c
Donderdag 27 September 1923,
EERSTE BLAD.
Officieeie Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws"
Van heden. vy,
T ^RIJS DER AOVËRTENTiEfö
Sö CÖ. fte* tegéL Pij regelaft^emeiiï beïanfrïS
ia^ecrêa prii&> -
- it Kleine adrertenïieif, ftltsluilenol Bij yoönutbO^
(faling, .Woensdags en Zaterdags 50 0ts* bij een
('zDajdmürii aantal woorden Tan 30.
,'i Incasso volgens postredit. Voor eventueele ojw
^Sending van Krieven 10 Gfs. porto te betalen,
j^wijsnirmmer^ Cts.- __1Mlj^,MUW,^Megngngag
Bureau Noordelndspleln. Telefoonnummers voor DIrecfIa en Administratis 175, Redactie 1507.
PosichêqTis- en Gliodiensi No. B7053. Poslbns No. Bi.
Prijs dézer courants
•-rr52
.VoOf Leiden p. S mud. jf 2.35, g. veeï _'w" 0?
Buiten Beiden, waar agenten gevestigd rijd«~y, r-"-, 1
per week O®]
Franc» peat 'pst J, 2.35 rfi porfoKoèïeS,'£r-
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
Nammer 10496.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
[Aan den gemeentelijken vischwinkel,
iVischmarkt 18,. tel. 1225 ïs VRIJDAG ver
krijgbaar SCHELVISCH k f 0.13f 0.24,
SCHOL k f 0.19—0.3-4 en KABELJAUW k
f 0.40 per pond.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leiden, 27 Sopt. 1923.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algeméene kennis, dat door hen
aan de Continental Petroleum Company, te
Rotterdam, en rechtverkrijgenden vergun
ning is verleend tot uitbreiding van de in
richting voor opslag van petroleum, gelegen
op het Stationsemplacement der Nederland-
Bche Spoorwegen aan den Morschsingel,
kadastraal bekend gemeente Leiden Sectie
•L No. 1214.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 27 September 1923.
Vrijz-Hervormde Propaganda.
iGisteravond werd in den foyer der Stads
taal een propaganda-vergadering gehouden,
uitgeschreven door het Provinciaal Bestuur
yan Zuid-Holland van de Vereeniging van
[Vrijz.-Hervorinden, waarvoor als sprekers
waren aangekondigd de heeren ds. J. Deel
man, van Oudshoorn, en ds. G. Westmijse,
yan Warthuizen.
De vergadering was druk bezocht; de zaal
yvas geheel bezet.
De bijeenkomst werd geleid door den voor
zitter van het Provinciaal Bestuur van Zuid-
Holland, den heer L. J. van Dijk, te Rijs-
- jvijk.
Hij zette in het kort het doet van de ge
voerde actie uiteen en sprak over de op
komst zijn voldoening uit. Hij zag cr uit, dat
hier niet voor een verloren zaak wordt ge
pleit. Wanneer de Vrijzinnigen in Leiden
.willen, kunnen zij zich weer een plaats in
dc Hervormde. Kerk veroveren. Laten zij zien
r.aar Gorinchem, waar de zaak voor eenige
paren ook hopeloos werd geacht en waar men
Jiians weder vasten voet in het kiescollege
heeft verkregen.
Hierna gaf hij het woord aan ds. J. Deel
man, van Oudshoorn, die wilde spreken over
het onderwerp; „Het Evangelie der Moder
nen".
Hij ontleende dit onderwerp aan een com
Jessioneel predikant, die dit woord smalend
;op de lippen nam ,en met het geloof der mo
dernen spotte. Hij zou dit woord nu plaatsen
.tegenover het Evangelie der orthodoxen en
zette daarbij dadelijk op den voorgrond, dat
er onder de orthodoxen nog al een groot ver
schil in opvatting over het Evangelie be
slaat, zoodat niet van vast orthodox stand-
punt kan worden gesproken.
Spr. ging daarna het verschil na tusschcn
'de algemeene orthodoxe en de moderne op
vatting van het Evangelie van Christus.
