De Excursie van Ned. Land
bouwers naar Noord Italië,
CANADA.
INGEZONDEN,
SPORT,
feeen ijskoud arator, beter lauw water,
want laten wij het hier nog maar eens
peerschrjjven, dat ec?u. ei uit plm. 75 pet.
-water bestaat. En zoo blijven de eier-ma-
fhines aan het werk, terwijl gij slaapt.
Gemongd en gemakkelijk verteerbaar
yocr moet steeds voor gebruik gereed
etaan, terwijl tegen den avond krachtige
graansoorten in het kaf moeten ingeharkt
worden, zoodat zij geruimèn tijd bezig b'lij-
yen.
Vroeg in den morgen, als het kunstmatig
licht weer ontstoken is, moet het werk weer
yoor den dag beginnen. Als gij een over
vloed van afgeroomde melk hebt, is dit niet
alleen een lekkernij, maar helpt de eierpro-
'ductie.
Als gij een en ander eens op de proef
stelt, zult gij zien. dat het resultaat verras-
eend is. Het ie hier natuurlijk ennoodig, orn
to zeggen, dat gij (vroegbrocd) hennen
tooet hebben van een goed legtype, de es
ten uit de bosten. Raadpleeg anderen om u
te helpen om eieren in den winter tc krij
gen, als ze schaarsch zijn.
Uw extra-moeite zal goed beloond wor
den.
Vraag: Zou u mij den naam van een
.boekje kunnen opgeven, bandelende over
kippen en de verzorging 'I
A. M. P. te L.
Antwoord: Wend u tot dc firma
Leiter Nijpcls, te Maastricht, uitgeefster
yan ,,Dc Veldbode"; u krijgt dan toegezon
den een nummer uit de goedkoope land- en
tuinbouwbibliotheeek, handelend over bo
vengenoemd onderwerp. Prijs 20 ets., naar
jk meen. J- S.
Vraag: Wat kan gedaan worden cm de
bladeren van Lel iet j es-van-Dal cn. vi/j' van
pngeüierte te houden?
A. v. B. »te L.
Antwoord: Het hangt er veel van af,
van welke insecten hier sprake is. Ver
moedelijk dosn slakken hier kwaad; u kunt
dat zien aan de glimmende sporea, welke
worden achteigelaten. Afzoeken met een
lantaarn, 's avonds laat, loont mental de
moeite Ook het bestrooien met yereck ge-
bluschte kalk helpt vaak wel
Vraag: Wat mankeert a.n da rcaakïicppco,
{welke hierbij gaan?
A. v. B. t t© Ij.
'Antwoord: De knoppen zitten sterk on
der de luis. Bespuit uw rozen met een
mengsel van 2 ons groene zeep en 1 maatje
spiritus op 10 Liter water.
Vraag: Hoe bevrijdt ik. mgn klimroos
van kleino rupsjes en van witte luis?
J. P. B. te K.a.A
'Antwoord: Waarschijnlijk bedoelt u de
rupsjes, welke zich verbergen tu33chen twee
aaneen klevende blaadjes, kleine groene', Le-
weeglijke diertjes.' U doet het be:t bier
ecnigen tijd aan te besteden en de diertjes
te dood en. Af en toe de plant bespuiten
met de slang op do waterleiding, zoo mo
gelijk. Do luis verdwijnt hierdoor tevens.
Anders bespuiten of begieten met boven
genoemde zeep-spiritus.
«J. S.
Vragen op Tuinbouwgebied aan dé Re-
dak tie onder motto „Tuinbouw".
RECLAME.
Overal verkrijgbaar. 9230
LET op handelsmerk r.ii.w.
(Nadruk verboden
(Particuliere Correspondentie.)
IV.
De rijstcultuur in de Po-vlakte.
Een land van hevircen strijd.
