No. 19604.
DINSDAG 5 FEBRUARI
Anno 1924
Officii Kennisgeving.
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
11
PRIJS DER ADVERTENHEN»
BO Cis. per regel. Bi) regelabonnement belangrijk lageren prija
Kleine Adverlentiën, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en
Zaterdags BO Cts., bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens poslrecht. Voor eventueele opzending van brieven
■10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordelndsplein Telefoonnummer! voor
Directie en Administratie 175 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
PRIJS DEZEB COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden 2.35, per week/O.IS,
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week .Tim-»0.18,
Franco per post 2.36 portokosten.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
'Aan den gemeentelijken vischwinkel,
Yischmarkt 18, tel. 1225 is WOENSDAG
.verkrijgbaar SCHELVISCH h f 0.20-0.32,
SCHOL a 0.27—0.40, MAKREEL ii f 0.20,
KABELJAUW a f 0.35—0.-10. TONG A f 0.95
per pond en VOLLE HARING a f 0.05 per
stuk.-
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leiden, 5 Febr. 1925.
Het Ziekenhnis-comclex.
In verband met de Ztekenhuiskweslie
lezen wij in de Memorie van Antwoord op
de Onderwijsbegroting o.m. het volgende:
De plannen voor het nieuwe Leidsche
ziekenhuiscomplex dateeren reeds van een
Veertiental jaren terug.
De oorlog met zijn economische gevolgen
bracht op allerlei gebied, ook op dat van
den ziekenhuisbouw, radicaal gewijzigde
opvattingen; men keerde uit zuinigheids-
overwegingen weer terug tot het goed-
koopere systeem van den geconcentreerden
bouw, maar inmiddels stond het Leidsche
complex in steen opgetrokken; het was tot
aan de inwendige afwerking en inrichting
gevorderd.
Volgens de nieuwere inzichten was
■Kat te min opgezet; maar in bet stadium,
waarin de bouw reeds verkeerde, scheen
daaraan weinig meer te veranderen. Toch
werd een onderzoek ingesteld Ier beant
woording van de vraag, of en in hoeverre
nog bezuinigd zou kunnen worden, voor
eerst op bouw en inrichting zelf, maar voor
al op de latere, jaarlijks terugkeerende
exploitatiekosten.
Het onderzoek heeft vee! tijd gevorderd.
Ten slotte is liet gelukt, in nauwe samen
werking mot de medische faculteit, hot vol
gend pl n te ontwerpen
Volgens den oorspronkelijken opzet zou
den niet alle onderdeelen der medische fa
culteit in het complex een plaats vinden;
de laboratoria voor physiologic, voor bacte-
riologiê en hygiëne en voor pharmacologic,
zouden elders blijven in de gebouwen, waar
in zij thans reeds gevestigd zijn. Door com
primeering van ruimte, door terugbrenging
van het beddenaanlal van pl.m. 600 lot 580,
is bereikt, dat ook deze instellingen in het
complex zulten kunnen worden onderge
bracht. Bovendien zullen dan nog in ver
schillende gebouwen verlrekkenreeksen
voorloopig niet ingericht behoeven te wor
den. Een der gebouwen zal aan de Vereeni-
ging voor misvormden worden verhuurd, die
het tot Orlhopaedisch Instituut zal inrich
ten.
Toch hebben de Minister van Onderwijs
en zijn ambtgenoot van Financiën gemeend,
omtrent dit plan niet te mogen beslissen,
alvorens de vraag onder de oogen te heb
ben gezien, ol een verder uitstel van de vol-
I Jooiing voor nog een aantal jaren mogelijk
öioclit wo-din geacht. Na nauwgezet onder
zoek zijn zij echter lot de conclusie geko-
men, dat dit niet verantwoord zou zijn; in
het bestaande ziekenhuis worden toestan
den aangetroffen van zóó bedenkelijken
aard, dat de spoedige albouw en ingebruik
stelling van het nieuwe complex plicht is.
