AGENDA VAN DE WEEK.
SCHETSEN UIT MAROKKO.
BUITENLAND.
Wed. J. H. van Rossum du Chatlel Zonen
Donderdag.
Academiegebouw Kloksteeg 23 Voor
dracht ter bev. van dc kennis van het Ka
tholicisme. 8 uur.
,,Dc Harmonie": Bijeenkomst Ver. „Gro
ningen." 8 uur.
Nulszaal Vergadering Ver. lot Bevorde
ring der Bouwkunst. 8 uur.
Stadszaal; Generale repetitie „Jephta".
Halfacht.
Volksgebouw: Openbare verg. afd. Leiden
Alg Ned. Bouwvakarbeidersbond. Halfacht.
Vrijdag.
Breeslraal 27 Alg. ledenvergadering
Leeszaal „Reuvcns". Halfvijf.
„De Lakenhal": Lezing van Otto van
Tussenbroek. 8 uur.
„Phebe": Broeder De Jong. Kwartier vóór
8 uur.
Stadszaal Uitvoering afd. Leiden Maat
schappij tot Bcv. der Toonkunst. 8 uur.
Dagelijks:
Oegslgeesl, Rehobolh-kapcl Bazaar
op 27. 28 en 20 November. Van 2 lot 5 en
van 7 tot 10 uur.
rieterskerkgracht 9 (bovenzaal) Tentoon
stelling Leidsche Kunstclub „De Sphinx".
Van 27 Nov. tot 1G Dec. Van 10 tot 1 en van
2 lol 5 uur. 'a Zondags van 2 lot 4 uur.
Do apotheek van „Hulp der Mensch-
beid". Hooigracht 48 is al lijd geopend, doch
alleen voor leden van dal Ziekenfonds.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 26 November
tot en met Zondag 2 December waargeno
men door de apdlheken van de heeren D. J.
van Dricsum, Mare 76, tel. 406, en \V. Felle,
Kort-Rapenburg 12, tel. 594.
Losse nummers van ons blad zijn,
behalve aan ons bureau
ook verkrijgbaar bij de
Firma A. HILLEN, Breestraat 154
Firma A. HILLEN, Stationsweg
en bij de
Fa. A. J. H. WIJTENBURG, Haarl.str 2
cu des Zaterdags bij
JGH. HOGERVQRST, Haarl.straat 128
Fa.A. SOMERWIL Azn. Hoogewoerd24
de medewerking bij dc centralisatie van den
girodienst. Aan deze directeuren is tevens
opgedragen de onder hen werkzame ambte
naren, die betrokken zijn bij deze onvol
doende medewerking, eveneens voor straf
voor te dragen.
De gewone audiënties van de Minis
ters van Financiën en van Marine gaan deze
week niet door.
434e NED. STAATSLOTERIJ.
Trekking van Woensdag 28 Novt\
Ie Klasse 3e Lijst.
f Hooge prijzen:
3078'6643 10332 elk 1000.
5773 400.
12580 /200. - -
5349 5576 7093 11964 15167 20352 22420 elk
100.
