"SPORT.
KUNST EN LETTEREh',
RECHTZAKEN.
Zoudag speelde H. V. V. I nit Hoofddorp
voetbalmatch tegen D. I. 0. to Haarlem.
overturning viol aan H. V. V. ten deel;
32. Tevens werd to Haarlem een wed-
ü-ijd gehouden tusschen H. V. V. II en B.
2 3, De Haarlomsclbe vearoomging won
pet 7-1.
Naar wij vernemen worden met den bouw
pm do middenstandswoningen, die nabij Hoofd-
i^rp langs dan Kruisweg bij het concoureter-
^iu verrijzen, goedo vorderingen gemaakt Met
Ie afwerking van bet interieur dezer buizen,
|je or Bink en netjes uitzien, hoopt men over
akolc weken gereed te komen.
De aanvoer van bieten aan de suiker-
abriek to Halfweg is zóó groot, dat al de
lieten onmogelijk aan deze febriek ver-
rcrkt kunnen worden. Daarom worden
rootc hoeveelheden naar Noord-Brabant
loorgezonden.
Met het oog op het alhier heerschend
Lbrek aan drinkwater, wordt door vele in-
;ezetenen, woüende in de omgeving van
iiDstcrdam, Haarlem en Heemstede, duin-
irater gehaald, dat aldaar gemakkelijk te
•erkrijgen is. Melkhandelaren, die dagelijks
net wagens naar de stad gaan, vullen al-
aar, na aflevering van de melk, de bussen
iet duinwater en verkoopen dit weer' voor
en matigen prijs' aan inwoners dezer ge-
lecnte
Bij landbouwers in deze gemeente heb
ben Zondagnacht bloeddorstige honden de
konijnen uit de op de erven staande hok-
;en gehaald en verscheurd.
Zaterdagavond werd alhier in do Ruig
raart, nabij den Vijfliuizerweg een vracht
[chuitjo door een passeerende motorboot
jangevaren. Door met allo macht het bin
nenkomende water weg te pompen, slaag-
men er in het vaartuig boven water te
houden cn naar den kant te brengen.
KATWIJK Do Raad dezer gerneente
Tergaderfc otp Donderdag a. s.desvoormid-
te 9.50 uur.
Punten van behandeling:
1. Mededeeling van ingekomen stukken.
2. Benoeming van een tijdelijk wethouder
3. Voorstel tot beschikbaarstelling van
de bewaarschool to Katwijk aan Zee ten bo
hoeve van do gymnastiekvereniging „Her
cules"
4. Benoeming schatter van met Rijkspro-
mie gebouwde panden, waarvoor hypotheek
wordt verzocht.
Verzoek van Jac. Pronk om wijziging
sluitingsuur vergunnings- en verlofslocali-
leiten
8. Wijziging begrooting 1921 en 1922.
7 Verordening heffing schoolgeld gewoon
lager onderwijs, uitgebreid lager onderwijs
en vervolgonderwijs.
Wijziging belastingverordeningon cn
tarief gebruik Gemeentezaal.
Rapport der Raadscommissie betref
fende verzoek van den gewezen deurwaar
der enz., De Jong.
10. Voorstel aankoop Domeingrond.
11 jRmd vraag.
KATW IJ K AAN-ZEE. Drie paal ten
Zuiden van Katwijk strandde een Engcl-
tcho vischkotter. Bij vloed geraakte het
schip weder op eigen kracht vlot.
Het aantal werkeloozen is weder in
aanta! gestegen en bedraagt nu 446. De
verdeeling is als volgt: visschers 196; losse
arbeiders 146, grondwerkers 33, kuipers 29,
opperlieden 26, boetsters 5, metselaars 2,
timmerlieden 4, schilders 1, smeden 1, man
denmakers 1, 0czellen 2.
