^<r», 1S95S.
LE3D5CH DAGBLAD, Dinsdag 20 December.
Tweede Blad. Anno 1921
Gemeenteraad van Leiden
FEUILLETON
(Vervolg v a 11 gisteren).
■pa heer VAN STRALEN had liever
jezo kwestie wat rustiger bekeken, al kan
jyj den heer Knuttel steunen. Zoo veel
baast is er volgens bem niet. Elders heelt
jpen don Minister ook weJ geantwoord
goo vlug niet te kunnen beslissen. Vooral
de nieuv»—j> nota. van den Minister over
(fe mtkeoringeu. Kam Leideal ook niet in
dezeJi geest antwobrcten 1
De VOORZITTER zegt, dat de andere ge-
aïeaniten wel antwoorden, maar onder protest,
•gij wil den towoijn niet verzuimen. Hij wil
talis telegrafeeren: aanvaarden onder pro-test;
brief volgt.
Do boer EERDMANS zogit, dat het hem tnoci-
igk iö zoo slamte pede een besluit te nemen,
gij wil aan deze gevoelens uiting geven.
Do heer SCHONEVELÜ meent, dat de oircu-
kire d'iie verslechteringen bevat, twee al -ge
noemd door den heer Knuttel (speciaal de 78
dagen die teruggebracht moeten worden tot 48
ei vrijgemaakt van eigen beroep). Voorts ves
tigt hij -de aandacht op de metaalarbeiders,
toot wie een dag verloren zou gaan.
De hoor HEEMSKERK gaat mee met den
roorsaittor wat antwoorden op tijd betreft. Hij
gelooft niet, dat de raad iels zal kunnen wij-
ngon on wil dus met den minister maar mee
gaan, aJ vindt hij ook niet alles mooi.
De VOORZITTER wijst er nog op, dat de
eürouiloiro alleen geldt voor 25 met namo ge
noemd® argaimsaties.
Wethouder BOTS meent, dat de circulaire
Vrijdagavond in de commissie a tote roposéo is
behamdefd Voorts ontkent hij het bezwaar van
•iea hoor Sohoneveld inzake de metaalarbeiders,
opr. leest da® voor het advies der commissie.
Do hoor F. Elilcerboul komt ter vergadering.
Do heer KNUTTEL stolt-per amende
ment voor do 78 dagon geheel te schrap
pen on voorte t>o bepalen, dat do uitkee-
TÉog gelijk zal zijn. aan hot volle in het be
drijf gekkende loon.
Spr. dringt tevens aan o.p samengaan
met andere gemeenten in dezen, in welk
geval mon wellicht zelfs zou kunnen weigeren;
dit, nu hij heeft gehoord, wat Amsterdam
doét. Vorder bestrijdt spr. des he eren
Heemskerk'? betoog, dat mon nu maar
mee moot gaan.
in het belang der gemeentekas stellen
B. en W voor de 78 dagen op 48 terug
to brengen, n«eb in het belang der werk-
loozen.
Do heer WILMER wijst eveneens op 't
moeilijk© van heb besluit neme®, maar het
advies der commissie zegb toch ook iets,
een ooanamisQic, waarin ook S. D. A. P.'ers
'Hij meent daarom, dat cte raad het ver-
itandigst zou doen met B. en W. mee te
gaan.
Die heer v. STRALEN blijft- aandringen
op uitstel vaai behandelen, gelijk ook
Amsterdam deed. Vrees voor zich houden
aan den termijn door den Minister ...heeft,
hij dfeuaroni niet en hij stelt voor clen Mi
nister to antwoorden, dat de gemeente
Dehlon niet zoo spcedig kan besluiten.
Het volle loou van den lieer Knuttel zal
hdj rui et steun en, als zijnde te veel in. strijd
met de wOT-kolijikhc-ad.
Do heor HEEMSKERK verdedigt nader
'de houding van B- en W., terwjjl de heer v.
BCK zegt, wel te zullen stemmen voor het
veile loon van don heer Knuttel.
De heor F. ELKERBOUT ontkent, dat de re-
geering 2/3 geeft. 1/3 wil de regeering als
renteloos voorschot geven aan de vereeni-
gingen, dus de helft hiervan! Gezien ook het
terugbrengen der bedragen en de andero
maatregelen, acht hij de nieuwe regeling
van don minister zeer schadelijk, hetgeen
Spr. nadoï' uiteenzet.
