No. 19206.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 14 October.
Derde Blad. Anno 1922
UIT DE RIJNSTREEK.
UIT EE «TREKEN.
KUNST EN LETTEREN,
VARIA.
De Fondsenmarkt.
ALPHEN. Van 5 tot 12 October hebben
zich in deze gemeente gevestigdH. Eyken
uit Roermond J. B. Eyken nit BudelJ. R.
de Leeuw uit Rotterdam I de Jong uit
iWadaingsvcen C. Koodj uit SchagenH. A.
Utkiroh uit Riga P. <v. Amsterdam uit Schie
dam M. Vorlaan uit Voorschoten Kin/deren
Verkaiik uit BoskoopKinderen Heij uit
Rotterdam, goh. Martha-Sfcichting alhier.
In dienselfden tijd vertrokken T. v. d.
Bijl naar Leiden E. Lokerse naar Rotterdam;
J. L. Gouidsmit naar Hilversum H. Sweais
naar Rotterdam A. M. v. d. Loo naar Ha-
ze rswoude A. M. v. Velsen naar Haastrecht;
'A. van Zwieten naar RotterdamA. M. Pan-
nevia naar UtrechtG. A. Boumans naar
UtrechtA. Klootwijk naar MooTkapclle G.
E. Maaijen naar MaaSSluösM. Gottenbos
naar Noord-AmerikaJ. F. v. Vliet naar
's-GraverihaJgC.
Met ingang van gisteren is die prijs der
Volle zJotete meflJk weder met1 2 ets. per Liter
verhoogd en aldus gebracht op 16 ets. p. Liter
Kerkelijk bericht: NOd-Herv.
Kerk, Zondag v.m. halfticn, ds. .Veldhoen en
njitt. halfzeven do heer Smit, van Heemstede.
Geref. Kerik, v.m. halitien, ds. Schouten
(H. A) en n.m. zes uSuir 'ds. Schouten.
LWOUBRUGGE. 1
Door den schönker van de oude histo
rische kaarten vaö Reuland, alsmede Vain
'fle portretten onzer vroede vaderen, enz.
ter verfraaiing] van ons raadhuis, is deze
week den Raad 'dezer gemeente ook ten ge
schenke aangeboden, een goed uitgevoerd
crayon-portret in lijet, van wijlen den ge
meente-Ontvanger Gerardus Rodenberg, bfl
de oudere generation een goede bekend On
zeer geacht ingezetene.
Den 26steïi November 1820 werd Rodeti-
berg te Amsterdam geboren, zoon van Jona
than, deto apotheker van de Prinsengracht
voor de Leliesluis, en kerkvoogd van de
Westerkerk aldaar, en van Barendina Roe-
lo'ffs, dochter van dein burgemeester te
Oudewetering.
Na den dood van zijn vader kwam hg bjj
rijn oom te Oudewetering om het landbouw
bedrijf te leeren en deze zond hem voor het
zelfde doei ook een paar jaren naar de
noordelijke pïoviución. tot dat' hij op 32-
jarigen leeftijd op de boerderij van een zeer
Oud Woubrugsch geslacht, Hoolgwerf aan
don Woudschen dijk, Verwant aan de Kem-
pénaren en "familie Swart, zjjn intrek nam,
en kort daarna zich' vestigde in het jaar
1854 opl de landhoeve ,.WilheImina" in on'S
dorp.
Den 22stën December I860 nam hij de
plaats in vato genoemden 0. Hoogwerf, als
lid van deb Raad. Mede werd door hem be-
- Vorderd 'den bouw der 'bruggen in ons dorp
en te Hoogmade en den aanlog van den weg
naar dit dorp.
In 1863 benoemde hrj mede den heer P.
den Ridder als secretaris dezer, gemeente.
Deze gaf den 23ste*i Januari van dat jaar
uit erkentelijkheid aan den Raad een diner in
het oude Rechthuis. Met hem zaten aan
burgemeester Pïeter van Bchravendijk, G.
Swart, O. van Dam, W. van Egmond, H.
Heenk, G. Rodenberg, Van Dorberg Heijden,
en A. Schouten.
