HuisJioÉÉo' éi! ï&Ntól
Onze buitenlandsrliö bande' tot Augustus.
SPORT.
KUNST EN LETTEREN.
VRAGENRUBREEK.
geen enkel voorrecht kan ontleend worden
.en ieder geroepen kan worden tot elk ambt
cl elke bediening. De adellijke titel is wel-
pig meer dan een erfelijk lintje.
Nog kan de Koning het initiatie! nemen,
tot het instellen van ridderorden, dat overig
geps bij de wet geschiedt.
In al de nu besproken gevallen, behalve
bij het recht tot het doen instellen van rid
derorden betreft de macht des Konings de
Jvetgevende of de uitvoerende macht.
Bovendien kan de Koning nog bij de recht»
apraak optreden.
Dat er in naam des Konings recht gespro
ken wordt, is een kwestie van uitvoering.
De rechterlijke ambtenaren worden door
den Koning benoemd, maar hun traktemen
ten zijn afhankelijk van de goedkeuring der
Stalen Generaal.
Iels ander3 is het met het recht van gra
tie. Daarmee wordt het vonnis, dat „in
naam dee Konings" geveld was, niet vernie
tigd, maar alleen de gevolgen worden ge
heel of gedeeltelijk opgeheven, d.i. de straf
Wordt kwijtgescholden of verminderd. Maar
vooraf moet het advies worden ingewonnen
van een wettelijk aangewezen rechter. Ook
kan amnestie verleend worden, d.i. de straf
wet kan voor bepaalde groepen van schul
digen buiten werking worden gesteld. Het
zal duidelijk zijn, dat de Koning dal maar
niet uit eigen initiatief kan doen. De wet kan
alleen door een andere wet worden vernie
tigd of buiten werking gesteld. Voor amnes
tie is dus een wet noodig. Wij lazen dezer
dagen een zeker goed bedoelde wensch, n.l.
dal de Koningin bij gelegenheid van haar
jubileum gratie zou verleenen aan de Neder
landers, die in Amerika wonen en niet bij
de algemeene mobilisatie opkwamen en dus
deserteur werden. Die menschen kunnen
daarom niet hun familie in ons land bezoe
ken.
Van gratie is hier geen sprake, omdat er
geen veroordeeling heelt plaats gehad. En
amnestie kan de Koningin niet verleenen
daarvoor is, zooals wij reeds zeiden, een wet
noodig
In het kort hebben wij hel een en ander
over de macht der Koningin meegedeeld.
Als het niet zoo dwaas klonk, zouden wij
haast kunnen zeggen „over de onmacht"
of beter over de zeer beperkte macht der
Koningin. Er zijn nog altijd menschen. die
zich den Koning of de Koningin voorstellen
als een machthebbende bij uitnemendheid
als iemand, die naar willekeur vernietigt
ol verheit, het rechte krom en het kromme
recht maakt. Men zal inzien, dal in ons land
„de magt des Konings" zeer beperkt is, en
dat degenen, die het heil verwachten van
Sé atschalfing van het Koningschap, niets
anders bereiken dan dat een partijman aan
hel hoofd van den Slaat komt.
Dö fcroöü?3a!:kerij.
