Eindelijk weergevonden
Jlo. 19386.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag
19 Mel.
Derde Blad. Anno 1923.
5 bültenl. weekoverzicht.
BERLIJNSCHE BRIEVEN,
FEUILLETON
J3RIEVEN UIT ENGELAND, j
3
Is Mei en onwillekeurig denken we aan
^Fransen vers van ons onbekenden ma-.
|f:. dat aldus aanvangt
Que la creation est belle,
Elie donne le printemps.
\xo merken van die lente echter nog niet
«el in de natuur en evenmin in de groote
geldpolitiek, helaas. Somber zijn de wol-
Len en zwaar pakken zij zich samen. Veel
*r zou men kunnen aanheffen Caspar's
Sed uit de opera „Der Freischütz" i
Hier im ird'schen Jammertal
Giebt's doch nichts als Pack und Qual.
Steeds hopeloozer wordt toch het aspect
k"hel Europa in alle voegen beheerschend
rraagsluk der schadevergoeding. Weliswaar
pju de antwoorden van Engeland en Italië
md van het Japansche maar te zwijgen, uit
vallen in den geest, als algemeen werd
langenomen, n.l. het Duitsche aanbod on
tdoende oordeelend doch verzoekend daar
van een voldoende te maken, zoodat van
fcze zijde de deur geheel open is gelaten
TQür verdere besprekingen, maar aan den
anderen kant geven de jongste Fransche uit-
lilingen zeer veel te denken om niet te zeg-
»en te vreezen. Marianne's oorlogs-bondge-
uooten vragen Duitschland om een'verbeter
de editie van zijn voorstel, vlak daarna
«eft Marianne eigenlijk ronduit te kennen
het gaat zoo goed in het Roergebied de
tosten worden meer dan gedekt en de kolen-
leverantie is gelijk aan de Duitsche zendin
gen voor de bezetting dat het ons daar
test bevalt .en wij denken eenvoudig niet
jan heengaan. Wat voor bate kan dan zoo n
nieuw uitgewerkt aanbod van Duitsche
zijde geven Laten we voor een oogenblik
eons aannemen, dat het kabinet Cuno den
moed heeft gezien de houding van de
groot-industrieelen etc. in Duitschland
om een schepje te doen op de totaal-som,
hoewel dat eigenlijk niet mogelijk is, daar
immers gegaan was tot Duitschland's uiter
ste grens, en voorts, dat Duitschland de vage
waarborgen, die het aanbood, omwerkt tot
bepaald omlijndelaten we aannemen,
dat Duitschland er in slaagde een voorstel
in elkaar te zetten dat Engeland en Italië
bereid zijn te accepteeren als basis voor
ernstige besprekingen, wat dan nog vragen
we ons vol zorg af, Frankrijk zal niet willen
bet dan weer gooiend over den boeg van
veiligheid. Een veiligheid, die, het wordt
langzamerhand al duidelijker gezegd, be
staat in het bezit, openlijk of verkapt, van
den linker-lliinocver.
Dat is de kwestie. Bij het verdrag van
Versailles wilde dit niet lukken, hoewel
paarschalk Foch het als minimum eischte,
n probeert Marianne het langs den nu in
geslagen weg, tevens Duitschland einkrei-
send door aan Marianne verknochten als
Polen, dat het in geld-nood verkeerend
Frankrijk wel- een half milliard kon leenen
voor militaire doeleinden, als Tsjecho- Slo
wakije, dat. maarschalk Éorh.in eigen per
soon thans „bewerkt".
Doelbewust heeft Frankrijk zich gemaakt
tot Europa's grootste militaire factor. En nu
kan men wel citeeren de strofen uit de
opera „Fidelio"
Hat man nicht auch Geld daneben,
Kann man nie ganz glücklich sein,
liet is een bezwaar, dat slechts matig mee
telt in dezen en in ieder geval, dat blijkt uit
alles, voor deze Fransche regeering niet vol
doende om de zoo gevaarlijke en Europa op-
iiieuw in vuur en vlam dreigende zetten
actie te slaken. Afgezien toch van het ver
let tot het uiterste, dat Duitschland tegen
deze plannen zal voeren, ook Engeland zal
ongetwijfeld de Fransche imperialistische
roes, die zoo vaak tot uiting kwam na wel
geslaagde oorlogen men denke b.v. aan
I-odewijk XIV en Napoleon niet stilletjes
laten begaan. De wereld, die door den jong-
slen krijg verlost zou worden van het des-
'potisch militairisme is al weinig opgescho-
lên, nü dit alleen maar is verplaatst, niet
verdelgd.