Financieele overwegingen moeten daarvoor
wijken.
Zij hebben daarom last gegeven tot ver
dere voltooiing volgens het hierboven be
doelde ptar. waarbij een zoodanige werk
wijze za! worden gevolgd, dat reeds na wel
licht een tweetal jaren de in-gebruik-neming
van de vijf mersl noodige gebouwen zal
kunnen worden tegemoet gezien.
Onbewoonbaarverklaring.
Onder presidium van mr. De Wilde, lid
van het college van Gedeputeerde Staten
van Zuid-IIollahd, (de Commissaris der
Koningin baron Sweert de Landas, was
door ongesteldheid verhinderd de zitting le
presidecren) liee/t gistermiddag dit College
een openbare vergadering gehouden ter be
handeling van een aantal voorzieningen
tegen onbvwoonbaarverklaringcn in de ge
meente Le'den.
Voor appellanten trad op mr. E. Hollan
der. die alleen een beloog van algemeene
strekking hield, bedoelende aan te loonen,
dat verschillende der betrokken perceelen
10 A 15 jaar geleden onbewoonbaar hadden
moeten worden verklaard; thans is het tijd
stip der onbewoonbaarverklaring, in ver
band met den grooten woningnood, zeer on
gelukkig gekozen.
5 egen de onteigening van de perceelen
Woulershof 2 en 3, Woutershof 5 en 6, en
Woutershof 5 en 7 en Bijleveldshof 15
(eigenaren resp. S de Jong, A. J. Goddijn en
J. Plu), voerde de hoer De Jong aan, dat het,
van ethisch standpunt bezien, onbillijk is
tegenover deze kleine bezitters, dal bun
kleine kapitaal, dat ten dienste van de
gemeenschap is gesteld, wordt vernietigd.
Behoorlijke verbetering is in verband met
de lage huur onmogelijk; ontruiming is
eveneens onmogelijk, omdat Leiden wonin
gen le kort komt. Hij deelde voorts mede, op
verzoek van den heer Schokking, rappor
teur, dat verbetering wel mogelijk is, wan
neer de onbewoonbaarverklaring vernietigd
wordt, omdat de eigenaar dan door een uit
gaaf van f 200 per woning zijn kapitaal ren
dabel kan maken.
De hecren Nijk en Van Booven, resp.
Directeur van Bouw- en Woningtoezicht te
Leiden en Inspecteur van de Volksgezond
heid, meenden dat de woningen ondanks
verbetering „opgelapte krotten" blijven.
Verder is behandeld de voorziening van L.
den Os c.s. tegen de onbewoonbaarverkla
ring van Woulershof 5 en 7, Koddesteeg 38
cn Bijleveldshof 15, van J. Dirkse, P. J. van
Zijp en G. Th van der Spek, tegen de onbe
woonbaarverklaring resp. van Koddesteeg
1, Bouwelouwensteeg 35 en Groenhazen-
gracht 7 en 7a; van wed. S. P. de Graaf
Stikkelorum en J. Plu, tegen de onbewoon-
baarverklaring" vau resp. Groenhazengracht
25 en Koddesteeg 38; van K. Wielenga Ezn.
tegen de onbewoonbaarverklaring van
Klimmende Leeuwsteeg 5 en 7, en de be
woners van Woutershoi 1, 2, 3, 4 en 6 (Jan
Vossensleeg) tegen de onbewoonbaarvcrkla-
ring dier perceelen; van M. J. Lafeber Jr.
tegen de onbewoonbaarverklaring van Mi
rakel steeg 19, welke woning blijkens mede
deel ing van den eigenaar door hem was ge
kocht om af te breken, maar die onder
dwang en herhaalde bedreiging met een
proces-verbaal van de zijde der Huurcom-
missie moest worden verbeterd en ver
huurd; een en ander kwam de eigenaar op
f200.