Van al liet verbouwde graan dient ver
reweg hot grootste'gedeelte vocrr het bak
ken van brood. Daartoe' wordt het graan
en hier spe-ciaal de tarwe eerst in aparte1
fabrieken gemalen en tevens van veront
reinigingen, al-s stukje-s strco en steentjes, j
bevrijd. Dit geschiedt gewoonlijk: door mid
del van een luchtstroom, dte stof en an
dere lichte deeien meevoert en ook de
graankorrels op een andere plaats neer
legt als bijv-, de zwaardere steentjes. Gaat
men het aldus gezuiverde graan malen,
dan levert zelfs de allerbeste tarwe geen
wit rneel en na het bakken dus geen wit
tebrood, maar bruinhrood. Dit komt door
de zaad'huid en het kiempje, die daarom
-ip normale tijden, wanneer het niet zoo
erg is om iets te verliezen, eerst worden
verwijderd doen- afschuren maar er gaat
zoodoende een zeer voedeaann gedeelte
verloren, al mag het dan iets minderdicht
.Ttcerbaar zijn. Dit nadeel kan men trou
wens groütendeels opheffen door goed fijn
,te malen en dan bevatten juist deze bui
tenste deelen van.de graankorrel bij'zonder
voor de menschelijke voeding onmisbare
stoffen, de "vitaminen. Al.krijgen wij deze
dan niet met ons wittebrood naar binnep,
wij halen dat wel weer in door het eten van
vei-sche groenten en vruchten, waarin zich
eveneens die vitaminen bevinden, maar ln
Tndië bijv., waar het volksvoedsel vrijwel
enkel uit rijst bestaat, veroorzaakte het
nuttigen van zorgvuldig gepelde rijst (dat
is van kiem en zaadhuid ontdaan) de ge
vreesde beri-beri-ziekte, die evenals echeur
buik optreedt, wanneer enkel voedsel wordt
'gebruikt, waarin de vitaminen ontbreken
of zijn vernietigd, zooals dat met alle ge
conserveerde levensmiddelen het geval is.
Terugkeerende tot ons bakkersmeel blijkt,
dat daarvoor vereischt wordt het fijnste
gedeelte der graankorrel, de bloem, die
verkregen wordt door herhaald malen m
zeven. Maar ook van deze bloem is niet
elke scort voor broodbakken geschikt
daartoe moet zij een hoog gehalte aan
gluten hebben, dat is een kleefstof, die
met water in het deeg vliesjés vormt en
daarmee het bij het rijzen zich ontwikke
lende koolzuur 'belet te ontsnappen. Het
gevolg is da.n een opzwelling van het deeg
en de vorming van grootere en kleinere
holten in het brood, waarom het juist be
gonnen is, want deze poreusheid maakt
het brood tot zoo'n gemakkelijk te kauwen
en te verteren voedsel. Het kleinbedrijf
met zijn door tabken verhitte ovens is al
thans in de steden vrijwel geheel verdwe
nen. In do plaats daarvan traden de z.g.
broodfabrieken en om onzen lezers van do
inrichting en werkwijzen van zoo'n modern
bakkersbedrijf een beeld te kunnen geven,
hebben wij ons gev/end tot de N.V. Lens-
volt Nicola, to 's-Gravenhage, welker di
recteur zoo welwillend was ons de bezich
tiging van zijn fabriek toe te staan. Zoo
zagen wij dan het deeg geheel machinaal
ivorden gemengd en gekneed, terwijl deze
bewerking vroeger met de hand of op
nog mindeT hygiënische wijze soms met de
voeten werd gedaan. Eerst mengt men
de bloem met .water, melk voor melk-
brood zelfs uitsluitend melk en met gist
én zout. Is dit alles goed door elkaar ge
werkt, dan wordt, wat cle bakkers noemen,
de specie toegevoegd, d.i. een papje, be
staande nit boter, eieren en suiker, en
daarna alles nogmaals gekneed. Laat men
het deeg nu een tijdje aan zichzelf over,
dan gaat de gist werken en vermeerdert
deze zich daarbij zoodanig, dat er in het
deeg geen plekje meer is of er zijn gist-
cellcn aanwezig. Het voorgerezen deeg
wordt nu door slaan van de ingesloten gas
bellen bevrijd en zakt dus weer in elkaar,
om straks opnieuw en beter te kunnen
rijzen. Maar eerst heeft nog het afwegen
cn vormen der brooden plaats. Daar in
de bakkerijen geen nachtarbeid meer mag
worden verricht, moet dit vormen zoo vlug
mogelijk geschieden, opdat ook in de bui
tenwijken de klanten op tijd van versch
brood kunnen worden voorzien. Zoo zien
wij dan in een zaal 30 man aan het werk,
elke 5 minuten 500 brooden van 4 ons af
wegen en in den vorm leggen, wat een pro-
ducbie van 6000 brooden per uur betee-
kent. Nu gaan zij nog een tijdje de rijar
ka-mer in, dat ia een vertrek tusschen de
oven9 en waar dus vanzelf reeds een vrij
hooge temperatuur heerscht, maar boven
dien wordt er nog stoom ingeblazen, dit
laatste, ten einde het deeg tegen uitdro
gen te vrijwaren. Dit zou nT. een korst
doen ontstaan, die men op dat oo-genhlik
nog ongewenseht acht, daar zij de verdere
rijzing van het brood zou beletten.