Het groote verschil ligt hierin, dat de or
thodoxie de waarheid pasklaar vindt in de
Schrift en deze aldaar aanneemt, teiwijl de
moderne Christus, voortbouwende in den
geest van Christus, naar de waarheid zoekt.
De groote richtlijn bij dit' zoeken is het
.Christuswoord: God lief te hebben bovenal.
Daaraan heeft Jezus dadelijk toegevoegd,
dat wij onze naasten moeten liefhebben als
.pns zelf.
Als wij deze twee geboden in de practijk
brengen, dan eerst kunnen wij een wereld
opbouwen hooger en beter dan de wereld
van het heden. Daarin ligt de kern van het
v Jsvangclie van de modernen en spr. meende
dat ieder, die de diepte van het daarop steu
nend geloof peilt en den eenvoud er van
Voelt, zich overluigd weten moet, dat-liet
Evangelie waard is beleden en beleefd te
.worden.
Hiertegenover stelt spr.-de opvatting van
'de orlhodoxie, in het algemeen genonien.
(Voor haar is Christus, die voor onze zonden
is gestorven, slechts de Middelaar. Hij noem
de dit niet het' standpunt van Christus zelf,
maar van den nog Joodsch denkenden Pau-
lus, die het Jodendom vaarwel zeide en zich
,voegde bij de volgelingen van Jezus, die
,was gekruisigd en volgens zijn opvatting wa3
opgestaan.
Spr. richtte zich na deze uiteenzetting al
lereerst tot de rechtzinnigen -en vroeg hun,
aan de vrijzinnigen als belijders van het
'Evangelie een plaats in de Ned.-Hervormde
Kerk toe te kennen.
Hij vreest evenwel, dat men van die zijde
niet onmiddellijk tot de erkentenis zal ko
men, dat zij daarop recht hebben; doch dan
.verzoekt hij hun meer dan tot nog toe ken
nis te nemen van hetgeen de vrijzinnigen in
de kerk en daarbuiten leeren en belijden.
Daarmee kwam hij tot hen, die, onver
schillig omtrent de geestelijke vragfen, zich
van de Kerk en de gemeente hebben ver
vreemd en meenen, dat die voor onzen tijd
heeft afgedaan. Laten ook zij kennis ne
men van de prediking der modernen om tot
de overtuiging te komen, dat zij moeten te-
Lugkeeren.
Verder deed hij een beroep op de moder
nen, die nog wel voor deïe richting voelen,
jloch moedeloos den strijd hebben opgege
ten. In het bijzonder richtte hij zich tot de
1 jongeren, waarvan er velen hun belijdenis
hij hem deden, en liet meest wel tot de vrou
wen, die het aan ae vrijzinnigen te danken j
hebben, dat zij nu ook het stemrecht bezit
ten in de Ilerv. Kerk. Ten slotte wekte hij
de aanwezigen op, om zich te vereenigen en
ook in Leiden den strijd tegen de orthodoxie
en -de Hervormde Kerk aan te binden.
Spr. heeft' te veel vertrouwen in zijn Evan
gelie, om niet le gelooven, dat na jaren van
strijd ook de modernen weer medezeggen
schap in de Ilerv. Kerk te Leiden zullen
verkrijgen,
- Na deze vurige toespraak waarvan wij
slechts de hoofdlijnen hebben uitgestippeld
en die warm werd toegejuicht, werd er on
der de aanwezigen gecolporteerd met pro-
paganda-geschriftjes.
Hierna verkreeg ds. G. Westmijse, van
Warfhuizen, het woord, die tot onderwerp
had gekozen: „De Kerk van Vader en Moe-
der".
Spr. had zich, toen hij zich opmaakte,
hier over dit gemoedelijke onderwerp te spre
ken, afgevraagd of het niet klein gedoe was
hier over zoo iets te spreken, terwijl er zulke
geweldige vragen op politiek en economisch
gebied op ons aanstormen. Men heeft van
avond de dagbladen maar weer eens in te
zien. En toch zou het niet goed zijn zich niet
meer te bekommeren om de Hervormde Kerk
en het geestelijk leven, dat er van uilgaan
kan en uitgaan moet.
