UIT DE RUNSTREEK.
UIT DE OMSTREKEN.
SPORT.
Een bezoek van Hollandsche
journalisten a. Denemarken.
BERLIJNSCHE BRIEVEN.
Gisteren is een staking uit
gebroken onder het vrouwelijk personeel der
.Goudsche wasschcrij-industrie.
Van patroonszijde wordt medegedeeld,
dat den arbeidsters werd voorgesteld met in
gang van heden, 8Yq uur te gaan^ werken
in overeenstemming met de gewijzigde Ar
beidswet. De tariefwerksters zouden dan
5% loonsverlaging treffen, om daardoor in
loonpeil in overeenstemming te blijven met
de arbeiders(sters), die vast loon genieten.
Bij de invoering van de 45-urige werkweek
toen deze van 51 op 45 werd teruggebracht
genoten de tariefwerksters een loonsverhoo-
ging van 10% om op gelijk peil te blijven
piet de andere arbeiders(sters).
De staking omvat alleen het vrouwelijk
personeel, georganiseerd in den Modernen
en Chr. Fabrieksarbeidersbond. Slechts bij
twee firma's, H. Bouwmans en Daalmans
en Co. wordt niet gestaakt.
Zooals bekend is, heeft
rich in het voorjaar en den zomer van 1021
een merkwaardige verzoeting van Delf-
tajids boezemwater voorgedaan. Er schijnt
vrees te bestaan, dat dit zich dezen zomer
fifli] herhalen, doch deze vrees is volkomen
ongegrond. Dc venzoutingsversehijnselen
worden door Delfland's bestuur met zorg
nagegaan, en het is gebleken, dat in den
Joop van 1022 het zoutgehalte over het al
gemeen zeer aanmerkelijk is verminderd
(door afvoer van opp er water, waarmee ont-
EÜtmg van de benedenrivier gepaard gaat,
'een door regelmatige door spuiing van Delf-
laaid's westelijke boezemhelft.
(„N. R. Ort.")
Te H'eemskerkerduin aan
'den Kleinen Houtweg is Zondagnacht tot
kien grond toe afgebrand de bloeon/bollen-
iopslagplaats met de dharin aanwezige
■voorraad bloembollen en tuiniersgereed-
aahappen van den heer Nic. Fatels Bzn.
(De oorzaak is onbekend. Verzekering dekt
'de schade.
fl73 al n W e jg het Ministerie
Van Financiën wordt meegedeeld, dat vóór
dezer bij den betreffende® dienst te
Haarlem banderollen voor den tabaks
accijns werden aangevraagd tot een gezo-
Snenlijke opbrengst voor 's Rijks schatkist
,'mn f 3,821,191. Bij een indertijd gemaakte
taming van f18,000,000 'sjaars is dit cij
fer* teer bevredigend.
De Raad van Bergen (N.-H.). be
sloot met 4 tegen 3 stemmen tot afschaf
fing 'der kermis.
Den laatsten tijd o a d er-
virudën de küppenhiouders in sommige dee-
ftcn van d)e gemeente Barneveld veel last
jVan vossen. Vrijdag hebben nu tien jagers
jöü jachtopzieners in de bossohen van Boe-
pabóten een groot jachtpartij gehouden,
(Waarbij drie vossen werden buitgemaakt.
Verscheidene vossen wisten to ontkomen.
Op de jaohtpartij werd een buitengewoon
gnoot hol ontdekt, waarin honderden half
yeracheurde kippen en konijnen lagen.
Men meldt uit Winterswijk
aan „De Msb.", dat Zondagmorgen door
'een jachtopziener uit Breedevoort drie Duit
flchers, niet voorzien van geldige passen,
m de verboden grensstreek aangehouden
werden. Daar deze personen hem verdacht
Voorkwamen, ging hij op het perron te
Miste tot fouilleering over. Een der Duit-
Bchers trok daarop zijn revolver en schoot
bout portant op den jachtopziener, die
niet ernstig in den mond werd getroffen.
Tot driemaal toe werd op den dader, die
op de vlucht sloeg, geschoten. Korten tijd
na den aanslag gelukte het den inmiddels
uit Breedevoort verschenen rijksveldwach
ter, het individu te arresteeren. Hij werd
denzelfden avond naar het huis van bewa
ring te Zutphen overgebracht.