Prijzen van
ƒ20:
79
161
175
211
247
254
355
398
480
495
526
547
597
614
616
636
644
796
810
842
912
947
978
1048
1160
1244
1261
1231
.1363
1382
1396
1402
1421
1591
1649
1757
1809
1G48
1991
2013
2035
2169
2215
2217
2369
2469
2530
2552
2641
2645
2733
2803
2895
3007
3032
3074
3214
3296
3362
3382
3468
3470
3637
3694
3758
3791
3800
3885
3934
3971
4010
4035
4141
4150
4233
4271
4303
4315
4356
4357
4373
4388
4412
4469
4475
4486
4523
4578
4681
4740
4793
4794
4816
4843
5045
5178
5205
5314
'5319
5380
5392
5511
5514
5582
5626
6700
5704
5711
5715
5717
5787
5853
6164
6205
6213
6434
6594
6595
6660
6ö71
6672
6697
6750
6796
6998
6999
7116
7117
7J25
7152
7183
7221
7260
7299
7422
7520
7657
7664
7745
7S00
7850
7852
7877
8140
8167
8177
8209
8221
8232
8327
S32S
8436
8466
847S
8491
8509
8552
8554
8616
S628
8660
8701
8778
8782
9067
9188
9235
9284
9310
9313
9323
9438
9462
9469
9497
9539
9540
9629
9656
9718
9745
9835
a 9918
9924
9953
9954
9961
10052
10108
0207
10453
10455
10517
10615
10714
10734
10737
10756
10781
10809
10827
10857
10991
11032
11053
11178
11355
11439
11520
11524
,11542
11583
11787
11789
11824
118-11
11842
11856
11982
12115
12280
12375
12500
12506
12524
12697
12703
12714
12731
12759
12771
•12772
12785
12805
12822
12899
12905
12941
12963
12974
12978
12993
13032
13064
13103
13113
13254
13262
13263
13332
13340
13345
Ü3414
13427
13440
13452
13471
13612
13646
,13647
13667
13689
13741
13789
13894
13931
[13976
14019
14043
14076-
14078
14080
14081
,14103
14113
14337
14454
14620
14631
14688
14694
f 15097
14748
14789
14791
14849
14946
15060
15127
15171
15243
15244
'15248
15275
15312
15388
15390
15439
15463
15553
1558-1
,15612
15624
15650
15682
15718
15778
15787
.15801
15969
15981
15982
16080
16086
16167
i6251
16268
16274
16286
16315
16349
16432
16494
16504
16506
16532
16575
16623
16635
16677
16768
16816
16846
16878
16S98
16954
17014
17024
17043
17096
17110
17129
17171
17211
'17508
17320
17344
17345
17363
17433
17499
17513
17560
17588
17609
17700
17755
17792
17854
17930
17939
18010
1S061
18079
1S0S6
18163
18191
1S192
18244
18259
18262
18322
18345
1S40S
18448
18577
18593
18611
18612
18634
1S782
18789
18S90
1S985
19030
>9106
19123
19156
19192
19277
19312
19313
19432
19441
19507
19552
19598
19624
19692
,19739
19743
19776
19819
19830
19840
19841
iV925
19959
19971
19994
20036
20141
20263
20307
20314
20323
20342
20381
20407
20467
20490
20557
20678
20683
20713
20742
207S1
20807
20836
20862
20919
20925
20926
20939
20991
21006
21020
21045
21069
21122
21276
21309
21324
21352
21371
21376
21416
21463
21520
21530
21559
21618
21673
21733
21734
21743
21750
21808
21885
21982
2199S
22019
22104
22218
22284
22319
22325
22369
2238S
22416
22544
22581
22597
22612
22638
22691
22696
22709
22761
22789
22812
22879
22892
22907
22970
22972
22979
22987
■4 Door Dr. MARTIAL,
(Nadruk verboden).
Arabische gastvrijheid.
XIII.
Mag ik u voorstellen aan den Mezouar
van dc Chorfa der Alaouiten.
11111
Wie dat is 1 Dat zal ik u uitleggen.
Behalve dc Poeha, die aan het hoofd
staat van elke Arabische stad en recht
spreekt in de open lucht onder een der
stadspoorten, bestaan er nog andere recht
banken, n.l. die van de gilden, van gods
dienstige sekten, enz. De rechtspraak der
chorfa (meervoud van cherif) behoort tot
degene, die met den godsdienst in verband
6taan. Ieder lid van een dynastie, die re-
geesrt of geregeerd heeft, heet cherif. De
regeerende Sultan en al zijn voorgangers
zijn heilig; al zijn familieleden, de chorfa,
hebben deel, maar in geringere mate, aan
die heiligheid, die onafscheidelijk is van
het koningschap. Als zoodauig zijn zij niet
onderworpen aan de gewone rechtspraak,
maar aan die van een cherif, die zoo na mo
gelijk verwant is aan den Sultan. Die cherif
neemt den titel aan van Mezouar.
De tegenwoordige dynastie is die der
Alaouis. De choria zijn dus Alaouiten. In
Fes zijn er ongeveer vijfduizend. Er bestaan
ook Dog chorfa van vroegere dynastieën,
maar hun aantal is niet groot, honderd on
geveer.
