De SOilS üotterdamseSie-PreiviieEeonin-.g
Vrijdag 19 Januari a.s
en'
en'
Twee lyiliieein Twee Henderci
Zeventig Pulsend Vijf Henderd dis
EXTRA PRÉMIER
ftoestand van w eg en materiaal beletten een
grootere an.elh.eid.
De trein van Makhonine beeft -deze eigenaar
digheid. dat bij bet langste traject kan afleg
gen zonder ook maar een enkele maal te moeten
stoppen voor bet opnemen van brandstof of wa
ter, omdat bij geen van beiden verbruikt, en dat
zonder eenige extra kosten de locomotief in vor-
licbttng en verwarming van den gebeelen trein
voorliet.
Tot op dal moment gebruikte men voor een
sneltrein van Moskou naar Petersburg een trein,
die ongeveer 500 ton woog, waarvan de loco
motief alleen 137 ton. De trein moest onderweg
viermaal stoppen om brandstof in te nemen. Hij
gebruikte biervoor 930 poed (een poed is onge
veer 10 E.G.) naptha of 1850 poed kolen. De
gokeole trein, die MaJfcbonine gebruikte, woog
slecbts 120 ton, dus minder -dan de enkele loco
motief van den ouden trein, en verbruikte voor
donzelfdèn afstand van 650 K.M. slecbts 70 poed
naphta, diue dertien maal minder dan de ge
wone trein.
Welk een revolutie in dit land van de revo
lutie on wat een weldaad tegelijkertijd.
Denkt eens aan op kotzolfdo moment waarop
Makhonine zijn eersten trein deed loopen werk
ten do bolsjewisten bun grootsohe plan uit om
bet beele treinwezen in Rusland te olectrificee-
ron. En do trein van Mahhomno was een reus
achtige stap in die richting.
Moer dan een jaar reed Maikbonino tussohen
Petersburg en Moskou op en neder. Op verzoek
van do Sovjets demonstreerde hij zijn trein te
Kief, Woronesh, Rjasan en in den Oeral. En
Makhonine reed overal zelf; hij wou zijn geheim
bewaren.
Geheel Rusland sprak van dit wonder.
Het comité van uitvindingen organiseerde op
den Sisten Maart 1921 een grooto vergadering,
waarin do beste ingenieurs en professoren van
de Sovjet-Republiek aanwezig war on. En dezo
bevestigden alles wat ik u boven heb medege
deeld. Zij constateerden bovendien, dat deze
trein net zoolang kon loopen als zijn assen het
uithielden.
De vergadering besloot om Makhonine aan te
moedigen verder to gaan, hem een bedrag van
dertig milUoen roebel (do rochel had toen nog
conige waaide) ter beschikking to stelten. Zij
besloot verder hem nog meer voorschotten toe
te staan en hem nog een belooning toe te ken
nen, wanneer zijn geheele systeem zou worden
overgenomen. En zij beloofdo vorder om allo
maatregelen te nomen, dat de rechten van uit
vinder voor bom bowaard zoutten blijven, zoo
wel in Rusland als in hot buitonland.
Mahhonio ging voort persoonlijk zijn trein to
besturen. Nu eens vervoordo bij Trosky, dan
wear andere boogo dignitarissen van bet rijk.
Maar dezo dagelijkscho arbeid vergde te veel
van zijn krachten en iodetron dag voelde do in
genieur deze afnemen. Ook was hij niot in
eitaat zich op de been te houden met het karigo
voedsel, dart do regeering verschafte. En zoo
was bij bijna aan bot eind van zijn krachten,
toon bij op zekoren dag, den 21sten November
1921, bet verzook kroeg van den Commissaris
Dzorjinsky, dae zich met grooten spoed van Pe
tersburg naar Mos-kou moest begeven, om zijn
partioulierem wagen aan den elcotrisoben trein
to mogen baken. Do uitvinder stemde toe en reed
hom zander stoppen in oons naar Moskon.
Toen Dzorjinsky uitstapte bedankte bij den
ingenieur en sprak:
„Gaarno zou ik u oen dienst bewijzen, hebt gij
ïots te vragen?"
„Ja, ik zou gaarno Rusland, verlaten, ik ben
absoluut op."
