LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 18 November
Tweede Blad. Anno 1921
1892*.
Wetsontwerp Schoolbotiw.
iVorsehcrjea) is het voorloopig verslag
(Twetflö Karjer) betreffende bedoeld wets
ontwerp. Daa>ruit blijkt, dat verscheidene
leden het boogafc bedenkelijk achtten, dat
'd© vrijbefld van hot oprichten van bijzon-
(jgro Gcbalen ia) word<n overgelaten aan
3o beoordeeliiig van de Kroo„. Door de
bgsiï3gj«g ovar d&a bouw van oen sahood
<va<n <te Kroon op te dragen, treedt men
felfceiijk tonig tort den toestand van vóór
1843, toen het niet veroorloofd waa bijzon
dere eobolen zonder toestemming van de
OvWbeid to bouwen.
Dcee leden achtten bot .zecr bedenkelijk,
'dat reeds binuen too korten tijd tegen de
önderwijspacihoatie wordt gereageerd, en
verklaarden hun stem aan dit wetsontwerp
ivicé te zullen geven.
Iu vorband met het dool, dat met dit
^Oosontworp wordt beoogd, vroegen vcr-
6föo)deojo lodeai, wolk© do uitwassen zijn,
ok do Minister méént to moeten keeren.
]>o stijging van do geldelijke lasten, zoo
betoogden do<o lecien, kan niet als grief
golden, omdat. het toch te voor-zien was,
dat de fcmancieote gelijkstelling van het
openbaar en bijzon-der lager onderwijs
p.reolo kosten zou meebrengen. Zag men
aaa"tegeo op, dan had rüen dio finanoieelo
r jhjksteir:ng niet moeten a-anvi«arden.
Scnynifigci) dezer loden vroegen, of do be
waren, dio znob bij de uitvoering van de
vet voordoen, riiet in het bijzonder aan
*öii dag treden bij de oprichting van stan-
fieiLcdh^cri en van v^lo bijzonder Ideine
^holom.
Verscheid ono leden, waar-onder voor-
f.tandora van hei bijzondtai onderwijs, etr-
l.ojsdr^ dat bij da toepassing van de La-
or-Ond «rw ijs- \v<<, inderdaad uit-wa-saan
aan het b'oht zijn gekomen. In de eerste
plants vosMgdft'i dj er de a^ndaelit op,
dat eoeniijda echo Ion worden gjeatioht voor
o«a geöoofsriohtmg, dEe slechts teer weinig
Van die eenor bestaande school verschilt.
fjOCJB odk g-solnuecte, do oprichting op mo-
idöven v' loutur persoonlijken aard. In
lAatno gemeenten, vooral op het pla-t-
eland, kan dit verschijnsel voor de gje-
rr: enten onoverkomelijke grolds] ijl-o be-
twaren ten gev mjjgju hebben.
Soramige der bier aan het woord zijnde
leien mod et en op, dat, afgescheiden van
de werking van die Lager-Onderwijs-wet,
vaidcihektcoie solioalgebouwen op dure ter
ruinen en to luxueus van opzet- worden
ontworpen
Sommige leden., die diifc wetsontwerp
r.wfb konden loejudohen, waren niettemin
I eneSd bot ak» noodmaatregel to aanvaar-
üot».
Verscheidene umkro leden konden zeer
go d l grijpen, dbit de Minister tot de in-
dïffiHjjf van het onderhavigo wetsontwerp
i3 0"Ke*gegaaT De groot© uitgaven, ddo
ilc r de in-wcrkLug-tirediiig van do nieuwe
ÏJiigar-Owlfcrwtjs wet oo de gemeenten zijn
.1 ogdmoeten zoo spoedig mogelijk 'bin-
pon redolijke grenzen worden beperk..
Iflti^suhcu gaven ook zij die voorkeur aan j
can dciiiKitèevo regeling in de Lager-
Onderwijswet, waarbij de daarin aan hot
licht gekoenen gebreken wordseai wegge
nomen.
EiikeJo loden boplcatfccn do wcnscholijk-
hö'd van oen cotinmissae, <üe een onderzoek
rou fcnames> Mistellen tot het op oenvoudi-
en zuhijger voet inrichten van het go-
hseirti ondier wijs.