Het is voor ons, Nederlanders, toch wel
Iels bijzonders, zoo betrekkelijk dicht bij
huis een cultuur aan te treffen, die over het
algemeen in tropische landen wordt gevon
den. Hel is dan ook een goed idee geweest
om een bezoek aan de rijstvelden op bet
programma van de excursie. Ie zetten. .Hoe
wel voor de deelnemers niet direct van zoo I
heel veel belang, was ieder later toch zeer j
voldaan dat bijzondere" stukje Italië te heb
ben gezien cn wij raden landgenoolcn. die j
yan plan zijn een reis naar Noord-ïtalië te
maken, ten zeerste aan, .van Milaan den
trein naar Vercolli te nemen. De reis daar
heen duurt wel ongeveer I1/-' uur. maar
men heeft dan iets heel bijzonders gezien.
Hijst heeft om tc kunnen groeien warmte
en veel vocht noodig, dat is bekend. Aan
beide voorwaarden wordt in sommige doe
len van de Po-vlakte op uilslekende wijze
voldaan. Over de warmte spraken we reeds.
Het gebied is echter ook zeer waterrijk. Tal-
riike rivieren stroomen van de Alpen en
Apennijnen en voeren het benoodigde water
aan. Het land is voorts met kanalen ten be
hoeve der groote irrigatie-werken doorsne
den, kortom we vinden hier een waterge
bied bij uitnemendheid. Toch gaat men met
het water zeer èconomirch om, in zooverre
men het van hooger gelegen terreinen op
nieuw verzamelt om het weer ter bevloeiing
yan lagere stukken land te laten dienen.
Vercelli is het centrum van de rijstcul
tuur. Het grootste complex rijstvelden ligt
in de omgeving van deze plaats: Behalve
hier komen nog in andere doelen van de
Po-vlakte deze velden voor, in totaal tot een
oppervlakte van 110.000 II.A., dat is een ge
bied grooter dan G maal de Haarlemmer
meer. Het cij'fer is van 1921 vóór den oor-
Jog was de oppervlakte zelfs ruim 116.000
II.A. Aan deze belangrijke cultuur zijn veel
werkzaamheden verbonden, te meer daar zij
met andere z.g.n. lusschcncul lures is ver
bonden.
Ia de eerste plaats heeft men vooraf het
terrein, geheel te egaliseeren, om te voor
komen dat op de eene plaats meer water
Blaal dan op do andere. Door een slelsal van
Bluizcn, duikerö en dijkjes heeft men het
verder in de liand den waterstand tc rege
len. Jn dat opzicht verschilt de cultuur hier
.met die, welke in.do delta van de Ro wordt
geoefend,.waar men gebruik maakt van do
aldaar zich bevindende talrijke moerassen.
In de omstreken van "Vercelli heeft men,
zooals gezegd, den stand van het water ge
heel in de hand, kan men het terrein naar
verkiezing droog laten loopen, wat men in
sommige gevallen, bijv. bij liet bewerken
van den grond, ook doet. IjV de opvoering
van het water heeft men voorts een welkom
middel legen bestrijding van onkruiden. Er
gloeien onder deze bijzondere omstandig
heden natuurlijk onkruiden, die bij andere
cultures Onbekend zijn, maar sommige de
zer ongcwehschle planten schijnen zeer ge
voelig ten opzichte van liet water, zoodat
een te hooge stand hen spoedig in den groei
belemmert of zelfs doodt.
Een groote rol bij de irrigatie in deze stre
ken speelt het Cavour-kanaal, dat het oudste
cn meest volmaakte van de groote bevloei-
ingskanalen is. Het is een buitengewoon
mooi product van waterbouwkunde, vooral
voor den tijd, waarin het is aangelegd, dat
is 1860, en een voorwerp van studie van aile
technici, die zich iflet de bcvloeiingen bezig
houden. liet kanaal wordt gevoed met water
ui:. de Po (men vergeve ons de uitdrukking» I
en met water meer direct afkomstig van de j
Alpen, glctschcrwatcr. Daar het eerste veel
warmer cn slibhoudonder is, is men in staal
fin temperatuur zoowel als de samenstelling
cn hoeveelheid van het bevloeiingswater te
regelen, factoren van gewicht bij de rijstcul
tuur.
