RECLAME WEKEN
1 CADEAU
ALBERT HEIJN
„VELr%
L. DE VRIES
JET BONTE PAARD"
Wij geven tijdens de Winkelweek
10 pCt. korting
FOIT
Bontmantel
Verkooping
HIEUW MPf
Arbeiden,en niet vertwijfelen.
VARIA
H1LBBE WASGESOED
ft. RIJN 28, i.o. Koornb.
J ONDERRICHT 1
iaP
BUIKGORDELS!
pim. 40 Ijzeren Schuiten
op aUe Borstelwaren, Sponsen, Zeem
lappon, Bweilen, Zeilstoffers, Vuren*
Amerikaansche trappen, Strijktafels
en Brolkarpetschuiers.
HAARLEMMERSTRAAT 21.
nieuwe rotatie-systeem
De heer V. Stijn zou alle ballast vah de
Secretarie wenschen. Er wordt over ge
klaagd. Heb is niet bcvordelijk vooar den
goeden gang ran het werk.
De heer Heijl wil bet salaris van den
gem.-ontvanger een ietejo verlagen. Veel
minder werk eh nog altijd f 19C0. 'fc Kon.
voor f 1000 best gedaan werden. De maai
is tevens in do gelegenheid pensioen &ao
to vragen. Wil bij het voor f 1000 niet doen
Am kan hij ruim f 700 pensioen kiezen
Do heer v. Stijn heeft vorig jaar er al
op gewezen, en zachte wenken gewenecht
doch heeft er niets meer van vernoimem.
De "Voorzitter zegt dat dit alles is ge
beurd.
Hiertoe wordt besloten.
Do "beer Haverkort oordeelt dat nu de
f 2000, voor de vleesdhkeuring uitgetrok
ken, kan worden afgevoerd, wat gebeurd.
Do heer H., brengt hierop nog versdbïl-
yende posten in bespreking, ook dat alles
niet bij één winkelier moot gekocht wor
den, waarbij de heer Oudsboorn zich aan
sluit.
Ook de pohtieboot is te duur. Persoon
lijk wil bij zo opruimen, en <3e veldwachter
jeen roeiboot gevon. Hij siefc niet in dat do
ycsultaten opwegen tegen de kosten.
Voor meerdere posten pleit do heer H.
alleen, zonder steun, waar bij opmerkt:
i „als ik er alleen voor blijf zitten schei ik
ler ook mee uit''. Alleen hoopt hij de f 1000
uitgetrokken voor volksfeesten volgend
jaar, aan het oordeel van den Raad onder
worpen te zien hoe die besteed worden;
yat- hem toegezegd wordt.
Do begroeting zal mot aangebrachte wij-
«aigingcn nader worden vastgesteld.
Het overige der agenda werd met het
loog op het late uur (half twaalf uren) aan
gehouden.
De heer Oudshoorn als lid van de elec-
.trificatie-commissie doet nog mededee-
ling .dat het rapport is vereohenen en gun
stig luidt, waarom daze commissie advi
seert tot aansluiting.
De kosten f 19,250 zullen de jaarlijksohe
uitgaven daarover voor de gemeente bren
gen op f1500.
Bij de rordvraag wijst de heer .Van
Stijn op de ircnder gunstige ligging van
een mestvaalt vlak aan den weg bij bet
Station, tegenover de Lokhorstlaan.
De Raad is van meening dat deze zon
der beswaar wat achteruit gelegd kan
worden, waarover de Voorzitter d-en gem.
opzichter zal sproken.
De vergadering word hierop gesloten.
WASSENAAR. Zaterdag werd alhier
aanbesteed het bouwen van eetn lagere
echoed voor Tekening van het R.-Kath. Pa
rochiaal Kerkbestuur.