Te Grolloo (Dr.) is brand
ontstaan in een boerderij, bewoond door
Menzing, die zich toen met zijn vrouw op
het land bevond. De brand sloeg over naar
de nabijgelegen boerderijen, met het ge
volg dat acht boerderijen afgebrand zijn.
'Alles was laag verzekerd.
Do' acht boerderijen werden bewoomd
door Abbanig, Stevens, Gomber, Van Bel-
kum, Huizing, Abbing, Brande.
TeVriescbeloo zijntaehtig' dag
werken turf van Kuiper en Vrieze verbrand.
Vermoedelijk is door kwaadwilligheid de
brand ontstaan. i i i
De staking in liet bouwbedrijf
in Friesland wordt opgeheven. De partijen
zijn tot overeenstemming gekomen, door
het aanvaarden van de volgende regeling
van den arbeidsduur:
De arbeidstijd is 81 uur per dag, voor
zoover dit zonder gebruik van kunstlicht
mogelijk is, met uitzondering van den Za-
terdag, waarop 5 uur gewerkt wordt.
Wanneer partijen zulks overeenkomen, kan
hiervan plaatselijk worden afgewekem.
Dit moet echter direct na vaststelling van
dit contract en voor den duur hiervan
'.worden geregeld. Wanneer- door den mi
nister langer werkdag wordt toegestaan,
en beide partijen dat zijn overeen gekomen,
zal langer mogen worden gewerkt, doch de
werkdag zal gelegen zijn tusschen 's mor
gens 7 en 's avonds 6 uur, Oyergeld zal
Worden betaald voor dd uren, liggende
tusschen 6 uur 's avonds en 7 uur 's mor
gens en wel: het eerste uur 10 pCt., ver
der tot 10 uur 25 pCt. en nachtarbeid 50
procent.
Woensdag zal het werk hervat worden.
De staking heeft veertien weken geduurd.
ALPHEN. Veiling van 3 Juli. Tuin-
bconen f4.10—6.10, Peulen f30—33.70.
Dc-perwten f2228. Heerenboonen f104.
Snijboonen f7282. Postelein f88.90.
Aardappelen f4.6010.50. Tomaten A f50
B f 42. G 46, p. 100. K.G. Peterselie f2. Ra
barber f2. Peen f4.108.50. Uien fl.10
1.50. Andijvie f2.904 p. 100 bos. Krop
sla I f 1.10—1.20. II. f 0.20—0.50. Kom
kommers I f46.10. II f3.50—3 90. Bloera
kooi 'I f16—25. H f8—15. III f2—6.
Eieren f8.508.60 p. 100 stuks. Aard
beien f2238. Zwarte bessen f5464.
Kruisbessen f46 p. 100 pond.
Gistermiddag viel een logétje van den
heer K. bij het visschen te water. Do drenke
ling werd spoedig op het droge gehaald, dcch
dë aldaar wonctnde mej. B. beving de schrik
zoo hevig, dat zij in 't geheel niet tot spreken
in staat was, en medische hulp moest inge
roepen worden.
KOUDEKERK. De zoon van den arbei
der W., die Vrijdag ondèr een paard en wagen
genaakte, is aan de gevolgen in het zieken
huis overleden.
LEIMUlDEN. Ds. G. Kruyswijk te
Oudega heeft bedankt voor het beroep
naar de Geref. Kerk alhier.
ZWAMMERDAM. De „Sts.-Crt." be
vat de statuten van de Nederlandsche Vet-
combinatie (Neveco), en van de zeepfa
briek „De Nijverheid", beider gevestigd
alhier.
HAARLEMMERMEER. Het moot er
kend: in het bestuur van de vereeniging
„Vooruit", alhier zit kracht en durf; anders
hadden de leden het mede met het oog opj
den schuldenlast, waarmede de vereeniging
te kampen heeft piet gewaagd weer een
concours voor twee dagen uit te schrijven.
Aan geldprijzen en eere-medailles zal weer
voor een belangrijke waarde worden uitge
loofd. Z.K.U. Prins Hendrik heeft een grocte
zilveren medaille en H. K. H. de Koningin-
Moeder een groote bronzen medaille voor het
concours beschikbaar gesteld.
