D@ Landbouwarbeiderswet.
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 29 September. Tweede Blad. Anno Ï921.
$o. 18887.
UIT DE OMSTREKEN
FEUILLETON
De Man met den Klompvoet
De Minister van. Arbeid heeft bij den Hoo-
gien BoJii van ArbeidJ aanhangig gemankt het
voorontwerp van een Landbiruwaïibeiderswot.
A.an de toelichting wordt het volgende ont
leend
Tc* mot iveering ran do wenschelijkhjeid
van wettelijke regeling en bescherming van
den tandbouwarbeid wijst do Minister op 'Ie
beteokenis, dat hot stellen van bepaalde
(rreoeen aan den fttheidadag heeft voor de
gecstelijk-zedelyko ontwikkeling ook van den
arbeider in dten landbouw, zoodat deze min
der bezwaren op zijn weg vindt bij de ver
vulling van zijn algemeen menschelyke roe
ping voor den gehuwden arbeider sluit dit
medo do mogelijkheid in om het gezinsleven
tob hooger bloei te brengen.
Met de erkenning van die wenschelijkhei-i
van wettelijke voorschriften tot bescherming
dor in den landbouw werkzame arbeiders
gaat de opvatting gepaard, cDat bij het vaat4
stellen van dio voorschriften met den bijzon-
doron aard van den landbouwarbeid rekening
moet worden gehouden.
Dezo opvatting wondt door hom gedeeld-
Ten aanzien van do vraag, in hoeverre or
redenen bestaan om die wettelijke voorsöhrif-
ten minder ingrijpend te doen zijn voor som*
mi ge groepen van in den landbouw werkzame
personen of om deze niet onder dio voor-
öchriiftcn te brengen, wondt in do momorie
van toelichting o.a- het volgende medege
deeld
In de eerste plaats komt naar voren de
positie van hot bediryfaboofd en diens gezin
of, andenw gezegd, de vraag van den ©Bgen of
vrijen axbeitd. Wettelijke regeling van den
arbeidsduur voor dén ondernemer persoonlijk
behoort in oen arbeidswet alleen thuis voor
Zoover zij noodzakelijk is om de bescherming
der arbeidera mogelijk te maken. Dio omstan
digheid, welke in de Arbeidswet 1919 aan
leiding heeft gegeven om die bakkcrapatroons
in hun vrijheid! van arbeiden te beperken,
kïoet zi>ch in den landbouw niet voor en lus
blijft de ondernemer geheel vrij om te wer
ken, wanneer hij wil
Met betrekking tot het gezin van het b©-
drijfaiboofd oneen t de Miinistor het door liem
Bij de béhandéKng der Arbei&wot 1919 inge-
nomon si nulpunt voor 3en llanbouwarbei'di te
öioeten verlate». Hierbij is meer dan in dö in
dustrie de bedrijfsarbeidi samengegroeid met
het gezinsleven en den huiah oude lijken arbeid
Bovenkrflen levert het medewerken van ge
zinsleden hier niet ©en zoodanig middel op
Om aan andere ondernemers een zware con*
current ie aan te d? n als in het industrieële
kleinbedrijf het geval ie. Wel is in dien land
en tuinbouw het gevaar evenzeer aanwezig
als in industrie en handel, dat onverstandige
of behoeftige oudters meer arbeid van hun
nog jonge kinderen vergen dan goed voor
dezen ia Deze overwogingen hebben hem or
too gelcéd de echtgenoot© van het bedlrijfs-
fioofd en zijn kindexen van 16 jaar en ouder
buiten allo wettelijke bepalingen to laten en
inwonende bloed- on aanverwanten tot en
met den derden graad van 18 jaar on ouder
van do bepalingen oentrent arbei'ds- en rust
tijden uit te zondleren-; boven laatstgenoem
de lbefcjjdlsgrons. Toch alcht hij de kans op
ongewenachtc toestanden te gering om ook
daarvoor bedoelde bepalingen van kracht te
verklaren. Afgezien van economische beden
kingen, doen zich belangrijke practische be
zwaren tegen wettelijk© bescherming in
dezen en,gen kring gelden.
