S. P. WIELINGA
AGENDA VAN DE WEEK.
DANS-ACADEMIE
Nieuwe Rijn 28. Tel. 1707
Privaatlessen dagel. op elk gewenscht uur.
BUITENLAND.
Donderdag.
Nutszaal: Vergadering deelnemers aan
Jopen lucht spel en optocht 3 October. Kwar
tier over 8 uur.
Schouwburg: Voordrachtavond voor de
Hid. Leiden van de Ned. Ver. van Huis
vrouwen. 8 uur.
Zaterdag. f
Stadszaal Kinderfeest,j
Dagelijks:
„De Lakenhal": Leidsche Kunstver. Ten
toonstelling van grafische kunst tot en met
7 October. Van 10 tot 5 (in Oct. van 10
tot 4, Zondag halféén tot 5 of 4 uur).
Stadszaal: Bioscoopvoorstellingen „Bleeke
Bet". 30 Sept, 1 en 2 Oct. 8 uur.
Tot* 3 October expositie van kunsldrijf-
werken van Leo H. de Nie bij den heer Ser-
yaas, Diefsteeg.
Apollo theater'', Oranjegracht 4042:
Voorstellingen te 8 uur.
'a Woensdags en *a Zaterdags matinéea te
9 en te 6 uur.
Casino-bioscoop'', Hoogewoerö: Voor
etellingen te 8 uur.
iWoensdag- en Zaterdagnamiddag van t
tot 4 uur kinder- en familie-matinco.
„T.uxor-Thcater", StationswegBioscoop- en
Variété-voorstellingen. Dagelijks te 8 nur.
1 la Woensdags en 'fl Zaterdags matinée te
B nar.
De apotheek van „Hulp der Mensch-
tcid", Hooigracht 48 is altijd geopend, doch
alleen voor leden van dat Ziekenfonds.
De avond-, nacht en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 24 Sept. tot
-en met Zondag 30 Sept. waargenomen door
de apotheken van de heeren G. H. Blan
ken, Hoogewoerd 171, lel. 602, en P. du
Croix, Rapenburg 9, tel. 807.
RECLAME.
Inschrijving dagelijks van 2—5
en 7—uur. 1670
huldigen stand van zaken als resultaten
er van.
Was de eerste spreker voorgegaan in ge
bed, dc tweede sloot met dankzegging.
Men deelt ons mede, dat de in de kerk
gehouden inzameling voor de Chr. scholen
alhier heeft opgebracht 1 179.68.
De Handelsreizigers-Verccniging „Een
dracht", hoofdzetel Rotterdam, welke op
vele plaatsen afdeelingen heeft, bestaat deze
maand dertig jaar. Het Hoofdbestuur der
Verceniging houdt te Rotterdam a.s. Zater
dag een receptie ter herdenking van dit feit.
Dc afdeeling Leiden heeft als geschenk aan
hel H. B een gekleurde els laten maken
door onzen stadgenoot, den heer J. van
Sonsbcck, naar het ontwerp van een der
leden der afdoeling. Deze ets stelt voor een
boom, dragende vruchten, voorgesteld door
de wapens der plaatsen, waar afdeelingen
gevestigd zijn; daaronder een vierregelig
gedicht, de fusie tusschen de verschillende
II II. Ver. verheerlijkend, waar de Ver.
„Eendracht" steeds voor gestreden heeft.
Op vernuftige wijze is in dit gedicht het
feit van de schenking van deze ets geme
moreerd. Het een cn ander wordt bekroond
door den naam der Verceniging en de jaar
tallen. Do firma Bonle, kunsthandel, Noord-
einde, zal deze ets hedenavond en morgen
in haar étalage tentoonstellen, ter bezich
tiging voor belangstellenden.
Naar aanleiding van de opmerking
van den heer Pikaar in de jongste raadszit
ting over langer werken dan 8 uur per dag
een voor werkverschaffing uil te voeren
werken deelt men ons van de zijde der
Gcmocnlclijke Arbeidsinspectie mede dat
tol 1 October 1923 (verwacht wordt verlen
ging van dezen lermijn) een arbeider van
16 jaar of ouder in het tijdvak van 1 April
lot 1 October of in aanbouw zijnde bouw
werken, bij grond- of graafwerken, dienende
tot voorbereiding van dien bouw, en op in
herstelling of in slooping zijnde bouwwer
ken, gedurende 10 uur per dag en 55 uren
per week arbeid mag verrichten.