Met een en ander zal de vereeniging ook
thans weer voor een belangrijke onkosten-
rekening komen te staan, doch de taak van
het bestuur kan er gemakkelijker op wor
den, wanneer de belangstelling in dit paar-
densportfeest, waarover gelukkig niet valt
to klagen, er steeds grooter op wordt. De
liefhebbers van paardensport staan een paan
prachtige dagen te wachten; als 't weer zioh
maar goed houdt. Haarlemmermeer zelf, be
kend om zijn uitstekende paarden, brengt
heel wat édele dieren in den ring, terwijl
ook het beste, wat men elders op dit gebied
heeft, die dagen in het middelpunt van den
gcroten Haarlemmermeerpoldef, wordt Sa
mengebracht.
Vap de door de Hocfddorpsche voet
balvereniging te houden seriewedstrijdeu,
waarvoor als prezen werden uitgeloofd een
beker, een lauwerkrans en 3 medailles, werd
■Zondag op het bij het station te Hcofddorp
gelegen terrein de eerste match gespeeld.
H.V.V. I had den strijd aangebonden te
gen D.T.O. I Haarlem en won met 31. De
vereeniging Schiphol I (detachement mili
tairen) speelde tegen ^Ripperda Haarlem"
en trad ock als over.winnares uit het strijd
perk; stand 40. i
Zondag had de heer v. d. H. bij het
station te Hoofddcr-p, terwijl hij een wissel
wilde overhalen van de spoorlijn, het ongeluk
met zijn hand bekneld te geraken, met het
gevolg, dat een zijner vingers nagenoeg ge
heel werd afgerukt. Na in 't station voor-
loopig verbonden te zijn, yverd geneeskun
dige hulp ingeroepen.
Zondagnacht arriveerde alhier op. den
Aalsmeerderweg (Oostzijde) een auto. De be
stuurder stopte voor een woning, waarvan
de bewoners afwezig waren en gaf een paar
mannen gelegenheid om uit te stappen. Toen
het drietal op den weg in de nabijheid van
het huis twee personen heen en \veer zag
loopen, maakte liet met de auto' weer direct
rechtsomkeert in do richting van Amster
dam. Een poos later verscheen de auto weer
op dezelfde plaats en Stapten "do mannen
weer uit, alle kanten uitkijkende of hun
aanwezigheid ook werd opgemerkt. Dit bleek
wederom het geval te zijn en de in de on
middellijke nablijheid op den weg aanwezige
personen ziende, maakte liet drietal zich
opnieuw uit de voeten. Het is nog niet be
kend geworden wat deze nachtelijke bezoe
kers in hun schild voerden.
Zaterdagavond kwmafoen alhier op den
.Venneperweg twee wielrijders, doordien een
hunner verkeerd uitweek en geen licht op
had, zoodanig met elkaar in botsing, dab bei
den tegen den grond werden geslingerd iön
op verschillende pfaatsen bloedend verwond
werden. Een der rijwielen werd nagenoeg
geheel vernield.
Zondagmiddag reed de heer W. per rijwiel
op den Kruisweg nabij Hoofddorp. Hij hoor
de achter zich een met groote snelheid rij
dende auto aankomen, ftildé zich naar den
kant van den weg begeven en raakte tenge
volge van den slechten toestand van den weg
en het in 6de vaart waaien van z'n hoed,
zijn stuur kwijt, met het gevolg dat hij
kwam te vallen en door "de naderende auto
zou zijn overreden, als de bestuurder er
niet in geslaagd was door het nemen van
een grooten, gevaarlijken draai het ongeluk
te voorkomen. -
In Ter-Neuzen kwam men, nadat
de oproepingskaarten voer de stemming
van morgen rezds bij de kiezers waren be
zorgd, tot do ontdekking, dat daarop de lijst
van de> communisten ontbrak. Er moesten dus
nieuwe werden gedrukt.
E
HILLEGOM. Maandagavond hield do
Chr.- H'isf. Upie alhier een vergadering
in de zaal van hotel Sisternians, die voor
het grootste deel door mannen was bezet.
