Geneeskundige Brieven.
RECHTZAKEN.
LAND- EN TUINBOUW.
KUNST EN LETTEREN. V
yoor die jongens en liun moeders. Als zij
die beschuldiging niet intrekt, liandhnnft
hij het woord.
De Minis te r van Binnen and-
se h c Z a k o n, de heer BUYS DE REE-
BENBROUCK, dupliceert. Hij betoogt,
nogmaals, dat dit ontwerp is een com
promis, in de Staatscommissie verkregen
tusschen personen van rechts en links, en
daaraan houdt epr. vast.
Geen der beide moties kan worden aan
bevolen. De motie-Marchant (niet verder
gaan dan toezicht voor minderjarigen)
•wordt verworpen met 50 tegen 24 stem-
re^n Rechts tegen links behalve de heer
"Van Gijn en mej. Van Dorp en de heer
Ter Hall.
D? motie-Kersten (absoluut bioscoop
verbod) wordt verworpen met 74 tegei
ptemmen. (De heer Kersten is afwezig.
Geroep: Hij is naar den bioscoop!)
De vergadering wordt verdaagd tot
Vrijdag één uur.
Sociale verzekering. III.
(Nadruk verboden.)
Wanneer er eenmaal een ziekteverzor-
gings- en invaliditeitswet bestaat, kou
men meenen, dat de vraag gerechtvaardigd
was^ waarom er nog een afzonderlijke on
gevallenwet noodig is. Immers, door een
ongeval worden toch de lichamelijke, afwij
kingen veroorzaakt, die soms blijvende in
validiteit ten gevolge kunnen hebben. Zijn
dc ziekte- en invaliditeitswetten dan niet
in staat hierin te voorzien?
Dat op deze vraag ontkennend geant
woord moet worden, ligt hierin, dat de on-
gcvalszaken in aoo vele opzichten iets bij
zonders vertoonen, c3at het daarom beter
bleek, er een afzonderlijke wet voor te
maken. Dc wet spreekt van bedrijfsonge
vallen. Daarin ligt reeds opgesloten, dat
het bedrijf de oorzaak van het ongeval is
dat liet bedrijf dus aansprakelijk voor ue
gevolgen gesteld moet worden, en dat do
werkgever moreel verplicht is, een zóó
hooge premie tc betalen, dat <Ie door het
ongeval geleden schade zoccveel mogelijk
.vergoed wordt. Dit v. s wel de voornaam
ste factor voor een aparte wettelijke voor
ziening.
Eerst do ervaring heeft geleerd, dat er
nog een andere factor van veel grooter
gewicht bestaat, waarom de ongevallen
een afzonderlijke behandeling verdienen.
Deze factor is van zuiver geneeskundigen
aard. Daaraan is het toe te schrijven, dat
dit punt menigmaal onvoldoende of in het
geheel niet begrepen wordt. En tevens is
daarin de rechtvaardiging gelegen, om er
hier iets uitvoeriger op in te gaan.
Een van de meest gewone gevolgen van
teen ongeval is eon wond. In het algemeen
wordt hiermee bedoeld de opheffing van
den normalen samenhang der verschillen
de weefsels. Wanneer tevens de huid er
bij gescheurd is, spreekt men van een
open wond. Is alleen het bindweefsel en
zijn andere, onder de liuid 'gelegen, deelen
getroffen, dan spreekt men van kneuzing.
[Verder onderscheddt men beenbreuk, ont
wrichting, als de stevig© banden, die twee
of meer beenderen aaneen houden, ver
scheurd zijn, zenuw-, pees- en spier-ver-
sehcuring, enz. Zijn bloedvaten geopend
dan ontstaat bloeding, onderhuidsoho
"bloeduitstorting of, als het bloed in borst-
of buik-holte wordt uitgestort, inwendige
bloeding.
Gelukkig kunnen wonden genezen. Dit
5b een wondermooi proces, waardoor haast
alles zoo precies terecht kan komen, dat
het in geen enkel opzicht minder is dan
het vroeger was. Hoe een snedo in db hum
kan genezen, weet wel iedereen. Ook weet
ieder, dat een gladde, gesneden wond, zoo
als b v. dc operateur er een ir°akt, in on
geveer oen weck geheel gesloten kan zijn,
en dat andere wondjes, die gaan etteren,
soens langeren tijd noodig hebben, maar
ten slotte toch ook niet veel meer dan een
onbeteekcncnd litteeken achterlaten. Om
<Üt te bereikon, heeft de arts slechts te
zorgen, dat de verscheurde dfèelen weer
behoorlijk tegen elkaar aan komen te lig
gen den zorgt de natuur wel voor de rest.
