Om ds zilveren schatten der zee,
UIT DE OMSTREKEN
UIT ONZE STAATSMACHINE
«volik doch niet door het volk is de leus der
Conservatieven. De souvereiniteit in eigen
kring vond in spreker een warmen verdedi
ger deze souvereiniteit is afgeleid uit de
absolute souvereiniteit Gods, evengoed als de
Bouvereiniteit der overheid. Na stil te hebben
gestaan bij de geschiedenis der Chr.-Histori-
sche partij en baar samenvloeiingen met an
dere partijen, behandelde spreker het eerste
artikel der door de Chr.-Hist Unie rondge
zonden concept-manifesten, daarbij bewerende
'dat blijkbaar een verkeerde voorstelling van
onze natie met een gemengde bevolking als
een Protestantsch Chr. land, verkeerde con
clusies heeft doen trekken.
Nadat spr. nog gesproken had over de anti-
'doleerende en anti-Roomsche stroomingen in
öe Chr.-Hist. partij, eindigde hij met den
wensch, dat vele Hervormden zich niet door
deze negatieve leuzen zouden laten leiden,
doch zich aansluiten bij de A.-R. partij. De
Hervormde kerk behoeft de Anti-Rev. partij
niet te vreezen. Krachtens haar beginselen
is zij voorstander van vrijheid en geweten en
van kerkelijke institutie.
Aan het einde dezer rede, werden den spre
ker vragen gesteld, die op nfdoe<nde wijze wer
den beantwoord, waarna do vergadering op
gebruikelijke wijze werd gesloten.
HOOG MADE. Naar aanleiding van
eenoge berichten in ons Blad over een
kwestie tusscken den ambachtsheer van
Hoogmade en de Ned. Herv. Gemeente,
gerezen over den eigendom van de kerk en
pastorie, meldt men ons van bevoegde
zijde:
In de vorige berichten werd het voorge
steld, alsof die Ambachtsheer van Hoog
made tegen de kerkelijke gemeente een
weinig welwillende houding had aangeno
men en kerkelijke goederen, als het ware
onderwerp van een handelszaak had ge
maakt. Dit is geheel onjuist.
De vrij-grondkeer of ambachtsheer van
Hoogmadö heeft nog zeer vele rechten en
dat daaromtrent wel eens verschil van ge
voelen kan ontstaan, zal voorzeker geen
verwondering baren.
Niet van vandaag of gisteren, maar fei
telijk reeds van het jaar 1729 bestond er
een geschil over den eigendom van de Ned.
Herv. Kerk te Hoogmadte, hierop neerlco
mende, dat de Ned- Herv. gemeente be
weerde, dat de in dat jaar door den am
bachtsheer gebouwde kerk haar was ge
schonken, terwijl laatstgenoemde zich op
het standpunt stelde, dat zJj gratis in ge
bruik was afgestaan.
De laatste jaren nu is in de rijks-, kerk
en gemeente-archieven naarstig gezocht
naar de op deze zaak betrekking hebbende
stukken, welke bijna alle zijn gevonden, cn
bij welke nespeairingen tevens die omtrent
de pastorie te voorschijn zijn gekomen.
Ongelukkigerwijze voegden zich bij deze
zaak nu ook nog vraagstukken omtrent de
179S, 1801 en 1805de constitutie van 1806
en de grondwetsregelingen van 1814 en
1815 op het gebied van kerkelijk recht. In
middels was de voorbereiding dezier zaak
ten einde, zoodat het aanbevelenswaardig
was, haar thans definitief te regelen.
Deze regeling heeft nu j.l. Donderdag
te 's-Gravenhage plaats gevonden in een
conferentie tusschen dan ambachtsheer van
Hoogmade, den hoogwelgeboren heer jbr.
mr. Wittert van Hoogland en den rent
meester mr. A. J. Sormani eenerzijds en
ds. P. Hofstede, Ned:. Herv. predikant en
dien heer J. C. Baumann, burgemeester
van Woubrugge, anderzijds.
