De Prins uit he! Sprookje
No. 19338.
LE1DSCH DAGBLAD, Woensdag 21 Maart.
Tweede Blad. Anno 1923,
EERSTE KAMER.
TWEEDE KAËER-
.'KGEZONDEÜ
FEUILLETON
(T (Zitting van gisteren),
I Do Kamer vangt met liaar werkzaamhe
den aan met het trekken der afdeelingen.
Hierna wordt overgegaan tot de stem
ming ever de wijziging der
Wet op de Oiauje-Nassau-Orde.
Hot ontwerp wordt aangenomen met 36
legen 4 stommen, n.l'. van de heeren \an
der Hoeven, Smits, De Geselaar en Douwes.
Hierna wordt in de afdelingen gegaan
tot het benoemen van voorzitters en onder
voorzitters der afdeelingen; de Voorzitter
schors' de vergadering gedurende tien mi
nuten.
Na heropening der vergadering ste.t de
(Voorzitter aan de orde de
Alp. beschouwingen Staatsbegrooüng.
De heer DE VOS VAN STEEN WIJK
(C.-H.) wenscht siechfS enkele kwesties ter
sprake te brengtn, en spreekt zijn inge
nomenheid uit met den uitslag der ver
kiezingen, welke bewezen hebben, dat de
meerderheid des volks een Christelijke Ro-
■geering wenscht, Imtussohen schuilt er ge
vaar in de groote me ar dorheid, omdrt deze
ook voor een parlementaire meerderheid i
moeilijk is te dragen. Dit het ge-rek van
eensgezindheid bij 'links kunneu wij de lee- i
ring trekken, dat men rechts bijeen moet
Wijven
De kiesstrijd is langs het kab net ge.graii,
a* waren heel wat stemmen van rechts niet
geporteerd voer de handhaving 'van a'le
leden der Regeering. Maar spreker betreurt
het, dat hei kabinet niet voor dc-n verkie-
shigsstrijd de lijn van zijn arbeid vooruit
duldeVrjl; heeft getrokken.
Spr. be-hande.t dan de vraag, of de pre
mier per se Minister van Binnenlandsohe
Kaken moet zijn, en ontkent zulki rader
verwijzing naar vroegere k bine ten. Wijders
vestigi -spr. er de aandacht op, dat twee
der leden van het kabinet van 1921 niet
pja teruggekererd.
Het huidige kabinet staat echter op oen
andere basis dan in 1918; dat hebben de.
Ministers van Arbeid en van Onderwijs reeds
getoond te begrijpen. Spr. is, hoewel Chris-
vdük-Historisch in merg cn been, niet be
leid alles goed te keuren wat het kabinet
doot, en daarom keurt hij niet goed, dit
de Kroon verschillende Raadsleden nseft ge
hoord over het aanblijven vj.u het kabinet,
voordat dit zjjn ontslag had ingediend: Dat
is in strijd met do parlementaire gebruiken.
Spr. critiseert de houding van den Vrij
heidsbond, die in de eerste plaats op Uie-
vers winst uit is.
Over het niet-hooren van vertegenwoor
digers der rechtsche fracties der Eerste.
Kamer bij de crisis, is spr. zeer slecht te
spreken. In Engeland is de practijk an
ders; daar kent men ook aan hrt Hcogerhuis
politieke betreekenis t-oe. '1 Is iutusscben geen
krenking van rechten; maar daardoor draagt
'de Eerste Kamer geen verantwoordelijkheid
voor de kabinetsformatie en dien ten geve ge
staat de Kamer voTaM vrjj tegenover
jhet kabinet: het is g ,-1 kabinet vin ons,
'.Van wijsheid en voor.'.ich.ig.eii g.tugtdezc-
gedragslijn intusschon zeker njat. Maar de
vrijheid van de Kamer b jjkt u'.t de verwer
ping van een aantal wetsvoorstellen van
Idit kabinet en zelfs de arbeidsgeschillen-
wet is nog niet safe. Evenwei spreekt mr.
De Vos zijn leedwezen uit over de onver
schilligheid van het kabinet tegenover de
Eerste Kamer.
