Woensdag 26 September 1923.
Officieele Kennisgevingen.
De vergane Katwijksche Loggers.
GELENGD NIEUWS.
Het
voornaamste nieuws}
van lieden.
„RESTAURANT SUISSE"
v tRtfS DER ADVERTENTlENfi
.iBO Gis. tier regel. Bij regelab'onnement EelangrïJS
Slageren' prijs*
4.
Kleine adreiïentiêif, Uitsluitend bij VoornïÜjo-
Taling, Woensdags en Zaterdags 50 Ct3„ bij ee3
Tjmarimiütt aantal woog den van 30.
ij Inoasso volgens postrecht. Voor evenfneele op*
■jfcending *van brieven 10 Gts. porto te beialeü*
•4 Bewijsnummer 5 Gts.
Bureau Noordelndsptefn. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
Postchèqne- en Girodienst No. 57055. Fostbna Nd. Bi
PIWJS DEZER COURANts X".
Foor Men p. 8 mn3, 7 2 35, p. wecï 't OtsT
Buiten I'oIJeif, waai agenten' gevestigd ri.'a,
per week' "i, öi?l
Franoo' pel post 'f 2.35 rE porfoïosfca-ft
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
\l-' Nummer 19495.
EERSTE BLAD.
- GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
Aan den gemeentelijken vischwinkel
iVischmarkt 18, tel. 1225 is DONDERDAG
.verkrijgbaar SCHELVISCII a f 0.11—f 0.26
SCHOL a f 0.22—f 0.1-0, POON a 0.12,
KABELJAUW a f 0.40 en TARBOT a 10.70
per pond.
Verder docrloopend verkrijgbaar GEZOU
TEN z.g.n. MAATJESHARING (voor den in
leg) a 5 cent en GEZOUTEN VOLLE HA
RING a 5V» cent per stuk.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 26 Sept. 1923.
SCHOUW VAN WEGEN enz.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
Gelet op artikel 17 der Verordening van
6 Juni 1899 (Gemeenteblad No. 15), laat
stelijk gewijzigd bij Verordening van den
6en Februari 1913 (Gemeenteblad No. 4);
Brengen Ier kennis van belanghebbenden
dat te beginnen met Maandag 1 October a.s.
zullen- worden geschouwd alle wegen, la
nen, paden, stralen, kaden, pleinen, hofjes,
plegen, sloppen of poorten, en gangen, be
nevens de daarin gelegen of daartoe behoo-
rende bruggen en andere kunstwerken, voor
zoover die bijzonder eigendom zijn, en, zon
der verhindering door om vanwege recht
hebbenden, voor het publiek verkeer open
staan, en alle wateringen en slooten, en de
riolen ter vervanging daarvan gemaakt,
benevens de daartoe behoorende sluizen,
duikers, buizen, tocgangskokers en derge
lijke werken, voor zoover die bijzonder
eigendom zijn.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 26 September 1923.
Reeds in kas f 600.
Nog ontvangen van:
Ir. A. G. B. f 10.—.
L. P., te L. f 2.50.
Fam. S„ le L. I 5.50.
DE DIRECTIE.
Het belang van den tocht naar het
absolute nulpunt.
Hedennamiddag aanvaardde prof. dr. W.
Jl. Keesom, benoemd hoogleeraar in de fa
culteit der wis- en natuurkunde aan de
Bijks-universiteit alhier, zijn ambt met het
uitspreken eener rede in het groot-audito-
Vium van het Universiteitsgebouw, over
„Het belang van den tocht naar het abso
lute nulpunt".
De geest van den Hollanderaldus ving
flpr. aan is op de praclijk gericht. Het
zoeken naar Noord- en Zuidpool alleen bij
wijze van sport, heeft nooit op ons program-
)ma gestaan. De tocht van Willem Barentz
en do zijnen had ten doel, om langs het
Jcoude Noorden het lichtende Zuiden, met
Zijn rijkdom aan producten te bereiken. En
als wij, dank zij ICamerlingh Onnes, belang
rijk dichter dan eenige andere natie de
noordpool der physica, het absolute nulpunt
van temperatuur, zijn genaderd, dan was het.
doel daarvan het onderzoek naar dit meest
intieme en meest wezenlijke eigenschappen
der slof. De lagere temperaturen vormen
daarbij sleehts een hulpmiddel.