Tot het jaar 1870 bloef Rodenberg op
zijn bouwmanswoning. Den 24sten Februari
werd hij besnoemd door zijn medeleden tot
Gemeente-ontvanger en 31 Maart d.a.v. trad
hij in functie. De Rijksontvanger A. de
'Jongh van Arkel nam zijn plaats als raads
lid in.
Den 19ön December 1892, overleed hjj
op 72-jarigen leeftijd. Bij zijn ambt, had hrj
ook de Ned.-Herv. Kerk als kerkelijk ontvan
ger gediend oh was hij tevens secretaris-
penningmeester van den Oudendrj'ksche pol
der.
Zijn portret zal bij velen weder herinne
ringen oproepen en bij de portretten zijner
medeleden een waardige plaats innemen.
Met de nagiften heeft de Unie-col
lecte alhier opgebracht de som van X 139.85.
Donderdagavond vergaderde de af dee
ling van ,,Het Groene Kruis" alhier, onder
voorzitterschap van den heer dr. L. E. Lcth.
De gewone jaarlijkse he werkzaamheden
hadden plaats. Op voorstel van den heer Chr.
van der Nagel werd met groote meerderheid
besloten de niet door patiënten gebruikte
lighallen, onmiddellijk weer op te bergen;
ock dat voortaan een commissie voor de al
gemeene vergadering, ten huize van den pen
ningmeester de rekeningen nazien en daar
van rapport uitbrengt. In deze commissie
werden benoemd do heeren F. Kroes en G.
Rei'ngoud.
Tot afgevaardigde naar do alg. vergade
ring werd benoemd de voorzitter dr. L. E.
Lcth en tot plaatsvervanger de heer Van
Hemessen.
Bij de bespreking der begroeting weid
besloten een loods te laten bouwen voor ber
ging van de lighallen en het salaris van den
magazijnmeester te verhoogen.
Burg Stand. Geb oren: Willy
D. van J. don Ouden cn P. Guldemoad.
Overleden: J. Bulk 55 j., eebtg.
van A. Boer.
Kerke 1. be richt. Herv. Kerk,
Tcorm. halftien en Vavond3 halfzeven, ds.
A. Meijers.
Geref. Kerk, voorm. haLciisn en 's avonds
halfzeven ds. W. H. Ie Cointre.
HAARLEMMERMEER. Donderdag
avond reed de heer W. per rijwiel alhier
op den Sloterweg. Hij kreeg plotseling bij
het rijden in een van de vela zich in den
weg bevindende groote kuilen en gaten, een
hevigen schok, raakto zijn stuur kwijt en
kwam in de wegsloot terecht. Door een
voorbijganger geholpen, kon hij gelukkig
spoedig uit zijn benarde positie worden
bevrijd. Zijn rijwiel bleek nog berijdbaar
te zijn.
Woensdagavond werd de dichtge
draaide spoorbrug over de Ringvaart bij
Vijfhuizen aangevaren door een motorboot
van schipper M., die zich onder in het
vaartuig bevond bij zijn zieke vrouw en de
seinlichten van 'de brug eenige oogenblik-
ken uit het oog had verloren. Hij begaf
zich na den schok onmiddellijk naar het
dek en kon zich in de gegeven omstandig
heden moeilijk eenige rekenschap van het
gebeurde geven. De motorboot werd ern
stig beschadigd. De brug bekwam nagenoeg
geen averij.
Naar wij vernemen, is het maken
van een electrische lichtinstallatie in de in
aanbouw zijnde landbouwwinterschool te
Hoofddorp gegund aan den laags ten in
schrijver, den heer H. J. Barbelings, te
Amsterdam.
HILLEGOM. Maandagavond a. 9.
wordt er door den heer S. P. Visser in
de Ned.-Herv. Kerk een orgelbespeling
gegeven.
K er kj e» 1 ij k e b e x o B t e n. Ned.
Herv. Kerk. Voorm. 10 uur en nam. half-
vijf, ds. Van Bemmel.
Gereformeerde Kerk: Voorm. 10 uur
leesdienst; Nam. 5 uur ds. Wiel en ga", van
Hoofddorp (voorb. H. Avondmaal).