Deze besprekingen hebben, mede door
de tegemoetkom end e houding van den am
bachtsheer tot volledige overeenstemming
geleid en thans kan medegedeeld worden,
dat deze zaak definitief en tot volkomen
genoegen van allen is geregeld.
K OUDE KERKDonderdagavond
werd in de openbare school alhier een
ouderavond geh oudien. Hot hoofd der
school, de heer W. A. van Bezooyeoi, leidde
diez-en avond en sprak o.a. over de nieuwe
Schoolwet. De notulen van de vorige ver
gadering werden door den secretaris dter
commissie voorgelezen, waarna door die
ouders het werk door die kinderen gemaakt
werd bezichtigd. Ook werden de nieuwe
leermiddelen, waaronder een prachtige
collectie platen en verschillende voort
brengselen uit Oost-Indië bewonderd. Ver
der werd tot afwisseling door enkele aan
wezigen gezongen of voorgedragen. De
avond droeg een gezelilg karakter. Ook 't
hoofd der gemeente en de secretaris waren
tegenwoordig, 't Was reeds laat eer men
huiswaarts ging. De opkomst was bevre
digend.
De heer A. van As, onderwijzer aan
die Ned. Herv. school alhier is benoemd tot
hoofd aan de Chr. school te Exloëirmond
(gem. Odoorn) en heeft de benoeming aan
genomen
HILLEGOM. Mej. C. Rijnbeek alhier,
ig geslaagd voor het examen kaniocr-steoe-
giaaf Nederlandsch (130 lettergrepen per
minuut gedurende 10 achtereenvolgende mi
nuten).
KATWUK-AAN-DEN-RIJN. Daar de
weg vanaf Bijdorp tot aan de Kanaalsbrug
bij regenachtig weer voortdurend in een
modderpoel herschapen wordt, heeft men
getracht dit euvel té verhelpen. Op on-
practische wijze heeft men er groote scher
pe stukken steen neergeworpen cn den weg
voor wielrijders enz. zoodoende onberijd
baar gemaakt. Daar deze weg de verkeers
weg vormt met Leiden, is dit zeer nadee-
lig en moeten de arbeiders, dtie in Leiden
werken, bij dit. stuk afstappen, om de
banden hunner fietsen niet te vernielen.
Het is daarom een algemeene klacht ge
worden.
De onderhandelingen over de stich
ting eener bijzondere Roomsch-Kath. school
voor lager onderwijs, zijn deze week een
groote schrede gevorderd; Naar men mee
deelt 'heeft, na een conferentie tusschen B.
en'W. dezer gemeente, den inspecteur van
het lager onderwijs eo den pastoor H. J.
Maas, het plan een .vasten vorm aange
nomen.
KATWIJK-AAN-ZEE. Onder leiding van
den heer Jan Couvee uit Leiden gaf de
Olirist. Zang vereen. „Excelsior" Vrijdagavond
een openbare uitvoering in de zaal voor Chr.
Pret. Belangen. Do zaal wa9 overvol. Ds. Bol-
kestein leidde dezen avond in met gebed en
een kort openingswoord. Het koor begon ver
volgens het zorgzaam samengestelde pro
gramma af te werken. „Gebed" van Handel
klonk goed en was een degelijk gekozen ope
ningsnummer. Als nummer 2 hoorden we
„Salvuim fao. Regem" van C. Reinecke. Hier
uit bleek de frischheid der stemmen. Het ge
lijkmatig invallen was duidelijk en flink. Het
koer was ten volle voor z'n taak berekend.
Zeer verdienstelijk werk leverde de soliste
mej. Jeanne Baeilet (Amsterdam). Het was
een waar genot haar te mogen aanhooren.
Haar helder klinkende sopraanstem, waar
mee zij de juiste indrukken van het lied
schitterend wist weer te geven, ontroerde me
nigeen. Spontaan was dan ook de hulde, die
zij ontving. Een der mooiste liederen was wel
het Recitatief on Aria uit „Die Jahreszeiten".