Wanneer het spreker vergund is, in en
kcle trekken te schetsen het belang van dien
tocht naar het absolute nulpunt, dan vraagt
hij allereerstWat heeft het onderzoek bij
die lagere temperaturen opgeleverd voor
"onze kennis van den bouw en het gedrag
van de stof, en wat is daarvan in de naaste
toekomst nog- te wachten
Spr. wilde eerst kort hel terrein, dat ver
overd is, overschouwen, om dan de vruch
ten, die de ontginning van dat terrein heeft
opgeleverd, nader tc bezien.
Temperaturen beneden het vriespunt van
ijs werden in de achttiende cn in het begin
der negentiende eeuw verkregen met behulp
van afkoelende mengsels. Krachtiger afkoe
ling leerde men in de negentiende eeuw
verkrijgen door gebruik le~" maken van vloei
baar of vast gemaakte gassen. In het bijzon
der diende daartoe hel koolzuur in vasten
toestand, de koolzuursneeuw. Door liet vaste
koolzuur te vermengen met aceion of aether
kan men zelfs 'komen lot 90 gr. G.
Na het vervolg van den voorgenomen
tocht stap voor stap te hebben nagegaan,
deed spreker uitkomen, hoe men le Leiden
gedurende bijna vijftien jaren liet monopo-
lium heeft gehouden'van de met vloeibaar
helium "te verkrijgen temperaturen, en hoe
slechts eerst zeer onlangs het aan Mc I.cn-
jian, le Toronto, is gelukt met een installatie
welke tot in bijzonderheden die te Leiden is
nagebouwd, eveneens helium vloeibaar te
maken.
Na aldus in vogelvlucht het terrein der
lage temperaturen le hebben overschouwd,
kwam spreker tot de vraag, wat het onder
zoek bij die lage temperaturen voor onze
kennis van den bouw ei> het gedrag van de
stof ons leert
Allereerst zien wij dan, dal dit onderzoek
'4e eenheid in het gedrag der verschillende
stóffen nader heeft doen kennen. Die eeri-
Leid is op bijzondere wijze door Van der
Waals lot uitdrukking gebracht in de wet
der overeenstemmende toestanden. Deze
weet is door Van der Waals voor den gas- en
den vloeistoftoestand uitgesproken en door.
hem en anderen aan het gedrag van gen
aantal stoffen getoetst.
Daarbij is- gebleken, dat inderdaad hot
thermo-dynamisch gedrag van de verschil
lende stoffen in gas- en vloeistof-toestand in
de eerste benadering een gelijkvormigheid
yertoont, zooals door spreker aangeduid.
Doch er komen ook afwijkingen voor, die
aanleiding waren, om een bepaalde groep
van stoffen af te zonderen van de overige,
die dan de normale genoemd wprden.
Intusschen is in deze afwijkingen weer
een sprekende regelmatigheid gevonden, wat
door prof. Keesom nader werd aangetoond.
Had spreker tot nu toe het oog op enkel
voudige stoffen, ook het onderzoek van het
thermo-dynamisch gedrag van mengsels bij
lage temperaturen is van belang. Met wee
moed gedenken wij zeide spr. wat
ICuenen op dit door hem reeds in ontginning
gebracht terrein nog had kunnen lot stand
brengen.
Ook hebben, zooals nader werd aange
toond, lagere temperaturen van edele gassen
er toe bijgedragen om de harmonie in het
periodiek systeem nader op le voeren.
Den blik richtende naar de stof in den
vasten toestand, kwam spr. eveneens lot de
gevolgtrekking, dat door het onderzoek bij
lagere temperaturen eenheid is - gebracht,
met name wat betreft de-soortelijke warmte.
Ook voor de soortelijke warmte aan gas
sen heeft het onderzoek bij lagere tempera
turen, volgens spreker, belangrijke^ uitkom
sten opgeleverd, wat eveneens door hem
nader werd ontvouwd.
Een machtig hulpmiddel om den inwen-
digen bouw van de stof te onderzoeken, i3
ons gegeven in de Röntgenstralen, sedert
Laue en zijn medewerkers toonden, hoe deze
tot interferentie gebracht worden, wanneer
een bundel er van een kristal treft, zeido
spr., en ook op dit gebied heeft het onder
zoek bij lagere temperaturen een belangrijke
taak te vervullen.
