EIDSCH
DAGBLAD.
Zaterdag 21 October 1922,
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van lieden.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
to Ots. per rejel Zaterdags 40 Cts. per rejol,
fijj rexóatonnemen'' belangrijk lagero prijs.
Kleine adrertenliën. uitsluitend bij vooruitbe-
feling. Woensdag 50 Cts., Zaterdag 75 Cta. bij
een maximum aantal woorden van 30.
Incasso TOlgens postrecht. Voor eventueels op-
Bending van brieven 10 Cts. porto t« betalen.
Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Ncordeindspleïn, Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055.
PRIJS DEZER COURANTt
Voor telden p. 8 mud. 2.35, p. vrook 0.18
Bulten Leiden, waax agenten gevostigd zijn,
4>er week (j.fl
Franco por post 2 35 portokosten.
Nummer 19212.
Dit nummer Bestaat uit DRIE Bladen,
EERSTE BLAD.
De Leidsche Broodfabriek.
Dezer dagen verspreide zich het gerucht
door de stad, dat de Leidsche .jpoodfabriek
.welke meer dan vijftig jaren geleden werd
opgericht, met het dj el aan de Leidsche
bevolking goed en goedkoop brood te leve
ren en onder goed en kwaad gerucht jn
al dien tijd een waardige plaats onder de
inrichtingen van dien aard in stad en land
heeft weten te verwerven en te handha-
yan, in andere handen zou overgaan.
Aanleiding daartoe gaf do mei leeling
der Directie, ook bij advertentie in ons
blad opgenomen, dat binnen korten tijd aan
de verbruikers evenals dat bij andere fa
brieken en particuliere bakkerijen het ge
val wel is, aan de verbruikers 10 pCt. kor
ting zou worden gegeven op het verbruik
per boekje
Deze mededofiling werd eenige dagen la
ter vervangen door een andere, nl. dat deze
piaatregol voorloopig werd opgeschort.
De Directie dio dozen eersten maatregel
natuurlijk in overleg met Commissarissen
der Fabriek had genomen, had voordien
moeten bedanken als lid der Leidsche Bak-
kerspatroonsvereeniging,' namens welke
VereenigLng een Commissie met vertegen
woordigers der alhier bestaande Coöpera
tieve bakkerijen den broodprijs vaststelt
en regelt.
Dc patroons zagen in deze handeling van de
Lcid^cho Broodfabriek oen gevaar en overwo
gen of cr gocn middel zou zijn om dit te voor
komen.
In verband daarmede werden onderhandelin
gen aangeknoopt met den president-commissa
ris, den hoor D. Jaeger, en deze scheen niet
ongeneigd, om aan commissarissen en aandeel
houders voor te stellen de fabriek, de fabrieks
terreinen cn don inventaris voor een bedrag
van f 100.000 ovor to doen aan een combinatie,
uitgaande van de Leidsche Bakkerspatroonsvcj-
ccniging, voor wie do heer De Rooy, dircctour
der broodfabriek „De Zeeuw" optrad. De heer
De Rooy heeft zijnerzijds dit bod gedaanv
In dit stadium verkeert thans dc zaak. Hoe
wel er nog niets vaststaat, zoolang niet dc aan
deelhouders oen besluit hebben, genomen, meenen
wij toch, onze lozers er mode op de hoogte te
moe/en stollen, omdat wij van oordcel zijn, dat
het hier inderdaad een stadsbelang geldt.
Of de prjjs van een ton voor de inrichting, in
verband met den omzet, moer of minder voir
doende is, is een vraag, die alleen den aandeel
houders aangaat; maar of Leiden oen togen par
ticuliere bakkerijen conoitrreorendo Broodfabriek
meer of minder buzit, is een zaak, wclko de ge
heel e bevolking aangaat.
De buitengewone vergadering van aandeel-*
houders zal weldra plaats hebben. De transactie
kan dus spoedig baar beslag krijgen.
