LIIDBCH
DAGBLAD.
Zaterdag 1\ April 1923.
EERSTE BLAD.
Officieele Kennisgevingen.
- STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
FfltJS DER ADVERTENTIEN:
SO tfts. Per iexeL Bij rcxel abonnement belangrijk
laS^03rSvortentiêa, uitsluitend bij vooruitbe-
laling. Woensdags en Zaterdags 50 Gts., bij een
'maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postreclit. Voor eventueele op-
jjending. van brieven 10 Gts. porto to betalen.
Bewijsnummer 5 Gts.
Bureau Woordeindspiein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
Postchèaue- en Girodienst No. 57055.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden p. 3 mn<L 2.35, p. woek" jf 0.Ï9
r
Binten Leiden, waar agenten gevestigd rijn,
per week h 0.18
Franoo por post 2.35 ~H portokosten.
F
Nummer 19363.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
GEMEENTELIJKS V1SGHVERKOOP.
Aan den gemeentelijken viscliwinkel,
Vischmarkt 18, tel. 1225 is hedenavond ver
krijgbaar SCHELVISCH a f 0.2-2-f 0.38-
10.40, en SCHOL a f 0.20 per pond.
N. G. DE GI.JSELAAR, Burgem.
Leiden, 21 April 1923.
VERKIEZING GEMEENTERAAD.
De Voorzitter van het Cencraal-Stembu-
reau voor de verkiezing van de leden van
den Gemeenteraad maakt bekend dat bij
dat bureau zijn ingekomen de met inacht-
I neming van de artt. 43, 44 en 47 der Kies-
I wet vastgesteldo geldige lijsten van candl-
Idaten in de drie kieskringen der gemeente,
I en dat, binnen zeven dagen nh deze be-
I kendlmaking, de gemachtigden der onder-
I teekenaars van die lijster, deze tot oen
I groep kunnen verbinden door een .daartoe
I 6trekkende gemeenschappelijke verklaring
I' schriftelijk bij het Centraal Stembureau in
I to leveren.
De Voorzitter voornoemd,
N. C. DE GIJSELA AR.
I' LeideD, 21 April 1923.
j HINDERWET.
Burgemeeester en Wethouders van Lel
den:
Gezien het verzoek van:
a. de Vereeniging ,,Het Kaasmerk", om
vergunning tot het oprichten van een in
richting voor het vervaardigen van kaas-
merken in het perceel Vliet No. 1824,
kad. Sectie E. No. 1531.
'b. P. Fontein Pzn., om vergunning tot
liet oprichten van een houtzagerij in het
perceel Havenkade No. 21—23, kad. Sectie
C. No. 1903, 1901 en 1905.
c. O. Christiaansc Czn., om vergunnjng
tot het oprichten van een bewaarplaats
Ivoor 250 Liter benzine in den turn van het
perceel Hoogewoerd No. 33, kad. Sectie
D. No. 002.
d. Gebrs. A. en W. Zwanenburg, om ver
gunning tot het oplichten van een inrich
ting voor het slijpen, polijste, nikkelen en
moffelen van metalen voorwerpen in liet
perceel Maredijk No. 25, kad. Sectie L.
No. 1263.
i Gelet op de artt. 6 en 7 der Hinderwet:
Geven bij dezen kennis aan het publiek,
'dat genoemde verzoeken met" de bijlagen
pp de Secretarie dezer gemeente ter visie
gelegd zijn alsmede dat op Zaterdag 5 Mei
a.s., 's voormiddags te h elf uren, op het
Raadhuis, gelegenheid zal worden gegevei-
om bezwaren tegen deze verzoeken in tc
brengen, terwijl zij er de aandacht op ves
tigen, dat niet tot beroep gerechtigd zijn,
zij, die niet overeenkomstig art. 7 der Hin
derwet voor het gemeentebestuur of een
zijner leden zijn verschenen, einde hun
bezwaren mondeling toe te lichten.
