LEIDSCH m DAGBLAD.
Dinsdag 8 November 1921.
Officieele Kennisgeving.
1 STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
GEMENGD NIEUWS.
PRIJS OER ADVERTENTIES
u CU per regel. Zaterdas» 40 CU. per rejet Bi|
\Li.lai<mncment belangrijk lagere prijs.
Kleino advert on tien Woensdag 60 Cts., Zaterdag
75 ets. bij een maximum aantal woorden van SO.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opton-
van brieven 10 Cts. porto le betalen. Bowgs-
nummer 5 Cts.
Bureau Noordelndspiein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT:
Toor Ieidee Jn 3 mnd. 2.35. p. week" - 't CM6
Bulten lalden, waar agenten gevestigd rijn,
per week„OM
Franoo per post 2.35 ~h portokosten.
Nummer 18920.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
gemeentelijke vischverkoop.
Do Burgemeester van Leiden brengt ter
tennis van de ingezeteuen, dat morgen
(Woensdag) aan de gemeentelijke vischwin-
Iccls (Vioch'markt en Stadshulpwepf) verkrijg
baar isSCHELVISCH f0.20, SCHOL u
f 0.24, TARBOT a f0.4S cn TONG a f0.85
pox pond.
W* PERA, weth. loco-B urgem.
Leiden, 8 Nov. 1021.
Tienjarig bestaan van den Lutherschen
Kring.
Do Lutkersche Kring, een Vereenigïng
j van leden der Evangelisch-Lutkerscke Ge-
I roeente, die dool* maandelijksche samen
komsten, waarin zedelijk-godsdienstige
vraagstukken worden besproken, tracht den
onderlingen band on dien met de Kerk to
i versterken en zoo noodig te bevestigen,
heeft eeD dezer dagen tien jaren begaan.
Het bestuur meende, dat do herinnering
I aan de oprichting niet onopgemerkt mocht
voorbijgaan en kwam op het goede denk-
beeld deze herdenking op plechtige wijze
to doeai geschieden, door het geven van een
concert van gewijde muziek.
Dit concert had gisteravond in het Kerk
gebouw plaats. Ondanks het bijzonder gure
veer, waren, behalve de leden, ook nog vele
belangstellenden buiten den Kring, aanwe
zig. Dit getal zou ongetwijfeld nog vee»
grooter zijn geweest, hadden den gehelen
avond er goen felle regen- en hagelbuien
i gewoed.
Het concert werd gegeven door jnej. M.
j hitman (zang) oa de heeren R. H. Th. van
Leeuwen (orgel) en G. da Wolff (viocl), welk
drietal een keurig programma had samenge
steld.
Het concert werd geopend met een va-
I riatio op „Wie schön leuchtet der Morgen-
I ster", van Dietrick Buxterhude, waarbij deze
knappe Leidsche organist zijn gehoor in de
rechte, gewijde stemming wist te brengen
I en het uitnemend instrument, waarvoor het
orgel der Luthersc-he kerk bekend staat,
Vit zijn recht to. doen komen. De heer Do
\\lolff gaf daarna Handels „Prière", voor
I vwJ. Begeleid doc-r het orgel, maakte
it nummer een diepon indruk en werd met
ifemicoze stilte aangehoord. De twee mu
sici hadden zoo het gehoor ontvankelijk
gemaakt voor moj, Ritman'a treffen den
uiig. Achtereenvolgens bracht zij ten ge
il hooro „lm Abendrot", van Sohubert, „Aul
em altes Bild", vein Wolff, en „Avo Maria",
rail Sesar Franck, waarbij orgel en viool
tan medewerking verleenden en dat bijzon
der indrukwekkend was.
Vervolgens gaf, afgewisseld door de an
dere solisten, de heer Van Leeuwen nog
I „Pastoraio (Op 42)* van Alexander Guil-
mant on Choral Andante Sostenuto Allegro
Molto Sonate Vf, van Mondclsschn Barthol-
dy, mej. Hitman zong de treffende mooie
I liederen ,,Op 'fc Kerkhof', van Arnold Spoel,
en „Het Evangelie der Natuur", van Ber
nard Zweers, de heer De Wolff toonde nog
eens zjjn meesterschap op de viool met
„Andante con moto" uit een Symphonie van
Beethoven en met „Nocturne" van Field,
waarna de schoone 'avond werd beslclen met
„Ariodo", van Handel, voor zang, viool en
°rgol, waarna de aanwezigen dankbaar en
gesticht heengingen, onderling den wensck
uitend meerdere malen zoo'n gewijden avond
to mogen genie ten,
3-October-fecstviering in Indië.