Jn den regel verbouwt men 4 jaren ach
tereen rijst op hetzelfde pcrcpel. Dan laat
men een jaar een ander graan (maïs! of I
suikerbieten volgen, waarna men hel 2 of 3
jaar als hooiland (lucerne, klaver, gras) bc-
nut. Men houdt in deze streken dan ook zocj* j
veel vee,
•Dikwijls wordt als lusschenculluur kool
zaad genomen, ook wel rogge of roode kla
ver. Men zaait liet koolzaad in October di
rect na den rijstoogst. Een derde gedeelte
van het veld wordt ia den regel vrij gehou
den voor de rijst zoodra in hel voorjaar het
koolzaad het veld heeft geruimd, wordt de j
lijst over het gcheele perceel uitgeplant. j
Een en ander maakt deze cultuur tot den
incest inlensievcn wisselbouw der wereld
Het zaaien geschiedt breedwerpig (met de
hand) of met speciaal voor dit doel gecon
strueerde machines. Deze zijn niet voorzien
van wielen, maar zij worden over den bo
dem gesleept als een slede. Ilct gebruik van
een zaaimachine met wielen is niet moge
lijk, daar deze te veel in de modder zouden
wegzakken of zich daarin zouden vastzui
gen.
Toen wij er met de excursie waren, was
de zaai van de rijst juist in vollen gang. Het
is dan een schilderachtig gezicht de donker-
golinlc mannen cn vrouwen op een rij
blootsvoets door het water ie zien waden,
liet hoofd met een rcusachtigen Panama-
hoed in den vorm van een omgekeerde plalle
mand, bedekt on met dc liand regelmatig het
zaad uitspreidende, allen overgoten door do
felle stralen van de brandende zon Overal
om je liccn de wijde met water bedekte vel
den, voortdurend doorsneden met lage dijk
jes. Een eind verder is iemand bezig het
zaad in tc roll-n Kalm, haast plechtig
6chrijdt een os voor het werktuig voort,
groote geulen in het water achter zich latend
De horens van het rondplasscnde dier zijn
wel haast oen Meter lang.
Tegen den tijd van de oogst (October)
moet het graan een schitterenden aanblik
opleveren, daar de rijstpluimen in rijpen
locstand prachtig goudgeel zijn gekleurd.
In die periode worden van heinde ei\ ver
arbeidskrachten aangevoerd cn hun scherpe
si lekei maakt aan al het mooie spoedig een
einde.
De rijstcultuur is in Italië zeer intensief.
In opbrengsten per II.A. wordt het alleen
door Spanje overtroffen, in welk land de
verbouw van dit gewas echter veel minder
te beleckenen heeft. Overigens slaat het in
dit opzicht'van alle landen der wereld bo
venaan en is het van de Europcesche sta
len verreweg de voornaamste producent. Per
II.A. wordt gemiddeld -1000 K.G. geoogst,
maar dat neemt niet weg, dat meermalen
6 tot 7, een enkelen keer zelfs 8 duizend
K.G. van 1 II.A. worden verkregen, een op
brengst zooals geen ander land in de wereld
kan leveren. De lotalc productie in Italië
bedroeg de laatste jarer. gemiddeld 470 mil-
liocn K.G., gedurende den oorlog zelfs 535
miliioen K.G. Van 1919—1921 werd gemid
deld per jaar 2,5 miliioen K.G. ingevoerd en
werden 17 miliioen K.G. geëxporteerd, zoo
dat men zeggen kan, dat Italië geheel in
zijn eigen behoeften kan voorzien.
Merkwaardig is nog, dat de inhcemsche
rassen sterk le lijden hadden van ziekten.
Men heeft daarom variëteiten uit Azië, voor
al uit Japan, geïmporteerd en daarbij is ge
bleken, dat deze, in de Po-vlakte geculti
veerd, het nog beter deden dan in hun moe
derland.
