LEIDSCH mDAGBLAD.
Zaterdag 28 November 1921.
Officieeie Kennisgevingen
l(Zrherdag) aan de gemeentelijke vhchwinkels baar schets, waarvan wij hierboven sléchts
IfVirchmarkt en 8'ad hu pwerf) v rkrrjgba .r da hoofdlijnen liebbcn weergegeven.
STADSNIEUWS,
Het voornaamste nieuws
van heden.
h PRIJS DER ADVERTEWTiEMl
fiO Cts per rogeL 'a Zaterdags 40 Gis. par regel Bfl
?Lciaboirr.oment belangrijk lagcro priia.
Hloioo adrertentiön Woansd;u> 60 GtaZaterdag
w* ets bij eeD maximum aantal woorden van 30
Incasso rolgcns postrecht Voor eventueel© opxect-
gfag van brieven 10 Ct*. porto to betalen. Bo-wiia-
pninmer 6 Cis.
Bursas fioerdsindspisin. Telefoonnummers voor Birsstle en Administratis (75, Redactie 1507.
CRUS DEZER CuUHAHTj
Foor Lcadea g, 8 dmkL 2X5, p. week
Balten L*iden, waar ageattaa fferestigd etfn,
per weak
mQU
Frauoo D«r post 2.35 portokosJa
Nummer 18936.
|oit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE &L&D.
Hij een immer wdken.e ca met gejuich be
groete vriend en speelmakker, die altijd
wat nieuws bracht of wot aardigs be
dacht Voor hem is de jeugd de hoogste
openbaring „tupschen hemel en aarde",
het troetelkind der schepping".
Dat alle jonge vrouwen met heilig vuur
en met een roeping in het hart een plaats
zochten tusschen da kinderen en er haar
levenswerk vonden, misschien het schoonste
voor een werkende vrouw het is Haan
stra's schoonste, nooit genoeg te waar
de er en verdienste, het is zijn roem en zijn
kracht en stellig ook wel zijn heerlo'kste
voldoening, aldus besluit mej. De Haan
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
Ifcennis van de ingezetenen, dat hedenavond
i SCHAR k fO.10, SCHELVIS'a £0.12,
SCHOL, i 0.18, GROOTE SCHOL a fO.Z7,
Ij ABBOT il £0,4(5 par pond en ZEEUWSCHE
HOSSELEN a £0.06 por K.G.
W. PERA, Woth. loco Burgem.
Lc/tten, 26 Nov. 1921.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethoudero van Leiden;
Gezien art» 8, le alinea dor Hinderwet;
Brengen ter algomeeno kennis, dat. door
|lien vergunning is verleend aan:
a. P. L. D. Snrjers on rechtverkr\}^enden
|tot uitbreiding der koek- en banketbakker jj
(in bet peroeel Botermarkt No. 15, Sectie
|d No. 253.
b» T. IL van Eek en rcchlverkrögeQdan
[tot oprichting van een rijwiel- en mofcorrij-
ïfieiherbteiplaats ia het- perceel Pieterskerk-
gracht No. 6, Sectio G. No. 865 en 1017.
W. PERA, weth. loco-Burgejjp.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 25 Novembor 1921.
W. Haanstra tachtig jaar.
De Jieer W. H-oacBfera, directeur van ae
eidsclie Kweekschool voor Fröbci-ondcr-
sujzercssen, hoopt Vrijdag a.s. 2 December
J&.8. zijn 80sten verjaardag te vieren.
Juist toon wij dit aan onze lezers wil-
bcririnereiJ, ontvingen wij een seer
vaarde erend sciirijvcu van ec-n zijner oud-
[leerlingcn, mej. Lizo de Haan, hoofd eener
Fröbelschool te Utrecht, dat echter te
Toot is, om -in zijn geheel te worden op
genomen.
Niet het feit, dut hij nog in functie is,
fordieDt bijzondere vermelding of waar-
flecring aldus mej. Do Haan al is
befe zeker -/.oer buitengewoon, maar wel
bast het Nederland op dien datum een
jierc-saluut te brengen aan dezen lcrach-
Blgen, stoeren Fries, omdat hij meer dan
pen halve eeuw zijn vindingrijken geest,
groot en warm hart Lu dienst stelcfle
jv&n dc jonge jeugd eu haar toekomstige
[leidsters met een ongeëvenaarde toew ij-
Eng, met onwankeibaron moed on lust.