Ingeschreven werd als volgt:
Kruger en Dijksman te Haarlem voor
168,985I. Bakker te Zaandam yoor
f 73,600J. Rcmmerswaad te Wassenaar
voor f77,767; Yerheyen te 's-Gravenbage
voor f 78,875C. van Tol te Wassenaar
vcor f 81,210B. v. Hoek to Delft voor
f 81,517v. d, Kleij te Amersfoort voor
f 82,451Strij'k to Rijpwetering voor
f 82,940Gelcns te 's-Gravenhage yoor
f 83,980A. Haspers te Wassenaar voor
f 84,319 Boel te Voorburg voor f 84,645
L. Vingerling te Wassenaar voor f86,790;
J. Verbcne to Wosterblokko voor f88,320;
N. v. d. Laan te 's-Gravenhage voor
f 06,750W. Bouuban te Wassenaar voor
i 97,775L. Pennings te Dordrecht voor
f99,999; Camcrling te Dordrecht voor
f 109,500.
Do gunning werd aangehouden, omdat da
plannen van regeering&wego neg niet zijn
goedgekeurd.
De chauffeur van dr. L. alhier kwam
Zaterdagmiddag op het kruispunt Lang
straat-Kerkstraat-Achterweg in botsing
met eon auto. De man. werd van zijn rij
wiel geölingerd en bleef met bloedende
hoofdwenden bewusteloos op de straat lig
gen. Bij den caféhouder Beijerebergen bin
nengebracht kwam hij na eenige oogen-
bHfcken weder tot bewustzijn. Dr. De Haas
inmiddels laanwezig, constateerde geen
ernstige kneuzingen. Nadat de wonden
verbonden waren, werd <3e man per auto
huiswaarts gebracht. De eigenaar van do
auto, ofschoon deze geen 6ohuld had, was
cco royaal den ohiauffeur een bedrag voor
de geleden schade toe to stoppen.
Naar wij vernemen is het oude land
goed Groot Porsijn aan den straatweg
door een combinatie aangekocht met da
bedoeling aldaar een theetuin to stichten.
Als exploitant zal optreden de heer Ho-
gervorst, vroeger eigenaar van do Kieviet.
Voor hot politie-diploma slaagde te
Amsterdam de heer P. J. Vos, alhier.
{Van onzen Parijschen correspondent.)
j i (Nadruk verboden.)
Parijs, 18 September.
Op uitnoodïgïng van de Fransche regee
ring zoo meldden ons dezer dagen de
bladen zal een gezelschap van de voor
naamste Duitsche groot-:ndust:iö2l:n, w. o.
ds heer Stinnes, een rondreis doen door
het verwoeste gebied.
Een dergelijk berichtjespreekt boek
deel eb. Men behoeft niet eens een jaar
terug te gaan in da gedachte, om een tijd
perk te vindeW, waarin zoo iets volkomen
onmogelijk zou zijn geweest. Ook thans nog
behoort er moed toe, om het denkbeeld te
verwezenljkeh: moed aan de zjde der gast-
heereü, moed evenzeer aan de kant der
gasten. Doch'.s. het gaat. En er is, zelfe,
geen enkel blad, hoe nationalistisch" ook,
dat aanstoot er aan neemt..# Juist zoo
lang als de oorlog heeft de na-oorlog ge
duurd. Thans is, schier ongemerkt, de toe
nadering begonnen. i 1
Het is een uitnemend idee: die machtige,
invloedrjke Duitsche heereïï door Noord-
Frankrijk rond te leiden. Zij kunnen nu eens
met eigen oogen zien: wat er nog gedaan
moet worden en wat er reeds 'is gedaan.
Zij zullen dwalen door de steden en dorpen,
welke steeds nog bjna vier jaar nadat
de bevolking er terugkeerde in ruïne
liggen. In hun comfortabele auto's zullen
zij uren eü uren rijden langs houten ha-
rakken en noodwoningen vangegofld
plaatjzer, langs bosschen" van bezemstelen
en langs kerkhoven. Doch' zeker zal men
niet nalaten, hun daarnaast ook alles wat
reeds herbouwd is te toonen'. .Want laster
lijke tongen verbreiden in Duitschland de
absurde legende, dat Frankrijk, om mede-
ljden te wekken en om geld af te dwin
gen wbj del pakken zou bijven neer
zitten en het verwoeste gebied onaange
roerd zou laten liggen. En dit is een in
fame leugen.