Eon onzer lezers in Indië zond ons onder
staand stukje uit de „Preangerbodo" en
ieder Leidenaar met ons zal na lezing van
d.s. wel getroffen zijn docr de wijze, waar
op ook in de verro Ocst de Leidenaars ójr
band vormen.
Maandag bood de «afdeeling Soerabaja
Van de Leidsche 3-October-Vereeniging ha-
ron loden een feestmaaltijd aan in het Sim-
ï^og-restaurant, om hot 347ste jaarfeest
»o vieren.
Een dertigtal Leidsche darao3 en heeren
aan dien oproep gevolg gegeven, Na
onrgo uren van gezellig samenzijn op het
rras ging men Jiaar bovenzaal, welke
O* bloemt en vlaggen versierd was, om
Joostrede van den president, den lieer
Remans, te hooren.
v_ö2e herinnerde er aan, hoe onze vocr-
vri fr^i ^streden en geleden hadden voor
iJL Van en hoe speciaal de
réed^i^8 ^a^den stand gehouden, toen
15. van <io 17 provincies, strijdeus-
fio'egi hoofd in den spHcot hadden,
rpr!fi!J ellende, in Leiden gedu-
12 .brieS gelejOT- hoe pest en hon-
L'ravl, tweo-vi.ii'den der bevolking ten
eroZ 6S>ten" Verder wefe hÜ "p het
had hk e', hetwelk geheel Nederland
van SHt. hiding van Leiden: do Haad
kond- W als de Prin3 hadden er-
Toen^L Xe,ri°v<». Holland verloren,
do dfchtregelQ: 1 red° b<*Ioot met
HcohglalSt^otê"' onvereect'Po vaderen,
glanst nofc uw roem in het wijkend
Laat lafaards - veraf;
«proeven,
ö-Vö hebben steeds
uw kransen te
ontbladeren,
versche laurier voor uw
graf*..,.»
toen kende de geestdrift geen grenzen
meer; menige Leidsche pinkte oen traan
weg, terwijl de Leidenaars oen zoodanige
instemming met de feestrede toonden, dat
wij een oogenblik bevreosd waren, dat de
vloer zich zou begeven, aldus de „N.S.Ct."
Daarna ging men aan tafel om te genie
ten van haring en wittebrood, hutspot met
klapstuk on andere Leidsche delicatessen,
en wij kregen den indruk, dat de tegen
woordige Leidenaars het te-min aan voedsel
van hun voorvaderen flink inhaalden.
.Om 3 uur toog men huiswaarts.
De Leidenaars hebben op schitterende
wijze hun voorvaderen herdacht.
Hier volgt het menu der „feest et er ij":
Haring uit de Vliet met wittebrood.
Warmondor warme spoeling.
Katteker gebakken botjes met lawaaisaus.
Leidsche hutspot met klapstuk uit de
schans van Lamme.
Gele pieren voor Leidsche peueraars.
Schaafsel van het bevroren Galgewater.
Een bakkie koffie met een babbelaar
tot besluit.
Na af.oop: hossen vcor de spijsvertering.
Wij vernemen, dat hot Leger de-S Heils,
hetwelk telkens weer met iet3 nieuws aan
komt, nu een groep West-Indische zangers
naar Nederland brengt-, die vau 4 tot 17
j November een rondreis door ons land maken,
i en o.a. alhier op Maandag 14 November
in een bijeenkomst in de Sta&szaal zich
zal doen hooren. Het zal, siaar wordt me
degedeeld, der moeite waard zijn, naar deze
zwarte Heilssoldaten te luisteren, die, wat
hun zang betreft, min of meer doen denken
aan de Jubilee-Singers, "die ruim een kwart
eeuw geleden door ons land reisden.