De omvang der Ned. vakbeweging op
1 Jau. 1921.
Dezer dagen verscheen het „Overzicht van
omvang der Vakbeweging op 1 Januari
mi". Bczuinigingsnoodzaak heeft ook in
itara poSalioatio van bet Centcaal-Bureau voor
do otatfcticik tot ecnige bekortingen geleid.
Het gcJhoc!e aantal georganiseerden bc-
:0' 1 Januari 1921 G5L215 togen 683.468
u jaar te voren. Een vermindering dus,
genstaande dat do confessioneel/? orga-
atiis in 1020 nog eenigen vooruitgang te
fiea ga ven do protest utsehe Yan 81.134 tot
&-.8Q7, de Room.-v.h-Katliolicke van 157.102
fcf 101.610 leden. Te zamen omvatten deze
*!p 1 Januari 1921 88 pCt. der georgani9eer-
den, togen 35 op 1 Januari 1920 en 31 op 1
'lan.-ari 1919. Op 1 Januari 1921 telde het
Christelijk Nationaal Vakverbond 73.819
loden, hot Itoomsch-Katholieke Vakbureau
JIö.OSOj het N >naal Arbeids-Secrctariaut
37.125, het Nedoriandsch Verbond van Vak-
yiMecnigaiig.on 21C.617, het Algemeen Nodcr-
Lndsoh Vakverbond 52.223 leden. Bulten een
vikc-entra.cn stonden derhalve nog 125.401
teorganistTcvden, waarvan 8988 leden van
1 y'ysfcftiitsehe sn 18.586 van Eoomsch-Ka-
tlu-ur-Jve oi^anisatie3.
Vin do »ulm 050.000 georganiseer den be-
konren 443.4«d tot hot vrije bedrijf (390.744
let Je werklieden, 52.754 tot de nl«t-wcrk-
licaen). 207.717 tot het personeel in cxpen-
kareii dienst, (werklieden on anderen).
Behalve do cijfergegevens w.o. een gra
fiek, welke een aanschouwelijke voorstelling
ijoaft van de toeneming van het aantal ge-
orgauiscerdcn in bet tijdvak 1 Januari 1910
t°t 1 Januari 1921 en de verandering in dc
Verhoudingen ■tusschen de getalsterkten der
vichtiugon geeft de inleiding ook een leert
overzwïht van de voornaamste gebcurtenis-
seö in de Nederraudsehe vakbeweging sind9
do laatste puflblicatie, tot Soptomlbor 1921.
L De heer Moltma/kcr, vcorz. der Nod.
'»ereen. van Spoorwogpersoneel, ontwikkelde
ln de vergadering, waarvan we melding
haakten, een veertiental punten, volgens
^elko bezuinigd zou kunnen worden, doch
die door dc directie meeren-deels als uiet te
*orw<&caïjjkCQ vu als zeer oppervlakkig wcr-
gequalifieccrd.
y °lgens „Dc Tel." zijn dezo punten
i ,^Cor eomraoreieele inrichting van het
Jt'drijf. Groote vereenvoudiging der admi-
jjstratic2. Meerdere oentraliisatie bij de
üf.!DStQa; Devniiniginjg bij de afsluiting
iVfüv^.E2,ürwogcn Postvervoer (1918
»UG.000 5. Militair Vervoer. Vol tarief;
-«erequireerd kosteloos ven-oor. Vol ta
rief 7. Nieuw tarief bestclgood. Postpak
ketten (tot 5 K.G.) zijn 25 pCt. gocdkoopoT
dan hel bestelgoed 8. Aardappelvervoor.
Speciaal tarief 9. Tarief voot locaal verkeer
wijzigen ln verband met fiets- en autover-
koor 10. Storting ontvangsten stations.
(MaandagVrijdag) 1L Zuinigheid bij
bouwen van verschillende dienst]okalen en
woningen 12. Opheffing stations eD lijnen
18. De Spoorwegen worden gedwongen de
wogen te huren, onderhouden en bewaken.