De afd. Leiden cn Omstreken van het
Contraal-Comitê voor Hongaarsche Kinde
ren deelt mede, dat er gelegenheid bestaat
om met den kindertrein, die waarschijnlijk
6 October weer naar Hongarije vertrekt,
pakketten te verzenden met levensmiddelen
kleeren en andere zaken, uitgezonderd la-
hak sigaren, sigaretten en .alcoholhouden
de dranken, aan bepaalde adressen te Bu
dapest en omgeving. Deze pakketten moeten
van duidelijke adressen voorzien en goed
Ie hanleeren zijn. het liefst kistjes. De af
zenders moeien aan de geadresseerden mel
den, dat zij hun pakket te Budapest bij de
Liga moeten afhalen Het is het best, dit in
een anngeteekenden brief te schrijven. Voor
de onkosten bij de verzending dezer pakket
ten (waaronder niet bedoeld wordt de ba
gage van vertrekkende kinderen) moot dit-
.maal t 0.40 per sluk gevraagd worden. De
verzending naar Utrecht geschiedt waar
schijnlijk vooruit, zoodat de pakketten uiter
lijk Donderdag 4 October a.s. bezorgd moe
ten zijn: Vreewijkstraat 8.
Aangehouden is A. L F. B., alhier,
verdacht van fraude, gepleegd als. directeur
i*encr Naamlooze^VennootschaD-
433e STAATSLOTERIJ.
5e klasse 4c lilsti
Trekking van DSndcrdag 27 Seot.
'ApVv *vHooge priizen.
4846 10276 elk 1000. 5
17282 /400.
1809 6561 6576 6606 11578 elk ƒ200.
-1914 2024 5135 5929 12472 13955 16422
19019 20171 20696 21525 22117 elk 100.
"'Prijzen van 70<—
31 170 391 403 564 1153
1396 1398 14Q9 1680 1712 1926
2656 2704 2749 2969 3021 3247
3407 3477 3643 3683 3840 3884
3981 3994 4414 4531 5325 5535
5672 5944 5990 6110 6222 6284
6349 6392 6452 6664 6827 6922
7088 7096 7149 7203 7219 7509
8147 8311 8376 8387 9030 9064
9100 9130 9158 9373 9377 9624
9959 10048 10167 10345 10408 10595
10695 10761 10933 10987 11194 11213
11497 11581 11692 11823 12014 12017
12220 12370 12493 12570 12663 13033
13094 13144 13206 13207 13227 13632
13656 13977 14339 14384 14392 14395
14596 14599 14653 14970 14972 15015
15344 15389 15423 15491 15507 15728
16366 16611 16632 16738 16842 17241
17415 17495 17567 17580 17919 18502
18579 18695 18764 18781 18859 19294
19455 19503 19590 19622 19632 19764
19977 20090 20127 20159 20218 20289
20399 20472 20562 20703 20893 21103
21334 21930 22226 22491 22696 22868
18651
125-1
2626
3269
3957
5637
6324
7025
7553
9065
9806
10678
11492
12081
13077
13654
14432
15042
16176
17412
18530
19334
19975
20342
21230
22901
-■ NIETEN. --vvy-M
I 14 126 178 196 235 290 404
427 455 493 504 557, 625 676
774 778 857 906 923 964 965
1079 10811 1274 1309 1329 13S9 1439
1487 1546 1582 1644 1647 1721 1757
1784 1843 2054 2073 2162 2223 2271
2374 2563 2653 2727 2757 2784 2793
2916 2975 3045 3094 3214 3252
3294 3296 3304 3336 3363 3382 34-19
3498 3540 3551 3574 3598 3620 3627
3654 3734 3781 3845 3883 3926 3992
4006 4072 4086 4124 4133 4169 4275
4292 4391 4434 4441 4596 4624 "932
4969 5018 5056 5229 5230 5266 5307
5387 5538 5572 5712 5734 5745 5760
5775 5804 5849 5854 5894 5921 5987
6026 6029 6127 6232 6244 6374 6381
6404 6453 6485 6536 6648 6769 6S34
6923 7026 7086 7117 7125 7146 7199
7290 7343 7416 7448 7520 7563 7668
7700 7705 7737 7743 7858 8037 8047
8107 8148 8151 8231 8296 8315 8342
8528 8544 8606 8744 8745 8842 8861
8868 8892 9035 9061 9134 9287 9555
9643 9644 9658 9663 9678 9687 9853