De mezouar der Chorfa Alaouiten van
Fès is een zeer aangenaam mcnsch in den
omgang, buitengewoon hoffelijk en gastvrij,
hoewel hij op een bescheiden voet leeft.
Hij heeft mij uitgenoodigd voor het middag
maal en ontvangt mij voor de deur van zijn
huis. Ik stijg van mijn muilezel. Zijn wel
komstgroet gaat vergezeld van een sierlijk
handbeweging en een stralende glimlach ver
heldert zijn gelaat, dat omlijst is door een
fijnen baard, onberispelijk verzorgd en ge
knipt. Met zijn welluidende stem zegt hij,
mij do hand drukkend: „Wees welkom ou
der mijn dak. Dat Allah u bcscherme en u
gezondheid 6clienke".
„Ik dank u Voor uw uitnoodiging en beu
trotsch op de eer, die gij mij aandoet. Dab
Allah al zijn zegeningen over uw huis uit-
sfcorte."
„Gij zijt al te vriendelijk, want ik ben
het, die dank verschuldigd is".
„'t Is of ik een tuin vol bloemen betreed,
nu ik uw huis binnenga".
„Wij zijn zoo verblijd u te zien, want wij
stellen uw vriendschap op hoogen prijs".
„En ik verheug mij, dat gij mij uw vriend
noemt, dat is voor mij een eer en een
vreugde".
„Ja, gij zrjt mijn vriend en mijn huis is
het uwe".
„Zooals het mijne eens u zal toebehoo-
ren".
„Treed binnen; de dag van heden is voor
ons een feestdag te meer in dit jaar".
„Gij zijt de vriendelijkste der gastheeren,
en uw woorden klinken zoet".
„Uw gelaat is mij dierbaar. Ziet de blijd
schap mijner slavinnen, ook zij zijn ver
heugd u te zien. Neem plaats op die
kussen. Zeg mij wat gij gebruiken wilt;
gij hebt slechts to bevelen, want gij zijt
in uw huis. Wilt gij eerst iets vcrfrisschends
drinken en daarna eten
„lk volg gaarne uw goeden raad cn zou
eerst thee willen drinken,, van die heerlijke
thee, waarvan gij, Arabieren, het geheim
kent; want het is wam vandaag".
1 „Aan uw weusch zal voldaan worden"
Die verrukkelijke Arabische thee is ge
kruid met versche kruizemunt (of louisa.
een soort citroenboom) zeer warm, dus
zeer dorstlesschend. Men eet er koekjes bij
van gestampte amandelen, zooals dc be
roemde cabrazelles (gazellehorens), Arabi
sche bitterkoekjes, riba's en een groote ver
scheidenheid van kleiner, droog gebak.
„Hoe wenscht gij te eten? Op Fran-
Sche of op Arabische manier?"
„Arabisch natuurlijk. Berg als 'tn
blieft die lepels en vorken weer weg".
Een slavinnetje zet voor do gasten, die
als kleermakers op hun kussen gezeten zijn,
een laag rond tafeltje neer onze knieën
zijn nog hooger dan het blad van dc tafel.
Er zijn geen borden, geen lepels en vorken
en één of twee waterglazen.
Dc slavin brengt een brood, plat en
rond dat de gastheer in zooveel stukken
breekt als er gasten zijn. Daarna plaatst
zij midden op de een grooten schotel
en neemt er het deksel af, dat kegelvormig
en uit bont riet gevlochten is.
Het eerste gerecht is de pastilla, een
soort van grooten platten koek van fijn
feuilletee-deeg, gevuld met. gehakt vleesch
of tomaten en dio eanigszins doen denken
aan de flamiche der Walen en Picavdiërs
Buitengewoon smakelijk.
Men eet met drie vingers van de rechter
hand duim, wijsvinger en middelvinger
Ouder geen voorwendsel mag men de andere
vingers of de linkerhand gebruiken. Ieder
heeft een servet gekregen, wat wij een
badhanddoek zouden noemen mooi be
werkt, geborduurd, met open zoomen en
franjes.