Kosten in 1920: f 18.092.000; 14. Het Rijk
gaf voor Waterstaat uit in 1020: f45.000.000
voor onderhoud wateren, kanalen, wegen,
enz. ongeacht do uitgaven voor do provin
ciën on gemeenten, voor schipperij on auto
verkeer.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot Rid
der in do Orde van den Ncd. Leeuw luit.-
gen. G. K. Dijkstra, commandant van het
leger en hoofd van bet Dep. van Oorlog in
Ned.-Indië; en vice-admiraal VV. J. G.
Umbgrcve, commandant der Zeemacht en
hoofd van het Dep. van- Marine in Ned.-
Indië r is prof. L. Bouman, voorzitter der
ve-reëniging voor Psychiatrie en Neurolo
gie, directeur van de Valeriuskliniek te
Amsterdam benoemd tot ridder in de Orde
van den Ned. Leeuw; is aan J. de Koei.e,
to Retrancbement, de eere-medaille, ver
bonden aan de Orde van Oranje-Nassau in
brons toegekend; is met ingang van 11 No
vember 1921 aan den officier-machinist der
2de kl. J. J. Oltinans, op zijn verzoek eer
vol ontslag uit den zeedienst verleend.
Te Wageningen had gistermiddag de
promotie honoris causa tot doctor in do
landbouwkunde plaats, van den oud-hoog
leeraar der Hoogeschool, prof. L. Broe-
keraa.
De rector-magnificus, dr M. J. v. Uven
hield als promotor een rede.
Naar aanleiding van deze bevordering
wordt een portret van prof. Broekema ver
vaardigd door den kunstschilder W. Maris
Jzn.; ter plaatsing in de aula van dc land-
bouwhoogeschool.
Met ingang van 1 November 1921 is
aan den heer II. W. E. Strove, te 's-Gra-
venhage, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als lid en voorzitter van de com
missie, bedoeld in art. 7 der Stoom wet,
onder dankbetuiging voor de door hem in
dio betrekking bewezen diensten, en zijn
dé heeren W. A. M. Piepers, oud-hoofd
ingenieur voor het Stoomwezen te 'e-Gra-
venhage en ir. B. J. H. Haitink, te 's-Gra-
venhage, oud-directeur der Kon. Ne-d. Grof
smederij te Leiden, benoemd resp. tot voor
zittcr en lid van genoemde commissie.
Op de vragen van het. Tweede-Kamer
lid, den heer Bakker inzake het heffen van
bodeloon van den geadresseerde voor het
bezorgen van telegrammen bij storing van
den telègraaf- en telefoondienst, heeft de
Minister van Waterstaat o. m. geantwoord,
dat den directeuren zal worden opgedragen,
om, indien in een bepaald geval wcnsche-
lijk blijkt bij Ingevallen storing ccn tele
gram per bode rechtstreeks aan een ge
adresseerde, die uiet te ver weg woont, af
te leveren, do kosten dier bezorgiüg voor
Rijksrekening te brengen, vooropgesteld na
t-uurlijk, dat bij do aanbieding van het te
legram de storing niet bekend was.
Naar wij vernemen, zal er binnenkort
verandering komen in do samenstelling
van de hoofdredactie van het Christelijk-
Historisck partijorgaan ,,De Nederlander"
Trof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine heeft
zijii ontslagaanvrage als hoofdredacteur
bij do commissarissen van het blad inge
diend. Politieke meeningsverschillen zou
den aan dit besluit niet vreemd zijn.
(„Tel.")
Het Verbond van Vcrecnigingen van
Sigarenabrikanten in Nederland heeft de
collectieve arbeidsovereenkomst van 1G
Maart 1920 opgezegd tegen 16 Maart 1922
cn zich bereid verklaard over een nieuwe
collectieve arbeidsovereenkomst overleg te
plegen met de werkliedenorganisatics in do
sigarenn ijverheid.
Cr.der leiding van haar ee sten voor
zitter, jbr rar. W. Röeli, heeft de Gintrale
Commissie voor Uitzending van Neloriand-
sche Kinderen naar Buiten ta Utrecht haar
jaarvergadering gehouden. Tot nieuwe 'eden
werden gekozen mevrouw Van Holthe lot
Echten, te Hoogeveen; mevrouw Da Roock
Van Heusden. .te Arnhem; mej Deetraan,
te Middelburg; dr. Carstens, te Utrecht; dr.