'iju ijzersterk lichaam liield lang stand,
naar op zijn Vóste jaar voeWe hij zich op
moe. Toen scheepte hij zich hi voor een
oereis naar West-Iadiö,. hopende, dht de
[cijdo horiwnten en de opwekkend© atmos
er rust cm nieuwo kraclit zouclon geven.
[Er kwamen wel weer betere tijdon, maar
ok inzinkingen. Toch kon en kan hij zijn
post niet verlaten, waarop hij hoopt te
pterveD.
Hoewc] wars van elk huldebetoon, vond
er toch een voldoening in, dat op de
[wepeldtentoonstelli ng to Parijs in 1889 cn
pCO d«o gouden medailles aan de inzendin-
van do Kweekschool ten deel vielen.
Jok was hij blij met het geschenk van de
pted Antwerpen, nadat vier jonge oucler-
Pijse^--3on, die op kosten, van dc stad
pjiiiof Loidten werden gezonden, met het di-
i>loma van de Kweekschool teruggekeerd
pren.
-oen Haanstra in 1912 geridderd werd,
bij ia allen eenvoud tot rijn kweeke
rsen, die hem geluk wcnschtenIk Ler.
I'i voor jullie, hoorMaar toch, het
ffintjo H. is een gfooto örnnje-rercef-
rcr siert altijd zijn jas.
Ondanks de grootc bescheidenheid van
on directeur aldus mej. De Haan
ooft dc Leicteehe Kweekschool els oplei-
pgsschoo! voor leidsters der jong© jeugd
ftojd een uitstekenden naam gehad cn ge-
^odhaafd. Haar leerlingen li ebbe .i in liet
od cn in zijn koloniën een goedc.zoo niet
ste kans bij sollicitaties cn iu vele grootc
f'ö kleine plaatsen in ons land, was liet
kij voorkomende vacatures gev/oonte ge
worden zich eenvoudig tot Haan sir a te
benden om een goed© leerkracht
Haanstra was ik spreek bij voorkeur
onzen tijd, nu ongeveer twintig
jaar geleden, schrijft mej. De Haan
Nh'-jd zelf in de klas, gaf altijd zelf onder-
heht in de hoogste afdceling, geheel
a 11 ecn en in alle vakken.
Ongetwijfeld rullen do vereerders van
dezen grijsaard hem a.s. Vrijdag op pas
sende wijze huldigen.
grondslag Tormt dan het zuiver inkomen, om
dat bij 't eerste rekening wordt cokoiwlen
met dc grootte der gezinnen döor kinderaf
trek cn bü 't laatste niet
Ad tb. Doordat in de voorgestelde tabel de
grenzeu der klassen met eroote verschillen
genomen -ijo. die ie -nr hetzelfde schoolgeld
lKïtalen, werkt de progressie zeer onregelma
tig. ïn schaal 16 b.v. betaalt meu voor 't
eerste kind f63 inkomen f5700f6300).
Voor een inkornea van f57o0f5800 is dit
0 606 pCt., voor een inkomen m f5800
f 5000 0:655 pCt., ran f 5900—f 6000 0.644 pGt.,
voor f G0ö0f 6100 0.633 pCt,, van IG100
f G2C0 0.622 pCt., van f G20A-f GóOO 0.C12 pCt.
Voor dc hoogste iukomeos dezer klasse Is
dus het heffingspercentage het laagst. Door-
geveerde berekeningen zouden dit voor elke
klasse ar.ntoonen. -^.et sterkst natuurlijk,
waar do grenzen het verst uit elkaar liggen.
Heffing van Schaoigeld. Icdioa de sohooiKcl-Jschaal voor het U. L.
O. liooger cijfers bij ovcrecnlcomsagc inko-
i den Raad dezer gemeente 13 namens de meQS aaüwjöst dan bij H. B. S. of Gymnasium
H.
