LEIDSCH DAGBLAD. Donderdag 23 Februari 1922. Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. PRIJS DER ADVERTENTIEN: CLJ psr rw(J. 's Zaterdags 40 Cts. per regel. Bij .^abonnement belangrijk lagere prijs. Kleine advertcntiën Woensdag 50 Cts., Zaterdag k cts bn een m ar boem aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor oventuecle opzen- i' van brieven 10 Cte. porto to betalen. Bowijs- Lnnimer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175. Redactie 1507. PRIJS DEZER COURANT: Voor Loiden p. 3 mud. 2.35, p. woei 'jf Ö.I(| Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.19 Franco per post 2.35 ~F portokosten. Nummer 19011. pit nummer bestaat uit TWEE Bladen EERSTE BLAD. gemeentelijke vischverkoop. Do Burgemeester van Leiden brengt Ier kon- van do ingezetenen, dat morgen (Vrijdag) de gemeentelijke viseh winkels (Visohmarkt Stadshulpvvcrf) verkrijgbaar is VERSGHE ÏARING a f 0.12, SCHELVISCH a f 0.14— If 016, GROOTE SCHELVISCH a f 0.32, IsCHOL a f 0.20—f 0.30, KABELJAUW a If 0-35 en TARBOT a f 0.65 por pond. Voor zooveel mogelijk zullen bestellingen, jjjts tijdig a.'-n don vischwkikel, Vischmarkt 18 ||(telef. 1225) gedaan, na 12 uur 'a middags lifforden thuisbezorgd. N. C. DE GIJSET.A AR, Burgemeester. Leidon, 23 Februari 1922. De Burgemeester en Wethouders van Leiden |Hoon te weten,—dat door den Raad diier ge- Itnecntc, in zijn vergadering van den 6en Fc- [bruari 1922, is vastgesteld bet vólgende RAADSBESLUIT. De Raad der gemeente Leidon, Gelet op art. 2 van hot Koninklijk Besluit [nati 17 Moi 1021 (Staatsblad no. 673), ter uit- jTOoring van art. 15 der Warenwet, en op het I advies der Gezondheidscommissie, d.d, 4 Fe- Ibruari 1922, No. 9a/27; Heeft besloten: te handhaven: lo. de vorordening van 18 Juli 1907 (Gom. blad 24), op den haudel in- en den verkoop [van melk, zooals die is gewijzigd bij verorde- Hing vau 24- October 1907 (Gom.blad no. 25); 2o. de verordening van 29 November 1920 ['(Gom.blad no. 53), op bet gewicht van brood. Bepaalt: I dat dit besluit wordt geacht in werking tc zijn getreden op 15 November 1921. Gedaan te Leiden, ter openbare raadsverga- 'dcriDg van den 6en Februari 1922. Be Burgemeester, N. C. DE GIJSELA AR. De Secretaris, VAN STRIJEN, Zijndo dit Raadsbesluit aan do Gedeputeerde I Staten van Zuid-Holland, volgens hun bericht tan den 13/16 Februari 1922, B. no. 171 (2e afd G. S. no. 127, in afschrift medegedeeld. En is hiervan afkondiging geschied, waar het behoort, den 23en Februari 1922. N. C. DE GIJ SELA AR, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. „De Middaghoogte". Dr. Geelkerken, van Amsterdam, trad gisteravond in het Volkshuis voor boven- I genoemd© Vereen iging op met het onder worp ,,Het Bosbaan van God". Spreker werd met een enkel woord in geleid door den voorzitter ds. Boissevain en hield voor het talrijke gehoor, dat aaai- daohtig luisterde, zijn betoog. Do godisclienst-psycbölogiie, aldus spr., bevestigt de waarheid van Cicero's woord: geen volk zoo barbaarsch, of het heeft ge loof aan goden. Dc godsdienst behoort tob het wezo.i van den mensoh, tot de inventa risatie van zijn geest. Historie en zielkun de gewagen hiervan eenparig, ds meta physial heeft op dezen grondslag haar stel sels gebouwd. Er zijn wel atheïsten, prac tised maar al te \eel, dde dit ontkennen, maar eer weldoordacht, theoretisch slui tend, atheïstisch systeem is nauwelijks denkbaar In plaats van- God worden er jve-l allcrlej andere namen gesteld, gelijk Büehncr, Moleschott, Haackel spreken v«ui ,,de" kracht-, ,,de" stof, „de" evolu tie, maar juist de mystiek in deze woorden bewijst-, dat het wel atheïstisch lijkt, maar hel riet is Haeokel noemt c)e stof dan ook de eeuwige, bezield, zij is algod, de drie- cenheid, die 't al schept, onderhoudt en bestuurt, zoodot zij or materialisme pan- hheïme is. een bovennatuurlijk geestelijk karakter heeft gekregen. Het atheïsme is niet spontaan opgeko- ölcn, wel kunstmatig gekweekt en wijs- georig aanbevolen, maar godloochening ls den grond onnatuur, overcultuur a-ls ockelijke uitwis van een decadente be schaving He reactie is in onzen tijd merkbaar. Er js een zoek-.