Tjn aanzien der dienstboden doet zieh het
aangegevc standpunt in zake het binnon-
dringen in hot gezinsleven evenzeer gelden.
Centrolomaatregelen, verondersteld dat zij
uitvoexfoaar zouden zijn, zouden te diep in
grijpen- Een vergelijking van het inwonen!
dienstpersoneel in een gewone huishouding
geeft echter verschillen te zien, welke nader
bohooren te wondén beschouwd-
Er moet in do eerste plaats onderscheid
.wélden gemaakt tusschen het werk van het
vrouwelijke en dat van het manilijk© inwo-
nondé dienstpersoneel in het landbouwbe-
tïryf.
Hét ligt in de lijn van hot in dé Arbeids
wet 1919 aangenomen beginsel om do werk
zaamheden van vrouwelijke dienstboden,
wanneer zij dat gemengd karakter dragen,
niet als landbouwarbeider in den zin der wet
te beschouwen. Evenals voor do kinderen van
het bedlrijfahoofd geldt deze uitzonderings
bepaling alleen voor personen van 16 jaaT of
ouder.
Ten aanzien van de inwonende knechts
meest echter naar een andere regeling wor
den gezocht.
De Minister acht een alleszins bruikbare
regeling mogelijk op den grondslag eener ge
middelde nachtrust van negen uren. Wordt
daarbij vrijheid gegeven in de drukke peri
ode met een uur minder te volstaan, dan kan
hiervoor oen vergoeding worden gevonden in
een overeenkomstige verlenging op een tijd,
wanneer de omvang der werkzaamheden ge
ringer 19-
Hoewel ïn laatstgenoemden tijd, de rust-
po ozon op vele boerderijen dikwijls langer
dan tien uren zijn, vindt do Minister geen
aanleiding om ook deze in het ontwerp vast
te leggen.
Do Minister is van oordeel, dat, voor zoover
het mannen betroft, op den grondslag van 5-1
uren per kalendorweok een goede regeling
van dien arbeidsduur voor de vorsobillenie
deelden van het jaar kan worden gebroffen
daarvan is dan ook in hot ontwerp uitge
gaan.
Hij racent, dat, waar het dé eerste wette
lijke regeling op dit gebied geldt, het niet
wcnscholjjk en, in verhand met den reeds be
sproken aard van den landbouwarbei'd, niet
noodzakelijk is, in het algemeen sterker in te
grrijpen.
Als maximum-duur van don dagelijkscben
werktijd wordt gedacht aan zeven, acht, ne
gen o<f tien uren. Het zal deze regeling over
het geheel zeer ten goede komen, dat elk
jaacr met voorlichting van oommissies uit
de belanghebbenden wo.rdlfc vastgesteld voor
welke deelen van het jaar de genoemde
werktijden zullen géiden, zoodat met de bij-
zondore behoeften van de vorsoliiilcnjdo typen
van bedrijven en van de versdhiillen'dlo stre
ken kan worden gerekend.
Hot ontwerp laat hot bedrijfskoofd de ge
legenheid, om de uren, waarop gewerkt zal
worden, naar cd gen inzicht te bepalen.