Uitvoering van het Leidsch Polit>c-
tVhjziekgczeJrchap.
Br gebeurt niet veel in stad en land of
do politic is er bijmaar zelde.i gebeurt,
het, dat dc politie de oorzaak is, dat er
i .vr mcnschcn bijeenkomen. En als dit voor
I een onkele maal het geval is, dan mag het
toch wel in de krant.
En zoo vertellen wij dan ook gaarne, dat
bot Leidsch Politie-Muziekgezelschap gis
teravond een uitvoering heeft gegeven in
„De Graanbeurs", waarvoor buitengewone
belangstelling was. De voor deze gelegen
heid door den pachter Jceurig aaugekleede
zaal was geheel gevuld met donateurs, be
gunstigers en verdere belangstellenden.
Ook het hoofd der politie, burgemeester
De Gijselaar cn de Commissaris van Poli
tie, do heer Stapel, hadden aan do uit-
noodiging van het bestuur de uitvoering
bij te wonen, gevolg gegeven. Van het ka
der merkten wij niemand op. Alleen do in
specteur der recherche, do hoer Weyers,
dio te Antwerpen is, zond van daar ècn
telegram, dat juist bij de opening ontvan
gen werd. Verder waren er verschillende
:oden van het politiepersoneel, voor zoo
ver die geen dienst hadden, met hun vrou
wen en politiemenschen uit de omgeving.
Tegen acht uur, nadat het orkest zjch al
eens had laten hooren, opendb dc voorzit
ter, de heer W. Post, de bijeenkomst met
een kort openingswoord. Hij heette al de
«anwezigen welkom en verheugde zich in
da groote opkomst van donateurs en do
natrices, begunstigers ojn begunstigsters,
terwijl hij het zich een bijzondere eer ro
kend» hot hoofd der politie en den Com
missaris te mogen verwelkomen. Met ge
noegen constateerde hij, dat ook dit jaar
het gezelschap zich in de sympathie van
colfega's en van het publiek heeft mogen
verheugen cn sprak er voorts zijn voldoe
ning over uit, dat het gezelschap op een
gehouden concours zich tot tweemaal too
een 2dcn prijs heeft weten te verwerven.
L Dit .bewijst, dat de leden met anima zich J
e enen, en tevens, dai de directeur, dc
eer M Koupric, de rechte man op de
- r1ec 'e Ptaats is. Hij Bracht dezen daarvoor
c.ank en bood hem, uit erkentelijkheid daar
voor een fraai on dirigeerstok aan. Met den
wonaob jiat de avond in alle opzichten
mocht slapn, opende hij nu de bijeenkomst
Waarop de muziek met den Leidsohe-PoH-
iiomarsch, gecomponeerd door den heer
i\ 0"~"-~ -
gespeeld de ouverture „Bellctrix", van
Laldero„Am Früblingsmorgen", wals,
van P. v. d. ±>osche, en „La Mouette'V van
Pard. Noël L.e Mere, terwijl een aer leueu
de heer Zwart, den barilon-soio „Berc-
nato" van 'luselli, ten beste gaf.
Alle nummers 4 werden met nartelijk ap
plaus ontvangen.
Nu kreeg ae muziek even rust en het duo
Cor óe-Haas en Johm van der Steen, op
de piano begeleid door den pianist Marinus
A. van Wel, kwam aan de beurt. Met oude
en nieuwe liedjes en voordracht-en wisten
zij ook nu wecier de aanwezigen te -verma
ken, zoowel in samensp-1 als ieder afzon
derlijk. Actueel was de voordracht „Do
Verkeersagent", waarbij bet tooneel de
Prinsessekade, hoek Haarlemmerstraat
worstelde.
Er kwamen aardige passages in voor,
maar er ontbrak uit den aard do pan
ning aan, die zou zijn gewekt, wanneer het
tooneel inderdaad "het drukke verkeer al
daar had kunnen imiteeren. En met alle
respect voor de komische en dramatische
kwaliteiten van het „gunstig bekende duo"
om .onze kranigs verkeersagenten voor
te stellen, missen deze twee heeren de noo-
nige proportie.