De inzichten van een Idenburg, een yer-
•heyen, oen De Gijsefciar moeten van be-
teekenis zrjn voor een kabinetsformateur c-n
he.u over te slaan i3 oen politieke fout.
Bpr. zegt dit, omdat de Chr.-Historische
leden deze-r Kamer zich algeheels vrijheid
tegenover dit kabinet voorbehouden. Wel
willen zij met vertrouwen de daden van
flit kabinet afwachten, zjj hebben vertrou
wen in den minister-formateur, en zeker
in het beleid van den Minister van Binnen-
Jandsche Zaken, in de scherpzinnigheid van
flen Minister van Justitie, ook in den nieuw
opgetreden Minister van Waterstaat. Spr.
juicht het toe, dat bij de opheffing van
een Departement Landbouw is ingedeeld bij
ipinncnlandsehe 'Zaken.
Hjj betoogt, dat legen den rroageren Mi
nister Van JJsselSteijn een Hetze heeft ge-
heerecht; waarbij sommige Kamerleden tegen
hem met_ brutaliteit en astrantigheid optra
den. Trouwens, de toon van sommige volks
vertegenwoordigers tegenover Mini.tere acht
spr. meer dan een schandaal Spr. wil hier
tegenover erkennen, dat de heer Van IJssel-
steijn het land groote- diensten heeft be
wezen.
Spr. waarschuwt tegea onbillijkheid tegen
over de mannen van links, al hebben in
vroeger tijden de geestelijke, voorgangers
van den Vrijheidsbond alle macht opgeëisci.t
op grond van hun supvema'.ie, en de men
nen van rechts met minachting beschouwd
e:i bejegend, ze vilain gepersecutervd cn
art. 5 der Grondwet als niet geschreven
voor hen beschouwd.
In hun zelfvoldaanheid hebben de libe-
raiisten nooit iets begrepen en erkend van
hei geestelijk levenbij anderen. Men kan
van hen geen kwaad genoeg zeggen.
Laten Kabinet en rechterzijde d aruit loe
ren om rechtvaardig en zachtzinnig jegens
de tegenpartij op te treden. De ware demo
cratie vindt men bij hen, omdat zij de
vare rechtvaardigheid b.ztten, ei in zoo
verre acht spr. zichzelf een demo-.ra t. Men
mag liet echter den liberalisten vergeven
waar zij de souvereiniteit Gods op zijde
hadden gezet.
De an.ithese, door dr. Kuyp.r nam Ki en
gebracht, is daaruit- geboren, want erken
ning en drang naar toepassing van de Chris
telijke beginselen heeft do coalitie samen
gebracht en de antithese is levendiger on
re-ieler dan ooit. En diametraal daartegen
over staat de liberale leven.opvatting. De
sociaal-democratie heeft daarom do Chris
telijke arbeiders nog niet kunnen winnen.
L)e politiek der antithese brengt geen
scheiding, constateert dis slerhts; dat doet
alleen het streven der nieuwlichters, die op
den klasseslrrjd aansturen.
Spr. hoopt dus, dat de coalitie ia lengte
van dagen zal blijven voortbestaan ca eins-
gezind zal blijven.
Dat de Minister van Justitie in zijn hu
welijkswetgeving de gelegenheid tot echt
scheiding zoo beperkt mogelijk heeft ge
houden, is goed. Van 1912 tot 1921 is het
aantal echtscheidingen gestegen van 1055
tot 1988. Moraliteit gaat toch bovei kunde.
Wat de bezuiniging betreft, Nederland
lieslt eenige jaren het schouwspel to Zien
gegeven van een geMsmjjüng zon Her W6.r-
ga. Wij zijn daaraan allen schuldig; wij
weten nu hoe het niet moet. Wij nebben
ons tevreden te stellen mot esn minder goede
behartiging van alle belangen. Zeis op het
stuk van produotieve uitgaven mozt bezui
nigd worden. Het is hard, doch noodzake
lijk. Het sociaal wenseheljjke behoort te
wijken vcor het financieel noolzalce ijke. Met
reactie heeft dit niets te maken. Van de
soc.-democraten verwachtte spr. niet veel1,
doch de vrjjz.-democraten zijn h?m tegen
gevallen. Niets dan windmakerij. Als Over-
ijseisch plattelander do:n zij hem denkon
aaii liet magere hoen in het gedicht:
Veel gepraat en weinig doen
Is gelijk esn mager hoen,
Dat veel kakelt op den stok,
Dooh geen eb legt in het' lioic.