Voor een goéden gang van zaken in het
bedrijf kan er veel van afhamgon, dat dé mo
gelijkheid, om, met overschrijding van den
toogestanen werktijd1, -dergelijke werkzaamhe
den te verrichten, wordt geopend-
Het kwam den Minister daarom wensohe*
lijk voor in dit ontwerp een eenvoudige rege
ling op to nemen, welke bij ©en minimum van
omslag voldoen don waarborg voor een rich-
tige naleving biedt- Uitgegaan is van do ge
dachte, dat aan elk landSbouwbedrijf in dien
drukken tijd zonder een voorafgaand© aan
vrage de gedegenheid moot worden gegeven,
om den werktijd voor mannen, met in-acht
neming ran een bepaalde grens, te verlen
gen. De Minister meent die grens bij twee
uren por dag te moeiten bepalen, hetgeen
hem, naast de vrijheid!, welke hij den werk
gever wil laten tot het verdeelen der werk
tijden van een kalendorwcek over do werk
dagen (art. 19), alleszins voldoende voor
komt. Het aantal dagen, waarop deze verlen
ging van werktijd ten hoogste zal mogen
wotfdén toegepast, stolt het ontwerp, in ver
band met den omvang van de drukke periode
in het bedrijf op 42. Ten ©inde het misbrui
ken van do bevoegdheid, verleend bij art. 18,
4e lid", te voorkomen, wordt het hoofd der
onderneming de verplichting opgelegd, iedere
gebruikmaking te vermelden op een door hem
onderteekendé lijst, en Jriorvan aan het eind
van iedero week, waarin een dergelijke ver
melding plaats vond, kennis te geven aan
bet orgaan of den persoon, welke daarvoor
is aangewezen. Als regel zal dit zijn de plaat
selijke commissie, aan welke bij de uitvoe
ring der wet een belangrijke plaats is toe
gedacht, ein waarvoor in een ander gedeelte
dör memorie de noodige mededeelingen voor
komen. Naast dé drie genoemde uitzonderin
gen op de voorschriften betreffend© den ar-
beidöduur, moet er oen van geheel andere
strekking worden geplaatst. Deze heeft be
trekking op soorten van landbouwarbeid,
welke veel overeenkomst vertoonen met den
arbeid in de fabrieken.
TerwijL het ontwerp in het algemeen geen
onderscheid maakt tusschen den werktijd'
van vrouwelijke en manlijke arbeiders, bevat
hot een paar uitzonderingsbepalingen, die
vooral zijn te bezien uit het gezichtspunt van
do verzorging der huishouding en derhalve
inzonderheid op den arbeid van gehuwde
vrouwelijke arbeiders betrekking hebben. In
dé eerste plaats beperkt artikel 15 den ar
beidsduur voor deze categorie tot ten hoog
ste acht uren per dag.
Ook ligt hot in de bedoeling by den uit
te vaardigen alg- maatregel van bestuur voor
de ongehuwde vrouwelijke arbeiders, die een
huishouding te verzorgen hebben, den Land-
bouwarbedd in loondienst op Zaterdagmiddag
uit te sluitem
Verder stolt het ontwerp in art. 5 het ab
solute verbod van 1 andbouwarbeild voor vrou
welijke arbeiders binnen 8 weken na haar
bevalling.
Een andere groep, die een afwijkende re ge-
Li ng behoeft, wordlt gevormd door de jeug
dig personon, waarvoor het ontwerp als
grens naar boven den 18-jarigon leeftijd stelt.
Voor leerplichtige kinderen acht de Minis
ter het noodig den loonarbeid geheet uit te
Sluiten.
Het verrichten van allerlei lichte bezig
heden, die de kindoren in hun onmiddellijke
omgeving vinden en soms half spelend doen,
wordt door het ontwerp aanvaard) in dien
zin, diat kinderen van 10 jaar of ouder buiten
don schooltijd en tusschen 8 uren voocimid'-
dags en 6 uren namiddags gedurende ten
hoogste 4 uren per dag lichte werkzaamheden
in het bedrijf der oudera mogen verrichten.
Wat den jeugdigen personen aangaat, komt
het er in de eerste plaats op aan, hun in de
jaren-, volgend op den Leerplichtigen leeftijd,
oen behoorlijke nachtrust te verzekeren, wan
neer zij meer krachtsinspanning vorderend
werk verrichten. Daartoe wordt in het ont
werp de landlbouwanbeiid van jeugdige per
sonen beneden de 16 jaar voor het begin en
het eindte gebemdon aan bepaalde regels
een voorschrift, waarvan de naleving door tfe
gemaldkelijko control© zeer goed verzekerd
is. Genoemde leeftijdsgrens is in artikel 13
vastgesteld: voor den airbeidi van allé jeug
dige personen en in artikel 1 a'Ls het edude
van de wettelijke bemoeiingen ten aanzien
dor kinderen van het hoofd of den bestuurder
cener landbouwonderneming.