Nu is het dan eindelijk aan het bakken
too en worden een groet aantal gerezen
brooden te gelijk in den oven geschoven
door middel van een ijzeren plaat op rol
len. Van de temperatuur in den oven
hangt het af wat voor soort brood zal wor
den verkregen. Is die hoog, dan duurt het
bakken slechts kort en vormt zich enkel
aan den buitenkant een korst, terwijl het
brood van binnen niet warmer wordt dan
100 gr. C. Het dubbelgebakken brood komt
in een oven van lager temperatuur, hqt
Ibakproces duurt dan langer en het brood
heeft meer gelegenheid tot uitdrogen.
Versch brood is van binnen nogal taal,
terwijl de korst br09 is; deze zaken zijn
ons allen wel bekend, evenals dat na een
tijdje die eigenschappen omkeeren, de
oude korst taai en het eigenlijke brood
meer droog en kruimelig wordt. Door
zulk oudbakken brood opnieuw te verhit
ten op plm. 60 gr. C., krijgt het alle aan
gename voordooien van versch brood te
rug, doch het is als met de verjongings
kuur van prof. Steinaehook hier komt
er spoedig, weer een inzinking en is de pa
tiënt, in dit geval dus bet brood, weer
even öud) indien niet ouder, dan vroeger.
A propos, kent u het verhaal van dien
ouden heer van 30 jaar, die door Stei
naeh was behandeld en met succes ver
jongd tot 18 jaar? Dit moge dan eon kor
te jeugd zijn geweest voor dien ouden,
^pardon, jongen heer, hij maakt cr niet
temin een goed gebruik van en gevoelde
..zich gehee.l als iemand van 10, zooals de
professor hem trouwens had gegarandeerd-
Toen nu deze echter eens bij zijn ex-pa
tiënt kwam, om over de betaling te spre
ken, sprak de jeugdige grijsaard: Par
don, daarvoor zult u zich tot mijn ouwen
heer moeten wénden, daar ik thans min
der jan g ben."
Wal het gewicht van de in de Julimaand
in- en uitgevoerde goederen betreft, wijst
deze een record aan. immers er werden-niet
minder dan 1033 millioen K.G. goederen in
gevoerd, terwijl ons land een gewicht van
734 millioen K.G. exporteerde. De waarde
echter, zoowel van den invoer als van den
•uitvoer was minder dan die over Juni en
bedroeg 157 millioen gulden voor den in
voer en 96 millioen gulden voor den uil-
voer.
Van oudsher overtreft dc waarde der
-ingevoerde goederen in ons land die van de
uitgevoerde. Ook dit jaar is zulks het ge
val, doch liet is in dezen algeineencn slech-
len tijd reeds verblijdend, le kunnen con-
slaleeren, dat het nadeelig saldo onzör han
delsbalans lol nu toe slechis 459 millioen
gulden groot is, legen 806 millioen gulden
over dezelfde periode van 1922.
Onze gewoonte getrouw willen wij thans
de details van onzen invoer, zoowel als van
den uitvoer eens nader bekijken en de
meest frappante verschillen nader bespre
ken. De invoer van caChoboonen blijft zich
bevredigend ontwikkelen, hetgeen natuur
lijk verband houdt met de verbeterde situ- 1
atie in onze chocöladenijverheid. Ingevoerd
werden van Januari tot cn met Juni 35144
ton, tegen nog geen 30.000 ton in de over
eenkomstige periode van het vorige jaar.
In den aanvoer van ruwe katoen is een
stagnatie le bespeuren. Hiervan werden dit
jaar tot nu toe 18.279 ton ingevoerd, tegen
19.488 ton in 1922. De algemeene malaise zal
aan de mindere bedrijvigheid in onze
textielnijverheid niet vreemd zijn.