De rijstcultuur slaat in Italië op hoog peil
en op wetenschappelijk gebied neemt het in
dit opzicht een eerste plaats is. In Vercelli
heeft men een proefstation voor rijst- en be-
vloeiingscultuur. Deze instelling houdt zich
bezig met de onderzoekingen en de studie
van de vraagstukken betreffende de rijst
cultuur en de industrieën, die ermede in
verband staan, evenals met de andere be-
vloeiingsculturen. De instelling heeft door
het besluit van het vierde internationaal
rijslcongres ook een internationale beleeke-
nis, n.l. als centrum van verzameling cn
uitwisseling van studie-materiaal over deze
cultuur. Het behoeft derhalve niet te ver
wonderen, dat vele Nederlandsche technici,
bestemd voor de Nederlandsche koloniën,
dit proefstation en het rijslgebied hebben
bezocht. De bevloeiings-syslemcn en -cul
tuur. waarmede het instituut zich bezig
houdt, zijn van bijzonder belang voor Ne
derland en zijn koloniën.
De rijstvelden worden tenslotte nog voor
een geheel ander doel gebruikt, n.l. voor de
teelt van visch, hoofdzakelijk van karper.
Deze bewijst den mensch evenwel nog an
dere diensten dan zich zelvcn ter consump
tie beschikbaar te stellen.
Het land is tengevolge van de vele stil
staande waterplassen een paradijs voor de
muggen cn de malaria behoort daardoor in
deze streken tot een veel-voorkomend ver
schijnsel, hoewel door doeltreffende hygiëni
sche maatregelen, veel op dit gebied is ver
beterd. Men kan zich nu ook bovendien
troosten mei de gedachte, te weten dat de
karpers geen muggelarf in levenden toestand
voor zich kunnen zien en raillioencn van
de onheilstichlers in hun maag laten ver
dwijnen. Dat is een bijverdienste van deze
visch, die niet genoeg kan worden gewaar
deerd. Behalve deze insecten worden de vis-
schen nog mefallerlci rijslafval, afkomstig
van dc dorschmachines en pellerijen, bijgc-
voederd. Dat is dus wel een weinig kost
bare teelt cn wanneer je dan na enkele ja-
reif karpers van verscheidene ponden ge
wicht mee naar huis kunt nemen, dan denk
je allicht ,,die zijn fneegenomen". Inlus-
schen vragen de beesten in sommige tijden
van hel jaar hun verzorging en moet men
ze, vóór het droogloopen van liet land, in
bepaalde kanalen en plassen verzamelen.
Als het om vechten tegen de malariamug
gaat, doet ook de kikvorsch graag mee. liet
gekwaak van deze springers is enorm in het
land van Vercelli en bewijst voldoende in
welk een grooten getale zi.j ten strijde zijn
"opgetrokken. Maar de mensch laat zelfs deze
nuttige dieren niet met ri^t. Een niet nader
aan le duiden lichaamsdeel van deze „kwa
kers" is hij de Italianen bijzonder in trek,
cn daar voor zoover wij welen de kikvor-
schcn in Italië niet door een wet zijn be
schermd. worden er natuurlijk duizenden
weggevangen, lot. groote vreugde der mus
kieten K.
Voor den gene, die er belang in stelt, laten
we hieronder de volgende vergelijking tus-
schen dc indeeling van het bouwland in
Italië-en in Nederland volgen. Men krijgt
dm eenig denkbeeld Van de productie van
het land.
1921.
Italië. Nederland.
Opp. in 1000 H.A.. Opo. in 1000 II.A,
Tarwe 4800 70
Rogge 116 199
Gerst 219 25
Haver 485 153
Maïs 1500
Hijst 110
Aardappelen 300 174
Suikerbieten 50 70
Wijngaarden 4230
Olijven 2295
Tabak 23 0,3
RECLAME.
30 cent per half ons.