Wanneer het daarom mogelijk is den mi
nister or van te overtuigen dat de 78 dagen
kt nul moeten worden fceruggebra-cht, wil
kg niets verzuimen, het is in het belang dér
fwrkloosheidsbesirrjding.
Nadat de VOORZdTTER tenslotte nogmaals
een direct antwoorden heeft voorgestaan,
wordt hot voorstel-v. Stralen (uitstel van
behandelin^) vorworpen met 23 tegen 6
stemmen (die van de heeren v. Stralen, Groe-
•evold, F. Eikerbout, v. Eek, Piakaar en
Dubbeldeman).
Do heer v. STRALEN stelt voor bij den
minister te protesteeren tegen de verlaging
der bedragen en aan te dringen op verhoo-
gen.
Het eerste amendement-Knuttel (afschaf
fen 78 dagen) wordt verworpen met 1514
stemmen (die der S. D. A. P., en van de
heeren Knuttel, F. Eikerbout, Wilmer, Oost-
dam, Kuivenhoven, Schoneveld en Heems
kerk).
Het tweede araendement-Knuttel (volle
loon) wordt verwerpen met 23 tegen 6 stem
men (die van den heer Knuttel en van de
S. D. A. P., uitgezonderd de heeren v.
Stralen en Groeneveld).
Het amendement v. Stralen (protest over
verlaging etc.) wordt aangenomen met 16
'tegen 13 stemmen (voor de S. D. A. P. en
de heeren Knuttel, Sjtsma, Schoneveld, Kui
venhoven, Wilmer, F. Eikerbout, Wilbrink en
Heemskerk en mevr. v. Italliev. Embden).
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen.
Agenda.
lo. Benoeming van vijf leden der Plaat
selijke Schoolcommissie. - (408)
Vacature-Colin Uitgebracht worden op den
heer mr. E. A. Gosman 16 stemmen togen 14
op den heer Colin, 1 op den lieer J. Kalsbeek
ca 1 op den heer J. P Mulder. Er zijn twee
stemmen to veel uitgebracht, waardoor, daar zij
van, invloed konden zijn op den uitslag, de
stemming ongeldig wordt verklaard.
Bij oon tweede stemming wordt gekozen de
heer Cosnian mot 15 stommen legen 14 op den
heer GoLLn.
Vacature-dï. Piooy. Gekozen wordt <Lr. D.
PLooy mot 19 stommen, tegen 8 op don heer
J. P M alder on 2 blanco
Vacaturo-D G. Schuit, Gekozen wondt de
heer D. G. Schuit met 24 stommen, tegen 2 op
don heer H. Tennissen on 2 blanco.
Vacature-A. L. L. G-athier. Gekozen wordt de
heer Gaithaer mpt 24 stemmen logen 1 op den
heer J. Kalsbeek, 1 op den hoor Oostdam en
3 blanco.
Vacaturc-Sanders. Gekozen wordt de heer
A. J. Oostdaan met 17 stemmen, tegen 8 op
pastoor Leasen, 1 op don. heor Planjer, 1 op
don heer Groeneveld en 2 blanco!
2o. Benoeming van twee leden va® het
Burgerlijk Armbestuur. (409)
Do hoer F. Eikenhout wil licihamdicRng van
dit pant na punt 13 der agenda.
Aldus wordt besioten.
3o. Benoeming va® een Scheikundige bij
den Districts-Keuringsdienst va® waren.
(410)
Benoemd wondt mej. H. S. J. Fufluri Snetlage
te Amsterdam, met 21 stetómen, togen 5 op
don hoer M. J. N. Sohuursma, te Velp en
2 blanco.
Hierna wordt behandeld punt 9 der agenda.
9o. Voortzetting van cte behandeling va®
d/0 v-erordoninjg tot heffing van echooi-
geld! voor het Lager Onderwijs in de ge
meente Lekten. (392 cn 406)
Hierbij een voorstel van de heóron Wilmer
fm. Gosbdnan oöl in' art. 5 te lozen:
in plaats van: „oen school va® dezelfde soort,
bezoekt", „ben sobool van oen dor drie in deze
vorordcining genoemde sdhoi'en bezoekt".