„Ik heb bet u beloofd, ik heb slechts één
woord te zeggen, en gij zult toestemming krijgen
om Rusland to verlaten."
„Mot mijn vrouw?"
„Dat zal moeilijker gaan, maar omdat ik 't u
beloofd bob, zal ik ook daarvoor zorgen."
„Ik dank u," zoido Makhonine, „maar voor
een ding moert ik u waarschuwen. Laait gedu
rende mijn afwezigheid niemand de locomotief
besturen, een ramp ware niot te voorkomen."
„Dat is logisch," merkte Dzorjinsky op, „uw
uitvinding behoort u toe. Gij zift geen politiek
persoon. Gij zijt vrij over uw uitvinding, die een
internationaal karakter draagt, na-ar eigen goed
vinden to beschikken. Ik zal dal alles uit
leggen."
En eon maahd later, in December, verliet
Makhonine Rusland, .en sedert dien dag staat,
vooreerst omdat Dzorjinsky bet hem beloofd
bad en verder ook omdat de ingenieur de voor
zorg had eenige ossenrtieelo onderdeeleu van bet
mechanisme te verwijderen, de trein op een zij
spoor van bet depot te Nicolaicvsk bij Peters
burg to roesten en to vergaan.
Makhonine, dio in zijn-land vele uitvindingen
had gedaan, hoeft zich in den eersten tijd bezig
gehouden om patenten te verkrijgen, die ham
in staat zouden stellen zijn trein over do geheele
wereld te laten loopen. Eerst ging bij naar Ber
lijn. Men gaf bom een Yoorloopig bewijs en hij
rekent crap dozer dagen -bert definitief bewijs
te verkrijgen. Ook in Frankrijk vroeg bij patent
aan en dit zal hem ongetwijfeld verleend
warden.
Zoolang Makhonine nog niet officieel zijn pa
tentrecht verkregen beeft is bij nog zeer sober
in zijn uitlatingen en beperkt bij zich met het
volgende te zoggen:
Mijn electrisahe locomotief produceert zijn
eigen energie, dank zij het gebruik van naphta
in een speciaal toestel, dat op de locomotief ge
monteerd wordt. De locomotief kan een kracht
ontwikkelen van 2000 tot 3000 paard ckr acht en
waardoor do zwaarste treinen kunnen getrokken
worden en waarmede de steilste hellingen kun
nen worden overwonnen. Mijn olectrischo loco
motief kan een dozijn Russische personenwa
gens, die elk minstens 45 ton wegen, met een
snelheid van 120 K.M. per uur trekken; hij kan
oen convooi van 70 goederenwagens op sleep
touw nemen mot een snelheid van 50 K.M. per
uur, en ouzo goederenwagens wegon tusschen
do 16 en 20 ton.
Op de vraag of een dergelijke uitvinding ook
voor do scheepvaart of do industrie kan warden
gebruikt, antwoordde hij: zeker heel goed, maar
op het oogonhlik interesseer en mij do spoorwe
gen bet meest.
In afwachting van het verkrijgen van zijn pa
tent, beeft Mal.honino zich in verbinding ge
steld met de ingenieurs van do voornaamste
Franscho construotieworkploatson. En deze bun
keren ernaar zijn uitvinding op de proef te stel
len. Makhonine heeft beloofd zijn olectrischen
trein te Parijs to bauwen on.wacht nog slechts
op hot afkomen van zijn patent. Hij rekent er op
om mot zijn trein, waarvan de bouw wel niet
zoolang zal duren als in Rusland, met zijn
slecht geoutilleerde fabrieken, d'en afstand Pa
rijsNico te kunnen afleggen zonder stoppen
on zoo men wil met een snelheid van 150 K.M.
per uur.
De uitvinding van Makhonine zal, dank zij
het feit dat zijn treinen zonder steenkool, zonder
water, zonder clcolrischen beugel en draden,
zonder rook en zonder loven loopen en boven
dien zeer hard, harder dan tot -nu too ooit oen
trein geloopen heeft, een reusachtige besparing
in exploitatiekosten medebrengen en zal daar
door ook tot een enorme verlaging van .alle
vracht- en passagierstariovon kunnen leiden.