Verder noemen we nog ,,'t Lied van den
Minnestreel" en „Een liedje van een Herde
rinnetje'', waarin het mooie kalme en tooh
tegelijk meesleepende, prachtig vertolkt werd.
Talentvol was het pianospel van den heer
J. Gouvee. Het daverend applaus bewees ge
noeg. Het was oen genotvolle avond. „Excel
sior" heeft het in haar gestelde vertrouwen
niet teleurgesteld, en gaat ongetwijfeld een
goede toekomst tegemoet.
Van de trawlvissoherij kwamen deze
week te IJmuiden aan den afslag een 25dal
logjgersohepen. De vangsten waren goed, de
besommingen vielen mee. Gomidd. besomming
is ongeveer f 800. De laagste besomming be
droeg f 471, de hoogste werd gemaakt door
do K.W. 137 met f 1850.
De kostelooze inenting zal dit jaar ge
schieden door dr. Hueting te Katwijk-aan-
Zce op 14 Maart en te Katwijk-aan-den-Rijn
op 13 Maart e.k.
Bij den heer v. D. brak een schoorsteen
brand uit. Men was er bijtijds bij, zoodat met
enkele emmers water het gevaar voor uit
breiding bezworen werd.
Nu het voorjaar in aantocht is, is men
allerwego druk bezig de landerijen in orde te j
maken. Gelukkig zijn de mestprijzen niet bij- i
zonder "hoog, zoodat een betere bemesting
wel heilzaam zal werken.
"Wegens het ruwe weer was er deze week
slechts eenmaal visohafslag. Door den hoogen
wind werd het uitzeilen ter kustvisscherij j
zeer belemmerd.
In verband met de nieuwe Dienst
plichtwet hebben zich een aantal jonge
lieden __aaaigemeld voor den Vrijwilligen
Landstorm.
Het pand met winkelhuis in de Bad-
straat is in bod gebracht op f9400 door
den heer L. de Best Dzn., te Katwijk aan
<fen Rijn. Er waren veel liefhebbers.
Dc in het Uitwateringskanaal ge
zonken KW. 216 is thans aan „hoogcr wal
gehaald", om grondig gerepareerd te wor
den. De herstellingen aan de KW. 51 zijn
zoover gevorderd, dat -de boot weer spoe
dig aain de kustvisscherij zal deelnemen.
De geheele afgang van de Burgerdijk-
straat naar het strand was onder meters
hooge hoopen zand verborgen geraakt. Ge
meentewerklieden zijn bezig met het op-
ruimingswerk.
Van de trawlvisscherij kwamen Vrij
dag te IJmuiden aan de markt de loggers
KW. 22 met f 745, KW. 28 met f 723 en
KW. 170 met f 739 besomming.
NOORDWIJK. Voor de militielichting
1923 bedraagt het aantal ingeschrevenen
van deze gemeente 85. Hiervan hebben 25
vrijstelling gevraagd op grond van broe-
derdienst.
De prijs van wit- en tarwebrood wordt
hier a.s. Maandag verhoogd met 1 ct. en
resp. gebracht op 11 en 15 ets.
Burger). Stand. Geboren:
Maria Jacoba Bernarda, D. van J. A. J.
Engelsman en A. A. W. Wilmer. Pieter,
Z van L. Smit en J. Vink. Franciscus
Gerardua, Z. van M. J. Groenewoud en J.
Plug.
Getrouwd: (Bij volmacht): J. M.
Broekmeyer 31 j., te Medan en M. van Nes,
19 j., te Noordwijk.
Overleden: Abramina Cornelia Bulk
2 maanden, D. van G. S. Bulk en M. Duin
dam.
Mej. M. Valentgoed, alhier, is te Rot
terdam geslaagd voor het examen nuttige
handwerken.
NOORDWIJK-AAN-ZEE. Gisternamid
dag was men bezig met de twee loggers die
in het begin dezer week op het strand wa
ren geloopen, in zee te brengen, hetgeen ge
lukte. Ze konden hedenmorgen koers naar
Katwijk nemen.