Wel heeft hij er ook nog op te letten,
dat er geen verkeerde stoffen in de wond
komen, waardoor wondziekten zouden kun
nen ontstaan.
Vele artsen vergenoegden zich met deze
behandeling en bereikten daar me er inder
daad een keurig anatomisch herstel. Dan
was men uiterst tevreden en de patiënt
word als geheel genezen ontslagen of de
patiënt ook zoo tevreden wasof bleef,
daar werd niet veel aebt op geslagen. Mis
schien vond deze zelf, dat het cr wel bij
zou bohooren, dat zijn been, dat een aan
tal weken in hot gipsverband had geze
ten, nog flink stijf was, en dat zoowel de
voet als de knie lang zoo goed niet bewo
gen kouden worden als aan do andere zijde.
En wanneer iemand een vinger had ver
wond, waarvoor dc geheelc hand geduren
de ccn paar weken verbonden en in een
doek gedragen werd, dan werd er weinig
nota van genomen als het polsgewricht en
dc andere, gezonde vingers stijl waren ge
worden. Dat zou op den duur wel beter
worden 1
Inderdaad op den duur verbeterde veel.
Maar de ware bet-eekenis van <ïat alles
kwam eerst aan het licht door de on geval
len veiickering. Zoolang do verzekerdeniet
zijn volle werk kan doen, moet hij gelde
lijk© schadeloosstelling ontvangen- Hierbij
geldt niet één grens (1/3), zooals bij de in
validiteitswet, maar wordt de schade in
procenten berekend naar gelang van wat
de werkman nog in staat is te doen. En
zoo moest het toen wél opvallen, dat voor
betrekkelijk geringe verwondingen zoo lang
en zoo hooge rente moest worden betaald.
Zoo was het de ongevallenverzekering,
leerde, dat naast het anatomisch ge
nezingsproces nog iets meer noodig was,
ten wel hot functioneel herstel. Zij leerde
tevens, dat behandeling van verwondin-
fffin yau hot bewegingsapparaat, voorna
melijk dus van armen en beenen, iets aoo
afzonderlijks was, dat het de moeite
waard mocht heeten, om haar met andere
specialistische handelingen op één lijn te
stellen. Bij <le enorme uitbreiding der ge
neeskundige wetenschap is het voor den
huisarts onmogelijk geworden om alle vak
hen in vollen omvang te beheerschen.
Vandaar, dat er zich zoo vele specialisten
hebben ontwikkeld. En al wordt er mis
schien wel eens iets overdreven, het wordt
thans algemeen erkend, dat de ongeval-
lengeneeskundo minstens evenveel recht
heeft om als speciaal vak te worden be
schouwd als zoo menig ander specialisme.
Thans zal het begrepen worden, waar
om het zoo doelmatig is ongevallenverze
kering afzonderlijk te houden. En wel
vooral, omdat de eerste behandeling dus
onmiddellijk of althans de eerste dagen na
het ongeval, dikwijls beslissend is vour
het gehecle verdere verloop. Er wordt dan
ook naar gestreefd om vanwege het ^er-
zekeringsorgaan een zoo uitgebreid moge
lijk toezicht uit te oefenen, dat zich di
rect na het ongeval doet gelden. Dit wordt
dbor alle deskundigen beaamd en wel in
heb bijzonder door buitenlandsche onge
valsartsen, dio de nadeelen hebben lecren
kennen van de daar geldende wetten, vol
gens welke de .ongevallen gedurende eeni-
ge weken eerst bij de ziekenkas, als wa
ren het gewone ziekten, behandeld wer
den. In Duitschland wordt dan ook door
de Bcrufsgenosscnschaften hoe langer lioe
meer gebruik gemaakt van het hun door
de wet toegekende recht, om de behande
ling van de ziekenkas over te nemen. Bij
de beste van die instellingen bestaat aoo-
doencJe een toestand, die overeen komt
met den onzen, wat niet wegneemt, dat
zich steeds meer en luider stemmen doen
hooren om de behandeling der ongevallen
geheel aan dc ziekenkassen te onttrekken.