En welke aspecten openen zich nog bij toe
passing van dio uitvinding* op scheepvaart en
allo takken van industrie!
VARIA
Gijzeling wegens schulden.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
meldt:
Gijzeling of lijfsdwang, het middel om
den schuldenaar door inhechtenisneming to
bewegen tot nakoming van zijn verplich
tingen, wordt in Nederland nog geregeld
toegepast, al zijn- de gevallen niet zoo heel
talrijk.
Het aantal gegijzelden bedroeg in 1918
84 mannen en 2 vrouwen, 1919 78 mannen
en 2 vrouwen, 1920 92 mannen en 1 vrouw,
1921 115 mannen en 2 vrouwen.
Voor verreweg het grootste gedeelte
wordt gegijzeld voor handelsschulden, het
geen begrijpelijk is, omdat lijfsdwang m
veel ruimer mate kan worden toegepast te
gen kooplieden dan tegen particulieren.
Wat den-.omvaDg der schulden betreft,
voor de latere jaren is een geleidelijke ver
schuiving naar de hoogere bedragen te con-
statecren. De schulden boven f 200, waar
voor gijzeling plaats vond, bedroegen in de
periode 1908 t/m 1912 27,8 pet. van het to
taal, in 1921 waren deze gestegen tot 69.3
pet. En onder de schulden van meer dan
f 500 waren van 1908 tot en met 1921: 100
schulden van f 5001000, 114 schulden van
f 10003000, 48 schulden van f 3000
f 5p00, 32 schulden van f 500010,000 en 35
schulden van meer dan f 10,000. Waar de
crediteur verplicht is, tot onderhoud van
den schuldenaar een som voor te schieten,
welke tegenwoordig f 35 'in de zomermaan
den en f 42 in de wintermaanden bedraagt,
zal in de meeste gevallen eerst tot de gij
zeling worden overgegaan, al3 de schuld-
eischer er van overtuigd is, dat ook zijn
voorschot terugbetaald zal worden.
Ten aanzien van den duur der gijzeling
luidt het voorschrift, dat niemand terzake
van dezelfde schuld langer dan vijf jaar in
gijzeling kan worden gehouden. Dit komt
echter niet" mèer voor. Tot de uitzonderin
gen behooren reeds gijzelingen van 6
maanden en langer; in de jaren 1912, 1915
en 1917 kwam één geval voor van 12
jaar. Met uitzondering van 1920 is het toe
geven meer aan den kant van den debiteur
dan aan dien van den schuldeischer ge
weest. Geheele betaling vormt een groot
gedeelte van de redenen van ontslag, in
dc periode 1908 t/m 1921 bijna 32 pet. In
geval van faillissement wordt de gijzeling
opgeheven. Ook dit komt veel voor, in de
zelfde periode ongeveer 34 pet., daaren
tegen gebrek aan voorschot weinig. Ver
scheiden malen nam de crediteur met min
der dan de volle verschuldigde som ge
noegen.
Drie Koningen.
Mattbeus (2 1—12) vertelt ons do ge
schiedenis van de wijzen, die naar Be/jhlc-
hem kwamen om dén pasgeboren koning
dor Joden te aanbidden. Ze brachten drie
gaven meegoud, wierook en myrrhe en
dat is waarschijnlijk de reden, dat men
ook hun aantal op drie bepaald heeft.
Later kregen dezo drie wijzen do namen
Kaspar (Perzisch sohatdnager), Melohior
(koning des lichts) en Balthazar (Gads be
scherming). Dat zo werkelijk koningen
waren, bewijzen de twee PsalmenPsalm
72 10 zegt „Do koningen van Tarsis en
de eilanden zullen geschenken aanbrengen,
do koningen van Scheba en Seba zullen ver-
eeiringen en goud toevoeren en Psalm 68
vors 30„Om don willo van uw tempel to
Jeruzalem zullen u de kaningen geschenken
toevoeren."