Geleidelijk schijnen we af te drijven naar
nieuwe strubbelingen, die in vollen omvang
nog niet zijn te overzien, maar die zich reeds
«raar doen gevoelen in wat nog maar voor
boden zijn ie noemen en die, helaasj onaf
wendbaar nader schijnen te moeten komen.
Een nieuw Duitsch voorstel mag men
verwachten, maar de vrees is gerechtvaar
digd, dat dit slechts zal helpen om allerlei
strubbelingen dichter bij te brengen.
Frappccrend is wel, dat het lichaam, dat
in de eerste plaats geroepen is. om het on
heil af te wenden, n.l. de Volkenbond, die
immers zorgen zou voor ontwapening en
voor handhaving van den vrede die er
sinds 1914 niet meer was en is stil zit
en zich niet roert. Veel van het enthousiaste
crediet, den Volkenbond verleend, heeft hij
al verspeeld, 'l laatste restje is dit instituut
bezig te verspelen uit vrees om zijn on
macht al te duidelijk te toonen. Frankrijk
weigert resoluut zijn lusschenkomst, dus
Laat de Volkenbond echter bedenken, dat
het, als het moet, beter is in eere te sneven
dan te vergaan in hoon en spot.
Zoo nog iets op Frankrijk indruk maken
kan, om het terug te voeren naar begaan
bare paden, dan kan het slechl9 zijn het
forum der wereld-opinie, belichaamd in
zoo'n vorm als de Volkenbond
Met opzet hebben wij naast Frankrijk niet
België genoemd omdat dit land bijkans
tegen wil en dank al vaster wordt gesjord
aan de Fransche kar en thans te veel in
wendig heeft te doen om zich met de uit
wendige aangelegenheden veel bezig te hou
den. De slaking van het rijkspersoneel heeft
reeds het oproepen van het technisch per
soneel van acht lichtingen r\oodig gemaakt
en nog is jnen er lang niet. Vooral de han
del, en dus in de eerste plaats Antwerpen,
gaan de zware gevolgen der staking geducht
voelen en de regeering heeft met haar maat
regelen een gevaarlijke zet gedaan, want nu
moet zij winnen, coüte que cotite. want an
ders zou zij demons! reeren de oppermacht
van éën categorie van werkers in den Bel
gischen staat.
Minder dreigend geworden is de wolk,
die zich boven Engeland en sovjet-Rusland
samenpakt. Het antwoord der sovjets op het
Engelsche ultimatum is wel niet afdoende,
doch onderhandelingen zijn reeds gaande,
daar Krassin de behendigste diplomaat van
den heilstaat, per vliegtuig naar Londen is
gekomen en zich met lord Gürzon in ver
binding heeft gesteld Zit Moskou Krassin
niet dwars, dan verwachten we een bevre
digende regeling, temeer, waar de houding
der Engelsche arbeiders de Engelsche re
geering niet onverschillig kan laten en, goed
beschouwd, al de kwesties, die zoo'n vaart
hebben genomen, een oorlog niet wettigen,
waartoe in de praclijk een verbreken van
de handelsovereenkomst licht zou kunnen
voeren. En oorlog zoeken dan is elk mid
del goed, dat weet men 1 doet geen der
beide partijen, dat mag men veilig aanne
men. 't Is een lichtpunt in deze in-donkere
tijden.
De verpletterende indruk va-n bet
Krupp-proces. De eerste luchtreis
LondenBerlijn. Steeds nieuwe speel
clubs. De herinnering aan Frederik
den Groorte.
Berlijn, midden Mei.
