2
Lederhuis
„Brabant"
JL
LAND- EN TUINBOUW,
De SGHOENREPARATIE-Enrichting van liet
Heerenzolen en -hakken 12.75
Dameszolen en -hakken 11.95
Kinder- en jongenswerk haar grootte.
De Fondsenmarkt.
5C;
!T Het oogsten van appelen en peren.
De vroege soorten van dezo vruchten
tijn al grootendeels op het is fruit, dat
bij pluikrijpheidl stork van kleur verandert
en van groen geel wordt. Vooral bij de
poren ifl dit het geval en dan noemen wij
ia het bijzonder Olapps' Favorite, Pre-
eoco de Trevoux, Ananas de Courtray,
Bon Ohrétien William, Dr. Jules Guyot
e. m- a. Al do genoemde peren behoerven
niet lang na den pluktijd te blijven narij-
pon; die, welke aan den boom geel wor
den, zijn zelfs al dadelijk te gebruikesn.
Wanneer zulke voorloopers van kleur ver
anderen, .doet meai goed al de vruchten
af t-o nemen. Men heeft efr dan langer ple
zier van, want do groene moeten eetaig
dagen bewaard worden etn volgen dus in
gebruik op de gele. Do tijd van tafelrijp-
heid duurt bij genoemde vroege peren ge
woonlijk niet langer dan veertien dagen
eai dan moet men ze nog heel netjes be
waren, d. w. i. op eon koele, luchtige,
liefst donkere plaats. Waar men een
flinke partij oogst, daar behoeft mep dus
met het gebruik niet zuinig te zijn, want
spoedig worden de poren beursch en zijn
'dan smakeloos en zelfs niet onschadelijk
voor de gezondheid.
Wij beginnen nu te plukken de herfst-
variëtedten, dus die, welke in de maanden
September (tweede helft) October en No
vember geschikt zijn voor het gebruik. Zoo
noemen we Seigneur d'Esporen, Louise
bonne d'Amanches, Williams Duohesse,
Durandoau, Sol'dat Laboureur e. m. a.
iVoor appelen noemen wij Cock's Pomona,
Transp airante dta Croncels, Kaiser Alexan
der, Present van Engeland, e. m. a. Deze
laatste veranderen niet merkbaar van
kleur aan den boom, zoodat men hierdoor
niet wordt gewaarschuwd. Bij plukrijp-
bedd zwelt de steel bij de plaats van aan
hechting aan den tak sterk op, terwijl de
steel, wanneer men do vrucht opstelt ol'
omdraait, gemakkelijk loslaat. Daarbij
hocudb men do vinger tegen den steel om
voorkomen, dat deze breekt. De vrucht
Voelt tevens glad aianhet er uwe van de
ecihil wat vele onrijpe vruchten kenmerkt,
is verdwenen.
Mem plukt, wanneer do vruchten goed
xjkrooig zijn, en neemt soms eerst de groot
ste, meest gunstig geplaatste en meest
gekleurde weg, om na een achttal dagen
de anderen af te nemen. Deae kunnen dan
Ja dien tijd nolg bijgroeien. Tevens bereikt
men door dit niet in éénmaal plukken ,d)at
'de vruchten niet allo tegelijk, maar in op
volging rijp Worden, iets Wat voor liefheb
bers, die uit den aaird hot fruit voor eigen
gebruik kweeken, van belang moet worden
De late va/riëteiten, de echte winter-
Vtfuchton al3 do peren Berganotte d?Es-
pefren, Passé Craesane Do-yennó d'Hiver,
Era/u Louieo Goëthe, en de appels als
GoUdHÏteiinetto, Notarisappel, Witto Win
ter Calville, Bellefleur e. d. blijven zoo
Daiïig mogelijk aan den boom. Ze kunnen
ienkele graden vorst hebben. Ten slotte
,Wcudt <!e risico van afwaaien te groot en
plukt men af om de vruchten droog naar
do bewaarplaats te brengen.
Alle vruchten, dus ook diic met vast
Vnuchtndeesch, moeten stuk voor stuk ge
plukt werden door af te schucMen ont
staan meer of minder grooto kneuzingen,
Welke spoedig in robplekken over .gaan.