Van deze ongevallenwet kan gezegd wor
den, dat zij werkelijk aan de verzekerden
geeft, wat naar billijkheid verlangd mag
worden. Onderzoek en behandeling hebben
zonder eenige beperking van methode,
duur of kosten plaats. Wat het beste is
voor den patiënt, gebeurt. Alle mogelijke
hulpmiddelen, die kunnen mettewerken om
de geschiktheid voor het werk te vergroo-
ten, tiot zelfs de meest ingewikkelde kunst
ledematen toe, staan aa de verongelukten
ten dienste. Ook wordt onderricht gege
ven in het gebruik van dergelijke kunst
middelen. En zelfs heeft de laatste wijzi
ging der wet d© gelegenheid geopend om
een verminkte in een nieuw beroep op
te leiden. In het algemeen is het aan te
bevelen, om na het herstel van een ver
wonding, indien eenigszins mogelijk, het
vroeger beroep weer op te nemen. Dik
wijls is dit echter absoluut onmogelijk.
Van een rangeerder bij het spoor, die een
been verloren heeft, kan men niet verwach
ten, dat hij weer rangeerder wordt. Welnu,
dan kan fyjj, als hij wil, in een'nieuw vak,
waarbij minder staan en loopen te pui
komt, op kosten van de Rijksverzekerings
bank volledige opleiding ontvangen.
De nieuwe wet bevat nog een belang
rijke verbetering. Bij volledige ongeschikt
heid om te werken wordt 70 pCt. van heb
loon uitgekeerd. Dit bedrag was vroeger
onder alle omstandigheden het maximum.
Thans kan bij hulpbehoevendheid, waar
door ook de huisgenooten misschien be
taalden arbeid moeten opgeven, de uit-
keering tot het volle bedrag van het loon
worden verhoogd.
Na het bovenstaande behoeft niet meer
uitvoerig te worden betoogd, dat de onge
vallenverzekering voel gold zal vorderen
en dat een hooge premie wordt gevraagd.
Dat is inderdaad onvermijdelijk. Maar nu
zien wij hier juist iets merkwaardigs, wat
bewijst, dat al dit aan premie opgebrach
te geld inderdaad goed besteed is.
De uitgaven voor de ongevallenwet kan
men in drie groote groepen splitsen: ad
ministratie, kosten voor geneesKunddge
behandeling (dokter, apotheker, zieken-
kehhuizen, verbandstoffen) en de gelde
lijke uitkeering aan de verzekerden. Do
inkomsten zijn de premies, die berekend
werden naar. het loon en naar het gevaar,
dat elk bedrijf oplevert. Elke vijf jaar
wordt de balans opgemaakt. Is er een na-
deelig saldo, dan moet de premie verhoogd
worden. Zijn er minder uitgaven, dan
wordt do premie verlaagd. De laatste ba
lans werd in 1917 opgemaakt. Toen waa
er overgehouden en kon de premie met
15 pCt. verlaagd worden. Naar hetgeen
thans verluidt, is er weer een belangrijk
overschot. Het lid van de Eerste Kamer,
Wittert van Hoogland, sprak in een vraag
aan den Minister zelfs van een mogelijke
verlaging met 40 pCt. Wat is hiervan de
verklaring
Met de stijging der loonen is de prenhe
natuurlijk hooger geworden. Maar ook de
uitkeering aan de verzekerden wordt bo
re-ken d naar het loon. Dit weegt dus on
geveer tegen elkaar op. De administratie
kosten zijn, geleidelijk, met de algeanccno
stijging der loonen toegenomen. Een deel
van deze toeneming komt op rekening van
.uitgebreider geneeskundige controle. De
salarissen der hiervoor noodige ambtena
ren worden tocih ook onder administratie
kosten geboekt. Het tarief voor dokters
en ziekenhuizen is sedert 1914 regelmatig
gestegen, dat voor do dokters echter sincis
Augustus 192-2 weer iets verlaagd; maar
dat kan nu nog geen invloed hebben. Hoe
is het dan mogelijk, dat zooveel geld kon
worden overgehouden? Hoewel niet door
een eenvoudig rekensommetje uit te mar
ken, mag men toch veilig aannemen, dat
dc reden hgt in de verbetering dter ge
neeskundig© behandeling. Niet alleen heeft
zich een deel der artsen meer specialis
tisch op dit gebied ontwikkeld^ maar ook
dringen de opgedane ervaringen meer en
meer tot de huisartsen door. En vooral is
een streng en regelmatig toezicht der bij
de verzekering aangestelde geneesheeren
in staat om veel onheil te voorkomen.
Zoodoende wordt bij ee<n gelijk getal on
gevallen de genezdngsduur soms verkort.