'Als spreker trad op Jon-kvrouwe L. S. van
•Hania van -Weidum, uit Den Haag. Zij
sprak over het militarisme, het huwelijks-
en' gezinsleven, communisme, socialisme en
liberalisme (drie leden van óén gezin, vol
gens spreekster). Na een.korte pauze kwa
men de „zonden" van de Ghr. Hist. Unie
ter sprake, welke de woordvoerster soms
6oherp en humoristisch uiteenzette. Er was
dus veel applaus. Gedebatteerd werd door
den heer Van Til-Hartman en G. J. van
Waveren, die een paar paradoxale bewe
ringen tegenspraken.
KATWLJK-AAN-ZEE. Van de trawl-
visscherij kwamen Maandag te LJmuiden aan
de markt de loggers: KWi 52,, met f402;
172, met f432. 25, f946; 170, met f1876;
16, met f1022; 43, met f515; 35, met f583
en 116, met f870 besomming.
NOORDWIJK. Met den bouw van den
vuurtoren alhier heeft men j;eeds een
flinke hoogte bereikt. De toren is ge
plaatst aan het eind van den Noord-Bou
levard, waar vroeger de s^dnppst van de
kustwacht; was gevestigd en, welk deel
van het strand de laatste jaren"nogal eens
een sohip strandde. Hopen wij dat het
waarschuwende licht zal kunnen branden,
voordat de ontembare elementen, water en
wind, hun woede zullen ontketenen.
Aan onzen plaatsgenoot, den heer H.
G. de Boer, is het« voorloopig voorzitter
schap opgedragen van den Wereldbond
van Katholieke onderwijzers. (Federation
internationale des Instituteurs catiholiques,
International Federation of Catholic
Teachers, Katholiseh Padago>gisoher Welt-
verband). Deze benoeming staat in ver
hand met de reorganisatie van deze Inter
nationale, waarmede de Federatie van
R.-K. Bijz. Onderwijzers in Nederland be
last is.
ATHLETIEE.
Om den Prins Hendrik-beker.
De beken-de wedstrijden om den Prins Hen
drik-beker zijn aangevangen. Het eerste gedeelte
is to Almelo afgewerkt. Do uitslagen van de
nummers, geldig voor den beker, zijair
100 M. hardloopen: 1. H. A. Broos (U. V. V.)
in 11 sec.? 2. K. G. A. Kempkes (Rapaditas)
11,3 sec.; 3. Veniet (V. E. L.); 4. H. M. M. van
Pa.ppard (V. E. L.)
400 M. hardloop on: l.H M. M. van Rappard
(V. E. L.) in 55,6 sec.; 2. Bovens (V. E. L.)
55.8 sec.; 3. J. L. Klop (Tubantens, Enschede)
56,5 sec.; 4. H. L. Schaap (Blauw Wit) 56.6 sec.
1500 M. hardloopen: 1. G. J. van der Wel
(V. E. L.) 4 min. 38 sec.; 2. R. van Hoften
(Blauw Wat) 4 min. 40.6 sec.; 3. G. Nijhuas (Tu-
bantia, Hengelo); 4. Sohuiring (Rapiditas, Gro
ningen).
3500 M. snelwandelen, kampioen van Neder
land: 1. G. Gubbols (Pro Pafcria) 17 min. 24.7 s.
2. W. J. Arratoon (Blauw-Wit) 17 min. 25,8 s.;
3. P. J. Minnes (Rapiditas); 4.. Ph. van Does
burg (Blauw-Wit).
110 M. hordenloop: 1. 0. E. van Rappard
(V. E. L.) 17 2/5 sec.; 2. A. Boers (V. E. L.)
18 2/5 sec.; 3. J. H. van Kampen (V. E. L.);
4. G. P. van den Broek (Sporülust, Enschede).
Speerwerpen: 1. P. Zwijnonberg (RigtersbleeK
Enschede) 46 M 45; 2e. O. E. van Rappard
(V. E. L.) 42 M. 98 c.M.; 3. A. L. van der
Driosscüie (V. E. L.), 42.07 M.; 4. W. A. do
Groot (Sportlust) 39 M.