Ten slotte werden behandeld de voorzie
ningen van J. J Wolff en J. Buylenweg
tegen de onbewoonbaarverklaring der wo
ningen Uiterstcgrachl 15i en 156, welke
perceelen volgens den Inspecteur voor de
Volksgezondheid bewoonbaar zijn en geen
directe verbetering behoeven, doch die vol
gens den heer Nijk te klein zijn.
Verschilende eigenaars opperden bezwa
ren tegen de Raadsbesluiten.
De beslissing van Ged. Staten volgt later.
Wetenschappelijke Voordrachten.
Op uilnoodiging van de Leidsche Vereeni-
ging voor Wetenschappelijke Voordrachten
zal Dinsdagavond 12 Februari een voor
dracht goliouden worden in het groot-audito
rium der universiteit door prof. N. C. Poli
lis, oud-minister van buitenlandsche zaken
in Griekenland, en vice-president van het
Instilut de droit international. Het onder
worp der voordracht luidt; „Représailles
entre Etats membres de Ia Sociélé des Na
tions".
De voordracht is voor alle belangstellen
den toegankelijk.
In Politis strijden de geleerde en de diplo
maat om den voorrangzeker is het, dat hij
in beide eigenschappen buitengewoon is.
Zijn geboorte-eiland Corfoe heeft zijn
naam terecht luister bijgezet, toen hij, in
het vlak vóór het bijeenkomen der laatste
Assembléc van den Volkenbond plotseling
losgebroken Grieksch-Italiaansche Corfoe-
geschil, te Genève de belangen van zijn land
te verdedigen kreeg en dit deed op een wijze,
die meesterlijk mag heelen, en waaraan al
gemeen hulde is gebracht, ook door zijn even
knappen als gevaarlijken tegenstander Sa-
landra.
Tijdens den oorlog Minister van Buiten
landsche Zaken in Griekenland heeft Poli
tis voordien gestudeerd en de wetenschap
als professor gediend in zijn tweede vader
land Frankrijk. Wat dezen uitnemenden
leerling van Renault kenmerkte, is zijn
scherpe en diepe analyse, die hem altijd
brengt lol stevige cn breede synthese. Het
belangrijkste komt deze gave wel uit in het
standaardwerk, dat Politis le zamen met de
Lapradelle uitgeeft, het Recueil des Arbi
trages Inlernationaux. Zeer onlangs ver
scheen het tweede deel van dit werk (1856
1872), waarin, aan de hand van historische
en juridische analyse, van elk bijzonder ge
val de groolc lijn der ontwikkeling van de
internationale rechtspraak wordt gedemon
streerd.
Wat Politis gaarne aantrekt, zijn de zeer
ingewikkelde rechtsverhoudingen, zoo het
Brilsch-Fransche condominium der Nieuw-
Hehridcn ot het bijzondere Grieksche capi
tulatie-regime in Turkije, zooals dat ten
slotte vastgelegd is door do bekende ambas-
sadeursarbitrago in 1901. Politis heelt een
open oog voor do moderne ontwikkeling en
ontwikkelingsmogelijkheden in het interna
tionale recht, getuige zijn studiën op het ge
bied der toekomst van de medialie en der
commissies van onderzoek. Ook het interna
tionale administratieve recht telt hem onder
zijn zeldzame, maar uitstekende beoefena
ren; zoo het internationale linanciën-recht,
hel recht der suiker-unie, enz.
Evenals bij Renault worden bij Politis do
ingewikkeldste rechtsverhoudingen, in zijn
praclilig Fransch, eenvoudig. De colleges,
die liij dezen zomer heeft gegeven in liet
Vredespaleis voor de Haagsclio Academie
van Volkenrecht, van wier curatorium hij
de zeer actieve onder-voorzitter is, hebben
hem hier te lande terecht ook onder de jon
geren reeds vele bewonderaars bezorgd.
Verbetering van den Hooge-Rijndijk bij de
UtiechUche brug.