Met betrekking tot den Zondag houdt liet
ontwerp zich in art. 12 aan den byna zonder
uitzondering dsoor de landbouwende bevolking
gevolgden regel, wanneer het allen loonar
beid op Zondag verbiedt met dé mogelijkheid
om bij algemeenon maatregel van bestuur
uitzondennjgen te maken voor de noodwen
dig eiken dag te verrichten werkzaamheden,
alsmede voor die gevallen, waarin het tot
den volgenden dag uitstellen van bepaalde
werkzaamheden eenig product belangrijk in
waarde aoiu vcrmin'deren of verloren doen
gaan. Wel is dé gehechtheid aan dé Zondags
rust by dé overwegende meerderheid der
landbouwende bevolking zoo groot, dat zij
ter wiil'lé van het laatste niet licht tot Zon-
daigsarbeid) Overgaat, doch dit mocht geen
reden zijn, om in hot wetsontwerp niet met
de mogelijkheid ervan in dringende omstan
digheden te rekenen.
Minder eenvoudig is de kwestie van don
vrijen Zaterdatgtmddld'ag.
Op grond' van verschillende overwogin gen
heeft dé Minister alleen den vrijen Zatordag-
midldag voor do gehuwde vrouw in hot ont
werp vastgelegd, terwijl hy van de mogelijk
heid', om déze bij aligemeenen maatregel van
bestuur krachtens art- 16 aan andere grbe-
pon van arbeiders deelachtig te deen worden,
gebruik denkt te maken voor dé ongehuwde
vrouwelijke arbeiders, die een huishouding
te verzorgen hebben-
Het ligt in het votefrnemen, in 'dén alge-
mee rten maatregel van bestuur ter uitvoering
van art. 17 ccn bepaling op te nemen, krach
tens welke by werkzaamheden in het open
veld onder ongunstige weersgesteldheid' met
toestemming dor arbeiders door den werkge
ver van het wetsvoorschrift omtrent dé rust
tijden afgeweken zal kunnen worden.
Eindelijk moge in verband met de zich
enel uitbreidende olectrificatde van het plat
teland gewezen worden op de wensoholijk-
heid van bepalingen tot bet tegengaan van
ongevallen en het veroorzaken van brand
docnr eloctrlsohe geleidingen en werktuigen.
Naast het streven om ongevallen te voor
komen staat dat tot het verbeteren van hulp
bij ongevallen.
De Minister acht het het meest 'doelmatig
bij uitvoering der wet gebruik tc maken van
de bestaandie organisatie der Arbeidsinspec
tie, welke het aangewezen liohaam is om
als bij uitstek deskundige te worden belust
met de maatregelen ter voorkoming van on
gevallen en de behartiging dér hygiënische
belangen bovendien kan zij in staat worden
geacht tot een onbekrompen oordéel over de
belangen van arbeiders en landbouwers in
onderlinge verhouding en in verband met het
algemeen belang.
In het toekennen van medezeggenschap
aan belanghobbendten meent hij zoo -ver mo
gelijk te moeten gaan. Deze medewerking
van vertegenwoordigers van werkgevers en
werknemers bij de uitvoering der wet betreft
tweeërlei, namelijk die in gewestelijke en in
plaatselijke commissies.
Als voorzitter der gewestelijke commissies
zullen ambtenaren der Arbeidsinspectie wor
den benoemdvoor de voorzittors der plaat
selijke commissies geldt do edoch, dat zij bui
ten het landbouwbedrijf zullen staan.
De plaatselijke oommissie zal de Arbeids
inspectie en de gewestelijke commissies kun
nen voorlichten omtrent plaatselijke gébrui
ken en toestanden, waarbij vooral in cBe eer
ste periode na die invoering van de wet hare
medewerking voor het betrokken districts
hoofd: der A rbeidsi n speet io van veel beteeke-
iiis kan zijn.