4 maal 100 M. estafette, kampioenschap van
Nederland: 1. Rapiditas (Groningen) 46,3 sec
2. V. E. L. I 46,5 sec.; 3. V. E. L. II 48,2 sec.;
4. Tuhanters (Enschede) 48,5 sec.
Het kampioenschap werd niet toegekend,
zijnde 3/10 sec. hoven den minimum eisch.
Verspringen met aanloop: 1. J. -H. Kuiper
(Rapiditas) 6 M. 44; 2. A. E. Heynneman
(V. E. L.) 6.40 M.; 3. K. G. A. Kempkes (Ra
piditas) 6.19 M.; 4. H. A. Broos (U. V. V.) 6 M.
Voor don Prins Hendrik-beker hebben thans
behaald: V. E. L. 41 p., Rapiditas 20 p., Blauw-
Wit 8 p.
WIELRENNEN.
De wereldkampioenschappen.
Naar do ,.Spkr." verneemt zullen de vol
gende renners door den N. W. B. naar de we
reldkampioenschappen to Liverpool worden af
gevaardigd: De amateurs: M. P. Peeters, Ma-
zairac en jhr. Bosch v. Drakestein (sprint). De
profs.: P D. Moeskops en G. Leene (sprint),
en P. Dickentmau als stayer, vermoedelijk ach
ter Herkuleijns. Als gedelegeerdo van den N.
W. B. gaat de hoer G. Hoornberg mede.
ROEIEN.
De Henley-wedstrijden.
Naar „De Tel" verneemt uit Brussel zal de
Club Nautiquc dc Gand niet naar Henlcy gaan,
omdat een dor roeiers.- Jacques Hallcr. hij de
training een rug-spier gekneusd heeft.
PAARDENSPORT.
Op hel te 's-Gravenhage gehouden concours
hippiquo werd- bij- het springconcours A de
eerste prijs'gewonnen (f 100 door „Lord Grey",
eig. Jack Washington (mr. Ash) te Wassenaar,
terwijl Masquerade" van don zelf den eigenaar
in het springconcours B den 4den prijs (f 50)
won. Mot „Trampco" won de heer Washington
tenslotte nog een lston prijs in het nummer:
Pace en Action.
Bij het concours voor hot schoonste rijpaard
weid de 2de prijs gewonuon door „As you
where", eig. T. J. E. Horstman (luit. J. Knel)
te Wassenaar; en in het nummer: Eenspannen,
open klasse, hoogte boven 1.55 M., werd een
eervolle vermelding toegekend aan C. Behlë,
eveneens van Wassenaar, met „Beblo".
Ter gelegenheid vtfö de Ëbliandsche
tentoonstelling in Kopenhagen.
Wanneer de lezer deze regelen onder de
oogen krijgt, is de Hollandsche tentoonstel
ling in Kopenhagen geopend, en weet men
al zoo ongeveer, hoe de Denen zich er te
genover verhouden. Op het oogenblik is dat
nog onbekend. Maar gezien do Deensche
sympathie voor Holland en den opzet van
de tentoonstelling, waarbij rekening is ge
houden met den aard van het Deensche volk
behoef ik geen optimist gescholden te wor
den, als ik zeg, dat zij een succes zal zijn.
Een gezelschap Hollandsche journalisten,
onder wie schrijver dezes, is op het oogen
blik de gast van de Denen, d. w. z. van het
Deensche comité, dat zich in verband met
deze tentoonstelling heeft gevormd.
Onze reis ging-voorspoedig, de douanen
waren handelbaar en het weer klaarde op
met het uur. Toen ik Holland verliet, zag
het •landschap er schimmelig en dampig uit
van het vochtden volgenden ochtend te
Hamburg hing er een inktzwarte lucht bo
ven de grauwe straten, maar in den loop
van'den dag werd alles beter, en ten slotte
toen wij des middags van uit Warnemünde
'de Oostzee overstaken naar Gjedser, was
het sprookjesachtig mooi.
In Hamburg was natuurlijk alles echt
„Duitsch", tot de bordpapieren schijven
toe, die op de café-tafels gebruikt worden.
Daar trof ik namelijk het volgende rijmpje
'op met een levensmoraal van den meest
utilitairen kant:
Wülst du kommen in die Mode
Mach dich geltend, sei nicht faul
Denn öffnest du nicht selbst das Maul
Die andren schweigen dich zu Tode.