En daarom achtte hij het noodig, dat er
ook hier een kern van vrijzinnigen zich op
maakt, om zich weer een plaats te verschaf
fen in de Kerk van Vader en Moeder.
Van de overzijde moet men het niet ver
wachten. Daar houdt men de deuren van de
Pieters- en Hooglandsche kerk liever voor
de vrijzinnigen gesloten.
Wij moeten er ons zelf een plaats verove
ren en daarvoor is een organisatie, een ver
eeniging, noodig.
Alleen bij de gratie van onze slaphèid en
moedeloosheid blijven de orlhodoxen de al
leenheerschappij voeren in de Kerk van va
der en moeder.
Ook de predikanten hebben er schuld aan.
Spr. kent er, die zoo goéd de bijenteelt be
oefenen of knap zijn in het kweeken van
rozen. Als dezen de helft van hun energie
eens gaven aan de propaganda voor de vrij
zinnige beginselen in dc Vaderlandsche Kerk
wat zou daardoor veel ie veranderen zijnl
Spr. ging daarna in korte trekken het ont
staan van het modernisme na, voortgekomen
uit den strijd der begrippen en beginselen in
de Kerk, om daarna het goed recht in de
Kerk van onzen lijd op te eischcn.
Tegenover de macht van de orthodoxie, die
de vrijzinnige Christenen buiten de Vader
landsche Kerk trachten te houden, schelste
spr. nog andere factoren, die er., toe mede-
werken, dat de frissche geestelijke stroomin
gen er geen ingang kunnen vinden. Daar is
het socialisme, dat, werkend aan de sociale
en economisahc hervormingen, vergeet dat
ook de Kerk geestelijke verfrissching en ver
nieuwing noodig heeft.
Daar-is nog de domheid en de oppervlak
kigheid, die vooral in deze slad der geleerd
heid nog zoo machtig is. De orthodoxie is
alleen niet in staat daartegen een dam op
te werpen. Zij heeft daar de frissche krach
ten van het moderne Christendom noodig.
Zoo wekt spr. ten slotte met grooten drang
de vrijzinnigen in Leiden op, om zich le ver
eenigen en weder aan de kerkelijke verkie
zingen deel te nemen, om daardoor weder
zich een bescheiden plaats te veroveren in
de Kerk van vader en moeder.
Ook deze rede werd luide toegejuicht.
De Voorzitter gaf nu gelegenheid tot ge-
dachtenwisseling, waartoe hij ook de tegen
standers uitnoodigdc. Hiervan werd door de
hoogleeraren Knappert en Eerdmans gebruik
gemaakt.
Prof. Knappert betuigde gaarne zijn warme
instemming met het gesprokene en voegde
daaraan nog een practisch woord toe. Het
moe) nu komen tot een organisatie. Wij zijn
niet door een achterdeur of zijdeur de Kerk
binnengekomen, zeide spr., wij hebben even
goed recht in die Kerk als de orthodoxen.
Maar dezen laten ons niet bihnen en daar
om moeten wij er voor slrijden, en dat kun
nen wij niet ieder afzonderlijk; dat (moeten
wij vereenigd doen en daarom beveelt spr.
gaarne de oprichting eener Vereeniging van
Vrijzinnig-Hervormden in Leiden aan (ap
plaus).
Prof. Eerdmans begon met le herinneren
aan het woord: Wie niet met Mij is, is tegen
Mij en wie niet mei mij vergadert, ver
strooit. En daarom dringt hij ook op een
Vrijzinnig-Herv. organisatie aan. Maar wan
neer hij terug ziet op het verleden, dan ligt
daarin iets beschamends. In 1902 waren de
vrijzinnigen le Leiden in de Kerk het sterkst,
wat hij met cijfers aantoont. Zij hebben van
die meerderheid toen geen gebruik gemaakt.