9884 9941 9990 10024 10041 10049 10089
10092 10147 10162 10263 10305 10313 10398
10425 10428 10451 10482 10517 10653 10672
10680 10703 10754 10874 10972 109S8 1102"
11039 11115 11145 11195 11209 11243 11262
11314 11347 11418 11450 11316 11574 11583
11618 11621 11628 11713 11727 11744 11754
11776 11864 11892 11978 11991 12053
12170 12213 12236 12368 12425 12447 12522
12536 12559 12694 12738 12745 12757 12800
12846 12871 12918 12950 12978 13011 13022
13052 13126 13151 13263 13273 13320 13392
13444 13473 13589 13621 13667 13744 13772
13876 13S82 13895 13902 13954 13980 140.30
14042 14051' 14087 14176 14181 14293 14459
14509 14549 14652 14746 1474/ 14749 1475-1
14757 14781 14783 14821 14S29 14854 1493.3
14958 14999 15086 15156 15198 15204 4524-1
15351 15483 15509 15532 4.5720 15821 15845
15873 15S97 159X6 15940 15980 16040 16071
16092 16102 16114 16117 16IM 16135 16155
16207 16238 16265 1G3I9 16331 16441 16452
16455 16480 16503 16550 16555 16607 16620
16821 16828 16890 16891 16896 17015 17040
17041 17052 17117 17142 17165 17204 17216
17220 17275 17309 17310 17353 17427 17448
17453 17494 17496 17511 17519 17673 17633
17775 17818 17826 17856 17857 17907 17916
17940 17971 17974 18008 18014 18026 18030
18081 18100 18119 18125 1S130 18167 18221
18228 18242 18254 18259 18276 18374 18420
18469 18515 18537 18676 18735 18757 18771
18878 18S96 18S99 18926 18960 19000 1900S
19046 19056 19111 19124 19170 10264 1926S
19275 19281 19347 19349 19350 19365 19426
19438 19446 19476 19580 19610 19616 1964S
19850 19876 19882 19927 19950 20016 20056
20076 20099 20140 20151 20154 20196 20200
20207 20209 20306 20341 20372 20480 20535
20573 20594 20633 20676 20680 20693 20749
20770 20796 20822 20869 21032 21112 21117
21126 21265 21375 21440 21462 21507 21576
21585 21592 21682 21746 21788 21793 21808
21830 21920 21950 21964 21986 22010 22052
22200 22229 22377 22412 22477 22482 22508
22544 22546 2255S 22569 22575 22587 22653
22726 22760 22765 22857 22869 22877 22SS3
22906 22977
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Momenteel is de wereld in afwachting
van twee dingen of liever den afloop van
twee dingen: le de ontvangst van het be
sluit lot opheffing van bet lijdelijk verzet
in Duilschland zelf, 2e de ontvangst in
Frankrijk, inclusief België, stilzwijgend er
aan toegevoegd. Wat het eerste betreft, Stre
seman doel alles, om het het volk nog zoo
aangenaam mogelijk te doen slikken, eenigs-
zins plat gezegd en vandaar ook de procla
matie tot het volk, onder het hoofd Duitsch-
land te vinden. Dc proclamatie maakt, trots
vele groote woorden, feitelijk slechts één
restrictie: er mag niet getornd worden aan
het Duitsche rijk. Waarmee in wezen niets
wordt bereikt, want Frankrijk spreekt of
ficieel immers altijd, dat eei^ aantasting der
Duitsche eenheid met in zijn bedoeling ligt
en zal dat officieel blijven doen. 't Is daar
om met grooten vreeze, dat de actie van
•rechts en links wordt gadegeslagen. Zal
van het Duitsche volk in deze wanhopige
uren niet zich meester maken een soort
stemming van: er is toch niets meer te ver
liezen, dus En dat is de politiek der
uiterst rechtschen en uiterst linkschen, al
staan ze overigerfS in doel diametraal te
genover elkaar.