De aanvoer van Brazilioansche koffie
verminderde hier te lnndc cn wel van 1816-1
ton op 14681 ton. Bij dezen invoer moet
niet uit het oog worden verloren, dat een
groot gedeelte hiervan in het vorige jaar
in entrepot werd opgeslagen, hetgeen dit
jaar niet het geval was. Waarschijnlijk
houdt dit verhand met de mindere uilvoer-
mogelijkheid naar Duilschland, zoodat hier
niet al le veel koffie voorloopig wordt op
geslagen. De invoer van Indische koffie liep
sterk terug en wel van 371 ton tot bijna
op de helft, n.l. 4254 ton. Ook' ging van deze
laatste veel minder het land uit dan zulks
het vorige Jaar het geval was, n.l. slechis
8284 ton, tegen 8484 ton in 1922.
Een merkwaardige achterstand geeft de
Invoer van rijst te zien. Hiervan werÏÏ dit
jaar tot nu toe 27923 ton ingevoerd, tegen'
48939 ton in het vorige jaar. De uitvoer van
rijst is nagenoeg hetzelfde gebleven, zoodat
wij hier voor een minder Verbruik' in ons
land slaan, welke wij tot ons leedwezen
niet vermogen te verklaren.
1 Terwijl de invoer van steenkolen' ifl'ef dfe
van verleden jaar vergeleken, niet noemens
waard verschilt", Is de uitvoer', zooals men'
weet, sterk toegenomen. Hij bedroeg dit
jaar tof nu toé ruim 1.506.000 ton, tegen
!riiim 790.000 ton in dezelfde' periode van
,1922. Van dezen uitvoer gingen circa 689.000
ton naar Frankrijk', ruim 429.000 ton naar
België, circa 199.0C0 ton naar Duilschland
_en 141.000 ton naar Zwitserland. De uitvoer
naar de eerstgenoemde landen is gemakke
lijk le verklaren en levert voor de zooveel-
ste maal het bewijs van de minder goede
kolenposilie, waarin deze landen door de
bezetting van het Roergebied zijn komen le
verkeeren.
De invoer van onbewerkte tabak van de
meeste sla ten van herkomst blijft slechts
weinig bij die van 1922 achter. Slechts een
sterk acres is waar le nemen in de aan
voer van Amerikaansche tabak, waarvan
n.l. 83-17 Ion werd ingevoerd, tegen 4785 Ion
in 1922. Hierbij moet echter worden over
wogen, dal 3700 ton dezer Amerilcaaiische
tabak, welke vcornl. tot.het maken van
sigaretten wordt gebruikt, in entrepot werd
opgeslagen, zoodat ruim 4600 ton tabak, d.i.
toch nog 1200 ton meer dan verleden jaar,
werden aangevoerd óm rechtstreeks hier te
lande verwerkt le worden. Met den uitvoer
van 1153 ton Suinntralabak uit entrepot
naar Duilschland en 430 ton idem naar de
Vereenigde Stalen, is dc totale uilvoer dit
jaar op 7502 ton gekomen, waarvan 3572
ton naar Duilschland en 2074 ton nfinr de
Vereenigde Stalen hun weg vonden. Men
ziet hieruit, dat olie depreciatie van het
ruilmiddel ten spijt, Duilscldnnd r.og steeds
een grooten afnemer van Sunialra-labak,
zij het ook voor de minder fijne soorten,
terwijl Amerika het z g.n. ,;Ameriknnnsch"
afneemt, hetgeen dit jaar op circa 880 ton
meer uitkwam dan dit verleden jaar liet
geval was. i
Van den invoer van levensmiddelen is
een vooruitgang van 74152 ton gerst op
13G.65G 'ton Ie conslaleeren. Hiervan kwa
men circa 53.000 ton uit Roemenië. De in-'
voer van mais is sterk verminderd cn wel
van ,508.200 ton .lot beneden de 397.000 ton.
De invoer van ruwe margarine ging van
G3.018 ton tot 912.131 ton vooruit.