Het werk van de verbreeding van liet ge
deelte Hooge-Rijndijk bij de Utrechtsche
brug door demping van de aan de zuidzijde
gelegen sloot, waarmede in het laatste kwar
taal van het vorige jaar werd begonnen,
heelt vrij wat vertraging ondervonden door
do telkens weer invallende vorst. In de laat
ste dagen vordert liet werk echter goed. De
aannemer, de heer J. Warnaar, voor wien
die herhaalde stopzetting allesbehalve voor-
deelig is geweest zet er nil den gang in. De
sloot is over een langen aisland reeds ge
dempt en de rioleering er in aangebracht.
Thans is men met het metselwerk aange
vangen. Heden heelt men het Politie-Post-
huisje op z'n Anierikaanscli 'versleept naar
zijn nieuwe standplaats aan de Burggraven-
laan. Het metselwerk is eerst uit het hout
werk gebroken en vervolgens is liet ge
raamte door middel van een onderstel van
een sleeperswagen naar de nieuwe stand
plaats gereden Het geval wekte veel belang
stelling, vooral omdat de overbrenging
plaats had op het oogenblik dat de scholen
uitgingen.
Tegelijkertijd is de boom in den hoek aan
den Zooterwoudsche-Singel geveld, zoodat
nu met den bouw van een veel breedere
brug kan worden aangevangen.
Er is lang en dikwijls geklaagd over den
voor het verkeer ongunstigen toestand al
daar, maar wanneer het dempingswerk over
eenigen lijd geheel is uitgevoerd en de
nieuwe breede brug gereed gekomen, zal
daar niets meer ontbreken.
Misschien zullen de aangrenzende wo
ningen, die daardoor in de diepte komen te
staan een minder gunstig aspect opleveren.
Het beste zou zijn dat deze werden afge
broken en er een paar aardige villatjes voor
in de plaats kwamen.
Het Schouwtooneel lioelt met het weer
op het programma brengen van „Levens-
slroomingen" van mevr. SimonsMees in
den Schouwburg alhier maar matig succes
geoogst, wat het bezoek belrett. Het spel
was echler goed.
Wat de onderscheidingen betreit aan
katten op de tentoonstelling moet de vol
gende rectificatie worden aangebracht;
Muiskleurige en Blauwe: open klasse no.
12a. Ae pr. mevr. M. Lopez Bryce met Bon
nie Scotland; 2e pr. E. Speijer met Retano;
jeugdklasse no. 12c. le pr. Joh. Essers met
Muis.
Naar ons wordt medegedeeld, worden
pogingen in 't werk gesteld om alhier tot
wederoprichting te geraken van de atdceling
Leiden der Intern. Anti-Militarislen-Ver-
eoniging. Als eerste punt staat op het pro
gramma een openbare vergadering met Jo
B. Meyer, als spreker over „Het treurspel
van den vrede
Zie de advertentie.
Gisteravond is de Iram naar Den Haag
hij de Barbarabrug weer ontspoord. De
dienst ondervond weinig vertraging.
Toen D. S. gistermiddag op de liels van
uit het Noordeinde de Sliksleeg in wilde rij
den passeerde juist de motorrijder K. K.
Deze week naar links uit, kwam op het trot
toir en beschadigdo licht de pui van het
winkelhuis van de G. Van het motorrijwiel
werd de lantaarn beschadigd, terwijl de be
rijder een schaafwond aan het been be
kwam. Zijn broek werd vernield.
Toen gistermiddag de trein van 4.50
uit Den Haag het station naderde, wierp
zich een jongmensch plotseling bij de Ma-
ria-laan bij de Reitzslraat daaronder. Hij
werd vermorzeld. Het lijk werd naar het
Acad. Ziekenhuis gebracht. Later is geble
ken, dat liet was de 20-jarige E. van 't Zand.
Een paar voetbalschoenen zijn ten na
deele van G. A. van het Sportterrein aan
den Hooge Rijndijk ontvreemd en tevens
een paar gewone schoenen ten nadeele van
K. L. v. D„ uit een houlen kistje achter op
zijn fiets, die hij op den openbaren weg had
neergezet.