N. G. DE GIJSELAAR, Burgem.
VAN STRYEN, Secre'.aris.
Leiden, 21 April 1923.
Hai 75-jarig jubileum der Gasfabriek,
Aan de hand van het keurig uitgevoerd
„Jubileumboekje van de Stedelijke Fabrieken
.van Gas en Electricileit" hier ter slede heb
ben wij Donderdag reeds de van voortduren-
den groei en bloei geluigende geschiedenis
verteld. Vijf cn zeventig jaar, een eerbied
waardige leeftijd, maar jong van geest en
krachtig, in dit moderne troebele lieden zoe
ken de fabrieken steeds nieuwe afzetgebieden
.en nieuwe toepassingsmogelijkheden.
Het oude, maar niet verouderde gas en de
jeugdige zuster electriciteit, in wedijver, dra
gen de energie door Leidenden het gebied
kings Rijn en Noordzee. Licht in huizen,
winkels en fabrieken, op straten cn wegen.
Kracht voor de groote industrieën, waar hon
derden samenwerken; kracht ook voer deri
ambachtsman, die er steun don krijgt in den
strijd om het bestaan; kracht voor het vlugge
verkeer; kracht voor dien onverpoosden
taaien kamp tegen het water. Warmte voor
het bereiden van het dagelijksch voedsel;
warmte in den langen winter, warmte voor
(je felle vuren, die het staal tot plooibaarheid
dwingen, warmte voor allerhande nering en
bedrijf. Gas en stroom sameiï als liulp voor
ue bezige" huisvrouw.
Is het wonder, dat zij, die nu na 75 jaren
iet werk der voorgangers voorzetten, zich
te.neugen, dat zij dit jubileum zóó kunnen
tieren? En moeten wij, Leidsche ingezete-
nfG' °5S n*eA mede verheugen, waar dit
oeiend bedrijf er tevens toe bijdraagt, dat
e persoonlijke lasten der gemecnlenaren
de directe en indirecte voordeelen der
-pioiiatie kunnen worden verminderd?
xtZaSI ?s ,redon voor >dat het jubileum
on oc IJac da' geschiedt vandaag
1hi!»?y ?e' doc-1 ^vaardige wijze. Het ini-
Pm rnVan ?ze herdenking is uitgegaan va*
ze^' d£d de hddatregelten daaA»
»i i- eer.s^ nam> toen zij daarvoor de
''kp »r i verkregen van de directie,
v. era uit het ongeveer 500 personen
talrijke personeel, waartoe wij ook nog de
gepensionneerden rekenen, een jubileum
commissie gevormd, beslaande uit twaalf
personen. Voorzitter en secretaris zijn de
heeren J. van der Laan en W. J, Batist, pen
ningmeester de heer G. G. Neuteboom, ter
wijl de oud-hoofdambtenaar J. G. P. Kriens
de gepensionneerden er in vertegenwoordigd.
Deze commissie vond bij het geheel e per
soneel van hoog tot laag medewerking, toen
zij het plan opperde- aan Commissarissen der
Fabrieken ter gelegenheid van het jubileum
een blijvend aandenken aan te bieden. De
keuze viel op een tegel, die een plaats zal
kimnen krijgen in een der hoofdgebouwen.
Na eenig overleg werd aan de Delftsche
Aardewerkfabriek „De Porceleyne Fles" op
gedragen de vervaardiging van een 1.5 bij
1 Meier grooten tegeltableau in eiken lijst,
waarin de portretten van de opvolgende di
recteuren zijn uitgebeeld, n.l. die van de hee
ren F. F. W. de Timmerman, D. van der
Horst, dr. J. J. Neurdenberg, N. W. van
Doesburgh, R. van Ammers en G. A. van
Klinkenberg, in den rand prijken, terwijl het
tableau verder een voorstelling geeft van de
oude fabriek 184-8, de nieuwe Gasfabriek en
Electriciteitfabriek.