Het is niet moeilijk, om keurig en fat
soenlijk niet drie vingers te eten, omdat
alle gerechten zeer gaar gekookt zijn, zoo
dat een mes geheel overbodig is. Boven
dien eet ieder uitsluitend van het plekje
van den schotel, waar hij recht voor zit.
Van het vleesch kan men zonder moeite
stukjes afuemen, de groenten zijn gemakke
lijk te eten, het brood doopt men in de
jus. Af cn toe houdt de gastheer u een fijn
kluifje voor, dat hij op zijn plekje voor u
uitgezocht heeft men neemt het in dank
aau.
Na de pastilla komen nog drie vleeschge-
rechten gewrooulijk drie verschillende
schotels met schapevleeseh. Rundvleesch
wordt zelden gegeven.
Elk van die gerechten wordt opgediend
met een andere saus en groente, dikwijls
tuinboonen, die uitstekend zijn in Marokko.
Olijven spelen in de Arabische keuken ook
ern belangrijke rol. Maar er is één groot be
zwaar de sausen zijn vet en de inlandsche
olie heeft altijd een bijsmaak. Op het schape
vleeseh volgen drie schotels, elk met vier
kippen de eerste met tuinboonen, de
tweede met olijven en de laatste met citroen,
heele citroenen eenvoudig in tweeën ge
sneden.
Eindelijk komt de couss-couss. De couss-
couss bestaat uit gekookte kip (.bij de armen
gekookt vleesch) met griesmeel bereid in bo
ter of vet, gedroogde erwten, (die hier zeer
smakelijk zijn) uien en kleine worteltjes Da
schotel ziet er uit als volgtde in stukken
gesneden kip ligt bedolven onder een kegel
vormige berg van griesmeel, waarvan de top
afgesneden is. Op die afgeknotte punt wor
den de groenten gerangschikt, die met de
kip gekookt zijn.
Die couss-couss, die drooggekookte gries
meel, netjes met de vingers le etén is niet
gemakkelijk. Het is een kunst, waarin men
zich oefenen moet en na verscheidene ver-
gcefsehe pogingen lukl het wel eens. Eerst
zit men verlegen te kijken, ongeveer zooals
dc ooievaar, die bij den vos op bezoek was.
Om er in le slagen moet men, dezen keer
met alle vijf vingers, op de basis van den
kegel aanvallen cn een kleine hoeveelheid
griesmeel nemen, waarvan men in het holle
van do hand door middel van kleine schok
jes een balletje maakt. Het griesmeel inoet
niet te droog en niet le vet zijn. Als het bal
letje klaar is, schuift men het met den rug
van den duim lot vooraan den wijsvinger.
Dan don mond opengesperd, om het er in
te mikken, vooral goed wijd, anders valt het
uit elkaar legen de lippen en de tanden en
komt terecht op den grond, op 'uw kleeren
of op tafel. Dal zou eén allertreurigsten in
druk maken.
Gewoonlijk is de couss-couss het laatste
gerecht. Voor de onhandige Europeanen laat
de voorkomende gastheer lepels brengen
maar hij waardeert het zeer, wanneer de
vreemde gasten trachten zich de gewoonten
van het land eigen te maken. De maaltijd
is afgeloopen. Iedereen blijft zitten mei de
rechterhand in de hoogte.
In een oogwenk is de tafel ontruimd en de
plechtigheid van het handenwasschen kan
beginnen.
Evenals gewoonlijk voor het eten brengt
een slavin een groote koperen bak met open
gewerkt deksel, waarop in 't midden een
bakje is voor do zeep. Zij zet de bak voor u
neer en geeft u een servet deze zouden
wij in Europa als tafelservet gebruiken. Uit
een ketel, eveneens van fraai bewerkt ko
per, giet zij warm water over uw handen,
terwijl gij ze inzeept. Daarna gaat ze naar
uw buurman.
Vervolgens komt een andere slavin met
een groote zilveren flesch met langen, nau-
wen hals die flesch is ook al fijn bewerkt
Daaruit besprenkelt ze uw hoofd, uw han
den cn uw kleeren met oranjebloesemwater.