De legende laat do drie heiligen in een
graf begraven, hun gebeente is van Azië
naar Konstantinopol -gekomen en vandaar
naar Milaan. Taan. Barbaroesa in 1162 Mi
laan veroverde, besloot hij de reliquieën
van do drie heiligen naar Duitsehlamd te
vervoeren. Verscheidene* kerkvorsten uit 't
leger de3 keizers wilden het gebeente in
hun bezit hekben en vooral de kanselier
van don keizer, do Keulsehe aartsbisschop
Reinhold van Dasseh drong er ernstig op
aan, heb hem te willen afstaan. De keizer
kon dit verzoek wan den invloedrijken
kerkvorst niet) afslaan en zco reisde men
den 14-en Juni 1164 naar Keulen. Den 25en
Juli bereikte men de stad en onder luid
gejubel worden do reliquieën in ontvangst
"genomen. Sindsdien stroomden uit alle
landen do Christenen naar Keulen, waai' in
den Dom de drie koningen begraven lagen.
De doodkist, waarin de beenderen bewaard
worden, ia de kostbaarste op de heele
wereld.
In den Dom bevindt zioh ook het beken
de schilderij van Stephan Lochner, de aan
bidding der koningen voorstellend.
Het wapen van de stad Keulen toont
drie koningskronen en elf vlamm enten gen.
Deze tongen doelen op de 11.000 heilige
maagden, wier graf zioh eveneens te Keu
len moet bevinden en de drie koningskro
nen wijzen op de drie heiligen, die in de
stad hun laatste rustplaats gevonden heb
ben.
In Noord-Brabant leven onder de bevol
king nog tal van oude volksgebruiken voort
die van eeuwenhor dateeren on van ge
slacht op geelaobb zijn overgegaan. Elk
jaar duiken ze weer op met hun eigenaar
dige bekoring, oud en tooh telkens nieuw
en frisch. Steden en dorpen kennen die ge
bruiken en de jeugd houdt ze onverzwakt
in eere.
Zoo bijvoorbeeld de viering van Drie
koningen
Zoodra op 6 Januari het groote daglicht
is gedoofd en de grauwe schemering van
den avond is ingevallen, komen uit honder
den woningen, uit groote straten zoowel
als uit slobjes en steegjes, groepen en
groepj" es kinderen met veelkleurige ver
lichte ballonnetjes, die ze dragen aan een
stek hoog boven de hoofdjes en die op de
straten en pleinen een all er schilderach
tigst effect opleveren door bun lichtend en
bont ged'cdn.
Dat zijn de zangertjes en zangeresjes van
Driekoningen. Weldra scheiden zioh de
grootere groepen in groepjes van drde,
waarvan een wordt zwart gemaakt, aldus
voorstellend do drie koningen uit het Oos
ten, waarvan do zwarte die uit het Mooren-
land verbeeldt, die, geleid door de Ster uit
het Oosten, naar do stal van Bethlehem
kwamen.
Do meesben dezer kindertjes hebben een
papieren kroontje op het hoofd.
Zoo trekken ze van deur tot dour on wie
op Driekoningenavond in een Noordbra-
bantscho sbad komt, riet ze bij honderden
in lange slierten langs de woningen gaan,
dragend hun bonte ballons, waarin een
kaarsje helder brandt, en zingend hun aar
dige liediekena Overal hoort men de zilve
ren stemmetjes weerklinken langs do hui
zen
Daar kamen wij aan met onze lanterre,
Wij zoeken den Heer en wij hadden Hem
zoo gerre.
Wij kloppen al aan Herodes zijn deur,
Horodea de koning kwam zei vers veur
Herodes, dio sprak met een valsch hart
Wat- ziet er de jongst© van drieën zoo
zwart,
Hij is wel zwart, maar hij is er bekend
Hij is de schoonste uit het Moorenland,
enz.
Minder poëtisch zijn andere groepjes
aangelegd, maar golijk olk vogeltjezingt,
zooals het gebekt is, zoo gaat hot ook hier.
Zij hebben op hun éénvoudig, naïef melo
dietje de volgende woorden:
Driekoningen, Driekoningen,
Geef mij een nieuwen hoed, hoed, hoed;
Dc onde is versleten,
Moeder mag het niet weten,
Vader is niet thuis,
-Piep, zoi de muis
Al in het zomerhuis.
Als ze hun liodje een paar maal her-
haaJd hebben, krijgen zo het een of and-er,
terwijl zo op sommige plaatsen met ledige
handjes worden afgescheept en trekken
dam alweer zingend verder.