NOORD-WIJK BINNEN. - Men Is
tfcans bezig de Krocht to overwelven, voor
too ver dit nog niet was gebeurd. Het zal
roor de bewoners diic in dl© nabijheid woe
ien een genot zijn als liet kwalijk i'ikendc
atilefcaaude water voor goed aan hun oog
it trokken is
NOORDWTJK. Er worden hier pogin
gen aangewend om tc geraken tot de op
richting van een afdecling van het Groene
NOORD WIJK-AAN-ZEE.— Wegens pe
riodieke aftredcflig als kerkvoogd bij de
Eorv Ketrik alhier van den heer A. Admi-
ta&l, zijn caiKÜeaat gesteld do heer-en S.
Admiraal (aftr en D. Smit.
NOOR DWIJKEPHO UT. Om brent
^°n brutal en dief stal met inbr-Aak nog heb
Aan de achterzijde van het huis hebben
d° inbrekers een ruitjo uitgesnedenj hier
door haalden ze do pen van het raam,
Jcboveh bet open èn kwamen binnen. Allo
^cn werden leeggehaald en alles wat
Vf«a waarde ie, werd meegenomen. Zelfs
°P zolder werd een ou<l kabinet geheel aan
grondig onderzoek onderworpen. Toe
vallig waren do bewoners naar dc „vrocg-
gegaan, zender ©cn enkel horloge of
tyfeieaard welk© ook 'werdén buitgemaakt.
Een inwoner alhier, dii© reeds 25 jaar
faalde aa^ con begrafenis-fonds, ont-
thans do „blijdJe" tijding, dat dit fonds
llJü betalingen staakte.
^ÜNSBURG. In dc geheel gevulde
Concordia aan do "Kerkstraat alhier,
fad heden v<x>?~ d© A.-ïl. Kiesve*heenigirng
f^ftprekcr op uir J. A. de «Wilde, van
vbrravcnlvago-
Door het Centraal Stembureau is in
^.nmorcen gehouden zitting den heer
hort Sr aangewezen al6 opvolger van
et afgetredui Raadslid, den heer D. v. d.
''jkel.
*- Dc rij fraai© populieren aan do W. Z.
lit Kerkhof aan do Sandtlaan,
Ksohorand van het kerkhof, zijn omgc-
De stammen zeilen de'zo weck ver-
*°cht wordon.
SASSENHELM. Zaterdag 1.1. werd cr
^biljart-wedstrijd gchoudrji m het .oaló
y Dude Post cn wel door den biljart-prof
3 Delft, uit Den Haag, cn den heer
sten broek, van Lissc. Do laatste- kreeg
CaT- voor op de 500.
Beide hesren speelden teer mooi en
vooral de rcossée en piquó-sbooten van den
heer Van Delft waren prachtig, maar
tooh echccD het wel of Mastenbroek hem
do baas was, want boen er een kleine pauw
gehouden werd stond deze 53 oarambolea
voor
Ook na de hervatting was bei verloop
voor Mastenbroek gunstig en won genoem
de heer de partij met als eindstand 250 te
gen 342 oar. Aan tal beurten 38. Hoogste
eerde van Vain Delft 59, en van Masten
broek 38.
VOORHOUT. Gisteren had de steen
legging plaats van de Christelijke school,
die men den llen Maart hoopt be openen.
Nadat door de. De Haan, als voorzitter
der Sohoolvereeniging, het woord was ge
voerd, werden door elk dier bestuursleden
steenen ingemetseld. Verschillende belang
stellen-den uit de gemeente waren geko
men om hiervan getuigen te zijn. Archi
tect van school en onder wijzers woning is
de heer W. Fontein uit Leiden. Aannemer
do heer Hogen doorn uit Leiderdorp.
VOORSCHOTEN. Tot ouderling in
de Ned.-Herv. Gemeente, alhier, zijn ge
kozen do heeren H. J. Beijleveld en F.
Oskam en tot diaken I. O. J. "Warmen-
hoven.