-o naar God, een ontwaken van geestelijk lever^ rnen komt tot. don zielehordcr met zijn godsdienstige moct- 'Jkhedfan e? bloeit een buiten kerkelijk© Giigie. Allerlei religieuze verschijnselen N-3 christian ccience, spiritisme; occul- ope-nbaren zich als protest van de iel tegen intellectualisme, mechanisme, ^uraJisrr.-e, atheïsme. 00 too:.-t ach overal de religie als do behoefte van de menschel ij ke ziel, maar geen logisch redeneeren kan bewijzen het kim/3 Van .^c^' Bewijzen zijn er niet, zijn, mogen er niet- zijn. treH"Jlian van *s r,lc't ccm gevolg- d\n~ 'ng, /ai1 ecn sluitend betoog, dat ons Rev j ^e' Uh-idaoi kan en mag zoo niet .YorclenHet berust veeleor op JnootlLu M Zcdoliik bewust W. gelijk b.v. boekje ril,?t. vra^gt naar het trouw- 'lijlcrce<^ vóór het bewijs, eigen- "öoVcn n Vur' llefc Steeds gaat ge- •^skimd °r' b®wÜs vooraf, zelfs in de -*■- nftS haar bewijzen afleidt uit noi*en exiamata. Daarom ia bet boter van argumenten voor het Godsbestaan lo spreken. Do H. Sohrift gaat ons hierin voor. Duchtig, aangrijpend klinkt daar heb onmiddellijk getuigenis van God, van dialectisch be toog ia geen sprake. Argumenten zijn overal te vinden, om het Godsbestaan te bevestigen. Reeds Tertullianus ziet God in alles, wat wij zijn en alles, waarin wij zijn Vanwaar het be gin, de verandering, het werelddeel? Eenvoudig is bier het geloof aan God te genover do wonderbaarlijkheden, waartoe het materialism© moet komen. Het atheïs me speelt wel met termen als kracht, stof eeuwig, beweging, ontwikkeling, levcin, maar vanwaar dit. alles? Het toeval zegt toch veel minder dan het mysterie van den leven don God. Orde zoeken wij juist en eenheid eischt ons den ken zooals het machtig bouwwerk van ons lichaam toch ook heb werk van den Meester eischt Richting is noodig naast etof, kracht, beweging, wil er van een doel en samenhang sprake zijn. Vandaar dat do mechanische censaliteit in die teleologie haar noodzakelijke aanvulling moest vin- dien. Geen toeval en geen onbewust in stinct leidt heb gebeuren, maar een be wuste maoht, God. Ook in de geschied beschouwing gaat ieder van een rede lijker gang uit. Wel blijven er dan nog onopgeloste raadselen; maar niet kunnen we do historie zien als een grilige reflex van het noodlot of van het toeval. Onuit roeibaar is het geloof aan een vasten we- reldgang ons ingeplant. We kunnen dit wel als inbeelding of leugen beschouwen, maar dian ten koste van lvot. vertrouwen aan onze onmiddellijke beseffen. Verder pleiten zedelijke factoren als ons geweten verantwoordlelijkheid, verwachting van le ven en gerechtigheid voor den Algoede, die eischt en straft, regeert en leidt. De onafhankelijke moraal en de revolutionis- tische zienswijze, welke het zedelijke als ndet zelfstandig verklaart, worden in dit verband weersproken Ten slotte is de monscholijke ziel do sterkste pleitbezorgster voor God. Achter ons donken, willen voelen, staat ons Ik, d'at ondanks verandering van opvatting en inzicht ons geestelijk-zelfde blijft-. Gelijk dit zielsmysterie van den microkosmos roept tot God, zoo