Het is geen kunst om het onderwijzers-
corps bijv. in het gevlei te komen. Zij
staan echter de bezuiniging in den wpg
door c-en algeheele absentie van .zedHrjken
meed. Spr. had hen niet voor zoo verpoli
tiekt aangezien.
Op legc-r en vloot is veel te bezuinigen,
doch voorzichtig beleid is geboden. De out-
v.'apeningsleus is ecu ergerlijke onoprecht
heid, Ook voor do binnenland scha rust is
een leger noodig. Niemand gelooft toch wel
aan mr. Troelstra's verlangen naar rust,
Spr. zal zich ten minste piet door zijn
praatjes in §laap laten wiegen. Zoolang mr.
Troelstra, die zijn misdadig plan niet tan
uitvoer heeft kunnen brengen, nog in de
8.D.A.P. wordt geduld niet alleen, tnaar
daarin ook 'n voorname plaats inneemt, zoo
lang mr. Van Eek nog in „Het Volk" schrijft,
dat de S.D.A.P. oen revolutionnaire taaK
beeft, zoolang zal een weermacht noodig
blijven, om Troelsira en con.ortan legen te
houden voor het geval hij .zich weer ver
gist, wat hij zeker zal doen> als de kans
schoon lijkt.
Met bezuiniging alleen komen wij: er met
eens.Een ander belastingsysteem en eea
andere mentaliteit moeten er komen. Do
directe belastingen zijn zoo hoog, dat zij
kapitaalvorming in den weg staan. De suc
cessierechten zijn exorbitant lioogj De klach
ten daarover zijn niet van de lucht. Spr.
hoopt, dat de door dei» Minister in uitzicht
gestelde verlaging d,er successierechten spoe
dig ral worden ingevoerd.
De heer VAN LANSGHOT (R.-K.) trekt
een vergelijking lusschen den toestand na
dezen oorlog en dia» na de Napoleontische
ooriogcu. Ook toen depreciatie van het ruil
middel, ook toen malaise. Mo t de Regee
ring ingrjjpen in den noodtoestand der in
dustrie'/ Moet hst zijn vrijhandel of be c' er-
ruing? Het is langzamerh nd gewo d n een
kwestie van opportuniteit, ni.-t een van pre
cipe. De toestand in Noord-Brabant is On
houdbaar voor de industrie. Spr. is teleur
gesteld o»er wft de Regeering voor da
industrie heeft jgeda^n in dezen tjjd. De
maatregel, nu door de R geering voorge
steld ten aanzien' van dm in rijer van schoe
nen, komt to laït en is nht uitgebreid ge
noeg. Indien men de Nederlandsche iadu irie
wil beschermen, moet men niet de wet ge
bruiken. De wet is stroef ea komt vaak
to laat. Daarom moet da R.gearing ineel
becoegdlie'd aan zichzelf houden.
De vergadering wordt v.rdaugd tol Woens
dag één uur.
(Vervoeg van gisteren).
Begrootiag, Posterijen, Telegrafie, Telefonie.
Voortgegaan ■woredt met de begrooling
van Posterijen, Telegrafie en Telefonie.
De algcmeeuc beschouwingen worden
voortgezet.
Dc Minister van Waterstaat, de heer
VAN SWAAY, bespreekt allereerst de ta
rieven. V\Tat kost eigenlijk een brief aan
transport, cn welk gedeelte zijn dio kosten
op de totaalkosten Aan het tot-stand-bren-
gen van een brief? Spr. gelooft, dat <lit
deel gering is en in vergelijking met den
toestand vóór den oorlog niet lioogcr dan
toen. Vermindering van do tarieven, bijv.
met-25 pCt., brengt stellig niet een aanzien
lijke vermeerdering, die het" verlies op
heft.