Na een korte pauze, waarin de burge
meester en cKb commissaris met een kort
afscheid van het bestuur de zaal verlieten,
werd het pnograma verder afgewerkt.
De muziek ging weder voorop en beves
tigde den goeden indruk, welken wij reeds
bij den aanvang van haar verkregen. Het
korps heeft sinds zijn laatste optreden we-
der goede vorderingen gemaakt. Het neemt
onder de vele dilettanten-korpsen in^ onze
stad inderdaad een eervolle plaats in.
Wij hopen, dat het deze zal kunnen blij
ven handhaven. En dat zal wel kunnen,
als alle leden het trouw blijven en er
steeds nieuwe krachten toetredsn.
Een gezellig dansje onder leiding van
dsn heer Van Wel, besloot den welge
slaagden avondL
Gisteren had in het magazijn van de
drukkers- en uitgeversfirma Eduard Ydo en
Zn. een nogal ernsti-g ongeluk plaats.. De 68-
jarlge workman A. van L. kwam, achteruit
loopende, te vallen en bleek daarna niet te
kunnen opstaan. De Eerste-Hulpdienst werd
ontboden en constateerde een ernstige kneu
zing van de Tech terknie.
De 14-jarige Ido-pjongen bik den heer
Tiorrot, J. D. N., wonende in de derde Haver-
straat, alhier, viel gistermiddag van een 3
Meter hoogen zolder, ^net het gevolg, dat hij
vrij ernstige kwetsuren bekwam, cn bij on
derzoek -van den geneesheer van den Eerste-
Hulpdienst bleek, dat ook een olleboog was
gebroken. De jongen werd ter verpleging
naar liet Academisch Ziekenhuis vervoerd.
Voor do Rijkspostspaarbank is ton post
kantore alhier in September op de spaarbank-
hoekjes ingolcgd f 124,338.46 cn terugbetaald
f 107,334.80; derhalve meer ingelegd dan terug
betaald f 17,003.66. Het aantal nieuw uitgege
ven spaarbankboekjes bedroeg 95.
Door tusschenkomst dezer kantoren.werd ter
Directie op Staatssebuldboekjes ingeschreven
nominaal f 3300 cn afgeschreven f 13 450. Der
halve minder in- dan afgeschreven f 10,150.
Door dc N. Z. H. T. Mij. en de M. E. T.
zijn in September vervoerd op do lijnen vnn
Leidon naar Katwijk en Noordwijk 257,943
pers.van Leidon naar Heemstede 53.089
pers., en van Leiden naar Don Haag 119,399
peTS., tegen in dc maand Septombcr van het
vorigo jaar re?pectievelijk 262,275 pers.
63,898 pers. cn 125,762 pers. De opbrengst be
droog in September j.l. respectievelijk
f47,187.87 flS.o02.72 en fll.Gt.47; togen in
dezelfde maand van 't vorige jaar f50,225 68;
f20.0S6.53V2 en f24.091.971/».
Ingekomen is voor „Sehoolkindervoeding"
van den heer J. P. f 11 het overschot van een
cadeau.
- Herkozen zijn tot ouderlingen der
Ned-Herv. Gem. alhier de heeren" Do
'Graafï. Verhoog, Sierag, Poptio en tot
diakenen de heeren La Rivière, jijsman.
Kromwijk en Sierat. Nieuw gekozen z.jn tot
ouderlingen: in de vacature Somerwil: de
heer K. Brants; in de vacature-K. Pandtr:
de heer E. v. d. Wall en tot d aken in de
vac.-D. Pander: de heer P. W. Hardebol,
en in de vacature-S. Bonte: de heer D.
Bclkenstein.
Geslaagd is in Den Paag voor het
voorloopig diploma machinisten-examen de
heer J. A. J. Saunier, alhier.