is het onze religieuze- zedelijke plicht, ook in die groote wereld daarbuiten te erkennen God, die alles schept, leidt en richt. Na de pauze werden een tweetal vragen gesteld dl oor den heer Witman, terwijl cl© heer Akkerman in debat trad. Beide heeren werden doo<r don spreker- beant woord. Te ruim tien uur sloot ds. Boisse vain do bijeenkomst met dank aan spr. voor zijn arohiteotonisoho rede. Ned. Vereeniging voor Huisvrouwen. Met een enkel woord konden wij gisteren nog de opening van de tentoonstelling der afdeeling Leiden van de Nederl. Ver. voor Huisvrouwen vermelden, die ook werd bij gewoond door onzen burgemeester jhr. De Gijselaar. Voor zoover de foyer niet ingenomen werd door verschillende „stands", was hij gevuld met belangstellende dames en...... heeren, welke laatsten echter verre in do minderheid waren. Te ruim drie uur werd do tentoonstelling geopend door de presidente der afdeeling, mevrouw T. VerwerAkkerman, die aan ving met cr haar leedwezen over uit te spre ken, dat de eere-presidente van de tentoon stellingscommissie, mevrouw A. de Gijse laarViruly, door ongesteldheid was ver hinderd tegenwoordig te zijn, om deze ten toonstelling te openen. Het verheugde haar echter dat de burgemeester bij de opening aanwezig kon zijn en zij heette hem, even als de aanwezige hoofdbestuursleden, van harte welkom. De afdeeling had met eenigen schroom het initiatief tot het houden dezer tentoon stelling genomen; niettemin ken zij nu met trots op deze eerste uiting van. leven in het openbaar wijzen. Dc Vereeniging heeft zich trouwens ook zelve snel ont wikkeld. In 1912 met 32 leden opgericht, telt zij thans 1250 leden. Weinige verecni- gingen zullen op zulk een snellen groei kun nen wijzen. Een wonder is die buitenge wone groei evenwel niet, als men bedenkt, dat het doel der Vereeniging is de mogelijk heid te scheppen, dat. u:".gaven in de huishouding kunnen worden beperkt. Dit doel beoogt ook deze tentoonstelling, waar van men zich eerst een goed beeld zal kun nen vormen, als men de talrijke inzendin gen heeft bezichtigd. De presidente ging enkele inzendingen, die speciaal op het bezuinigen in de uit gaven gericht zijn, nawaarnaast zich ook het streven openbaart, de huishouding zoo gezellig mogelijk to maken Bezuinigen blijft echter het hoofddoel. Mevrouw Verwar sprak den wensch uit, dat dezo tentoon stelling, waaraan velen hebben meegewerkt aan haar doel moge beantwoordendank te allen die door hun inzendingen het be stuur daarin hebben bijgestaan, in het bij zonder den heer Ballego voor de mooie ver siering der zalen met bocmen en planten; den heer Fortmaan die tafelserviezen, glas werk en porselein in bruikleen afstond, mevrouw Van Dam en mej. Van Manen voor de zjridzame inzending antieke vrou wen kleercnbenevens mej. Van Ginkcl voor haar declamatie-en het strijkorkest t,Jong Holland", onder leiding van den heer'Polman, dat'gedurende de tentoonstel ling zal spelen. Hierna verklaarde zij de tentoonstelling voor geopend waarop het strijkorkest in viel met het „Wilhelmus", dat staande door do talrijke aanwezigen werd aange hoord. De presidente van het Hoofdbestuur, mevrouw EerdmansDc Holl, nam nu nog even het woord, om het afdeelingsbestuur en do tentoonstellingscommissie te danken voor de wijze, waarop zij deze tentoonstel ling hebben Weten tc arrangeeren, zoodat het welslagen reeds bij voorbaat gewaar borgd is. Hierna werd de tentoonstelling bezich tigd. Het bestuur ging met den burgemees ter voorop en de anderen volgden. De totaalindruk, die deze tentoonstel ling maakt, is uitnemend. Daartoe werken mede de talrijke