Opmerkelijk is de sterke vooruitgang in
den aanvoer van kunstmeststoffen. Fr wer
den p.l 60 000 ton meer aan phosrhant cn
5-1000 ton meer aan kali-mcsls!offnn dit
jaar ingevoerd dan verleden iaar. Boven
dien circa 119,000 ton clidt salneler, tegen
S9.000 Ion verleden iaar. De achteruitgang
van den invoer van "mlselsteenen enz, n.l.
van 265 000 ton on 191 500 ton. wijst on d
mindere bedrijvigheid in de _honwvnkken.
Wat den uitvoer van levensmiddelen be
treft, zij nog gememoreerd, de' die van
anrdaorelmeel vooruitging van 98 000 ton
op 54400 ton. Hi,ervan, gir.g 1/5 deel naar
Engeland en l/5.dgel naar.België. De uit
voer van onze zniyp]producten is nog voor
het grootste gedeelle teleurstellend.Na lu ur-
hoter ging terug .van 14 560 ton. tot nog geen
U,7Cf) Ion. Kaas van,„circa 3P;090, ton tol
.circa 29.500. Daarentegen ging .dg uitvoer
van her.eide; raafgar.ino van .31,{••00 ton op
41.2C0 Ion voc.rur!. Van dezen la'n'slcn uit
voer betrekt Engeland met rHiiir 33.000 ton
bel leeuwendeel. PM zelfde is hét "gevat met
den uilvoer van geoondenseerde imelk, wel
ke van nog geen 17.000 ton on circa 52.300
ton vooruitging. Hiprvan gaat niet minder
dan 45.200 ton ruim naar Engeland. Ook de
uilvoer van fokvee is sterk afgenomen en
wel van 25.762 sl"k<- tot 12.64a stuks Hier
van gingen 'ruim 8009 naar Belui»". nct is
begrijpeliik, dat m-<r male Mid, welke
ons van den wereldoorlog scheidt langer
wordt, ook het herstel Van den veestapel in
de verwoeste gëb'^en verder gaat, zoodnt
de invoer van fokvee nit andere landen
minder noodzakelijk wórdt; 11
(Buiten verantwoordelijkheid der Redaclie.)
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
Nog ergerlijker.
Geachte Redhtlie.
Wilt U naar aanleiding van het ingezon
den stukje van den heer H. v. d. Z., m Uw
Blad van 26 dezer, het volgende plaatsen.
Ofschoon ondergeteekende volkomen ac-
coord kan gaan met de meening van den
heer v. d. Z. omtrent de bedoelde adverten
tie van een onderwijzeres, veroorlooft hij
zich de vrijheid even te doen opmerken, dat
zulks nog niet het ergste genoemd behoeft
te, worden.
In deze gemeente zijn in het geheel drie
particuliere beroepsstraalmakers en drie
huip-straalmakers. Deze menschen zijn tot
hun groot nadeel al een zeer langen tijd
werkloos en aangewezen op een weinig
steun van de werkloosheidsverzekering ol
der Gemeentelijke Steun-commissie, welke
instelling van het Rijk en Gemeentebestu
ren groote financieule offers vragen. Trots
dat, gaan II.H.werkgevers(sters) voort, oude,
invalide, door 't Rijk gepensionneerde straat
makers in dienst te stellen, die een pensioen
genieten van af f 24 tot I 29 per week; het
geen mijns inziens groote afkeuring ver
dient; te meer, daar laatstgenoemde cijfers
een redelijk bestaan genoemd mogen wor
den voor ouden van dagen.
Ik hoop, dat het bovenstaande aanleiding
moge geven, dat H.H. werkgevcrs(sters)
mede zullen werken ter bestrijding der
werkloosheid; in het bijzonder een beleefd
verzoek aan de directie der N. Z. H. Tram-
Mij., om niet langer voort te gaan, om haar
evenlueele bestratingswerken te laten uit
voeren door een straatmaker in het genot
van £9 gulden pensioen per week; te meer,
daar genoemde directie gaarne van het rei
zend publiek hooge tram-tarieven in ont
vangst neemt.
Mijn dank aan de Redactie voor de
plaatsing.
VOETBAL. '-riiiliüli.
Het AIphen-eHtal.