Dit is echter niet altijd het geval. De ana
tomische genezing ie veel sneller bereikt
dan het functioneel herstel, waarop thans
alle aandacht is gevestigd. Maar wel wor
den minder gevallen „verknoeid-", en wordt
de arbeidsongeschiktheid, die ten slotte
overblijft, niet zoo groot als vroeger. En
dit vindt uitdrukking in de mindere ren
te, die behoeft "te worden uitbetaald. Yoor
een deel wordt ook bespaard, omdat het
strenge toezicht er voor kan waken, dat
onnoodig of onnoodig lang wordt uitge
keerd.
Met recht vrnogen wij hier dus spreken
van een gunstige balans, nog niet zoozeer
alleen met het oog op het geldelijk be
drag, maar vóór alles, omdat daaruit blijkt,
dat de behandeling, die een door een on
geval getroffen arbeider in Nederland
krijgt, ,zich in goede banen bevindt, en dat
hier op gunstige wijze de volkskracht en
de volkswelvaart bevorderd wordt.
ROTTERDAMSCEE RECHTBANK.
Ecu rijkt' sclioonzaon.
Een jonge man, uit Alphen aan den
II ij n afkomstig, had door middel van een
advertentie kennis gemaakt met con gedi
plomeerd verpleegster, die in de hoofdstad
een penision hield. I-Ict pension ging niet
goed, de juffrouw wilde daarom huishcfud-
ster worden en de man uit Alphen hard haar
voorgesteld te trouwen en samen te gaan
wonen in de Wart van Arnhem. Hij vertelde
dat hij oen auto-verhui-jrinriohting in zijn
geboorteplaats heel goed had overgedaan en
daarom or good voer zat. Met de verpleeg
ster samen i's hij naar den vader van het
meisje tc Botterdam gogaan en heeft dien,
oneer het vaflsoho voorwendsel, dat het pen
sion nu gceid was over te dioen, maar dat er
■geld ncodig was om achterstallige huur te
voldoen, f 150 weten af te troggelen. Later
heeft hij den vader nog eens f 100 afhandig
gemaakt, om een advocaat to betalen, daar
die verpleegster betrokken zou zijn -bij een
diefstal van wn.90h.goed uit een ziekenhuis
te Amatordam. Eu kort daarna had hij weer
f 23 van dien vader gekregen.
Do Alphenaar stond wegens oplichting
voor dc Rotterdamsdhe rechtbank terecht.
Hij had het gold geleend, zoo boweerde hij.
Van dc manier, waarop hij het had doorge
bracht, had hij aantedkening gemaakt voor
dfen xeeihtor-oommissaris. Daaruit volgde z. i.,
dut hij het ton bate van het meisje had be
steed
De officier, die die oplichting bewezen
achtte, cisdhte- twee jaren gevangenisstraf.
De verdediger noemde bekl. een fantast,
dio niet oplichtte, maar allerlei schoone be
loften deed. Hij bestreed voorts ide dagvaar
ding.
Uitspraak 1 Maart.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
De Kantonrechter alhier 'heelt veroor
deeld:
"Wegens dronkenschap: >CL de GT. Gogst-
geest II ol 1 dag;; J. v. V. zwervende,
13 Of 3 d. Wegens loopen op verboden
grond: J. v. S. Gzn,, Noordw/jkerhout, N.
D. Azn aldaar, W. A. F. v. d. Z., aldaar, J.
v. T. Hillegom, J. v. d. B. Jzn., Noordwijk,
H. de M., Rijnsburg, ieder tot 13 of 2 d.
We'gens overtr. der Jachtwet:: H. do M. te.
Rijnsburg {3 of 3 d. Wegens opgeven van
een valscken naam: O. H. de G., tot terug
gave aan de ouders. Wegens overtr. der Ar
beidswet: P. M. Noordwjjkerkout fl of 1
d.;; J. v. EL f3 of 3 d., B. A. v. U. f2
of 2 d. Wegens varen zonder vergunning:
N. V., Poeldijk, G. B. zwervende, K. M.
idem, ieder Jot f3 of 3 d. Wegens rjjden met
een motorrijtuig zonder licht: 6. ji© W., Den
Haag f5 of 5 d. Wegens rijden me.t een
voertuig zonder licht:: M. F. H. fl of 1
m. tuchtschool. Wegens rijden met een rij
wiel zonder bel: H. O. V. Voorschoten f3 of
3 d. Wegens rijden met een rijwiel zonder
licht: H. a W. Voorschoten f3 o! 3 d„ C.
P. R. v. G. f 1 of 1 d„ G. "D. 13 of 3 d.
CL H. de G. tot teruggave 3111 de ouders.