NOORD WlJKERHOUT. Vele bloe
misten alhier gaan met het oog op de tijds
omstandigheden hun bedrijf inkrimpen,
waardoor minder werkkrachten noodig
zijn. Een groote firma alhier ontsloeg we
derom zes werklieden.
Tot onderwijzeres aan de R.-K. St.-
Jozef-School is benoemd mej. H. C. Schre
ven uit Nijmegen. Bij het bijzonder onder
wijs alhier blijft het een voortdurend ge
sukkel met het tekort aan personeel.
J. v. d. B. alhier vond op t strand!
een flesch met een in 't Engelsch geschre
ven briefje er in. Verzocht werd dit briefje
op te zendein aan een daarin vermeld adres.
Gisteren ontving v. d. B. een aangetee-
kenden brief uit Engeland, met dankbe-
tuiging en geldswaardig papier.
Burger 1. 'Stand. Geboren:
Cornelia, D. van H. Kapteyn en C. van
Diemen. ChristoffeJ, Z. van J. Padding
en A. V. Hulshoff. Johs. Cors., Z. van
E. van Schooten en J. v. d. Berg. Hen
drik, Z. van J. v. d. Slot en M. J. van
Kampen.
O v e r 1 eden: Jan Kaandorp 50 j., van
Schoten (St.-Bavo). Pieter Smit 78 j.,
van Haarlemmermeer (St.-Bavo). Willis.
Rietveld 54 j., van Waddingsveen (St.-Ba
vo). Jacobus Vermeer 54 j., van Schoten
(St.-Bavo). Adrianus Romijn 1 j. Hu-
bertus v. d. Voet 9 mnd. Leendert van
Dijk 93 j.
OEGSTGEEST. Gistermiddag wist een
bejaarde verpleegdJo (v. E. uit Rijnsburg)
verpleegd wordende in „Endegeest", en
werkzaam in het bosch te ontsnappen. Hg
ging ten slotte door verschillende 'slcoten
aan den haal. Toen men het gewaar werd,
werd hij door den heer v. R., ter hoogte
van Veldhcim ontdekt, toen hij aldaar door
het land heenging. Later werd hij door een
verpleger .overgebracht naar Endegeest.
SASSENHEIM. De inschrijving van
leerlingen voor de HervormdeSchool heeft
plaats gehad. Het juiste getal is nog niet
bekend. De andere week zal de Raad èn
de lijst dezer kinderen cn die van de open
bare school onder de oogem moeten zien.
Het hoofd der openbare school heeft
met zijn gezin de ambtswoning betrokken.
Naar we van verschillende kweekers
vernemen, hebben sommige bolgewassen
nogal schade geleden èn door het water
èn door de vorst. Wanneer het weer wat
zachter wordt, zal het eerst blijken hoe
groot de aangerichte schade is.
WARMOND. K e r k e l ij k bericht.
Ned. Herv. Gem. Zondagmorgen, te tien
uur. ds. W. H. Kelder, van Charlois. Des
avonds geen dienst.
Z0ETERW0UDE. Gisteravond verga
derde in café ,,'t Witte Huis", aan den Rijn
dijk alhier, de IJsclub „LeiderdorpZoeter-
woudeHooge-Rgndijk". Na de opening
werd door den voorzitter in waardeerearde
gevoelvolle woerden in herinnering g:bracht
het overlijden van den heer W. A. Zindvliet,
die gedurende vele jaren lid en later voor
beeldig medebestuurder der IJsclub 'is ge
weest Verder werd door hem opgemerkt,
dat de opkomst ter vergadering weer zeer
slecht was.
De notulen der vorige vergadering werden
voorgelezen, waaruit bleek, dat in de vorige
vergadering een commissie was benoemd
ten einde IJsfeesten te organ isoeren. De
IJsclub zelf beoogd alleen, werkverschaf
fing en liefdadigheid. Daarna werd door een
dier commissieleden een verslag uitgebracht
omtrent haar werkzaamheden. Daaruit bleek
dat dezen winter een schoonrijderrj en hard
rijderij was gehouden. De daarvoor benco-
digde middelen waren gevonden uit vrije bij
dragen; f27.40 was nog in kas, van een
vcrige commissie: f42 was ingezameld te
Leiderdorp cn f33 te Zoeterwoude, terwrjl
door de deelnemers f26 50 aan In'eggeld
was betaald. De uitgaven waren evenwel f7
hocger geweest, wat docr de leden der IJs
club werd bijgepast.