Ditvoorstel wordt echter ingetrokken, waar
B. on W. Irct .in strijd verklaarden m-et de wet.
Voorits- een voorst el - Groene veldluidende:
OndergetoökeiKdie stolt voor in Art.' 5 te wij-
zigeif:
lo. allo in Tabel I en II gonoera.de inkomen-
t bedrag eft met f 200 to verhoogon
2o. de laatste stijging in Tabel I voort lo
zetten tot f 152 schoolgeld voor hot lo kind.
Tabel II daarmee in overeenstt®imkvg te
brengen.
Do heer GROENEVELD acht het voorstel van
B. en W. raai nu een verslechtering van hot
vorige, al is dan de basis juister. B. en W. zijn
.nu veel vorder gegaan dan do bedoeling was
van hot voorstel Wilmor-HecmskerkDeze
hooren wenschten geen ander schoolgeld, waar
mode B. cn W. nu-t-och komen als een verhoo
ging over de heelo linie. Een vergelijking is
moeilijk, maao.' een gezin met 8 minderjarige
kinderen zou bij een basis van zuiver inkomen
van f 1300 voor 'i Je kind moeten In-talen
f 2.60, ftu nic-ts. Dit is dus hu beter. Bij f 1500
betaalde men hij de vorige regeling f 3.60, nu
f 5; bij f 1700 rosp. f 4.60 on f 6.20, ouz. Al
deze gezinnen betaalden lot nu toe f 2.58
per jaar!
De wethouder lvad dus wel gelijk toen hij
zeide, dat de vorigo regeling boter was in 't al
gemeen belang,- maar dit komt, ómdat de wet
houder het schoolgeld ook heeft veranderd, wat
de Raad z. i. toch niet wilde.
De opbrengst zal z.i. nu veel hooger zijn, dat
lijdt geen twijfel. Vandaar zijn voorstel sub 1.
WaaT do wet niet' verbiedt te gaan tot bij
kans don kostprijs zijn voorstel sub 2 voor in
komens boven de f 10.800. Dit komt vrijwel
overeen met het voorstei-Sijtsma en van' mevr.
v. Italliev. Emitdon, al is er nog een verschil.
Do hoer SIJTSMA licht dan dit laatstge
noemd amendement toe. luidende:
Onderg efeek enden hebben de eer voor te
stellen in art. 5 in tabel I de schaal No. 30
voort to zetten, aldus:
No. 31 f 10 SCO—f 11.400 f 120, f 96, f 72,
f 48, f 24
No. 32 f 11.400—f 12200 f128, f 102.40,
f 76.80, f 51.20, f 25 60.
No. 33 f 12.200—f 13.100 f 136, f 108 80,
f 81.00, f 54 40. f 27.20.
No 34 f 13100—T 14.000 f144. f115.20,
f 86.40, f 57 CO, f 28.80.
No. 35 f 14.000—f 15.000 f 152, f 121.60,
f 91.20, f 60.80, f 30.40.
No. 36 f 15000 en meer f 160, f 128, f 96,
f G4, f 32.
En van tabel II op dezofde wlijzo na No. 31
der schaal te lézen:
No 31 f 10.S00—f 11.400 f 150, f 120/ f 90,
f 60, f 30.
No. 32 f 11.400—f 12.200 f 160, f 123, f 9«3,
f 64, f 32.
No. 33 f 12.200—f 13.100 I 170, f 136, f 102,
f 68, f 34
No. 34 f 31.100—f 14.000 f 180, f 144. f 108,
f 72, f 36
No. 35 f 14.000—f 15.000 f 190, I 152, f 114,
f 7G, f 38
No. 36 f 15.000 cn mosx f 200, f 160, f 120,
f 80, f 40.
Spr. raeeni zooveel terug te moeien halen als
kan. Kon hij nog verder zijn, gegaan, hij zou
het niet gelaten hebben.
Spr. meant in tegenstelling met" den heer
Groeneveld, dat do totaal inkomsten niet grcolor
zullen zijn vo-lgens hot nieuwe voorstel van
B.'cn W en daarom ook zijn voorstel, dat dan
levens kan Leiden tot een zoo goed mogelijk on
derwijs, een algemeen belang.
Do heer WILMER zegt, dat do strekking van
het amendoment-Wilmcr-Heemskerh niet was
'do inkomsten to vermeerderen, maar ook niet
te verminderen. Spr. gaat dan in op een ar
tikel in het Vrijz.-Dem.- maandblaadje alhier.