In Frankrijk zal de proclamatie wel geen
al te gunstigen indruk maken en ook daar
de rechterpartijen tot steun strekken bij al
hun waarschuwingen, het genomen pand
eerder vaster dan losser aan zich te verbin
den. En officieel zwijgt men nog, daar de
Duitsche regeering officieel nog geen ken
nis gaf van de opheffing, zoodat de vraag
hoe de ontvangst in Frankrijk is, geheel on
beantwoord moet blijven vooralsnog.
't Zijn critieke dagen voor Duitschland
maar tevens voor geheel Europa,
Gisteren beeft le Londen de veel bespro
ken Engelsche kabinetszitting plaats gehad.
Het is de eerste sedert het parlement op re
ces ging. De zitting duurde bijna 21/* uur
en' een communiqué werd niet verstrekt.
Men meent te woten, dat Baldwin een zeer
uitvoerig overzicht heeft gegeven van zijn
onderhoud met Poincaré en dat besloten is
geenerlei beslissing te nemeh aangaande de
le volgen politiek vóór de vertegenwoordi-.
gers der zelfbeslurende gewesten gehoord
zijn en vóór men iets naders weet omtrent
de ontwikkeling van dén toéstand in
Duitschland.
Weer afwachten en nog eens afwachten.
In een verklaring in de „Daily Telegraph"
die aan een „voornaam staatsman" wordt
toegeschreven en die bijzonder de aandacht
trekt, worden de beweeggronden en resul
taten uiteengezet van het onderhoud tus
schen Baldwin en Poincaré te Parijs. De
verklaring zegt, dat het communiqué aan
gaande dit onderhoud, waarin werd mede-,
gedeeld, dat een wederzijdsche overeenstem
ming van inzicht was bereikt, hoofdzakelijk
is verschenen, omdat het duidelijk tfas, dal
er iets definitiefs behoorde te worden ge-
.zegd ad usum Germaniae, d.i. om Duitsch
land precies» te laten weten, hoe de zaken
stonden, liet was overvloedig duidelijk ge
worden, dat het lijdelijk verzet tot misluk
king gedoemd was, en dat iedere dag, dien
het voortduurde, Duilschland verder naar
den ondergang hielp. Toch bleef de beslis
sing uit Berlijn nog uit. Waarheidsliefde ver-,
plicht le bekennen, dat men in regeerings-
kringen te Berlijn, hoewel er van de zijde
der Engelsche regcering daartoe geenerlel
aanleiding was gegeven, en de médedeelin-
gen aan den Duitschcn gezant le Londen
zelfs in tegenspraak met verschillende be
richten ongunstig luidden, toch bleef hopen
op een wonder van Engelschen kant. Het
was eenvoudig een daad van menschlïe-
vendheid ten opzichte van Duitschland, om
deze giïhslige gelegenheid aan le grijpen,
teneinde die ongegronde hoop uit dc wereld
te helpen.
Wat de resultaten aangaat beweert de
„voorname staatsman" vol vertrouwen, dat
er van Fransche zijde feitelijk in is toege
stemd, af le zien van tactische voordeelen,
die Frankrijk tegenover Engeland zou kun
nen hebben behaald tengevolge van het suc
ces aan de Roer. Hij zegt verder, dat Poin
caré bereid is, de Duitschers tegemoet te
komen, als de tijd daarvoor is aangebroken.
Het is niet meer dan natuurlijk, dat hij al
het mogelijke zal doen om den Engelschen
bondgenoot in het gevlei te komen. Het
practische doel der Fransch-Engelsche be
sprekingen in het tegenwoordig stadium is
het opnieuw verkrijgen van een geallieerd
eenheidsfront voordat wat binnen enkele
dagen zal dienen le geschieden de onder
handelingen met Duitschland met ernst be
ginnen. Dan waagt hij deze voqjspclling
Als wij dit wenschen, zullen er geen afzon
derlijke onderhandelingen tusschen Frank
rijk en Duitschland worden gevoerd, althans
niet over de hoofdkwestie de schadevergoe
ding.