Bij de rondvraag werd door enkele leden
de wenschelijkheid uitgi proken tot oprich
ting van een tweede IJsclub, doelende „IJs-
vreugd', om dan gezamenlijk met de be
staande zlub te kunnen werken. Hiertoe
werd in beginsel besloten en do jne&te der
aanwezigen teekenden reeds op de lijsten
die bij do ingezetenen zullen circuleeren
om leden te werven.
Uit het bestuui werd nog een commissie
benoemd ten einde zich in verbinding te
stellen met de respectievelijke gemeentebe
sturen, om te onderzoeken in hoeverre bet
volgens de gem.-verordeningen toelaatbaar
is om van tenten staangeld te heffen.
Niets meer aan de orde zijnde, sloot de
heer De Graaf Wzn., de vergadering.
Dienstweigering.
Al sedert cenige jaren heeft het vraagstuk
■der dienstweigeraars op oplossing gewacht.
't Is hier niet de plaats om te wikken en te
wegen, waaruit de bezwaren togen den mi
litairen dienstplicht voortkwamen. In den
regel werden die gerangschikt onder het
hoofdgemoedsbezwaren. Nu is dat begrip
bijzonder rekbaar er zijn eerbiedwaardige
gemoedsbezwaren, maar er zijn cr ook. die
aan aanstellerij grenzen het woord gemoeds
bezwaar is soms de dekmantel voor gevueiens,
die .met het gemoed in zeer verwijderd ver
band staan.
De moeilijkheid, om aan de wcnschen dor
dienstweigeraars te gemoet tc komen, zit in
het beswaar can die grens tc trokken tusschen
waarachtig gemoedsbezwaar en onwil, ge
makzucht, stroven naar wanorde en iets, dat
men politiek beliefde te noemen en dat er op
gericht was den militairen dienst bespottelijk
te maken.
Maar ten slotte is todh de overtuiging ge
vestigd, diat dienstweigering uit eerbiedwaar
dige geveelens c.f beginselen kan voortkomen
en dat het niet aangaat om maar eiken
daenstweigeranr als een onwillige of een we-
derstrever van het gezag te beschouwen cn
hom als rnisda-fliger. gevangen te zetten.
In do dagen van het ministerschap van
Jbf. Dc Jonge is or een regeling gemaakt,
die wel goed bedoeld zal zijn, maar toch de
bezwaren niet naar cisch liet wegen. De
dienstplichtige moest dienst doen, totdat over
zijn bezwaren was geoordeeld en beslisthij
werd dus gedwongen te doen, waartegen zijn
gemoed werkelijk of in naam opkwam. Bo
vendien zijn niet alle dienst weigeraars even
beslist in hun weigering. Er kunnen cr zijn,
die volstrekt, bezwaar bobben tegen het doo-
den van hun onbekende menschen, alleen,
omdat zij tot een andere nationaliteit be-
hooren, en die dus ook de oefening in den
wapenhandel als voorbereiding voor dat doo-
den uit den boozo achten maar er kunnen
er ook zijn, die dan toch geen bezwaar zouden
maken togen handelingen, die niet als strijd
met de wapenen kunnen worden opgevatja
zelfs gericht zouden zijn op liet behoud van
menschenlevens, bijv. den hoepitaaldienst cn
wat daaraan verwant is.