De liederen wijzen op den eigenaardi-
gen gedachtengang der negers. Deze ge-
dachtengang i6, ook waar het de hocgere
dingen betreft, omtrent het geloofsleven,
na'ief. Ten minste hun wijize van uitdrukken
is bijna kinderlijk to noemen. Ea is dat niet
meest natuurlijke? De zwarte zangers staan
onder de muzikale leiding van een zwarten
Heilsofficier, terwjjl hun bijeenkomst geleid
wordt door luitenant-kolonel Fc east ra»
j Voorzitter van een der afdeelingen van
het- Nederl. Natuur- en Geneesk. Congres,
dat in do Paaschweek van 1923 te Maasr
tricht zal plaats hebben, is prof. dr. L. van
Itallie, alhier.
In do volgens art. 8 der statuten ge
houden ledenvergadering der Vereeniging
„Vakschool voc-r Meisjes voor Leiden en
Omstreken", Huishoud- en Industrieschool,
j Heerengracht 24, deelde de voorzitster in
I do eerste plaats mee, dat met den aanvang
I van den nieuwen cursus hetaantal leer-
j 1 in gen opnieuw flink is toegenomen; cok
do leerlingen, die vroeger het herhalings-
j onderwijs volgden, maar docr de invoering
van de nieuwe Lager-Onderwijswet, thans
bij het vervolgonderwijs, van het onder-
I richt in koken, huishoudkunde en behan
deling dor wasch verstoken zouden zijn,
kunnen hier een püaats vinden, en verscha
lende z\jn reeds met de lesson begonnen.
Hoe grooter het aantal leerlingen wordt,
des te meer doet heb gebrek aan ruimte
zich gevoelen; de school wordt te kleine
De begrooting voor het volgende jaar
werd toegelicht. Aan de beurt van aftre
ding als bestuurslid waren mevr. Tuyoboll
Kern, mevr. KluyverHonigh on mej. C.
B. Renaud; de laatste had te kennen ge
geven, dat zij zich niet meer herkiesbaar
stelde. Het bestuur vernam dit met groot
leedwezen; de Voorzitster herdacht met
groote dankbaarheid, wat mej. Renaud, te
midden van haar zoo drukken werkkring
steeds voor de Vakschool heefc gedaan, en
hoe resds van de oprichting ?>C haar advie
zen steeds zoo bijzonder door het Bestuur
werden gewaardeerd. De beide andere af
tredenden werden herkozen.
Op 26 dezer zal de impressaric
-Tozini, die hier mot zijn twee voorstellingen
in de Stadszaal reeds een reputatie verwierf,
wederom in deze zaal een voor3te!Ung ge
ven. Bedoeling is 25"pCt. der netto-opbrengst
to schenken ter bestrijding der tuberc-uloseu
Het zal worden een groote populaire voor
stelling, waaraan verscheidene prima-krach
ten zulien deelnemen.
Wat de muziek, op den jongsten Zon
dagavond betrof, had er blijkt ons, dat de
storm hier do hoofdschuldige is geweest.
Op het laatste oogenblik moesten vjjf plaats
vervangers worden gevonden ea dat gaat
niet ongestraft.
Het bestuur dor afdeeling Leiden Aan
het Nod. R.-K. ui sves tings-Comité meldt
ons
De trein, die 12 November uit Woencu in
ons land zou arriveeren, zal eerst 26 Novem
ber aankomen en woder 1 December vertrek
ken. Pleegouders, die met dezen brein kinde
ren wensohen te laten vertrekken, gelieven
dit vóór 27 November op te geven Visch-
markt 2. Half Deoember wordt er weder een
Hongaaivsclie trein in ons land verwacht. Zij,
die een kleine wensehen op te nemen, ge
lieven dit vóór 20 November aan hetzelfde
adres op te geven.
Gisternaraiddag is de door de ge
meente uit Duitschland aangekochte en al
reeds veel besproken auto-spuit per spoor
gearriveerd en vanaf het station Holl. Spocr
voorlocpig naar de bewaarplaats der stoom
spuiten vervoerd, waarb\j zij veel bekijks
held. Het is een zeer mooi afgewerkt rij
tuig van den omvang van een forschen
motorwagen.
Hedennamiddag worden we uitgenoodigd
de nieuwe spuit te bozichtigoiv .Wij ko
men daarop morgen terugi,
Door den onverwachlen snoeuw- en
hagelval waren de straten, en singels yan
morgen bijna niet begaanbaar en bet ver
keer te voet en per as ondervond heel'
wat last en vertraging. De gemeentelijko
Reinigingsdienst werd ook docr dezen ha
gelval verrast en was vanmorgen niet da
delijk gereed de straatreiniging intensief
ter hand te nemen. Tegen den middag werd
daarmede echter aangevangen en wij ho
pen, dat vanavond de straten weer behoor
lijk begaanbaar zullen zijn, wanneer al
thans do hagelbuien niet terug komen, waar
op wij nog niet gerust zijn. Heb weer is
wel wispelturig in de laatste dagen! Nu
voorspelt men ons weer spoedig vorst!