Als een bliksemstraal is het bericht van
de veroordeeling der Krupp-directeuren
in Duitsohland's hoofdstad ingeslagen.
Nooit zal ik dien avond van den 8eri Mei
1923 vergeten. Wij zaten in een klein ge
zelschap van oudie vrienden en het ge
sprek, dat, zooals altijd, zich eerst uren
lang bewogen hao om het groote, druk
kende, onoplosbare probleem van Duitsch
land's toekomst, was juist tot vriende
lijker onderwerpen overgegaan en wij dis-
cusseerdei) over kunst on literatuur
toen een laatkomer binnenkwam en het
ontzettende bericht meebracht. Wel had
den wij reeds in de avondbladen, die in
Berlijn al in den namiddag verschijnen,
de waanzinnige eischen van dien openba
ren aanklager bij den Franscben krijgsraad
in Werden gelezen, maar niemand bad het
voor mogelijk gehouden^ dat de reditors
zelf werkelijk in dien geest beslissen zou
den. Wij waren allen verstomd van ontzet
ting. Aller sprongen op, en met bleeke ge
zichten staarden wo elkaar aan. Gebalde
vuisten werden op tafel geslagen. Het was,
als zagen wij in werkelijkheid plotseling
voor onze oogen den Hoof verbreeden, die
tusschen Duitschland en Frankrijk gaapt
en een nooit te overbruggen scheiding
vormt. De goede stemming was verdwe
nen. Nog een oogenblik bleven wij bijeen,
toen drukten we elkaar zwijgend de hand
en gingen uiteen.
Zoo zal het op diezen ongeluksdag in
ontelbare Eerlij nsche huizen toegegaan
zijn. Zoo is het sedert dien gebleven. Alles
Wat sedert Januari aan willekeur, militai-
ristische verdwazing en sadistische gruwe
lijkheid bedreven is, schijnt zioh voor ons
te oonpentreexen in den loop van dit aR
schuwelijke proces tegen de directeuren en
den Bedrijf sraad v|n die Krupp-fabrieken.
Het onrecht heeft,araar algemeen inzicht,
zijn toppunt bereik}. De vonnissen van
Werden zijn niet sfèchts een nieuw bedrijf
in de met voorberichten rade uitgeoefen
de terreur, maar o§>k een symbool vap de
vreeselijko en onhoudbare toestanden, dio
zich in het RuhrgoBïed ontwikkeld hebben.
Zeker, reeds honderden en duizenden heb
ben in de laatste maanden in West-Duitsoh
land onder de brutaliteit der vreemde
heerschappij zwaar geleden, cn do direc
teuren van een groote industrieel© onder
neming zijn niet meer'dan de eenvoudige
arbeiders en ambtenaren, die reeds in
Fransche en Relgisohe gevangenissen zijn
geworpen. Do geheel© wereld kent den
naam Krupp de indruk van de onge
hoorde rechtsverkrachting die nu begaan
is, moet- daarom de uitwerking van alle
vorige nog overtreffen. Dat deze slag in
hét aangezicht der gerechtigheid cn der
mensohclijkheid nu juist toegebracht werd
op het oogenblik, dab dé eerste poging om
tot een ontspanning van den toestand to
geraken, ondernomen werd en dat de poli
tieke besprekingen, >zij het dan ook lang
zaam on moeilijk, weer met eenig succes
gevoerd werden, doet de verontwaardiging
en do verbittering in Duitschland toene
men.