.Wegens overtr. der Pol.-verorJ. der gem.
Leiden: R. K., J. W. B., ieder tot fl of 1
d., B. J. F., G. v. W. ieder tot f0.50 of 1
m. tuchtschool. Wegens overtr. der Pol.
verord- der gem. Warmond: O. P. f2 of 2 d.
Wegens overtr. der Pol.verord. der gem.
Noordwijk: S. H., Noordwïjk fl of 1 d.
Wegens overtr. der Pol.verord. der, gem.
Katwijk: J. de R., P. v. D., W. K., allen te
Katwijk aan Zee, ieder tot f 2 2 d. We
gens dronkenschap: W. J. v. R. f 2 of 2 d.,
W. P. f 1 of 1 d., W. v. d. S., Rijp'.vetering,
L. G. N., Noordwgk aan "Zee, J. O. H. zwer
vende, W. J., feder tot f 3 of 3 d.
wegens loopen op verboden grond: J. S.
te NooretwijkerhoutIV. v. d. B. Azn.,
aldaarN. aldaarA. v. A N. Hzn.
aldaar; J. v. d. N. Hzn. aldaar ieder tot
f3 of 3 (1.J. C. B. aldaar; IV. H. B. al
daar tot terugave aan de oudersJ". O. v.
B. Katwijk aan Zee, f3 of 1 mnd. tucht
school; wegens een trekdier onbeheerd
laten staan: G. B. fl ol 1 J; wegons
overtr. der ArtïeieBswetP. IV. viermaal
f 1 of viermaal 1 d.wegens overtreding
der Jachtwet: T. O., Katwijk-aam-Zee, f5
of 5 d.wegens overtr. der Vleeschkeu-
ringswetG. L. v. c' B. te Noordwijk-
aan-Zoe, f5 of 5 d.wegens overtreding
der Trekhondenwet: C. v. d. V., Sassen-
heim, tweemaal f 1 of tweemaal 1 d.we
gens overtr. der IJkwet: J. de "W., Rijns-
burg, J. H. v. d. W., ieder tot f0.50 of 1
d.wegens overtr. der Boterwet: A. M.
f 15 of 5 d.wegens overtreding der "Wa
renwet: H. S. K., zwervende, f3 of 3 cL;
wegens te snel varen: J. B., Zaandam, £3
of 3 d. wegens overtr. van het Motor- en
RijwielreglementH. E., Leimuiden; H.
J den H., VoorschotenJ. N. Nieuw-
Vennep; J. D. de K., A. v. T., Haarlem
mermeer, ieder tot f 2 of 2 d."W. J. J.
den H., Stompwijk, f0.50 of 1 <1.wegens
rijden met een rijwiel zonder lichtP. J.
v. T., fl of 1 d.J. A. P., IV. v. D., H.
B., NoordwijkerhoutC. I., Noordwijk;
J. H. v. !R., ZoeterwoudeJ. v. K., Lisse;
J. y, li, "Wassenaar, ieder lot f3 of 3 d.
Th. M. L., Voorschoten, tot teruggave aan
cJe ouders wegens overtr. der Pol.verord.
der gem. Leiden; J. E. G. V. Ozn., H. A.
M„ J. v. d. N.M. J., J. K.. H. D. iecfcr
tot f 1 of 1 d.H. P. f 0.50 of 1 d. IV. II.
Rijnsburg, f2 of 2 d.J. P. tweemaal f 2
of tweemaal 2 d. H. D. f2 of 2 d.L. D.
f 1 of 1 d. W. J. v. B. f 0.5O of 1 d. IV.
F. F., A. F. H. S„ Amsterdam; H. v. d.
R., Oegstgeest; J. L. O.; G. D. ieder tot
f 1 of 1 d.L. C. v. d. v., J. v. K., Zoe
terwoude, ieder tot f 0/50 of 1 A P. P.
f 3 of 3 d.J. P. T. f 10 of 5 d.
wegens overtr. der Pok verord. der gem.
Nocrdwijk: H. v. d. T Noordwijk aan Zee,
f2 or 2 dg.; J. B. te Noordwijk aan Zoo
2 gïd. of 1 mnd. tuchtschool; P. v. d.
V. Pzn. aldaar 10.50 of 1 mnd. tucht
school; wegens overtr. der Pol. veiord,
'der gem. Katwijk: J. v. D. Katwijk Zee,
12 of 2 dg; wegens dronkenschap: W.
