-
tussclicn kunnen de overwegingen Ier zake,
waarin ook die van de benoembaarheid der
vrouw tot het notarisambt kunnen worden
betrokken, niet als geëindigd worden be
schouwd.
Do Minister zal gaarne aan de behande
ling der spychopalhen-onlwerpen verderen
voortgaan geven, doch deze aangelegenheid
kan niet buiten verband met den toestand
van 's Lands financiën worden beschouwd.
Ton aanzien van de wenschelijkheid van
heffing van een recht op aanvragen om be
williging van loterijen, krachtens de Loterij-
wet, oppert de Minister ernsligen twijfel,
omdat liet rcebt enkel de onkosten opvoert.
De Minister zal gaarne er toe medewer
ken dat het onlwcrp-Zecrccht spoedig in
openbare behandeling kan komen.
Dc Minister hoopt de behandeling van een
nieuw ontwerp-Wetboek van Burgerlijke
Rechtsvordering verder voor te bereiden.
Een beslissing, inzake een algeliecie her
ziening van het militaire strafprocesrecht,
is door de minisleriecle crisis vertraagd,
doch spoedig te verwachten.
Het advies der Staatscommissie-Limburg
is gevraagd over de vraag, of liet gewcnscht
is de rechtspositie van handelsreizigers en
handelsagenten wettelijk nader le regelen
De Minister bestrijdt, dat hij niet als een
voornaam onderdeel van zijn laak de open
lijke handhaving van liet recht beschouwt
in de gevallen, waarin beweerd wordt dat
rechtskrenking plaats vindt. Na ingekomen
klachten wordt met groole nauwgezetheid
een onderzoek ingesteld.
Met betrekking tol liet aangehaalde sliaf-
proces legen den redacteur vail liet „Goudscli
Wkbl.", deelt hij mede, dat hij, zoodra lii-j
van de eerste geruchten omtrent deze kwes
tie kennis nam, zicli van de toedracht der
zaak op de hoogte heeft doen slcllcn, een
nauwkeurig onderzoek heeft gelast en aan
het verloop van het proces crnslige aan
dacht heeft geschonken.
Omtrent verbetering in den arbeid voor
vrouwen in strafgcsticliten, is een onderzoek
gaande. Een voorgenomen samenvoeging der
afdeclingeii in de sirafgevangeiiissen le Rot
terdam en Amsterdam is inlusschen een feil
geworden.
De doodstraf.
De Minister is persoonlijk voorstander der
doodstraf, doch slechls voor enkele zeer
zware misdrijven. Niet echter op utiliteils-
gronden, docli als ciscli der gerechtigheid.
Alleen dus, indien hij mocht aannemen, dat
een in genoegzame male veldwinnende over
tuiging aanwezig is, dat ter voldoening aaa
de gerechtigheid de doodslrat weder behoort
te worden ingevoerd, zou hij een poging tot
wederinvoering wenschen tc doen. Die voor
waarde acht hij ecliler voorshands niet ver
vuld. Wederinvoering op ulilileitsgronden
zou hij bedenkelijk achten.
Het recht van gratie.
Dal tiet recht van gratie individueele en
niet massale toepassing vordert, geeft dc Mi
nister niet toe. Hoewel gratie als regel in
dividueel verleend wordt, bestaat er, naar
Nederiandscli rccht, z.i. geen bezwaar legen,
bij daarvoor geëigende gelegenheden massale
gratie le verleenen.
De Minister is van oordeel, dat er reden
is bij gewichtige momenten in het leven van
de leden van hel Kon. Huis, gralieverleening
le bevorderen.
De Nienw-Mallhnsiaansche Bond.
Do Nieuw-Mallhusiaansche Bond te
's Gravenhage, waarvan dc statuten werden
goedgekeurd bij K. B. van 30 Jan. 1805, was,
aangegaan voor 29 jaar, aanvangende den
2en Nov. 1881. Bij gebreke van tijdige ver-
lenging heeft bij derhalve 1 Nov. 1910 opga.
houden le beslaan.
In den loop van October 1923 is een ver,
zoek om erkenning gedaan door een vers
eeniging met een gelijke benaming. De be,
trekkelijke stukken zijn met vele bezwaar-
scbriflen legen het verleenen van do ge,
vraagde goedkeuring op de statuten aan het
O. M. toegezonden om bericht en raad.
De resultaten van dit onderzoek dienen
derhalve te worden afgewacht.
Lijkverbranding.
Regeeringsverlegenwoordiging bij een cre
matie schijnt den Minister, terwijl do cre
matie een handeling in strijd i.v t de wg)
oplevert, niet wc) oirbaar.
Getuigen in strafzaken.