In het. Jaarbeursgebouw' te Utrecht
had de installatie plaats van de commissie
voor de normalisatie van pijpleidingen en
toebehooren, ingesteld door de hoofdcom
missie voor de Normalisatie in Nederland.
In deze commissie lieeft o.a. zitting ir.
G. A. van Klinkenberg, alhier.
KERKELITKE BERICHTEN.
Leiden: Doopsgez'nde Gem.: Zondag-
moigen, te tien uur, ds. J. Wnite.
Eglise wallonne: Dimanche matin, h 1OV2
heures, Mr, S. Cler.
Evang .-Luihersrhe Gem.: Zonlagmorgen,
1 te halfelf, ds. C. de .Meyere,
1 Rel. Soc. Verbond: Zondagatond, ts zeven
uur, in de Nutszaal: Mevr. A. Tjaden
v. d. Vlies, uit Alkmaar.
Remonstrantseh-Geref. Gem.: Zondag
morgen. te halfelf, ds. Bisschop Boele, te
Groningen.
Ver. van Vrijzinnige Hervormden: Zon-
I dagmorgen, te halfelf, in het Volkshuis,
i dr. H. F. do Graaf, van Zutfen.
Ned. Protestanten-Bond: Ridderkerk in
liet Remonstrantsohe kerkgebouw, Zondag
namiddag, te één uur, Ds. A. van der
Wissel.
oupne inzette. Reeds daarmede toonde
het gezolsohap Z1jn goede kwaliteiten, wel
aan w 'l-°i8.0n, ™mers «7g duidelijker
ylicit kwamen.
óór dc pauze werden achtereenvolgens
Voor hot examen voor apothekers-assistent
had dc commissie - alhier gisteren opgeroepen
vier candidalen, die allen slaagden, nl. dc da
mes G. P. L. Boer, gob. te Dolft; A. B. Grocne-
wegan, goh. te Amsterdam, N. Middelburg, gob.
te 's-Gravenzande, cn de hear Th. L. Ongkichong
gob. te Amboina.
Door de diakenen van de Ned.-Herv.
Geim. alhier werd, zooals is medegedeeld, me
vrouw Fli-oke, sedert geruimen tijd waarne
mend directrice van het Kinderhuis „Voor
dorp", met ingang van 1 Soptember een vaste
aanstelling als zoodaniggegeven. Naar wij
vernomen wordt deze benoeming niet wettig
geacht, aangezien, naar oordeel van bevoeg-
cen, deze benoeming dient te geschieden door
den Alge meenen Kerkcraad. Er zal daarom
uaarop vermoedelijk worden teruggekomen.
In het gymnastieklokaal van de school
aan de Langobrug had een bijenkomst plaats
van ouders van leerlingen van de openbare
school afd. B., onder leiding van het hoofd
dier school, den hoer J. J. Verhagen.
Besloten werd, dat de commissi© zou bie
st a an uit zeven leden, waartoe werden be
noemd mevr. C. EsdertsVerhoeven en de
heeren B. Meijn, C. J. Singeling, J. W. van
Ilces, A. G. Verboog, W. Ridderikhoff en C.
J. Laman.
In een direct na afloop gehouden commis
sievergadering werden de beide eerstgenoem
de respectievelijk gekozen als 9ocrctaris en
voprzitter.
Do leden van de Koninklijke Natio-
nalo Zangschool in Den Haag zullen morgen
het museum „De Lakenhal", alhier bezich
tigen.
In den" afgeloopen nacht werd een
47-jarig zwerver, K. W"., aangehouden, die
nog een hechtenisstraf van acht dagen te
goed had. De man is nu naar Den Haag
gevoerd, om deze straf te ondergaan.