Daarna komt nog een derde slavin met
een groot kostbaar zilveren wierookkomfoor
op voet. De wierook wordt aangestoken en
verspreidt overvloedige dampen. Men be
rookt er u mee van alle kanten. Als er Euro-
peesche dames in het gezelschap zijn, staan
zij op en dc slavin zet haar het komfoor
onder de rokken. Na cenige oogenblikkcn
dringt dc damp door de kleeren heen en
slaan zij in een wille rookwolk gehuld.
Als. men zc later op straat tegenkomt, is het
of er een sakristie voorbijgaat.
Na al die maatregelen van zindelijkheid
en ijdelheid drinkt men weer geurige Ara
bische thee en daarna koffie met kaneel en
men rookt een sigaret.
Dan strekt men zich uit op de matrassen,
men nestelt zich in de kussens, men praat
of men gaat slapen, als men wil.
„Gij zijt in uw eigen huis", heeft dc gast
heer gezegd, en dat is geen holle beleefd
heidsfrase.
Indien gij wilt slapen, zal men uw rust
niet storen, een slavin zal het vertrek
duister maken cn over u waken.
Vertrek gebruikelijke plichtplegingen
Beloften van spoedig weerzien Geleide
tot aan de straat.
Aangezien Arabische vrouwen geen an
deren man mogen zien dan haar echtge
noot i), nemen zij nooit deel aan een maal
tijd, waar andere mannen tegenwoordig zijn.
De Europeesche dames, die in een Arabisch
huis te gast zijn, vragen gewoonlijk verlof
„het huis" te bezoeken. Daarmee doen zij
tic wettige 2) vrouwen en ook den gastheer
steeds een groot genoegen. Vooral dc klee
ding der vreemdelingen is voor dc harem
bewoonsters een punt van de levendigste en
uitgebreidste belangstelling.
De steeds afwisselende Parijsche modo
verschilt zoo hemelsbreed van de schitte
rende, maar onveranderlijke kleederdracht
der Marokkaansche schoonen
Beter gezegd geen man, met wien zij
voor de wet zouden kunnen trouwen. Zij
mogen dus ontvangen haar broers, vader,
schoonvader, stiefvader, maar geen neven.
-) Dc-Koran staat een Mohammedaan vier
wettige vrouwen toe, mits bij ze kai> onder
houden cn een onbeperkt aantal bijvrou
wen. Weinig Arabieren hebben meer dan
één wettige vrouw en zelden of nooit heb
ben zij er meer dan twee.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Gisteren is er le Londen een belangrijke
bijeenkomst van Engelsclic deskundigen
gehouden, w.o. Bradbury, het Engelsche lid
der Commissie van Herstel, en afgevaardig
den van de verschillende betrokken depar-
tementen. De bijeenkomst had plaats met
het oog op de vergadering van de Commissie
van Herstel, die Vrijdag te Parijs wordt ge
houden.
Volgens de „Daily Telegraph" is behan
deld ten eerste de betwisting door de Duit-
sclie vertegenwoordigers voor de Commissie
van Herstel van de wettigheid der Roer
bezetting, ten tweede de overeenkomst van
Duilsche industrieelcn en de Fransch-Bel-
gische technische missie. De Britsclie regee
ring heeft eenmaal de meening uitgesproken
dat de bezetting van het Roergebied onwet
tig was en moet dus oppassen dat zij door
niets die bezetting stilzwijgend schijnt te er
kennen. In het bijzonder gaat het bezwaar
tegen het Fransche plan om wel de opbrengst
van de kolenleverantiei zelf op rekening
van de schadeloosstelling, te schrijven, maar
de kolenbelasting voor de bezettingskosten
van het Roergebied le reserveeren. Enge
land zal hiermede zeker geen genoegen
nemen en men verwacht ook van den Ame-
rikaanschen bijzitter een protest namens de
Vercenigdc Staten.
't Gaat, zooals wij dachten. Elke regeling
der bezetters met de Duitsche industrieelen
cm de bezettingskosten te dekken, zal door
Engeland en Amerika worden aangevochten
en vermoedelijk ook door Italië, die met hun
drieën anders immers een deel zouden moe
ten missen van wat Duitschland in totaal
betaalt. De bezetting wordt onwettig geoor
deeld cn dus moet Frankrijk die zelf maar
bekostigen.