Als dat niet het geval is, dalen dc in
komsten van het bedrijf. Wanneer het
hot briefport et. werd A'crlaagd cn het
vervoer bleef hetzelfde, dan zouden dc in
komsten met 9 millioen verminderen. Wan
neer het vervoer met 10 a 20 pCt. vermeer
derde, dan "daalde het bedrag tot 6.1 mil
lioen. In het allergunstigste geval, dat men
zich kan denken, bedroeg de vermindering
ruim 5 millioen. Spr. is dus huiverig voor
verlaging cn hij is altijd nog bezig te over
wegen wat gedaan kan Avordcn. Een voor
stel ls al gedaan aan den Minister van
Pin ancien.
Spr. ontkent, dat er vrees behoeft te
bestaan, dat alle kleine kantoren worden
opgeheven. Men is nog steeds bezig stuk
voor stuk <Js opheffing te overwegen. Even
eens wordt met omzichtigheid tc werk ge
gaan bij het vervangen van groote kanto
ren door kleine.
In zake de afvloeiing en de geheime cir
culaire, zegt dc Minister, dit hij dc voor
gestelde regeling als leiddraad wilde aan
vaarden. Van een circulaire was spreker
aanvankelijk niets bekend. Met eenige pas
sages was spreker liet niet eens cn enkele
v, aren in strijd met cis bedoeling der Regee-
rliïg. Dc Avn. directeur-generaal wist ook
niets van dc circulaire af. (Beweging). Er
was ©en bespreking geweest met de inspec
teurs en beslot.cn was, dat dezen in hun
inspectie mcdedceling A'an dc resultaten
zouden doen. Eén van hen clced dfit por ge
heime circulaire.
Het geval-Stürkopp zal de Minister thans
niet bespreken, omdat die zaak in onder
zoek i?.
De Minister heeft dc Maatschappij van
Geneeskunde gevraagd een commissie van
onderzoek aan te wijzen! H-et was hier geen
arbitraire zaak en dus was het het stelsel,
dat mevrouw De Vries—Bruins wensch'te.
Publiciteit zal dc Minister aan het rap
port gaarne geven, omdat deze zaak in liet
openhaar is behandeld en dus in het open
baar dient te w-orcDn uitgemaakt.
Voor streckwetïen Voelt do Minister
A'ocl, maar de streek moet niet te groot wor
den, gdijk de heer Wcitkamp wil, want
op die manier wordt heel Nederland één
streek.
Over de kwestie van dc gehuwde ambte
naren Avil do Minister niet veel zeggen,
omdat dit een punt is van algemeen Ile-
geeringsbclcid. Tweemaal salaris in één
gezin verdient eerder inkorting dan het
salaris van het hoofd \*an een gezin. De
gevolgen van een dergelijke methode mo^fc
men niet onderschatten. Spreker zal daar
op niet verder ingaan.
Of de nieuwe postzegels mooi of lcclijk
zijn, wilde de Minister niet uitmaken. Hij
wist niet anders te doen dan zich neer to
•leggen bij de uitspraak der deskundige
jury.
Tegen dc instelling van een commissie
voor de reorganisatie van het gewone be
drijf d?r P T.T heeft spr. op dit oogenb ik
bezwaar.
De motie-Van Braambeek ondervindt hij
.spr. geen bezwaar.
Oütwerp-Boon.
De VOORZITTER stelt voor het initia-
ticf-voorstel-Boon tot wijziging der Kies
wet morgen bij den aanvang der vergade
ring aan de orde tc stellen.
Conform besloten
P.T.T.-begrooting,
Enkele leden rcpliceeren.
Mevrouw DE VRIES-BRUINS (S.-D.)
vraagt of dc Minister nu bereid is dc op
dracht aan dc Commissie voor de zaak-
Stürkopp uit te breiden tot onderzoek van
de door ambtenaren ingediende klachten.