Door mej. Van der T., alhier, werd
bij de politie aangifte gedaan, dat zij op
9 October werd getroffendoor een steen,
door een koetsier naar eenige jongens ge
worpen, welke steen echter niet voor haar,
maar voor eenige jongens bestemd was,
die den koetsier plaagden. De steen had
haar èen opgezwollen wang veroorzaakt cn
zij had zich daarover niet dadelijk be-
kiaagd, in de hoop, dat de' wond wel spoe
dig zou genezen. Nu_ zij echter meer en
meer er de nadeelige gevolgen van onder
vindt, heeft zij de zaak bij de politie aan
gegeven, om op deze wijze een reden fe
hebben tot een civiele vordering tot schade
vergoeding.
Invoerrecht op sigaren.
Verschenen is het voorloopig veralag ©p
het wotoontwerp tot wijziging van het in-
voerreeht op sigaren.
De belanghebbenden beschouwen deze
verhooging, naar de meening van vele
ledon, zeer tereoht uitsluitend en alleen
als oon middel van verweer tegen do con
currentie van buitemJianclsahe, in het bijzon
der Dudtsoho fabrikanten, die daartoe door
de valutaverboudingem in etaat worden
gesteld.
Deze leden vermochten in do voorge
stelde regeling nieta andérs te zien dan
oen protectionistischen maatregel, on zij
meendien, dat het geen overdreven eisch
kan worden geacht dat een zoo ingrijpende
wijziging van onze economische politiek in
dan breede worde toegelicht. Met name
had naar hun oordeel in de memorie van
-toelichting, bebooren to zijn meegedeeld,
of meerdere stappen in deze riohting zijn
te wachten zoo neen, waarom alleen de
eièarennijverheid wordlt beschermd tegen
een ooncurrentie, waaronder tal van an-
doro industriën evenzeer hebben te- lijden
en zoo ja, waarom do regeering gemeend
heeft thans het onderhavige voorstel af
zon der lijk aan het oordael der Staten-
Generaal to moeten onderwerpen. Maar,
word voorts gevraagd, ook al ligt het niet
in de bedoeling der regeering do bescher
ming ook tot andere industriën uit to brei
den, 6taat het tot stand komen van een
zoodanige uitbreiding dan toch niet tc
vreeeen Is het niet zeer waarschijnlijk,
dat verscheidene andero industrieën, daar
toe yitgolokt door hot thans door do ro-
gee-ring zelf -gegeven voorbeeld, zich om
bescherming tegen do valuta^ concur ren tie
tot haar zullen wenden En zal men dLr-
golijleen steun dan kunnen weigeren? Zoo
zal m-en, eenmaal beigoinnen, steeds verder
den wog naar het protectionisme worden
uitgedreven.
Dezo leden verklaarden dlan ook aan het
ontwerp hun stem niet to kunnen govon,
wijl het in strijd is met het vrijhandelbe
ginsel, dat zij thans meer dan ooit onge
rept gehandhaafd wilden zien. Evenbeais
werd betwijfeld, of het beoogdio doel wel
'zal worden (bereikt. Een ander bezwaar
van deze leden was, dab volgens do nieuw©
regeling de goedkoopste sigaar percents
gewijze zal worden belast.
Sómmige led&n wenschtem zach hun stem
over het ontwerp voorloopig nog voor te
behouden. Eenige dozer leden, die er prijs
op stelden te verklaren, dat zij aan het
vrijba-ndolsverkeer do voorkeur gaven, wil
don niet ontkennen, dat de abnormale om
standigheden van dezen tijd afwijking van
dit beginsel kunnen veohtvaardigen. Zij
waren echter bevreesd, dat regelingen als
do onderhavig© tot maatregelen van weer
wraak zullen leiden, welke voor een land
als het onze, dat grootondeels op uitvoer
is aangewezen, hoogst bedenkelijk zouden
zijn.
Enkele andere loden ^verklaarden het
wetsontwerp zeer too to juichen. De hou
ding van do regeering, die na de invoering
van do tabaksaccijns heelt ingezien, 'dat zij
daartegenover eenige verplichting op zich
had geladen, had dozen zeor verheugd,
mede omdat bij een spoedigen steun
groote belangen zijn betrokken.