(Alleen het fruit, bestemd .voor fabrieken
kan wonden geschud, indien het plukken,
to lastig en daardoor to duur wordt.
[Vooraf dient dan evenwel do grond met
'stroo of ruigte gedekt. Hot afschudden of
hardhandig afnamen van, de vruchten
brengt nog een groot nadeel mee. Tegelijk
mot de vruchten komen bij bedoelde hard
handige manier van oogsten velo kleine
takjes mee naar beneden, meestal met
bloemdenoppen bezet. De boom verliest don
veel bloemknoppen, zoadat de nieuwo
jobgsb Teeds benadeeld wordt.
Het best bewaart men de vruchten op
lëen plaats, Waar het niet te droog en
evenmin to vochtig is. Een zolder ia ge
woonlijk te dröogdo vruchten zullen daar
rimpelen vóór zo goecl en wel rijp zijn.
Een niet te vochtige kelder ia wed een dor
meeat geschikte bewaarplaatsen. In do
meeste gevallen bestaat voor bevriezen
geen gevaar, een veiligheid, welke op de
meeste zolders lamg niet gevonden wordt.
In een kolder is de temperatuur meestal
niet aan schommelingen (onderhevig. De
vruchten wooden op planken in enkele la
gen uitgespreid, zoodat men er een ge
makkelijk overzicht over heeft. Dit ifl nco-
'dig oon de rottende geregeld gemakkelijk
weg te nemen.
Wanneer het.voor eigen gebruik geldt,
Worden geregeld de rijpste vruchten uitge
zocht, om zoo lang mogelijk van de partij
to kunnen gebruiken. Peren zijn meestal
zacht on eappig, wanneer men met den
'duim gemakkelijk bij den steel een putje
in het vruchtvleeseh kan drukken. Waar
men niet over een zolder of kelder be
schikt, kan een diepe kast voor vruchten-
bewaarplaats gebruikt", als het er maar
niet to warm is45 k 50 gr. Fahrenheit is
'de meest geschikte warmte graad.
Wanneer de lucht te vochtig is, plaatse
men schaaltjes met ongeblusdite kalk of
met chloor calcium, welke stoffen do water
damp vastleggen. Gedurende do eerste
'dagen na het binnenbrengen wordt ge
lucht, daarna niet meer, terwijl dan te
vens do bewaarplaats in het donker wordt
gehouden. J. S.
Vraag: Hoe is de naam van bij
gaande vrucht en is zij ook schadelijk voor
'de gezondheid.
J. T. A., te L.
'Antwoord: De vruchten zijn die
van de braam. Zij zijn heel goed van stuk
©n smaken uitstekend. We hebben er van
gegeten en tot nog toe geen nadeelige ge
volgen van ondervonden. Dus de proef op
de som.
Vragen op Tuinbouwgebied aan de
{Redactie, onder motto' „Tuinbouw".
Het tarief van den dokter.
De staathuishoudkunde leert, dat de
waarde van een voorwerp wordt gevo'aden
door samenvoeging van den prijs der grond
stoffe/1, het arbeidsloon en de ondernemers
winst, waarbij dan tevens dö verhouding
tusschen vraag en aanbod een woordje heeft
mee te spreken. In vele gevallen is deze
eenvoudig genoeg.. Nemen wij een paar
klompen. Uit een wilgeboom, die zooveel
kost, kunnen zooveel paar klompen gemaakt
worden. De deelsom van beide getallen is
da prjjs der grondstof. De klompenmaker,
die zooveel per uur verdient, heeft zoo-.
\ieel uren noodig een paar te maken. Ver
menigvuldig eh. gij hebt hét bedrag, dat
als arbeidsloon moet worden toegevoegd.
Daarbij nog zooveel voor deü eigenaar der
zaak, die het noodig heeft voor onderhoud
van gebouweïi, materiaal en zijn gezin, en
gij hebt de eigenlijke waarde. .Voor den
koopar komt er dan eindelijk nog een zeker
bedrag bij voor den wederverkooper eü
ziedaar den verkoopprijs bepaald.