Chr. Gereformeerde Kerk: Voorin. 10
uur en nam. 3 uur leesdienst.
LISSE. Burger 1, Stand. Ge
huwd: J. v. d. Louw en H. Halfschepel.
Bevallen: E. WesteringDraayer, Z.
NOORD WIJK. Burger 1, Stand.
Geboren: Jacob, Z. van J. van Kouj
wenhové en E. Koudstaal. Alida, D. vd
M. v. d. Niet en A. Vink.
Getrouwd: J. Caspers 24 j. en
M. E. Boeker 25 j. P. O. v. d. Raadt
28 j., te Haarlemmermeer, en E. M. Dui
venvoorden 23 j., te Noordwijk.
Overleden: Henricus Maria Laü 37
jaar.
Het overwelfde stuk sloot aan den
Sohiestraat heeft nu een aardig aanzien
gekregen doordat er een plantsoentje van
gemaakt is. Perkjes zijn aangelegd Waarin
tulpenbollen geplant zijn on verder is het
met graszoden belegd. Wanneer het pu
bliek meewerkt en het voor baldadigheid
behoedt is dit zeker een verfraaiing van
Noordwijks' en tie e.
De spits van den gemeentetoren wordt
van een nieuwe leibedekking voorzien. De
loodgieters vinden <3it misschien niet zoo
erg, maaj menig oog ziet met eerbiedigen
vrees naar het boogo arbeidsveld van deze
mensohen.
NOORD WIJ KERRJETOUT. Burg.
Stand. Geboren: Maarten, Z. v,
C. Leeflang en A. Schaap. Gustavus,
Z. van A. O. Romijn en A. E. Brewster.
Adrianus, Z. v. C. Broekhof en G.
Weyers.
Gehuwd: Pieter van Sohaik en Sy-
metje Zwaan. Leonardus v. d. Lans en
Maria Witteman,
Overleden: Willam Boot l j.
Mathijs Kreuger 63 j., van Zaandam (St.=
Bavo. Johannes Duivenvoordon 58 j.
Theodorus Koekenbier 40 j., van Haarlem
(St.-Bavo).
OEGSTGEEST. In een gisteravond ge
houden vergadering is mej. J. E. Kooij'
Brand met algemeene stemmen benoemd tot
hoofd van de Bewaarschool aan den Morsch.
SASSENHElM. Burg erL Stand
G e b o ren Josephus Hendrikus Cor
nells, Z. v. J. v. Diest en J. J. Mink.
Ondertrouwd: J. H. Hoffmann 2G
j. en S. W. Verhoog 23 j. P. v. Went
27 j. en G. H. M. v. Niokerk 24 j.
VALKENBURG. Een dezer dagen
vergaderden beheerders der Volksbiblio
theek op de oude Raadkamer.
Onder meer deed hier <io heer D. Bol
verslag als penningmeester, waarbij een
goed slot van f76.39 werd geconstateerd.
Een schat van nieuwe lectuur zou hier
voor aangeschaft kunnen worden, ware het
niet, dat voorzien dient te worden in
nieuwe catalogussen.
Naast het oude exemplaar toch werd ver
leden winter al gezeurd met zes vervolg-
blaadjes en het ongerief, daaraan ver
bonden, is te groot, om er niet een eind
aan te maken. Derhalve wercH besloten
eerst volledige alphabetische lijsten te
doen drukken en deze tegen eenige vergoe
ding beschikbaar te stellen.
De heer J. Ouwersloot, die zich sterk
voor het instituut interesseert, deelde me
de, dat in het ioDgste seizoen, van 3 Nov.
tot 6 April, in 23 avonden 1656 boeken
werden verstrekt. Een 60 diverse personen
maakten van deze nuttige instelling ge
bruikt. Eerstdaags zal ze weer voor het
publiek geopend worden.
Burger]. Stand. Onder
trouwd: Jacobus van Egmond te Rijns
burg cnJohanna Kort, alhier.
Jacques Tliibaud.