Enkele gevallen van dienstweigering uit
den laatsten tijdi hébben weer de algemeene
aandécht op het netelige vraagstuk - gevesti gd
en op 14 Juni 1921 is zonder hoofdelijke stem
ming door de Tweede Kamer een motie-Drion
aangenomen, waarbij - de wenschelijkheid
werd uitgesproken, om de vrijstelling van den
dienstplicht wegens gemoedsbezwaren te ver
kenen naair bij de wet te stellen regelen. In
diezelfde vergadering is door den heer K. ter
Laan gezegd, dat dienstweigering niet moet
lei/den tot. algéhèele vrijstelling maar dat de
dienstweigeraar gebruikt meet worden in het
algemeen belang en dat men het den vrijge
stelden niet al te gemakkelijk moest maken,
maair hun zwarcri arbeid moest opleggen.
Op 17 Febr. 1922 is nu een wetsontwerp
aangeboden, dat. uitvoering tracht te geven
aan den wensch, die in de bovenbedoelde
motie-Drion ligt opgesloten ook is daarbij
rekening gehouden met den wenk van den
heer K. ter Laan, die zeker door velen zal
worden gesteund, al is het begrip „zwaTe ar
beid" vrij rekbaar.
Men had nu wel in de militaire wetgeving
een bepaling kunnen opnemen, dat zij, die
bezwaren hebben tegen den militairen dienst,
zich op gemoedsbezwaren konden beroepen.
M'vrr dan zou de man toch voorloopig In
dienst blijven hij zou voor den militairen
rechter gedaagd worden en misschien wegens
zijn d.ienc^weigering in voorarrest worden
gesteld. Maar. zulk een voorarrest, is in lijn
rechten strijd met de mogelijke erkenning
der gemoedsbezwaren en bovendien is dit
geen zaak voor militaire rechtspraak.
Bete<r was het een afzonderlijk? wet samen
te stellen tot regeling van dit onderwerp.
Echter kunnen niet alle bezwaren als even
afdoende worden beschouwd van de 1000
miliciens zijn er «op zijn minst 999 in ons
weinig militaristische landje, die bezwaar
tegen den dienst hebben. Ook zijn er, die met
bepaalde bedoelingen den dienst weigeren,
bijv. om „herrie" te maken en het gezag te
ondermijnen, of om propaganda te maken
tegen d© weermacht. In zulke gevallen heeft
men te doen met onvervalschte ongehoor
zaamheid aan de wet. Alleen dan, wanneer
waarachtig godsdienstige of zedelijke over
wegingen tot dienstweigering leiden, ver
dient zij overweging. Alleen menschel ij ko
overwegingen moeten in aanmerking komen,
de politieke en robelsohc kunnen behandeld
worden, zooals zij verdienen. Voor politieke
propaganda wordt in ons land voldoende
ruimte gelaten.
De bedoeling is nu een Commissie van Ad
vies aan te wijzen, die dc bezwaren onder
zoekt en van haar bevinding verslag doet
aan den Minister, die beslist.
Te voldoen aan den wenk van den heer K.
ter Laan (zie boven), om den van militairen
dienst vrijgestelde zwaren arbeid te doen ver-
riohten, was moeilijker. Wat is zware arbeid
Is ieder daartoe in staat Dc Ministers heb
ben gemeend liever een langcren dienst dan
den militairen te moeten eischen.
Het wetsontwerp komt nn op het volgende
neer
Degene, die gewetensbezwaren tegen de
vervulling van den dienst heeft, kan zich tot
den Minister van Oorlog of van Marine wen
den.
Zoolang er niet beslist is, wordt de adres
sant vrijgesteld van dienstverrichting en mo
gelijke strafvervolging wegens dienstweige
ring wordt geschorst.
Zijn do bezwaren gcginond bevonden, dan
wordt hij, dlic alleen bezwaar heeft tegen
strijd met die wapenen, in militairen dienst
gebruikt voor andere verrichtingen, «maar
zc-s maanden lancer dan hij als militair zou
moeten dienen. En hij, die tegen alles, wat
militair is, bezwaar heeft, wordt te werk ge
steld bij een of aruder nict-militair Staatsbe
drijf, maar dient twaalf maanden langer dan
zijn militaire diensttijd zou geweest zijn. Wei
gert hjj by dat Staatsbedrijf, dan kan hij ge
straft worden met ten hoogste één jaar ge
vangenisstraf bleef hij onopzettelijk in ge
breke, dan was de straf ten hoogste zes maan
den. Ook wangedrag bij herhaling kan tot
straf leiden en ook de schuldige kan, zoo
noodtig, in een Rijkewerkinrichting worden
geplaatst
Het spreekt haast vanzelf, dat dit wets
voorstel evenmin volmaakt is als alle andere.