Hcdmlvo
uitverkoren leerbaar was
w- ^rtiest. Hij maakte prachtige verzen,
jaraig© kimderliccEjcs en mooie vertelltu-
Hij toekende uitstekend cn was tot
■nr en nie^en muzikaaL
B. aaDrtra is een. Pcboolmeestcrszoon van
7 Oosterwierum'. Als jongeman van diep
vielen hein Fro bols gesc-hrif-
!.n ^^den en werd gegrepen door d<iens
tl,-' torpossing kon brengen
Et!? "9 I^-ïdseho Kweekschool. In de eerste
■hun a 'iU 3*aren ^ia<^ Hij een heerlijk© hulp
f? do bekende juffrouw Hardenberg, die
'ij zc'° buitengewoon voortreffelijke wijze
i te praefcijk wist te brengen
Ha h" r° boól. Do laatste drie dgcen-
L Una Is mej. Voltman zijn rechterhand
feuste 0,11 oosehatfcare
Yc<)r ^%<ïs®g«ï, ia Fröbelsnlioo1 was
afdeeünig alhier van den Bond van Nederland-
sehe Onderr/ijzers een adres gezonden, lui
dende aldus:
Dames cu Heron I
Namens de- Afdeling Icidou van do „Bond
van NedeHanclsohe Ondcrwijzers" verzoeken wij
U beloofd do in artikel 5 gcncK>mdo tabellen van
de door B. eo W. voorgestelde vermvloaing tot
heffiog van sohoolgold voor hot Lager en Uit
gebreid La^or Ouderwijs aldus vast te steilenj
a dat benoden een zuiver bikomen van I 1500
geen sohoclgeid wordt geheven; b. dat van
f 1500f t700 go!dt schaal- 2 en dat overigens
do schalen 320 in het voorstal van B. cn Vv
verlioogd wordeu met f 300.
De bij dit adres gaande Memorie van Toe
lichting luidt:
Over het al cf uiet wanseliko van kosteloos
onderwijs behoeven wo hier geen betoog lo hou
den. De Wat cp het L. O legt nu oanmaal de
Gemeentebesturen do plicht op schoolgeld (o
heffen. Maar waar do Wc tg over aan die Gc-
j meentebesturon een gr oio mato van vrijheid
heoft gelaten, verwachten wc, dat door Uw kol
lege een zo billik mogdikc regeling zal worden
geiroffen.
Wij nu monon, dal bonoden een zuiver in
komen vau f 1500. d i. van nog geen 29 gulden
in de week, in geen geval schoolgeld geheven
mag worden.
Mensen loch met dit inkomen zttSon de groot
ste inoeito htd>bon om in do a 11 ernooazakelikote
bob ooft en van zich en hun kinderen te voor
zien. Verhoging dor schalen met f 300 achten
wc dus het minimum, waar beneden bet Gc-
Dieentobcatuur o.i. bezwaarlik gap.il kan.
Ook is aan den Raad een adres gericht na
mens de Vor. tot instandhouding van Bijz
Soliolon voor Lag or en Uitgebreid Lager On
derwijs aan het Noord einde; namens hel be
stuur der Ver. voor O'ur, Onderwijs ten l>e-
lioovc van On- on Minvermogenden; namens de
Gerv-f Scüioolvcr.; namens de Inrichting van
Liefdadigh. voor R -Tv. (Meisjesscholen Pcli-
Lnanstrkat) en nnmcais de R.-K. Parochiale
Jongensscholen onder R.-K. Paroahiaai Kerk
bestuur, allen alhier.
Diit adv'&s luidt f
ËdeQAohtbaro Heerou.
Geven met vetrscihuldigdicn eerbied to
bcoiTieai, onderg.eteokenden, allooi bealuur-
ders vooi bijzondea-o scholen to Leddeada<t
zij nret bijzr>nd ore balarLgstelliing Icenmaé'
gonomen hebben van de bij Uw 00II030
aanhamgag zij-ndo" ver0 rttcninigen. op de hef
fing en invordeiojig \ti:n schoolgeuden, om
dat bij dezo v&rordoaiingeii ook de belan
gen hunner echoden, op liet nauwst bctrok-
kan z-.jn dat zij ra nauwlettcoido overwe
ging lot de overtuiging gekomen zi.jn, dat
wijziging dier vemogrdDiiikttgoii op verschil-
lendo punhero wonsohelijk is; redone©,
waar corn zij ziob tot Uw Col logo wanden i
met het varsoek volgende punten in wel- 1
wi'li-özide overweging fco netaien
lo. V-ea-ordenang op do keff-teg
a. In art. 2 worclo ids uronddag vtje hef
fing gencm&n bet beiasUhaa-r inkomen,
hetzij naar dien aanslag te do Rijks luk.