Met ontzetting ziet men, duidelijker nog
dan vroeger, dat de oorlog nog altijd niet
ten einde is. O we weten heel goed, dlat
in do jaren, dab de kanonnen dreunden en
er bommen geworpen wemden, cok van
Duit sell e zijde menig onvergeeflijk onrecht
begaan is Maar moet men nu, nu in
Europa zoogenaamd weer vrode is het on
recht la'ten voortbestaan? Wie zal de wor
tels van den haat, die op deze wijze dage
lijks gezaaid wordt, uitroeien Tot dezen
arbeid zal de krachtsinspanning van ver
soheiden generaties noodig zijn. Er is geen
Duitsckcr, die niet in zijn hart overtuigd
is, dat men in Essen en in het geheel©
Ruhrgebied geen enkel oogenblik aan het
onzinnige plan gedacht heeft, de vxeemclo
troepenmacht met middelen van geweld
tegemoet te treden, die reeds van te voren
to-t on macht veroordeeld zouden zijn
<lat slechts een kwaadwillige phanbasio van
„complotten" en voorbereide „opstanden"
dtroomen kan. Door do ver k her de opvat
ting, dat men economische problemen met
de sabel tot oplossing kan brengen cn
hee-1 zacht uitgedrukt door een onzalig
misverstand is bij Krupp bloed vergoten
dat in verband hiermee de leaders van deze
fabriek „gestraft" werden, begrijpt in
Duitsohland niemand, diat kan niemand
begrijpen, en wo kunnen ons ook niet voor
stellen, dat het in het buitenland cöoor on
partijdige toeschouwers begrepen wordt.
Een merkwaardige tegenstelling tob dat
voorval, waarvan het gewicht ons Eerlij-
ners verplettert vormt de indruk vam een
gebeurtenis, die oenige dagen geleden do
aandacht van de geheel© stad op zich ves
tigde de aankomst van heb eerste ver
keersvliegtuig uit Londen. Hoe is het dan
eigenlijk, vroeg men zich in Berlijn af, heb
ben we dan ook niet met Engeland oorlog
gevoerd? Heeft niet- ook dit land ons met
alle onverbiddelijkheid dé macht van den
overwinnaar doen voelen Maar toch
er worden met dat land weer de draden
van vriendschappelijke betrekkingen aan
geknoopt.
's Morgens om half elf had het vliegtuig
Londen verlaten. Het bad na iets meer
dian twee uur Amsterdam bereikt en daar
dé eerste tusschcnla-nddng gemaakt. Daar
na was het over Bremen en Hamburg naar
Berlijn gevlogen, waaT het even voor ach
ten, dus met een tooht van 9uur, aan-
Uil het Engelsch van ADELINE SERGEANT.
•Nu wij toc-h over knappe jongelui spre-
«n vertel mij nu eens alles omtrent ka
pitein Massingham ik stel heel veel be-
in hem. vooral na de dwaasheid, die
hrd Broxbooirne sprak, weet je."
>..Ik dacht, dat hij in ernst met je sprak
het huwelijk van zijn neef," zei Syd-
fcy» haar gelaat een weinig afkeerend.
«Och, in ernst!" met een gebaar van
kar mooie handen wio spreekt nu
ernstig over iets? Ik was toevallig de
^te, met wie hij praten kon, dat was
allee."
„Maar je spratalsof
„Alsof ikzelf met dien mooien neef zou
rouwen? Lierve kind ik maakte maar gek-
"eid. Ik zou om de wereld niet om mijn
getrouwd willen worden. Ik ben van
Pan te wachten, totdat ik een man ont-
die mij alleen om mij zelf liefheeft,"
tanddn°Se m6t een buitengewoon deftige
Sydney wist niet, of zij haar al dan niet
göloovon, maar iemand zoo oprecht
k]. Sydney gelooft gauwer dan dat zij (twij-
Tl-.gezj*ckfc klaarde heelemaal op.
ie' l f n h°e klÜ ik
^0^ren zeggen. Ik was half bang,
ie l/f D*efc In wairo liefde» geloofde dat
rotmaar een droom vondt."
01 Met, ik ben een van de meest ro
mantische menseken, dio leven," zei Rose
met overtuiging. „Ik ben dol op iets ro
mantisch. Ik geloof, dat jijzelf een roman
hebt, slim klein ding, en dat je or daarom
zoo plechtig over bent nu. is het niet
zoo
Zij boog zich voorover en streelde een
van Sydney's handen ondier het spreken.
Sydney werd geroerd door de. schijnbare
sympathie, ofschoon ér iets indringerigs
in Roses gedrag was, dat zij niet aange
naam vond. Zij wist niet, wat te zeggen
zij kon haar geheim noch ontkennen, noch
bekennen, en haar gelaat bloosde van een
gevoel, dat het midden hield tusschen
schaamte en verdriet.