Het huldeblijk gaat vergezeld van een
keurig album, bevattende de handteekenin-
gen der deelnemers. De stempelband van dit
album is ontworpen door een der teekenaars
van het bedrijf (den lieer H. Schüller). De
handteekeningen werden gecalligrafeerd door
een administratief ambtenaar der fabrieken
den heer Ph. Jordaans).
Het drukken van den band en het binden
geschiedde door de firma Eduard IJdo.
Het is een kostbaar stuk, dat geheel past
in het kader van dit jubileum, en de namen
van hen, die bij den voortdurenden bloei der
fabrieken de leiding hebben gehad, voor de
vergetelheid bewaard.
Hedenvoormiddag kwamen in de versierde
Stadszaal met de Directie, de ambtenaren en
werklieden ook dc Commissarissen der Fa
brieken. het College van B. en W. en leden
van den Gemeenteraad bijeen. Ook de oud
directeuren, dr. Neurdenberg en Van Am
mers, waren aanwezig. Een müziekensemble,
samengesteld uit eenige leden van het perso
neel, blijkbaar met rnuzikalen aanleg, be
groetten de aanwezigen met een opgewekten
marsch.
Nadat vervolgens de voorzitter van de Ju
bileum-commissie allen liad verwelkomd in
het bijzonder den Burgemeester, de Wethou
ders, Commissarissen en de leden van den
Gemeenteraad, benevens de genoemde oud-
directeuren, verkreeg de heer ir. Van Klin
kenberg het woord en zei ongeveer het vol
gende:
Bij de viering van den 75sleii verjaardag
der Stedelijke fabrieken is het goed den blik
terug I j slaan lot voor liet jaar 18-18, het
stichtingsjaar der fabriek, en in 't kort de
wederwaardigheden van de bedrijven na te
gaan.
In Juni 184-1 werd op voordracht van B.
en W., de heeren Paul du Rieu, mr. A. O. E.
Graaf van Limburgh Styrum, A. Ilartevelt
Jr en dr. P. G. v. Hoorn, door den Raad een
Commissie benoemd onder voorzitterschap
van mr. Van Limburgh Styrum, waaraan
werd opgedragen de middelen te onderzoe
ken om door middel van gas loE een betere
verlichting der stad te geraken.
Naar aanleiding van het rapport, door ge
noemde Commissie in September 1845 uitge
bracht, besloot de Raad op 3 December 1845
de straatverlichting plaats tc laten hebben
door middel van sleenkolengas, gestookt in
een fabriek, voor stadsrekening te bouwen
en te drijven.
Dc Commissie van Fabricage werd met liet
oppertoezicht over de daarstelling en het in
werking-brengen der fabrieken belast.
De plannen en bestekken voor ontwerp en
uitvoering werden opgedragen aan den stads
architect S. v. d. Paauw en den gasingenieur
Alexander August Croll, te Londen.
Een jaar later waren de voorbereidingen
zoo ver gereed, dat de gebouwen konden wor
den aanbesteed en een begin werd gemaakt
met het leggen van het pijpennet.
Wéér een jaar later was de fabriek zoo
ver gereed, dat een proefbedrijf begonnen
kon worden.
Spoedig openbaarde zich echter kinder
ziekte, nog verergerd door invallende vorst.
Toen waren de bezwaren niet al te groot,
want reeds in April 1818 kon de fabriek de
finitief in gang worden gezet, en heeft ver
der ononderbroken gas afgeleverd lot op den
huidigen dag.
De stad Leiden was de eerste gemeente,
die een gasfabriek voor eigen rekening
slichtte en exploiteerde. Het was dus wel een
belangrijke stap, dien hel Stadsbestuur deed,
aangezien men zich niet aan andere sleden
kon spiegelen.