Nadat ook weder aan de hand van onder
zoekingen te hebben aangetoond, ging spre
ker over tot de behandeling van verschijn
selen, die kunnen geacht worden meer bij
zonder tot de physica der eleclronen te be-
hooren. Schier op elk gebied heeft hier het
onderzoek bij lageTe temperaturen belang
rijke uitkomsten opgeleverd of doet het deze
nog verwachten.
Spreker ging, om dit nader te illuslreeren,
tal van onderzoekingen van verscheidene
geleerden na, zooals die van Ehrenfest, ICa-
merluigli Onnes en W. J. de Haas, om zich
bij onderzoekers- in ons land le bepalen.
Hier ligt, vólgens spreker, nog veel stof voor
verder onderzoek en van dit verder onder
zoek is nog veel voor ons inzicht in de elec-
triciteitsgeleiding in metalen te wachten.
Slechts terloops wilde spreker noemen het
onderzoek betreffende de thermo-electrici-
leit bij lagere temperaturen. De thermo-elec-
trische kracht wordt bij lagere temperaturen
gering, hetgeen met het theorema van
Nernst in verband kan gebracht worden.
Enkele onderzoekingen zijn hieromtrent ge
daan, maar meer onderzoekingen zijn, naar
hij meent, alsnog gewenscht.
Een geheel ander veld van onderzoek
vormt het magnetisme, merkte spreker op.
Dat deze eigenschap der slof ons nog vele
raadselen biedt, is door Lorentz in zijn
laatste Teyler-voordrachlen nog eens zeer
duidelijk in het licht gesteld. Spreker be
perkte zich tot het vermelden van enkele
uitkomsten, op dit gebied verkregen, en van
enkele vragen, die nog aan de orde zijn.
Doch' sprekers conclusie in dezen was ook
hier weder, dat voor de kwestie van het
magneton, de vraag is, of er bij zeer lage
temperaturen nog een bepaalde warmle-
energie overblijft, van fundamenteel belang.
Spreker besloot zijn voor Jeeken zeer
moeilijk te volgen, geleerd beloog met toe
spraken tot verschillende aanwezigen.
In de eerste plaats bedankte hij lfet Col
lege van Curatoren voor het vertrouwen, in
hem gesteld. De taak, hem daardoor op de
schouders gelegd, het grootsche werk van
zijn hooggeschatten leermeester ICamerlingh
Onnes, eerlang, zonder diens dagelijksche
leiding, mede voort le zetten, le trachten de
leiding, die het Leidsche Cryogenc-laboralo-
rium gedurende zooveel jaren bij het onder
zoek op hel gebied der lagere temperaturen
had, te behouden, is bij uitstek zwaar, in
het bijzonder, nu de overzijde van de
Oceaan met haar groole hulpmiddelen in
het krijt is getreden.
Zich richtende tot -<Je hoogleeraren, sprak
hij in het bijzonder de hceren ICamerlingh
Onnes, Lorentz, Ehrenfest en Einstein,
welke, laatste ook op .deze bijeenkomst te
genwoordig was, toe. Ilij erkende veel aan
prof. ICamerlingh Onnes verschuldigd te zijn
en het stemde hem tevens tot vreugde, dat
er een weg is gevonden, dat de zoo gewaar
deerde Maandagochtendcolleges van prof.
Lorentz, zij het misschien in ietwat veran
derden vorm. zullen kunnen voorlgezet wor
denden dat hij weder als vroeger zich onder
diens collegianten zal kunnen scharen, en
hij stelde het zich voor als een wetenschap
pelijk genot, geregeld met de heeren Ehren
fest en Einstein geregeld le kunnen samen
werken.
Na de wetenschappelijke en technische
medewerkers aan het Natuurkundig Labora
torium als zijn oude vrienden le hebben be
groet, en eea laatste afscheid, te hebben ge
nomen van zijn oud-ambtgenooten aan de
Veeartscnijkundige Hoogeschool, die ook
tegenwoordig waren, besloot prof. Keesom
met een woord tot de studenten. Een man
met de karaktereigenschappen van onzen
diepbetreurden ICuenen op 1$ volgen, stelt
hooge eischen, zeide spreker. Zooveel ik ver
mag zal ik mij beijveren hem in hulpvaar
digheid na te volgen.
Spreker eindigde met zijn leerlingen op
ie roepen om met hem naar hun vermogen
de tradities van opofferenden welenschap-
pelijken zin, die Lorentz, Kamerlingh Onnes
eir ICuenen hebben nagelaten, hoog te hou
den. Dat de Heer van alle Wetenschap ons
daarbij Zijn onmisbaien-steun verleene!