5008
Dit is een van do lot het Brilschc we
reldrijk Lchoorende staten, wclko voort
durend in beteekenis toeneemt. Zooals in
alle landen, zijn dc gevolgen van den we
reldoorlog, wnrir Canada op groote schaal
aan heeft deelgenomen, nog steeds merk
baar. Het herstel schrijdt er echter snel
ler voort, dan in de Oude Wereld. Canada
ligt lè dicht bij dc Vereenigde Stalen, clan
dat do geweldige opbloei van handel en
nijverheid in laatstgenoemd land, niet zijn
terugslag op den gang van zaken in Cana
da zou doen gevoelen.
Evenals dc Vereenigde Stalen, kan Ca
nada den landbouw cn veeteelt als ruggc-
graat van zijn économisch bestaan be
schouwen. Alen schat het bedrag in den
-Canadccsehen Landbouw belegd,, op circa-
71-2 milliard dollar. De opbrengst van den
gezamcnlijken oogst wordt op VA milliard
dollar aangenomen.
Dc tarwe oogst weesverleden jaar een
hooglcrecord aan en dc verwachtingen
omtrent dezen cogs! zijn niet minder. De
prijzen zijn echter lager, hetgeen natuur
lijk zijn uiiwerk'ing niet mist.
Ilct opheffen van het embargo op Cana-
deesch vee in Engeland, is van grooten in
vloed op de Canadecsche veeteelt. Deze op
heffing is van rccenten datum deskundigen
schallen dal dit een voordeel van 5 milii
oen dollar per jaarvvoor de Canadcesche
•veeboeren bcleekent, natuurlijk is het ver
voer ook voor de Canadecsche spoorwe
gen van groot belang.
Naast den landbouw is de industrie in.
Canada zeer belangrijk le ^noemen. Zij is
in dc laatste 25. jaar buiiengewoon voor
uitgegaan. Over liet algemeen schijnt men
in het buitenland slechts dc houtnijverheid
van Canada van beteekenis te achten.
Daartegenover slaat, dat Canada thans
reeds op builenlandsclie markten concur-
reerend optreedt met producten zijner
rubber-, automobielen- en chemische nij-.
verheid.
Onder dc voornaamste lakken van nij
verheid noemen wij de ijzer- cn staalin
dustrie, welke op het oogenblik met 75%
van hare capaciteit werkt. Groote aankoo-
pen door de Canadcesche. spoorwegen heb
ben een groolo activiteit in het leven ge
roepen. Ook het bouwbedrijf in Canada is
in den laalslen tijd, evenals elders, sterk
vooruitgegaan, hetgeen niet nagelaten
heeft, op den vraag naar producten der
ijzer- cn staalnijverheid invloed uit te
oefenen.
De vooruitzichten voor de hout-industrie
in Oostelijk Canada zijn voor dit jaar gun
stig. Dc prijzen zijn op een meer gestabi
liseerd peil gekomen, hetgeen den afzet be
vordert. Vooral in Britsch-Columbia is
een krachtige ontwikkeling der houtnij
verheid merkbaar en groote aandacht j
wordt er aan besleed, nieuwe markten
voor dit product te openen. i
l Het spreekt van zelf, dat deze ontwikke
ling een gelijksoortige bêtfeging in dé ver
wante papier- en pulpindustrie in het le
ven heelt geroepen. Verscheidene houtfa
brikanten, die eertijds het product zonder
meer verscheepten, zijji tharns lot dcRibri-
qage yan pulp en papieF overgegaan, cL>ar
de afzet dezer producten groolerc moge
lijkheden biedt dan die van het onbewerk
te hout.
De automobiel-industrie ontwikkelde zich
bevredigend, liooge tarieven van invoer
maken het de Amerikaanschc automobiel-
fabrikanten moeilijk in Canada te impor-
tceren, welk bezwaar omzeild wordt door
het oprichten in Canada van speciale doch
termaatschappijen. Men schat het aantal
automobielen, dat ih Canada gebruikt
wordt, op 525.000. Alleen in dc Vereenigde
Staten en in Engelana loopen meer wa
gens. Per hoofd der bevolking komt Cana
da echter op de tweede plaats, daar op
elke 18 inwoners één auto door Canada's
dreven rond lijdt, hetgeen vijfmaal zoo
veel is als in Engeland.