Elins, te Rotterdam; ïïr. Kooien, to Scngn-
del, en ds. Ten Oever, to Gorredijk.
Tsnvg' uit het jaarverslag bleak, dat in
1920 in 't geheel* 2366 kinderen werden
uilg02onden. kon worden meegedeeld, uafc
dit anntn! in 1921 tot 8 November reeds
303S bedroeg, waarvan 261 naar verschil
lende Koloniehuizen, 334 naar het Zomer
kamp te Didam en 2443 naar gez-naea.
Van d:e 3038 kinderen waren er uit Am
sterdam 1030, uit Rotterdam 785, uit Den
Haag 529 afkomstig; de overige uit andere
steden
Onder de tegenwoordige tijdsomstandig
heden werd ook de uitzending van midden-
stnndskinderen bevorde:d De verpleegkos-
ten bedroegen in 1920 in gezinnen 0 52
per kind en per dag. Iu Kolonichuizen
f2.04. Waar de resultaten in gezinsvar-
plaging verkregen, voor die ia de Kolonie-
huizen hareikt, niet behoeven onder te
doen, za' mat deze economische wijze van
kinderverzorging, ter verhooging van het
weerstandsvermogen der opgroeiende jeugd,
in de toekomst rokeaiug moeten Vvordan
gehouden
Aangezien het tot nog toe zeer moeilijk
bleek Joodsche steclekinderen in Joodscha
gezinnen ten plattonlande to huisvesten,
werden door tusschenkomst der Centrale
Commissie 41 Israëlietische kinderen ter
verpleging, volgens den ritus van hun ge-
looi. in een Koloniehuis to Den Dolder
opgenomen; intcsschen belooft een op touw
gezette actie" om Joodsche gezinnon ten
plaltenlande te bewegen hun geloofsgenoot-
jes gedurende zes weken in hun gezin op
te nemen, succes te hebben.
De Commissie, benoemd tot het nazien
der rekening van den penningmeester over
1920, had die vooraf laten controleeren
door den heer J. Hagers, accountant, en
verklaarde zich met diens concIusiar dat
de door den penningmeester gevoorde ad
ministratie op voorbeeldige wijze bleek ver
zorgd te zijn. volkomen te kunnen vereeni
gen De penningmeester, mr. J. H. de
Crane word onder dankzegging gedechar
geerd. Behalve van een RrjT<S3nb3idie, ge
niet do Centrale Commissie van nagenoeg
alle gemeenten, van waar door haar tus
schenkomst kinderen worden uitgezonden',
een subsidie van f0.25 per kind en per
dag. terwijl sinds korten tjjd ook reeds
enkele provincies deze subsidie hebben toe
gezegd
Dc Commissie betreurde het algemeen,
dat de Regeering geen termen had kunnen
vinden, om aan haar verzoek te voldoen
tot het uitgeven van een weldadighei Ispost-
zcgel, waarvan een gedeelte der opbrengst
ten goede zou komen aan de verzorging
van het Nederlandsche kind in liet alge
meen In Zwitserland ea Zwelen zijn langs
deztn weg be aogrrjke haten verkregen.
Door den Voorzitter werd om. meledoe-
Iing gedaan van de vergadering van het
Dag6ltjksch Bestuur der Ceoirafa Commis
sie mei de afgevaardigden der Comités van
uitzending, waar nieuwe voorschriften en
wenken werdea besproken om de uitzending
naar gezinnen zooveol mogelijk aan billijke
eischen te laten voldoen. Gedurende het
verblijf der kindegen bij do pleegouders,
wordt het toezicht, .behalve door oL namens
de Comités van ontvangst, ook direct zoowel
op de gezinnen als op de kinderen uitge
oefend door de rondreizende inspechice der
Centrale Commissie
Aan mevrouw StorkVan Balen werd
op haar verzoek eervol entslag verleend
als directrico van het Kinderkamp der Cen- I
Irale Commissie te Didam en in haar plaats
benoemd tot directeur-administrateur ds G.