Van de gelegenheid", om, na afloop prof.
Keesom in de Senaatskamer le begroeten,
werd door velen gebruik gemaakt.
Het woonwagenkamp aan den Morschweg.
Elk jaar, als het naar 3 October >gaat, ko
men de woonwagens weder de gemeente
binnen. Ditmaal voor het eërst is hun een
terrein aangewezen het z.g. woonwagen
kamp aan den Morschweg.
De Woon wagen wet heeft zich over deze
klasse van menschen, die vroeger nergens
eigenlijk een rustig plekje konden vinden;
omdat zij door de gemeenle-polilie, zoodra
zij in een plaats warep aangekomen, goed
of kwaadschiks weer over de grenzen wer
den geleid naar een andere plaats, waar men
precies eender handelde, ontfemd. De ge-
meente-bestiiren moeten thans aan deze
menschep voor geruimen tijd staanplaatsen
voor hun woningen verleenen. Vandaar dat
het gemeentebestuur ook hier een terrein
voor dit zwervend volkje aanwees. Andero
jaren bivakkeerde het gedurende eenige da
gen vóór en na de 3-October-viering aan de
Haarlemraertrekvaart bij de groote Spoor
brug, waar de berm zeer bTeed is. Dit jaar
kwamen deze lijdelijke bewoners daar ook
weer aan. Het terrein leent zich daar nogal
goed voor alleen was het daar wal klein
cn te dicht bij het gewone verkeer. Zij wer
den nu echter door de politie naar 't nieuwe
terrein geleid en daar hebben wij hen giste
ren eens opgezocht. Toevallig troffen wij er
echter maar een klein twintigtal wagens aan
Met het oog op de feesten te Loosduinen
waren er eenigen vertrokken. Zij keeren
evenwel weêr terug en ook uit andere plaat
sen komen er nog nieuwe bij, zoodat er ver
moedelijk wel een honderdtal wagens op
den 3den October aanwezig zullen zijn.
Over 't algemeen huisvest zoo'n wagen
een vrij groot gezin, zoodat wij gerust kun
nen aannemen, dat daar dan een 600 700
menschen bijeen zijn.
Het kamp heeft op de vroegere staanplaat
sen voor, dat het vrij ver van de bebouwde
kom afligt, maar overigens mist het alle ge
rieflijkheden en is het vooral in een natten
lijd als thans niet wel bewoonbaar. De wa
gens staan thans voor een deel aan den in
gang, waar het terrein eenigszins verhard i9
maar wanneer er nog meer komen, kan dat
zoo niet blijven. Toen wij er een bezoek
brachten, werd een wagen, die in het dras
sige weiland was weggezakt, met moeite en
(Lor vier paarden uitgetrokken, terwijl ook
nog een half dozijn mannen meehielpen.
De bewoners waren dan ook over het
terrein, niet al te best te spreken en ver
schillende kampen in andere plaatsen wer
den tegen ons kamp uitgespeeld. Dat le Arn
hem en te Hilversum werd vooral genoemd.
Deze zijn tegen den wind beschut en ver
hard, terwijl er voor de paarden en hitten
stalling is aangebracht.
Het minste, wat verlangd werd, was ver
harding van een deel van het terrein en
het aanbrengen van een loods voor de stal
ling der paarden.
„Wij hebben recht op een behoorlijke
plaatsing", zeide er één, en hij wees triom
fantelijk op letter en nummer/waarmede ae
wagen was ingeschreven in een register.
„Betaalt u dan ook staangeld of eenige
belasting", Vroegen wij, waarop ontkennend
werd geantwoord. -
„Wel moeten onze jongens H. M. de Ko
ningin dienen", werd gezegd.
Overigens heerschte er onder deze, in of
voor de wagens zich bevindende mannen
en vrouwen en de talrijke kinderen, die om
of onder de wagens speelden, een zorglooze
gemoedelijkheid. De paarden had men in
het land laten loopen of aan den wagen ge
bonden. Een enkele stroopte den berm van
den weg af. Er heerschte toevallig ook nog
een feestelijke stemming. Er was'in een der
kleinste wagens nog wel een jonge wereld
burgeres geboren, de dertiende in dat gezin.