Een deel der vrijzinnigen meende zich te
moeten plaatsen builen en hoven den ker
kdijken strijd en sloot zich in eigen klein
kringetje op. Die tweeslachtigheid is het ge
weest, die ons telkens terrein deed verlie
zen. Zal "dit weder heroverd worden, dan
moeten allen, die van vrijzinnigen huize
zijn, zich krachtig vercenigen (applaus).
De Voorzitter wekte in zijn sluitingswoord
allen op straks aan de stemming deel te ne
men. Hij herinnerde er aan, dat zij door de
kerkelijke belasting niet'(te betale©, nog niet
van het stemrecht zijn uitgesloten.
Hij verzocht dengenen, die een Vereeni
ging wilden vormen, op lijsten te teekenen,
waartoe aan de bestuurstafel en bij de uit
gangen gelegenheid werd gegeven, en waar
van een druk gebruik werd gemaakt.
Wij vernamen, dat deze personen spoedig
weder bijeengeroepen zul'J n worden, waarna
tot de oprichting eener Leidsche afdeeling
zal worden overgegaan.
Ware en Valsche Eenheid.
In de groote Nulszaal werd .gisteravond
door de Herv. (Geref.) Staatspartij een druk
bezochte openbare vergadering gehouden,
welke geopend werd door den voorzitter,-den
heer Bloot, die daarna het woord verleende
aan den spreker van dezen avond, ds. H. E.
Crkvemeijer, van Amsterdam, die tot onder
werp had gekozen: „Whre en valsche een
heid".
Wanneer wij het woord „eenheid" noe
men, aldus begon spreker, dan is ieder ge
neigd tot luisteren. Het zit ons in het bloed
om met dat woord te dweepen, en de oorzaak
daarvan is uit de gewone menschelijke na
tuur te verklaren. Wij zijn uit éénen bloede.
Ook na de Zondeval is van die eenheidszin
wat overgebleven. Eenheid is liefde, zoo
leerde de groote wijsgeer Pythagoras. Tot
die eenheid worden steeds pogingen in het
werk gesteld. Als voorbeeld zie nren in de
Heilige Schrift den Babylpnischen toren
bouw. De toren, die het groote verzamelpunt
zou zijn, 'als symbool van de eenheid. Doch
het was de eenheid van den mensch, een
eenheid, die zoo schril afsteekt bij de een
heid uit God, die alles harmonieus bijeen
houdt. De torenbouw kon niet bestendig zijn,
omdat men het zonder deze laatste meende
te kunnen stellen. Het was een zondigen
tegen art. 36 der Belijdenis, waarin de een
heid in God wordt aangeprezen. Zonder deze
zal alle eenheid verbleeken en vergaan.
Men heeft pas enkele dagen geleden' de
machtige huldebetooging met vaandels ge
zien aan H. -M. de Koningin, en velen zullen
gezegd hebben: .iWat een vaandelsl Welk
een eenheidl"
Doch wij, aldus spreker, dachten: „Wat
een verdeeldheid." De bedoelingen van al
die vereenigingen druischen tegen elkaar in,
en al heeft eenerzijds dat huldebetoon ook
goed gedaan, anderzijds stemde hef toch ook
pijnlijk. Al die bonden en partijen kunnen de
redding niet br.engen.
Er is maar één bond, die vereenigt Dat is
de bond, dien God zelf heeft doen groeien
het is het lichaam van Jezus Christus, ge-
openhaard in de' Kerk.-
Aan de hand hiervan, en in dit licht,,
bezag spreker thans verschillende politieke
partijen, die alle bezig zijn een toren te
bouwen als dien van Babel. Elk wil de een
heid, zal zorgen voor bevrediging der wen-
schen.
Daar is ten eerste de toren van de revo
lutie. Van boven klinkt klaroengeschal:
Proletariërs vereenigt U. Eendracht maakt
macht. Alle menschen -broederen. Geen God
en geen Meester.