Blijkbaar veikeeren vele wielrijders
in de veronderstelling dat men dee avonda
bij maanlicht geen fietslantaarn behoeft
to ontsteken, zoo ook Zaterdagavond, toen
door do marechaussee's omstreeks vijf uur
een flink aanbal „op de bon" werden
&ezob.
Ho werkzaamheden voor de ontrui
ming voor de tramlijn Den HaagLeiden
vorderen snel, vele voortuintjes zijn reeds
verdwenen en de hekken door den aanne
mer G v. Kempen, verzet. Bij een enkele
is het daarentegen zoo weinig dat het door
den eigenaar niet was bemerkt.
Aanstaande Zondag hoopt in de
Ned.-Herv. Kerk, alhier, op t© treden
ten bate van de zending, da. v. d. Giesen
uit Rotterdam.
In verband met het bericht dat plan
nen in voorbereiding zijn, om bij vele ge
vaarlijke bochten cn tramkruizingen, waar
eehuwmgsborden te plaatsen, meldt men
ons, dat in detzc gemeento nabij Haag-
wijk" reeds geruimen tijd een bord staat
waarop is aangegeven „tramkruiring".
Naar wij vernemen zullen binnenkort
een grooi aantal woonhuizen publiek ver
kocht worden.
Gisteren herdacht de bekende schrijf
ster Nelly van Kol haar zeventigsten ver
jaardag. Aangezien mevrouw Van Kol zich
overwerkt heeft, mocht zij op bevel van
haar geneesheer niet veel bezoek ontvan
gen. Zij ontving evenwel vele bewijzen van
belangstelling, o.a. een gedenkalbum en
een soort automobiel, omdat zij zich moei
lijk beweegt.
De vereeniging „Winterprovisie" heeft
in hotel Deurloo een druk bezochte verga^
dering gehouaen. Deze vereeniging heeft
tot doel. gezameiijk inkoopen van brand
stoffen voor haar leden waarvoor men gel
den lean besparen op een boekje.
liet bestuur bestaat thans uit do nee-
ren: Pieron, voorzitter, A. v. Os, penning
meester, FaaT, v. d. Horst on L. H. Ymc-
lig Sr.
WOUBRÜGGE. - Dc heer J. Noor-
landt, ambtenaar bij den Raad van Arbeid
to Leiden, trad alhier in de geheel bezette
zaal van den heer Guldemond op, met het
bekende reeds elders gehouden onderwerp
en behandelde duidelijk do socialo verze
keringswetten o. a. ook de Invaliditeils-
en Ziektewet
Tal van vragen werden tot bevrediging
der vragers beantwoord. Door ongesteld
heid van den vertegenwoordiger don heer
B. Luijt. werd de vergadering geleid door
dein heer A. Wisman
ZOEtEUWOUDE. Aangezien vermoed
wordt dat de sedert 3 November te 's-Gra-
veAhagc vennist wordende heer K. onder
deze gemeente te water zou zijn geraakt en
verdronken, wordt heden (op verzoek van
diens familie) het vaarwater ,,do Vliet"
met een visohzegen (door visschers) afge-
Viseht.
KERKELIJKE BERICHTEN.
O o g s t g e i 6 t, Ncd.-Horv. Gein.
Woensdagavond, to 7 uren, in „Irene",
dr. Troolsira, Ned.-Herv. predikant, van
'e-Gravenhage.
WIELRENNEN.
•Moeskeps in België.
Dc uitslagen van den Zondag op dc winter-
baan to Brussel gehouden internationalen
sprintwedskijd luidt volgons do „Tel.":
1. Moeskops (Nederland), 2. Scrgent (Frank
rijk) 3/4 lengte, 3. Kaufmafm (Zwitserland)
1 lengte.
Do internationale sprintwcdStrijd werd ge
wonnen door Dogracvc voor van Bever (2 1.)
on Dossolie (3 1.)
Eon matsch a deux tusschen de winnaars
van bovo.) genoom do wedstrijden werd gewon
nen door Moeskops voor D.cgraeve (1 lengte).