Op zijn a.s. viool-recital, wij herinnoren het
publiek er aan dat dit het afsviheid-concert
zal zijn van Thibaud vóór zijn vertrok naar
'Amerika, zal hij het volgende programma ten
gehoore brongen Beethoven Sonate A dur
Op 30 voor viool cn piano Bach Suite a
mineur voor viool solo Hüo Fantasie voor
viool en piano Beethoven Romance F dur
Leclair Tambourin Gluck Melodic en Mo
zart Rondo.
De artiest zal begeleid worden door Louis
Schnii tzler.
Lust ruin Hofstad-Tooneel.
De herdenking van liet le lustrum van het
Hofstad-Tooneel is gisteravond in Den Haag
een succes geworden. Minister de Visser en
burgemeester Patijn woonden, de opvoering
van Molnaris Theater bij, waarna er zou
niet gespeecht worden werd gegeven Alle
Hofstad-artistcn op een soiree bij mevr. Hof
stad-Tooneel, deolr Jan van Ees vervaardigd
in oamibinatie met Eduard Veterman. Er was
een schat bloemen.
NIEUWE UITGAVEN,
Ons Volk en'de Tucht.
Op 19 en 20 Oct. a.s. wordt in Utrecht
gehouden iu het Jaarbeursgebouw het
eerste Nationaal Congres van de Tucht-
Unie tot bestrijding van de tuchteloosheid
bij hot Nederlandsche volk. Daar zullen
een reeks praeadviezen worden uitgebracht
en deze praeadviezen zijn thans in druk
uitgegeven bij de firma Joh. Morks te Den
Haag, die daarmee e>en nuttig werk heeft
verricht, 't Zou wel wenschelijk zijn, dat
deze praeadviezen in alle handen kwamen I
Temeer, waar de adviseurs uit deskundige
kringen zijn gekozen. Men oordeele
Prol J. Bemelmams behandelt: Tucht en
Zedelijkheid; dr. O. Easton: Tuoht en
Verkeer; Gom. VetE; de Tucht en do
caricatuur; prof. R. Casimir: School en
Tucht; J. P. J. Wierts: Tucht en Volks
zang; dr. D. J. Hulshoff Poll: Tuoht en
Volksgezondheidmr. G. L. de Vrieö
Feyens: Tucht en Overheiddr,; P. H.
Rifter Jr.: Tucht enVolkswelzijnJ. M.
van Hoogstraten: Tucht en Weermacht
kapitein P. iW. Scharroo: Tucht en Licha
melijke Opvoeding.
Alleen het praeadvieö van prof. dr. J.
S. Slotemaker de Bruine, over: Tucht en
Sociale Aangelegenheden, markeert nog in
den bundel, dien wij volgaarne aanbevelen
ter lezing.
Bij de Uitgevers-Mij. van Hoïkonia en Waren-
derf te Anisterdlam is een nieuwe serie kindor-
hodken verschenen, genaamd: „Ons Boeken
plankje". DLt zijn eenige iheddrukien van be
kende boeken voor "de jeugd en teveols eenige
geheel nieuwe. Elk deel is geïHustreeiid en in
linnen gebonden. Tot dezo serie bebooren:
1. „Gulliver's reizen" door G. Joh. Kievit.
2. „Do jongens van Oudenoord" door D.
Dijkstra.
3. „Zonder Moeder", dioor Mevrouw E. de
Preesensé.
4. „Don Qidoh'ot" door J. J. A. GoevormOux.
5. „Tot Ridder geslagen" door J. G. Kramer.
6. „Augusta" door Suz© Anldriessen.
7. „Een sahool van zoven meisjes" door L'. T.
Moade.
8. „Do Avonturier" door J. G. Kramer.
9. „Frida en haar nichtjes", door AgaAha.
10. „Constance do Wild", door Suze Ah-
driossen.
11. „Het drijvende Vlot", door J. A. Slempkes.
12. „Reintje van den Watermolen", door J. P.
Zo omorsVermoer.
„Harre Walters", door S. UI fors, (schrijver
van „Oostloorn"). Uitgave: D. van Sijn en
Zonen, Rotterdam.