't Lijkt ons wel zeer optimistisch 1
In den Gezantenraad is het voor Grie
kenland mis geloopen. Er is een nota opge
steld, die ongeveer aldus luidt:
De - Raad van Ambassadeurs neemt er
nota van, dat Griekenland de eerste vier
voorwaarden van de nota van 8 September
j.l., alsook de voorwaarden vervat in de
daarop volgende nota van 13 September^
vervuld heeft. Volgens het rapport van de
commissie van onderzoek, welke door den
Raad *van Ambassadeurs naar Janina werd
gezonden, waren op den datum,, dat dit
rapport werd opgesteld, de personen, schul
dig aan den gepleegden moord, nog niet
opgespoord. De Raad van Ambassadeurs
overweegt voorts, dat, daar bij het inge
stelde onderzoek verschillende nalatighe
den, welke ten laste der Grieksche regeo-
ring komen, zijn ontdekt en bij het zoeken
naar de schuldigen verschillende gevallen
van nalatigheid voorkwamen, de vijfde
voorwaarde, in de vorengenoemde nota ge
steld, nog niet ia nagekomen, weshalve
Griekenland bij wijze van straf aan de
Italiaansche regeering een bedrag van 50
millioen lire moet betalen.-
De Raad van Ambassadeurs en do Itali
aansche regeering zien er van af, deze aan
gelegenheid te verwijzen naar het Hof van
Internationale Justitie zooals in art. 7 van
de nota van 8 September vermeld, en zien
ook af van iedere andere straf. Zij achten,
voor zoover hen betreft, deze kwestie op
gelost, met uitzondering van de omstandig
heid, dat Italië zich nog tot het Hof van
Internationale Justitie kan wenden 'met
betrekking tot de kosten van de bezetting
van Korfoo.
Verder besluit do Raad van Ambassa
deurs, dat de betaling der genoemdo som
van 50 mihoen lire zal geschieden door
overschrijving op rekening van de Italiaan
sche regeering van het bedrag van 60 mil
lioen lire dat op 10 September bij de Zwit-
sersche Nationale Bank door Griekenland
werd gedeponeerd. Het Hol van Interna
tionale Justitie zal derhalve worden ver
zocht voor de overmaking van dit bedrag
aan een bank te Rome ten gunste der Ita
liaansche Tegeering te zorgen.
Ten slotte neemt de Raad van Ambassa
deurs nota van de verklaring der Italiaan
sche regeering, dat zij, overeenkomstig
haar besluit, op 27 September Korfoo zal
ontruimen.
't Is voor Griekenland wel een tegenval
ler. Of het Oude-IIellas er zonder meer
genoegen mee zal nemenEr blijft niet
veel anders over.
Fraai zou zijn, wanneer Griekenland de
bezettingskosten van Korfoe nog terug te
betalen
Een oorlog is vermedeD, maar of ook
het recht ongeschonden is gebleven, zie,
dat is wat anders. En waar dé Volkenbond
dat wederom niet kon voorkomen, is ook
deze kwestie een aanslag op zijn prestige
geworden.
c -• -;£[cfr *•-> 1*1 *i:
Uit GenèVe wordt over de zitting van den
Volkenbond gemeld;
Motta (Zwitserland) Heeft hef rapport der
fechtsgeleerde commissie inzedknd omtrent
het vraagstuk der ratificatie der wijzigings
voorstellen op het statuut die in de alge-
meene vergadering van 1921 2ijn aangeno
men. Geen enkel dier amendementen kan
vooralsnog -in werking treden wegens ge
brek aan het vereischte* aantal ratificaties.