Het elftal van „Alphen", dat Zondag tegen
U. V. S. speelt, zal één invaller lellen voor
doelman Schouten. De samenstelling zal
aldus zijn
W. Vis (d.)G. Weyers en F. Domburg
(a.)J. Jongeleen, N. Bcrgsma en C. Frank
fort (m.) G. Jansen, P. J. Schouien, II. Be-,
r.ekamp, G. Tuineburg en H. A. Peter (v.)
De reserve-competities in het Gesten.
Door het bestuur van het Nijmcegsche
Quick is onlangs een motie aangenomen,
waarin bij den N. V. B. werd aangedrongen
niet over te gaan tot weder-instelling van
reserve-competities in het Oosten. Naar aan
leiding hiervan deelde het bondsbestuur
mede. dat besloten is dc indeeling van de
tweede-el Mallen der Oostelijke eerste klasse-
vereenigiogen in reserve-afdeclingen te
handhaven. Het gc-volg is geweest een bui
tengewone algemeene vergadering van de
Vereenjging van Oostelijke Eerste K lassers"
gisteravond te Deventer gehouden. Met al
gemeene stemmen werd dc volgende motie
aangenomen
„De afgevaardigden der Oostelijke le
Klassers, met bindend mandaat in voltallige
vergadering bijeen le Deventer, gezien de
feiten, da', het N. V. B -bestuur de reserve
competities in het Zuidelijk District heeft
ingetrokken na kennis genomen le hebben
van de bezwaren der Zuidelijke le klassers,
en de weigering aan het bestuur der V. O.
E. K. een onderhoud toe le staan ten einde de
bezwaren der Oostelijke le klassers tegen
de reserve-ccmpc'ities kenbaar tè mnken, be
sluit met algemeene stemmen haar reserve-
elftallen voor het seizoen 1923'24 uit de
reserve-competitie terug te trekken."
NIEUWE UITGAVEN.
Bij de Uitgevers Van Staal en Co. te Rot
terdam ,is uitgekomen Dc Couranten-cata
logus, bevattende de namen en bijzonder
heden betreffende, alle in ons land verschij
nende couranten en periodieken. De uilgaaf
is goed verzorgd.
W. FREEKE, penningm.,
A. N. S. B., Afd. Lelden.
Leiden, 27 Sept. 1923.,
4 v i
Oogziekten' in kenstzijdolabrieken.
Dr. G'. Bakker, arts te Utrecht, was, zoo-
als hij in het „Nod. Tijdschrift voor Ge
neeskunde" mededeelt, eenigen tijd gele
den in dc- gelegenheid een aantal werklie
den te onderzoeken, lijdende aan een oog
ziekte, blijkbaar ontstaan door het bedrijf.
Bij een onderzoek van een 30-tal lijders
bleek, dat men te doen had met een zeer
eenvormig ziektebeeld, dat alleen in inten
siteit verschilde. De patiënten 'klaagden,
over prikkclingsgcyoeJens in één of beide
oogen. Bleven zij daarbij aan het werk,
dan kregen zij last'van tranen, lichtschuw
heid en ook, hoewel niet steeds, blepha-
rospasmus met moestal heftige pijn. De
diagnose meest gesteld worden op oon
aandoening van het hoornvlies-epitheel,
men zou kunnen zeggen een „keratitis su-
perficialis."
Om do oorzaak van die aandoening op te
sporen, onderzocht dr. Bakker eerst
omstandigheden, waaronder zij ontstond.
De aandoening kwam slechts voor in de
zaal, waar de zijde gesponnen, en in die,
waar het spinbad gefiltreerd werd. De
meest naar achter geplaatste machines wa
ren bovendien de gevaarlijkste. Do geval
len kwamen verder 't meest voor aan het
einde van de week.