Bel. of da Plagss!. Ink. Bel.
b. Do tabel, art. 5, worde zoodanig in
gericht. dat een zuivcro progressie worde
j verknegendat de verhouding dor school-
gokueai voor L. cn U. L. O. worde gono-
mm als 1lJ/i eai in iod-cr g-oval do roge-
cikig zóó zij. dat de solioolgel-cian voo-r U.
L. O. bUj-ycui beneden diio door personen
mot overeenkomstig© inkomens bij Middel
baar cn Gyiun. Onderwijs warden, betaald;
c. dat in art 7 de. bcvoegvllhoicJ tot nrann
ctelijksohc betaling worde ui tg «strekt tot
nilo «anngcHagceien
d. aan art. 8 worde toegevoegd ©en
a'Unea, waarbij vor&rdond vrordb k©an«is-
@OTin« van wanbetaikig door den genieea-
-te-onvn©ge^, aan heb sohooJletuur, indien
dit zolf niet uit
c. dat art. 9 zóó worde gerediigeerd, dat
bij verlaten der school, a-1 of niet vrijwil
lig, ambtshalve ontiieffung intreedt vootr do
volio maanden, die nog in hot schooljaar
overblijven
i. dat do ve-rmkideiing in den school-
gcldaanslsjj, bedoeld in art. 13. niet be
hoeft Lo worden «vaugevraagd, maar doos.'
BurgNcm. cn W.ebh. ambtshalve wordt ver
leend
2o. Verordening op do kLvorcIoring
dat in art. 1 words bijgevoegd.,of
door de bertjuren der bijzonder© scholen"
b. dat duid olijk wordo uitgesproken, dat
art. 0 oiün v or-clorbaar vcrklar.rng) Gok
geödt voor aansla^ea o.p koiiioréei, door de
bes bore© dor bijz. soluien eclf geïnd
c. dat art. 12 al. 2 aldaia worde geredi
geerd De voor het opmaken dezer ko-
haiervD benoodigde gegevens wonden dooa-
de hoofde» dcju opeab-a/re scltolesn em do
best; uren der bije. scltolen veretrekt voor
14 Januari 1922.
De Memorie vso Toelichting b\j dit adios*
luidt
Ad la. Het komt nduossaatea voor, daï hot
belastbaar inkomen een zuiverder en beter
zal dit een uittocht van leerlin-gon doen
plaats Lebben van de U. L. O.-scholen vooral
naar de H. B. S., wat funest zou zijn voor Let
U. L. O., dat toeh zijn bestaansrecht als
aparte -onderwijstak wol heeft bewezen cn
zou het gevolg ook noodlottig zijn voor de
gemeente!ij'ko schatkist, daar iede; leerling,
die in plaats van U. L. 0. naar II. B. S. gaat,
aan de gemeente meer kost.
Ad lc. Voor ingesetenen met vaste inkom
sten, zooals ambtenaren en dergelijke, ig be
taling in maimdelijlcschc termijnen veel ge
makkelijker dan een in 3-m'aandelijkscke-
Ad ld. Als het scboo^estuur zelf int, zou
het, zonder deze bepaling, van wanbetaling
pas onderricht worden aan 't eind van 't
schooljaar. Dat zou èn met bet oog op de
voorgestelde bepaling in art. 8, èn met het
oog op de aansprakelijkheid der besturen,
minder gewenseht zijn.
Ad. lo. Bij iedere heffing houdt het recht
van heffing- op, als hot object van heffing
niet meer bestaat. Daarom ontbreekt de
rechtsgrond voor eon heffing van schoolgeld j
voor een tijdperk van nog 2 maanden, nadat I
het, schoolbezoek, om wolk© reden ook, heeft I
opgehouden.