Do Canadcesche mijnindustrie is in de
wereld genoegzaam bekend geworden
door het on-dekken der goudvelden in
Klondike. Al is do exploitatie niet zoo
groot geworden, als men aanvankelijk
dacht, toch wordt voortdurend hel gebied
der mijnindustrie grooter cn is tenslotte in
een tijdsverloop van 30 jaar dc productie
der Canadcesche mijnnijverheid sterker
vooruitgegaan dan elders in do gchcclc
wereld, misschien met uilzondering van
Zuid-Afrika. Dc goudwinning trekt na
tuurlijk hel meest dc aandacht in liet bui
tenland. Nach Goldc drangt nun alles, zei
Goclhc reeds cn het hoeft daarom geen
verwondering tc wekken, dat het goud
mijnbedrijf het gemakkelijkste geld in het
buitenland tot zijn ontwikkeling kon er
langen.
De Canadecsche spoorwegen zijn in het
buitenland goed bekend. De Canadian Pa
cific kent iedereen, die wel eens iets met
financiën lo maken heeft gehad. Hare aan-
dcelen zijn op alle builenlandsclie beurzen
van beteekenis ingevoerd cn door een
intensieve propaganda, door middel van
advertenties, rcclameboekjes enz., weet zij
do belangstelling in liet buitenland gaande
te houden. Zij exploiteert eigen stoom
vaartlijnen, die van Canada zoowel Oost
als "Westwaarts varen en organiseert plc-
zïervaarlen over do geheele wereld. Naar
verhouding der bevolking is het Cana
decsche spoorwegnet zeer uitgebreid, doch
juist het feit der geringe bevolking maakt
de exploitatie zeer duur. Behalve de reeds
genoemde Canadian Pacific exploiteert dc
Canadecsche regcering de Canadian Nati
onal Railways, welke vijf spoorweglijnen,
te zamen 22.64G mijl lang, exploiteert. De
directie van laatstgenoemde organisatie
ziet zich voor een zware taak geplaatst,
doch dc personen zijn er borg voor, dat
zij deze ta-ak tot een succesvol einde zullen
brengen.
Tenslotte willen wij nog eenige woor
den wijden nan hel Canadecsche bankwe
zen, waarin de Royal Bank of Canada een
groote rol speelt. Zij heeft filialen, zoowel
in het land zelf als in Europa, n.l. in
Frankrijk en Spanje. Bovendien heeft zij.
haar verlakkingen in Zuid-Amerika en
doet door een actieve propaganda, door
middel van advertenties in andere landen,
ook het onze, van zich spreken.
(Builen verantwoordelijkheid der Redactie).
Copie van al of niet geplaatste stukkca
wordt niet teruggegeven.
OhgewenscM en overbodig advies.
Mijnheer de Redacteur.
Het zij mij vergund, een kort antwoord
te mogen gevén, op het mii. nogal van ar
rogantie getuigende stukje, van de heeren
Tjalsma en Hoogendam, in Uw Blad van
Maandag 11 dezer.
Beiden heeren zij allereerst opgemerkt,
dat de wijze, waarop geadresseerd moet
worden en tot wien de betreffende Ouder
commissies zich hadden moeten wenden,
'een zaak van deze commissies zclven is,
die, ook zonder inmenging of voorlichting
van beide heeren, niet onbekend was, dat
in laatste instantie, dit verzoek zou moe
ten gericht worden aan den Gemeente
raad.
In onze bedoeling ligt het heeJemaai
niet en gevoelen er trouwens ook geen be
hoefte naar, nog weder over de Franscho
kwestie het debat tc openen, om de dood
eenvoudige redenen, dat niet alleen m
eigen kring van genoemde heeren omtrent
dit vraagstuk nog geen overeenstemming
is verkregen, doch bovendien de neer
Tbijsse, in de gehouden openbare verga
dering, waarbij wij wol tegenwoordig wa
ren, niet geslaagd is, dc vertegenwoor
digers der ouders to overtuigen, dat de
oprichting van particuliere cursussen in de
Fransche taal niet in het belang van het
onderwijs en ook niet in dat van de ver
dere opleiding van dc kinderen was.