BMm II IIfc 'WI, rr■•==-.
toonstelling allerminst zal bchooven te schri
men. Nu alvast een compliment aan onzen
gezant, den heer Van Rappard (vaiimid-
dag president van de lunch), die het ini
tiatief tot deze tentoonstelling genomen
heeft, en aan de heeren Krayenhoff, Graaat
van Roggen en Nengerman alle drie
Utrechtenaren, die met den heer Jasper
sen van het Deehsche comité het meest
voor de voorbereiding van deze zaak heb
ben gedaan.
Laat ik niet vergeten nog te vertellen,
dat de Hollandsche journalisten in de och
tenduren het Kopenhaagsche raadhuis be
zichtigd hebben, een merkwaardig gebouw
in renaissancestijl, waar we hartelijk ver-»
welkomd werden door een stadsraad.
Aan de lunch werd het woord gevoerd
door ridder Van Rappard, baron Van Kray
enhoff en collega Wanting.
C. A. SCHILP.
Voorbij Lübeck moest ik echter telkens
denken aan Holland. Het groen van de
sparren was tè hard, het grijs van de beu
kenstammen tè glimmend-leikleurig, en de
turven, versch gesneden uit het gebaggerde
veen, leken iets te veel op de befaamde op
gerolde stukjes „negeret", die in tabaks
winkels verkocht worden, -maar de molens,
die hier en daar hun wieken driest in de
ronde stoottende molens waren op-en-
top Hollandsch, behalve nu en dan een en
kele afwijking in kleur of vorm.
Het mooist was de zeereis. De zon bla
kerde het kleine strand van Warnemünde,
de zee was van een heel licht indigo, en
door het parelende schuim .op de Mendlik-
golven schampte telkens en telkens heel-
even de regenboog. Toen de zon wat lager
zonk, had zij er plezier in het zee-opper
vlak met heele gouden vloeren te plaveien,
die met hun geschitter onze oogen pijn
deden.
De Deensche wateren herinnerden weer
aan onze breede, bijna oeverlooze, Zeeuw-
sche stroomen, en, warempel het eerste het
beste plaatsje, waar de trein na zijn spele
vaart per pont doorsukkelde, kon een dorp
op Walcheren zijn, even prettig knus even
kleintjes intiem tusschen sappige-moestuin
tjes en lage vruchtboomen.
En slag op slag deed het Deensche land
schap aan Holland denkenmaar de rossig-
bruine koeien met hun typische roestkleur,
de witte pleistering van vrijwel iedere dorps
woning zijn specifiek anders.
Wat den Hollander dan ook onmiddellijk
moet opvallen, reeds van uit den trein, is
'de Deensche properheid. De Hollandsche
zindelijkheid is wereldberoemd, maar onze
reputatie wordt dubieus, vergeleken bij de
properheid der Denen. Het wit van de hof
steden en dorpswoningen i s wit en men
ziet nergens de bouwvallige, meer schilder
achtige, dan nette schuurtjes, die ons over
al van uit een Hollandsch landschap tegen-
mokken. En de schuren in de vókstuintjes,
die in Denemarken rondom iedere stad van
eenige beteekenis allerweligst tieren, zagen
er zoo welvarend, keurig-geverfd uit, dat
een reisgenoote, die oppervlakkig toekeek,
de stelling opperde, dat het woningen wa
ren.
De treinbevolking van Hamburg naar
•Warnemünde was al voor 50Deenschop
de boot groeide het percentage aan tot 90.
Ik was nieuwsgierig, hoe zouden ze zijn 1
Welnu ik geloof er niet veel naast te
wezen, als ik zeg, dat zij meer op Hollan
ders lijken dan op Duitschers. Zij hebben
het Friesche flegma, zij hebben het Angel
saksische in de ovale gezichten, het gemoe-
delijk-opene van de Hollanders, maar hun
blonde haar is veel lichter, en in hun-oogen.
een dichter zou zeggen, ze hebben
eyhet ijle blauw van den Sont in
Ziezoo, voorloopig heb ik moois genoeg
van hen gezegd, de minder goede eigen
schappen vertel ik wel eens later.