Er doen zich echter enkele vragen op, als men
dit ontwerp nagaat. Bijv.
In welke Staatsbedrijven zullen de dienst
weigeraars gebruikt worden Zij zijn totaal
ongeoefonden.
Is het zoo'n erge straf om tijdelijk in een
Staatsbedrijf werkzaam te zijn en geen last
te hebben van de kazerne, de militaire krijgs
tucht, enz., enz.
De Ministers zeggen, dat de dienstweige
raars evengoed als de militairen op Staats
kosten gekleed, gevoed en gehuisvest zullen
worden en zakgeld ontvangen. Maar hoe zal
men ze onder dak brengen Als kostganger
En dan de groote vraag zal het altijd
mogelijk zijn het waarachtige gemoedsbe
zwaar van allen schijnbezwaar af te zonde
ren
Het schriftelijk en mondeling overleg tus
schen Regeering cn Kamer zal waarschijnlijk
antwoord op deze vragen geven. Voorloopig
kan men tevreden 'zijn, dat. ccn ernstige po
ging, wordt gedaan om het vraagstuk tot op
lossing te brengen.
(Nadruk verboden).
Een gevaarlijk vreemdeling, die weer naar
zijn vaderland terugkeert-
X: (Slot).
Do baliekluivers aan den sluisrand had
den, toen wij voorbijvoeren, al ontdekt,
da<fc er een .fisherman with curling hair"
aan boord was, en de pilote had, toen wij
dc landingsplaats naderden, hoe langer
hoe bezorgder naar mij gekeken.
Toen hij van boord ging, kwam hij mij
de hand drukken en herinnerde mij er
nogmaals aan, dat ik beloofd bad, niet
van boord te zullen gaan, voor de custom-
house-officieir mij gesproken had.
Die functionaris scheen juist op een van
de andere trawlers to zitten en toen de
loods een glinstering
zijn
mouwbanden in het oog kreeg*'
Hij, dat er een
aan boord was en de oogen van den
schreeuwde
customhouse-officier werden groot
hazing, en hij schreeuwde terug,
aan land moobt
„You arc waiting, you not g0 AslJ
't Kon me weinig schelen nog
tiert je tc wachten; maar ik Vtrj«
naar den wal, want ik wou e'en Rn j
vissohershavenplaats bij avond
wou eens naar het. Pal ace-theater J
over die matrozen met bijDa eërbiedisl
wondering spraken, en in een goed 1
logeeren.. om weer eens van een'bchol
bed met sohoone lakens en dekens i
nen genieten.
En bovendien had ik dorst.
Het was de laatste dagen w^rm ee J
De schipper had broederlijk
voorradige Ranja gedeeld en toen dil
was, dronken wii water uit het komj
van den kok.
Maar dat moest jo met een poroiij
oen tank van de machinekamer naar bJ
halen en dan was bet bijna lauw, zocx3
op het laatst snakte naar een lekker]
koud, friscfc bier.
Ik had er al zooveel dagen naar I
langd, dat het wachten op den cusj
house-off icier mij irriteerde.
De matrozen kwamen één voor ééj
metamorphoseerd met confecliepa]
hoordij es cn slappe hoedjes, uit bet
onder opduiken.
Zij wouen naar dc /Palace" en aD
ooit nog eens mei een trswler 3
Grimsby vaar, dan ga ik eeuvowligl
de heele bemanning mee naar de ,,Palj
en geef strenge opdracht nooit aan eed
pilote of customhouee-ofL'cier te vera
pen, diat ik een passenger ben.
Toen laatstgenoemde functionaris
zijn assistent twee met gouden ban
om pet en armen versierde ambtenard
aan boord geklommen waren, moesten]
allemaal mee naar het achteronder.