J. B. Stork, wieo een inwonende adjunct-
directrice ter zijde zal worden gesteld. 1
UIT NED. OOST-INDIE.
Maatregelen tegen zeeroovers.
Een tiental groote prauwen, bemand met
zestig gewapende manschappen, landden
coniige dagen geleden nabij de nederzetting
van de Bataafseho bij Soonrbakoon, benoorden
Tarakan. De prauwen waren afkomstig uit
den Soeloe-arehipel. Do manschappen wend
den voor, dat zrj zochten naar den broeder
van den bevelvoerenden radja. Zij verzochten
de rivier te mogen opvaren, wat geweigerd
word, ovcnals de toegang tot den steiger,
waarna de prauwen in noordelijke richting
vertrokken. In verhand* hiermede vertrekt de
torpedojager „Lynx" "naair Tarnkan, ccn hy
droplane mede-voerend ten behoeve van dc
opsporing der prauwen, aangezien gevreesd
wordt, dat men hier met zceroovers te dGcn
heeft. Van de Sangi- cn Talaud-cilandcn
werd onlangs o:<k het optreden van zecroo-
ver3 gemeld, cn aangezien aldaar nieuwe be
dreigingen zijn gouit, i3 het flottielje-vaar
tuig „Koetci" opnieuw derwaarts vertrok
ken. Ook hebben roovorijen op de Oostkust
van Sumatra het zenden van den mijnlcgger
„Asahan" derwaarts noodlg gemaakt.
.Vergadering vaa gisteren.
Grondwetsherziening
"Voortgegaan wordt mei de behandeling
van de voorstellen tot herziening der
Grondwet.
Art. 61 en 62.
De Minister van Binnenland-
s c h e Zake u, de hoer RUYS DE BEE-
RENBROUCK, beantwoordt de sprekers en
behandelt de amendementen. De redactie
van het artikel gelijk do heor Van Rijcke- j
vorsel die gaf. acht rpr. goed, al vindt
hij ze uiet beter tlan die van de Regee-
rïug.
Het woord „gebieden" acht spr. taalkun
dig onjuist.
Nopens het woord „opperbortuur" merkt
spr. op, dat de Koning met lact gebruik
moet maken van de daarin opgesloten macht.
Echter dient deze verhouding gehandhaafd.
Zij is onvermijdelijk voor het verband met
dc ministcrieelo verantwoordelijkheïd.
Vcrvolgeus wijst spr. op de moeilgkheid
van de auviesverleeuing door don Volks
raad. Hij acht daarbg het amenderaeat-Dres-
selhuys, am spoedeischeade gevallen uit te
zonderen, niet geweuscht. Een dergolijke
bepaling bindt de Regeoring to vee!.
De beer TROELSTRA (S. D.) acht het
uug gewenscht-, dat dc woorden „in naam
des KeningY' uit het arttikel wordoa ge
schrapt
De heer DRESSELHUYS (V. B.) dient
twee amendementen in; het eerste doet hel
tweede lid vaa art. Gl vervallen, waarin
wordt gezegd, dat het algemeen bestuur in
naam des Konings geschiedt'; het tweede,
oin het vragen van advies verplichtend te
stellen behoudens in gevallen van spoed-
eischenden aard.
Do heer MAR CHANT (V.-D.) bestrijdt
dit eerste amendement, omdat daardoor aan
het artikel ontnomen wordt de aanduiding,
dat het zwaartepunt van het bestuur in In-
diö en niet in Nederland ligt. Beter acht
spr-. zijn amendement, dat verder gaat in
do richtiug van zelfbestuur.
Het ameudement-Van Ravestoyn wordt
verworpen met 75 tegen 3 stemmen.
Bet ameudement-Dresselhuys wordt ver
worpen met 46 tegen 33 stemmen
Het amendement-Marchant wordt ver
worpen met 53 tegea 26 stemmen
Het amendemeat-Van Rijckevoisel wordt
aangenomen zonder hoofdelgke stemming.
Het art. 61 wordt aangenomen met 46
tegen 33 stemmen.
Art 62.