Want ik ben u nog iets schuldig over on?e
bevindingen te Kopenhagen. Van de stad
zelf schrijf ik in volgende brieven. Voorloo
pig vertel ik alleen, dat het er goed is,
dat de Denen houden van lekker eten, dat
'de eigenaar van hotel „Toericht" ons den
zelfden avond van onze aankomst onthaal
de op een vorstelijk diner, en het tentoon-
stellingsbestuur de Deensche" pers en ons
een meer dan overvloedige lunch aanbood,
voor het meerendeel bstaande in hors d'oeu-
vre-schotels.
Het tentoonstellingsterrein ligt dicht bij
Tivoli, en is het stuk grond, waar het oude
station gestaan heeft. Verschillende lood
sen en remises stonden er nog. Ze zijn thans
gebruikt als expositieruimte, maar zijn zoo
wonderbaarlijk gecamoufleerd, dat men
moeite heeft te gelooven, dat men zich be
vindt tusschen zwartgeroete muren en wan
den.
De inrichting van het terrein is op voor
treffelijke wijze geschied door den tuinar
chitect J. R. Koning, uit Bilthovën, die van
eeir woest complex vol kuilen en gaten een
florissanten tuinaanleg heeft gemaakt, met
langgestrekte groene gazons van een haar
dunne grassoort, en leutige perken met be
gonia's en geraniums.
De heer De Bic Leuveling Tjeenk, die de
uitwendige architectuur voer zijn rekening
nam en de loodsen ómraantól^c met nieuwe
houten gevels, heeft de stijl.yan de Jaar-
beursstandgebouwen voortgezet en is uiterst
gelukkig geweest met de klenren-eombina-
tie van oranje, rood, wit en blauw, terwijl
hij Balineesche veelkleurige ornamentiek
smaakvol heeft toegepast op het koloniaal
gebouw.
Ter zijde van het terrein staat Oud-Hol
land, waar Pisuissc burgemeester is, dat
weer overloopt in bet onmisbare Lunapark.
Óp hét tentoonstellingsterrein werd nog
koortsig gewerkt en menigeen zal morgen
vreemd opkijken, als de koning van Dene
marken bij de opening tegenwoordig is, dat
dat in één dag zoo ontzettend veel kan ge
beuren
Na wat ik er van gezien heb, durf ik al
verklaren, dat Holland zich voor deze ten-
Rathenau's uitvaart, een nati&nale treurdag.
Een nieuw ongeluk. Op jacht naar do
moordenaars. De bescherming der Repu-
pliek. Zorg en hoop.
Berlijn, 28 Juni.
Mcd mag zonder ovcridrijviug zeggen, dat
nog nooit de stad Berlijn een harer zonen in
zulk een uitvaart heeft gehuldigd als den
vermoorden Rijksminister Rathenau. Nog
nooit was de ontzetting der geheele bevol
king en haar deelname zoo algemeen, zoo
inndg en zoo oprecht. En in een openbare
plecbtigflieid zoo grootsoh en fnd-rukwekkend
als wij nog nooit beleefd hebben, is gisteren
de uit zijn loopbaan weggerukte staatsman
naar zijn laatste Tustplaats gebracht.
Tn somberen sier was de groote zittingszaal
van den Rijksdag in een machtige <;-n>dsznal
hbrschapen. Zwarte guirlandes slinge.cdoü
zicli om1 de tribunes, om de wanden in de
rondte. Zwarte rauwsluiers, die het licht em-
pei'dcn hingen om de lampen. Bij den Piesi-
detntszetbl was een katafalk opgericht van
zwaTt doek, waarboven zich een zwart bal
dakijn veiihief, hoog cu smal tot aan 't pla
fond als een sombere toren. Hier was, omhulJ
door de zwart-rood-gouden rijksvlag Rathe-
nau's lijkkist geplaatst. De banken der afgë-
vaardiiigden waren stampvol vertegenwoordi
gers van politiek, geèitelijk en kunstzinnig;
Berlijn. Boven in de loges waren aanwezig
alle gezanteh en zaakgelastigden van vreemde
staten in 't volle ornaat van hun rijke diplót
maten-uniformen, waartusscflien opviel hot'
zwarte rok-costuum van den Amerikaanschen
zaakgelastigde Houghton, bij wieo Rathenaü
nog den avond vóór den moord geweest was.