Wanneer wij deze berekening willen toe
passen op een doktersvisite, dan blijkt
het niet zoo eenvoudig. Wat is dan de
grondstof, wat het arbeidsloon, wat da'
ondernemerswinst? En beproeven wij het
langs dett weg van yraag en aanbod, dan
is het niet veel gemakkelijker. Wat is het
waard, als men door de geneeskundige be
handeling in het leven blijft? .Wat is het
waard, als door tijdig ingrijpen men voor
het verlies van een oog, van een arm of
been gespaard wordt? Wie durft de waarde
van een mensc-henleven bepalen? Voor het
algemeen belang kan die waarde zeer ver
schillend zjjn. Vergelijken wij1 eens, wat
het beteekend zou hebben', indien Napo
leon bjjv. in 1802 gestorven ware, met
de gevolgen van het overlijden van een
rijken gierigaard, die niet den minsten pro-
ductieven arbeid verricht. En' toch zal de
grondstof in de persoonlijkheid van den
patiënt gezocht moeten worden.
Het arbeidsloon wordt gewoonlijk per
uur berekend. Zal daarom de jonge arts,
nog weinig handig, bedreven en ervaren,
die voor een operatie een uur noodig
beeft, viermaal zooveel mogen berekenen
als de bekwame' chirurg, die dezelfde ope
ratie in een kwartier verricht?
Vragen wij, wat het den patiënt zelf
\vaard is, om geholpen te' worden, dan
krijgen wij zeer uiteenloopende antwoor
den. Wie door heftige pijnen wordt ge
kweld^ zal op dat oogenblik wal al niet
willen geven om er van bevrijd te worden.
Later, als de pijn verdwenen is, vindt hij
hel werk van den' dokter zoo gewichtig
niet meer. Dit denkbeeld is door verschil
lende kunstenaars uitgebseld in oen vier
tal prenten. Op de eerste weet de zieke
geen raad; hij moet vreeselijk lijden en
beschouwt den man, die hem zil of belooft
te helpen, als een God. .Wanneer de ziekte
een gunstigen keer neemt, de pijn bedaart,
het gevaar schijnt te wijken, dan ziet men
den arts afgebeeld als een ongel. Op
de derde plaats is de genezing voltooid,
de zieke is in het gewone leven terug
gekeerd, de herinuering aan de dagen der
ziekte verflauwt en ook de dokter komt
weer op den beganen grond, waar hij in
zijn gewone gedaante, als menscb, is
afgeteekend. Ten slotte stuurt de dokter
zijn rekening. Dit wordt op dö vierde pront
verduidelijkt door hem voor te stellen als
duivel.
Dat de laatste voorstelling ook in onze
dagen geen onbekend verschijnsel is, zou
een blik op de talrijke onvoldane posten
in de meeste doktersboeken overtuigend
kunnen bewijzen. Want het niet-betalen is
volstrekt niet altijd onmacht, hoewel het
niet te loochenen valt, dat deze mede van
invloed kan zijn. Door de ziekte, met name
van den kostwinner, wordt het budget dik
wijls op bedenkelijke wijze verstoord; er
zijn zoo vele buitengewone uitgaven, dat
■er voor de gewone posten een tekort ont
staat. Geen wonder, dat er dan wel eens
niet voldoende' overblijft, om de achterna
komende doktersrekening zoo maar dadelijk
ta vereffenen. En, helaas, wordt in ge
zonde dagen nog al te veel verzuimd, op
de mogelijkheid van ziekte te rekenen, het
zij door zich op de een. of andere wijzie
te verzekeren, hetzij door iets voor den
kwaden dag achteral tö leggen'.
De doktor zalf handt gewoonlijk met de am-
stanidiigihedcn van zijn patiënten re&ieindng, al
thans do huisarts. Do specialist houdt er ook
wol versohilileaidö taiuevon op na, zooals bijv.
do bekende Am or ik aansche chirurgen, do gebr.