Dr. Bakker bestudeerde nu de luchtstroo-
mingen dn do zalen door middel van een
vat gloeicntU kolen, waarop wierook werd
gestrooid, zoodat een groote hoeveelheid
rook werd gevormd. Het bleek, dat er in de
fabriek eigenlijk geen regelmatige lucht
stroom aanwezig was. Bij de voorste ma
chines zag men den rook, die boven het
spinbad gemaakt werd, langs dat spinbad
verder langs een planken afscheiding, die
achter de machines was aangebracht, uit
naar boven bewegen en daar in den koker,
die voor afzuiging aanwezig is, verdwijn
nen. Bij de achterste machines dwarrelde
de rook onregelmatig been en weer, om
zich langzaam over de machines te verdee-
en dan in het bovenste deel van de fabriek
te verdwijnen de rook werd <fus niet door
afzuiging weggevoerd. Hier stonden dus do
arbeiders geheel in de gassen, gevormd in
het spinbad.
De nog niet afgedekte machines werden
nu ook van een planken achterschot voor
zien. wat echter geen voldoende verbete
ring bracht.
Bij verdere bestudeering bleek er ook nu
nog geen regelmatige strooming te zijn.
Wegens den bestaanden onderdruk werd
daarom beneden bij den vloer van elke
machine een gat gemaakt, waarna een
luchtstrooming bleek te zijn ontstaan, langs
den vloer en tusschen de machines, van
daar opstijgend langs spinbad en houten
achterschot naar de afzuiging, boven de
spinmachine.
Hierna deden zich geen gevallen van oog
ziekte meer voor, behalve toen ten gevolj
ge van een Noord-Ooster storm fcfe lucht
kokers werden veranderd in zuiginrich-
tingen. Nadat do luchtkokers van lange
verlengkappen waren voorzien, op de wind
richting geopend, was binnen korten tijd
het bezwaar hersteld. Sindsdien wordt in de
fabriek dagelijks met een wierookproef de
functionnecring van de luchtkokers nage^
gaan, om kleine afwijkingen van den nor*
malen gang van zaken te kunnen ontdek
ken 'en dodelijk te verhelpen.
't Is niet alleen voor deze fabriek, maar
In 't algemeen voor alle fabrieken van
belang, dat de lucht stroomingen in de ar-
beidsruimte regelmatig worden gecontro*-
leord. waarvoor dr. Bakker de eenvoudige
proef met wierook zeer geschikt voorkomt.
Dr. Bakker bespreekt verder in zijn ar*
tikel de vraag, waardoor de keratitis ver»
oorzaakt werd. Hij houdt heb er voor, daU
zwavelwaterstof, dat algemeen als ziekte
verwekker wordt beschouwd, in dit geval*
uitgeschakeld kan worden, en meent, dati
chloor, gebonden aan organische groepen;
cn voornamelijk die, waarin arseen is, af-»
wijkingen veroorzaakt gelijkend op die van
keratitis elect rica of nivalis.
Aangezien bij het bedrijf gebruik ge*
maakt wordt van vloeistoffen, die chlooij
bevatten, terwijl arsenicum bij de verschil-»
lende chemicaliën als verontreiniging
steeds aanwezig is, en daar deze op organl*
sche verbindingen in den vorm van de ge
bruikte cellulose werken, spreekt het van*
zelf, dat bij een zoo uiterst samengestelde!
scheikundige reactie als zich hier afspeelt,-
wanneer de vloeibaar gemaakte cellulose
in het spinbad komt, do mogelijkheid zeoij
openstaat, dat zich soortgelijke verbindin*
gen vormen.
Dr. Bakker acht het dan ook van belang
om zooveel mogelijk de aanwezigheid varl
arsenicum in fabrieken na te gaan, en niet)
meer, zooals tot nu toe gebruikelijk
is, zoodra men ergens- zwavelwaterstof
ruikt, dit zonder vender onderzoek als oor-»
znalr vcor ziekelijke afwijkingen to beschou*
AMSTEREARISCHE RECHTBANK.
Geknoe? met boter.
Voor deze rechtbank heeft terecht ge-*
slaan een bolerventer uit A a 1 s m e e r,
die door de s!ad Irok met een wagen, voor-s
zien van een bord, waarop stond; Boter on-j
der Rijksconlróle. Prima keuken- en tafel-»
boter.
Toen een Bijkszuivelinspccteur den in-<
houd van de kar onderzocht, bleek die ,,bo-«
ter onder Rijkscontrole" margarine te zijn.