De vergadering noodigde den algemeenen
secretaris uit zich in verbinding te stellen
met de delegaties van alle leden van den
bond die nog niet geraficeerd hebben om
dezen te verzoeken bij hun resp. regeeringen
er op aan le dringen dat deze zoo spoedig
mogelijk de ratificatie alsnog doen plaats
hebben. Daarna is de vergadering overge
gaan tot de bespreking van het rapport van
Nansen (Noorwegen) over het mandaten-
vraagstuk. Dit rapport eindigt met moties
waarin aan de werkzaamheid der mandaat
commissie hulde wordt gebracht en tevre
denheid wordt Uitgesproken over den voor-
uilgang in de mandaatgebieden, terwijl
wordt betreurd dat Öe mandaatcommissie
nog niet in staat is het herstel van bevredi
gende toestanden in de streek der Bondel-
zwarls te Tonstateeren,
De raad van den Volkenbond heeft be
sloten de Armeniërs le steunen ten einde
de vaststelling van hun persoonlijk statuut
te verkrijgen. Ook zal de emigratie van
50.000 Armeniërs, welke naar sovjet-
Tra nkaukasië wenschen le verhuizen, be
vorderd.
Het geschil tusschen Engeland en
Frankrijk in zake de verlenging van het
mandaat der tijdelijke gemengde ontwa
peningscommissie is bijgelegd in dier voege,
dat de commissie aan de vergadering zal
voorstellen, aan de gemengde commissie te
verzoeken de door haar begonnen arbeid
ook in het komende jaar voort le zetten en
haar rapport zoo spoedig mogelijk in te die--
nen, in elk geval vóór het bijeenkomen der
volgende Volkenbondsvergadering.
BELGIE.
Koning Albert heelt de ter dood veroor
deelden Riebke, Klein en Rhe»inh.ardt,
moordenaars van luitenant Graff, begena
digd. Zij zullen naar een Belgische gevan
genis overgebracht worden.
DUITSCHLAND.
De Duitsche regeering heeft volgende
proclamatie gericht tol het Duitsche volk:
„Op 11 Januari hebben Fransche en Bel
gische troepen in strijd met rechten en ver
dragen het Roergebied bezet. Sinds dien
lijd hebben Roergebied en Rijnland de
zwaarste verdrukking verduurd. Meer dan
180.000 Duitschers, mannen en vrouwen,
kinderen en grijsaards, zijn van huis en hof
verdreven. Voor millioenen Duitschers
geldt het begrip van persoonlijke vrijheid
niet meer. Tallooze geweldenarijen bege
leidden de bezetting. Meer dan 100 land-*
genooten hebben hun leven moeten laten.
Honderden anderen zuchten in de gevange
nissen.
Rechtsgevoel en vrijheidszin kwamen in
opstand teg-eu den onrechtmaligen inval.
De arbeiders weigerden onder de vreemde
bajonetten le werken .Voor deze trouw en
deze aanhankelijkheid zegt hel gansche
Duitsche volk hun dank.
De regeering had de laak aanvaard naar
beste krachten vcor de lijdenden te zorgen
en steeds meer legde het Rijk daaraan ten
koste. De vorige week werd hieraan 3000
billioen mark ten koste gelegd, terwijl voor
deze week minstens het dubbele zou noodig
zijn. De productie van Rijn- en Rijngebied
staat stil. Het economische leven van het
bezette en het onbezette gebied is verwoest
en het gevaar dreigt, dat ten slotte het be
slaan voor het volk onmogelijk wordt.
Dit gevaar moet worden afgewend, zoo
dat wij thans voor de bittere noodzakelijk
heid slaan den slrijd af te breken, wat be
duidt, dat wij van de bewoners der bezette
gebieden nog grooter offers moeten eischen
dan tot nu toe. Heldhaftig was hun strijd,
ongekend hun zelfbeheersching, onvergete
lijk wat zij verduurden.
Thans is de voornaamste taak van de
Duitsche regeering te zórgen, dat de gevan
genen worden vrijgelaten en de verdrevenen
kunnen terugkeeren. Duitschland verklaar
de zich bereid tot de zwaarste malerieele
offers voor de vrijheid der Duitsche bufgers
en van den Duitschen grond. .Deze vrijheid
is ons echter geed' voorwerp van onderhan
delingen
Rijkspresident en Rijksregeering verkla
ren hierbij plechtig voor het Duitsche volk
en voor de geheele wereld, dat zij tot geen
onderhandelingen beieid zijn, die oolc maar
het kleinste gedeelte van den Duitschen
grond vaa het Rijk zouden losmaken.