uitstekend verzorgde in zendingen, die zoo gerangschikt zijn dat zij een aaneensluitend keurig geheel vormen. Zoowel de kleine zaal als de foyer geven een heerlijk getuigenis van den goeden smaak en den kunstzin van de Nederland- sclio huisvrouwen, die dit schoon geheel wisten te doen samenbrengen. Wij zullen op de meeste inzendingen slechts kunnen wijzen; haar te beschrijven zou ons te ver voeren, terwijl van andere zijde voorwerpen in het bijzonder van kunst en smaak nader zullen besproken worden. Zoo gaan wij voorbij het kunstnaaldwerk van Sophia Gïmmeken, Denu Haag, en an deren, do mooie gedroogde plantenveeren en zilverdistels voor hoedenversiering van Henriëtte Sch 'thuis, te Lnntereti; de oude en nieuwe kanten van mevrouw Van der HeulenNulle en mevrouw NijsinghVan der Bergh, te Leiden; het weefwerk van mevrouw Van OosterzeeDe Hartogh, te Rijswijk; den linolcumdruk van mej. D. Kohnstamm, te Amsterdam; de zijdebe schildering uit het „Sonnehuys" van Mien Velthuis, Den Haag, al zouden wij niet gaarne wenschen, dat do bezoekers het zelfde deden. Zij zouden er veel bij verlie zen. In één adem noemen wij hier vier Leid- sche firma's, de firma Terburgh en Dries- sen, die voor het podium in den foyer in een mooi gevulde vitrine en op eenige ta fels een keurige verzameling electrische ar tikelen exposeert, waaronder de nieuwste snufjes; de firma De Wilde, Breestraat, met een prachtcollectie corsetten en linge rieën; haar naamgenoot aan den Nieuwe- Rijn, die een keurverzameling kinder-ledi- kanten en wiegen tentoonstelt voor jonge moeders, om er niet van af te blijven, en do Gcbrs. Pel, die ons doen watertanden naar hun smakelijke borstplaat, sorbets, enz., terwijl de firma Tieleman en Dros met haar schitterende uitstalling ingemaak te groenten en jams op dit gebied Leidens roem demonstreert. Leiden is iu den foyer vertegenwoordigd op een wijze, die de stad tot eer strekt. Van Nelle's koffie- en theetent hebben wij gisteren al genoemd. Men kan van dit product naar hartelust genietensmakelijke thee en keurige koffie wordt-, al naar den tijd van den dag het eischt, geschonken. Op twee inzenders moeten wij nu nog de aandacht vestigenop die van de Tuin bouwschool voor Meisjes „Huis te Lande", te Rijswijk, die met haar collectie fijno groenten en vruchten de natuur reeds voor uit is. Men schijnt er in het forceeren van de natuur meesteressen te zijn; dit mani festeert in het bijzonder een dwerg-peren boom, die nu reeds in vollen bloei staat en in Mei rijpe vruchten zal dragen. De tweede inzending, waarop wij nog de bijzondere aandacht wenschen te ves tigen is die van de koloniale school voor meisjes en vrouwen te 's-Gravenhage, welke school zich ten doel stelt meisjes en vrou wen, die zich in Néderlandsch-Indië, Suri name of Curasao metterwoon gaan vesti gen, te bekwamen' voor de taak, die haar wacht, hetzij als zelfstandige ongehuwde vrouw, hetzij als gehuwde vrouw en moe der. De presidente der Vereeniging, die deze school exploiteert, mevrouw Ros—.Vrijman, heeft, gisteren het nut en debet.eekenis de zer instelling voor ons land, dat zoovele betrekkingen in Indië onderhoudt, op tref- ïende wijze uiteengezet. Dc tentoongestel de voorwerpen, toegelicht dopr vriendelijk© dames, doen dit den geheelen dag op nog meer aanschouwelijke wijze Achter in dc zaal vindt men ren rustig zitje, zooals ook in den gang, die leidt naar de kleine zaal, door de firma Ballego op smaakvolle wijze door groene planten groepen gemaskeerd. Hier treffen ons ook de reeds genoemde antieke vrouwenkleederdrachten, die ons maar niet kunnen bevallen. En wie