BILJARTEN.
Hedenavond, zal to lialfnogen de biljartwed
strijd „Bclievue'„Zotncilusi" in cafó „Bcllc-
vuo" worden voortgezet Do stand is 1G30 car.
voor „Zomerhit" togen 1437 oar. voor „Bcl-
leviio'' aldus c«n voorsprong van 143 car. voor
„Zonierlust". Een der spelers van „Bellerue*'
moest wegens familieomstandigheden bedan
ken voor verdere deelname, wal voor ..Bello-
vuo" een zeer groot verlies beteekesit. Dc re-
seivo van „Zomerlusl" moest ook al reeds ziju
krachten op l»el groene laken vcrtcoucii. Hot
»al or dezo week mmgi om spannen.
I Karl Thylmann. I
In de kkaJen Pieterskerkgracbt 9 is een ten
toonstelling ran houtsneden en etsen van Karl
ThyLm&nn. Heden en morgen is deze nog ge
opend en wij bevelen deze tentoonstelling gaarne
in d)o belangstelling aan van het pubhok.
Kamerm uzIek-Concerten.
Het Concertbureau Ernst Krausa zM m d»
Stadsgehoorzaal te Leidon 6 kamermuriok-
oonoerten in de maanden DecemberApril te
gen populaire prijzen, door de grootste artist en
van dezon tijd, geven. De data zijn aldne vast
gesteld: Maandag 19 Deo. de beroemde lieder-
ranger Professor Eduard Erhaxd (een achter
neef van Franz Schubert) en do schitterende
pianist van Bet „Dresdner Trio" Franz Wagner;
16 Jan. Haagsoh Strijkkwartet; 7 Februari dö
groote Wagnerzangeres (wagrtervoreen. Am ster-
sterdam Bayreuih) Herntha Delu ulow (contra-
alt) en de groote pianist Paul Schramm (het
vroegoro wonder kind)eizwfo Februari Max
FToos (in Leiden door de Matthaus- en Johan
nes-Passion bekend) met begeleiding van Rie
Batenburg, onze Leidsohe pianiste; 13 Maart
de grootste zangeres van dezen tijd Madame
Charles Cahier; 21 Maart het .Jhesdner Trio",
dat op de Beethovenfeesten to Amsterdam en
Den Haag zoo grooto successen mocht behalen.
PembaurSzigeti.
Hot programma voor bet 2e Abonnements
concert van het Concertbureau Hans Augustin,
Vrijdag 16 December in den Schouwburg, bevat
werken van Bach, Schubert en Brahms. O.a,
zal Prof. Pembaur do Fantasie op. 15 van
Schubert over het lied „Der Wanderer"
en Joseph Szigeti de Chaconne van Bach
voordragenVerder staat op het pro
gramma de Sonate van Brahms op. 108 en het
giooto Rondo van Schubert op. 70, waarmode
do kunstenaars overal zulk schitterend succes
behalen.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Copy van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
„De Burcht".
Ik heb Lelden bezochten bewonderd.
Langs zijn grachten en singels heb ik ge
dwaald en ben gtroffon geworden door hun
schoonheid.
De vele oudto gevels en straatjes heb ik
bewonderd, in éón woord: Leiden is een
schoone stad.
Iedere vreemdeling, die, evenals ik, het
genoegen mocht smaken er eenigc dagen
te vertoeven, zal het met mij getuigen.
Ook wilde ik „De Burcht", Leiden's oud
ste monument, zien.
Gij, Leidenaars, hebt natuurlijk reeds
meermalen van deze fraaie ruïno uit Hol
lands riddertijd genoten, en terecht-.
Bij liet bestijgen van den heuvel stijgkc
ook uw romantische verwachting.
Gij zoudt niet ontsteld zijn geweest, in
dien u, bij het binnentreden een geharnast
ridder tegemoet ware getreden Gij zoudt
u niet eens verwonderd hebben, indien van
den omgang van den toren de burchtvroa-
wo u hadden begroet, indiendie on
mogelijke plankentent u niet plotseling
ontnuchterd hacl en uw schoonheidsgevoel
niet op de grofste wijze beleodigde.