Mayo, d)Lo voor oon groote operatie (en anders
•doen zij haast niel) eon maand van hot inko
men vragen. Doch -dit is iets anders dan elk
geval afzonderlijk te booordeelen. Vooral vroe
ger en op het platteland, waar oon vertrau-
welijko veaihouding tnssehén doktor on patiënt
bestond, word die kunst van geven en nemen
vlijtig beoefend. Hot kon gebeuren, dat eon
goede vriend van. den dokter hem in liet be
gin van het jaar vroeg, of er soms een ver
gissing in het spol was. Hij had een rekening
gekregen, maar herinnerde zich niet, in hot
vonigo jaar zijn vriend ook maar één maal als
aiis geraadpleegd to hebben.
Het antwoord was aanstonds gereed:
„Beste vriend, je bobt gelijk, ziek ben je niet
geweest, maar dat is goen roden om niet mee
to betalen. Of is het je soms niet zooveel waard,
dat jo hot heole jaar gezond geweest bent?"
Zoo'n dokter hield or dos een soort hoofdeilij-
ken omslag op na, waarmeo zijn patiënt on ge
woonlijk genoegen namen. De gegooden betaal
den wat moer on dan kon do dokter mot de
minder met aaTdsoho goederen gezegen-den de
hand lichten en zelfs vergeten om hun. een nota
te zedden.
Van Japan of Ohina wordt verteld, dat daar
do eigenaardige gewoonte bestaat, dat de pa
tiënt bij don dokter over bot gehecle jaar voor
een bepaald bedrag to boek staat, welk bedrag
met een zeker gedeelte wordt verminderd voor
iedoron dag, dat bij den dokter heeft noodig
gehad. Een abonnamentsstelsel dus, dat Voor
don arts een financioole aansporing bevat, om
zijn bost te doen.
In onzen tijd is veel van den gemoedelijken
omgang met den ouderwetschen huisarts, die
zijn vak zoo gaarne ais een „officium nobile"
beschouwde, verloren gegaan. Zelfs de Ned.
Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst,
de voreenigmg, waarvan liet overgroote deel der
Nodorlan'dische geneeskundigen lid is, en die
vroeger uitsluitend do wetenschap en het al
gemeen belang diende, is geheel van karakter
veranderd on treedt tot zekere hoogte als vak-
veroeniging op. Er worden thans tarieven vast
gesteld en bepaalde regels (bindende besluiten),
waaraan ieder lid zich heeft te houden.
Niet weinig is het meer koopmainachtig ka
rakter der betaling in de hand gewerkt door
do enorme uitbreiding van de speciale genees
kundige vakken. Voor hun beoefenaren, de spe
cialisten, bestaat slechts zelden do meer in-
tiomo verhouding, zooals die tusschen hui sails
en patiëint dog altijd als iets moois moot wor
den gewaardeerd. Zij doen oen bepaalde ver
richting eai die verrichting wordt op oen be
paald bedrag getaxeerd. Reeds daarom moeten
hun tarieven van uit een ander standpunt be
oordeeld worden dan die der huisartsen.
Voor beide categorieën geldt echter, wat
Shaw zoo aardig heeft gezegd: Geen grooler
gevaar voor den patiënt dan een behoeftige me
dicus. Do arts moet zich ongestoord aan zijn
werk kunnen geven, zondor oenige bijgedachte
of hinder. Financieele zorgen mogen hom niet
■drukken. Zijn praktijk moet juist in het be
lang dor patiënten voldoende opleveren om
onbekommerd te kunnen bestaan. Hij moet de
geldelijke zijde van zijn vak kunnen beschou
wen als iets, wat er helaas nu oenmaal bij be
hoort, doch dat van geenerloi invloed mag zijn
op zijn doen en laten. Mogelijk heeft deze ge
dachte er meer dan men zich bewust was, toe
bijgedragen om het ziekonfondswezen steeds
meer uit te breiden en om het vraagstuk van
den „arts-ambtei^aar"- steeds ernstiger te be
st u'deoren. Zoo toch kan hem een behoorlijk vol-
doendo inkomen verzekerd worden, terwijl elko
directe financieele band tusschen hem en zijn
patiënt overbodig wordt.