Slechts enkele vrouwen zochten moeder op,
toen dokter Rademaker, uit het Ziekenhuis
geroepen, weer was vertrokken. Straks zou
den er wel meer de jonggeborene bewonde
ren en haar bedrinken, werd ons verteld.
Verder dacht men, dat de ongewone be
zoeker wel zoo veel van het kamp zou ver
tellen, dat lieve menschen wel wat voor
moeder en kind zouden laten brengen. Ook
zouden zij wenSchen, dat hij de aandacht
der gemeentelijke autoriteiten op de be
staande gebreken van het kamp zou ves
tigen.
Prof. Einstein is heden hier aangeko
men om gedurende eenige weken colleges
te geven.
Naar wij vernemen, zal Z. Exc. dr. J.
Th. de Visser, Mi nister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, op Dinsdag 2 Oc
tober persoonlijk het nieuwe Anatomisch
Laboratorium komen openen. De plechtig
heid zal alleen worden bijgewoond door ge-
noodigden en door studenten, voorjüen van
ee «toegangskaart, die aan genoemd Labo
ratorium op aanvrage verkrijgbaar is.
De Minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft bepaald, dat het
examen ter verkrijging van de akte van be
kwaamheid voor huis- en schoolonderwijs
in de vrije- en ordeoefeningen der gym
nastiek voor het jaar 1923 zal aanvangen
3 October.
In de commissie, welke le 's-Grav.enhage
zal zitting houden, is benoemd tot lid eu
voorzitter de heer IC. Brants, inspecteur van
het L, O. in de inspectie Leiden, alhier.
Toezegging van beroep naar de Ned.-
Herv. Gem. te Oyen is ontvangen door den
hper J. W. Sandberg, cand. alhier.
Voor de dahlia „Jhr.. G." F. van Tets"
kreeg' de kweekcr er van, de heer Jan
Kricst Jzn., Witte-Rozenstraat, alhier, kwee-
kerij „De Koepel", gisteren in den proef
tuin te Wisley (Engeland) het Award of
Merit
Hieruit blijkt nu wel, dal deze dahlia
overal op hoogen prijs wordt gesteld: in
1921 verkreeg zij te Leiden de gouden me
daille en le Antwerpen de gouden medaille
met toejuiching van de jury; in 1922 te Pa
rijs en nu te Wisley. T Is dan ook geen
wonder, want deze dahlia is een pracht-
bloem en iedereen en in alle vakbladen is
men het daarover eens.
Voor het comité „Ramp Japan 1923"
is bij het jubileumfeest te Lisse f 115 inge
zameld. In loHaal is thans bij het comité in
gekomen f 489,927'.
Zooats wij reeds mededeelden, heeft
de Gereformeerde ICcrk alhier aan dc Hooi
gracht een groot heerenhuis aangekocht met
het doel, het in te richten voor een „Rust
huis voor ouden van dagen". Hoewel dit
huis hecht en sterk was, moest er toch heel
wat aan gebeuren, orn het aan hel doel, het-
vyelk men er mee beoogde, le doen beant
woorden.
Maar nu is er dan ook eën inrichting uit
ontstaan, waarop' men Irolsch zal kunnen
zijn en diefde Gereformeerde Kerk, die het
aandurfde deze stichting in het leven te
roepen, lot eer strekken zal.
Behalve ver-schillende localiteilen met
velerlei gemakken, welke in onzen tijd aan
een goed ingericht gesticht niet mogen ont
breken, bevat het twee aparte slaapkamers
voor echtparen, een groote slaapkamer be
vattende tien bedden, elk afzonderlijk ge
scheiden cn twee slaapkamers, elk bevat
tende vijf bedden, eveneens van elkander
gescheiden.
Op de ruime vliering zijn voorts twee
slaapkajjiers ingericht yoor het dienstperso
neel. In het geheel vindt men in dit gebouw
dertig vertrekken. De stichting wordt be
heerd door een Rusthuiscommissie.
In een daartoe expresselijk samengeroe
pen bijeenkomst van leden van den Kerke-
raad met een kring van genoodigden had
hedenmiddag in de conversatiezaal van het
Tehuis de aanbieding en oplevering van de
Stichting door de Diaconie plaats. De bij
eenkomst werd geleid door den voorzit
ter der Rusthuiscommissie, den heer J.
Karstens.
Daarop werd de Stichting door den voor
zitter van den Algemeenen Iverkeraad met
een toespraak geopend en de directrice, mej.