Ik vroeg mij af, hoe het mogelijk was,
dat, te midden vax dit waarlijk schoone
brokje romantiek, een dergelijk ding ge
plaatst was kunnen worden.
He vroeg mij tevens af, of hiertegen niets
te doen zou vallen, zoodat Leiden's Burcht
weer in eero hersteld zou kunnen worden.
Als vreemdeling niet de juiste personen
kennende, tot wie ik mij met -dat doel zou
kunnen wenden, hoop ik hen echter door
micldcl van dit stukje bereikt te hebben.
Zou ook wellicht c?e Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer hier dankbaar werk
kunnen verrichten 1
Ik wil hopen, dat de Redactie dit stukje
niet tc vergeefs geplaatst zal blijken te
hebben.
Een vreemdeling.
Leiden, 12—12—'21.
„Landru". j
Mijnheer xle Reilaotcur.
Beleefd verzoek ik U een plaatsje Voor hel
onderstaande:
Volgens affiches wordt Zondag a.s. in do
Stads zaal ander meer door dc „Roblerdamschs
Kluchtspelers" (impressario de heer Josini)
vertoond een ..oer-komïsche parodie', getiteld:
Landru. Het publiek zal 20 minuten jaag
mogen schaterlachen.
Ik v.-ii tea sterkste piotcstcorcn tegen het vcr-
tooncn van dit „stuk", waarin ecu (hetzij schul
dig of onschuldig) diep rampzalig
mcnsch als Landru ten tooueclo wordt gebracht.
Ik geloof, 'dat velen het zouden toejuichen,
indien het vartooncn van dit stuk van over
heidswege werd verboden.
Met dank voor do plaatsing,
Uw. dw.
LEONARD ROGGF.VEEN,
f Leiden.
(Met do mceping van den inzender gaan wij
volkomen accoord, zio ons blad van 21 Novem
ber j.l.; als or ooit een stuk in do termen is
gevallen om verboden te worden, dan is het
wol dit. Aan olko verdere publicatie zullen wij
dan ook onzo medewerking onthouden Inge
zonden stukken hierover worden vorder niet
opgenomen. Red. ,.L. D.v).
Pluiinveelenfoonslelling. *-
Geachte Redactie l
Met verbazing las ik in het Gemeent©-
raadsverslag van gisteren, 12 dezer, dat er
nog Raadsleden zijn, die beweren, dat het
houden van een riuiiiiveetcntoonstclling
niet voldoende ia het algemeo nbelang is,
om daarvoor de Stadsgehoorzaal tegen
cenigszins verminderd tarief af te staan.
Gaarne wildo ik U even verzoeken een
klein plaatsje in Uw blad af te staan, om
te trachten aan te toonen, dat het houden
van zulk een tentoonstelling wèl van groot
publiek belang is. Bij voorbaat dank.
Ten eerste wordt ©r in den wintertijd
door zeer veel menschen iets aam verdiend;
er moeten namelijk menschen zijn, voor
het vervoer der dieren, voor het in orde
brengen der zalen. Spoorwegmaatschappij,
gi aanleveranciers, alles verdiend er mede.
Ten tweede is een tentoonstelling leerzaam
voer leekendaar kunnen zij leeren, wat
raszuivere dieren zijn cfaar komen zij op
de hoogte van de legrcsultaten der verschil
lende rassen, en het bevordert de liefde toz
de dieren.Ten derde is het voor duizend©
bezoekers uit Leiden en omstreken een
genot de vele en schoone dieren in oogen-
schouw te nemen en te bewonderen.
Ik hoop van harte, dat de heer Van Eek
en allen, die tegen het voorstel stemden,
<fit in den vervolge eens zullen inzien.
Met vriendelijken dank voor de plaatsing.