Overigens vraagt de aandacht, hoe België,
de telegrammen gaven het gisteren aan,
blijkbaar een vingerwijzing gaf voor een
verzachting der bezetting. Dit te meer, om
dat uit Engelsche bron verluidt, dat Frank
rijk thans er wel ooren naar zou hebben om
zich tegemoetkomend tegenover Duitschland
le bctoonen om Engeland voor te zijn. Al
leen die tegemoetkomendheid zou wel eens
wat te laat kunnen komen. Trots alle over
eenkomsten verandert in het bezette gebied
nog weinig en men verwacht die ook niet,
zoolang niet het verkeer weer is hersteld.
Dit is hopeloos vastgeloopen en dc Fransche
regie schijnt absoluut niet in staat om eenige
verbetering van beicekenis te kunnen aan
brengen.
En bovendien de arbeiders werken met
mee aan dc overeenkomst. Daarover meldt
het „Hl»ld."
Tusschen de vertegenwoordigers der mijn
werkersorganisaties en der ambtenarenbon
den zijn te Dusselclorf besprekingen gevoerd
over de vraag, op welke wijze het den mijn
werkers en ambtenaren mogelijk zou zijn
dc overeenkomst tusschen de mijneigenaars
en de geallieerden uit te voeren.
Van de zijde der arbeiders werd de vraag
opgeworpen, op welke wijze de volledige
inbedrijfstelling der spoorwegen en de rege
ling van het goederenvervoer door dc Fran-
schen regie mogelijk zou zijn.
De Fransche gedelegeerde verklaarde, dat
do Franschen er zooveel mogelijk naar
streefden het verkeer te herstellen, doch dat
voorloopig het aanstellen van nog meer
Duitseh spoorwegpersoneel niet mogelijk
was, omdat ten gevolge van de tijdens het
lijdelijk verzet gepleegde sabotagedaden de
technische voorwaarden voor een indienstne
ming op groote schaal met het oog op een
normaal goederenvervoer ontbraken.
Op de vraag, hoe dc economische en tech
nische moeilijkheden door de Franschen wer
den beoordeeld, verklaarden deze laatsten,
niets te zullen doen om de werkloosheid
tc doen toenemen, maar nopens de bestrij
ding daarvan geen voorstellen te kunnen
doen. De gedelegeerden der arbeiders en
ambtenaren verklaarden daarop, dat verdere
besprekingen in dit geval overbodig waren.
Heb resultaat der besprekingen is, dat
noch de mijnwerkers, nocli de employe's der
mijnen aan dc uitvoering der overeenkomst
tusschen de Franschen en de mijneigenaars
zullen medewerken.
De hongeronlusten blijven voortduren.
4
Gunstige berichten komen er over dc on
derhandelingen, die thans te Parijs tusschen
Engeland, Frankrijk cn Spanje worden ge
voerd over don toekomstigen status van
Tanger. Het vraagstuk was netelig, doch
bij de bespreking hebben de partijen veel
onderlinge welwillendheid aan den dag ge
legd, terwijl de wensch om tot een regeling
te geraken bij allen levendig was. Er be
stond bij allen een wensch om dc vele ver
warringen en gebreken in het beheer, waar
onder de haven te lijden had, uit den Weg
te ruimen. Hoewel er geen offïcieele mede-
deeling door de conferentie is gedaan, ge
looft men dat zoodra een conventie zal zijn
geformuleerd, deze aan de drie voornaam
ste belanghebbende mogendheden zal wor
den voorgelegd on door hen zal worden me
degedeeld aan alle regeeringeD die de actie
van Algeciras hebben onderteekend.