HAARLEMMERMEER. Naar wij ver
nemen, is de 78-jarige wed. C., die eenige
dagen geleden op den Aalsmeerderdijk
door een boerenwagen werd aangereden,
gisteren aan de gevolgen overleden.
Te Vijfhuizen alhier doet zich de be
smettelijke ziekte diphtheritis voor.
Het woeste rijden met auto's en motor
rijden in de kommen der dorpen alhier,
heeft in de laatste dagen weer heel wat on
aangenaamheden veroorzaakt. Een der be
stuurders reed met een snelheid van meer
dan 50 Kilomèter, hetgeen groot gevaar op
leverde voor de kinderen, die zich op den
weg bevonden en verschrikt allo kanten
heenholden. Do dorpen zijn vaak uren
achtereen in één stofwok gehuld. Ook tegen
het woeste rijden met vrachtauto's hoogst
noodzakelijk.
HILLEGOM. Door do ledenvergade
ring van het Nutsdepartement is besloten
gezien een nadeelig saldo over het alge-
loopen jaar en het benoodigde bedrag
voor vier lezingen in dezen winter de con
tributie met 50% te verhoogen. Een avond
zal een meer gezellig karakter dragen. Er
bleek tot heden geen afdoende oplossing
gevonden te zijn om de Fröbelschool voor
opheffing te behoeden. De verdubbeling
der bijdragen van ingezetenen was lang
niet voldoende om de kosten te dekken.
Besloten werd het schoolgeld te verhoogen
en nog eens aan het gemeentebestuur te
schrijven. Het viel te zwaar om nu al tot
opheffing der school to besluiten. Er is
weer hoop.
Do ringrijderij per rijwiel en hard
draverij zijn gisteren, onder begunstiging
van prachtig weer, uitstekend' geslaagd,
's Morgens was er al veel publiek en des
middags kwamen- er nog honderden bij;
ook van elders. Onder de ringrijders wa
ren er verscheidene heel aardig gekostu
meerd1; andere paren hadden hun rijwie
len met bloemen en groen smaakvol ver
sierd. De uitslag was, voor het fraaiste
geheel. 1ste prijs mej. M. Jonkman en de
heer J. Rasman; 2d© prijs mej. Asp er en
de heer L. Kraak; voor het ringsteken:
ste prijzen mej. M. v. d. Werff en do heer
D. Koper 2de prijzen mej. B. Kroon en
do heer Ab. van Zanten.
In den middag namen 12 paarcfen aan(
de draverij deel Hiervan was de uitslag:
1st© prijs f200, Clémenoe, van D. do
Vlieger, te Haarlemmermeer; 2de pnjs
Doorlooper, van denzelfde3d© prijs f 50,;
Karei de Groote, van Stal Leiduin té
Vogelenzang4de prijs f 30, verdeeld ovefl
Harold, Aura en Emanuellsto troost
prijs f75, Fini, van J. Royé, te Amster
dam, en 2de troostprijs f25, Ivan le Cos,-
van stal Leiduin, to Vogelenzang.
HOOFDDORP. Donderdag zal hier
de eerste-steen-legging plaats hebben van:
de woningbouwvereniging ,,St. Anthonius
van Padua".
Thans zijn nagenoeg alle schippers,-
die met hun vaartuigen nabij Hoofddorp
waren bijeengekomen, om het vervoerbe-
richt af te wachten, naar do landbouwers
vertrokken om de gerooide bieten af te la
den en naar de fabriek te vervoeren. Als
het nog enkele weken zulk prachtig weer
blijft, zal de bietencampagne dit jaar vroeg
haar beslag krijgen.
KATWIJK-AAN-ZEE. Van de haring*
visscherij kwamen Woensdag te Ilmuiden'
binnen de loggers KW 105 met f 304 en'
KW 129 met f 255 besomming.
Aan den afslag kwamen 206 kantjes
volle haring, 24 maatjesharing, 32 ijle ha-»
ring, 13 makreel, en 80 steurharing. Hier
voor besteedde men de volgende prijzen:
volle haring f 17,70; volle haring (kuitziek)
f 15,90; maatjesharing f 19,10; ijle haring
f 17,25 tot f 18,10; steurharing (kuitziek)
12,75 tot f 12,70; makreel f 16 tot 15.