De heer BEUMER (A.-R.) dient een mo
tie in, waarin gevraagd wordt dat bij r.e
afvloeiing van personeel in de eerste plaats
gehuwde vrouwelijke ambtenaren voor ont
slag zullen worden voorgedragen.
De VOORZITTER stelt voor deze motie
aanstonds in Behandeling te nem r.
Do heeren KETELAAR, DRESSEL-
HUYS Cn mej. GROENEWEG vragen uit
stel van behandeling.
De VOÖRZITTF.R heeft tegen uitstel
geen bezwaar.
Do heer BEUMER (A.-R.) vraagt omnici
de!'ijke behandeling.
De heer KETELAAR (V.-D.) stelt voor
deze motie onmiddellijk na het Paasch-re-
Ccs te behandelen.
liet voorstel-Ket-Maar wordt verworpen
met 09 tegen 00 stemmen.
De motio komt dus aanstonds in behan
deling.
Do heer TILANüS (C.-H.) verklaart bezwaar
Ic hebben tegen de schepping van den rang van
administrateur. Dit is weer een noodeloozc op
schuiving van het corps dor hoogere ambte
naren
Mej. GROENEWEG (S.-D.) zet haar stand
punt uiteen ten aanzien van de gehuwde amb
tenares. 'Het dienstbelang dient altijd den door
slag te geven bij de regeling van de afvloeiing.
Dczo afvloeiing is oen noodmaatregel en dat
dient in het oog te worden gevat. .Hot eerste
moeten zij in aanmerking komen, die het minst
zwaar getroffen worden door het ontslag. Spr.
acht het voorgestelde systeem zeer willekeurig
en zij is or stork tegen.
Mevr. BAKKER—NORT (V.-D.) sluit zich
bij de vorige spreekster aan.
Mej. WESTERMAN „(V.-B.) acht een alge
meen en regel niet gcweascht en wil olkr geval
op zichzelf belrandelcn.
Do MINISTER dupliceert.
Nopens do motic-Bcumor zegt spreker, dat
hij niet gelooft, dat het verstandig is zóó ver te
gaan, als in deze motie wordt gevraagdDo
6trókkiing gaat to ver en deze motie is niet los
to maken van het overige Rijkspersoneel. Hij
kan dus do aanneming niet anders dan ont
raden.
Do hoer BEUMER (A.-R.) zegt, dal zijn
motie als regel is bedoeld en dat uitzonderin
gen mogelijk zijn.
Do motie-Van Braamhoek (afschaffing port
vrijdom) wordt aangenomen z. h. st.
Mej. CATS (C.-H.) verklaart tegen dc molic-
Boumer te zul'lcn stemmen, omdat deze veel te
incidorvtoel is ingediend, cn een <to voire strek
king hoeft.
Do motie-Beu nier wordt verworpen mol 48
tegen 20 stemmen.
De heer DRE.SSELHUYS (V.-B.) vraagt den
Minister meer soepel tc zijn tegenover amateur-*
radio-telegrafisten.
Do MINISTER zegt alsnog overweging loc.
Het ontworp-begrooting wordt goedgekeurd*
Wijziging der Registratierechten.
rAan dc orde is het voorstel van wet van dcii
heer Duys c.s. tot wijziging der Regis tra tic wet
1917 cn het wetsontwerp lol wijziging der Ro
gisraliewot 1917.
Do algemccne beschouwingen woiden ge*
opend.
De heer DUYS (S.-D.) is zeer tevreden, dat
de Minister tot spr/s zienswijze is bekeerd. Hij
betreurt alleen, dat dc Minister oen compen
satie wil Hij trekt zijn ontwerp in ton gunstd
van dat der Regeering.
De hcor MIGHÏELSE (R.-K.) juicht hot ont
werp too. dat hij boter acht dan het ontwerp-
Duys. Hij wenscht alleen do vrijstelling bij
veiling van visch to beperken tot visch. dio door
Nederlaiidsoho schepen is aangevoerd
Dc heer LOYINK (C.-H.) vraagt eenige in*
lichtingen over de regeling voor de visciiveilin-
gen.
De Minister van Financiën, dc heer DE GEER
verdedigt zijn houding met de indiening van
dit ontwerp.