Ivan deze toren stand houden? Is de ba
sis slevig? De revolutionairen zeggen, dat
zij met beide voeten staan op den bodem der
werkelijkheid. Doch die werkelijkheid is de
mensch, "die zich losgewrongen heeft van
God. Wat dit zeggen wil heeft ons de Fran-
sche revolutie geleerd^ Geen eenheid, geen
gelijkheid, geen broederschap doch bloed,
tranen en onderdrukking. Zóó zal het altijd
zijn bij revoluties.
En lang, heel lang daarna, wordt men
nog gedwongen de vruchten te eten, die tij
dens het revolutie-tijdperk zijn gegroeid. Le
ven wij niet nog steeds onder een grondwet
die gedurende de Fransche revolutie is inge
steld? Deze grondwet is opgebouwd, op de
gedachte der voiks-souvereiniteit, hetgeen
Thdruischt tegen het Goddelijk recht. Hij is
het alleen die recht 'heelt. De mensch heeft
alleen het recht van Zijn toorn. Alles wat de
mensch ontvangt is genade-gift Gods. De
basis onzer grondwet staat hier diametraal
tegenover. Geen enkele syllabe is ontleend
aan God's Woord. Zijn Naam wordt niet ge
noemd.
Op dien grond is het liberalisme opge
groeid. Het recht van den mensch tegen
het recht van God. Dit is de Revolutie, die
zich vergrepen heeft aan het recht van God
cn het recht van de Kerk. Zij heeft de Kerk
gemaakt tot een genootschap, lot een veree
niging, waar men kan toetreden of uitgaan.
Daarmede is het bestaan van de Kerk als
zoodanig verloochend.
Zij is onttroond en vernederd en gedrukt
in een gipsverband, waarin zij vergroeid- is
en waardoor haar leden wanstaltig zijn ge
maakt. Ook aan den Staat heeft de Revolu
tie zich vergrepen door hem neutraal te ma
ken, en te decreleeren dat godsdienst geen
Staatszaak is. De Staat is nü een vijand
schap tegen allo religie, want het woord van
God zegt: „Wie niet vóór Mij is, is tegen
Mij."
De openbare instellingen, ook liet open
baar onderwijs, hoe neutraal ook, worden
aldus kweekplaatsen van het ongeloof en
vervolgsters van het Christendom. De ge
dachten van de revolutie: „Alle menschen
broeders" enz., brengen het aankweeken van
haal tegen God en ten slotte ook van haat
tegen den mensch. Daarom verwondert het
niet dat men spreekt over het evangelie van
den haat.
Er is na de Fransche revolutie steeds
meer partijschap ontstaan, waaruit ten
slotte het liberalisme naar voren kwam. Het
was de vrucht van de Fransche revolutie,
zooals Cort van der Linden heeft gezegd.
Voor ons, aldus spr., klinkt dit als het dood
vonnis van het liberalisme. De revolutie was
niet goed, derhalve vertrouwen wij ook de
vrucht niet. Zij bracht frissche wind, nieuwe
idealen) nieuwe kracht ja, maar zij was
anti-christelijk. Zij wilde ieder, het zijne ge
ven, doch gaf God niet het zijne. Nooit i3
aan het Koninkrijk der Hemelen zóóveel
schade aangericht als onder de leus der ver
draagzaamheid. Bovendien speelt zij Rome
in de kaart door de onwetendheid van het
.Volk op geestelijk gebied voor te .staan, het
welk juist Rome's grootste macht is gewee.st
en nog is.
Wij bezien thans een anderen toren. Ern
stig ziet de vlag er uit, waarin het teeken
van hef Kruis staat. Tegen de revolutie, zegt
het. Het is de A.-R. Partij. Zal deze dus de
eenheid brengen?. Helaas. Ook hier is de
scheidingsgedachte eü wel op politiek ter
rein. Ook zij gaat uit yan de basis der volks-
souvereiniteit. Zijbeoogt de meerderheid
H- 1 te verkrijgen ten einde op die manier
de waarheid der Schrift tot heerschappij te
brengen. Maar ook hier berust het immers
od de macht van deü mensch. Men spreekt
wel vrome taal, doch begaat de goddelooze
fout, dat men steunt op den mensch. Van
deze zijde kan bijgevolg nooit de eenheid,
.worden verwacht. De A.-R. Partij is de groep
van de scheiding, die overal de wig in drijft,
evenals de groep van ds. Kersten, die de
zelfde scheidingsgedachle 'draagt.