A, van Mazijk, geïnstalleerd.
Bij de gisteren door den garnizoens
commandant-, gehouden aanbesteding van
dc levering van brandstoffen, gedurende
het tijdvak van 1 November 1923 lot en
met 30 April 1924, was ingeschreven als
volgt:
a. Steenkolen; b. eierkolen; c. gielcokes;
d. lange turf; e. vuurmakers.
Leidsche Brandstoffenhandel W. A. C.
a. f 27.50 en f 32.50, b. f 34, c. f 43 per
ton van 1000 K.G., d. f 1.40, e. f 0.38 per
1000 stuks; G. 09inga Jr., a. f 27 en f 21?
b. f 33, c. f 4.20, d. f 1.20, e. f 0.35; N. V.
Nederl. Brandstoffenhandel v.h. W. J. J.
Driessen en Zoon, a. f 22, b. f 33, c. f 40,
d. f 1.29, e. f 0.37.
De gegadigden zijn allen alhier woon
achtig.
In verband met de advertentie in ons
nummer van gisteren, waarin de aandacht
van b9drijfs-autohoüders en autobus-onder
nemers wordt gevestigd op de voordeelen,
welke aansluiting bij den Bond van Bc-
drijf-autohouders in Nederland voor de hou
ders van auto's heeft, bepaalt men er onze
aandacht bij, dat er te Leiden, in vergelij
king met andere plaatsen, slechts weinig be
drijfsauto-houders bij den Bond zijn aange
sloten. Dit is in de eerste plaats onbillijk.
Op deze wijze profiteert men van hetgeen
de Bond in het algemeen belang van de
bedrijfsautohouders verricht, zonder daar
aan zelf iets bij le dragen.
Doch al afgezien hiervan, moet reeds
eigenbelang dwingen, tot aansluiting. Men
helpt, door lid dezer organisatie le worden,
zijn onkostenrekening verlagen en bevordert
de belangen van het bedrijf. Men betrekt op
zeer voordeelige wijze de benoodigde ben
zine. en de noodige banden, terwijl men zijn
auto legen la.ge premie op solide wijze Ter-
zekert en gratis instructies en juridische ad
viezen op autogebied ontvangt.
Als men bovendien bedenkt, dat de Bond
steeds werkzaam is in het belang der weg-
verbetering in Nederland, ijvert tegen te
hooge belastingen op het gebruik van be
drijfsauto's en auto-bussen en een leerschool
voor chauffeurs heeft geopend, waar goede
auto-bestuurders wofden gevormd, dan zal,
dunkt ons, ieder houder van een bedrijfs
auto of een auto-bus zijn eigen belang die
nen door zich bij deze organisatie aan te
sin i ten.
Men kan zich daarvoor hier opgeven bij
den consul, den heer J. J. van der Meer,
Oude Vest 175, alhier, die tevens bereid is
alle gewenschte inlichtingen te verstrekken.
Bij de Gemeentelijke Arbeidsbeurs
waren op 25 September ingeschreven 1191
personen.
Gisteravond heeft een fami-
lictwist de gemoederen van de bewoners
van het Slop van Willem Klein, in Den
T.ïaag, in beroering gebraoht. Zekere H. v.
d. W. h^id reeds lang een veete tegen een
der bewoners van deze straat. Gisteravond
sloeg hij oen ruit in bij het gezin, waarte
gen hij een wrok had? waaruit een relle
tje ontstond, waaraan de pjolitio een ein-
BINNENLAND.
Ambtsaanvaarding van prof. dr. W. H.
Keesom.
Conferentie tnsschen de directie der Ned,
Spoorwegen en personeeL
Uitvoer van bloembollen.
BUITENEAND.
De opheffing van het lijdelijk verzet en dtf
toestand in Dnitschland.
De ontvangst in de ententelanden van def
beslissing inzake het lijdelijk verzet
De vergadering van den Volkenbond.
Ernstige mijnramp in Schotland.
RECLAME.
Hedenavond
ELtSER SPYGLASS
1627 Aeji er-Zi; njjer.
de mankte door v. d. YV. mede to nemen,
allereerst naar het ziekenhuis, om zich, te
laten verbinden, daarna naar het bureau,
om to talmeeren.
Bij het werk van de res-.
lauratie van het koor der Nieuwe Kerk 1e
Dellt'zijn 35 arbeiders ontslagen. Het werk
zal met 50 tot 60 werklieden worden voorts
gezet.