Het sub-amendement Dress'lhuys (u'tzon-
derir.g van adv:esvragen voor spieLLchen-
de gevallen) wordt verworpen met 41 tegen
38 etemmeu
Kei amendement-Van Rjj;kevorsel wordt
zender hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Het artikel wordt goedgekeurd.
Artt. 65, G6 en 67. (Adeldom).
De heer DE JONGE (S.-D.) vordadogt
do amendeanonten der sociaal-de mocraben
tot afschaffing van den adeldom. Do hand
having van de grond wettelijke bevoegd
heid acht apr uiterst zwak verdedigd door
den Minister De Nederlandsobe adel be
staat uit dezelfde personen als het gnn-
scho volk voorrechten heeft do adel niet.
Er zijn onder de adellijken, die bet land
niet tot sieraad zijn Waar do adel nog
macht heeft is hij altijd reactionair en
ondemocratischwaar hij bcteekenis heeft,
is dozo verkeerd.
Vervolgens verdedigt hij do afschaffing
van do ridderorden Hij aoht het eon krui
deniersargument, dat men dEe wil behou
den, om betoonde medewerking te beloo-
nen. Men kar» dan boter nagemaakte
kunstvoorwerpen geven als de -oolite te
duur mochten zijn.
Do heer VAN RAVESTEIJN (C. Fr.)
aoht de schrapping van deze artikelen
niet voldoende. Do adel, die er is, blijft
en zal zeldzamer worden, dkis in aanzien
stijgen.
Schrappen van art. 65 zal meebrengen,
dat ieder buiteniacdsolien adel kan aan
vaarden. Spr. zou willen, dat het voeren
van adellijke titels verboden werd. Rus
land heeft bewezen, dat dezo klasse slechts
le bestrijden is door c)s terreur
De heer OUD (V. D.) voelt veel voor de
amendementen, maar zij zijn onvoldoende.
Is door de afschaffing nu ook verboden,
dat de Koning rid Herorden en adeldom
blijft verlecneoi Do Grondwet •verbiedt
heb niet.
De heer KOLTHEK (C. P.) protesteert
er tegen, dat de R-egeering in dezen tijd
nóg durft komen met-het behoud van
zulke verouderde instellingen.
De MINISTER geeft eenigo historische
beschouwingen. Het artikel heeft door do
historie veel van haar beteeken is void or en.
Het eohaadt niemand en de eeriwed voor
do traditie lean ondersoheddien om het to
luancllhaven Spr. begrijpt heel goed, dat die
heer De Jonge het artikel wil schrappen
Dö politieke beteekenis van don Neder-
lamdschen adel bestaat niot.
Voor behouden van ridderorden ploit de
overweging, dat mien tegenover het bui
tenland dezo instelling moet behouden, en
in de tweede plaats, ten eandio do R-egee-
ring de gologouhecd to geven op gemak-,
kolijke en goecïcoopo wijze beweszen dien
sten to beloon cel Met democratic heeft
deze instelling niets to maken.
Apt. 65 (verleening adoLdom).
Het amendemcjit-De Jonge, om dit te
sohrappen, wordt verwoi'pen mat 51 tegen
25 stemmen.
Art. 66 ritiier or cam).
Hel aroendcment-Dc Jonge om dit
schrappen wordt verworpen mot. 53 legem
24 stemmen
Art. 677 verleenen van vergunning voor
aanneming van vreemde ridderorden).
Het amendement-De Jongo om dit te
schrappen wordt verworpen met 57 legen
20 stemmen.
Do heer MARCHANT (Y--D.) verdedigt
hot amendement, dit do strekking heeft
do verplichting t-o verminderen om voor
allo ontwerpen heb advies van dien Raad
van State te hoeren.
Do MINISTER acht drlt punt niet bc-
ïaugrij*k. Hij laat do beslissing aan de
Kamer.
Do beer BEUMER (A.-R.) heeft wol be
zwaar, cmidat hij niet aan de Regeering
wiil laten te besiLssen weiLko ontworpen wdl
cn welke niet raar den Raad van State
zullen gaan D'it moet tor bcocsrcycling
%*an de Kpjuiot blijven.