Volgens een bericht aan de Times" is
dc regeling t. o. van Tanger getroffen, een
rechtvaardig compromis tusschen de wen-
schen van Frankrijk cn van Engeland. En
geland krijgt zijn zin met betrekking tot de
neutraliteit van de haven van Tanger in
oorlogstijd en de open deur voor den han
del van alle naties. Frankrijk ziet zijn
wensch ingewilligd, dat de Sultan niet al
leen een nominale macht behoudt doch ook
de controle over zijn vertegenwoordigers
en ambtenaren, dc Mohammedaansche ge
rechtshoven en zijn Mohammedaansche on
derdanen. Over TaDger en omgeving zal
alleen zijn vlag waaien. Deze erkenning van
de sonvereiniteit des Sultans brengt mede
dat ook bepaalde regeerinsgdiensten onder
zijn controle en beheer blijven, met dien
verstande, dal de internationale overheid het
recht van interventie verkrijgt als zulks to
ceniger tijd wenschêlijk of noodig wordt ge
acht. Spanje krijgt dc voor dit land zeer
veel beteekenende toezegging eener uitbrei
ding zijner zone in het gebied van Tanger.
Op voorstel van den Engelschen verte
genwoordiger in den Volkenbondsraad is de
bijeenkomst van de bijzondere juridische
commissie, belast met het onderzoek van
dc vraagstukken gerezen bij 't ltaliaansch-
Grieksch geschil, welke 4 December zou ge
houden worden, uitgesteld tot 18 Januari.
DUITSCHLAND.
Albert heeft zijn- poging oin een kabinet-
te vormen definitiet opgegeven. Hij meld
de dit aan president Ebert in volgenden
brief
Lk heb gevolg gegeven aan uw beroep
op mijn vaderlaiKÏsch plichtgevoel. ïk
hoopte de geschikte mannen t-ot medewer
king to bewegen. Deze hoop is dooi' moei
lijkheden van partijpolitiek niet verwezen
lijkt. Ik stel daarom de opdracht terug in
uwe handen, (w.g.) Albert.
Het oinde van de crisis is nog lang niet
in zicht-, naar het schijnt, want ook Jar-
res komt niet meer in aanmerking, daar
het Centrum hem niet wil, gezien zijn
Rijnlandpolitiek.
Er bestaan kansen op een burgerlijk
blok waarbij evenwel d: houding der demo-
RECLAME.
IIAAKL.EMMEKSTAAT 82.
Gouden Zegelringen vanaf f 1.63
Gouden Dasspelden 1.65
Gonden Broches ?5 3.75
1835a
craten nog onzeker is. Indien zij evenwel
niet tot het- blok toetreden is van hen op
zijn minst een welwillende neutraliteit te
verwachten.
Die is echter noodzakelijk. Immers de
Duitseh nationalen, de Duitsche volkspar
tij, het centrum, de Beiersche volkspartij,
de Beiersche boerenbond on de Wclfen be
schikken samen over 227 mandaten. De
partijen der oppositie dc sociaal-democra
ten, de onafhankelijken, de communisten
cn de dcutsch völkischen besohikken over
193 mandaten, zoodat de democraten, met
hun 39 stemmen den doorslag geven. En
wat voor meerderheid is er dan nog!
Als caiididatexi voor het kanselierschap
komen nu naar voren Stegerwald, de mi
nister van- arbeid Brauns en Leiebt, do
voorzitter van de Beiersche Volkspartij.
Marx van het Centrum wil niet, zou an
ders ook een kans maken.
De communisten geven zich niet gewon
nen en organiseerden gisteren diverse betoo
gir.gcn. Het kwam daarbij tot botsingen,
waarbij do politie gebruik maakte van re
volver en gummistok. Drie agenten cn
eenige betoogers wérden gekwetst. De po
litie heeft 77 personen gearresteerd, w.o.
Wolffstein, het communist'sch lid van den
Landdag.
Aan den oproep van het bestuur van do
communistische partij is overigens uitslui
tend door werkloozcn gevolg gegeven. Bi;
de werkende arbeiders was de deelneming
zeer gering.