P., J. T., M, V., Katwijk aan den Rijn;
H. v. d. R. Oegstgeest; P. W. Ncorslwij-
keihout, ieder lot fo of 3 dg; "F. H. S.
fl of 1 mnd. tuchtschool; J. F. zwer
vende, f5 of 5 dg; wegens loopen op
verboden grond: J. v. S. Noordwijk, 13
of 3 dg; wegens strooperij: J. v. S. te
Noordwnk, f3 of 3 dg; wegens een trek
dier onbeheerd laten staan: J. v. D. Rijns-
burg, f2 of 2 dg; wegens een gewond
dier -arbeid doen verrichten: E. B. f5 of
5 og; wegens overtr. der visscherrjwet:
P. v. D. H. Leiderdorp, 2 maal f2 of 2
maal 2 dg; wegens overtr. van het motor
en rijwielreglementJ. N. Haarlemmerme/r,
11 of 1 dg; P. D. Roelofarendsveen, J.
H. T„ .1. do B„ N. B„ J. J. G.,
J. de Z., ieder tot f3 of 3 dg; G. N., H.
IC., ieder tot fl of 1 dg; H. Th. la R,
fO.50 of 1 mnd. tuchtschool; IV. J. K.
Zoeterwoude; H. K. Noordwijk, ieder tot
fl of 1 mnd. tuchtschool; wegens overtr.
der Pol. verord. der gem. Leiden: J. N.
Haarlemmermeer, f 1 of 1 dg; M. II. 2 maal
f2 of 2 maal 2 dg; D. IC.. II. de G„
ieder tot f0.50 of 1 dg; S. P., IV. v. d.
IV., ieder lot f0.50 of 1 mnd. tuchtsch.;
A. v. d. IV., B. N. ieder tot fl of 1 dg;
J. de B., G. F. liv. v. B. ieder tot 10.50
of 1 dg; wegens overtr. der Pof. verord.
der gem. Noordwijk: M. H., Z. v. d. Ik
te Katwijk Zee, ieder tot 11 of 1 dg;
Th. v. T., die terechtstond ter zake van
het rijden met een rijwiel zonder licht werd,
hoewel schuldig verklaard, niet gestraft.
Vrrgesproken werden: W. P. beklaagd
van overtr. van bet tramwegreglement; en
O. P. K., beklaagd van overtr. der Pol.
verc-rd. der gem. Leiden1.
IVair geen woonplaats is vermeld, zijn
de beklaagden te Leiden* woonachtig.
VALNEST-CÖNTROLK
Wat is ccn vainest? Dikwijls wordt nog
Igiödaciht aan een inrioliting waarin do oioren
dJesr hoenders wegvallen zeodira deze zijn igc-
iicgd; om eiervreten tc voorkomen. Dit is ecih-
lor liet «doel van een vainest niet. Meer moet
men denken aan een kiippenvai, waarin de
Uioendters worden gevangen, op -dlezclfdo wijze
als oen muiis in een muizenval. De ih-oenclor
mag liet nest dan ook niet verlaten, zonder
(hiertoe door den verzorg-er in de* gelegerthciid
te wordien gesteld.
Op dezo wijze heeft men contrail© op den
l©g der keenders; vandaar dat men spreekt
van volnest-contróle. Elke kip heeft een ring
aan een poot, waarin oen nummer is gesla
gen. Doctr dat nummer wordt die hen steeds
aangeduid.
[Men heeft een zocr groot aantal systemen
van vailnestcn, welke echter allen op hetzelf-
db principe '"berusten. Allten moeten aan -do
vtcölgende voorwaarden voldoen, zoo als -de
Rijik^pluimve*5Con3ulcnt deze in „De Kiein-
veetceüt*' (Arnhem) le Jaargang, aang-af:
1. Het moet eenvoudig zijn en goodflooop,
zelf te timmoron.
2. Dc hen moet gemakkelijk binnen kun
nen gaan,- doch daarna moet het nest zioih
vanzelf sluiten.
3. Een tweede hen mag niet kruin non bin
nendringen.
4. Als de hen niet di-roct na het leggen
verlost wondt, mag zij door krabben of wrin
gen het cd niet stuk trappen.
5. Het dior moet -gemakkelijk uit het nest
te nemen zijn.
6. De klep of -deur van het nest ma»g bij
het sluiten niet rammellein of de hen ver
schrikken.
7. Do nesten moeten gemakkelijk op el
kaar te zetten zijn en weinig ruimte inne
men.