Bedoeling was alleen een andere veideeling.
Het nieuwe voorstel van. den wethouder bevre
digt hem echter, ook niet:geheel,-daar hij meent,
dat de opbrengsten nu hooger zijn.
Do heer KNUTTEL?.Als een soort van straf.
De heer WILMER: Door dc voorstellers is
ook oen schema-tabel ingediend, dio lager cij
fers gaf, bij k i. eenzelfde opbrengst, doch het
is slecht in cijfers uit tc drukken.
Toch is de nieuwe tabel van B. en W. niet
zoo slecht als do lieer. Gr, meent. In "ieder ge
val geeft spr.^ de voorkeur aan deze nieuwe
boven dir^oude .tabel. Het, raididen-Groenoveld
is zeker eenvoudig, doch .is' -niet afdoende. Dït
zou alleen zijn oen tabel met andere cijfers,
waaraan de hear Gr. zich blijkbaar niet heeft
willen wagen. Spr kan daarom, niet meegaan
met liet- voorstoi-G-roenovekl.
Hij erkent overigens, dat hol schoolgeld nu
nog laag is.
De -hoer MEYNEN brengt B. .en W. dank,
dat in do verhouding lusschcn L. 0. en U. L. 0.
de wijziging is aangebracht, door hom gc-
wonsebt. Ook in progressie .is. z.i. nog verbe
tering aangebracht, al meent hij daarin eenigo
foutjes te hebben opgemerkt.
Voor zeer gr do te g^ozinnen zijn de bedragen
heel wat nrinder geworden, al had hij dé daling*
gaamo nog wat verder .gezien. Ook spr.ver
moeit, dat deze tabellen oen meerdere op
brengst zullen gevenal kan hij evenmin als do
lieer Wilmer liet in cijfers uitdrukken. Als dc
kohioron kldar zijn, wil hij gaarne dc cijfers
nog cena onde rde oogen zi-en.
Do sprang van den heer Gr, lijkt hem ge
waagd. Iedere tabel moet z. i. op zichzelf een
geheel zijn en do" heer Gr. brengt alleen een
wijziging aan in die van B. cn W.
We Ui'c» u; dor v. d. LIP ziet niet genoegen, dat
de heeren, dée een ander stelsel wilden, al
thans wat tevreden zijn en schoorvoetend mee
gaan, omdat h. i. do totaaloplmengat is ver-
mcai'der.d. Spr. kan verzekeren, dat het eenig
doel is geweest-dozelMe opbrengst te behouden
cn voor zoover hem bokemd is van meeKlere
opbrengst dan ook gecii sprake. Natuurlijk
moesten nu de kleinere gezinnen meer betalen
voor ontlasting der grooterc gezinnen, de lieer
Wilmer kondigde dat al aan bij zijn voorstel.
Het is ontzetif.-nd moeilijk een label te maken.
Ziet men naar plaatsen met zelfde regelingen
dan ziet men, dat Leiden een zeer goed figuur
maakt. Spr. vergelijkt met Amsterdam, Rotter
dam en Den Haag. Zelfs nog voor gezinnen met
één kind is hel liier boter. Wat wil men dus
nóg meer, waar men lager is dan elders?
Spr. begrijpt niet goed wat dc heer Meynen
wil. Rekenfouljcs zullen natuurlijk verbeterd
worden. Herzien bij vaststelling der kohieren
gaat toch niet aau
Het eerste a.mendement-Gr. ontraadt spr., het
is. eenvoudig ei' een schepje opdoen, totaal wil
lekeurig, waardoor de- totaal-opbrengst belang
rijk zal verminderen. Wat betreft hot hooger
gaan dan f 120, de meerderheid van B. en W.
is er tegen, de minderheid er voor. Dc meer
derheid is er tegen om twee redenen: le. Wan
neer dej reofganisa/tife in werking is, zullen de
kosten denkelijk dalen. Mag men dus nu gaan
tot het thans gekiende kost-bedrag? 2e. Bestaat
de vrees, dai Leiden in nog kwaderen reuk
voor hoog schoolgeld zal komen, gelijk al be
staat voor de belasting. Dat zou vestigen hier
tegenhouden. Spr verwijst naar de maxima
elders.