Ex zijn in' Noord-Frankrijk dezö laatste
jaren letterlijk wonderen gedaan. Wat een
hopelooze taak scheen is aangevat en blijkt
thans voltooibaar. En al liggen er dan ook
nog honderden en honderden vierkante kilo
meters in ruïne, er komt teekenïng in het
herstellingswerk. Po groote lijnen zjn ge
trokken; men kan thans overzien, bere
kenen, organiseeren.
De eersten, die zich' aafl den arbeid zet
ten, de pioniers in de woestenij vah puin
en oudroest, waren de boeren. Bewonde
renswaardig kwamen zij hun land weer in
bezit nemen, zoodra de wapenstilstand ger
sloten was. Zij bezaten niets meer. Zij slie
pen in loopgraafnolen, onder afdaken en
in kombuizen. Zj namen de spade en het
houweel; zj groeveen granaten en bommen
uit, en hun stage, stoere arbeid heeft
de „rooda zone" overdekt met een blon
den oogst.
Maar pok in het domein' der nijverheid
zjn belangrijke resultaten bereikt. Op dit
gebied is het vooral de „Compagnie des
Chemins de Fer du Nord" die boven alle
anderen heeft uitgeblonken. Deze spoor-
weg-maatschappj heeft groote verwezenlj-
kers in haar dienst gehad. De opgave
was letterljk on ine tel jk. Stel u eens voor:
2.163 kilometer spoorweg (meer dan de
helft van het net), 8 grooto viaducten,
811 bruggen, honderden kilometers water
leiding, 6 groote tunnels, 33S stations, 115
waterpompen waren door den vijand ge
heel verwoest. De schade bedroeg in to
taal.. w 1300 millioen francs.
Welnu, dit alles is vrijwel hersteld, eff
met een bijna ongelooüjke vlugheid. In
April 1919, slechts vjf win ter-maanden na
den wapenstilstand, kon het geheele net
opnieuw worden in gebruik genomen. Nog
)voor het einde van 1919 reden de express-
treinen langs alle hoofdljnen. En begin
1920 was het verkeer weer even geregeld
als voor den oorlog.
En ook sedert heeft de „Compagnie da
Nord" niet stil gezeten. Voortdurend is zj
op verbetering bedacht, en met een energie
welke werkeljk bewonderenswaardig is,
worden de mooiste resultaten bereikt. Over
enkele dagen krjgen we weer een trein,
die u in yier uren van Parijs naar Brussel
brengt. Dat is ook voor Nederland van groot
belang, want daardoor wordt de verbinding
tusschen Amsterdam en de Seine-stad met
tweö uur bekort en teruggebracht tot 91
uur, denzelfden tjd <Jien wj erover deden
in 1914, toen da oorlog het directe ver
band tusschen beide landen voor vier jaren
kwam verbreken.
Tegeljkertjd werden de levensvoorwaar
den van liet personeel voorbeeldig gereor
ganiseerd en verbeterd. Wat men op dit
gebied bereikte grenst aan het ideale. Niet
alleen de machineloodsen en seinwachters-
hnisjes lagen in puin. Ook allo woningen
van ambtenaren en beambten moesten op
nieuw worden opgebouwd, en de maafc-
schappj heeft van de gelegenheid gebruik
gemaakt om het te doen op de best mo-
geljkö manier. Op de voornaamste knoop
punten van het net werden tuïu-steden ont
worpen, waarvan er op dit o ogenblik 32
zjn voltooid, woonplaats biedend aan meer
dan 60,000 personen.
Aan eeü dezer tuin-steden, die te
Tergnïer, heb ik dezer dagen in het voorbij
komen een bezoek gebracht. Wat ik er
gezien heb verdient een. beschrijving.
Tergnïer... Het is een stad in puin; het
onkruid woekert er op de ineengestorte
muren... Zoo ontzettend is do verwoesting,
dat het niet mogelijk is, ook maar in do
verbeelding de groote omtrekken T^r» ze
kere huizenblokken te reconstueeren...
Dan, aan den [Zelfkant dezer ontzaglijke
ruïne, rijst voor uw verrasten blik de stad
der spoorweg-arbeiders.
Een echte stad is het. Zij telt bijnd ze
venduizend inwoners.