Dd heer YAN SCHAIJv (R.-K.) is voor
het. amendement en laat do beslissing over
de keuze g?.amo aan do Regeering over.
Dc stemming heeft Vrijdag plaats.
De vergadering wordt verdaagd' tot dos
avonds te acht uren.
AVONDVERGADERING.
Pensioenregeling voor Ambtenaren.
Aan dc orde zijn de artikelen van de
pensioenregeling voor ambtenaren, hun
weduwen en weezen.
Bij art. 4 verdedigt dc heer VAN BE-
RESTEIJN (V. U.) ccn amendement, om
toe te voegen: personen dio als directeur,
bibliotheek-ambtenaar of beambte verbon
den zijn aan door heb Rijk gesubsidieerde
openbare leeszalen en bibliotheken.
Het amendement zal geen geld kosten,
behalve misschien aan do gemeentebestu
ren, die dit eventueel weor kunnen ver
halen op de lecszalüD.
De hoer DECKERS (E. K.) wil even
eens onder dc wet brengen personen, di-e-
op eenigc wijze verbonden zijn aan door het
Rijk gesubsidieerde inrichtingen, welke
zich de opleiding tot bij de wet erkende
acten van bekwaamheid ten doel stellen.
Do heer SNOECK HENKEMANS (C.-H.)
wenscht opgenomen te zien ambtenaren cn
beambten van armenraden en voogdijradtan
qn directeuren van opvoedende ambtenaren
van bijzondere opvoedingsgestichten.
Mej. WESTERMAN (V. B.) vraagt of
het niet mogelijk is, voor dc leeraressen
bij het huishoudondenvijs, de jaren dat
deze scholen niet gosubsideerd werden,
voor dc pensioenberekening mede to tellen.
De heer BEUMER (A.-R.) wijst er op.
dat deze verruimingen tot gevolg zullen
hebben, dat aan genoemde instellingen,
meer subsidie moet worden gegeven, het
geen spr. niet wenscht..
De heer VAN STAPELE (S. D.) vraagt
inlichtingen over de positie van ambtena
ren van de kinderwetten en reclasseering.
Do heer-STULEMEYER (R.-K.) steunt
hot amendemcnt-Dcckers, maar wenscht
aanvulling er van met de leeraren van de
bijzondere normaallessen.
De heer KETELAAR (V.-D.) vraagt eeni
go inlichtingen over de pensioenbijdragen.
Voorts sluit spr. zich aan bij mej. Wes
terman.
De heer VAN BERESTEIJN (V.-D.) bé-
strijdt het betoog van den heer Beumer.
Minister DE GEER zegt, dat niet alle§
wat gesubsidieerd Is en semi-publiekrech-
telijke instelling is geworden, onder deze
regeling kan. vallen. Het belang van den
invloedssfeer van den Staat moet den
doorslag gevpp.
Alle categorieën in de amendementen
genoemd, zullen later bezien worden. Het
amendement-Deckers heeft zeer vérstrek
kende gevolgen, die absoluut buiten het
raam van het ontwerp vallen.
Spr neemt het amendement Snoeck-
Henkemans gedeeltelijk over, zoodat dé
ambtenaren van de voogdijraden bok onder
do wet vallen. De consequenties van mej.
Westerman kan spr. niet aanvaarden.
Ten slotte zegt spr. bet grootencleels eens
ïe zijn met den heer Beumer.
Na een betoog van den heer GERHARD
(S. D.) wijzigt de Minister art. 5 ln rui
meren zin, zoodat alle categorieën diö
later onder de bepalingen zouden blijken
te vallen, ook in deze wet vallen.
Do becren VAN BERESTEIJN en DEC
KERS trekken hun amendementen in,
evenaU de heer SNOECK HENKEMANS
het. niét cfoor den Minister overgenomen
gedeelte van zijn amendement.
Bij art 1.9 verdedigt de heer VAN STA
PELE (S D.) een amendement -tot wifzl-
ging van de. wijze van benoeming van com
missarissen. Spr. wenscht dat de regee
ring uit do aanbevelingen zal moeten kiezen
De MINISTER laat do beslissÏDg hier
over aan de Kamer
Dc stemming wordt bepaald op a-S.