De heer C. Schaap, vader van het
gasthuis voor oude mannen en vrouwen,
heeft als zoodanig bedankt. Zijn opvolger
zal zijn de heer K. van der Boon.
Door het droge weer zijn enkelo stra-
ten op die plaatsen, waar het verkeer zich
voornamelijk concentreert, geheel stukge
reden.
De aannemer, de heer C. Kruyt, zal
een tweetal landhuisjes doen bouwen bij
het kruispunt CantinewegNieuwe Zeeweg
LEIDERDORP. Ds. G. A. den Hertog
te Kethel, heeft voor" het beroep bij de
Ned.-Herv. Gem. alhier, bedankt.
LlSSE. Bij het gehouden toelatings
examen aan d'e Rijksbloembollenschool al*
hier zijn geslaagd: 1. A. H. Bergman, te
Sassenkeim; 2. L. P. Bouwmeester, te
Noordwijkerhout3. P. Ji M. Goeman?,;
"to Hillegom4. A. W. Jonkheer, te Hil-
legom5. G. H. Pijnacker, te Llsse, en|
3 H. M. Ruijsenaars, te Heemstede. Af
gewezen: één candddaat. Nos. 1, 2, 3, 4 en
5 slaagden tevens voor Engelsch; Nos. l*
3, 4 en 5 mede voor Duitech.
Verder slaagde als toehoorder: J.
van dér Horst, te Sassenheim.
Voor de toelating tot de Engelsche les
sen in de 2de klasse slaagde K. Bakker,:
te Voorschoten.
Na gehouden lier-examen werden tot
de tweede klasse bevorderd: O. Valken
ring, te Limmen; R. J. Veldhuijzen van
Zanten, te Hillegom (tevens v. Duitsch),
en C. van Zij verden, te Overveenen voor
de Russische lessen nog Chr. Verdegaal,-
te Sassenheim.
Dinsdagmiddag geraakte een 7-jarig
dochtertje van den arbeider B. in de
Rooversbroek, nabij de klapbrug, te water,
waaruit het kind levenloos werd opge
haald.
NOORDWIJKERHOUT. Een aantal
Hongaarsche kinderen, dat hier nog ver
toefde, keerde heden naar hun vaderland
terug.
SASSENHEIM. De heer W. Warnaar,-
alhier, is benoemd tot plaatsvervangend
lid van den Hoogen Raad van Arbeid van
17 September 1921 tot en met 25 Novem
ber 1924.
Burgerlijke Stand. Omstreken. 1
VALKENBURG. Geboren: Johanna",-
dochter van C. Rhijnsburger en A. Klomp.
GehuwdJ. M. de Ruyter 26 j. te Voor
schoten, met M. Peet, 24 j., alhier.
door DOUGLAS VALENTINE
GcautoriseeTcïo vertaling van W. E. P.
(Nadruk verboden)).
22)
En hij draaide zich om en wandelde dé
kamer uit, die dour sluitend met vrij wat
deer kraoht dan noodig was.
Klompvoet zuchtte.
„Aoh, die jeugd, die jeugd!" riep hij.
uit, „dezelfde onstuimige jeugd, die in de
zen tijd bezig is voor DuitsoMand een we
reldrijk te verevoren te madden van do vol-
kea'on, die onder de wapenen zijn. Een
prachtig ras, een ras van reuzen, onze
Duitsohe jeugd. Herr Doktor de voor
naamste veer van onze groote Duitsohe
machine zooala zij ondervinden die deze
machine weerstaan. Een glas wijn?"
De woorden en handelwijze van dezen
man beduidden niet veel goeds voor mij,
dat voeVlo ik. Ik had oneindig liever hef
tige taal en open dreigementen gehad dan
de valsoho bedreiging die onder al deze
vriendelijkheid verborgen lag.
„Rookt u?" vroeg Klompvoet. „Neen!"