mce- nen mocht, dat onze grootmoeders van stand zich veel zediger kleedden dan do moderne dames, zullen, als zij dio lage halzen bij dio kostuums zien, er ook wel anders over gaan denkeD. Ook in de kleine zaal laten wij eenige „stands", die nauw verbandhouden met de kunst, weder over aan onzen kunstbe schouwer, om allereerst te wijzen op de zeer belangwekkende inzending van de Leidsche Kweekschool voor Bewaarschool onderwijzeres alhier. Geen Leidenaar mag deze verzameling toegelicht door de tegen woórdige ziel der school, de vriendelijke juffrouw „Dirkje" passeeyen, zonder cr ken nis van te hebben genomen. Hier ziet men het hooggeroemde Montessori-oderwijs toegepast, reeds lang vóór iemand van Mon tcssori had gehoord. In de tweede plaats wijzen wij op de bij zonder belangrijke „stand" van de Vak school voor Meisjes aan de Heerengracht, waarbij het uitnemend huishoud-, en in dustrie-onderwijs, daar onder leiding van mej. Bolleman van der Veen gegeven, op treffende wijze uitkomt. Als derde in dozen Leidschen bond noe men wij de demonstratie van den Gemeen telijken Keuringsdienst, waaruit blijkt de geraffineerdheid om allerlei warenverval- schers en tevens op welke intensieve wijze ze de Leidsche Keuringsdienst deze weet te achterhalen. Paul Horn's (Amsterdam) MaggFs pro ducten spelen hier ook een rol van betee- kenis. Wie der bezoekers vergast er zich niét aan 1 En geniet tevens niet van de fijno biscuit van de Biscuitfabriek „De Lin deboom", te Amsterdam De firma Jan sen en Tilanus, uit Friezenveen, toont hier haar hekend fabrikaat, terwijl de Leidsche firma's Kooyker, Morks (Hoogewoerd) en Simonis (Breestraat) de Leidsche eer voor him branche ophouden. De heer A. Alt, van de Mare, demon streert, om hiermede ons vluchtig overzicht te eindigen, een nieuw model waschmachi- ne zoo pas uit het buitonland gearriveerd, die, voor zoover wij tot oordeelen bevoegd zijn, uitnemend werk levert, en er zeker in zal gaan. Zooals wij reeds zeiden, was het den ge heelen middag en ooic des avonds zeer druk Mien van Ginkel declameerde in zeer beschaafden toon met veel talent geesti ge verzen, werd teegejuicht, en kreeg bloe men; Polman's „Jong Holland" gaf goede muziek en werd ook gehuldigd. Een en an der werkte mede tot een recht prettige ge zelligheid. Als de dames-huisvrouwen, die dezo tentoonstelling samenstelden, ook zoo knap zijn in het arrangeeren van de eigen huishouding, dan durven wij haar respectieve echtgenooten en huisgenooten feliciteercndit is onze conclusie. Vandaag was het al weer druk en dit zal morgen zeker niet minder het geval zijn. De ziekenverpleging van de Chr. Wijkverceniging „Levendaal". Het bestuur van deze ziekenverpleging kon in 1921 aan de zieken doen uitreiken 3033 L. melk en 325 maaltijden. Aan klee- ren werd ontvangen 143 stuks oude en 35 stuks nieuwe Het grootste gedeelte van die oude kleeddngstlikken werd uitgereikt aan de bezoeksters van de Moedervereeni- ging, omdat dezen de kleeren weten te vermaken en ook dikwijls die kleeren voor de zieken niet geschikt zijn. Do uitgaven werden in 1921 vrijwel door de inkomsten gedekt. Aan huur, rijwiel- onderhoud, instrumentmaker en verder kleine onkosten werd uitgegeven f 246.43^ afgescheiden van de som, aan melk be steed. Dank- brengt het bestuur aan de vaste contribuanten en ook van hen, die hun penningske in de busjes werpen, en met deze. werkten. De opbrengst der busjes was f 131.38, terwijl de bus van de Zuster f 110.57 bevatte, alzoo een kleino 250 gulden Het werk in de Wijk ging zijn gewonen gang. Zuster Ciggaa-r verrichtte haar werk met liefde en trouw. De statistiek der ziekenverpleging over 1921 wijst het volgende uit: Respectievelijkbezoken bij zieken; aan tal patiënten in het Wijkgebouwbehan delingen aldaar; melk, uitgereikt aldaar; baden in Januari 317 46 507 50 L. Februari259 5252348 L. MaartSS0 44 473 50 L. 17 April294 50 503 52 L3: Mei: 315; 49; 483; 48 L. 2 Juni18145 618 52 L. Juli192 40 440; 39Vü L 4; Augustus: 149; 29; 101; 21 L. September2505335323 L. October393 57 64S 25 L.1 Novem ber 296; 44; 364; 25 L. December: 384; 37 396 24 L. 4. Totaal. 