Er volgt nu een partij, in welker torenvlag
het woord: „Unie" staat. Deze partij is bezig
heel wat verdiepingen op dien toren te zet
ten. Het is de Chr.-Hisl'. Unie. Ieder woord
bergt een ideaal; en zoo ging spr. voort
er ligt iets in dat ons boeit. Wij zijn
christelijk, voelen voor het historisch besef
en willen ook de eenheid, welke opgesloten
ligt in het laatste woord. Maar wij willen
slechts dg ware eenheid, en maken ons los
van alles wat zich los maakt van Jezus
Christus. En kunnen dus niet samengaan
met de Chr.-Hist. Unie, omdat zij eenheid
zoekt met de Kerk, die Jezus Christus vijan
dig is gezind, namelijk do Roomsche Kerk.
Wij móéten ons los maken, op gevaar af
door vrienden le worden gehoond.
Het is deze Kerk, die op haar toren de
zwarte vlag heeft geplant, welke overeen
stemming vertoont met die van Salan,
Rome heeft de pretentie de eenige macht
te zijn, die tot de eenheid voeren kan. En
men wijst dan steeds op den massalen aan
hang over de geheele wereld, die werkelijk
indruk maakt. Doch wij laten ons niet over
bluffen. Wat is de eenheid van Rome? Dat
is niet de eenheid van het levende lichaam,
doch de eenheid van de machine, van het
döode menschending, dat met één handle kan
worden bewogen. Rome faat geen gedach
ten toe; het denkt voor den mensch. Geen
vrijheid van onderzoek, geen politieke vrij
heid, geen vrijheid van geweten. Het duldt
slechts knechtschap en onderdrukking. Rome
kent den Paus onfeilbaar en onttroont daar
door Jezus Christus. Neen, deze Kerk is fi'il
anti-christelijke Kerk. Zij wil een eenheid
brengen, maar internationaal, dus ten koste
van de eenheid van ons land en ons Volk.
Rome krijgt ook-in ons land bij de sub
sidie-jacht het grootste doel van de koek en
millioenen daarvan gaan de grenzen over.
De internationale Roomsche eenheidsmacht,
die steeds meer veld wint, wordt geleid van
uit het protestantschè Nederland en finan-
tieel gesteund met onzen Hollandschcn gul
den. Met' deze partij mogen wij niet samen
werken. Geen Nederlander mag voor dat
Rome het hoold buigen. Diep grievend is het
dat bij de jubileumfeesten ie Amsterdam op
6 September in de Nieuwe Kerk een héïden-
kingssamenkomst moest worden gehouden,
waarin God's naam niet genoemd werd zelts,
omdat Roomsche ministers geweigerd had
den te verschijnen in een protestansche gods
dienstoefening. Daar werd dc mensch ver
heerlijkt en nieffiand anders. „Christ avant
tous" slaat er in het Vredespaleis. Hier was
het „Christ fl^rès tous". Of eigenlijk: in het
geheel niet. Het was een neutrale toespraak,
meer niet. Zoo iels kan ons overkomen in
prolestansch Nederland. Wij steünen Rome
en hukken. Wij betalen de strop, waarin wij
slraks zelf moeten hangen. Ziedaar de
schoone vruchten van deze coalitie-regeering
die weinig beter is dan de vroegere liberale.
Geen beginsel meer, doch water in den
wijn doen tot er voor allen genoeg is. Dat is
de huidige politiek.
Daaraan moet een einde komen. Wij moe
ten terugkeeren tot een eenheidsbegrip, n.l.