Hij hield zijn hand op, om mij tegen te
houden, toen ik hem mijn sigarettenkoker
toestak. „Ik zal u een sigaar geven niet
een van onze Duitsohe Hamburgers, maar
een fijne Havanna-sigaar, dio ik van een
lid van den Engelsch en Raad van State
gekregen heb. U kijkt mo verbaasd aanl
Aillal Ik herbaal: een lid van den En gel-
echon Raad! van State gaf die aan mij, den
Boche, don barbaar, den Mof! Niets bij
zonders voor dein ouden doctor l „Der
Stelzo" mag dan mank zijn, Klompvoet
mag te oud zijn voor zijn werk, maar als
hij reist, reist hij „en mission", reist hij
„en prince", ala een welgesteld man, een
man van weelde. Niemand is te hoog om
hem eer te bewijzen om te luisteren naar
rijn inzichten omtrent het arme mislead©
Dudtschland hot land van denkers dat in
slavernij is verkocht aan de militairisten 1
Bah! Dde gekken!"
Hij snauwde venijnig. Dezo man begon
mij belang in te boezemen. De snello over
gang van zijn stemmingen boeide mijnu
eens was hij de vriendelijke denker dan
de Teutoonsohe bluffer, dan weer de ver
persoonlijkte Mof. Toen hij de kamer
doorhinkbe, om zijn sigarenkoker van den
schoorsteenmantel to halen, nam ik hem
eens op. Hij was een enorme kerel, niet
zoozeer door zijn lengt o, die beneden het
middelmatige was, als door zijn geweldigen
omvang. De breedte van zijn schouders was
buitengewoon, en hoewel zijn dikko buik
en de witte pafforighoid van zijn gezicht
getuigden van een zittend leven, was hij
toch blijkbaar een man van ongewtme
kracht. Zijn armen vooral waren niet in
overeenstemming met zijn gestalte, on wa
ren zóó lang, dat zijn handen, wanneer hij
rechtop stond, langs zijn zijden neerhingen
als cb pooten van een reuzenaap. Alles
bij elkaa/r genomen, was er bepaald iets
aapachtigs in zijn verschijning zijn
stompe neus miet de harige, wijdopen-
staande neusgaten, en do behaardheid van
den man, zijn borsteligo wenkbrauwen, do
plukjes zwart haar op zijn kaakbeenderen
en op den rug van zijn groote, spade-vor-
migö handen. En in zijn oogen die donker
beneden die ruige wenkbrauwen lagen,
lag oen uitdrukking, die sprak van aan
vallen van aap-aohtige woede, onbereken
baar en woest-.
Hij gaf mij een sigaar, die zocals hij ge
zegd had, uitstekend was, en begon, na
een teug wijn genomen te hebben, te spre
ken.
„Ik ben een eenvoudig man, Herr Dok
tor", zei hij, „en ik houd van eenvoudige
taal. Daarom zal ik ook heed eenvoudig
met u spreken. Toen het bleek dat de per
soon dien ik nu niet verder behoef te noe
men, zóér "wenschrbe, dait een zekere brief
teruggevonden word, verwachtte ik nar
tuurlijk, dat ik, die een onovertroffen
meester ben in dergelijke zaken, in het
bijzonder, waar het die van den persoon
in kwestie betreft belast zou worden
met de opdracht. Ik was het, die dis be
werker van den diefstal in een Engelsch
interneeringskamp ontdekte; ik was bet,
die hem overhaalde onze voorwaarden in
to willigenik was het, die ten slotto de
plaats aanwees, waar het document vér-
borgen moest worden, dit alles, let
wel, zonder con voet in Engeland to zetten".
Mijn gedachten vlogen terug naar de drie
stukjes papier in hun linnen omhulsel, het
doorgescheurde vignet, het groote, spich
tige, rechtopstaande schrift. Ik had die
hand moeten herkennen. Ik had die dik
wijls genoeg gezien op sommige portret
ten, die een eereplaats innamen in clo
huiskamer bij Consistonialrat votn May-
burg in Bonn.