Gisteren passeerde de 19-jarige G. P.,
van hier, het Rapenburg, toen zijn hoofd
deksel door den wind werd gegrepen en
in het water woei. P. begaf zich naar
den waterkant en boog zich voorover om
zijn hoofddeksel te grijpen. Hij verloor daar
door het evenwicht en geraakte zelf ook in
de gracht» Met de hulp van een politieagent
werd hij weder op den wal gebracht Let
sel had hij gelukkig niet gekregen.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
Haarlemsch Tocnesl.
„De Fabrieksbaas", tooncelspel
ia vier bedrijven door Jones.
Voor onze nestor dei- toonoelspelors, Louis
Bouwmeester, <Lie blijkbaar de eeuwige jeugd
geniet, een lournée door Amerika gaat maken,
noemt liij afscheid van Nederland in een van
zijn van ouds bekende creaties, dus in een echt
sp&ölstuk, zooals Jones', overigens voor on zo
tijdon verouderd, werk Irote dezo veroudering
nog altijd is, wanneer en dit is een con
ditio sine qua non een „ras"-spelor den
Cyrus Blinkarn do noodiige levenssappen geeft.
Belangstelling was er gelukkig te over, de
schouwburg was prachtig bezet; zondert men
do loges uit, bijkans uitverkocht. We zeggen
gelukkig, omdat Bouwmeester in volle kracht
te zien een gang naar den schouwburg over
waard is. Met applaus bij zijn eerste optreden
direct begroot, had het slot, toen hem een bou
quet werd overhandigd, weer oenigszins allures
van een ovatie, 't Is inderdaad merkwaardig,
hoo iemand van zijn leeftijd blijkbaar mot het
meeste gemak zoo do sentimenten nog be-
heersoht over het voetlicht kan brengen, dal
loeft, dat is oen geheel opgaan in dengene, wion
rnon heeft uit te boeldeu Jammer, dat het ge
heugen don grooton speler wat in den steek
laat. zoadat de souffleur hoorbaar te hulp
moet komen. Ook voor vele anderen gold dit
laatste. En nog meer jammer is, dat, evenals
reeds eonige malen vroeger, ook thans Bouw
meester wederom speelt in een mijieu, waarin
hij niet thuis hoort, waarin hij zoo domineert,
dat de rost eenvoudig wegvalt Het zijn vrij
wel zonder uitzondering spelers cn speelsters
van hot dorde plan of op hun retour, duo hun
medewerking, verleoaen. Daarbij valt van on-
kolen nog wat te waardeeren, b.v. de Ghantler
van Cor Smits, die echter zijn stem kwijt is,
do dochter Mary van Mary Boekman, die af
en toe goode momenten had, terwijl oen enkele
andere meeviel, als b.v. Jesse van Karei
S too te, maar overigens
Rafaol Bouwmeester wandelde of liever
zwaaide nog cvc.n over hot tooneel als Danks;
waarom hem geen betore rol was toebedeeld?
Eet ontwerp-Vlootwet.
Over het wetsontwerp regelende de sterk
te cn samenstelling der zeemacht en aan
leg van steunpunten en versterkingen in
Ned.-Indië heeft de eerste af deeling van
den Raad van Defensie advies uitgebracht.
Gelet op den toestand, waarin de weer
macht thans verkeert, betuigt de eerste af-
deeling van den Raad van Defensie haar
volle instemming met het door de Regee
ring uitgedrukte voornemen, de zeemacht
to versterken, in het bijzonder met het oog
op de verdediging van Ncd.-Indië.
Zij acht het volvoeren der plannen zooals
deze uitgedrukt zijn in het ontwerp-Vloot
wet, noodzakelijk en dringt ten sterkste
aan op het zoo spoedig mogelijk verwezen
lijken dier voorstellen. Zelfs zou zij het toe
juichen, indien de aanbouw en aanschaffing
van materiaal, zooals deze voorgesteld wor
den in het schema van aanbouw en aanschaf
fing voor de eerstvolgende zes jaren, in een
sneller tempo zouden geschieden dan is
aangegeven.