In hot aan Haarlem g r e n«
zende stadskwartier van Haarlemmerliede
en Spaarnwoude woonde de eicrcnhande-
laar YV., die 20 Augustus op 73-jarigen leef-
lijd stierf. Eerst dacht men, dat de man een
natuurlijken dood gestorven was, maar in
de laalsie dagen heeit de politie van Haar.
lemmcrliede c.a. aanleiding gevonden, den
ofticier van justitie in kennis te stellen met
het vermoeden, dat de oude man door ver-
giitiging om het leven is gekomen. Daarop
heeft, zooals door ons reeds in gemeld, de
justitie last gegeven, het lijk, dat onder
Schellingwoude, bij Amsterdam, begraven
was, op te graven. Vrijdag heeft de opgra-
ving plaats gehad en Zaterdag is het lijk in
het YVilhelminagasllvuis te Amsterdam ge
schouwd, maar op het oogenblik is het re.
sultaat nog niet bekend.
Van de politie te Haarlemmerliede c.a.,
die het onderzoek heeft ingesteld, vernam
de „N. R. Crt." het volgende:
De oude YV. was 6 jaar geleden voor de
tweede maal gehuwd. Zijn vrouw was 17
jaar jonger dan hij en is nu 56 jaar. Zij
leidden met elkaar een slecht leven. Her
haaldelijk heeft de vrouw tegen huren ge
zegd: Ik wou, dal hij maar dood was, of
zelfs: Als ik wist, dat ik er niet zou in-
loopen, zou ik hem vergeven.
Het vermoeden bestaat Üians, dat da
vrouw haar man vergiltigd heeft. Daarvoor
beslaan verschillende aanwijzingen. Aller
eerst heeft de vrouw aan omwonenden ge
zegd: Y'óór Seplember moet hij dood zijn!
Daarbij had zij haar vertrek naar Dord
recht op het oog. Toen zij nog niet met YV,
getrouwd was, woonde' zij in Noord-Bra
bant, waar zij twee kinderen had. Tegen
Seplember zou een van deze kinderen gaan
trouwen en in Dordrecht gaan wonen. De
bedoeling was, dat de moeder dan eenigen
tijd hij haar dochter "zou komen wonen. Dit
zou gemakkelijker gaan, indien YV. vöór
dien lijd dood was.
inderdaad is de vrouw naar Dordrecht
vertrokken. YV. was den laatsten tijd ern
stig ongesteld. Hij leed aan. verkalking van
de bloedvaten en de dokter had hem vrij
wel opgegeven. In den zomer is YV. even
wel weer wat opgeknapt en in Augustus
kon hij zelfs weer uitgaan. De Jaatsle da
gen voor zijn dood is YV. weer ongesteld ge
worden. Zijn vrouw heeft gezegd, dat zij
hem op een nacht drie slaappoeders heeft
ingegeven: Van den dokter heeft de politie
evenwel vernogien, dat deze geen slaap
poeders voorgeschreven had.
Bi] het verdoelen van de erfenis is ver
schil van meening ontslaan tusschen do
vrouw en haar stiefzoon. Het gevolg daar
van is geweest, dat de zoon een nieuwe
taxatie heeft aangevraagd, die 13 Seplem
ber heeft plaats gehad. De veldwachter was
daarbij tegenwoordig. Toevallig werd toen
in een koffer van de vrouw, welke koffer
met linnengoed gevuld klaar stond om naar
Dordrecht verzonden fe worden, een pakje
vergift gevonden. Het bleek zuringzout, een
zeer sterk werkend vergift te zijn. De politie
heeft dit in beslag genomen. De vrouw ver
klaarde, dat zij het vergift gekocht had om
inktvlekken uit goed te verwijderen. Het
adres, dat zij opgaf, waar het gehaald was,
klopte evenwel niet. Het vermoeden was,
dat de vrouw haar man met zuringzout
vergiftigd heeft; de huisdokter heeft even
wel verklaard, dit niet waarschijnlijk te
achten, omdat hij van verschijnselen, die
bij zoo'n vergiftiging voorkomen braken
en bloed-opgeven niets gemerkt heeit.
Hij bezocht den patiënt in dien lijd even
wel weinig.
De vrouw, die eenige malen gehoord is,
ontkent haar man vergiftigd tc hebben. Ook