Een volstrekt verbod lol het booren als
getuigen van lien, die bij hei plegen van het
in geding zijnde strafbare ieit waren betrok
ken, schijnt den Minister ook indien aan,
genomen mag worden, dat daarmede uit,
sluitend bedoeld worden zij, die aan liet ple
gen van hel feit hebben deelgenomen en niet
dus ook zij, legen wie het teil verd ge
pleegd met de belangen eener goede ju-
stitie niet vereenigbaar cn trouwens door bet
belang der betrokkenen ook niet geboden.
Een getuige heelt liet verschooningsrccht
met betrekkiug tot de beantwoording van een
bepaalde vraag, indien deze daardoor of
zichzelf oi een zijner bloed- oi aauv rwan-
ten in dc rechte lijn oi in do zijlijn in den
tweeden of derden graad of zijn echtgenoot
of vroegere echtgenoot aan liet gevaar eener
strafrechtelijke vcroordecling zou blootste',
len.
Dc Minister acht, in overleg met zijn
ambtgenoot van Oorlog, geen reden aanivc,
zig 0111 dc indiening van een wetsontwerp
tot verleenen van amnestie, als bedoeld te
bevorderen.
Rookeii door de iaugd.
Nadat liet rapport van een commisfie uit
de Tuchlunic indertijd den Minister is 'aan
geboden, met hol verzoek liet daailieen le
willen leiden, dal een wet legen het rookcu
door kinderen in het leven worde gci'oepen,
overgedragen werd aan den Minister van
Arbeid, heeft deze na advies van den Ge,
zondheidsraad der Tuchlunie le kennen ge,
geven, dat terhandheming van een wette,
lijke regeling niet in zijn voornemen ligt.
Do hend ats trokdiar.
De Minister van Binncnlandsclie Zaken
heelt medegedeeld, dat er z.i. voor een wet,
lelijk verbod van liet gebruik van den hoed
als trekdier hier tc lar.de. geen voldoende
aanleiding bestaat.
Kosten van het Dcnaiieeaeai.
De voorstellen van dc Bezuinigingscom,
missie ten aanzien van de organisatie van
liet Departement, zijn nauwelijks onderzocht
De Minister is evenwel lol de oveiluiging
gekomen, dat veel van lielgcen zij aanbeval,
niet zou zijn in hot belang van een goede
administratie. Dit belcekent evenwel niet,
dal niet ernstig wordt gestreeld om do kos-
ten van den administvatievcn dienst le ver,
minderen.
Omtrent dc verdere mogelijkheid lot be
zuiniging op de uilgaven van bet Departe
ment beslaat met genoemde commissie nog
menig verschil van meening, cn de Minis
ter stelt zicli dan ook voor haar tot overleg
uit te noodigen, met het vertrouwen, dat
deze haar aanvankelijke meening daarom
trent zal herzien.
De aldceling algemeen secretar ial was
ten tijde vail hel onderzoek der Bezuinigings-
commissie bezet door 40 administratieve
ambtenaren en 3 arehictbedienden. Sinds,
dien zijn deze aantallen gedaald lot 34 en
2, terwijl zij tot 32 cn 2 zullen vrorden terug
gebracht, zoodra bet Testamenlreglster cor,
maal zal werken.
De door de Bezuinigingscommissie voor,
gestanc vereenigiug van de eerste en tweede
afdeeling onder de leiding van den raad,
adviseur, is niet mogelijk. t
De Haagsdie rechtbank.
Het uittrekken van een bedrag voor een
nieuwen rechter te 's-Gravenhage is noodh
zakelijk geworden. Deze rechtbank is blij
kens de statistische gegevens over 1922 dus,
danig betast, dal zonder uitbreiding van het
aantal rechters dc goede gang van zaken
onmogelijk kan worden gewaarborgd. i
Hoog Militair Gerechtshof.
Een wetsontwerp lot wijziging van de or
ganisatie van het Hoog Militair Gerechtshof
is bij den Raad van State aanhangig.
Kotden Rijkspolitie.
De Minister is van oordeel, dat, vooral ook
niet het oog op den toestand van 'r Lands
financiën, een wettelijke voorziening tot
principieete wijziging van hot politiewezen
bezwaarlijk kan worden ter hand genomen-.
De financieele consequenties, verbonden
aan overneming door het Rijk in ruimeren
oi engeron omvang van de politiezorg dez
gemeente, stuiten voor het c-ogi nhtik dc mo
gelijkheid daartoe uit.
Bezuiniging dcor inkrimping van hol aan-
lal rijksveldwachters is reeds sedmt gerui-
nicn tijd in overweging en heeit dan ook
voortdurend plaats gehad.
Instelling van een opleiding voor het po
liticvak van Rijkswege is om redenen van
bezuiniging niet in overweging genomen.
Bij tweede nota van wijziging merkt 6».
Minister op, dat als aandeel in dc bezuini
ging 5 niiiiioen zijn Departement hespaa-
heeft 1526.478. Bovendien is reeds Dij
eerste Nota van Wijziging ccn besparing
geleverd van 1204.875,