3313 546 54114621A en 31. De Zuster zit menignuial verlegen om beddegoed. Zij, dio iets voor het werk dezer verpleging gevoelen, het nooddge en nuttige werk, kunnen wij veilig zeggen, weten nu waar zij hun overtollige, nog bruikbare oude matrassen of kussens kwijt kunnen, tc meer, als wij hier ten slotto nog vermelden, dat de adressen van het damesoomité voor cleze ziekenverpleging zijn: mevr A. Punselie,'Plantsoen 59 mevr. A Couvée, Zoeter wou dsehe Singel, en mej. J. Meerburg, Breestraat 169. Voor den nood in Rusland. Gisteravond' li ie ld de Centrale groop tot leniging van den hongersnood in Rusland en het Nansencomité alhier in „Dc Graanbeurs" een bijeenkomst, welke goed bezocht wa«. Dr. E. Gorter, voorzitter van het Leidsch Comité, opende de bijeenkomst met 3e ver blijdende mededeeling, dat alles wat id ver band' stond met dezen avond, geen geM heeft gekost. De heer Backer gaf do zaal gratis, de plaatselijke bladen plaatsten kosteloozc ad vertenties en do gemeente gaf vrijdom van 'stedelijke belasting. Daarvoor bracht hij al wie hot aanging hulde en hy zag daarin een aansporing tot ons allen om onze offervaardigheid tc toonen voor deze zoo dringenden nood van een go- heel volk, dat dreigt ten gronde te gaan, wan neer niet door dc geheel© wereld wordt inge grepen. Hierna gaf hij het woord aan prof. dr. N. van Wijk, hoogleeraar in dc Slavische talen aan de Universiteit alhier, die ccn sympa thieke beschrijving gaf van Rusland en het Russische volk, dat hij door jarenlagg verblijf in Rusland uit persoonlijke ervaring kent. Het grootste deel van dc 33 millioen sterke bevolking van dit schier onmetelijk land, be staat uit boeren, waarbij men celiter niet aan onze welvarende boerenstand moet den ken. Eenigszins zou men ze kunnen vergelij ken bij de bewoners dor Vcluwc of van do Drcntsche hei, maar zij zijn nog veel armer. Sedert eeuwen verdrukt, vormen ze het arm ste element der bevolking. Van Peter den "Groote af is hun leven, uitgemergeld als zij zijn goworden door zware belastingen, ecn historie van lijden. Steeds bij de belasting- ambténaren achterstallig, "Vordt de oogst BINNENLAND. Voorstel van Twee de-Ka mcr-Ieden to? fa- stelling ecn er Tweede-Kam er-commissie voor de Staatsuitgaven. Spoedig is een wetsontwerp tot opheffing der Kamera van Arbeid te verwachten. BUITENLAND. Lloyd Georgo en Poincaré zullen in hutf samenkomst Zaterdag beslissen over Genua, In Ierland wapenstilstand bereikt tusèehen de partijen van Griffith en de Valera. van zijn velden den boer afgehaald en lijdt hij bijna altijd met de zijnen honger. Onder moeilijk© omstanfdigheden, zooals bij misge was of andere rampen, spitst zich dien hon" ger to© tot hongersnood zooals bijv. in 1891 en 1892, toen echter den nood nog lang oiet zco er-g was als thans, nu de gevolgen van den oorlog met zijn nasleep zich voegen bij 3e- mislukking van den oogst door de croot© droogte. Ondanks dit alles leeft de Russische boer, hoe onpractiseh ook naar den regel van het Evangelie. Voor zijn naaste heeft hij evenveel over als yoor zioh zelf, uit eigen ervaring en aan dc hand