D© steun, die thans aan <ie sigaren nij
verheid verleend wordt, is voor geen enke
len anderen tak van industrio in gelijke
mate go recht vaardrgd. Indien echter ook
andere bedrijven ten gevolgo van dó va
luta bescherming zouden behoeven, zal een
voorstel daartoe op do instemming van
deze leden kunnen rekenen.
Verscheidene andero leden vonden het
voorgestelde echter nog niet voldoende en
bepleittcu vorder gaande maatregelen.
Een deel van deze leden achtte een invoer
verbod van Q garcn uit landen met gedo-
preeieerde valuta zeer gewenscht. Indien
dit niet mogelijk ie, zouden zij een sterke
verhooging van het invoerrecht gewensoht
aohten. Do overige leden waren weJ voor
verhpoging van het rcoht, maar afkoerig
van een invoerverbod.
Sommige loden meenden, dat aan een
regeling van het invoerrecht naar het ge
wicht de voorkour böhoorb te worden ge
geven boven een dergelijke regeling naar
de waarde.
Gevraagd werd nog, of niet een bijzon
der© regeling kan worden getroffen voor
vel© importeurs, die reed/3 geruimen tijd
geledien contracten kobben afgesloten,
waarbij uit don aard der zaak geen reke
ning is gehouden met het verhoogd© recht.
Enkele leden uil ten ten slotte de vrees,
dat de invoerbeperking tob prijsstijging en
deze weer tot loonsverhooging aanleiding
zou geven.y
Tabakswet.
Do Minister van Financiën, gelet op artikel 85
dor gewijzigde Tabakswet (Slbl. 1921, no. 712);
brengt ter kennis van belanghebbenden cn van
de ambtenaren der accijnzen, dat sigaren en si
garetten nog tot 1 Februari 1923 in hot vrije
verkeer niet voorzion van zegels zullen mogen
worden verkocht, te koop aangeboden, afgele
verd of ten verkoop in voorraad gehouden, voor
zoover aannemelijk kan worden gemaakt, hetzij
dat daarvan, volgens artikel 83 dier wet, aan
gifte bij don ontvanger is gedaan, hetzij dat daar
van na hol m-werklng-tredcn van do wet de
accijns is betaald. Do inspecteurs dor accijnzen
zijn tot dien datum bevoogd maatrogolen te tref
fen, waardoor het vervoer van de hiervoren be-
dooldo tabaksfabrikaten mot een door do ont-
vangors der accijnzen af te geven geleibiljet mo
gelijk wordt gemaakt.
Binnen den hiervoren genoemden termija blijft
de losse verkoop van sigaren ook uit van zegel
voorziene verpakkingen van 25, 50 en 100 stuks,
on voor zoover wettelijk toegelaten in verpak
kingen van 250 stuks, algemeen geoorloofd, mits
het op de verpakking voorkomende belasting-
zegel, dadelijk nadat die verpakking^- ledig is,
wordt vernietigd door verwijdering van hot zé
gel of althans van dal gedeelte, waarop de klein
handelsprijs voorkomt. De hier bodoelde siga-
ren. mogen, eohtor niet door kleinhandelaren
buiten do van zogel voorziene verpakkingon in
voorraad, worden gehouden.
Hot vorenstaando geldt ook voor vorkoop op
markten, oaz. en door fabrikantcn-winkoliors,
die ontheffing hobben gevraagd of verkregen
van het bepaalde bij art. 23, tweodo lid, en
art. 40 der Tabakswet, ook al mooht hun in de
bosohikking, waarbij ontheffing is verleend, do
verplichting zijn opgelegd om sigaren niet an
ders dan staksgewijs gezegeld le verkoopon of in
voorraad *to hebben. De bestaando regeling be
treffende voorraden van marktventers en ver
voer van ongozDgelde tabaksfabrikaten naar en
van de markt blijft voor zooveel sigaren en siga
retten betreft mede tot 1 Februari 1923 gehand
haafd.