„Ik zie, dat er iets is" zei Rose. „Dat
zegt jo gezicht me. Toe, vertrouw me, dan
ben je lief. Ik geef je plechtig mijn woord,
dat ik het nooit iemand vertellen val. Je
kunt me volkomen vertrouwen heusch".
„Ik heb niets 'te vertellen niets, dat
ik vertellen kan", zei Sydney, met neerge
slagen oogen.
„Niets, dat je vertellen kunt! Dan is er
dus iets. Dat wist ik. „Je kunt me niet be
driegen, Sydney, ik ben veel te slim en
te oplettend om bedrogen te worden. Dat
zegt iedereen. Lord Broxbourne merkte heb
nog onlangs op. „Juffrouw Holden", zei
hij, „u is zoo slim men behoeft niet te
probeeren u om den tuin te leiden." En
dat zeg ik je het helpt niet, iets voor
mij verborgen te houdenik, merk het da
delijk."
„Dan", zei Sydney, met onverwachte te
genwoordigheid van geest, „moet ik me
aan je genade overleveren. Ja, er is iets,
dat ik je niet kan vertellen ik wilde, dat
ik' het koncn binnenkort zal ik het je ze-
ker kunnen vertellen maar ik heb beloold
het niet te doen dus, je begrijpt, lieve
Rose, dat ik het wezenlijk niet kan!"
„Och, wat beteekent een belofte?"
smaalde Rose. „Vooral een belofte, aan een
man gedaan! Geloof je, dat zij de beloften
houden, die zij ons doen? Volstrekt niet!
En zij verwachten ook niet, dat wij de 'be
loften houden, die wij hun doen. Ik weet
zeker, dat je je niet aan een belofte behoeft
te storen."
„Maar ik stoor er mij wel aanzei Syd
ney, plotseling vol vuur. „Ik zou hem
nimmer weer in zijn gezicht kunnen zien,
als ik mijn woord gebroken had."
„Waarom? Hij zou het nimmer weten."
„Ja, dat zou hij wel, want ik zou het hem
natuurlijk vertellen."
„Wat een gansje ben je, Sydney! Lieve
kind, je bent veel te goed voor deze slech
te wereld! Om je zóó aan een man over te
geven. Weet je niet, dat hij je dat nooit
zou doen vergeten? Je zoudt het altijd te
hoor en krijgen, zoolang je hem nog kende."
„En dat zou ik verdienen, als ik mijn
woord gebroken had," zei Sydney, vast-
Toen Rose merkte, dat deze redeneering
niets hielp, probeerde zij wat anders.
„Nu Sydney, ik vind, dat je het mij ver
tellen moet. Het was goed, om het voor je
zelf te houden, terwijl ik weg was, want
ik weet natuurlijk, dat men zulk soort dim
gen niet aan de ouderen kan vertellen
die maken er zoo'n gekke drukte over
maar ik vind, dat ik het recht heb cm te
weten."
„Het recht! Welk recht? Niemand heeft
liet recht mijn zaken te weten", zei Sydney
driftig.
„Je woont fn het Euïs yan mijn vader,"
kwam. Op het landingsterrein van Stan
ken bij Berlijn had zich niettegenstaande
heb late uur een geweldige mensoheninassa
verzameld, om de Lbndensohe gasten te
begroeten.
De piloot, de voortreffelijke vliegenier
Ilincbcliffe, vertelde, dat de reis van Ham
burg af zoo wonderbaarlijk glad van stapel
was geloopen, dat hij de landingsplaats
reeds van verre herkende en werkelijk on
middellijk voor het portaal van de groote
hall landen kon. Overigens was lietr een
éénoogige leider, die het passagiersvliegtuig
bestuurde, want Hinchcliffe heeft in den
oorlog bij een luchtgevecht een oog verloren.