Do afdeeling is van mcening, dat do
sterkte tbr zeemacht, als voorgesteld, vol
doende is voor de haar toegedachte taak,
doch tevens, dat deze sterkte het uiterste
minimum is, waarmee kan worden volstaan.
De afdeeling vcreenigt zich met de voor
gestelde sterkte en samenstelling der Kon.
Marine voor het tijdperk van zes jaren,
aanvangende met 1 Januari 1922; wegens
het onderhoud, dat de aanwezige pantser-
booten in verband met haar motoren moe
ten ondergaan, waardoor zij periodiek ge-
ruimen tijd aan den dienst onttrokken wor
den meent de afdeeling evenwel, dat, ten
opzichte van het aantal dezer vaartuigen,
dat na zes jaren beschikbaar moet zijn,
niet aan de minimaal te stellen eischen is
voldaan en het gewenscht zou zijn genoemd
aantal pantserbooten uit te breiden tot vijf.
"Waf de keus der in Ned. Indië in te rich
ten steunpunten aangaat, betuigt de af
deeling haar ingenomenheid met de door do
Regeering in dezen genomen beslissing.
De afdeeling acht de uitwerking der per
son eel-organisatie logisch, doch zij heeft
elke aanduiding gemist betreffende de gees
telijke verzorging van het personeel der
vloot.
Wat het financieele gedeelte van het ont
werp betreft, betuigt de afdeeling haar in
stemming met de gevonden oplossing, in
het bijzonder met de instelling van het
vlootfonds en het vlootbasisfonds.
Ten slotte acht de afdeeling het niet mis
plaatst met een enkel woord te getuigen
van waardeering van den door de ontwer
pers van de vlootplannen verrichten arbeid.
Bomaanslag in Den Haag.
Gisteravond, even voor negenen, had
eca bomaanslag plaats in hot Frankemslag
in Den Haag. Daar woont, op nummer
316, die majoor der velcS-artitliorie H. D.
R. Verspijok, clio dec-1 uitmaakte van den
Krijgsraad, waarvoor Herman Groenon-
daal tereoht stond.
Gelukkig vertoefde acLo familie, die an
ders des avonds in die leamor aan de straat
ait, in de achterkamer en kwam zij met. den
oohrik vrij.
Do bom, waarvan gedeelten zijn gevon
den, was geplaatst in den rooster, enkele
oen timeters boven het trottoir, onder een
zijraam van den erker. De pui werd daar
geheel vernield. Stukken hardsteen van
het kozijn hebben zes, zeven huizen verder
aan den overkant nog ruiten vernield. Veeil
meer schade werd aangericht door den
lu'ohtdruk die, rechts en links van de
straat, van tal van huizen do ramen
indrukte.
In.de voorkamer, dat het dool yan dc-n
aanslag was, is niets heel gebleven. In de
achterkamer bevond zioh eren theeblad, dat
van de tafel word gosling-erd, terwijl stoe
len omver vielen. Do vloer is voor een vrij
groot gedeelte vernield. De fundamenten
liggen bloot. Meubelen, schilderijen, por
selein, aJLes is éón ruïne en do straat was
bezaaid met glasscherven en stukken hout
en steen van de kozijn en en do pui. Ook
bij de naaste buren, de famiHo "Van Gocli,
sleohts door haar voordeur gescheiden
van het raam, waaronder de bom is ge
logd. is vrij belangrijke schado aangerioht.
Zelfs een huis aan d3 overzijde werd een
gat in dan muur geslagen.
De slag was zóó geweldig, dat cieze^ tot
in het Bczuide-nhoutkwartier is gehoord.
Zeer waarschijnlijk is de-ze aanslag ge
pleegd door twee personen. Een onderwij
zeres, die toezicht houdt op het werk van
de ldnderon van kapitein T., eenige huizen
vorder aan de overzijde der straat, heeft
twee individuen gezien, die keken door de
brievenbus van het huis 318, van do fami
lie Van Gooh. Blijkbaar dachten de misda
digers, dat dit do deur was, die bij het
huis T an majoor V. behoorde. Zij heeft on
middellijk aan kapitain T. mededeeling
gedaan van wat zij gezien had en wilde
bij perceel 318 gaan aanbellen, om te waar
schuwen togen de mogelijkheid, dat fret-
sondievon hun ongewensoht bezoek zou
den brengen Die gedachte lag voor de
band, omdat bij majoor V. onlangs een
fiets ia g^estelen. Men bracht' 1 sa-ar van dit
voornomen af met.de opmerking; ,,dat
kunt- u straks r.ag doen, drat gebeurt toch j
meestal 's nachts" en gelukkig Want als
zij aan baar voornomen gevcilg had gege
ven zou zij hot slachtoffer zijn geworden
van cJs-zen aanslag.