„Ik had dus de eerslo rechten", vervolg
de Klompvoet, „om belast te wordon met
do belangrijke taak, om liet document te
gaan halen en het. aan den schrijver terug
té geven. Maar mijnheer bad baast mijn
beer is altijd haastig gebakerd; bij kon
met wachten tot dio oud© trekschuit van
een Klompvoet zijn plannen klaar bad, om
in Engeland te komen, zich van bet docu
ment meester te maken en weer uit het
land te komen. Dus werd Bernstorff in den
arm genomen, het hoofd van een gezant
schap, dat den Duitscben geheimen dienst
tot een aanfluiting voor de heele wereld
heeft gemaakt., een gezant, die zich zijn
particuliere papderen door een- gewonen
zakkenrollen in do ondergrondséhen spoor
weg liet ontfutselen, cn gek genoeg was
om de meest waardevolle documenten door
een ©zal van een militairen attaché naar
huis te laten brengen, die aioh den boelen
boel Het afnemen door zoo'n verwensebten
Engedsohan douanebeambte in Falmouth
Dat was dé man, dio raij moest vervangen
„Bornatorf weid dus verzocht een van
zijn vertrouwde dienaren naar Engeland te
zenden mot allo mogelijke voorzorgen, om
mijn werk te doen. U wordt gekozen en ik
maak u mijn compliment, dat u uw op
dracht vervulde op een wijze, die geheel
niet lijkt op de gowone manier van han
delen van de boden van dien mijnheer.
„Maar, mijn waarde Doktor, vul uw
glas nog eens. Die sigaar is goed, is het
niet? Ik daoht, clat u wel van een goede
sigaar zoudt houden Zooals ik al zei-
de, u werdt van het begin af gehandicapt.
Toen u do plaats bereikte, die in uw in
structies aangegeven was, vondt u slechts
het halve document. De sluwe dief had het
in tweeën gesneden, om zioh van het geld
te verzekeren vóór liij rich van de goede
ren ontdeed. Zij wisten natuurlijk niet, dat
Klompvoet, de oude trekschuit, die te oud
is voor zijn werk, van dit alles op de
hoogte was en rijn plannen dienovereen
komstig had gemaakt. Maar ten slotte
moesten ze mij toch laten halen. „Die-
beste Klompvoet", „ouwe kerel",
„sluwe oude vos^ en hoe zij me al mee»r
noemden zou naar Engeland oversteken
en de tweed© helft bemachtigen, terwijl
graaf Bexnstorff's aardige jonge man uiit
Amerika te Rotterdam zou wachten, totdat
Herr Dr. Grundt zou aankomen en hem
de andore helft zou geven.
„Miaar graaf Bernstorff's jonge man doet
niets van d'at alles. Hij wil niets te ma
ken bobben met den „ouden vos". Hij
waolit niet op beun. Hij gaat met onge
wone vastberadenheid te werk met een
Engelsohman, die zich in zijn aken mengt
- zijn lot moge oen los zijn voor allen,
die rich met andermans zaken bemoeien
en gaat er van door naar DuitsoMand, den
armen, ouden Klompvoet in den steek la
tende. U zult mij toegeven, Herr Doktor,
dat ik hard behandeld ben, zoowel door u
zélf als door een andoren persoon 1"
Mijn koel was droog van angst. Wat
meende do roan met clio bedakte toespelin
gen op „allen, die zich met andermans za
ken bemoeien"?"
Ik schraapt© mijn keel om tc spreken.
Klompvoet stak zijn groote hand afwe
rend op.
„Geon uitleggingen, alstublieft, Herr
Doktor (zijn toon was volmaakt onversohil-
lig en vriendelijk), laat mij uitspreken.:
Toon ik bemerkte, dat u Rotterdam ver
laten had, tusschen twee haakjes, u
moet mij toestaan u te feliciteeren met
de merkwaardige vindingrijkheid, die
ten toon spreidde bij het verlaten van
Frau Schratt's gastvrij huis toen ik dus
bemerkte, diat u weg was, ging ik zitten
nadenken. (Wordt vervolgd).