Bü de snelle ontwikkeling der steden in
de Vereenigde Staten van Noord-Amerika
is de stedenbouwkunde van groot belang
Bij den aanleg golden slechts de practise^
belangen, doch gedurende de snelle toe!
neming der bevolking kwamen ook de meer
ethische eischen ter sprake. Men begon de
bouwvakken in te deelen naar de bestem-
ming, voerde een streng begrensde bouw.
hoogte voor de buizen in, bracht de binder,
lpkc industrie naar een aparte wijk, zorgde
voor vrjje ruimte voor den aanleg vac
parken, en bouwde de scholen in de buurt
van die parken, waarvan een gedeelte ah
speelterrein werd gereserveerd.
Zoo werd bet bouwen van de wolken,
krabbers als bjjv. bet Woolworth-Crebouw
met 55 verdiepingen gelocaliseerd tot de
City, bet handelscentrum, waar de grond
prijs zeer boog is, de zgn. benedenstad,
waar de zaken-cisclien den doorslag geven
en de huizenhoogte geen verband houdt
met de straatbreedte.
In 1916 werd te New-York zulk een be
perking der bouwhoogte ingevoerd, dio
ook aan de bovenmatig toenemende grond-
prijzen een grens stelde. Spoedig werden
ook in andere steden dergelijke bepalingen!
ingevoerd.
Gelukkig heeft de zorg voor bet ver
keerswezen in Anvrika een gunstigen in
vloed uitgeoefend op den stedenbouw, al
dus verder „De Tel.Dit bevorderde den
aanleg van brecdc wegen, geschikt voor
snelverkeer, zoodat bet wonen op grooten
afstand van het centrum geen bezwaar op
levert. Dit leidde vrnzelf tot bet bouwen
van eengezinswo-
c Philadelphia op-
op goedkooper terrein
ningen zooals vooral t(
merkelijk is.
Reeds vroeg was men ook op den aan-li
leg van parken bedacht, betgeen een goc-1
den invloed beeft uitgeoefend op den ste
denbouw in de Y. S.
In Chicago geeft men zich veel moeite
de stad te verfraaien. Het plan van Daniël
Burnham werd door een machtige Club in
Chicago krachtig o dersteund. Dit uitbrei
dingsplan omvat c 20 K.M. nieuwe straten,
de hoofdwegen worden straalsgewijze uit
gebouwd en verbonden door ringstraten
boulevards.
LEIDEN, 12 Januari. Ter roarkt aange
voerd rumdeiem 615, kalveren 60, schapen
1010 stieren 7, f 200 tot f 420 kalf- en
melkkoeien 89 f 190 tot f 460 varekoeien
270, f 125 tot f £00 vette ossen 215, f 230 tot
f 525 (schoon a. d. baak) f 0.95 en f 1.28 per
K.G. graekalveren 17, f 50 tot f 115vette
kalveren 8, f 45 tot f 95, (schoon a, d. baak)
f 1.10 en f 1.70 per K.G.nuahtere kalveren
56, f 8 tort f 18vette Gchapeo 810, f 38 tot
f66, ((schoon a. d. baak) f 0.94 en f 1.06 p.
K.G.weide schapen 200, f 30 tot f 44
magere varkens (voox fokkerij) 806, f 30 tot
f 75, per K.G. levend gewicht f 0.88 en
f 0.98 biggen 325,. f 16 tot f 29 paarden 4,
f 90 tot f 200 veulens 2, f 45 tot f 60 bok
ken of gei ben 28, f 3 tot f 16.
Kaasmarkt. Aangevoerd 55 partijen kaas.
Besteed werd voor: le soort Goudsch©
kaas per 50 K- G- van f 67 tot f 70, 2e soort
f 63 tot f 66, le soort Leidsche kaas per 50
K.G. van f 55 tot- f 57, 2e sc-ort f 51 tot f 54.
Handel vlug.
Aam de Stadswaag gewogen 43 partijen,
1871 stuks, 14,066 K.G.
ADPHEN, 11 Januari. Veiling-bericht vei-
lingexploitatie Spreij en Hoogondïjk.