Do vorgadering wotcII verdaagd lot Woei3da&
één uur.
(Builen veraniwoordelijkheid der Reductie).
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
V nilveibranding.
Mijnheer fle Redacteur,
Verzoeke c-en kleine p'.aals vopr nnjm
klacht over de zegenrijke werking onzer
hygiënische stedelijke vuilverbranding.
Nu sedert een paar degen de wind onz#
lichting uitwaait, genielen wij het twijfel
achtige genoegen, nog weer eems te onder
vinden, dat het vuil, hetwelk de vuilnismaa
aun de deur weghaalt, door de ramen van:
slaapkamers, keukens en andere plaatsen,
waar licht -en lucht most binnen komen,
als vuile asch en rost naar binnen komt.
Ilc meen, dat onlang» een adres 13 ingediend
bij B. en W., om dezen toestand te ver
beteren.
Nu is mijn bedoeling, om door dit stukje»
de aandacht van de autoriteiten op dezen
wantoestand te vestigen. Mocht het niefl
helpen, dat dan de wind uit een ghderert
hoek ga waaien; wie dan de gelukkige maan
weer zyn!
U dankend voor de plaatsruimte,
Een K or t e Ma re-b© won er.
Leiden, 19 Maart 1923.
Toch al te bar!
Geachte Redactie.
Wilt U ondergetcekondo eonigc plaats*
ruimte schonken? Rij voorbaat hartelijk
dank.
Ds. Den Hertog heeft Vrijdag 1.1. een
redo gehouden voor dc Horv. (Geref.)
Staatspartij in het geboiuv „Prediker.''
Genoemde spreker heeft in dio rede ,,pcr*
tinentc onwaarheden" gezegd, over hetgeen
op de laatste algemeen© vergadering van
d^ Christ.-Hist. Unio is voorgevallen. Daar
ondergetcekondo afgevaardigde was voor
Leiden, op die laatste algcmccnc vergade
ring der Unie, meenfc hij even te moeten
profcesteeren op deze wijze, want de H. G«.
S. staat geen dcbat~toe.
Ds Den H. heeft het navolgende ge,zegdf
„Hefc bestuur der Unie durfde er niet te*
gen te protcstcercn, dat een Roomselio Unï
versitcir Avcrd gesticht met geld ecner ge*
meent e, clat ook door Protestanten- wordti
opgebracht" verder: „ds. Kromsigt en ds.
Bnkk'er kwamen van een koude kermis.'*
Nie ts is minder waar. De motie Kromsigt^
Bakker, welke a. nrotcstcerde tegen hefi
besluit, van don Niimoegschen Gemeente*
raad, b. hulde bracht aan cD actie der
C.-H. aldaar; is met algemeenc stemmen
aangr-nomen op de algemeenc vergadering
van de C.-H. U. Aan deze. motie hadden
dc beide predikanten echter ccnigc consi
deraties verbonden, Avaarvan de draatrwijd-
Roman van G. HARDWIG.
50)
„Naast elkaar, dat is goed gezegd," zei
iïij scherp. „Doe alsof je tien jaar ouder
was, dan gaat het heel gemakkelijk. Nog
wel opgewondener naturen hebben zich in
dien tijd gekalmeerd.
Als u wist hoe u mij mattelt met deze
levenswijsheid", zei hij haastig. „De zaak
ls voor mij toch zoo eenvoudig. Ik neem
mijn ontslag cn ga op reis."
„Mijn zoon, mijn Beste jongenriep ere
Barones verschrikt. „«Aan mijn leeftijd denk
je niet meer?"
Hij beet zich op de lippen. Maar zijn in
nerlijke opwinding Avas te groot; liij kon
zijn woorden niet bedwingen. „Als maar
een beetje aan mij en aan mijn liefde voor
Mia had gedacht, dan zouden wij nu niet
zoo tegenover elkaar zitten als nu het ge
val is. U hebt zelf verwoest, wat u hadt
kunnen ophouwen. En dat is de reden, dat
hefc geloopen is zooals hefc is geloopen."