In het midden klimt ben keurig! Koofd-
verke-ersweg, zeer breed, netjes gemaca
damiseerd, langzaam, in zachte glooiing,
naar een plateau met eenige fraaie water
werken, vanwaar men een zeldzaam mooi
uitzicht geniet, aan alle kanten tot aan
den horizon. Op drie punten verbreedt deze
weg zich tot een rond plein, en waaier
vormig gaan dan van daar andere ave-
nuen uit, vijftien meter breed elk, met
behoorlijke trottoirs aan weerskanten, en
doorsneden op hun beurt door cirkelvor
mige' straten, die concentrisch rondom de
ronde pleinen zjn aangelegd.
Alle huizen liggen vrij, in tuinen. Geen
twee leunen cr tegen elkaargeen twee
zjn er hetzelfde. De meeste huisvesten twee
gezinnen, een enkelen keer vier, hier en
daar. Doch steeds is de bouw zoodanig,
dat de bewoners geen last van elkaar heb
ben. Sommige bevatten ook maar een en
kel gezin. Elk huis ik mag wel zeggen:
villa-tjo heeft een overdekte veranda,
waar de kinderen kunnen spelen als het
regent en waar de heer des huizes 's avonds
z n krantje leest. Js Zomers kan men in
-die veranda's ook c3e maaltijden gebrui
ken.
Bjna al deze woningen bevatten vier ver
trekken. Andere, met vijf of zes kamers
zjn bestemd voor de groote gezinnen. Over
al vindt men electrisch licht, rioleering en
waterleiding.. Voor elk huis i9 een bloe
mentuin. Groote moestuinen, waar voojr*
al aardappels worden verbouwd, liggen
buiten dc stad ter beschikking van 'de be
woners. Elk heeft ook een kelder en een
öolder, en het geheel is met groote nauw
keurigheid opgetrokken uit degeljke ma
terialen.
Een stad bestaat echter niet alleen uit
woningen. Zij heeft openbare gebouwen
noodig, waar het stoffelijk en maatschap
pelijk welzijn der samenleving verzorgd
worden. Ook hieraan is te Tergnier go-
dacht. Aan het grooto plein in het mid
den ligt het huis van den dokter met de
noodige wachtkamers, consultatiezalen,
enz. Verder een postkantoor, een .vergader
zaal, één feestgebouw en vier scholen: een
voor meisjes, een voor jongens, een be
waarschool en een huishoudschool.
Vooral die scholen zien er alleraantrek
kelijkst uit, met veel hooge, breede ven-»
eters, een gezellige» tuin, ruime overdekte
speelplaatsen en alles wat er bj een mo
del-inrichting van onderwijs behoort.-'Zj
zijn opgetrokken in gewapend beton, en al
het houtwerk is, zooals overal in het
stadje, kleurig en vroolijk geverfd. Met de
grootste zorgvuldigheid is elk onderdeel dier
architectuur overwogen.
Voorts bezit deze ideale stad natuurlijk
een modern ingericht badhuis, een prach
tig sportterrein, tennis-velden, een kinder
speeltuin, een wandelpark, een muziek
tent... Een coöperatie zorgt voor de voe
ding, en haar opslagplaatsen izijn door een
speciaal lijntje aangesloten bij het spoor
wegnet, zoodat de wagens met levensmid
delen tot voor de achterdeur van don winj
kei rijden. Een abattoir grenst eveneens
aan den winkel. En bovendien beschikt de
coöperatie ook nog over een kleermaker,
een kapper, een boekhandel, een sigaren
magazijn.
Het eenige wat men dit nieuwe Tergnier
zou kunnen verwijten is, dat de aanleg
wat al te wiskunstig schijnt. Men gevoelt,
dht de plannen zjn geteekend door ingé
nieurs en niet door architecten. Er is wei
nig fantaisie in het tracé der straten en
verrassende hoekjes ontbreken. Maar wan
neer do nog te jonge boom en volwassen
zullen zijn en met hun loof het rechtlijnig
perspectief verbreken, dan zal dit yanzelf
minder opvallen. Trouwens, do oonstrué4
teurs erkennen, in dit opzicht een fout
to hebben gemaakt, cn men verzekert mij
dat de andere, sindsdien aangelegde tuin-"
steden der maatschappij veel minder stijf
en regelmatig en d?us lieflijker zijn.