Ook oen andere jongedame uit de buurt
bleef door oen toeval, gespaard. Zij wilde
juist do deur uitgaan om een brief te pop-
ten, maar treuzelde even in de gang en
daar klonk reeds de slag.
Do politie en do burgemeester waren
reeds vrij spoedig ter plaatse. De brand
weer had reeds terstond een deel der
stukgeslagen ramen bij buren en over
buren dichtgemaakt.
Of de aanwijzingen omtrent de daders
voldoende zijn om hen op te sporen, ia
niiot te beoosrdeclöii.
Nader meldt men nog, dat, na-dat men
met zoeHioht gezocht had, op straat ge
vonden werd een lont en oan slaghoedje,
waarin zich, volgens de meoning van ma
joor VcFspijok, pikrinezuur meet hebben
bev onden.
Z. IC. H. Prins Hendrik bracht gisteren
ecu bezoek aan do Int Uyg. Tentoonstelling.
Dc Prins was vergezeld'van zijn adjudant,
luit. ter zee von-Muhlen. Hij werd ontvangen
cn rondgeleid door de boeren dr. E. Abraham,
mr. Ph. F alkenburg, D. F. A. van den Berg
cn dr. M. den Hartogk.
-Na des morgens bevestigd te zijn door
ds. Lammerinlc, niet een predikatie over
Gpenb. 2 1, deed Zondagavond ds. Lekker-
kerkor, overgekomen van IJselmuiden, te
Drift bij de Ned.-Herv. Gein. zijn intrede. Als
uitgangspunt werd gekozen 2 Petr. 1 9. Des
morgens werd ds. Lekkerkerkcr toegezongen
Psalm 2o 1 en des avonds de zegenbede uit
Psalm 134 Ondanks liet ongunstige weder
was beide malen de Nieuwe Kerk vol. De9
«vonds was ook de burgemeester tegenwoor
dig.
Boroepcu zijn bij de Ned.-Herv. Gem. te
Amsterdam ds. G. Venema, te Koudum ds.
W. Lodder, te Doorn ds. G. J. Roscam Ab-
bing, to Loosduinen ds. jhr. J. L. A. Mar
lens van Sevenlioven, te Utrecht.
Men meldt uit Amsterdam, dat dr. C. J.
K. van Aalst, president der Nodcrlandsche
Handel-Mij., geheel hersteld is teru\gekeerd
en zijn werkzaamheden heeft hervat.
Bij zijn komst, ten kantore wachtte hem
een verrassing in den vorm van een bloem
stuk, dat hom door de chefs der verschillende
afdeelingen werd aangeboden met een harte
lijke toespraak, waarop do heer Van Aalöt
antwoordde.
Benoemd is tot officier in de orde van
Oranjo Nassau de heer J. Q. Schlencker,
onder-directeur en secretaris van de Twent-
sche Bank te Amsterdam; toegekend de
aan de orde van Oranje-Nassau verbonden
eere-medaille in zilver aan mej. M. C.
Kecris, huishoudster bij den heer P. F.
Bergmans, te Tilburg.
BINNENLAND,
Bomaanslag in Den Haag. De vermoede
lijke dader gearresteerd.
De Raad van Defensie, eerste afdeeling,
bracht advies uit over het ontwerp-Vloot
wet.
BUITENLAND.
Engeland en Frankrijk inzake de door
Frankrijk met Angora gesloten overeen
komst, die dezer van cht is gew-rden.
liet proces-Landru is te Parijs begonnen
Met ingang van 35 November wordt
de generaal-majoör J. J. O. Tonnet eervol
ontheven van zijn functie van inspecteur
der bereden artillerie en benoemd tot in
specteur der artillerie; tevens wordt de ge-
neraal-majoor O. F. Gey van Pittius eervol
ontheven van de functie van inspecteur der
vesting-artillerie en benoemd tot directeur
van het artillerie-materiaal.