Zij, die van deze gunstige bepalingen misbruik
zouden maken, zullen daarvan worden uitge
sloten, onverminderd de vorder togen hen te
nemen maatregelen.
Werktijden en loon en in do textielnijverheid.
Do bostuTen van de Fabrikanten-verepnir
ging t© Enschedé, de Twentsch-Geldersche
Fabrikanlen-verecnigin'g, den Bond. van Tex
tielondernemingen in cn buiten Twente cn dë
Yoreeniging van Hcmgeloachc textielfabri
kanten hadiflen, naar aanleiding van het prin-
cipiecle vorschil tussehen het antwoord^ dat
zij van dc beide Christelijk© textielarbeiders-
organisaties „St.-Lambertus" ©n „Unitas"
ontvingen op hun brief dd. 31 Augustus 1.1.
betreffend© werktydsverlenging en/of loons
verlaging, en de antwoorden, die daarop van
„De Eendracht" cn de Landelijke Federatie
van Textielarbeiders inkwamen, aan de Chris
telijk© organisatie® meegedeeld, gaarne be
leid te zijn, aan haar besturen in een te hou
den conferentie opgave te doen van de gron—dietoelage waten gesteld, en bestemd wa
den, waarop naar de mcening der textielfa
brikanten werktijdsvorlenging en/of loons
verlaging in de textielnijverheid noodzakelijk
zijn.
Deze conferentie heeft Woensdag j.l. te
Ensoliedé plaats geliad. Namens de samenwer
kende werkgevers-vereenigingen werd aan de
vertegenwoordligere der arbeidersorganisaties
medegedeeld, dat de verhooging van de uur-
en stukloonen in Engeland, vergeleken met
vóór den oorlog, met ingang van 4 November
a.s. nog 90 pCt. bedraagtin Twente gemid
deld 140 pCt. k 150 pCt. Feitelijk is de En-
gelscho verhooging nog lager, daar de En-
gèleeho standaardloonen reeds vó^r den' oor
log met 5 pCt. verhoogd waren, zoodat do
later er bij gekomen verhoog Logen thans nog
slechts 86 pCt. van hot Joon voor oorlog be
dragen.
De loonen in Engeland zijn voor de wevers
als regel lager dan hier. In verband met de
BINNENLAND
Plannen met de Leidsche Broodfabriek.
Een ministerieel© mcdcdeeling inzake de
Tabakswet.
Hot voorloopig verslag van de Tweede
Kamer op het wetsontwerp tot wijziging van
het invoerrecht op sigaren.
De noodzakelijkheid van werktüdverlen-
ging-loonsverlaging in do textielnijverheid!.
BUITENLAND.
Een Fransch moratorium aan de Commissi©
van Herstel.
In Duit-schland bestaan moordplannen
tegen rijkskanselier Wirtk en andere leden
der regeering.
De crisis in Engeland.
De O&stcrsche confcrcntio is bepaald op
13 November. Vermoedelijk to Lausanne.
spoorvrachtcn, stecnkolonprijzen, de Engcl-
6oho valuta, stiehtingskosten van fabrieken,
ck?n invoer van katoenen manufacturen uit
Engeland in Nederland en uit Japon in Indië,
kortom met ,groot© buitenlandsche concur
rentie zal de Twcntsche textielindustrie zich
daartegen enkel kunnen handhaven, indien*
zij in staat gestéld wcudt, goedkooper te pro-
tiuceoren dan tegenwoordig kan geschieden.
„Dit kan bereikt worden door wcrktijdvcrlen-
ging, alsmede door loonsverlaging, evenals
dcor een combinatie van die beide middelen.