Doordat eon rijtuig uit de Fransche
trein 28, was warm geloopen, zoodat dit rij.
tuig uit dien trein verwijderd moest worden,
kregen verschillende treinen in de richting
Leiden nogal vertraging. Zoo kwam trein 36
uit Rotterdam bier pas om 12 uur aan, en
vertrok de laatste trein naar Utrecht om
11.50 inplaats van 10.58.
Gisteren hebben wij bij het noemen
van de Leidsche exposant en-handelaren in
zaden en andere voedings-artikelen voor
pluimvee den naam van den heer J. van der
Nat, Morsckstraat, alhier, niet genoemd.
Gaarne herstellen wij dit verzuim, te meer
omdat de heer Van der Nat een eere-prijs en
een tweeden prijs ontving.
In de Kanaalstraat reed gisteravond
juffr. J. de J. met haar rijwiel over een steen
cn geraakte met den rechterarm bekneld
tusselien twee spijlen van een hek met ge
volg, dat de arm brak. Door den Eersten
Hulpdienst is zij naar het Acad. Ziekenhuis
gebracht.
De Zomertijd.
..Slsbl." No. 28 bevat een Kon. besluit van
31 Januari j.l., waarbij wordt bepaald, dat
in 1924 de vervroeging met een uur van den
wettelijken lijd bedoeld in artikel 1 der wet
van 23 Juli 1908 CStsbl. No. 236), zal aan
vangen den dertigsten Maart en zal eindi
gen den vijfden October.
Onveilig strand.
»-Op vragen van het lid van de Tweede
Kamer, den heer Van Ravesteijn, betreffen
de het nemen van maatregelen tegen het
onveilig maken van het strand tusschen
Scheveningen en het Wassenaarsche Slag
door schietoefeningen:
Is het den Minister bekend, dat liet strand
tusschen Scheveningen en het Wassenaar
sche Slag een groot deel des jaars onveilig
wordt gemaakt door schietoefeningen?
Is de Minister niet van oordeel, dat hel
onveilig maken van een zoo druk bezocht
en in de nabijheid van een groote slad ge
legen slrandgedeelte ernstige nadeelen op
levert voor het publick?
Is de Minister bereid, maatregelen in over
weging te nemen, ten einde het mogelijk le
maken, dat dit strand niet meer of althans
hoogst zelden door schietoefeningen onvei
lig worde gemaakt?
heeft de Minister van Oorlog geantwoord:
lo. Het is ondergeteekende bekend, dat
het strand tusschen Scheveningen en het
Wassenaarsche Slag op een aantal dagen
des jaars. gedurende eenige uren per dag,
onveilig wordt gemaakt door schietoefenin
gen. In 1923 geschiedde zulks op 76 dagen,
gedurende gemiddeld 4 uren per dag.
2o. liet daaraan verbonden bezwaar voor
bet publiek Ts niet te ontgaan, daar het met
het oog op de belangen van den dienst niet
mogelijk is het strand als schielterrein prijs
te geven.
3o. Wel zijn reeds maatregelen getroffen,
opdat de schietoefeningen in do zomer
maanden, in het bijzonder gedurende Juli
en Augustus, tot het uiterste worden be
perkt; maar een toezegging, dat bedoeld
strand niet meer of althans hoogst zelden
door schietoefeningen onveilig zal worden
gemaakt, kan niet worden gedaan.
Opslaan en aflevering van benzine.
Do Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft tot do gemeentebestu
ren de volgende ciroulair© gericht:
De Minister van Arbeid, Handel on Nij
verheid heeft mij verzocht, het volgende
onder uw aandacht te brengen:
Met hot sterk toegenomen gebruik van
automobielen en motorvaartuigen ©n de
daarmede gepaard gaande toeneming van
benzine-verbruik, beeft ook hier to lande
een nieuwe methode van opslaan cn afle
vering van benzine haar intredo gedaan.