Bovendien is in 't geval van al. 1 de beoor-
deeling of verloten der school al of niet vrij
willig is, dikwijls uUerst moeilijk.
A«k If. Indien vermindering in den aan
slag, bedoeld in art. 2 al. 1 of 2 wordt toe
gestaan, wordt daardoor dc aanslag in het
schoolgcid foutief én behoort redres daarvan
niet nog apart aangevraagd t.c worden, maar
dienen B. cu W. anrbtsliclve -den aanslag naar
d© veramierde omstandigheden te herzien.
Ad. 2a; en c. 'Hier is blijkbaar sprake van
rol act i e -vergissin gen.
Ad. 2b. De besturen der bijz. scholen zijn
volgens d© wet aansprakelijk voor 't verschul
digd© schoolgeld. Di© aansprakelijkheid
wordt niet verandord door het feit, dal het
schoolbestuur int of het gemeentebestuur.
De aansiprakélh'khoid gaat ook niet over het
opgebrachte schoolgeld, maar over het tot., al
van hei kohier.
Waar nu Je economie van de wet uitgaat
vau de gedachte der financieel© gelijkstelling
der open!», en bijz. scholen ten opzicht© der
publiek© kassen, volgt daaruit logisch, dat
on in vorderbaarheid moot kunnen worden uit
gesproken van an uk gen op alle kohieren,
zoowel van openbare als van Lijz. scholen.
Vsrsenigins tot Bevordering der Bouwkunst.
In do 177ste vergadering, welke geopend
werd door den voorzitter, den heer J. A.
Verkoog, trad als spreker op de hoer Vin-
cen^Era?. directeur der N. V. Lips' Slóten-
fabriek, te Dordrecht, die to'j onderwerp
had gokesen: „Over oude en moderne sle
ten."
Toen de leden den gepas?eerden zomeer
in de gelegenheid waren de L\p/ fabrieken
to bezichtigen, was liet een boitebkansje voor
do Vcrceniging toen do heer Eras meded^l-
des wat hrj bereid \vas alles, wat de heeren
in de fabriek zolf hadden bezichtigd en in
werking gezien, persoonlijk te komen Ice-
lichton. De verwachting dienaangaande was
dan ook gespannen en een ruime introductie
had heel W3t toehoorders naar het Nuts-
gebouw gelokt. Speciaal het politie-corps,
vertegenwoordigd door den heer Wijk, in-
specteur, met ziki staf rechercheurs, had
blijk gegeven van groote belangstelling in
deze materie.
Het is te begrypen, aldus do seeretarts,
de hoer Fred. A. Wem po, dat men reeds van
de allervroegste tijden af er op bedacht was,
zijn woning te sluiten voor cngewenscht
bezoek on de bezitters trachtten hun pre-
ciosa voor al te vlugge jalters te beveiligen.
Zoo toende spreker ons een zeer primitief
slot met eenvoudige grendelsluiting, ver
vaardigd van zeer hard hout en dateorend
van lang vóór Christus. Waar nu de aller
eerste meiiBchen hun zaakjes afsloten meC
steenen en do Egyptenareo hiervoor zware
ijueren kisten gebruikte», is deze houten
grendel al mee wel nagenoeg het oudste
slot to noemen.
Uitvoerig behandelde spreker aan de hand
van keurig gekleurde platen die oude Egyp-
tischo sloten van meer dan '500 jaar vóór
Christus, waarbij do sleutels van respectabel
gewicht door speciale sleuteldragers op den
rug werden getorst Zoo geleidelijk behan
delde spreker dan de ontwikkeling van het
slot vanaf de vroegste tijden tot op lieden
en, bekwaam technoloog als de hoer Eras ia,
waren zijn mededeelingan dienaangaande
eve» duidelijk als voor ieder begrijpelijk
Zooala vanzelf spreekt, was het den heer
Eras to doen, om sloten te demonstreoren,
waarvan men een absolute zekerheid hoeft,
dat maar nieli iedereen deze kan openen en
or e-?» se er groote vaardigheid voor noo-
dig is om deneimo constructies te begrij
pen. Ontzaglijk veel sloten en sleutels, met
&l wat daarbij behoort aan pallen, schoten,
en a! wa$ dies meer zij, werden door spreker
handig gedemonstreerd, en oven handig ook
wist do heer Eras zelfs de meest gecompli
ceerde veiligheidssloten met een eenvoudig
haakje of schroevendraaiertje te openen.