Van onze vroegere stadgenooto Mevrouw Jo
van Am/morsKuiler is weder een nieuw boek
verschenen, getiteld: „Het Huis der Vreugden",
roman van Tooncel-loven.
Dit boek, dat. vlot geschreven is, zal zoowel
de schrijfster als den uitgever veol succes op
leveren. Uitgave: Nijgk en van Ditmar, Rot
terdam.
Bij W. L. on J. Brusse's Uitgevers-Maat
schappij is verschonen een boekje getiteld:
„Zonder geweer op jacht", door William J.
Long. Vertaling van Gil ia StoffeL Teokeningen
van Qharlos Gopeland.
Het Staatstoezicht op de Volksgezond
heid en het ontwerp-wet Installing van Ge
zondheidsdiensten luicït de titel van een
brochure van de hand van dr. H. H. van
Eyk, Huizen (N.-H.), uitgegeven bij B. C.
Rozenheek Hzn. te Hilversum. Schrijver
toont hierin aan, hoe veel rompslomp er
is bij de regeling van het vraagstuk der
Volksgezondheid, zonder dat feitelijk zelfs
van een regeling nog sprake kan zijn. 't Is
een brochure i. van opbouwende critiek.
Slechte geheugens.
In het jongste nummer van de „Klini
sche Wochenschrift" geeft dr. Th. Hegge
interessante beschouwingen omtrent phe-
nomenale geheugens. Dr. Hegge noemt die
personen geheugenkunstenaars, die, onder
bepaalde voorwaarden, zonder het gebruik
van kunstmatige hulpmiddelen, voortdu
rend tot. groote geheugenprestaties in
staat zijn. Alle op experimenteele wijze on
derzochte geheugenwonderen zijn tot nu
toe gebleken menschen to zijn, die op een
speciaal gebied een groote gave cler her
innering hebben. Niet zelden doen zich
juist bij de geheugenkunstena-ars op an
dere gebieden hiaten voor. In geen geval
bijna heeft het geheugen iets met de in-
tellectueele waarde van het individu te
maken. Deze twee dingen moet men ge
heel afgescheiden beschouwen. Bijna in
iedere telefooncentrale zijn er één of meer
employé's met een phenomenaal geheugen
voor telefoonnummers. Het aantal geheu
genkunstenaars met eon bijzondere bega-afd
beid voor het onthouden van getallen is
relatief het grootste. Tot deze groep be
hoort cJan ook de recordonthouder dr. G.
Rückle, een Duitsch wiskunstenaar. In
1911 kon Rückle getallen met 261 cijfers in
tijden, varieerend tusschen 16 minuten 44
sec. cn 19 minuten 10 seconden, uit het
hoofd leeren. In 1912 had deze geheugen-
kunstenaar reeds groote vorderingen ge
maakt, daar hij thans voor het uit-het-
hoofd-leeren van deze getallen nog slechts
9^ a V/2 minuten noodig had. Voor een
dubbel zoo lange rij cijfers had hij 26 mi
nuten 43 seconden noodig. Ten slotte
heeft hij in het jaar 1913 504 cijfers in 391
minuten uit het hoofd geleerd Geen ander
heeft dit ooit kunnen presteeren.
Het volgende phenomeen is hem het
naast. Het is de Noorweegsche philologe-
dr. Paula Bergh, die voor het uit het hoofd
leeren van een getal van 204 cijfers 54 mi
nuten en voor een dubbel zoo lang getal
104 minuten noodig had. Verder heeft nog
de getallenvirtuoos Diamandi getallen tot
200 cijfers uit het hoofd geleerd. Dr. Hegge
toerkt hierbij op, dat deze getallen door
de geheugenkunstenaars niet vloeiend wcr-
dn gereproduceerd. Mej. dr. Bergh zegt,
bijv 204 cijfers in 9 minuten 16 seconden
op. De geheugenkunstenaars prenten zich
de getallen door zekere schrift-, klank- of
bewegingsbeelden in. Gewoonlijk hecht
zich het geheugen aan de schriftbeelden;
doch ook andere gevallen zijn bekend. Zoo
onderzocht Binet den geheugenvirtuoos
Intudi, die op den klank af de getallen
leerde. Dit kwam waarschijnlijk, omdat
deze kunstenaar eerst sedert een jaar 'of
vier lezen en schrijven had geleerd en tot
dien tijd analphabeet was geweest, zoodat
hij met de schrijfteekens nog niet voldoen
de vertrouwd was, om zich van hen voor
het memoreeren te bedienen. De methode
van Rückle is de volgende: Hij reconstru
eert de getallen bij groepen in het geheu
gen en prent zich dus de beelden van dit
cijfercomplex met de grootst mogelijke dui.