De hierbij gebezigde, uit Amerika afkom
stige, installaties bestaan uit een ondcr-
grondschen voorraadketel met een boven-
grondsche meetpomp, waarbij de uitge-
pornpte vloeistof wordt vervangen door
boven in den ketel, door een ventilatiebuis
toetredende buitenluoht.
Tot het plaatsen van een dergelijke in
stallatie is krachtens de Hinderwet ver
gunning noodig, als regel van het gemeen
tebestuur.
Aangezien in do practijk bleek, dat te
genover aanvragen om oen benzinetank to
mogen plaatsen, door gemeentebesturen
een verschillend standpunt werd ingeno
men, heeft de Minister van Arbeid, Han
del en Nijverheid naar de bedoelde wijze
van opslag een nader onderzoek doen In
stellen.
Daarbij is bij beschikking van dien Mi
nister van 5 Januari 1923 een commissie
van deskundigen ingesteld. Aan deze com
missie werd opgedragen, genoemden be
windsman, mede in verband met de nale
ving der Hinderwet, van advies to die
nen omtrent do gevaren, verbonden aan
opslag en het vervoer van benzine.
Bedoelde commissie heeft zioh bereids
van haar taak gekweten. De resultaten
van haaT onderzoek zijn neergelegd in een
d.d. 4 Juni j.l. uitgebracht rapport. In een
3-tal leiddraden, als bijlagen aan hot rap
port toegevoegd heeft de commissio ver
der do voorwaarden geformuleerd, welke,
nnar haar oordeel, ln acht behooren te
worden genomen, o n d ersob ei den 1 i jlk voor:
a. installaties tot het opslaan van mo-
torbenzine in ondergrondsche voorraad
ketel s;
b. het pompen van motorbenzine
c. het vervoer van benzine per ketelwa-
gen over openbare wegen.
De Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid acht het gcwenscht, dat bedoeld
rapport ter kennis komt van de gemeen
tebesturen. Hij vermeent, dat do kennis
neming daarvan er toe zal bijdragen, dat
bij de uitvoering van de Hinderwet meer
eenheid verkregen wordt in de beoordce-
ling van de toelaatbaarheid van de opslag
plaatsen in het algemeen, als ten aanzien
van de toe to laten crenzen in het bijzon
der, alsook er toe leiden zal, dat bestaand
gemeentelijke verordeningen, die de toe
passing van deze opslagwijze geheel of
gedeeltelijk in den weg staan, alsmede
zulko betreffende het vervoer van benzine,
worden herzien en met de nieuwe inzichten
in overeenstemming gebracht. De voordee-
len der ondergrondsche voorraadketels
toch kunnen eerst geheel tot hun recht ko
men, indien de vulling van die ketels kan
geschieden uit groote vaten, c.q de re
servoirs van ketelwagens, welke de ge-
lieele vulling in één handeling, in een zeer
kort tijdsverloop veroorloven en onder om
standigheden, dat het gevaar tot een mi
nimum wordt beperkt.
BINNENLAND.
B. en W. van Leiden geven den Raad in
overweging niet in te gaan op de verzoeken
tot wijziging van het Georganiseerd Overleg.
De voltooiing van den bouw van bel
Leidsche Ziekenhniscomplex.
De bezuiniging op Onderwijs (memori#
van Antwoord begrooting van Onderwijs.
Kunsten en Wetenschappen).
De zomertijd zal ingevolge Kon. beslnit
beginnen 30 Maart en eindigen 5 October.
Ministerieele circulaire aangaande hel
opslaan en de atlevering van benzine.
BUITENLAND.
De besprekingen tot een ontmoeting tu»
schen Mc Donald en Poincaré.
Een nienwe Duitsche nota over den F ran'
schen stenn aan de separatisten in de Paltj.
Drie Engelsche ministers tot pair ver«
heven.