„Ja, ja, waarde heer Wijk" (aldus tegen
den politieinspecteur) „u ziet, inbreken is
voor ons maar een kleinigheid." Maar als
men nu weet, dat de heer Bras reeds 18
jaren werkzaam is aan de Lips'-fabrieken is
het te begrijpen, dat iemand, die de talrijke
verbeteringen van zijn jeugd af heeft mede
gemaakt, ook technisch zulk een slot wel
kan droomen. Vanzelf werden de beschou
wingen en mededeelingen ook uitgebreid
tot het speciale gebied der brandkastfabrica-
tie en van de safes, waarmede het eerste
gedeelte der onder groote aandacht gevolgde
voordracht ten einde was.
In het tweede gedeelte deed de projectie-
lamp dienst en kouden zij, die nooit een be-
zeek gebracht hebben aan de Lip3'-fabrieken,
zich oen denkbeeld vormen wat een groote
industrie daar gevestigd is in de oude Mcr-
wostad. In een reuzen-serie lichtbeelden za
gen wij als 't ware de fabriek groeien. Be
ginnende allereerst met een foto van den
oprichter of grondlegger dor fabrieken, nu
wijlen den ouden heer Lips, dan zijn eenvou
dig smids'werkplaatsje, waar hrj begon de
eerste meer ingewikkelde slootjes te ver
vaardigen, zion wij dan zoo geleidelik de
fabriek ontstaan, al maar grooter, steeds
greoter, tot aan het reuzen-complex gebou
wen, zooals zg daar nu zijn in Dordrecht,
in Lack en, in Milaan, enz. Talrftk ook wa
ren de foto's van verschillende safe-inricli-
tingen zoo bier als iu net buitenland, met
hun duizenden bi duizenden loketjes en de
onnoemlijk zware kluisdeuren in diverse for
maties. Zeer zeker bleek uit alios, flat wij
hier kennis hebben gemaakt niet alleen mot
een van /te hoogststaande indusfcrieeie in-
roichtingen uit ons land, ja, van de wereld,
doch ook met een hoogst bekwaam techno
loog in den persoon van den heer VinceQt
Eras, wie warme hulde werd gebracht door
c-en luid applaus.
Drie nieuwe leden traden wederom tot
do Vereeniging toe, terwijl er zich ook weer
een al» zoodanig opgaf. De Voorzitter sloot
onder dankzegging voor d3 groote belang
stelling deze leerzame vergadering.
Do lieer II. Vink, alhier, i-s te Amsterdam
geskutgd voor liet examen Staatsinrichting AI O.
Tot. ouderling eti bot diaken der Nerl.-
HoT'V. Gom.. aHhèër zijn reap, benoemd de
lieeirm H. Kokkocteo <m W. F. Schut ter
De lieer H. A. do Vriend, referendar
rts tor gemeente-secretarie alhier, is be
noemd tot voorzittea* vnn de af deeling
Leiden va© den Ncd. Bond vaai .Geaneentc-
ambtena-reii
Deelden wij gisteren wede, dat hij do po»
lifcie aangifte waa gedsian ran ontvreemding
vaa vorschiitend© lijCgocderea on dat de poütio
con onderzoek insteMo, thans wordt ons modo-
gedeeld, dai zij rce>cLs Bekoren IL L., alliier,
heeft aangehouden eb* verdacht van dezen
diefstal
Ia de Hol'landia-bioscoop", alhier,
schijnt men or zoo'n bootje ©an gewoonte van
te maken telkens van directie to vervvisselan.
Voor do hoeveelste maal hier 2111 al era nieuwe
directeur is gekomen, is cms zoo langzamerhand
ontgaan; maar een foit is bet in ieder govnl,
dat do zaaik nu andermaal in andere handen ia
overgegaan. Wij zulten hopen, dat nu eindelijk
eona met bmr©ngenoemde gewoonte zal worden
gdbroken. Restauratie heeft or zoo good als
niet pkuais gobad in het gegouw.