Hoogachtend,
J. J. HOOGWBG,
Witte-Rozen-straat 5.
Leiden, 13 December.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Er stonden weder 109 saken op do rol,
waarvan 4 kinderzaken.
Bet eerst kwam weder aan de orde do
zaak tegen J. N. H., chauffeur be Alphen,
die bad terecht gestaan wegens bot door
voeren door Leiden van vieescb, afkom
stig ait Alphen. Beklaagde had zich toen
verontschuldigd door op te merken, dat
dit vleesch reeds gekeurd was te Alphen.
Hieerover werd nu gehoord de dir-8cteur
van het Openbaar Slachthuis, dr. Stuur
man, die verklaarde, dat hij dit vleesch
ook nog had moeten brengen op het Slacht
huis, daar had het nog moeten worden
gekeurd. Althans had hij daartoe toestem
ming moeten vragen.
De Kantonrechter zeide, dat het hier de
vraag was of de chauffeur de schuld had
of -wel de directeur van de exportslagerrj
te Alphen. Het laatste meende de Ambtenaar
die nu vrijspraak vroeg, echter met het
voornemen den bedoelden directeur te ver
volgen.
Tegen W. J., te Bodegraven, die een ruit
van een wagon der H. S. had gebroken,
en weigerde de door den conducteur ge-
eischte schadevergoeding te vergoeden,
werd' nadat de conducteur Nibbeiink als
getuige was gehoord door den ambtenaar
geëischt f 5 subs. 3 dagen.
I. B., uit Leiden, had de vorige zitting
terecht gestaan wegens het werpen van
puin eu vuil in Rijnlands boezemwater. Be
klaagde ontkende; hij had het puin op den
kant gelegd, wat de verbalisant, de politie
agent Verver, al6 onwaar verklaarde.
De Ambtenaar cischte f 3 of 3 dagen.
A. de B., tc Leiden, had de vorige zit
ting terecht gestaan wegens net maken van
nachtelijk burengerucht op do Heeren
gracht. Beklaagd© zcido toen, dat hij het
niet geweest is, al zei de politie dat hij
een valschcD naam had opgegeven.
Thans werden gehoord de agenten Van
der Hoven en Zwart, dio het proces-ver
baal volhielden.
Do Ambtenaar eischte voor het maken
van burengerucht f 3 of 3 dagen en voor
het opgeven van een valscheD naam f 10
of 5 dagen.
Beklaagde was daarover slecht to spre
ken, omdat hij onschuldig is.
A. F. van den O., bakker te Leiden, had.
ook reeds een paar weken te voren terecht
gestaan wegens het doen van nachtarbeid
in zijn bakkerij. Beklaagde ontkende toen.
Do Ambtenaar had nu een der knechts ge
dagvaard als getuige, doch deze kon geen
nieuw licht veratrekken.
Dc Ambtenaar, hoewel overtuigd, dat bo
klaagde hier staat te liegen, ovcuals de vo
rige maal, heeft echter geen wettig bewijs
en moet dus vrijspraak vragen.
J. L. van der M., bierhuishouder te Lei
den, stond terecht wegens liet toelaten van
kinderen in zijn zaak. Nadat als getuige
werd gehoord de verbalisant, de agent De
Bruin, cischte de Ambtenaar f 3 of 3 dagen.
W. W., houthandelaar te Leiden, was
veroordeeld wegens het verrichten van
werkzaamlieden aan den openbaren weg,
n.l. dcor stukken hout van bepaalde lengte
uit een pakhuis aan de Mare in een vaar
tuig te dragen. Beklaagdo kwam daar nu
tegen op. Op deze wijze maakt men de in
dustrie onmogelijk. Boveudien waven de
balken niet zoo lang als ten laste is gelegd.
De zaak werd aangehouden tot 2 Januari
om den Ambtenaar gelegenheid te geven
de zaak nader te onderzoeken.