Do heer SIJTSMA zal niet ingaan op wat de
heer Wilmer zeide over het Vrijz. Dom. maand
blad. Ten aanzien van dezen zou mon wel dag
werk kunnen, hebben. Van deskundigen heeft
liij gehoord, dat de nieuwe label in totaal juist
iets minder zal opbrengen.
Voor den boeman: weggaan en niet-vestigen
voelt spr. niets. Voor hun pleizior wonen de
monsohen hier toch niet en voor een beetje
moer -schoolgeld zal me® niet vluchten.
Do heer KNUTTEL zegt, dat op hem niet
veeljndruk maakt 'dc vergelijking van den
weühcudier mot andere plaatsen. Heeft hij dc
nieuwe schaal góed begrepen, dan is feitelijk
niets veranderd behalve kinderaftrek. Vau
f 1150 f 5 (voor 1 kind) te betalen, is z. I on
mogelijk. Voor de laagste klassen is do regeling
hem dus totaal onbevredigend. Hij zal voor de
amendomemten stemmen in ieder geval.
De heer GROENEVELD begreep wel, dat het
voorstel-Wiilmer-Heomskerk in de eerste plaats
R.-K. was, want daar zijn do meeste groote
gezinnen. (De heer Wilmer buigt dankend).
Waar er c liter wel wat te zeggen viel voor ont
lasten der groote gcziimeu stemde zijn fractie
voor. Nu weigert de heer W. echter mee le
merken aan een verdere verbetering voor de
lagere klassen. Nogmaals pcroept hij zich op
zijn cijfers, mede fev aanprijzing van zijn
voorstel.
Wethouder v. d. LIP zegt genoeg lo hebben
gewaarschuwd vorige maak Men ziet nu de ge
volgen. Men moet voorts niet vergeten, dat dc
kinderen nog iets in kunnen brengen. Al meer
vrijstelen van betalen lijkt h-ern slecht, staande
op het principe, dat zooveel mogelijk ieder
ouder iets althans moet betalen, zio bij he.t
Bijiz. Onderwijs al jaren her.
Spr. blijft or bij. dat Leiden mot een zwade
kool staat aangeschreven. Een kleine Winst nu
zal wellicht heel spoedig een verlies geven.
Do VOORZITTER zegt, dat door het eerste
voorstel-Gr. men j'nist zou treffen de laagste
inkomens, waar do belastinggrens voor school
geld en- belasting niet gelijk is.
Voorts wijst spr. er op, dat het onderwijs door
alcrlei onnoodige luxe' duur is gemaakt. Even
good loeide moil in zijn eigen tijd bij heel wat
mmder overdreven eischcn.
Het eerste a niendemcr.'t-G reen e vc-ld wordt
vér worpen mot 21 tegen 8 stemmen (die der
-S. D. A P. ou van- den heer Knuttel).
Het amcndoinent-Sijtsma wordt verworpen
met. 14 togen 15 stemmen.
(Voor de S. D. A. P. en do lieeron Knuttel,
S ids ma, Pera, de Lange, F, EJkerbout. Schone
veld en mevr. v. Italliev. Embdeu)
Het' 2e' amend öi n on t- G roen eve ld wordt ver
worpen mot 1614 stemmen (de heer F. El-
korbout stemt nu tegen, anders geüjk).
Art. -5 wordt nu aangenomen met 20 tegen
9 stemmen (doe der S. D. A. P. en van de hee
ren Eerlinans en Knuttel).
Bij art. 7 is een amendement van de hoeren
Heemskerk en Sohoneveld can hen, dde beneden
f 2000 inkomen Wijven,: dc gelegenheid te geven
in wekelijksdhé termijnen te betalen.
Do heer HEEMSKERK licht dit nader toe.
Gaat het schoolgeld met de belastingbiljetten
mee, dan zal heel wat achterstand moeten wor
den ingehaald. Voider wordt op vele scholen
nu ook per week betaald. Kan nu aan de school
incl op liet biljet worden betaald, mede om
stroppen zooveel-mogelijk voor dc gemeentekas
te voorkomen?
De heer GROENEVELD begrijp! niet, hoe de
•heeron het schoolgodl nu willen doen betalen.
Het beste is toch, gezien het verschillende
schoolgeld, hc! betalen gescheiden le houden
van de school. Waarom kan men niet volstaan
mot één tormijn, en daarom stolt hij voor maan-
dolijksclio termijnen.