Intussdhén zijn wij nog niet zoo ver cn blijft
het een vraag van practbobe beteekems: wat
mag de arts voor oen bezoek, voor een onder
zoek, voor oen bepaalde vorrichtirng naar bil
lijkheid in rekening brengen? Vele mensch en
willen waar voor hun geld hebben, en kunnon
zich dio .waar moeilijk denken ais iets, dat niet
tastbaar of voelbaar is. Zij offeren gewillig hun
penning voor het trekken van een zieko kie«s,
maar begrijpen niet goed, waarvoor zij eigen
lijk betalen, als do dokter hun alleen een leef-
rogol voorschrijft. "VVat levert hij dan eigonilijk?
Do wetemsöhappolijko waarde van het advies,
dat alleen na langjarige studie en opleiding ge
geven kan worden, ontgaat n. In velo gevallen
nog te meer, doordat geneeskundigen, die te
vens apotheek houden, deze gedachte verster
ken, door eteodis hun advies vergezeld te doen
gaan van oen drankje, pillen of poeder en geen
moeite doen om de opvatting to bestrijden, dat
het eigenlijk do medicijnen zijn, die betaald
worden, terwijl het advies om niet wordt ge
geven.
Ook' voor den medicus is het waar, dat de
arbeider zijn loon waard is. Toch mag hij nooit
■voorbij zion, dat er alitijd nog een ethische zijdo
aan zijn vak is. Do tarieven in de groot© steden
zijn hier en daar zóó gestegen, dat een ernstige
ziekte of een oporatio voor velo gezinnen een
financieele debacle beteekent, en dat bet steeds
moer voorkomt, dat niteJuitond uit vrees voor
-de kosten nagelaten wordt, geneeskundige hulp
tijdig in to roepen. Dit mag niet zoo blijven.
Niet genoog kan worden aangespoord, om zich
te verzekeren in ziekenfondsen in midden-
stan'dsfondsen of bij particuliere Maatschap
pijen. Maar nog altijd blijven er velen over, die
dit niet doen. Zelfs wanneer dan van moedwil
lig verzuim mag Wenden gesproken, moet toch
voor dozc monsclicni gelegenheid blijven, genees
kundige behandeling te krijgen waarneer die
noodig is. En wanneer de geneeskundigen, door
star vast to houden aan door henzelf, dus in
ioder geval éénzijdig vastgestelde tarieven, con
toestand in do bamld zou werken, dat ziê&cn
verstoken blijven van de hulp, die in hun naaste
omgeving verkrijgbaar is, zouden zij een zware
schuld op zich laden en het aanzien van hun
stand, van hun mooi beroep, allerminst bevor
deren.
H. A. S.
RECLAME.
HAARL.STR. 299 - Tel. 2063
berekent voor 6972
ALLEEN KWALITEITSWERK.
Zoo heeft dan de Dudtsch-Belgische kwes
tie haar oplossing gevonden en zullen Maan
dag a.s. do eeirste schatkistbiljetten aan de
Belgische reigeering wonden overhandigd,
votorzicn van de garantie dér Duitsoho Rijks
bank. In zekeren zin beteekent' deze gebeur
tenis een ontspanning, al -blijft de toestand
en de vooruitzichten van Duitschland in alle
opzichten nog ernstig. En zooails op een der
jongste ^Vergaderingen van den .Volkenbond
te Genève terecht werd opgemerkt, behoeven
niet zoozeer de vïediesverdlragen te worden
herzien, dan wel dat <fe rekening eens wordt
opgemaakt. De vredcsveirdraJgen geven alleen
de bedragen aan die moeten worden opge
bracht, maar zwijgen als een sfinx over dc
wijze hoe dé verplichtingen van Duitschlanid!
zullen wérden gemobiliseerd. En daar taat
het ten slotte om.
Inmiddels is de bijeenkomst van dén Vol
kerenbond dezejn keer al van zeer bijzonderen
aard. Want, behalve de vele onderwerpen van
algemeen© strekking, die er aan de orde zijn,
zijn twee belangrijke kwesties op het tapijt
gebracht omtrent welker oplo-ssing vrijwel de
gansche wereld .met belangstelling is vervuld.