van schrijvers als Tolstoï, schetst het'mooie in het karakter van dit goedhartig volik, wiens grenzenloos lijden daardoor het •medelijden der wereld neg meer verdient. Bij vroegere gelegenheden waren het do z.g. „intelligenten" die in de bres sprongen voor de anno Russischo boerenbevolking, waartoe ook ecn Tolstoï behoorde, door den oorlog in de macht van de „intelligentia" ook gebroken en bij den huidigen nood komt heel de wereld te pas. Na deze sympathieke beschrijving van dit goedaardige cn van nature begaafd volk, waren dc aanwezigen op het woord van Miss Rrinsly Richard, die zou verhalen van de ellende, weltko thans io Rusland geleden wordt, voorbereid. Prof. Van Wijk had de vergadering in do rechte stemming gebracht. Do spreekster, dio vertaald werd door Kees Boek©, deeido allereerst mede, dat zij zelf niet tot de Quakers behoorde. Zij kon dua vrijuit ©preken. Zij wees er op, data de Qua kers in verschillende oorlogen reeds hulp verleend hebben. In Engeland worden telkens tegenwerpingen gemaakt, wanneer men spreekt oyer hulp aan Rusland, doch de Rus sen hebben zeven oorlogsjaren achter zich en bovendien een zomer waardoor van den oogst zoo goed als niets terecht is gekomen. D© oppervlakte van Rusland waar hongersnood is, is zoo groot als Frankrijk en daar zijn 35 millioon mensehen, die den hongerdood te gejnoet gaan. Meet men nu naar de oorzaken van die ramp gaan vragen Neen. Immers wij moeten er heen snellen cn trachten die ramp te voorkomen, door do menschen aan eten to helpen. Een ander© tcgonwerping is, dat dc menschen de goede ren niet zullen krijgen, die hun gezonden wor den. Doch spr. ontkent dit alles. Wat door tussehenkomst van do Quakers gezonden wordt komt in. gfcjede handen. De controle op verzending enz. wordt scherp .toegepast. Ge durende de twee jaren, dat de Quakers in Rusland werken ging slechts een kist cn een .wagon vorloren, doch dadelijk werd het ver lorene vergoed en werden de daders gestraft. Dezo tegenwerking is dus absoluut ongegrond De Quakers zijn een klein lichaam, die veel gced doen en enorme ©ommen besteden voor hun werk. Zij zijn zeer verdraagzaam op po litiek en religieus gebied. Bovendien gaan zij zeer zaakkundig te werk. Geld voor re clame of andere kosten govon zij niet uit, zoodat alles ten goede aan het dool komt. Men vraagt ook wel waarom Rusland zelf niet helpt, doch de Russen doen wat zo kunnen. Zij kochten o.a.' reeds voor 15 millioen pontï aan levensmiddelen voor de liongerdistricten. Het rood© leger is verantwoordelijk voor do kinderen. Zij voeden hen geheel cn bovendien helpen dc soldaten, leearen, onderwijzers, enz- mede aan het hulpverkeningswerk. Spr. heeft drie redenen genoemd waarom men niet helpen wil, doch thans drie redenen waarom wij wel moeten helpen. Allereerst om dc Kinderen. Zij zijn de onschuldigen, di© we niet mogen later, lijdon. Dan uit interna tionaal vriendschapsoogpunt. We moeten voorkomen, dat het komende geslacht In Rusland met haat .vervuld'wordt tegenover hen, dio niet geholpen hebben en ten slotte is het onze christenplicht om de Russen aan eten te helpen. Vervolgens werden oen groot aantal licht* beelden vertoond, betrekking hebbende op den hongersnood, die een vroeselijk beeld gaven van den toestand in Rusland. De heer Boeko wekte nog ecn9 op tot stcunvcrlcening, waar na dr. Gorter ecn kort treffend slotwoord, sprak. De collecte, die hierna werd gehouden, bracht f2GS op; de entrée's hadden bedragen f200, zoodat de avond voor het Comité een. totaal bedrag van f-IGS opleverde.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1922 | | pagina 1