Jezus Christus. En men mag zeggen, ver
volgde spr., dat wij scheurmakers zijn. Ook
deze keeren ten slotte tot de eenheid terug.
Immers de algebra leert ons dat X
't Gaat ons om de fundamenten. Wij
moeten graven in de diepte tot het eenheids
beginsel terug. Voor land en Volk de een
heid van de Kerk van Jezus Christus!
De Feestwijzer voor 3 October.
De Feestwijzer voor de 31ste feestviering
Ier herdenking van Leidtns Ontzet op den
3den October is weder verschenen.- Het
boekje is al weder omvangrijker geworden.
Als wij het naast de programma's leggen
van vorige jaren en vooral van die van een
jaar of lieu geleden, dan is het verschil al
zeer groot.
Dat komt, doordat er vooral dezen keer
veel meer te doen is dan vroeger.
De reveille van den torentrans van het
Stadhuis, reeds 's morgens fë zeven uur
aangeboden door liet Leidscli Politiemuziek-
gezelschap, prijkt weder als nummer één
op het programma. Iets nieuws is de wed
strijd met versierde vaartuigen, opgeluisterd
door accordeon-muziek te water. Dat zal
wel goed zijn en een vroolijk aspect geven
aan onze stadsgrachten. De deelneming (26)
is zeer bevredigend. De vaartuigen loopen
zeer uiteen; men vindt er kano's, gondels,
jollen, roeibooten, sloepen en wherry's bij.
Een tweede, zeer bijzondere attractie zal
de groote duivensporldemonstratie vormen,
vanaf het, Waaghoofd beginnende, geleid
door de Leidsijie Postduivenclub. Meer dan
duizend duiven zullen worden opgelaten.
De oude bekende nummers overslaande,
moeten wij toch de bijzondere aandacht
vestigen op het groote middagfeest, waar
aan niet irinder dan 370 personen zullen
deelnemen met 180 paarden.
De feestwijzer bevat over den aard en de
beteekenis van den optocht en het daar
mede gepaard gaande open-luchtspel zeer
waardevolle gegevens, "blijkbaar door een
uitnemend deskundige verstrekt, en in aan-
genamen vorm weergeven, verlucht boven
dien door karakteristieke tcekeningen.
De avondfeesten op het Schuttersveld en
de vroolijke avond in de Stadszaai beloven
ook veel.
Voor-in het beteekenisvolle programma,
dat wij in veler handen wenschen, vindt
men een inhoudsopgave, welke het raadple
gen Van het boekje zeer vergemakkelijkt.
Dene opgave, welke een geheele bladzijde
vult, doet tevens zien hoeveel er dien dag
te genieten valt.
Als het dan maar mooi weer ist
=9i
BINNENLAND.
Wettelijke regeling in voorbereiding is
verband met art. 40 van het Bezoldiging*.
besluit
- De Minister van Waterstaat heeft hel ad.
vies gevraagd van de Nederlandsche Bank
over den postchèqne- en giro-dienst.
De koffie-oogst
dreigd.
in Ned. Oosl-Indil he.
BUITENLAND.
V
v
Een proclamatie van de Dniische regeó-
ring tot het Dnitsche volk.
Over geheel Dnitschland is de verscherpte
slaat van beleg aigekondigd.
Toenemende onzekerheid in Dnitschland.
Het Engelsche kabinet heelt gisteren ver.
gaderd.
Een voor Griekenland tegenvallende nit>
spraak van den Gezantenraad.
Heden herdenkt de waarnemend ge
meente-ontvanger, de heer J. W. Lau, zijn
zevenlig3ten verjaardag. Ruim 42 jaren heelt
de heer Lau ten kantore van den gemeente
ontvanger zijn werkzaamheden verricht en
zich in dien .tijd doen kennen als een zeer
beminnelijk, .sympathiek en welwillend
man. Dat velen hem dan ook heden zouden
gelukwenschen lag voor de hand. De bewij
zen van belangstelling en waardcering zijn
inderdaad zeer groot geweest. Behalve do
tallooze felicitaties ontving de heer Lau, dio
zijn pensioen zal aanvragen, zoodra do
nieuwbenoemde ontvanger in dienst treedt,
bloemstukken van het college van B. en W.,
afdeeling Algemeene Zaken, de drie sub-
onlvangers, enz. enz.