Dinsdlag.
Bij art. 32 neemt de MINISTER een
araendement-Fleskens over tot wijziging
der bepaling omtrent dq huurwaarden.
Bij art. 34 verdedigt, de heer VAN STA
PELE (S. D.) een amendement aangaande
de bepaling van den pensioengrondslag
voor de wachtgelders, in verband met de
mogelijkheid van het stijgen van het wacht
cold.
De MINISTER ontraadt het amende
ment.
Na re- en dupliek trekt de heer VAN
STAPül/E 'zijn amendement in.
Bii ?„rfc. 38 verdedigt de heer VAN STA
PELE (S. Deen amendement, om het
verhalen van do pensioenbijdragen abso
luut te vorbiecten.
De heer BEUMER (A.-R.- bestrijdt hei
amendement
De MINISTER ontraadt aanneming er
van, waarna de lieer VAN STAPELE het"
amendement weder intrekt.
Bij art. 38- verdedigt de hes>r VAN BE-
HESTELXN (V.-D.) een amendement, -dat
bedoelt te voorkomen, dat de onteer deze
wet vallende lichamen dubbel hebben te
Betalen.
De heer HAAZEVOET (R.-K.) meent, dat
het amendement niet ver genoeg gaat. Dë
instellingen van art-. 38 en 39 der Tnvali-
diteitswe1 behooren er hier ook oader.
De Minister kan dit amendement niet
aanvaarden. Hij ziet de onbillijkheid vaA
enkele gevallen in en zal er op aandrin
gen dat de Minister van Arbeid wijziging
brenge io de Invaliditeitswet om deze weg
te nemen.
Dó heer VAN BERESTEYN trekt zijn
amendement in.
Artt 3841 worden goedgekeurd.
Art 42 wordt aangehouden.
Bij art 43 verdedigt de heer BULTEN
(R.-K.) een amendement om ambtenaren op
non-activiteit met ziekteverlof, op wacht
geld te geraoet to komen.
De heer BIJLEVELÜ (V. B.) verdedigt
een amendement om de mogelijkheid open
te stellen V2n uitgesteld pensioen voor
ambtenaren, dis den dienst vrijwillig ver
laten.
Dg heer VAN STAPELE (S D.) heeft een
soortgelijk amendement, dat iels verder
gaat, maar is bereid dit in te trekken ala
de Minister dat van den heer Brjleveld over
neemt.
Dg Minister uiemt het ameadement-Bgle-
veld over en ook het amendement-Bulten,
nadat dit op 's Ministers verzoek gewij
zigd is.
De heer VAN STAPELE trekt ziju amen-»
dement in.
Artt 4349 wordeu goedgekeurd.
Bjj art. 50 verdedigt de heer VAN
STAPELE een amendement, om het bedrag)
van het pensioen te verhoogea van 2 pCt.
tot 2 2/7 pCt. van do midde'.soin der pen
sioensgrondslagen, met d en verstande, dajj
het «iet minder dan 40 ea niet meer dan
80 pCt. van die som bedraagt.
De Minister kan dit amendement niet
aanvaarden.
De heer VAN STAPELE trekt hdi onder
protest iu.
Hij dient een amendement in. om het
laat-sto dienstjaar - als maatstaf te nemen
bij de berekening vaa den pensioengrond
slag in plaats van de laatste drie jaar.
Do Minister kan dit uiet aanvaar
den, maar is bereid een overgangsmaat
regel te treffen voor hen, die voor 1923
worden gepensionueard.
De heer VAN STAPELE trekt nu ;.ija
amendement in.
Artt 5055 worden goedgekeurd.
Bg art 56 verdedigt de hear VAN
STAPELE een amendement om verlof an
ders dan wegens ziekte of militairen dienst
te brengen op ten hoogste één jaar, in
plaats van een halfjaar.
De Minister wil één jaar toelaten,
maar als het langer duurt, moet het gansch
verlof meetellen.
Na wijziging iu dien zin, neemt liij l.et
amendement over.
Artt 56—63 worden goedgekeurd.
Bij art. 64 verdedigt de hear VAN VEEN
(C.-B.) een amendement om het maximum