Perem f 7—f 10 appelen f 5—f 10; spruit-
koöl I f 7f 10 idem II f 3—f 6 kroten
f 1.70 uien f 1.40 brusselscliwitlof f 6 en
f S3, alles per 100 K.G. 6©ldcry f2—f3;
preij f 1.70—f 2.40 bloerenkool f 1—f 1.60,"
alles per 100 bos; savoye kool f 1f6 per
100 stilles.
Uitgegeven, op grond van do Wet van 6 Jains ÊSOS S. 371, door Y^SLLEid BStOE&MULÏIJS
geeft 153.«§7Q premiën, loopen dl over een bedrag vasn
Een
1
in aanbouw zijnd LAKPHUIS ta
Hilversum
BOUWMEESTER-TYPE)
Aankoop grond f 7.0GQ.-
Aanbestestingssom f 49.500.-
Totaal f 56.500.-
benevens 3 200.- lijfrente per week,
onder de bekende voorwaarden
Een in aanbouw zijnde VILLA
Apeldoorn
Aankoop grond
Aanbesteüisgssom
f 6.000.-
f 23.620.-
Totaal f29.620.-
benevens ÏOO,« lijfrente per week,
onder dc bekende voorwaarden
3
Een HUBS ts Apeldoorn
Koonsom f 10.000.-
benevens lijfrente per week,
onder de bekende voorwaar den
©e Trekking va bi gS e 3©§§e RoSHerdamsche P b* <b m il B e ra bï g gshoaiden worden
h
te AMSTERDAM in da ©HOOTE 2A&L waas 8s©S CONCERTGEBOUW
Aanvang preeies 1 yi&sr
Hier zullen achter eikander ujigeirekken worden in ruim één uur tijds alle premiën voor een totaal |s a!smef!e °'r'e aange-
bedrag van Twee Millioen ÏWee Honderd Zeven en Zeventig Duizend Vijf Honderd Riildsn zeone B a s
HPT KOOPÊN VAN
i tri#rg#n da ahdere".
èerd Gulden, zegge
ne! He» g
oadte-óbi
kondigde Exira-premiën
bedrag
MEN HAASTE ZICH MET
vergeefs „Vandaag de één en
Volgestorte Obligation, rechtgcttenSLftP don vollen priia.4g4us,geen twintigje;?; .-^jvorden franco per aangetcekendcTtoegezgnden door de C.V. 's-GRAVENHAAGSC'lI_01lLI(JATIEKANT00R, STATIONS-;
WEG 26, DEN HAAG. Tel.vötieS!' QQK, .Telefoon 'NfrsiTï.1645 'en ÉT. 1203," na öflvv:\ngs't van'p&slffiTsélj^riS&^i&iBOoi r<&Tvèt(deh daarvan,-resp. 16.SO bij iiVvilfcling van oude Rotterdimmertjes."'
REEUWIJK,
P. C. VAN
WEG 26, DEN HAAG. TcUAJrcS: G<.
Afgehaald 110,20, resp. 10,20 Mf iwri
Ook verkrijgbaar bijLEIDEN: D.
NIEUWE OB.UGATIE der 30elo PremielceningHet geluk knn dilmsel ook aan Uw kant ziin. Het spreekwoord zegt nieste
Ji'euwe obligatiêri flO.-Öw. Met inwisseling van een biicfo-obligatie tfit'eérfüer vorige leeningon "SIÏO.- HaaefU, wisselt en koopt spoedig in!
verkrijg
Heereweg 10; VAN SCI)
~"N, Daezastraat; NIEUV
P, Nieuwe Biin 22. ZIRjtZEE, Hifywe JJjjn 63- ALPJjE&AAN DEN.RIJN: J. 1. KflÖR'É. van- IWandersIoostraat; HiLLEGOM: KWAST, Rób'fdsiraat 54; LiSSE:
RÖELOFAREff&v.VEENI. MWSfei&OOM Ajn.^.DïïtóoP: KOSTER? KfrkslVaSt-RUPWETEBWCT: G.'A. VAfi STËIJIA ManuiaCtSHWtNOÓRöWlJK (Binnen):
W, Cuisinier, Dorpstraat; KATWIJK AAN 2EE: DulVENSÖDEfDuinoord 19.