De heer J. Gort, alhier, heeft het po.
litie-diplonia met aanteekening behaald,
terwijl het diploma is verworven dpor de
iieeren P. Evelcens en J. H. Goossen, bei
den eveneens alhier.
-Evenals het vorige jaar is hier de
collecte voor de Chr, scholen, de „Unie
collecte", ook ditmaal niet gehouden. De
jaarlijksche avondsamenkomst, uitgaande
van het locaal comité van de Unie „Een
School met den Bijbel", heeft echter wel
plaats gehad, in de Hooglandsche Kerk, gis
teren.
In dezen dank- en bedestond gingen op
verzoek van het locaal-comilé voor de Leid.
sche predikanten M. J. Punselie (Ned,.
Herv.) en*H. Thomas (Geref.)
Na gemeenschappelijk Psalmgezang las
de eerste spreker voor Deut. 6^1 tot 8 en
Markus 10 13 tot 16, om daarna een doorJ
wrochte rede te houden.
Allereerst hield hij zijn toehoorders voor
oogen, dat de Unie-dag is een dag van ge
weldigen ernst; ook nu nog, al is de groote
strijd gestreden, al is de pacificatie verkre
gen, en al voelen" de voorstanders van het
Chr. Onderwijs zich na den druk verruimd.
Het past hun op dezen dag een saluut te
brengen aan cte dappere en volhardende
strijders voor het kleinood der gelijkstel
ling. thans in hun bezit. Er is nog alle
reden voor een Unie-dag, waar het er toch
op aankomt enze beginselen aan te durven;
waar het gaat om de principieele beteekenis
van Chr. opvoeding tegenover realisme en
humanisme; waar het er om gaat het kind
hooger te stellen dan het dier en niet enkel
om de ontwikkeling der hersens en der
spieren. Want het wezen van den mensch
wijst uit boven de stoffelijke wereld naar
het hoogere en wij weten, dat de Chr. pre
diking kweekt en brengt verzoening, tus-
schen de hoogere en de lagere dingen. De
religieuze opvoeding, want boven natuur
en cultuur slaat de religie, moet zijn een
Christelijke. En daarom en daarvoor heb
ben wij Chr. scholen en Chr. Onderwijs. Bi)
de toepassing der door hem uitvoerig be
sproken beginselen en bij dc vruchten der
niet en wel Chr. opvoeding, deze in de Chr.
school als verlengstuk en als gezellin van
die in het Chr. gezin, bepaalde de begaafde
spreker verder zijn aandachtig gehoor, op
wekkende tevens tot dank aan God voor de
gave, door Hem in het Chr. Onderwijs ge
schonken lot gebed voor de toekomst er van
en tot medewerking voor zijn instandhou
ding.
Ds. Thomas betoogde in een welsprekend
en vurig woord,, dat er alleszins reden tot
danken was in dezen kring en dat de toe
komst van het Chr. Onderwijs verband
houdt met het bidden en het offeren er voor
en met het vasthouden aan Gods Woord.
Voor het offeren zou ook aanstonds gelegen
heid bestaan en hij spoorde aan tot het
storten van milde gaven, voorat nu de straat
collecte achterwege was, gebleven.
Niet vergeten mogen worden de wonder
daden des Heeren ten opzichte van het Chr.
Onderwijs. En spreker schetste tot recht be
grip hiervan in korte trekken den strijd,
door groote mannen en door kleine luyden
gevoerd om de beletselen voor dat onder
wijs uit den weg te ruimen; den strijd in
den lande en den strijd in onze stad, welk»
laatste een uitvoerige te-boek-stelling over
waard zou zijn. Om dan te komen tot de
behaalde overwinning en den zegen en den