delijkheid in. Zoo ontstaat bij hem in het
geheugen een getallenbeeld, dat geheel
overeenstemt met heb opgeschreven getal.
Daarbij komt, dat Rückle als mathematicus
de vaardigheid bezit zich bij bijna ieder
getallencomplex een mathematische eigen
aardigheid voor te stellen en dat hij uit
deze eigenschappen weer een groep vormt,
'die op zicjhzelf een wiskundig theorema
vertegenwoordigt. Deze complexen recon
strueert Rückle dan weer bij het opzeggen
van het getal, zoodat men zeggen kan, dat
'zijn methode een ontleding en tegelijker
tijd een samenvatting is van do geheugen-
Ertof.
Do,Tur\ksoh-Eiigelsohe kwestie is tot op
lossing gebracht, de vrede in het Oosten
dus verzekerd. En als gevolg hiervan tre
den wederom do W est-Europ e esch e vraag
stukken op den voorgrond. Amerika neemt
te dien aanzien een zeer bijzonder stand
punt in. Men is in de Unie Yan oordeel
dat Europa op de eerste plaats zich zelf
moot trachten te helpen, en dat kan het
voor een deel, door een zeer groote inkrim
ping der militaire bewapening. Zoolang do
legers op voet van oorlog worden gehou
den, wensoht Amerika geen gelden meer
beschikbaar te stellen, nooh direct, noch
indirect, en elke particuliere leening aan
het eene of het andere land zal door de
Unie moeten wonden goedgekeurd. Het
was wel te voorzien dat Amerika zich op
dit standpunt zou stellen want eigenlijk
is het dwaasheid gelden te leenen, terwijl
men aan den anderen kant een veel te
groote legermacht op de been houdt. Dit
geldt vrijwel voor alle landen.
Inmiddels gaat de algemeene toestand
in Europa voort zich ongunstig to ontwik
kelen en met name schijnt Duitsohland
vooa* een catastrofe te staan. De geweldige
oredietnood, alsmede de toenemende
waardeloosheid van de Duitsche Mark zijn
er de voorboden vajL. In het jongste num
mer van Economische Statistische berich
ten heeft prof. C. A. Yerryn Stuart zich al
bijzonder ongunstig over de toekomst van
onze Oostelijke buren uitgelaten. Do cre-
dietnood, alidus deze econoom, zal binnen
kort tal van bedrijven in Duitsohland doen
stilstaan met als gevolg een zeer groote
werkeloosheid. De oorzaak van een en
ander is niet zoozeer gelegen dn do finan-
cieele verplichtingen, als wol in het feit,
dat door het vredesverdrag aan het Duit-
sohe volk zijn economische bestaansmoge
lijkheid is ontnomen. In dit verband willen
wij er even op wijzen, dat een debacle
voor bet Duitsche Rijk ndet uitblijven kon,
omdat het een industrieland is, dat op
niets anders steunt dan juist op zijn in
dustrie. Bismarok, die een tegenstander
van een industrieel Duitsohland is ge
weest, wilde een Duitschland dat in hoofd
zaak een landbouwstaat zou zijn, waarbij
de industrie een relatief ondergosohikto
rol zou vervullen. Bismarck zag zeer goed
in. dat een landbouwstaat veel onafhanke
lijker is in zijn economisch bestaan. De
practijk heeft hem in tusschen gelijk ge
geven.