Reeds spoedig geraakte het .gasbedrijf lot
bloei en het nageslacht moet onzen vroeden
vaderen van 1845 dankbaar blijven voor den
durf, dien zij toonden door tot oprichting
voor stadsrekening te besluiten.
De stadsarchitect van der Paauw, aanvan
kelijk bestemd om als Directeur der Gasfa
briek op te treden, heeft de fabriek, die hij
gebouwd had, niet mogen besturen. Dc ge
breken, die zich aanvankelijk voordeden,
werden aan hem geweten, ci\ in zijn plaats
werd tot directeur benoemd de heer P. T. W.
de Timmerman.
To.-h is Van der Paauw de drijvende
kracht geweest, zoowel voor do stichting als
bij den bouw, cn zijn verweer tegenover den
Engelschen ingenieur Grolt is vaak zeer juist
en de verdere ontwikkeling der gasindustrie
heeft Van der Paauw in menig opzicht in het
gelijk gesteld.
Wij hebben daarom gemeend Van der
Paauw in ons jubileumboekje in 't bijzonder
te moeten vermelden.
Hét moet Voor dezen energieken man een
biltcreteleurslelling zijn gewebst zijn schep
ping uit handen te moeten geven.
Ais stadsarchitect bleef hij echter gewaar-
deerd cn de Paauwbrug draagt zijn naatn.
Ik zal u niet met getallen vermoeien om
den voortdurenden groei der gasfabriek aan
'te toorien. Deze groei is duidelijk te zien uit
de omzellijnen, voorkomende in het jubi
leumboekje.
Onze burgemeester, de heer De Gijselaar,
vroeg mij kort geleden of wij op de fabrieken
nu nooit eens uitgebouwd raakten. De ge
schiedenis van de bedrijven laat duidelijk
zien, dal er bijna, jaarlijks vergrooting of uit
breiding heeft plaals gehad. En zoo zal het,
naar wij meen en, cfcorgaan.
Van de oorspronkelijke gebouwen is niets
meer over; het fatfrieksterein, aanvankelijk
een kwart HA. groot, beslaat thans met Elec-
tricileitsfabriek en Vuilverbraniding een op
pervlak van meer dan.51/* H.A. aan Lange-
gracht en Maresingel.
De oude stokerij is van 1848 af op dezelfde
plaats gebleven tot 1922, zij het ook met ver
grooting en herhaalde verandering.
Thans staat de nieuwe kamerovenstokerij
ter plaatse, waar in 1841 de'particuliere fa
briek van „Draagbaar Gaz" gestaan heeft".
Alle andere machines en toestellen zijn
herhaaldelijk verplaatst en vernieuwd. Al
leen de höofdgaspijp naar de stad ligt, hoe
wel natuurlijk veel grooter in doorsnede dan
oorspronkelijk, nog op dezelfde plaats en is
zichtbaar in den kelder van het nieuwe ke
telhuis der Centrale.
Het tegenwoordige administratiegebouw is
het derde sinds de oprichting.
Smederij en fittetij hebben meer dan een9
moeten verhuizen on hebben nog steeds geen
definitief onderdak gevonden. Evenmin de
monteurswerkplaat9 der Electriciteilsfabriek.
De tijd ontbreekt om uitvoerig stil te staan
bij al de werken, die onder leiding van mijn
voorgangers zijn uitgevoerd.
Onder elk dez^r directeuren is óf een
nieuw systeem ovens in de bestaande sto
kerij geplaatst, óf een nieuwe stokerij ge
bouwd, waaronder ook gerekend moet wor
den de watergasfabriek.
Sins 1907 is de Eleclricileitsfabriek naast
het Gasbedrijf gekomen en deze jongere
zuster is nog veel voorspoediger uit de klui
ten gewassen dan de Gasfabriek, zoodat liaar
productie reeds grooter is geworden dan van
laatstgenoemde fabriek.