Eenernzijds houdt' d© ontwapeningskwestie de
algemeene aandacht gevangen, anderzijds zijn
het internationale en inter-geallieerde Schul
den, welker regeling en mogelijke consolida
tie men thans te Genève onderzoekt en waar
van -de wereld evenzeer het verloop der be
sprekingen met belangstelling gadeslaat. Een
verplichte ontwapening van alle landen zou
ongetwijfeld tot een spoedig herstel van
Europa bijdragen, want do gelden, die thans
voor militair© doeleinden worden aangewend
zouden dan besteed kunnen worden" om de
financieele positie van onderscheiden© lan
den tb verlichten. De groot© vraag 5ls nu maar
of alle landen eendrachtig aan een algetmeene
ontwapening willen medewerken. Het is niet
voldoende dat de kleine landen zulks willen,
dé grooto mogendheden moeten hierin voor
gaan. Ten aanzien van ©en regeling dor inter
nationale schbldénkwestie make men zich
voforloopig geen al te groote illusies, want
de tegenstand, die juist deze kwestie onder
vindt van de zijde dér Amerikanen is van
dien aard, dat' niet mag worden verwacht, dat
men spoedig tot overeenstemming zal komen.
De gunstilge afloop der Belgische en Duit-
sehe besprekingen is -oorzaak geweest, dat op
de BerljjnsSchb Beurs de noteeringen der di
verse wisselkoersen een dalende richting, in-
slcejgéii. Meer on meer schijnt dé Mark de
intentie tb hébben zich op het huidige prijs
niveau te willen consolidéeren, al lukt haair
dit niet altijd. Wanneer geen nieuwe ver
wikkelingen zich 'voordoen, zullen de pogin
gen, in deze richting aangewend, ongetwij
feld sterker worden en wanneer men het op
de in uitzicht gestelde conferentie inzake de
definitieve iogelimg van de wijze van betaling
van ide Duitsoho verplichtingen eens wördt,
kan stellig worden aangenomen, dat do 'eon-
soldatic en stabilisatie van de Mark op een
bc.paald nivca/u een meer duurzaam karakter
zal verkrijgen.
De Duit-sche Rijksbank is in de afgeloopen
dagen er toe overgegaan haar disconto-
en beleeningsrente aanmerkelijk te verhoo-
gen, zulks in verband met de groeiende
geldsohaarschte. Een directen invloed heeft
d/eze maatregel nog niet gehad. Eerder
zijn de aankoop en in do achter ons liggende
berichtsperiode nog toegenomen op grond
van verwachtingen dat do koersen in de
komende weken een stijging te zien zullen
geven. Op de Geallieerde beurzen viel de
stemming deze week over liet algemeen
niet mee, zulks naar aanloiding van de
kwestie van Eet Nabije Oosten. Dc oude
Dardanellenkwestie komt weer eens op het
tapijt, en nog wel op een Turksch tapijt.
Het gevaar is niet uitgesloten dat wij een
nieuwen Balkanoorlog krijgen, thans tus
schen den Turk en John Buil, welke laat
ste vast besloten is de zee-engsten open te
houden. Komt het inderdaad tot een mili
taire actie dan is het eeti groote vraag of
deze wel geheel en al gelocaliseerd blijft
tot Turkije. Engelsch-Indië, het land waar
eveneens millioenen Mahomedanen wonen,
geeft duidelijk te verstaan dat het zijn ge-
loofsgenooten niet in den steek zal laten.
Maar ook in Europa is men sterk gekant
tegen een oorlogspolitiek en niet het
minst in Engeland zelve, waar dc arbei
dersorganisaties reeob een deputatie naar
Lloyd George hebben afgevaardigd om er
op aan te dringen bet Turksche geschil
door middel van onderhandelingen uit den
weg te ruimen. Zooals men ziet, is de
kwestie van het Nabije Oosten niet zoo
heel eenvoudig. Geen wonder derhalve dat
men op do Parijsche beurs en ter beurze
van Londen een zekere reserve in acht
neemt. Op die eerste plaats natuurlijk ten
opzichte van die waarden dio er direct bij
betrokken zijn.;
Voer Petroleumwaarden schijnt men in
het buitenland nog steeds gunstig gestemd
te zijn. Trouwens heb wemelt van berich
ten omtrent het oliebedrijf in het alge
meen.' Yan Noord en West, van Oost en
Zuid komen de mededeelingen van nieuwe
aanboringen, van belangenassociaties, van
conferenties betreffende het behartigen der
heterogene belangen enz. enz. Toch maken
al deze berichten betrekkelijk weinig in
druk hetgeen trouwens ook aan het koers
verloop te merken is. Zij zijn te veel in
aantal en daarenboven absoluut niet tc
controleeren, zoodat. het effect dat er mede
bereikt wordt, slechts zeer matig is. Zelfs
de conferentie to Parijs ter bescherming
van de oliebelangen in Rusland onder pre
sidium van den heer Deterding, waarbij
ook de Standard Oilgroep vertegenwoor
digd was, had weinig invloed op het koers
verloop van oliewaarden in het algemeen.