De internationale beurshandel heeft in
middels den invloed ondervonden van de
overeenkomst van Moedania waarbij de
Turksohe kwestie is geregeld. De gealli
eerde beurzen profiteerden hiervan het
meest hoewel aanstonds moet worden ver
meld dat deze invloed van betrekkelijk
korten duur is geweest. De algemeene
economische toestand is van to ernstigen
aard dan dat dB ens werking geheel en al
zou kunnen worden genivelleerd door de
een of andere gebeurtenis van onderge
schikten aard. Na de opleving die een ge
volg is geweest van het sluiten van den
wapenstilstand is wederom een lichte re
actie gekomen. Een gunstige uitzondering
vonmt nochtans de New-Yorksohe beurs
waar uit. den aard der zaak de Europee-
sobe perspectieven niet zulk een <3rukken-
don invloed oefenen als zulks wel op het
continent het geval is. De economisch© po
sitie waarin Amerika verkeert kan meer
en meer worden geconsolideerd. Zulks
blijkt ook uit de overteekeaiing van de in
schrijving op 500 millioen dollar Ameri-
Icaansche schatkist biljetten met een half
milliard dollar. De gunstige eocmonrische
situatie valt evenwel ook uit andere ver
schijnselen af te leiden. Naast de reeds
vroeger be sp roken sterke positie der ban
ken geeft de jongste staat van onuitge
voerde orders der Steeltrust opnieuw een
bewijs var) vooruitgang. Op het einde van
September toonde deze staat een vermeer
dering aan van oiroa 750.000 ton. Deze
aanwas van orders komt op de eerste
plaats aan de Steeltrust zelve ten goede
welke langzaam wederom op haar vroe
gere capaciteit komt. Het totaal bedrag
der onuitgevoerdo orders beloopt thami
een hoeveelheid, van rond 7 millioen ton,
dat is 3 millioen meer dan verleden jaar.
om denzelfden tijd, en 2 millioen minder
dan in 1920. Wanneer men weet dat het»
recordcijfer rond 11 millioen ton bedroeg
in den gunstigen tijd van hoogconjunc
tuur, dan is de tegenwoordige stand ai
een zeer gunstig cijfer.
De wisselmarkt kenmerkte zich in cl© af-
geioopen week dooj een reeks van floictua-
tiee, met name voor het Düitsohe devies, dlaï
aanvankelijk in herstel verkeerende, tenslotte
todli weer bergafwaarts ging, ondanks 'de;
maatregelen welke Duitsche regeering.
tegen de speculatie denkt te nomen. Het ia
evenwel de vraag of de oorzaak der huidige
'depressie uitsluitend in de speculatie moot'
worden gözocht. Vedbeer draagt de groote bé-
hoe'fte aan vreemd deviesenmateriaal van de
zijde der groot'-indusbrie er toe bij, de koersen
dn óploopende lijh to houden, met het gevofllg!
'dat' de Mark natufurlijk in het1 buitenland
'daalt'. Men vongete voorts niet de economische'
poTspectioVen van Duitsohland, de miserabels
positie waarin de Rijksbank verkeert, alte-
maal omstandigheden, die een zeer slechten'
invloed moeten uitoefenen.
Hier ter beurze vertoonde de wisselmarkt
oenzelfde rvedloop als in hef buitenland. Met
üffitzondering Van Marken bewogen de veftS-
schillende wisselsoorten zioh binnen e-ngjei
gtrenzen. Dollars eD Ponden liepen soms nogiai
uiteen, waadbij laatstgenoemde soort aan den'
1 ageren kant verkeerde. Bedtün belandde
onder de 'tien.