Ook Tergnier is" nog niet heelemaal af..
Naast de 910 steenen huizen ziet men ei;
nog ongeveer 300 van hout. Ook deze laat
ste moeten successieveljk door definitieve
woningen worden vervangen. Maar weet'
ge hoeveel tjd het gekost heeft om het-»
geen roeds bereikt is te verwezenlijken 1
...Nauwelijks een jaar. Zes maanden voor-»
bereiding, zes maanden bouwen. Een jaar,
nadat tot het aanleggen besloten word,
was de stad bewoond, functionneerden er
alle openbare diensten, de eleetriciteit, cite
waterleiding, langs 2S kilometer straten...
Op een goeden dag kwam er een man ia
dc verwoeste stad, waar de adem van den
krijgsgod nog hing. Hij keek om zich heen..
.Weder opbouwen op de bouwvallen, het
is niet gemakkelijk.
Toen wendde lij zich naar do vlakte^
Hij liet de granaattrechters dicht werpen,
cfe kuilen en gaten nivelleeren. Honderd
hectaren had hj noodig. Hij moest ze koo-»
pen. In alle hoeken van Frankrijk moest
hij dc eigenaars gaan zoeken van de ver
schillende hapjes grond, hen opzoeken en:
hen overhalen om te verkoop en. Hij zettcj
ingenieurs en teekenaars aan den arbeid#
Hij onderhandelde met bouwondernemers..
Hij deed de noodige materialen aanvoeren,
ter plaatse. En... bovendien... trachtte hj
een bèetj e schoonheid te leggen in dit alles.
Die man, het was de heer Dautry, vau
de „Compagnie du Nord"* In één jaary
in te nauwernood twaalf maanden, heeft
hij het wonder gewrocht.
Voor velen en vooral voor den Staat
ligt er in zjn daden een sublieme lca«
LEO FAUST.
.m-te
Hef zwakko geslacht.
In eeh Engelsch blad verscheen het vol
gende „toekomat"-beeId: I 1
Iedere plaats in do tram was reeds bezel*
teen de jongeman binnen kwam.
Hij was vermoeid na een langen dag vaS
harden arbeid: vaten waeschen, vloer schrob-
ben, en schoonmaken in het groote huid
op den heuvel.
Hg was van beroep kantoorbediende, maar
de tijden waren slecht, en bij kon bei werk,
waarvoor hij was bestemd, niet krjjgen. Eoa
tjrolang had zijn vrouw .getracht, hei huid-
gezin staande te houden door te werken als
boekhoudster. Maar s'j wérd ziek. I
De arme kantoorbediende was blij, dat hjj
door een gelukkig toeval als noodhulp aan
genomen werd in het huis Op den heuvel.
Maar hij was erg moe, en dat was hem tvej
aan ta zien, toan hij slap aan 3e lu3 hing).
Een vrouwelijke rechter iu den hoek graaft
te op haar gemak tegen de vrouwelijke art#
naast haar; oen vrouwelijke makelaar in ef
fecten sprak over financieele aangelegenheH
don met de directrice van een groote ban.
delsmaatschappij; en een beroeps-voetbal,
ster zat eenige onderwerpen uiteen to aetteül
voor een vrouwelijke cfficier in het vrouwen
regiment
Geen van haar stond op pm haar plaat#
aan te bieden aan dit ongelukkige lid vap
hot zwakkere geslacht i i
Werkelijk, de tijden van ridderlijkheid
zijn voorbij. I
LEIDEN, 24 Sept. 1922.
Hiermede heb ik de eer U kennis te geven, dat ik mijn
eaak in haar geheel heb overgedragen aan den Heer
v. d. PUTTEN, 7056
dien ik ten zeerste in Uw gunst kan aanbevelen.
Dankend voor het genoten vertrouwen, sedert zoovele
jaren ondervonden, teeken ik
Hoogachtend, Wed. A. VERLINT.