Een hen wil gaan loggen. Zij zoekt een
nestgo1egei\heidl op, stapt naar binnen en
door een uiterst eenvoudig mechaniek glijdt
of valt een klop of schuif naar beneden, sluit
het nest af en de hen zit afgezonderd. Do
hrcoadcrs zijn op zuüiko nest-gelegenheden zoor
gesteld, daar zij zich dan in het halfduister
van hiun plicht kunnen kwijten. Van oen ze
kere schuchterheid is een hen in dccse n.l.
niet vrij te plcüten! Het ei is gelegd, dc hon
6fcaat op cn steekt dien kop -door een opening.
Regelmatig (gewoonlijk om de 2 uuir) loopt
de verzorger de nesten na, bevrijdt dan de
hennesn uit d!e nesten, coh-tor niet dan nadat
hij het nummer der hen op ccn oierlijst heeft
genoteerd. Deze oionlijsteai zijn zóó ingericht,
(dat daarop voorkomen de over een maand
locpemde datums en de nummers der hennon.
Do datums staan links van de lijst; do num
mers der hennen boven.
Heeft hen no. 50 nu bijv. 10 Februari een
ei gelogd, dan wordt op dien op -dc lijst voor
komendon datum op <ie plaats waar hen
no. 50 voorkomt, een streepje ©cast. Na een
maand telt men dio streepjes samen en kan
dan zoggen, dat hon no. 50 in do maand Fe
bruari zoo- en zooveel eieren hooft -gelogd.
Telt men de 12 maanden bij ölkaaT (do con
trol© neemt men gewoonlijk van 1 October
tot en met 30 September), dan komt men aan
het jaarcijfer. Op diez© wijz» heeft men dus
controle over dc dienen en weet heovoel eie
ren een bepaalde hen heeft gelegd, ho© zwaar
die zijD, of de Jdbcur en het medd er van
goed is, of zij vlot getruad hebban, kortom:
noodig hoeft, om straks naar beboeren zijn
f©ktoonwen te kunnen samenstellen.
Nu ie het geen loterij meer, nu hooft hij
een groot aantal kansen op een niet ui tg»
schakelt!op deze wijze heeft hij een kost)
baar iiouvast gekregen cu kan hij met vaste'
koers zijn solicopje doen stevenen in de rich
ting vanc Beter Pl-uimveo.
In een volgend artikeltje zullen w© aam
tv-i©üj- u dat men echter niet uitsbütenai op di
vïor j val.west-contióle verkregen cijfer?
mag bouwen. Er komt nog meer bij kijken»
Vraag: Welke kunstmeststoffen moet ik
mijn rozen geven en hoeveel? En de vrucht»
hoornen?
T. te E.
Antwoord: Geef per 10 vierk. ML aan
rozen? 1 Kilo gebluschte kalk en spit dit
onder. Strooi daarna op dezelfde opper
vlakte 4 ons superfosfaat, 6 ons patent
kali en 3 ons Chilisalpater. Ge§ft de helft
vaü deze laatste drie hoeveelheden na de:»
eersten bloei in Juni extra als zomerbemes-
ting. Genoemde kunstmest wordt ingeschof-
feld of ingeharkt.
Voor uw vruchtboomer. is aan te bevelen
per Are 15 Kilo gebluschte kalk, 8 Kilo
patontkali, 10 Kilo superfosfaat en 2W Kilo
Chiiisalpeter. Na het onderwerken van de
kalk worden de kali en superfosfaat ge
strooid en ingeëgd; bij- het uitkopen van
de hoornen wordt de Chilisalpeter gegeven,
na den bloei wordt nog eens lV:- Kilo
Chili gegeven op dezelfde oppervlakte.
Vraag: Kunt u mij een adres opgeven"
waar te krrjgeu is een hoogstam roode Mei-s
doom?
T. te IJ.
An two 0 rd: Wij kur.nen u in onze' rri-?
briek geen namen van leveranciers noame'n.
Kijk u er de advertenties eens op na. U zulb
dan wel vinden wat u zoekt.
Vragen op tuinbouwgebied aan de Ro?
auctie onder motto „Tuinbouw". 1
Welkom, Vreemdeling!
Wegens dc groote belangstelling h&aft hef
Neuiadaindscih To-o-neel besloten hicT nc»g een
tweödo opvoering van dat etouk te igevem
Deze zal plaats hebben Donderdag 22 Fdbr.
Op twee achtereen volgend© avondeni wordt'
„Welkom, vreemde!ing!'' dus in don SohoaiWr-
burg vortoon-d.