Over de stichting der Electriciteitsfa-
briek het volgende:
Bij Gemeenteraadsbesluit van 25 Januari
1900 werd aan Commissarissen der Gas
fabriek een som beschikbaar gesteld ter
verkrijging van plannen voor de oprichting
eener fabriek voor elöetrische stroomleve
ring. De Commissie der Stedelijke Gasfa
briek droeg bet nadere onderzoek op aan
den heer N. W. van Doesburgh Q.i., Di
recteur der Sted. Gasfabriek, en aan den
beer Jï. Doycr, w.i., Chef van een Elec-
trotechnisch bureau te Delft. Deze lieeren
brachten over het onderwerp in Maart 1901
een uitvoerig rapport met kostenberekening
uit, dat door Commissarissen aan B. en
W. werd overgelegd.
De conclusie van de "heeren was, dm
zoo spoedig mogelijk over te gaan tot stich
ting eener gemeentelijke JGlectriciteitsfabriek
dcor de gemeente op bet terrein der Gas
fabriek en als systeem van stroomlevering
te kiezen draaistroom.
In 1903 adviseerde de Commissie der
Stedelijke Gasfabriek aan B. en W.. cm
tot oprichting over te gaan, waarvoor bg
Raadsbesluit van 19 November 1903 een
Raadscommissie werd benoemd, belast met
het instellen van een onderzoek inzake de
oprichting van een electrische Centrale on
der voorzitterschap van den wethouder, den
heer H. C. Juta, tevens voorzitter van da
Commissie van Beheer der Stedelijke Gas
fabriek.
De Commissie adviseerde op 6 Septem
ber 1904 tot oprichting van een gemeen
telijk electriciteitsbedrrjf, doch onthield èr
zich van een oordeel uit te spreken oyer
het stroomsysteem. Het oordeel van door
de Commissie gehoorde Directeuren van
Electriciteitsbedrijven in andere steden, luid
de, dat voor Leiden gelgkstroom boven draai
stroom te verkiezen was.
Den 13den Ootober 1904 besloot de Raad,
onder voorzitterschap van burgemeester mr. N.
de Ridder, tot oprichting eener Eleclricileits
fabriek, waarvoor de kosten een bedrag van
f 430,000 niet te hoven mochten gaan. Ten slotte
werd toch bcsslolen het draaistroomsysteem te
kiezen, welk systeem later allo andere Centra
les eveneens hebben moeten aanvaarden.
In Mei 1905 sanotioneerdo de Raad een uit
gaaf van f 10,000 voor bet opmaken van defini
tieve plannon cn werd de clectrotechnische in
genieur F. A, Hollcman, dio in 1906 en 1907
den bouw met den heer Van Doesburgh heeft
geleid, op 15 October beroemd tot Adj.-Direc-
teur der Stedelijke Fabrieken van Gas en Elec
triciteit.
Op dien-zelfden datum vin^ ook de stroom-
lovering aan parlicnlieren aan. De heer Holle
man is in 1909 overleden cn heeft dus de groote
ontwikkeling van het door hem ontworpen en
gebouwde bedrijf niet mogen beloven.
Yan de toesbellen en machines, bij de
oprichting geplaatst, is weinig meer over.
Een der drie stoomketels ds nog aanwezig
en in gebruikvan de turbines geen en
kele meervan do scbakelinxichting niets.
De zeer snelle groei der fabriek heeft de
vervanging van alle machines en de scha
kelinrichting noodzakelijk gemaakt.
Ketelhuis en machinekamergebouw wer
den reeds in 1910 op de dubbele grootte
gebracht; in 1912 werd er een sohakelhuis
aangebouwdin 1922 is liet ketelhuis we
derom vergroot en voorzien van machi
naal gestookte kqitels van moderne oon-
structio.