De Britsch-Indische nationalist Gandhi i>
op vrije voeten gesteld.
Nienwe verschillen tnsschen de Eugelsch
liberalen?
Geen eer voor Nederland.
Men weol, hoe Edward Bok oen prijsvraag
had uitgeschreven voor een ontwerp tot be
strijding van den oorlog en vestiging van
den vrede. Ook uit ons land waren vela
brieven gekomen van sympathie. Hij ver.
telde aan den New-Yorksehcn correspon
dent der „N. R. Ct." over den inhoud:
„Al die brieven, geschreven naar aanlei
ding van wat uw bladen het Hollandsche
publiek verteld hadden omtrent mijn uitge
looiden prijs, geven blijk van slechts één
zelfde echo: „Bok heett geld". Onder die
meer dan driehonderd brieven is er niet een
enkele, maar dan ook niet één zeg ik u,
die niet bevat oen bede om geld, een vraag
om hulp! Op die manier hebben mijn stam-,
genooten mij blijk gegeven van hun sympa
thie. Spontane uitingen van sympathie
niet één enkele uit Holland. Mijn geld wilde
men." „Wat zegt u? Toch zeker alleen
behoefligen en onwelendon? Integendeel....,
hoevelo malen hebben we moeten lezen: Ik
ben van goede familie, maar het gaat ons
slecht.zoudt u ons niet wat geld kunnen
sturen? Of: we zijn van goede familie, en
onze zoonO, al die menschen van goede
lamilielNatuurlijk er waren ook brie
ven bij van armen, oi ten behoeve van ar
men, maar dal waren uitzonderingen; zoo'
waren er maar een paar. Er waren brieven
van regeeringsambtenaren, die schreven
voor zich ol voor protégés, er waren brieven
van olficieren en van advocaten, allen men-
schen van ontwikkeling, van beschaving,
die niet schroomden aan te kloppen bij een
vreemde, zoodra deze door het uitschrijven
van een vredesprijs getoond had, dat hij
geld had.
„Nog sterker I Een briei kreeg ik, ach'
zoo'n keurigen brief, een document wel
haast, zoo'n formaat, met wapenen en ze
gels. Die was niet moeilijk le lezen, het
schritt was duidelijk genoeg en de inhoud
kort. Ook dit kostelijk epistel was niets dan
een bede: een olficieel verzoek van een der
grootste sleden van Nederland, een der vijf
grootste steden, (sic!) om een gift van een
miliioen gulden tot aankoop van een
speelterrein Dat is de echo, die het noe
men van mijn naam in Nederland heeft. En
stel u gerust: ik ben de eenige niet. Het
gaat velen Amerikanen zoo. Een bekend rijk
Amerikaan vroeg me eens: „Wat scheelt dea
Hollanders toch eigenlijk? Waarom sturen
ze me voortdurend weer brieven met verzoe
ken om geld? Iloe komen ze er toch eigen
lijk bij?" In een van de Nedcrlandsche dag
bladen is eens een feuillelon verschenen,
getiteld „Bekende Amerikaan.,chc kapitalis
ten". En weet u wat het gevolg van die ar
tikelen was? lederen keer, dat cr een Ame-
rikaansch kapitalist in dat blad behandeld
was, ontving deze een stroom van brieven
van Nederlanders, waarin hein om hulp ge
vraagd werd. Ik lees geen Iloüandsche bla
den, maar ik kan voor me zeil nagaan, wan
neer er in een Hollandsch blad iets over me
geslaan heelt; het oogenbükkelijk gevolg is,
dat binnen enkele weken liet aantal aan mij
geadresseerde brieven uit Nederland grooter
wordt. Dal de toestanden in Nederland
slecht zijn; ik twijlel cr niet aan. Ook de
toestanden in Frankrijk, in Engeland, in
Italië, in Duilschland zijn slecht. Er zijn
arme menschen over de geheele wereld. En
toch zijn er f.ver de geheete wereld men-.