M. J. M. de H., smid te Voorschoten,
stond terecht wegens liet op Zaterdag na
12 uur des middags later weikeu van den
wagenmaker Koekoek. Eisch f 5 of 2 dagen.
Beklaagde wilde beweren, dat K. het
hoofd van de wagenmakerij was en dat hij
daarover niets te zeggen had, wat dc kan
tonrechter niet aannam
Hierna werden cr nog een zestig-tal leer-
pliclitzaken behandeld, waarvoor in de
meeste gevallen f 3 tot f 10 boete werd ge
vraagd.
Uitspraak Zaterdag 24 December.
HOOGE RAAD.
Verworpen is het beroep in cassatie
yam
H. J. Eilers, te Leiden, tegen zijn v?.r-
oordeeling door do rechtbank te Zutphen
wegen? het onbevoegd en buiten noodzaak
uitoefenen van het beroep van geneeskun
dige tot genezing van iemand, lijdende aan
tuberculose.
Advocaat-generaal mr. Besier requireer-
de de afwijzing van het verzoek om re
visie van: iemand, betreffende een arrest
van hetzelfde Gerechtshof, bevestigende een
vonnis der rechtbank te 's-Gravenhage,
waarbij hij wegens diefstal van een rijwiel
onder .Wassenaar veroordeeld werd.
SCHEEPSTIJDINGEN.
STY. MIJ. NEDERLAND.
AMBON 12/12 v. Batavia t© Amsterdam,
BAWEAN 12/12 v. Java t© Amsterdam»
KON. NED. STOOMB. MIJ.
EDTEiiFE pa«s. 12/12 Oue^ant.
HEBE 12/12 van d« Midd. Ze© t© AmsteddL
HELENA pass. 12/12 Cuxhaven.
HERMES 12/12 v. Hamburg t© Amsterdam.
IRENE 12/12 t. Hamburg te Amsterdam.
MEROPE pass. 11/12 Gibraltar.
ORPHEUS 12/12 v. Rotterdam n. Malaga»
TITAN pass. 12/12 "Jrunsbüttelkcog.
ROTT. LLOYD.
tRINDJANI uitr. 12/12 v. Perim. t
HOLLAND-AMERIEA-LIJN.
ANDIJK pass. 12/12 Scilly.
BLIJDENDIJK 11/12 te Santiago.
EEMDIJK 9/12 v. Rotterd. te Portland, Of,
KON. WEST-I ND. MAILD.
ORIJNSSEN 12/12 v. Amsterdam t© Ham
burg.
HELDER pa S3. 10/12 Flo res.
NICKERIE 3/12 v. N©w-York n. Cap Haï*<
tien.
STUYVESANT 11/12 v. Amsterdam t© Tri4
nidad.
HOLLAND—AUSTRALIË LIJN,
ORSINO thuisr. 10/12 v. Marseille. >-
HOLLAND BR.-INDIE LIJN.
ST. AUGUSTINE ABBEY thuisr. pass».
12/12 Ouessant.
STABSDI.JK thuisr. 11/12 v. Colombo,
HOLLAND—OOST-AZIE-LIJN.
AXDABI uitr. 12/12 v. Lissabon.
ALDERAMIN 11/12 v. Hamburg n. Yege4
sack.
HOLLAND-WEST-AFRIKA LIJN.
OLIO 12/12 v. Hamburg te Amsterdam.
OBERON 13/12 v. West-Afrika te Amsterè.
HOLLAND-ZUID-AFRIKA LIJN.
JAGERSFONTEIN uitr. 8/12 v. Luderiis*
bucht
RANBFONTEIN thuisr. 10/12 te Londen.
KON. PAKETVAART MIJ.
HOUTMAN 11/12 v. Singapore te Sydney.
N.Z.W.
ROTTERD. ZUID-AMERIKA LIJN,
MERAK thuisr. 10/12 v. Santos.
POELDIJK 12/12 v. Hamburg te Roti.
STV. MIJ. OCEAAN.