Londen
'Berlijn
Parijs
"Weonen
New-York
ll,38>/2 11,39
0,12 0,007*
19,60 19,47
0,0040 0.0035
2,53 2,57
Do fondsenhandel gaf in de jongste d'aigen
een voriraissing te zJiien en wel in den vorm
van een buitengewoon levendigen 'handel in
thee-ajimdoelen, in welke foD&sensöort zelfs
een „open hoek" tot stand kv&m1, een ver
schijnsel, dat in geen jaren h» gebeurd. Deze
gebeurtenis houdt verband met het feit, dat
de tbeeprijzen nogal gunstig1 zijn uitgevallen,
waardoor uiteraard onmidctelli/h ld© noodigo
belangstelling is gewekt. Waa* 'bovendien het
materiaal zeer beperkt was, eu dst is in thee
aandeel en toóli altijd het -geval, bleven belang
rijke koeraverheffinigen natuurlijk niet uit
In tusschen moeten wij' hierbij opmevken, dat
thee-aandeelen al een zoor incourant fonds
zijn en slechts bij dl© jaarlijkedhe, of baLf-
jaarlijksche inschrijvingen koonl er eenige
beweging in de markt. De eveDtueelb voiofr-
deelen of nadleelon worden dan vekdifecoUH
teerd en verder blijft de nubrick der thee-
fondisen buiten alle aandacht, to^^een nieuWö
inschrijving nieuwe perspectieven opent.
Over het algemeen is in de afgelocrpen
week de stemming dfer beurs geen on
gunstige geweest, getuige het feit, dat'
o.m. in verschillende industriële soorten
nogal iets omging. Weliswaar blijft de
handel gering en in handen der beroeps-1
speculatie, do oh dat neemt niet weg, dat
de marktpositie gezond is. In de aandeelen
der groote Tabaksondernemingen ging
deze week iets meer om dfo.n anders,
waarbij eenige verbetering kon vc den ge
boekt. De meeste attractie vormen even-»
wel rubberaandeelen, welke zeer courant
zijn en feitelijk het eenige specu 1 atie-object'
vormen voor den minder bemiddelden man-
Nu men in Engeland een. beperking van
den rubberaanplant doorvoert, biedt ook
de prijs veel beter weerstand. Hier b.v.
is de prijs reeds opgeloopen tot 50 ets. per
h K.G., waarbij weliswaar geen gouden
bergen worden verdiend, maax die tooh'
aanzienlijk hooger is dan eenige:# tijd ge
leden. De Amerikaansche vraag is stijgen-»
do en heeft trouwens de verwachting voor
dit jaar verre overtroffen. De vermoede
lijke behoeften aan rubber in Amerika wor
den geschat op 230,0(50 to®, tegon 180,000
ton verleden jaar. Ook schijnt de produc-1
tie van dit jaar veel geringer te zullen
zijn dan in dé vorige oogstpe"-iode. Zoo
als men ziet, een zich gunstig ontwikke
lend© marktpositie.
Voor Suikerwaarcien bestond wel ccnigö
belangstelling, dooh aangezien ëor Indi
sche rekening nogal tamelijk v<el verkoop-1
orders liepen, kon deze niet in het koers
verloop t-ot uiting komen, De doorsnee^
verkoopprijs van den oogst 1922 bedraagt'
inmiddels 11,90, een bedrag, dat waarlijk
niet ongunstig mag worden genoemd. Do
goed geoutilleerde ondernemingen maken'
bij dezen prijs een aan trek'* e1 ijk winstje,
in elk geval meer dan aanvankelijk werd
verwacht.
Zooals gewoonlijk vond ock thans weelr
de meeste handel in Olies plaats, welke
vrii vost in de markt lagen met af en toe
eenige beweging in het koersverloop. In
Roemeensohe soorten was het stil. Seheep-
vaartwaarden gaven niets bijzonders te
Hieronder laten wij ons gebruikelijk
koers!Ristje volgen:
Dordtsche Petroleum-Mij.
Koninklijke Olie
Geconsolideerde Petroleum
Cultuur-Mij. Vorstenlanden
H3ndelsver. Amsterdam
Javascbe Cultuur-Mij.
Amsterdam Rubber
Bandar Rubber
Doli Batavia Rubber
Gogo Niti
Hessa Rubber
Indische Rubber
Koloniale Rubber
Oost Java Rubber
Padang Rubber
Ver. Ind. Cultuur Ond.
Banjoowangi Thee
Rcngga Landbouw-Mij;.
7 Oct.
14 Oct.
435
444
450
461
126
129
149
151
342
350
291),,
300
82
96
28
41
48
65
44
55
38
58
102
120
45
53
136
159
40
50
22
31
40
50
68
80