De verwachte Duitsche studenten zijn
hier te lande aangekomen cn over de ver
schillende universiteiten en hoogescholeu
verdeeld.
De Minister van Oorlog heeft tot den
commandant van het veldleger, commandan
ten in liniën en stellingen, enz. een brief
gericht van ongeveer den volgenden inhoud
Gelet op de noodzaak, om van den verkor
ten eersten-oefentijd zooveel mogelijk pro
fijt te trekken, acht ik het nondig, de be
staande regelingen, betrekking hebbende op
de verloven aan dienstplichtigen en die op
den vrijen Zaterdagmiddag'te herzien Aan
vankelijk ben ik van meening. dat:
lo. aan de voorgeoefendeu, vier eerste-
oefentijd slechts anderhalve maand be
draagt, alleen uitzonderingsverlof behoort
te worden toegekend2o. aan hen, wier
eerste-oefentijd 5V£ maand bedraagt, be
halve uitzonderingsverlof en ;verlof op ker
kelijke feestdagen éénmaal één werkdag,
hetzij een Zaterdag, hetzij een Maandag of
een dag volgende op een kerkelijken feest
dag kan worden verleend; 3o. aan hen,
wier eerste oefentijd meer dan 5*4 maand
bedraagt, twee achtereenvolgende dagen
per twee maanden of vier achtereenvolgen
de dagen verlof per vier maanden kunnen
worden verleend (bij voorkeur met Paschen
Pinksteren en Kerstmis)in deze verlof
periode moét ten minste één Zondag vallen
De vrije Zaterdagmiddag zou in het al
gemeen dienen te vervallen.
Aan dienstplichtigen, wier gezin niet op
denzelfden dag bereikt zou kunnen worden
bij vertrek na afloop der middagoefening,
zou hiertoe vervroegd vertrek kunnen wor
den toegestaan, indien zij zich overigens
deze gunst waardig betoonen.
Ik verzoek u mij hieromtrent bij geza
menlijk advies van raad te dienen. Even
eens verwacht ik uw advies omtrent de
geldende regeling voor het toekennen van
vrij vervoer (geheel of gedeeltelijk), welke
regeling thans hooge uitgaven veroorzaakt.
(„Hbld.")
De gewone audiëntie van den Minister
van Marine a. i. zal Donderdag a. 3. niet
plaats hebbendie van den Minister van
Koloniën Vrijdag a. s. niet.
Do storm. Volgens mode-
deeling van het Kon. Ned'. Met. Instituut
te De Bildt overtrof de Noordwester storm,
welke Zondagmiddag en Zondagnacht ons
land geteisterd heeft, te De Bildt in hevig
heid dien van 30 September 1911 en ia
sommige opzichten dien van 13 Januari
1916. De duur van de grootste windkracht
was grooter dan in. dit laatste geval. In de
snelheid van zijn ontstaan herinnert deza
storm sterk aan dien van September 1911.
Toen daalde bij het trekken van Ierland
naar ons land in de kern de barometer in
24 uur van ongeveer 70O tot 737 m.M., nu
van 750 tot 733. Uiterst plotseling steeg
de windkracht, na het uitschieten "naar het
Noordwesten. Omstreeks halftwee was het
vrijwel windstil, tien minuten ''oor tweeën
gaf een stoot 28 Meter per seconde, even
later werd herhaaldelijk bijna 30 bereikt.
De gemiddelde windkracht var» twee tot
vier uur was 11 beaufort (orkaankraeht).
De snelheid van twee tot drie gemiddeld
26 Meter per seconde, terwijl hier vroeger
geen hooger uurgemiddelde dan 22 Meter,
is bereikt. (Te Den Helder en Vlissingeh
was vroeger een uurgemidtielde van onge
veer 30 Meter per seconde voorgekomen.)
Reeds na 6 uren was echter de gemid
delde kracht tot 8 godaald, al kwamen er
omstreeks vier uren des nachts nog buien
voor. In 3911 was de grootste gemiddelde
windkracht 11 te Hoek van Holland. 10 të
Den Helder, in 1916 10 te Hoek van Hol
land, Helder en Groningen. Wat daar!
thans is waargenomen, kan nog niet wor
den medegedeeld.
Twee mannen van den bij Zandvoort go-
stranden logger, die nog vermist werden,