Feitelijk behoort nog een derde ketel
huis tot de Centrale, nl. de Vuilverbran
ding. Als brandstof dient daarin in plaats
van kolen het huisvuil. Deze inrichting
wordt sinds 2 Januari 1914 door de Elec-
triedteibsfabriek geëxploiteerd en is altijd
een onderdeel van het bedrijf ^geweest, dat
veel zorg heeft veredscht, maar daarem
met niet minder toewijding wordt behan
deld, dan de grootere en meer florissante
zusters.
Mede tot het Elecfcricitedtsbedrijf be
hoort het eloctrische klokkonnet. Schijn
baar vanzelf loopend, eischt deze dienst
toch voortdurende aandacht en zorg, wils
hij goed funetioneeren.
Het zou mij niet moeilijk vallen veel bij
zonderheden uit de geschiedenis der bedrij
ven te vertellen, doch ik moet mij beperken.
Zoowel het gasbedrijf als het Electriciteits-
bedrijf strekken hun levering thans uit ver
buiten de grenzen der gemeente Leiden.
Gas wordt geleverd in 12 gemeenten ine).
Leiden, met totaal 100.00Q inwoners en elec
triciteit in 28 gemeenten met bijna 200.000
inwoners.
Bovendien wordt gelijkstroom geleverd
aan de lijnen der N.Z.H.T.M., in Leiden en
naar Katwijk en Noordwijk. Binnnenkort ook
aan de lijn naar Den Haag, via Voorschoten
en aan de lijn der Haagsche Tramweg-Maat
schappij, via Wassenaar.
De organisatie en administratie der be
drijven is vooral door mijn voorganger, den
heer R. van Ammers, op geheel nieuwe leest
geschoeid.
Welk een arbeid, moeite en zorgen het
kost om het gas on de electriciteit, twee za
ken van dagelijksch gebruik, te produceeren,
te verdeelen en te administreeren. daarvan
zijn wij hier allen de levende getuigen.
Gemeentebestuur, Commissio van Beheer, de
Raad en het goheele personeel, zij allen dra
gen by voortduring het hunne cr toe bij om
de fabrieken aan hun tlo&l to laten beantwoor
den.
De verbruikers beseffen niet, welke bezwaren
overwonnen moesten worden, om den stroom
van gas en electriciteit onafgebroken in elke
gewensdhto hoeveelheid te laten vlooien.
Intussdhen worden alle moeilijkheden licht
geteld door hen, die liefde voor hun vak koeste
ren en een bevrediging in hun work vindon.
Daarvoor is echter noodig samenwerking on
eendracht onder het geheele personeel.
Deze bijeenkomst is een bewijs, zoowel voor de
liefde voor onze bedrijven als van eon geest van
saamhorigheid onder het personeel. Ik geloof,
dat wij als porsoneel er trotscih op mogen zijn
aan doze bloeiende bedrijven verbonden te zijn
on wij moeten er het bestuur der Gemecnto er
kentelijk voor wezen, dat het 6teedis bereid ge
weest is alle middelen le verstrekken, noodig
om de bodrijven te brengen op het peil, waarop
het zich thans bevindt.
Ik spreek den wensch uit, dat gij allen mij
zult willen blijyen steunen om dc Stedelijke be
drijven steeds in bloei te doen toenemen ten
bate der Gemeente Leiden en van de om-treken.
Na deze toespraak, dio hartelijk werd
toegejuicht, bood de voorzitter van het
Jubileum-oomité met een hartelijke toe
spraak het huldeblijk aan.
Do heer Van der Laan ving aan met
een woord van dank aan den heer Klin
kenberg voor de geschiedenis van de Fa.-
brieken, door hem hier gègeven.
Hij constateerde verder, dat allo leden
van het personeelzioh beijveren om aan
den groei en den bloei van do fabrieken
mee te werken. En toen dan ook het plan
werd gevormd om bij dit 75-jarig jubileum.
Commissarissen een huldeblijk aan te bie
den wilden allen gaarne medewerken on
ieder droeg er naar de mato zijner krach
ten toe bij.