Men ziet hieruit, hoe het bij dergelijk baantje
eigenlijk meer op sterke zenuwen en vast
heid van hand aankomt, dan op het onge
schonden bezit van twee oogen. En verder
ziet men, hoe het toch mogelijk blijkt te zijn,
dat een man, die in den oorlog door een
Duilschen kogel zwaar gekwetst werd, nu
in vredestijd in dienst van de cultuur zich
weder met Duitschland verzoent.
De geriefelijkheid van de kabine voor de
passagiers is in de aëroplane verbazing
wekkend.
Ze zitten behagelijk in groote rieten stoe
len en zullen van de reis nauwelijks een
andere gewaarwording ondergaan hebben
dan wanneer ze zich in een sneltrein be
vonden hadden. Ze waren over de reis zeer
bevredigd, en op het landingsterrein schud
den Engelschen cn Duilschers elkaar har
telijk de hand. Eindelijk zou men toch weer
beginnen te geloovcn, dat er zooiets als een
gemeenschappelijke „Europeesche almos-
pheer" (in den meest letterlijken zin) beslaat
Of echter veel Duitschers spoedig op deze
wijze naar Londen zullen reizen, schijnt
eenigszins onzeker. Want de prijs bedraagt
G pond sterling. Dat is op het oogenblik voor
een Engelschman nu niet bepaald onbetaal
baar, maar voor een Duilscher beteekent
die som toch meer dan een millioen mark.
En ofschoon, zooals onlangs een wijs man
zeidc, ,,in Duitschland op het oogenblik een
millioen eigenlijk niet meer een millioen is"
toch is het nog een millioen I De wijs-
beid van deze uitspraak laat' zich niet loo
chenen. We kunnen nog niet scheiden van
de voorstelling, die vroeger met deze som
verbonden was, cn van het begrip „mil-
lionair", dat eens een rijk man bcteekende.
Wie echter groote zakefi doet, of wie de be-
grooling van een uitgebreide administratie
op te maken heeft, die heeft sinds lang de
eerbied voor het „millioen" verloren. De bur
gemeesters van Berlijn, die van tijd tot lijd
over een aanzienlijk tekort piekeren, weten,
dat men al grootere sommen noodig heeft
om het reusachtige gat in do stadskas te
sloppen. Nu heeft men het plan geopperd,
nadat de honderd nieuwe belastingen nog
niet tot het doel gevoerd hebben, als nieuw
slachtoffer de speelclubs te nemen.
Iedere Berlijner en iedere vreemde weet,
dat de hartstocht tot spelen hier juist nu een
omvang aangenomen heeft als nooit te
voren. Als men 's avonds door de drukke
stralen van West-Bérlijn gaat, verloopt er
geen kwartier, dat niet een vriendelijk heer
om je heen draait en je zachtjes in het oor
fluistert„Voelt u niets voor een partijtje
ócarté of bac De geheime, verboden speel
holen zijn niet meer ie lellen. Daar de po
litie hen steeds weer op het spoor komt,
veranderen zij telkens van woonplaats cn
slaan hun groene tafel dan in deze, dan in
gindsche particuliere woning op, waarvan
de eigenaars dan met kolossale bedragen er
voor schadeloos worden gesteld, dat zij hun
huis ter beschikking stellen. De stamgasten
worden dan in den loop van den dag tele-
phonisch' in geheime taal ingelicht, en de
„Schleppen", die 's nachts op straat nieuwe
klanten werven, weten reeds, hoe het
nieuwe adres voor dien avond luidt.
Nu heeft men het volgende uitgerekend.
/Vis de stad en de politie een aantal betrek
kelijk fatsoenlijke clubs met een permissie
voor het spelen konden toerusten, terwijl
voor de geheime speelholen verscherpte
straffen zouden worden ingevoerd, dan wa
ren de autoriteiten tenminste eenigermate
in staat het toezicht uit te oefenen, en men
kon tevens groote inkomsten daaruit trek
ken. De hartstocht voor het spel uit de we
reld helpen, schijnt helaas Onmogelijk te
zijn. Dan kan men haar tenminste zooveel
mogelijk in geregelde banen leiden en er in
het algemeen belang van profiteeren. De
zei Rose met een zachte, koele stem, „en
je hangt van zijn hulp af, om naar je
broers in Australië te gaan; en iedereen
zal zeggen, dat hij heel goed voor je was
en dat je hem als een vader behoorde te
behandelen, en in plaats daarvan, bedrieg
je hem en en maakt misbruik van
zijn goedheid en
Zij stotterde en hield op; zij werd bang
door iets, dat zij in Sydney's gelaat zag.