De heer SCHONEVELD bepleit nader voor
dé kleinere inkomens een wekeJijksclio betaling,
b.v. op een kaartsysteem.
Hierna schorsing.
A v o li cizitting.
T.n de avon'cizitting w-erd de discussie
ovor art. 7 .der verordening tot hefting
van schoolgeld, voortgezet.
Do heer GROENEVELD liad een amdn-
dcmeiir voorgesteld om het schoolgeld va®
alle inkomens per maand t© innen Dit is
volgens hern een vergemakkelijking va® cte
administratie Hij wil noch per week, uoob
por 3 ina-ancielijksche tefmijnen innen.
Het amendement HeemskerkSohone
veld weröl na bestriidang van den wethou
der VAN DER LIP en den heer EERD
MANS er> verdediging van den neer
MULDER en na een. nadere bespreking
door cleD heer Heemskerk mget-rokken,
doch daarvoor een motie in de plaats ge
steld, waarbij B. en W. nitgenoooigd wor
den een regeling te treffen, waarbij het
mogelijk wordt gemaakt dat de schoolgel
den van inkomens beneden f 2000 per week
kunnen worden gernd.
De heer VAN HAMEL zou wenscheii
dat cte heeren de motie weder introkke®.
De voorgestelde regeling kon dan eerst
kim®on worden toegepast en men zou dan
later kunnen zien of een wijziging in c)e
betaling van schoolgeld ncodïg is.
De heer GROENEVELD uil wel voor
de moti» stemmen, doch hij blijft tegen
wekelijksclie invordering.
Na heeJ wat verdere discussie en nadat
al eens was geroepen: ,,boo veel kost dit
debat nu aan de gemeentel" ging meu
over tot stemme®.
Het amendement Groeneveld werd aan
genomen met 16 tegen 11 stemmen.
De motie SchoneveldHeemskerk
werd aangenomen met 17 tegen 10 stem
men.
Artikel 7 luidt nuHet schoolgeld wordt
bij vooruitbetaling in maanctelijksohe ter
mijnen geïnd.
De heer OOSTDAM vraagt bij art. 8 of
dib artikel niet in strijd is met de leer
plichtwet Er wordt immers in vermeld
dat leerlingen de school kan worde® ont
zegd.
De heer VAN DER LIP antwoordt dat
dit niet zoo is
Bij artikel9 stelde de heer GROENE
VELD een amendement voor ter bepaUng
dat bij heb verlaten der school slechts
schoolgeld wordt gevraagd over do maand,
waarin men de school verlaat.
De heer SCHONEVELD steunt dit
amendement, dat door wethouder VAN
DER LIP wórdt bestrede®.
Nadat cte heer GROENEVELD zijn
amendement nader heeft verdedigd e® de
heer WILMER het heeft bestrede® zegt
de VOORZITTER, dat, wanneer me® dit
amendement aanneemt door B. en W. da
geheeie "verordening moet worden inge
trokken. want dan zal ate er geen andere
veranderingen worden aangebracht vele
ouders de kinderen voor 1 Juli va® de
school nemen, wat. de heer VAN DER
LIP nader bevestigt. Zij behoeve® dan de
tweo maanden waarin de vacantde valt
geen schoolgeld te betalen.
Het amendement wordt met 21 tegen 8
stemmen verworpen.
Bij verschillende verdere artikelen wor
den nog enkele opmerlangen door ver
schillende leden gemaakt-, welke door wet-
houder VAN DER LIP worden beant
woordt, waarna do geheelo verordening
zonder hoofdelijke stemming werd aange
nomen.
lOo. Vei ordening op do invordering van
schoolgeld voor het Lager Onderwijs in de
gemeente Leicien. (392 en 406)
Door ANDRÓ CORTH1S.
Gcautcriseerdo vertaling van VV. E. P.
(Nadruk verboden).
tó)
„O, misscliten had/ ik nog liever ge-
Wd, dat hij een moord op zijn geweten
had Ja, eon moord, en dat hij niet was
hü is
Op dit oogenblik ging FabiQn rcohlop
'^ktcn e® ik zag mijn oogen niet meer in
spiegel het was slechts zijn bl-ik, dien
tegenover mijn had, onrustig van cp-
^ding en plezier.
i»Kcllnorriep hij, en nog voordat de
öl^n bij hem was, klonken luid zijn or-
'fere: })Een goede flesch Ohltoauneuf des
papcs
Hij hoog zich naar mij toe en zei sohert-
801 «d vertrouwelijk:
•Dab aal een duur diner worden, -naar
zij het betalen, kan het er avoI op
Wie zijl" vroeg ik."