In een andere loge die grijze moeder vah den
staatsman, aan wie de doode met feeder©
liefde gehecht was. Eiken dag gebruikte hij,
de ongehuwde, het middagmaal bij zijn moe
der, om daarna dagelijks een half uur mof
haar piano te spelen a quatre mains. Ontroerd
blikten de aanwezigen van de oude, in diepen
smart verzonken gestalte -der grijze vrouw,
naar den krans mot donkerroode rozen, welke
naast de kist lag en waarvan het zwarte lint
slechts één outroercud woord vermeldde
„Mama"'.
Een zware last scheen op - de duizendkoppige
menigte te rusten, leder voerde, hoe treurig
dit ooigenblik was, waarin' men afscheid
moest nemen van een van Duitschlands beste
mannen. Ieder voelde, dat bet niet slechts
ging om dezen doode, maar om het voortbe
staan van den Staat, die bcdTeigd wordt door
het gevaarlijke drijven van een in 't gebeid
werkende samenzwering. De Rijkspresident
hield de treurrede voor den overledene. Mu
ziek opende en sloot de huldiging. De „Corio^
lan-ouverture" van Boethoveïi werd ten ge
hoore gebracht, de inleiding tot Shakespeare's
Treurspel, waarin een onbegrepen volksvriend
ten gronde "wordt gericht. En de treurmaivcli
van Richard Wagner word gehoord, die den
door Hagen verslagen Siegfried naar 't graf
leidt. Onder doffe trommelslagen werd d<
kist weggedragen naar de Königsplatz vooU
den Rijksdag, waar een menigte van honderd
duizenden wachtte. Daarna ging de stoet door
de stad naar 't familiegraf der Ra the na u's,
dat buiten in de nabijheid van een der iaJu-
strioele ondernomingen der Allgeraeine E'ek-
tricitatggesellschaft gele-gen is.
Den geheelen dag echter duurde de trsur-
ploóhtig-heid min of moer voort. In massa's
bewogen zich de arbeiders door de straten, om
tegen de misdaad en Vóór de Republiek" te dc-
monstreeren. Opeen groot aantal plerien -. or
den bijeenkomsten gehouden, waarbij harts
tochtelijke protesten tegen de reactie de toe
hoorders in actie brachten. Nooit heb ik de
slad zoozeer in verslagenheid gezien, doch
ock nooit zóó bezield van ernstige vastbera
denheid, om met ijzeren vuist de middelen
aan te grijpen, waardoor BuiiscHfand uit de
huidige duistere mcord-atmosfocr gevoerd zal
worden naar 't licht van de ware vrijheid.
Van alle openbare gebouwen on van vele par^
ticuliere huizen wappeiden de vlaggen half
stok. En. een algemeene arboidsr.ust, van den
middag tot 's avonds loat. bewees hoe diep dc
noodlottige gebeurtenis, de millioeneiistad ge
troffen had.
Ook nu voelt men nog de droefheid na, die
gisteren het publieke leven in dc stad lm-
sloeg. Bij de aanplakzuilen staan de mensehen
en lezen de groote plakkaten, waarop de
treurrede van Rijkskanselier Dr. Wirth ia de
Rijksdagzitting van' verleden Zaterdag ofge-
drukt was. en waarop een millipen mark be-
looning uitgeloofd is voor dengene, die bij
draagt tot de.arrestatie van Rathenau's moor
denaars. Dc talrijke nasporingen van de po
litie, hebben reeds tot de arrestatie van vele
verdachten gc-lcid. En reeds kan gezegd wor
den Als dc samenzweerders wellicht geloof
den, door liu'n daad den heer schenden staats
vorm aan 't wankelen te brengen, clan heeft
hun afschuwelijk misdrijf integendeel ertoe
bijgedragen de Republiek steviger te vesti
gen Niet slechts bij de arbeiders, ma air ook
iu allo burgerlijke kringen, die plotseling een
energieke zwenking naar links hebben ge
maakt, is men meer dan ooit ervan overti-igd,
dat Duitsoliland onder .oen krachtigen Jknu-
blikeinsehen staatsvorm weer gezond kan
worden. -