Mij refereerende aan bovenstaande kennisgeving, heb ik
de eer U mede te deelen, dat ik de Iruitzaak
Wed. A. TERLSÜT, Rienwe Rijn 6 alhier,
in haar geheel heb overgenomen en door nette en coulante
bediening zal trachten, Uw aller vertrouwen te winnen.
Mij beleefd aanbevolen houdend, teeken ik
Hoogachtend, I. v. d. PUTTEN.
Nieuwe Rijn No. 6, telef. 1737, als voren.
N.3. Heden ontvangen een klein partijtje jutte peren.
Stoom-, Wasch. en StrljMarichtiag
Üe&rs. OSEBEH - Witts Singel 86 - Leiden - Tèlf. 1208
STUKTARIEF KILOTARIEF
3495 Vraagt Prijscourant. Aanbevelend.
m
INSTITUUT f!
in privaatlessen, clubs,
cursussen, overdag of
's avondsSteno-Pont,
B->-khouden, Nederl.,
Vreemde Talen, Hand-
j verbeteren, Typen, enz.
Gratis Plaatsingsbureau
lnl., prosp. dagel.
9-12, li-5, 7-9. M
7067
voor Dames en g
Heeren. Het beste
op dit gebied.
C. F. SCHNEIDER.
Den Haag, Wagenstraat 118 jj
LE8DEN, Sfteenschuur 1.1
7070
TE HUUR of TE KOOP
een goed droog HEEREN-
HUTS met TUIN, aan den
Hooge Rijndijk. Te be
vragen Hooge Rijndijk 128 F,
Zoeterwoude. Telefoon 29
Leiderdorp. 9406a
KINDERWAGENXAPPEH
van 5 tot 7 gulden, en Regen
zeiltjes in alle kleuren en prima
Leerdoek, ook per meter ver
krijgbaar. 9411a
Afiddelweg 17a
over te nemen, wegens vertrek
naar het Zuiden prijs f 75.
Breestraat 26. 9421a
IU WENSCHT ONZE PKEMA KWALI
TEIT MARGARINE, KEURIG VERPAKT
IN STUKJES VAN a POND;
EENS TE PROBEERES?
WU ^GEVEW
t/m. 30 SEPTEMBER a.s. BIJ
AANKOOP VAN
FOfêD Mlk&GmmE
I PüfaO KBJST
IONZE PRIJSNOTEERING IS:
Merk C. C. per pond 40
NEEMT OOK EENS PROEF MET ONS PRIMA
Bak en Braadvet, verpakt per pond 44
Zuiver Rundvet 38
Delfia Vet pak 55
Raapolie Liter 54
Boterolie 60
Slaolie per fleschje 40
Lelden Tel. 1842
Maarl. sfraat 188
Doezaslraut 6
84 Winkels door geheel Nederland.
R. 1395 6780
Stndent (geen corpslid) vraag
ferstond een ernstige
Zit- en Slaapkamer
Brieven onder lelt. K. aan
Firma B. DE KLER, Boekh.,
Groenesteeg 51. 7086
Wassolaery-
ellende.
KOOPT EEH
en doet Uw Wasch thuis. Z©
betalen zichzelf in korten tijd.
Verkrygbaar en in werking
te zien in onze filialen 5597
LEIDEN: Kieuwstraat.
BELANGRIJKE OPENBARE
VAN IJZEREN SCHUITEN
Op Woensdag 27 Sept*
1922v.m. 11 unr aan de
Z\jl onder Leiderdorp, zullen
publiek worden verkocht, ten
verzoeke van deFam.H.SNEL,
ten overstaan van Notaris
C. VEESLUYS te Leiden:
van 9 tot 20 ton. Bezichtiging
23 en 29 September a.s,
van v.m. 10 uur tot nam. 4
unr en 's morgen» vóór den
verkoop. 6857
Prima Kwaliteit, Lage Prijzen, Zie de Etalage
Beleefd aanbevelend, 7082
GEFABRICEERD VOLGENS HET
OVERTREFT
{N KWALITEIT EN SMAAK.
mMmmm. mwmm
VRAAGT OOK
IDE JONGIS
LANGE VOLLE MELK REEP IOCS'
LANGE MELK NOGA REEP IOCS
OOL'DEZEZUNZajDZAAM LEKKER
*14bi|