Het programma was gisteravond zeer aan
den komisclion kant, on ongetwijfeld een be
zoek aan „HollaJidia" waard. Heany Porten
vomrL do hoofdrol in „Hoor Sport"! Dat zegt
genoeg. Een tweede lachfilm, getiteld: „Twaalf
ambachten ra dertien ongelukken", en eenige
aardige Hoïkmdsohe n atunropna-oien. vullen
den avond, v-cldora.de.
Gp het- perceel Nieuwe Rijn 2, waarin
sinds 1720 reeds con tabak cn sigarenzaak in
gevestigd gewenst, werd mi onze bijzondere
aandacht gevestigd. Het perceel is van bewoner
verwisseld ra hooft tegelijk van buiten on in
wendig ora and or, mooier aanzien gekregen,
waaraan de dGcoratieschildcra Bakhuizen en
Ziogelaar hun beste krachten hebben besteed.
Het is nu een winkel geworden, die op dezen
stand oen sieraad mag worden genoemd.
De heor M Woiters, dio tot nog toe esn si-
garen- en tabakszaak had in de Janvosse.n-
eteeg, is hoogerop gegaan. De winkel in de Jan
vo&sonstoag D een ffliaal geworden van <1© zaak
aan den Nicuwe-Rijn, waaraan, nu ook de ker-
verij is verbonden. Do zaak maakt nu met hnar
twoo fraaie étalago-kasten, die ruim Tcorzien
zijn van d© bes to merken, va© de straat af een
goodsn indruk, welke nog versterkt wordt, als
men den winkel binnentreedt, dia ruim en
doelmatig ingericht ia en waaraan het imilatie-
malKwiiohout ran cachot van deftigheid geeft,
waarbij do talrijko luxe-kaste© on doezen met
do fijnste merken zich passend aansluiten
De heer Woiters deelde ona inede, dal hij
©ra paar bijzonder© merken in den bande?
brengt, di^. ©r móèton ingaan. Itefhebbors van
oon fijna havaaona kunnen ecn-s do proef nemen.
Do zakken répara* Le-inrichting van den
lieor D. va© As, aa© de Ilaarlammerstroal, in
het perceel No. 279, heeft thans era aanmer-
kftlijk© verbetering ondergaan. Immers tot voor
korten tijd warden daarvoor gebruikt een twec-
laJ Irapmadhinos, welke nu door electriciloit in
bewoging worden gobraoat. Ook era dorde ma-
chin0 zal woldra in werking gesteld warden.
Ongetwijfeld zal d© ondomomor genoegen he-
tevon va© deao Tnodonaec sring.
Het bestuur van „Pniël", de wijk,
waar dr. J. H. Gunning J.H.zn., vroege»
predikant bij do Ned.-Herv. Gem. olhier,
later te Utrecht, en thans te Serooskeyke,
veel gearbeid heeft en die do stichter van
„Pn.ic-1" is, meent !1 December a s., wao-
BINNENLAND.
"Wetsontwerpen inzak© wijziging der voora
schriften betreffende afsluiting van spoor*
wegen.
De Bond van Huis- en Grondeigonarca .a
do politieke partijen. i
BUITENLAND.
Eau vermeondo nillntijig vau Brinnd tegen
Italië br&ngrt een incident voort.
Botsingen t© Brussel naar aanleiding vat)
do trams taking.
neer dio predikant zijn veertigjarige ambts
bediening hoopt to herdenken, niet on op-
gemerkt te mogen laten passceren. Hot bet»
etuur zoekt cteartoo medewerking vun aa-
dcro vrienden van de© jubilaris.
\v ij wiMe© nog oven. do aacKlacht
c-p do Iraang ran ds. P. Stegoug®
voor do vereeniging „Do Middaghoogte",
Genoemde op roker ia to Aroaterdoaa cecï
populair an treedt daar op voor overvolle
kerke©. Aangeszii-on sprokor hier nog nie$
gonoegzaam bekend sal zij©, wiill«o w4
heen lort-gn dozen w-og aart onzo leze»T» rocr-
stelil-en.
Nadar vornouven wij nog, dat 29 Fobe*
a.3. hoopt op ie brode© dr. J. G. Geolkean
kern, va© AmatordaóB, waons onderworp
later zal worden bekend geaaaakt.