Te New-York kon ook deze week weder
om een gunstige opinie worden waargeno
men dank zij de berichten welke omtrent
een opleving der industrie bij voortduring
binnenkomen. De opleving wordt uit den
aard der zaak hier nog in de hand ge
werkt door de afsluiting van <3en buiten-
landschen invoer.
Hier ter beurze lieeft de wisselmarkt een
mat verloop gehad. De omzetten zijn in ver
gelijking met vroegere periodes aanmerke
lijk ingekrompen en ook de fluctuaties van
de centrale wisselsoorten zijn niet meer zoo
uiteenloopend. Yoor Marken valt zelfs een
lichte verbetering aan te wijzen. Ponden
lagen zwak in de markt' en moesten zich
zelfs ten opzichte van dén lagen koers van
verleden week nog een punt verlies gej
troosten. Dollars ontmoetten geen belangd
rijke doch wel een voortdurende vraag,
zoodat het prijsniveau hier zeer goed kan
worclfen gehandhaafd.
16 Sopt. 23 Sept.
Londen 11,11,42
Berlijn 0,170,18^4
Parijs 19,27V6 19,66
Weenen 0,0035 0,0035
New-York oable 2,531A 2,59
De fondsenmarkt gaf in de jongste week
weinig bijzonders te zien. Ook de mil-
lioemeamota der regeering had weinig of
geen invloed. Dat er bezuinigd zou wordau
wist men sedert lang en welken omvang
die bezuiniging zou aannemen, nu daar
over kan ons eerst do praetijk inlichten.
De voorgestelde rantsoeneering is wel
heel aar-cLig, maar zooals de minister z,elf
bij voorbaat heeft toegegeven, hoogst aan
vechtbaar. Er valt veel en wemig van deze
nota te zeggen. Het beste is oahter dat
men er niets van zegt, want do werking
der voorgestelde bezuinigingsoampagne
kan slechts over zeer geruimen tijd wor
den geconstateerd. De beleggingsmarkfc
werd intussohen weer eeDs verrast met
een nieuwe conversie van hoog rentende
schuldbrieven. Gelukkig dat er slechts ©en
beperkt aantal obligaties zijn waarbij dit
mogelijk is, want anders zouden wij wer
kelijk een conversieori-sie kunnen verwach
ten. In hoeverre de oon ver sic echter daad
werkelijk succes zal hebben moet nog blij
ken. En ons inziens is dat succes nog al
twijfelachtig goziien de toenemende voor
liefde -waarmede de Hollandscho belegger
van Amerikaansche obligaties gebruik
maakt. De gekUen die thans terug wor
den gegeven konden we] eens voor het
grootste gedeelte in andere waarden wor-
den gelanceerd, zooals dit o. m. bij de
Amsterdomscha het geval is, wel eens ach
ter heb net-j e konden vissohen. Onze mee
rling dat wij voor do naaste toekomst met
een verdere verlaging van <len rente
standaard mogen rekenen wordt thans ook
door mr. Vissering toegegeven. De grooto
getdruknte hier te lande, alsmede het feit,
dat het buiten 1 an dsch kapitaal- in toene
mende mate bij ons een. rustige belegging
zoekt zal oorzaak zijn dat het aanbod van
kapitaal blijvend grooter zal zijn dan do
behoof te zoodat, het stellig niet uitgesloten
is, dat de gemeenten spoedig in sbaajt zul
len zijn op een zeer lage rentebasis te gaan
leenen. Een type van 4M> k 5 pCt. mag
spoedig als normaal worden boschouwd
hetgeen ongetwijfeld ook voor dc finan
cieele positie onzer openbare lichamen
niet zonder invloed zal zijn.