In dit seizoen zal het Nederlandsoh Tob-,
neel verder niet meer to Leiden optrede»,
LIJST VAN ONBESTELBARE BRIEVEN EN
BRIEFKAARTEN, VAN WELKE DE
AFZENDERS ONBEKEND ZIJN. v
Terugcntvan,$en in de 2e helft v«n Januari 1923,
BRIEVEN BINNENLAND.
Leidscli Dagblad, Leiden (2 stuks). Nieuwe
LoLdisoke Courant, Leiden. Burgomettito^jt'
Koudekerk. H. Bclrkor, Rotterdam. Diuec-,
tie Sporfcrovue, Rotterdam. Da-mes B en S,1
Dorcll, Haag. Mej. M. Ernst, Rotterdam. -
Haagscho Tramweg-Mij., Haag. A. M. Hek>*-
Icing, Lefckoikevk. Instituut Hugienique, AnF
s-teaxlaan. M. Kupformann, Amsterdam.
Mr. J. Knottenbelt, Haag. Maasbode, kotter
dam Nationaal Instituut voor Zoïfon-lw., Aim-
sterdam. Raaid van Beroep, Amsterdam.
F. Rosenlhall, Leidien. Rosmalen, Delft.
Verecnig-do Zeepfabrieken, Zwijnsdreoht. Mej.
A. dé Vries, Haarlem.
BRIEFKAARTEN BINNENLAND.
Mej. L. J. van Benkel, 's-Giravenhage. Mej.
J. van Gampcn, Nijmegen. Mej. T. Dolfijn^
Amsterdam. G. Griekspoor, Hoemderloo. 1
P. v. d. Lans, Tilburg. J. v. d. Lee, Haag.
Mej. A. Lugt, Heemstede. G. S-teekscma, Anw
sterdam. Mej. Sophie Voorting, Amsterdam.
Schipper J. P. Walker, Rotterdam. J. Ji
v. d. Wal, Delft.
BRIEVEN BUITENLAND.
A. Bon,fris, Frankrijk. F. A. van Ga*
Ion, DortmumL
BRIEFKAARTEN BUITENLAND.
Mi Ui Kaupman.il, Duisburg. M. Zijtrechtoi) l
Oontich. Vijf briefkaarten zonder adres.
SCHEEPSTI1DINGEN. 1
STV. MIJ. NEDERLAND 1
BOETON, 15/2 y. Amsterdam n. Hamtojrg.
KON. HOLL. LLOYD
DRECHTER.LAND nitr. 14/2 v. San toe. I
GELRIA tKuisr. 14/2 y. Santos. f
KON. PAKETV. MAATSCH.
TASMAN 14/2 Yan Svalncy n. Java.
KON. WEST-I ND MAILD
HAARLEM 15/2 v. Rotterdam n. G)iili. A
ORANJE-NASSAU nitr. 10/2 te Trinidad
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
BINNENDIJK pass. 15/2 Lizard.
BLIJDENDIJK 15/2 y. Rottend: n. Boston.
EDAM, 14/2 y. Santander.
LEERDAM 16/3 van N.-Orleans in den N.
W aterwog.
SPAARNDAM 35/2 te Havana. J
HOLLAND-BR1TSCH-INDIE LIJN.
KOUDEKERK -jitr. 14/2 te Port-Said.
ROTT. ZUID-AMERIKA LIJN.
POELDIJK 1 '3/2 v. Bali ia Blanca n. Ham
burg. -
BATAVIER IV 15/2 v. Kottcrd- te Gmavw
send.
BERK 15/2 te Gilbraltair.
EBM 14/2 van Dunston te Ooucron.
ELLEIVOUTSDIJK 14/2 van RioGrandla
te Port Madryn.
GAASTERLAND 14/2 van de ÏJne naai,
Harlingen.
HAGNO 15/2 y. Rosario n. Fttlmouth.
ITTERSUM 15/2 v. Nowv/stSe n. Rottemi
NI COL AAS 14/2 v. Hottead. te ShteMs.
PRACYON pass. 15/2 Eernami» Nenonhi
ST. ANN ALAND 14/2 v. Sluiskil i./<i Tyne.
SIRIUS 14/2 te Port said.
STAD ZAANDAM 15/2 v. Nowcastfle naaB
Hamburg.
TEXELSTROOM 14/2 van Amsterdam to
Manchester. j
VEOHTDIJH 15/2 van Laa Palmas, -"V
W ESTLAND 15/2 mn Bottend, to Lefói 7
ZAANDIJK 14/2 van St. Vincent. V
■ZWARTE ZEE 15/2 van Rottera.