Zoolang dat niet is bereikt, n.l. dat de
denkbeelden, welke beide heeren voorstaan
geen ingang hebben gevonden bij de groote
meerderheid der ouders, cd in eigen kring
men zelfs nog verschillend over dit vraag
stuk 'denkt, wat zeer verwarrend werkr-,
zoolang zullen de particuliere cursussen
welig tieren, totdat te ceniger tijd de wet
gever zich over hen ontfermt, door opname
van 't Fransch in de wet.
Waar de zaken dus zoo staan, spreekt
liet vanzelf, dat ik het advies van beide
heeren, hoo goed dit overigens ook mocht
zijn bedoeld, op de meest elegante wijze
van do hand moet wijzen, als zijnde onge-
wenscht en overbodig.
J. W. YAN HEES.
Voorzitter Oudereommissïe,
U.L.O.-school Langebrug A.
Steun aan kunstenaars.
Mijnheer de Redacteur.
In antwoord op het stukje van den heer
Coert het volgende:
Als hoofd op den brief stónd: Stedelijk Mu
seum „De Lakenhal", Leiden. Als ik betover
de eomniissie heb, dan komt dat door dat
hoofd. Ik bedoel "dus de Jory. De Jury wa<,
meen ik5 dc heer v. d.-Heuvel, uit Bilthoven'
de heeren Kamerlingh Onnes, prof. Martin'
dr. Overvoorde en A. Coert. Nu kunnen de
heeren prof. Martin en dr. Overvoorde geleer
den zijn, kunstenaars zijn ze niet; het zijn
historici. Blijft dus over: v. d. Heuvel, Ka
merlingh Onnes en Coert. De heer v. d. Heu
vel schildert als een 300 j?ar geleden, dit
niet als verwijt, en de heeren Kamerlingh
Onnes en Coert zijn niet up to date; dus het
argument, dal de l.cer Coert bezigde legen
ccnige schilders, die afgewezen waren, om
dat zij een 40 jaar ten achter waren, houdt
geen steek; beneden peil ook niet, omdat
men inzond wal men bezat.
Ik zond een paar volledige schetsen, één
uit Italië en één uit Z.-Frankrijk. Ik had niet
anders. Daarbij, ik zit in verschillende be
kende colleelics, dat had men kunnen weten-
als ik er een opnoem, dan is dat, omdat men
kan zien, dal' ik wel anders beoordeeld ben
geworden, o.a. had ik werk in dc beken&e
collectie van Jan de Kayper in Den HaaJ
Piot. C. L. Dake, hoogleeraar aan de Rijks
academie indertijd, sc hreef zeer waaxdeerend
over mij. Ook is mijn werk in Pliiladelphia
bij een. zeer bckond kunrtkemier, .enz.
Wal bet laatste van het stukje van den
heer Coert betreft. Ik heb den lieer Coert
goed doorzien, toen ik die i 10 aannam. Ik
zei hem trouwens: ik accepteer dat alleen
als het niet als steun werdt bedoeld. Neen,
zei hij, er zit niets beleodigcnds in, en waar
om schrijft de lieer Coert liet nu? Ik zei, de
concierge behoeft het niet te welen, cn ik
dacht, als ik in 't openbaar schrijf denkt hij
mij misschien cr mede le krenken, dus be
zigde ik het als tactiek, want dit blijkt, hij
openbaart het en het Iaat mij koud. Ja, ik
laat mij betalen, als iemand niet serieus oor
deelt en mij moeite bezorgt en grof is. Als je
't geldelijke, het matcricele dus, bij sommige
menschen aanraakt, komen ze wel eens tot
het geestelijke, dit heb ik als bruikbaar hier
in toepassing gebracht.