Hodenrnorg-en ciroa halfnogen ontstond i*,
pm-ceol Ut rechts ch Jaagpad 59, bewoond doo»
het guzin G J. B., oen schoorsteonhrand, welko
zich oerst nogal ernstig liet aanzien, doch toe»
met de politic buren toeschoten om d© bewo
ners bij het blussingswerk te helpen, weldra ge»
hlusoht werd cn zich enkel tot den schoorstee©
bepaalde. Vonken, uü de kachel opgestegen,
hadden blijkbaar bot droge root in dan schoor
steen doen ontbranden.
W ij mailcan er belanghc-ibbemcla winke
liers OiiDie(rIcsa<a©i op, dat do vexord&ninfj
op dé winkoLsluiting in do-sa gemeente b©-
paoJt, dit van 25 November af tot e©
6 Deoeanbor, in verband met het St.-Nico-
laasfceïL, op werkdagen dio wmk-eJa toé
'a av&nde olf uresn moge© apen bJijvoa»
KERKELI JKE BERICHTEN.
ci'. van Vrijz.-HorvormdenZondagmo#»
gen, to liaJfolf, in heb Volkshuis, ds. X
van der Wissel.
Egliee walloon eDimanche matin.
houres, Mr. S. Cler.
E vang. -Luthersche Gem.Zond itgm eteo- os
te half elf, ds. J. Ph. Makkink,
Rel.-00c. Verbond: 2londagavond,
ven uur, ia do Nutszaal, ds. A. R. d«
uit Bussiun.
Rem.-Geref, Gem.ZondacrmoFfa
halfelf, dr. W. J. Lente.
te
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
NATIONALE OPERA.
„Tannhausei**, vat»
Richard Wngne*.
Wagner schreef na de voltooiing van dié
werk, dat voor het eerst in 1845 werd
gevoerd: Mot dit werk schroef ik mij©
eigen doodvonrdain do modern» kunst
wereld had ik mijn best-a&oBr&^fc ver
speeld".
De groot© baanbreker in d© muaiek-cvo-
lutio voelde dus aan, dat hij in den tijd va3
het maaksel zelf zou stranden, en verkeerd
heeft hij niet geoordeeld. Toch draagt de
,.Tannhaii3er" nog in zich vele sporen e»
herinneringen nan het oude traditioneel®
der vroegere opera's, liet is nog ni«t e©fi
geheel ander cachet, dat er op is gedrukk
gelijk wel met Wagner's later werk hei
geval is. Weliswaar is bij de Pavijscha edk
tie, zoo zou me.n na de opvoering van lScB
het werk kunnen noemen, nog een totaal
nieuw stuk bijgevoegd, dat geheel in nieu
wen Wagner-stijl is gehouden, doch hel
oude criug niet geheel verloren, integendeel
Fr is dan ook wel eens gezegd, en niot t-eB
onrechte, dat twee in den grond verechfl-
lcnde slijisoorten in dit kunstwerk teg»a-
over elkaar zijn geplaatst, zoodat de «Ge
beid er eenigszins onder heeft geleden.
Nicttcxsun zijn w© de Nationale Op«Eft
zeer dankbaar, dat het nu eens de cyclu®
Carmen, Faust, enz. heeft gebroken en 0©$
dit Wagner-mecsterstnk heeft gebracht et
uc verheugen ons ten zeerste, dat het pu
bliek het ook op prijs heeft weten te stel
len door een uitstekende opkomst. Bijna uit
verkocht over alle rangen waa het Huis.
En er is oprecht genoten van de opvoe
ring, die op hoog peil stond, speciaal wat
de vertolking betreft. In de eerste plants;
Leeft Jules Moea in den titelrol een praofc-
tige creatie gegeven, zoowol vocaal als dog
matisch. Hij ia er in geslaagd het in
levende conflict tusschen de geestelijk© ei
zinnelijk© aandrift tot iets moois op te voe
ren. Alleen zijn gestalte had hij o. niot
altijd mee. Naast hem dient genoemd Hg-
lene van Raalte—Horneman ais Elisabetf^
die door haar groot liefde-offer d»a voir-
dwaalde redt nit Satan's macht Ho®