En zoo kon hij dan dit moode tableau
aanbieden.
Hartelijk word geapplaudisseerd, toen
het doek word verwijdend' en ieder de
mooi© plaat kon zien.
De voorzitter van Commissarissen, de
tijdelijke wethouder J. F. H. Sanders,
bedankt© daarop het personeel.
Hij begon met een woord van waardee-
ring aan den oud-wethouder Bots, dien
hij heeft vervangen, omdat deze door on
gesteldheid verhinderd was zijn taak te
blijven vervullen.
Hij sprak den wensoh uit, dat de hee-r
Bots eenmaal geheel hersteld in de maat
schappij zal terug kimnen keeren. (Ap"-
plaus).
Hij dankte verder voor dit mooie hulde
blijk en allen, die er toe hebben medege
werkt.
Spr. schetste de beteekenis van een
groot bedrijf en noemde de factoren, die
tot het welslagen er van moeten samen
werken. Deze samenwerking is vooral in
moeilijke tijden, als wij thans beleven,
dringend noodig. En dat dit huldeblijk is
aangeboden, daaruit) blijkt, dat het perso
neel der Leidsche Lichtfabrieken ook voor
de inrichting leeft en gevoelt.
Als bewijs van waardeering heeft het ge
meentebestuur gemeend een kleine grati
ficatie aan het personeel te moeten toe
kennen, bestaande in een bedrag van f 25
voor hen die 10 jaar of langer werkzaam
zijn geweestf 20 voor hen, die 5 tot 10
jaar er aan waren verbondeD, en f 15 voor
hen, die korter dan 5 jaar hun plicht als
ambtenaar cn werkman deden terwijl de
gepensionneerden f 10. zullen ontvangen.
De Burgemeester wilde namens het ge
meentebestuur een kort woord spreken, in
de eerste plaats een woond van dank voor
deze uitnoodiging en verder gewaagde hij
met-genoegen er var, dat èn directeur èn
de heer Sanders hebben verklaard, dat
alle leden van het personeel hun best doen
om de fabrieken te doen bloeien. Dat zal
de burgerij met genoegen vernemen.
De heeren directeuren, die de leiding
hebben gehad, en dc ambtenaren en werk
lieden hebben do fabrieken groot gemaakt.
Daarvoor braeht hij, allen dank en hij
prees Leiden gelukkig, dat zij voor betrek
kelijk lage tarieven yan licht en energ.c
kunnen profiteeren.
Do burgemeester besloot ?'i warme
improvisatie met een bartel ijken geluk-
wenseb voor c'.en verderen bloei van deso
mooie inrichtingen.
Do voorzitte; van dc Jubileumcommissie
BINNENLAND.
Het 75-jarig beslaan van de Leidsche gas-«
fabriek.
Do kantonrechter te Leiden heeft heden da
verordening op het tapverbod niet bindend ver
klaard*
Wetsontwerpen tot wijziging en aanvulling
van do Pensioenwet voor de Landmacht, van
de Pensioenwet voor dc Zeemacht en van de
Militaire Wcduwenwct.
.Memorie van Antwoord op het wetsontwerp
tot wijziging der wet op ds pcrsoneelc belas
ting 1896. j
De staking bij de Ned. Scheepsbouw-Mij. te
Amsterdam Is geëindigd.
De gouverneur van Atjeh heeft ontslag gis
vraagd.
BUITENLAND.
De actie der communisten in hei Roergebied.
De Franschen breiden de bezetting uit In
Baden.
Rede van lord Curzon in hef Engelsche Hoo-
gerhufs.
Heftig tumult in den Pruisischen Landdag,
bedankibe voor de hartelijke woorden eai de
De autoriteiten wenden daarna in de ge
legenheid gesteld het tableau te beziohti-
gen, om daarna met de Raadsleden naar
dé fabrieken te gaan voor een officieele
bezichtiging der nieuwe gasfabriek en
nieuw ketelhuis Centrale (te 11 u. 15 m.).