Mijnheer Coert, ik wil alles in 't openbaar,
thsschen ons beiden; geen gesprek, merci.
Laat dc Jury openbaar zijn. Weerleg mijn
argumenten in. mijn. vorig stukje tegen de
beoordeel ine. Kunt u er zich indenken? Ik
hoop het!
D. ROGGEVEEN.
Leiden, 12 Juni 1923.
Niet téleedigen o.v.p
Geachte Redactie.
Wij bcliooren onder hen, die de beschou
wingen van den h"er 13. F. Kranlz in Uw
dagblad over den toestand van onze Leidsche
grachten met aandacht lezen. Zij zijn in
derdaad zeer belangwekkend.
Dat hij zijn bcloqg af cn toe met geestig
heden kruidt, doet de waarde cr van
zeker geen afbreuk, ais hij maar zorgt die
geestigheden niet al le ver ie drijven.
Dc lieer Krant? bc-schrjft in het nummer
van Dinsdagavond den toestand van het wa
ter in de Heerengracht en heeft het daarbij
over ,don Kouden Hoek", waar door het
kwiekste deel onzer sladgenopten ,een per
manente opc-nluchl-demonslralie wordt ge
houden, ten bewijze, dat luieren niet onge
zond is en niet gauw. verveelt."
De heer Krant» moge bij het neerschrijven
van deze tirade zichzelf zeer geestig hebben
gevonden, wij vatten het op als een beleedi-
ging van een bepaalde groep arbeiders, de
losse transportarbeiders.
Deze menschen verdienen de kwalificatie
van den heer Krant'z in 't geheel niet. Hun
veelal permanent verblijf aan den Kouden
Hoek dient niet om daar te luieren, maar zij
bevinden zich daar in afwachting van werk
gevers, die voor losse werkzaamheden ar
beidskrachten noodig hebben cn dan daar
bun keus komen doen.
In den loop der tijden is de Koude Hoek de
plaats geworden, waar zich een soort ar
beidsmarkt voor transporlwerk heeft ge
vormd. De voor het losse transporlwerk be
schikbare krachten hebben blaar hun vaste
standplaats, zooals. bestuurders van taxi's en
rijtuigen, aan het slation wachten op reizi-
I gors, die van hun vervoermiddel gebruik wib
len maken.
Dat het groote aantal der daar aanwezige
personen den indruk van „een permanente
openlucht-demonstratie" maakt, zouden we j
den lieer Kranlz kunnen toegeven. Maar dat
niet een, waar „het luieren als gezond" ge
demonstreerd wordt, maar als een bewij9
van de groote werkloosheid ook onder dezo
groep arbeiders, als gevolg van onze prach
tige m aa I schappij -i nricliti ng.
Met dank voor de plaatsing,
J J. VAN STRALEN.
Secretaris Leidsche Bestuurdersbond.
BILJARTEN.
Dinsdagavond heeft in het clublocaal van
..Concordia" alhier de eerste ontmoeting
plaats gehad lusschen een vijftal van Con
cordia I en een vijftal van „De Pool" II
111, gecomb., beide clubs geyesligd alhier.
Uitslagen;
pnt. brt. h.s. genr
N. de Wolf (De Pool) 66 09 7 096
Kuivenhoven (Concordia) 100 69 6 1-^
J. H. Höll 62 69 6 095
A. Kloots 300 69 9 15*
■T. W. C. de Ge 69 60 7 1.15
Moolen 100 60 11 14/
D. IClein 73 8i 5 0.93
Verver 100 84 6 Us
D. Boon n-i 85 8 1.J6
K. Hoppenbrouwer 100 85 7 1-
Tolaal Concordia 500 car.
Totaal De Pool 386 car., zoodat Concoraia
131 car. voorsprong heelt.
Dinsdag a s. zal de tweede onl™°!r:|
plaats hebben in het clublocaal van De
voetbal.
Het Haagsche elftal.
Voor bel Hangsche elftal, dat aan
demvedslrijden le Gothenburg zal deelnero
ziin de volgende spelers uitgenoo.digd,