De stemming hier ter beurzo was over
hot geheel zeer kalm. Dc affaires bleven
zodals ge> weetal ijk beperkt van omvang en
om geen uitzondering te maken op den
gewoonteregel, waren Koninklijke Oliea
natuurlijk weer het eenigo fonds dat
belangstelling van het publiek tot zich
trok. In Rumeensch© waarden was de
animo alweer bekoeld eai het avaos moest
zelfs voor een deel wederom worden prijs-*
gegeven. Scheepvaartwaarden waren tij
delijk levendig gevraagd, doch dit ver
schijnsel, dat geen enkele reden van be*
staan had, was als een stroovuur heel
spoedig weer uitgebrand. Deklringsaan-
koOpen van do zijde der contramine heb
ben bier weer eens voor den ziooveelsten
keer parten gespeeld.
Rubbers hébben zich voor het mecrendeel
good op prijs kunnen, handhaven, al bcftcokendl:
oolc hier -do affaire niet bijstor veel. Hetzelfde
goldit voor Tabakken. Hot einde dor week kon
geon verandering brongen in dc algomeeme op
vatting. Ons bourslevon heeft nu eenmaal voort
durend een stimulans noodig en waar deze vrij
wel doorloop end ontbrak behoeft het niet te
vemwondoren, dat het slot flauw is. Op de
Amerikaanse!!© afdeeling had bet bericht om
trent do bonusveiTwerping niet veel invloed, of
schoon dat feit toch Beteekent oon belangrijk
voordeel voor de Amerikaans oh e schatkist. Ook
te New-York heeft de verwerping geon bijzon
dere hausseverschijnselen teweeg gebracht
Trouwens Wails troel was in de laatste dagen
sLork aan den logeren kant en met name in Ko
ninklijk© en andere Oli©waanden viel ©en be-
teokeniisvallo reactie waar te ncmon. Na' do
jongste veihoogiag dor olieprijzen is dezó reac
tie niet good te begrijpen; hier ter beurze
volgde men op eenigen afstand dit voorbeeld.
De industrieoio maakt was zeer voddeeld
Aandeden Werkspoor waren tenslotte iets aan
geboden, ondanks hot foit, dat de maatschapjdj
een bdangrijko opdracht in do overkapping van
het Centraalstation to Amsterdam verkregen
heeft, een opdracht waarmede ©en zeven ton is
gemoeid; Jurgens en Philips waren daarente
gen tot slct iets beter gestomld.
Gold op prolongatie noteerde ca. 3 pCt.
Hieronder laten wij ons gebruikelijk
koers! ijst je volgen:
16 Sept. 23 Sept
Dordtiche Petroleum-Mg. 440 430
Koninklijke Olie 465 455
Geconsolideerde Petroleum 133|^ 128J4
Oricn Petroleum 41}^ 37
Cultuur-Mij. .Vorstenlanden 147 143^
Handelsver. Amsterdam 340 335
Javasche Cultuur-Mij. 291H 288
'Amsterdam Rubber 77 78
Koloniale Rubber 46 43>£
Deli-Batavïa-Tabak 240 247Hf
Arendsburg Tabaks-Mij- 214 213
Senembah Tabaks-Mij. 270 265
Holland-Amerika-Lijn 110 111
Ned. Scheepvaart-Unie 83^ 853*
Mij- „Nederland" 116 116
Jurgens gew. aand. 32H 394
Jurgens 6 pCt obl. 77 83
Jurgens A pref. 49 58
6 pCt Nederland 1922 100^ 1004
5 pCt Nederland 1918 90 894
5 pCt. Nederland 1919 94
4Va" pCL Nederland 1916' 89^ 884
4Vl' pCt Nederland 1917 844 84
RECLAME.
VIRGINIA CIGARETTES
Tabaksbelasting Inbegrepen
ARDATH-LONDON
934