Bokl. verklaarde „niet zoo erg van de wet
op de hoogte te zijn"; maar het bleek, dat
hij a! eens gewaarschuwd was.
De olficier van justitie, mr. Wolfson,
eischte wegens oneerlijke concurrentie,
f 200 boete, sdbs. drie maanden hechtenis.
Tegen een boterwinkelier, die ook mei
do boter geknoeid had en voorgaf, dat zijn
j,melange" onder Rijkscontrole stond, werd
eenzelfde straf geëischt.
SCHEEPSTIJDINGEN.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
BOE'ROE 26-9 v. Amsterdam n. Java.
KAR1MATA 20-9 v. Hamburg te AmsteriK
RIOTJW uitr. pass. 25-9 Perim.
KON. NED. STB. MIJ.
AURORA 25-9, v. Malaga p, Aguilas.
MEDÉA 23-9 v. Argostoli n. Algiers.
RHEA 24-9 v. Volo n. Nauplia.
KON. WEST-IND. MAILD
ALMELO 25-9 HO mijl Z. W. v. Land'fl
End'.
HALCYON-LIJN.
STAD DELFT 2-5-9 v. Hamburg u. B.i
Ayres.
STAD DORDRECHT 26-9 30 m. .W. van
Ostende.
HOLLATTD-AMERIKA LIJN.
DRECHTDIJK 2-3-9 te Colon.
LOCH KATRINE 23-9 v, Seattle to T6*
coma.
MAASDAM 26-9 v. Rott. n. N. Orleanfl,
RIJNDAM 26-9 v. Boulogne.
ROTT ZUID-AMERIKA LIJN.
ALGORAB thuisr. 25-9 v. Rio Janeiro.
HOLL. OOST-AFRIKA LIJN.
BOVENKERK thuisr. pass. 26-9 Dover.-
HOLL. WE3T-AFRIKA LIJN.
GAASTERLAND thuisr. 25-9 v. Freetown
n. Las Palmaa.
MINERVA thuisr. 24-9 v. Moufovia naar
Junk.
STELLA' uitr. 24r9 v. Mourovia n. Grand
Bassam.
HOLLAND OOSÏ-AZIE LIJN.
SAPAROEA thuisr. 24-9 v. Singapore.
ALBLASSERDAM 25-9 v. Holtenau.
ALFA 22-9 v. Blyth te Burnt Island.
BEVERWIJK 23-9 v. Civita Veccbia te
BOVENKERK thuisr. 26-9 te Gravesend.i
BARENDRECHT pass. 26-9 Scilly.
BATAVIER III 26-9 v. Rott. te Gravesend
DURAZZO 23-9 c. Rodosto n. Smyrna.
DORDRECHT 26-9 v. Newcastle n. Har-
burg.
GAASTERLAND 25-9 v. Rott. te Grango-
mouth.
HARWINA v. Veile te Holtenau.
OOSTCAPELLE 25-9 v. Hamburg te Huil.
OOSTERLAND 25-9 van Shields n. Rouaan
MAASBURG 23-9 v. Genua n. Villarieos.,
JOBSHAVEN pass. 26-9 Storne.
SILVANUS 22 9 v. Gibraltar n. Land's
End.
ST. JANSLAND 24-9 v. Sluiskil te Shields.
SLOT HONINGEN 26-9 v. Mostaganem te
Liverpool.
TEXELSTROOM 24-9 v. Amst te Liver
pool.
TYRO pass. 24-9 Lizard.
VREEWIJK 26-9 v. Rouaan te Caen.
VRIJHEID 23-9 v. Exeter n. Delft.
WIELDRECHT 25-9 v. New-York d. Ant
werpen.
J, t., te L. Erfgenamen zijn zij, die uit
het thans bestaande huwelijk zijn geboren.
Als uw vador overlijdt, zijn de kinderen uit
het eerste en uit het tweede huwelijk erf.
genamen.
P. T., te L'. Informeer bij den compta
belen ambtenaar bij uw tak van dien9t.
W. M., te Ik Minstens een week looH
moet u gegeven worden. -J