•Wol, de patiënten van den ouden Far
mer nabunrliik Waar zit je met jc ge-
'Ifchtcn 1Al oen halfuur praten we
«tor niets andcra."
Hij zei: „praten we" zonder te bemer-
tJ>y dat Ik vóór die korto vraag geen
^nrd gezegd had. Hij amuseerde zich over
- verstrooidheid, waarvan ik plotseling
J^te hij meende, blijk gaf. Hij bedionde
voK>r do tweede maal van hot- gevo-
Dt voor ons oj>gediend stond, cn
hij zette hot gesprek, waarnaar ik niet
luisterde, weer voort. Hij hield niet op
met óp reken en evenmin met eten, hij
hield- niet op met naar links en naar
rechts to kijken, zich voorover te buigc®
en achterover to gluren, om te zien wie»
naar hem keek. En telkens zag ik achter
hem we&r die oogen, die mij aanstaarde®,
en ik bleef wanhopig hun blik beantwoor
de® en hen ondervragen.
„Was liet- niet beter geweest, dat hij
werkelijk gedood had 'lGedood
Wat vernedert een menschel ijk wezen
meer een hartstochtelijke daad! va® één
oogenblik, die hij door boete en berouw
kan trachten tc verzoenen, of ee® zolfge-
noegzo.arn leven van middel matigheid en
laag-bij-den-grondsohheid 1
Maar even werkelijk als ik zag hoe Far-
bien zijn vleesch sneed e® zich rooden wijn
inschonk, even werkelijk zag ik ook, dat
de misdaad, wanneer die begaan was, in
deze kleine ziel slechts een even klein ge
voel van berouw, van wroeging e® van
vrees zou hebben achtergelaten.
En om toe® niets meer van hem noch
van mijzelf te zien, wendde ik mij van die
beide gezichten af en keek naar do -'aal
ik wijdde al mijn aandacht aau den buiten
sporige® hoed van een jong vrouwtje, aan
do opmerkingen van onzo buren, tweo
Braziliaansclio paren, die er een aller-
kluchtigst taaltje op na hielden, aan de
kellnera, die handig tusschon do tafeltjes
door laveerden aan de dikke, bruin gelokt©
kasjuffrouw, die zich lievig- schee® te ver
velen achter haar hoog, met rozen be
groeid bureau. Ik deed mijn best. te luis
tere®, zelfs naar het kleine klinkgokiidj-e
van hob gold, d'at op den metalen bak viel,
cn van uit de aangrenzende zaal, waar het
helgroen© laken van drie biljarttafels
schitterde onder het lamplicht, hoorde ik
hot zacht© stoeten van do ivoren ballen,
cl)© stemmen van de spelers, dio do punten
afriepenen nu e® dan met heftigheid dis
cuteerden over oe® „doorstoot" of teeke
nen va® bijval gaven bij een moeilijken
stoot.