Voor deze fabrieksbeziohtiging waren ook
uifcgenoodigd de hooóden van alle takken
van gemeentedienst (door Commissarissen
der fabrieken uitgenoodigd).
Het personeel bleef dus alleen over in
de Stadszaal, alwaar voor het eerst de
fabrieksfilra wordt vertoornd, en om nog
een oogenblikje gezellig samen te zijn.
Verdere feestelijkheden vinden niet
plaats.
De wakkere firma Wijtenburg, welker
activiteit wij reeds meermalen konden prij
zen, heeft voor deze gelegenheid een merk
sigaren „S. L. F." in den handel gebracht,
dat men in de mooie étalages van de win-
kels dier firma kan bewonderen. Ook ter
gelegenheid van de feestviering hebben do
aanwezigen cr de goede kwaliteit van kun
nen constateeren. Er zal hier te Leiden
wel menig S.L. F.-si gaart je worden gerookt.
Voor het examen als apothekers as
sistent waren gisteren door de commissie al
hier opgeroepen vier candidalen. Geslaagd
zijn de dames: C. Lewis, geboren te Londen,
en M. van Muiswinkel, geb. le Bodegraven.
Bij de in Den Haag gehouden exa
mens voer de akte L.O. zijn geslaagd de
dames G. W, Hulsman, IT. Nieboer en L.
G. Tuk, alhier.
Vrienden van wijlen den hoogleeraar
in de natuurkunde en reclor-magnificus van
de Rijksuniversiteit alhier, prof. Kuenen,
hebben aan'den Senaat dezer Universiteit
ter plaatsing in de senaatskamer ten ge-,
schenke aangeboden het portret van prof.
Kuenen, geschilderd door dr. J. Veth.
Mevrouw TreubBoellaart heeft aan den
Senaat eveneens ter plaatsing in de Senaats
kamer aangeboden het door haar geschilderd
portret van wijlen haar echtgenoot prof. dr.
Hector Treub, hoogleeraar in de verloskunde
aan de universiteit van Amsterdam en voor
heen aan de universiteit alhier.
In de hedenmiddag gehouden alge-
meene vergadering van aandeelhouders der
Koninklijke Ncderlandsche Grofsmederij al
hier is besloten lot uitkeering -van een divi
dend van 16 pet. (vorig jaar eveneens 16 pet.)
over liet boekjaar 1922.
Wederom is een bedrag van f 100.000 toe
gevoegd aan de reserve voor de belangen van
hel personeel.
Tot commissaris werd herkozen de heer
Th. F. A. Delprat, te Amsterdam.
Wij vragen de aandacht voor een ad
vertentie in ons nummer van lieden, ge
plaatst door de afdeeling Leiden van den
Volksbond tegen Drankmisbruik betreffende
een huisvlijltenloonstclling in liet Nulsge
bouw. Donderdag a.s. heeft dc opening plaals
van deze tentoonstelling.
De ongeveer vijfhonderd samengebracht©
voorwerpen zijn gemaakt yan lioutzaag-,
snijwerk, vlechtwerk, brandwerk, smidswerhv
meubelmakerij, kunstboekbinderij, houtsjlüd.
Er zal een bijenstand wezen, schilder- en
Jeekenwerk. Voorls zal men er zien voorwer
pen belegd met postzegels en sigarenbandjes
en kantwerk van dames. De burgemeester
heeft een verguld-zilveren medaille gcsclion-
ken.
i
Gaarne vestigen v.-ij de aandacht op
ec-n advertentie, waarin oud-leerlingen der
Ambachtsschool worden uitgenoodigd mede
te werken om de Vereeniging „De Arnhachls-
school" op 1 Juni ter gelegenheid van liet
40-jarig jubileum dezer inrichting te huldi-
gen.
Naar men ons verzekert, hebben de plan-