Door dc worktijdverlenging woTdt dc produc
tie, bij gelijke of althans nagenoeg gelijk©
vaste onkosten, betookenend grooter, hetgeen
op den prijs van het product een guustigen
invloed lieeft. Het is overbodig, den invloed
van loonsverlaging te verduidelijken, daar
dezo voor ieder begrijpelijk is. Kan door één
van beide of door boido middelen goedkooper
geproduceerd worden, d«an staat de industrie
sterker in haar concurrentiestrijd tegenover
het buitenland. Het is verkeerd, om, zooals
gommige couranten, met nam© „Het Volk''
doen, te wijzen op do tegenwoordige malais©
in de texticlniiverheid cn het short time wer
ken, on de fabrikanten, die gedwongen zijn
short time te weFken, wegens hun verlangen
naar workt.ijdverleng-iag van inconsequentie
te beschuldigen. Een dergelijke mknecring
kan enkel dienen om stemming te maken
immers, de noodzakelijkheid om 6hort tiime te
werken ontstaat door het gemis aan orders
en dit laatste weer door do groot© buiten-
la ndsohe concurrentie, wclko enkel met werk
tijd verlenging, resp. loonsverlaging, t© be
strijden is. Door couranten als „Het Volk"
wordt Ae zaak d'us juist andersom voorgcstold
als zq in werkelijkheid is.
D© kosten, veroorzaakt door de sociale wet
geving, zijn in de laatste jaren schrikbarend
gestegen.
Naar onze meening zou het beste middel,
cm de industrie in haar concurrentiestrijdt©
steunen, geweest zijn een verlenging van den
arbeidstijd met daarmee gepaard gaande uur-
en stukloonsverlaging, in d'ier voege, dat de
bestaande wekelijksche eitvdloonen zooveel
nwigejijk gehandhaafd worden.
Na oen uitvoerige gedachtenwisscling be
toogden de vertegenwoordigers der Christe
lijke valovereenigingen dc wcnschcl ij khcid
van een conferenticx waarin ook de beide an
dere arbeidersorganisaties voltogenwoonligd
zouden zijn. Van de zijde der werkgevers
werd hierop geantwoord, dat, gegeven de
door laatstbedoelde organisaties op den brief
dd. SI Augustus 1.1. gegeven antwoorden, er
voor de werkgevers geen aanleiding bestond,
zo tot een conferentie uit te noodi.gen, doch'
dat een verzoek, door de vier arbeidersorga
nisaties geza/menlijk te doen tot het houden
van een conferentie niet later dan in dc week'
van 23 tot 28 dezer, <van de zijde der werk
gevers geen principieclon tegenstand gou ont-
meetcD.
Uitzending van civiel-ingenieurs.
Op vragen van den heer Albarda betref
fende de Uitzending naar NederlaDdscht-
Indië der in dit jaar hier tc lande gediplo
meerde civicl-ingenieura, luidende:
1. Is de Minister bereid mede te declen,
hoevelen van de 25 in Juni cn Juli van dit
jaar aan de Technische Hoogeschoo! t©
Delft gediplomeerde civiel-ingenieurs, die
reeds als student in het genot van een stu
ren voor den Indischen dienst, tot heden
in dien dienst een plaats hebben gevonden
2. Is de Minister niet van oordeel, dat
deze ingenieurs aanspraak mogen maken
op een spoedige plaatsing in Gouvernement?
dienst, aangezien met betrekking tot h'-n,
zoowel in het aan ellc liunner uitgereikt©
ministerieele besluit tot toekenning van een
studietoelage ah in de voor elk hunner op
gemaakte notarieelo schuldbekentenis' uit
drukkelijk is vastgesteld, dat zij waren „be
stemd voor den Indischen dienst, ten einde
na behoorlijk volbrachte studiën en verkrij
ging van het diploma van civiel ingcnic-ur
ter beschikking van den Gouvcroenr-Ge-»
neraal van Ned.-Indië Te worden gestild,
om te worden geplaatst bij den Waterstaat
en 's Lands Burgerlijke Openbare Wjrkon
of bij den dienst der Staatsspoorwegen",.-
terwijl in geen dier beide stukken eenig voor.
behoud is gemaakt voor het geval, dat aai*