SARPEDON 13/12 v. Hamburg t© Amsferi
dam.
TROILUS 10/12 te Penang.
Hydicrphyt-cellulosc.
Dit opschrift ziet er wat geloerd, altbana
vreemd uit, maar het is niet zoo boosaardig,
als het lijlct. Hvdropkyt noemt mcD de har
dere waterplanten, die dc neiging hebben om
vaarten en slooten tot vastland te maken,
zooal© riet cn biezen.
Nu cr een groot gebrek aan grondstoffen
begon to heerschen voor dc papierindustrie,
heeft men gezocht naar ander materiaal dan
hout en stroo, en men meent dat gevonden
to hebben in de wortels en onder-oppervlakte-
stengels van deze hydrophyten. Uit de vezel
stof van die plantendeelen kan papier ver
vaardigd worden en uit het sap van die wa
terhoudende stengels en wortels, die rijk zijn
aan suiker en zetmeel, kunnen voedermidde-
len, alcohol cn lijm gewonnen worden.
Over do technische uitvoering van de ba-
werking behoeft hier niet te worden gespro
ken. Een der hoofdzaken, die de vinding van
het proces belangrijk maken, is, dat de grond*
stof, riet en biezen, overal in groot© massa
gevonden wordt, ook en zelfs vooral in lair*
den, waar de houtoellulose van eldera moet
worden ingevoerd en die dua ten deel© onaf
hankelijk worden van de houtrijke streken
der aarde. Men kan bijv. aannemen, dat in
Duitschland 300.000 H.A. met dergelijk© plan
ten voorkomen, waarvan 60 pCti riet en 40
l>Ct. biezen. D© vezelstof cn het zetmeel ma
ken t© zamen ongeveer 30 pCt. van het ge
wicht der wortels cn wortelstokken uit.
Al spoedig heeft men bevonden, dat uit di©
vezels grauwpapier, lederkarton en ander©
kartonsoorten konden worden bereidlater
heeft men een methode gevonden, om de ver
kregen stof t© blccken, zocdat behalve be>-
.aeerïings- cn pakpapier, ook drukpapier kon
worden vorkregen. Zelfs vond men bij onder
zoek, dat de hoedanigheid van het zoo vor
kregen papier nrat onderdeed voor houtpa-
picr en die ran stroopapier overtrof.
Een groot voordeel is verder, dat de grond
stof veel goedkoopsr kan worden verkregen,
dan de gebruikelijko soorten, en dat dc ma
chinerieën, dio voor do bewerking noodia- süu
veel eenvoudiger kunnen zijn met een ma
chinetje van 2 tot o P.K. doet men al heel
i\ at.
Van groot belang is vooral de waarde der
z.g. extractie-stoffen. Het suikergehalte van
de rietwortels is zeer groot en men heeft uit
co suiker oi het suikerhoudende sap ©en
drank bereid, dio van Jamaica-rum niet te
onderscheiden is. Zoo zou naast de papier-
ïndustn© nog een nijverheid kunnen ontstaan
en do spoeling kan ais veehoeder worden ge
bruikt. e
Deze uitvinding kan, zooals wij al aeiden,
overal toegepast worden, waar riet cn bieden
in groote massa groeien. De papierindustrie
in landen, waar het hout overvloedig is, had
tot nog toe een grooten voorsprong zij kan
nu zioh ook in andere landen ontwikkelen
en den wedstrijd aanvaarden.
Do papierproductie over dc heel© wereld
bedraagt ten naastenbij 15 millioen toD,
waarvan negen tienden komt voor de hout
rijk© landen Amerika, Canada, Groot-Brif-
iannië, Frankrijk, Duitschland, de vroeger©
Donau-Monarehie Skandinavië en Finland.
En nu is het juist opmerkelijk, dat de overig©
landen rijk zijn aan hydrophyten.
Als alles werkelijk zoo schoon is als "het
wordt voorgesteld, komt er een omwenteling
in de papiciiadufitri©. *-v- -