Toen zij onder de poort doorreden, duw*
de hij het portier zenuwachtig open. Nog
voordat de koetsier*; van den bok kon af
komen, was hij uit hefc rijtuig gesprongen.
Den volgenden middag reed Mcrsbach
V nogmaals naar de stad, om bij den Erfprins
('«oen bezoek af te leggen. De herfstzon scheen
£mofc zomerwarmte over de velden en wei
dden. Enkele vlinders fladderden nog om
bloesems, die zonder geur stonden tc
verwelken. Onvermoeid fladderde de lecu-
werik rond onder den blauwen hemel.
Voor Richard von Mersbach bestond dit
landschap niet. Hij zag de heido A'oor zich
liggen, de roode heide, cn den oudon vor-
gancn pijnboom met zijn verdorde takken.
En daaronder zag hij zoo heel duidelijk,
zoodat hij meende slechts dc hand te be
hoeven uit te strekken om haar te berei
ken, dc schuwe Mieze van vroeger, den
erikakrans in het blonde haar, den poedel
naast zich.
Deze gedachte kwam als een droom over
hem. Daar hield het rijtuig stil voor het
erfprinsehjk paleis. Mcrsbach passeerde
haastig de schildwachten in de voorhal, cn
omdat hij zijn naam niet in hefc presentie
boek behoefde tc schrijven, maar persoon
lijk zou worden ontvangen, liep hij dc mar
meren trap op naar de particuliere kamers
van het Erfprinselijk Paar. Boven op dc
gang word een deur geopend. Toen hij op
keek, stond Alexandra Louise in dc deur
opening.
Zij riep of Avenkte hem niet. In haar blik
echter lag een bevel, waaVaan hij zonder
hefc zelf te willen gevolg moest geven.
Hefc was dezelfde kamer, waarin hij zich
nu bevond, waar hij en zij eens zoo ver
liefd waren geweest.Aan gindscbe tafel
hield zij toen de kosfcuumplaten in de
hand, toen zij Mia's onschuld on onerva
renheid als een bolwerk ffeussdhen haar
sohuld en de jalcorschheid van haai* mail
schoof.
Do weelderige pracht van do zaal, doze
bijna overladende hoeveelheid kostbaar
heden, die dat, wat eon veel verlangend
vrouwenhart, een strewendo geest tever
geefs zoekt, moesten vergoeden, de warme
geur, die alles als in een opiumdroom
deed voorkomen, loodzwaar drukte liet op
Mershaehs wilskracht en geheugen.
Zij stond voor hem, d<fc handen in elkaar
geslagen, afgemeten en opgewonden te
gelijk, buitengewoon mooi in haar teerc
bleekheid.
ï>c nauwsluitende rouwjapon deed haar
teer© vormen prachtig uitkomen.
Onder dc half gesloten oogleden uit,
richtte zij haar donkere oogen op Mers
bach. En terwijl zij het deed, kwam liet
oude, trillende lachje om haar lippen, dat
hem toentertijd zoo in dc war had ge
bracht.
„Waarom hob j© met dat aangedaan?"
Hoe zacht deze woorden ook klonken, toch
greep deze vraag hein ten zeerste aan.
„Waarom? Ik heb het niet kunnen begrij
pen."
„Hefc oogenblik van het gevaar gaf mij
deze ingeving."
Zij haalde A'erachtelijk d*o schouders op.
„Hefc oogenblik! En daarvoor lijden, ho
pen en wagen wij, opdat het eerst© het
beste oofgenblik ons overmeestertUit
deze verwarring koenen wij niet weer uit,
u *ook niet. En wij vragen hefc meo
Haar stern, dio anders zoo heerschzuch-
tig en scherp kon klinken, eindigde nu in
fluisteren.
„Ik verzoek Uw Koninklijke Hoogheid
mij die. rechtvaardiging te besparen," zei
Mersbach, hefc ingehouden verdriet duide
lijk in deze woorden latende klinken.
Zij lachte scherp. „Was je daarvoor
reeds bang? Omdat- da roos eeniga door
nen "heeft, daarom maar liever geen roos?