Herhaaldelijk is reeds, in verband voor
al met de stopzetting van den financieelen
steun aan het bezette gebied, het plan op
gedoken om aan het Rijnland binnen da
grenzen van het Duitsche Rijk een zeker©
mate van autonomie tc geven. Zondag jl.
nu heeft te Elberfeld, op ccn partijdag
der demokvatiseke partij. ch\ Erkelenz eeni
ge bijzonderheden over deze plannen me
degedeeld. Tirard, de Fransche vertegen
woordiger in dc Rijniandcommissie, heeft
aan iemand te Keulen gevraagd of men
niet zou kunnen onderhandelen over de
vorming van ccn Rijnstaat binnen het ka
der van t Duitsche Rijk. Vrijdag j.J. heb
ben daarop onderhandeliugen over dit on
derwerp plaats gehad, zonder dot er iets
over is uitgelokt.
Erkelenz beweerde echter in de gelegen
heid te zijn in groote lijnen het volgende
over deze plannen te kunnen aangeven,
dat door Tirard zou aangenomen zijn.
Men zou de mogelijfebeioverwcgeB, 't
bezette gebied in te duit-en in een bestuurs
organisme, dat zich zou uitstrekken ook
buiten de provinciale en staatsgrenzen,
over Hossen, Westfalen, enz. Aan het
hoofn zou kamen een directorium met 2 a
5 leden. Daaronder staat een commissie,
die in zeker opzicht d-o raadgever voor heb
directorium zou worden. Het directorium
heeft tot opdracht-, aan den oenen kant
met de Franschen, aaji den anderen met
de Duitsche regeering allo onderhandelin
gen te voeren, die noodzakelijk zijn om op-
nieuwe orde te- scheppen.
Voorwaard© hiervoor is, zoo ging -Erke
lenz verder, een rogoling van de finanoicn.
Het nieuwe bestuuTSorganiamc kan een
eigen belasting invoeren. In da tweede
placate moet i'it organisme het bestuur,
ordenen- Dit laatste moet weor in handen
komen van de eerste krachten, dio In
hoofdzaak uitgewezen zijn geworden. D©
taak van het directorium zal dan zijn om
den terugkeer der uitgozetten tc bewer
ken. Overigens zal het het reoht en den
plicht hebben alle maatregelen te treffen,
die een souvereine staat in zijn gebied
kan treffen. Tot op zekere hoogte zou, zoo
lang hier een uitzonderingstoestand
hecrsckt, de souvereiniteit van Pruisen
en het Rijk aan het directorium overge
dragen worden.
Erkelenz weidde dan uit over het groote
gevaar, dat aan een dergelijke oplossing
verbinden is. gevaar, dat grootcr wördt,
naarmate het organisme in kwestie zelf
standiger wordt. Dc Franschen zullen alles
op het spel zetten, om hun invloed in het
nieuwe bestuur te doen gelden.
Uit opporturiteitsredcucn verzocht ech
ter Erkelenz zijn partij zich eens te ver
klaren met den maatregel. Samenwerking
en. samenvatting van dit hoele geVv.ed is
noodig, tep eerste om verhongering te
voorkomen, doch ook, om Frankrijk te be
letten dc afzonderlijke "Westfaalsehe. Rijn-
lainilsche, Hessisehe en Badensche deelen
togen elkaar uit te spelen.
OOSTENRIJK.
Er is een conflict in de melaal-induslró
uitgebroken. De arbeiders hebben een ulti
matum op korten termijn gesteld hetwelk,
naar men verwacht, niet voor inwilliging
vatbaar zal zijn. In dit geval zal een con
flict ongeveer 150.090 arbeiders uit de me
taalindustrie omvatten en vermoedelijk zal
het zich over aanverwante vakken uitbrei
den, waardoor zoowel het spoorwegwezen
als de elektriciteitsvoorziening in moeilijk
heden zullen komen.
TURKIJE.
De spoorwegstaking is geëindigd. De nor-
male dienst is hervat.
BUITENLANDSCH GEMENGD. 1
Ylak bij New York, in de Brooklyn
Heights, is in den nacht van Vrijdag op.
Zaterdag een hotel van 12 verdiepingen, het
hotel Margaret, afgebrand. De oorzaak van,
den brand is niet bekend. Er schijnen geen
persoonlijke ongelukken tc betreuren, maar
de eebade beloopt een half millioen dollar.
Het blusschingswerk werd ten zeerste be
moeilijkt door het feit dat er voor dit doj^