Op een van die oogenblikke®, waarin
elk© afleiding mij wolkom was, om mijn
gedachten van mijzelf af te leaden, keek ik
weer zoo ver mogelijk do" zaal in, waarin
do biljartspelers bezig waren, en zag toen
eeai heer op den drempel staan, zijn hoed
op het hoofd, zijn overjas dichtknoop ©nd1,
op heit punt naar buiten to gaa®, ee® Lan
gen krachtigen grijsaard, wiens vriendelijk
gezicht straald© onder zijn dik wit haar
en ik herkende hein plotseling. Ik boog mij
naar Fabie® en begon opeens te antwoor
den op al zijn opmerkingen, kle»ine Ixijzon-
derheöle® te vragen en hem met koorts
achtig© levendigheid to spreken o-ver al
dio din ge®, die hem interesseerden. Zijn
gedachten moesten zich op dat oogenblik
met mij alleen bezig houden, zij® blik moest
alleen op mij gevestigd zijn, want ik wil
de niet, dat hij dien heer ook zou men en
hem zou herkennen, o neen! Maar hij
bekommerde zich evenmin om mij® plotse
linge aandacht als om mijn onverschillig
heid va® zooevea E® al sprak ik nog zoo
druk, al wendde ik mijn gezicht naar hem
toe en al zochten mijn oogen do zijne, hij
bleef zich naar alle kanten omdraaien en
keek ten slotte natuurlijk ook die rich
ting uit
Zijn rood gezicht werd dadelijk nog
glooiender. Hij uitte een kreet van verba
zing, klopte vroolijk op de tafel, en riep
met daverend!© stem overal doorheen
„Fabréjol V'
Ik zag do verbaasde beweging van den
heer Fabréjolik zag, dat zijn blik va® ta
fel toti tafel zwierf en verwonderd zooht,
wie hem op deze manier aanriep, cn ik zag
zijn glimlach, dio misschien niet. alleen
va® hartelijkheid was, terwijl hij Fabie®
in het oog kreeg, die opgestaan was en
heftige gebaren stond te maken. Hij kwam
op ons af. Dadelijk bestelde mijn man
likeur, hij stootte tegen onzo buren aa® om
nog een stoel tusschen ons tafeltje on het
hunne, t© sohuiven, hij riep eten kellner
om sigaretten te bestellen, en vestigde cte
algemeen© aandaolit zoodanig op ons, dat
het de® heer Fabréjol blijkbaar ee® beetje
geneerd e
„Maai- geef u toch niet zooveel moeite,"
herhaal do hij steeds weer, „stoor u toch
niefc iedereen
„Laat maar," zei Fabien, „dat hindert
immers nietsObeste vriend, wat)
ben ik blij je weer te zien! Dat is ©en
tref dezo ontmoetingVerbeeld je, ik
vertrek juist morgen uit Avignon."
De heer Fabréjol had mij begroet met
<3i© hartelijke vriendelijkheid, e® dio ge
moedelijke, bijna vaderlijk© goedheid,
waarmee hij mij bij zich thuis ook reeda
had ontvangen. En hij wildo mij eenig©
woorden toevoegen, maar Fabien liet hem
don tijd niet.
„Ja zeker," ging hij voort, „morgen. Ik
cöaoht niet, dat w© zoo p-lotsoling zouden
moeten vertrekken, maar hoo gaat dat?
De zieken hebben mij noodig De col
lega's ook. Het lijkt er bijna op, of zij in
Lagarde niet meer kunnen leven of
sterven," voegde hij er schetsend bij,
„zonder mij. Dus ga ik weer terug, ik
geef er mijn gezondheid aan en mijn
rust. Het moet wel."
„Ik geloof, dat je gezondheid nu bete®
is, nietwaar?" merkte de heer Fabréjol op.
„Beter, veel beter," verklaarde Fabie®,
en vandaag zelfs uitstekend. Dat is heel
wat a®eters, als dien dag, toen ik je ont
moet heb, Fabréjol, zeg maar eerlijk,
best© vriend, dut ik er uit zag om bang
to worden of dien anderen dag, toe®
ik tot mijn groote spijt niet met mij®
vrouw mee kon om bij* je te kome® aéjeu-
neeren. Ja! ik ben werkelijk heel naar ge
weest Maar nu is het gedaan ge
daan er mee Chartreuse, Fabréjol, of
een bittertje?"
Nooit had hij zoo familiaar tegen don
heer Fabréjol gesproken. Zelfs wanneer
wij alleen waren en hij over hem sprak,
was het veel eerbiediger toon. Maar hij
voelde zich vandaag glorieus, hij was bui
ten zichzelf van opgewond/enheid en ik ge
loof, dat- hij aichzelf minstens eve® hoog
vond als wie da® ook op de heele wereld.
„Het een èn het ander," voegde hij er
bij, terwijl hij beide flessohen ontkurkte.
„Ik zal je gezelschap houden."
„Neen, geen van beide," zei de heer Fa
bréjol, zijn glas met cte hand bedekkend1.
„Ik dank je zeer. Heb spijt me, maar ik
moest gaa® Heb is al laat cn ik heb nog zes
kilometer af te leggen om thuis te komen,
i Een oud paard oen oude koetsier. En
mijn zuster, die zioh ongerust maakt cn
opblijft., totdat ik thuis ben. Maar ik wil
de vanavond afscheid van enkele vriandeai
nemen."
(81ot volgt).