Ik wil hefc eahter weten," ging zij gobie-
<Amd voort cn een hartstochtelijke flikke-
riAff deed dc weemoedig© uitdrukking uit
haar oogen verdwijnen, „waarom u de
klucht Ar«>rt«zelte, terwijl u tooh wist
Haar stem stokte.
„Mijn recht, het recht van mijn hart
was nietig
„Nietig," vroeg zij haastig, „na dat,
wat ik u schonk?"
„En wat ik nimmer zou mogen bezit
ten." Hij trachtte zich zoo goed mogelijk
te houden. „In den strijd tegen een on
grijpbaar geluk nam ik mijn toevlucht tot
oen gewetensvraag. Ik dwcmg mij uw
vorstelijke voornaamheid to vergeten en
slechts de vrouw in u tc zien, diio bij een
ander behoort. Tot deoo vraag nam ik mijn
toevlucht: In hocwerro mag een man A'an
eer zich vergeten en zich laten gaan te
genover anderen, wicn hij achting cn eer
bied is verschuldigd
„En nu moet ik eerlijk bekennen
nog een andere vraag kwam bij mij op,
nl.Wat moest er Aran komen?"
„Wat wij- or van maakten," zei Alexan
dra Louise scherp.
Hij haalde diep adem. „Het mocht niet
zoo zijn
„En.zijn wij er nu beter aan toe?" vroeg
zij diep bedroefd. „Ik ben zoo vermoeid
geworden, zoo zielsA'crmoeid. En op uw
voorhoofd staat ook geen geluk to lezen."
Zij drukte haar hand zacht tegen haar
borst, terwijl een groot verlangen naar
hefc warme Zuiden bij haar opkwam.
„'b Is zoo wonderlijk," zei peinzend.
„Tc midden der zonnige schoonheid van
Italië 'heb ik in mijn droom een groot
Noorscb rijk voor mij gezien, onmetelijk
groot en rijk bevolkt. De lucht was zoo
frósch en koud. Rondom do zee met haar
gezondmakende winden. En in dit land was
ik Koningin, allecnheeracherog. Ik had
liefde en verlangen laten varen on gaf het
volk dat, wat ik zelf niet kon vinden:;
Geluk!"
Hij nam haar hand, die slap neerviel,
en kuste deze eerbiedig.
„Sneeuw op gloed!" zei ze lachend.
„Het was een mooie droom, zoo heele*
maal zonder onrust, ik had niet meer dat
stokkende, gejaagde gevoel in mijn baret,
dio trerurigo neiging om al dat gesprodk.
van houten marionetten door booaheid te
wreken, het hoofd bezig, het hart met
meer. En '6 avonds Avas do laatste gedach
te bevrediging cn niet meer ergernis!
Droomcn, drooracn
„Deze droomcn zijn gevaarlijk," zei hij,
met warme deelneming in haar bleek ge
laat kijkend. „Want- zij drijven heen over
den weg, waar werkelijk geluk cn tevre
denheid heer.sohen."
„Ik heb dab geluk niet gevonden," zei
ze zacht. „En ik zal het ook nimmer viinr
den. Toen ik A'oor het eerst in hefc leAieo
rondkeek, geloofde ik, dat hefc mij ten
dtecl moest vallen. Want, zoo meende ik,
het geluk, dat zooveel gekwelde en arme
menöchen beschoren wordt, zou tooh in dö
eerete plaats aan hooggeplaateten ten deel
moeten vallen. Nu weet ik het avcI beter;
nu weet ik, dat do staatsman gelijk had,
die beweerde, dit prinsessen al zoo be*
voo it echt waren boven andere menschen*
kinderen, dat zij niet ook nog aanspraak
zouden mogen maken op eigen keuzo vaü
het hart en op geluk,"
„Ik kan geen woorden vinden A'oor lief
verdriet, dat deze woorden bij mij teweeg
brongen," zei Mcr^baoh, terwijl hij nog*
maals de hand der Prinses aan rija lippen'
bracht, „cn niemand, dio mijn verlangoMr
naar rust en tevredenheid