Het ligt nu aan de indringers en hun
bondgenooten of zij Duitschland onder deze
voorwaarden den vrede willen hergeven, of
de gevolgen dragen van een eventueele wei
gering.
Wij eischen van het Duitsche volk in de
komende lijden allen nood van welken aard
ook moedig tezamen te dragen. Zoo alleen
kan de vernietiging des Rijks worden voor
komen. Zoo alleen kan het leven en de eer
des vaderlands worden gered. Zoo alleen
zullen wij de,vrijheid herwinnen, die ons
onvervreemdbaar recht is."
Deze proclamatie is geteekend door Rijks-
president en Rijksregeering.
Over de uitwerking dezer proclamatie valt
nog wei'iig te zeggen. Het kan worden ge
constateerd, dat in Beieren de nationalisten
sterk ageeren, zooals de telegrammen giste
ren aangeven. Ook de Beiersche premier is
niet zoo toegevend geweest op de conferen
tie der premiers als eerst wel eenigszins
verrassen#! leek. Er blijkt toch, dat hij
zich daar heeft uitgesproken tegen de on-
dc-rteckening van een verdrag, dat de eer
van het Duitsche volk zou aantasten en als
oen tweede verdrag van Versailles van
Duitschland onmogelijke prestaties zou
eischen.
De Beiersche minister-president heeft
voorts geëischt, dat de Duitsche regeering
bij eventueele onderhandelingen met Frank
rijk zou verklaren, dat Frankrijk het ver
drag van Versailles heeft geschonden, dat
het verdrag dus niet meer beslaat en dat de
leveringen, die bij dit verdrag worden voor
zien, ook niet zullen kunnen worden voort
gezet.
Het eerste kan men, zoo men wil, in de
proclamatie eenigszins, zij het verzwakt.
terugvinden, het tweede wordt er niet in
aangeroerd.
Dat men in Beieren zelf niet gerust is, be^
wijst, dat de regeering den regeeringspresi-
dent van Ópper-Beieren, dr. Von Kahr lot
algemeen staalscommissaris voor geheel
Beieren heeft benoemd en hem buitenge
wone volmachten tot handhaving der orde
verleend. Het betreft een voorzichtigheids-
maatregel ten aanzien van eventueele natio-
naal-socialistische acties.
Het optreden der Beiersche regeering is
des te opmerkelijker, daar Von Kahr zelf
naar den rechtsradicalen kant neigt. Men
zal zich herinneren, dat hij vroeger als
Beicrsch minister-president zijn voornaam-
sten steun bij de Diritsch-nalionalen vond
en dat hij bij zijn uittreden uit het kabinet
ijverig voor de Vaterlandische Verbande
werkte en op alle betoogingen van natio
nale organisaties redevoeringen gehouden
heeft.
Ofschoon de benoeming van Von Kahr
eigenlijk nog niet het afkondigen van den
uitzonderingstoestand beleekent, valt er
niet aan te twijfelen ,dat deze binnenkort
volgt.
Ook is het niet onwaarschijnlijk, dat de
Rijksregeering van Berlijn uit wegens drei
gende onlusten van links en rechts den uit
zonderingstoestand voor hel geheele rijk zal
afkondigen.
Dg Duitsoh-nationalen eisoben feite
lijk een onmiddellijke breuk met Frankrijk.
Wat het partijbestuur daarvan verwacht,
zet Ket uiteen in de „B.Z.a.M." Men zou
om te beginnen een ultimatum tot Frank
rijk moeten richten, waarin de volledige
ontruiming van het Roergebied, de ophef
fing van alle in strijd met het Vredesver
drag zijndo verordeningen, do terugkeer
der uitgewezenen, amnestie voor de ver
oordeelden en het weder op hun posten
terugkeeren der verdreven ambtenaren
wordt gecischt. Verwerpt Frankrijk dit ul
timatum, dan moet Duitschland verkla
ren, dat het vredesverdrag van Versailles
voor DuïtsoLland niet meer bestaat. Er
ontstaat dan een verdragloozo toestand,
die Duitschland weer volkomen vrijheid
van handelen geeft. In elk geval zal dan
de geheele wereld gedwongen worden, ten
aanzien van het geheele Duitscho vrnag.
stuik definitief haar houding to bepalen.