Het meisje was bleek geworden, en keek
Rose aan met saamgeknepen lippen en
wijn opengesperde oogen.
„Ben ik zóó slecht?" zei ze, op vreemden
zachten toon.
Er heersehte een oogenblik stilte, Ros©
speelde met de kwastjes van haar mooie,
blauwe peignoirzij wilde liever niet den
blik in de oogen van haar nichtje zien,
Sydney's stem werd helderder en trot-
scher, terwijl zij verder sprak.
„Ik heb hem nooit bedrogen met op
zet. Ik dacht er niet aan, dat hij, omdat hij
de dochter van zijn zuster voor een paar
weken huisvesting gaf, zich het rcclit aan
matigde, om te eischen dat zij voor al haar
daden aan hem verantwoording schuldig
was. Maar ik begrijp, wat je bedoelt, en
ik kan je verzekeren, dat de geheimhou
ding niet langer zal duren dan volstrekt
noodzakelijk is. Ik zal den persoon in
kwestie zeggen, dat wij openlijk moeten
spreken of voortaan niets voor elkander
zullen zijn."
„Och, Sydney, wees niet zoo overdre
ven", zei Rose met een gemaakte lach.
„Dat heb ik nooit bedoeld heusch niet;
en ik verlang zeker niet, dat je jezelf on
gelukkig maakt. Natuurlijk zou ik het
vrijstad Dan&ig houdt haar budget slechts
in orde, doordat zij de belastingen op da
speelbank in Zoppot opstrijkt. Wat Berlijn
betreft stelt men nu voor ongeveer 30 der;
betere soort clubs een concessie tc verlee*
nen. In elk daarvan wordt thans, bij ma-»
lige schatting, eiken avond minstens 1 mil*
lioen aan „kaartgeld" betaald. Meestal ech
ter meer. Belast men deze inkomsten met
25 pCt. dan zou dit per club in 1 maand
7T millioen, en in 1 jaar 90 millioen op
leveren, dus voor 30 speelclubs over de 21/,*
milliard mark. Dat is al een mooi sommetje,
dal de stad goede diensten zou kunnen be*
wijzen.
Zoo handelt men misschien het beste
tegenover menschen, die ondanks den nood
der lijden hun dolle genotzucht bot willen
vieren. De anderen zoeken andere verstrooi*
ïng het liefst vergasten zij zich aan de
grootheid van Duitschlands verleden. En
steeds meer wordt de figuur van Frederik
den Grooten dezen een baken in zee. Reede
eerder maakte ik melding van het gewei*
dige succes der film „Friedericus Rex"„
Thans duiken overal Frederik-slukken in
de theaters op. De eenc keer heet het „Dea
Königs Nachbarin", een operette, die Frede*
rik den Grooten en de beroemde vrouw van
den beroemden molenaar van Sans-Souci
(die zijn molen, niettegenstaande het pro-,
lest van den koning, liet klepperen) op de
planken brengt. Het andere stuk heet: „Der
Leibkulscher des Fridericus Rcx". Weer een
ander draagt den veelzcggenden titel „Ge*
schlagen" en vertelt van het wisselende le
venslot van den grooten vorst, die ook zwarq
tijden door te maken had en zich en zijn
land toch weer tot bloei en aanzien voerde*
Aan zulke herinneringen richten de terneer
geslagen gemoederen der toeschouwers zich
op.
Dr. MAX OSBORN.
(Van onzen Londenschcn Correspondent)
(Nadruk verboden).
„English Stylo".
Londen, 11 Mei 1923.
Over het algemeen genomen is het open*
baar leven van Londen en dat van da
meesto Engelscho steden niet vrooüjk,
niet aantrekkelijk van aanblik.