De schipper moest zijn soheepspapij
voor den dag halen en er werd naar d
en sterkeD drank gevraagd, waarna]
cene matroos na den anderen met
pakje B. Z K. op de proppen kwaro,
bun dan met breed gebaar voor eigen
hruik in bezit werd gelaten.
Do assistent van den customlioase-l
cieo vergastte zich inmiddels aan den
houd van mijn koffer.
Ik trakteerde de hceren op een j
goedo Hollandsche sigaren, die dankl
geaccepteerd werden, waarna mij 25 t
ren en een Deschje cognac dat ik d:
lijk weer liet inpakken voor eigenj
bruik gelaten werden. De rest mocsi
den koffer, die verzegeld werd en w
van het zegol niet verbroken mocht
den voor we op de terugreis weer in
zee zouden zijn.
En intusBcken snuffelde de oudste ds
kijker in mijn pas cn besliste tot 1
gjroote verontwaardiging, dat ik
avond niet van boord mooht.
The passenger may not go ashore be
to morrow morning
Ik dacht aan de „Palace" en aan
frasscho bder on aan het Engclsche b
en ik verwenscht© al de officiéél© aam
berij, maar het hielp niets. Men solieei
mij nu eenmaal een verdacht vreemde
te zien en alsof de veiligheid van den SI
er van afhing, werd cr een waker bij
6oliip gesteld en ik had hot vooruitzicht
gelieelen avond in die uitgestorven vi
losplaatsen naar een verzameling sc
vischkoppen en ingewanden te mo
kijken.
In do docks is goon passage, er wor
zelfs geen vrouwen toegelaten, en
eendge mannen, die ik gezien heb,
een paar vuile kerels in groote kari
die langzaam en stelselmatig mei slan
op d-o leiding alle mogelijke vtschtf
naar het water toospoten.
Dot dok water, aan alle kanten om
heeD, wa«s groen cn goor cn vies van al
koppen en ingewanden.
Ik bedkicht. dat er aan land groote i
zen frieob bier te koopen zijn, en toe"
matrozen van boord gingen, gaf ik Ka
oen half Engelsoh pond, met hr* *en<
mij een paar fleschj es bier tc bezorgd-
Toen heb ik gewacht met den «hip
on eten meester, die nog aan de wwctt
mocstrepareeren waardoor wij don
genden dag een getij langer in Grin>
moesten blijven en met Oor, den
mondér, dr.e er niet om gaf om aan lau
gaan en net zoo lief op het dei
zitten.
De schipper van den anderen tri'
kwam buurten met een Engelschma* cli
liadden groot nieuws. Want een Pa^r
gen geleden was do eerste Duitseh©
Ier in de docks gekomen om zijn fisc
lossen
Do Duihsche vlag had de dokwerkers
prikkold cn nu cr door de kob'Esti 1
zooveel weri&elootyhead v,a«s cn
Engelsche trawlers s-til lagen, baa
niet kunnen verkroppen, dat dio Gem<
daar om geld voor hun vissohen naar
nen. gekomen waren.
Dc dokwerkers hadden het sc-'P^
stormd, de vlag verscheurd, n c^j,
boord kort en klein geslagen en c
overboord gegooid.
In het tumult was er toen dbor c
loozen ccn aanval op do Hollaocbc
Iers begonnen, de buitenlanders ni
het ontgelden, maar de politie was
echcn gekomen cn bet slot was, -
Duiteohe en een paar Hollandse-he
juist den dag voor onze komst or_arj
politic-golcidc naar builen gebrac t
Nu was de rust hersteld maar het^n
den opstand smeulde nog, cn bel
zaarn do dokwerkers niet le prikkelen-
Men gaf mij den raad onder deze e-
heden geen foto's te maken en nu
waardoor do ,.IJM 201" aan
trekken. .-.Jen
En inmiddels was hel elf uur SeVt
liad geen matrozen cn geen bier
De schipper moest er tooh om
„Een matroos, dio
nvt i« rviftt mot een half P01
moet jo niet mot een
sturen", zei hij.