„Wij kunnen", aldus besloot do verklaring
der Duitsch-nat'ionalen, „in het bewust
zijn der nog steeds aanwezige en door de
verscherping van den toestand weer her
leefde Duitscho kracht elke mogelijkheid
met gerustheid en vertrouv/cn onder de
oogen zien."
't Zou zijn de echte va banque politiek
Niets meer te verliezen, alles te winnen.
De regeering wil echter nog niet dié
richting uit. -Nog lieden zal echter een bij
zondere proclamatie der rijksregeering
aan do -bevolking der bezetto gebieden
worden uitgevaardigd, cn eveneens een
verklaring der pavtij.cn in <le bezette ge
bieden, van de Duitsche Volkspartij tot de
sociaal-democraten, waarin de bevolking
wordt aangespoord, bot werk te hervatten,
opdat er in het Roergebied geen chaos zal
ont&taan.
En de stemming in het bezette gebied?
Paul Scbcffcr meldt daarover aan het
„Berl. Tageblafct", dat, zoo dra bekend
werd dat de rijksregeering besloten had
fltot het staken van het lijdelijk verzet,
oveTal in do fabrieken het werk dadelijk
neergelegd werd. De leiders der verschil
lende vakvereenigingsgroepen kwamen
voor voorloopige besprekingen bijeen. Het
besluit der regeering heeft bij do overwe
gende meerderheid der arbeiders in het
Roergebied groote terneergeslagenheid en
ook vee-lal opwinding veroorzaakt In een
reeks bedrijven werd besloten ook voortaan
niet te werken, zoodra do Fransclien zich
met de bedrijven bemoeien. De christelijke
vakverecnigingen, die onder de arbeiders
in het Roergebied een sterken aanhang
hebben, hebben nog een protest tegen de
onvoorwaardelijke overgave naar Berlijn
getzonden. Zeer levendig wordt de eiscli
geuit alles op bet spel te zetten tegen het
sluiten van een verdrag, waarbij do hui
dige toeetand tot een rechtstoestand zou
worden gemaakt.
Het denkbeeld om den Franschen do
volle verantwoordelijkheid te laten voor
den toestand, dien zij door hun binnenruk
ken en door de wijze van bezetting in het
leven hebben geroepen, hoeft in vele krin
gen vertegenwoordigers, zelfs ten koste
vaD een tijdelijke, voorloopige scheiding
tusschen het Roergebied en het overige
Duitschland.
Veelvuldig wordt do meening verkon
digd, dat er geen mogelijkheid bestaat de
vaststaande plannen van Frankrijk te
dwarsboomen, welke naar het algemeen©.
ccTdeel do feitelijke of zelfs staatsrechte
lijke afscheiding van het Roergebied van
het Rijk, behelven. Ken volledige hervat
ting van den arbeid geldt algemeen voor
een ieeks weken, zelfs maanden, als uit
gesloten.
Op grond van onlangs plaats gehad heb*
bende besprekingen wordt de bekendma
king van riehtsnoe-cn voor de opheffing,
der loonibijsl-agen en der werkloocen-on-
dersteuning uiterlijk morgen verwacht.
Van grooter belang is het lot der in Ja
nuari uitgevaardigde beschikking, waarbij
het ontslag van arbeiders totaal wordt
vciboden. WrijvingeD zijn gedurende den
overgang zeker en de socialistische pers
in het Roergebied draagt er t-oo bij dien
te verzwaren, door de groote industrieeiep
tendentieus eenvoudig als zuiver egoïsti
sche winstmakers voor te stellen. Opval
lend en alleen te verklaren uit de stem
ming van het oogenblik is het feit, dat
uit de gelederen der communisten thans
steramen opgaan voor de Rijnrepubliek.
Het is buiten twijfel, dat een deel der
communisten do afhankelijkheid van Pa-rijs
beter acht dan die van Berlijn. Hét gevaar
voor een op zijrf minst tijdelijken chax>s
blijft bestaan.
Eveoials tot dusver vormt do verkeers-
kwestie het middelpunt. De beraadslaging
gen der spoorwegmannen zijn beslieecjBfl'