De lach of de glimlach al dat erkenda
teeken van individueele opgewektheid is.
Lier een zeldzaam verschijnsel. Zoowel ia
den ernstigen strijd om het dagelijksch.
brood als bij prettige functies, welke ont
spanning of een verzetje ten doel hebben,
staat het gezicht van den Engelschman
strak, onaandoenlijk, bijna treurig. Bijna
de geheelo wereld weet trouwens, dat de
Engelschman zoo op het oog niet overbruist
van levensvreugd; „he takes his pleasures
sadly", zegt men. Het zit in het Engelsche
karakter; en opvoeding doet dc rest. Op
de school reeds leert de jonge Engelschman,
dat uiterlijk vertoon van innerlijke emotie
cn inderdaad van alle gewaarwording
minderwaardig wordt geacht. Boozo tongen
beweren wel, dat het heel gemakkelijk is
voor den Engelschman, om ontroering niet
uiterlijk te toonen, wijl hij, volgens die ton
gen, al van nature weinig vatbaar is voor
♦ontroering. Maar dat is toch een onbillijke
bewering. Het volk van dit eilandenrijk is
in elk geval buitengewoon sentimenteel; en
sentimentaliteit kan een bron zijn voor veel
en sterke ontroering. En wie wel eens na
tionale feesten hier heeft meegemaakt, waar
prinsen en prinsessen bij aanwezig waren
of waarbij b.v. do mannen van do vloot een
rol vervulden, dio zal hebben gezien, dat
het spreekwoordelijke phlegma en de spreek
woordelijke koelbloedigheid van deze Brit
ten door afwezigheid schitterden. Het is
mischien juist die overvloed van sentimen
taliteit in dit volk, welke het op zijn hoede
doet zijn. Het is er wat verlegen mee on
verbergt deswege dezen, niet verheven ge-
achten gemoedstrek achter een masker van
strakheid en onaandoenlijkheid.
Het effect van al die harde, onverstoor
bare, gedesinteresseerde-, welhaast onver
schillige, openbare gezichten in de Londen-
sche straten wordt nog geaccentueerd door
de goorgrijze kleurloosheid van de omge
ving, waarin ze bewegen. Kleur is sehaarschi
graag willen .weten maar er bestaat niet
de minste reden, om het papa te zeggen."
„Ik vind van wel. Je hebt mo getoond,
waar mijn plicht ligt, en ik ben bereid
dien te doen," zei Sydney,, terwijl zij haar
trotscli, bleek gelaat naar haar nichtje toe
keerde. „Ik wil niet hier wonen en oom
bedriegen, die, zooals je zegt, zoo goed
voor mij geweest is!"
Een snik verstikte haar stem, en toën
zij zag, dat haar harde stemming voorbij
was, boog Rose zich over Sydney's schou
der, cn kuste haar onder veel tranen en
betuigingen, dat zij niets had gemeend van
wat zij gezegd had, en dat zij volkomen
overtuigd was van do waarheid en recht
schapenheid van haar nichtje.
Zij scheidden als do beste vriedinnen en
Rose dacht, dat Sydney (evenals zij zelf)
weldra de voorbijtrekkende wolk"vergeten,
en waarschijnlijk haar heelc liefdeshistorie
in den loop der volgende dagen aan Rose
vertellen zou. Dat Sydney de zaak wer
kelijk in ernst zou opnemen, was totual
onbegrijpelijk voor de mooie, blauwoogigö
Rose.
Maar Sydney was van ernstiger maakl
sel. Het gaf haar een grooten schok, zich
van bedrog te hooren beschuldigen, en
haar trots verzette zich daartegen. Zulk
een beschuldiging zou geen tweemaal ge
daan worden. Zoodra zij Philip Massing-
ham kon zien, zou zij hem zeggen, dat aan
den heer Holden verteld moest worden, dat)
hij haar ten huwelijk had gevraagd. Want
dat Philip Massingham dit niet bedoelde,
was nooit in haar onschuldig brein opgeko-»
men. Sydney he,d geen ondervinding voB
hofmakerij.
