o, 18865.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 3 September.
(u buitenl. weekoverzicht.
Merkwaardige en belangrijke reizen
OIT DE OMSTREKEN
Duitsohland werd na de revolutie ran
jfovember 1918 een republiek.
Maar al vrij spoedig durfid'o de
reactie vrij brutaal het hoofd op te
stoken. He Duitsoh-nationalen, de jonkers
cQ militairen van top tot teen volgens het
oude regiem, gaven op steeds openlijker
^jzo uiting aan hun afkeor van den
nieuwen regteetringtfve>rn\, zoowel in jhun
pers als op vergaderingen etc. Weliswaar
mislukte do Kapp-revolutie, maar de ro-
geering waagde zich toch niet aan een
optreden van boteekenis tegen de leiders
van dezen staatsgreep. Naar buiten was in
Duitschland veel veranderd, naar binnen
jiad men Rich nog lang niet los gemaakt
van het oude stelsel, dat Duitschland ge
bracht heeft in den staat, waarin het
verkeert. De kim ik gaat. echter zoo lang
te water, tot zij breekt, zegt een oud
spreekwoord en zoo is het ook gegaan
met <le kruik der Duitsch-nationaien. Spe
ciaal het steeds meer toepassen van den
politieken moord, hoe infaam en gespeend
van het laatste rdstje politiek faitsöen
ook, deed onder do voorstanders van het
huidige regeeringsstelsel den wensoh tot
een afrekenen met de rechtsclio belagers
al levendiger worden. En het is de moord
op Erzberger geweest, die als het ware
de druppel was, die den emmer cPeed ovor-
loopen. Alle voorstanders der republiek
zijn plotseling weer vaster dan ooit ver
bonden en steunend op deze massa heeft
de regeering thans den moed gehad, maat
regelen te treffen tegen liet gestook der
Duitsoh-nationaSé», die fejtclijk rc(dds<
lang in werking hadden dienen te zijn.
Veel wordt gedragen en verdragen, tot
eindelijk één gebeurtenis een eind maakt
aan het geduld. De moord op Erzberger
is die gebeurtenis voor de Duitseho repu
blikeinen geweest, Zij voelden, dat hun
staatsvorm werd bedreigd on dat bracht
de langzamerhand1 steeds moor onderling
verdeelden wederom 'tot elkaar, gelijk
bleek uit de diverse meetings cn demon
straties, voor de republiek gehouden.
Erzberger's gewelddadige dood1 heeft
h' i tot martelaar gemaakt en van hoe
veel nut hij levend zijn vaderland nog
misschien had kunnen zijn, het is niet on
mogelijk, dat zijn dood het Duitsche rijk
redt uit een langzaam naderende chaos
en van do niet te overziene ellende, waarin
een terugkeer tot den ouden staat Duitsch
land zou hebben gestoilb,
E-zberger, Hoewel aan een driefcaJ aan-
gen reeds ontkomen-, had weinig aan
leg voor martelaar, maar do Duitsch-na-
ionalen, zijn meest verbitterde tegen
standers, hebben hem hiertoe verheven
huns ondanks. Was er bij hen iemand zoo
gehaat als Erzberger, dien zij de oorzaak
noemden van alles 1
Van de nederlaag, door zijn aanwak
keren van het defaitisme, van don vred'e
van Versailles, door zijn drijven ondertce-
kend De aanval van Helfferich ver
dreef den gehate voor een poos van het
politieke tooneel, doch de tijd scheen juist
aangebroken voor Erzberger's rentrée, nu
een dozijn kogels een einde maakten aan
zijn leven, -at vooral op het terrein der
financiecle politiek van zoo groote botee
kenis was. De machtige hand van Erz
berger leek aangewezen ter doorvoering
van belastingplannen, die zouden opbren
gen, waarboe Duitsohland zich door aan
vaarden van het ultimatum verplichtte.
Men weet, hoe Wirlh's plannen zeer veel
tegenkanting ondervonden en dat, terwijl
de band der regeeri: gspartijen- al losser
on losser werd.
Deze band is nu opeens weer dicht aan
gehaald. Men is zich helder bewust go-
worden van het dreigend gevaar en is ein
delijk tot optreden overgegaan. Zoo heeft
de niet genoeg af te keuren daad voor
de partij, die moreel daarvoor verantwoor
delijk is te stellen, een absoluut tegen
overgestelde werking als gewenscht werd.
Zeker een gerechte straf.
't Is het sinds het dwaze communistisoh
gedoe tot de reactie teruggevallen Beieren
alleen, dat tegen do getroffen maatregelen
zijn stem doet hooren. maatregolen, die
z.g. inbreuk maken op db rechten der
Duitsche staten, maar Beieren zal van
zelf tot een soort oomoromis moetcaü
komen.
Een in do gevolgen voor Duitschland
wellicht tweede gumobiige gebeurt ends kan
zijn bet teek enen van den vrede met Ame
rika. Er is eohfter nog te weinig bekend
over de bijaondorth edenom een oordied te
bunnen vallen. Waar Amerika evenwel
totaal een soort busines-poli'biek schijnt to
ii.
MageHaan raadpleegt hierop zijn ster
renkundige oin te vernemen, wat hij van
het wegbQijven daoht, waarop deze na
oenig beraad antwoordde,,Dat hij vol
gens zijn komst bevond, dat het sobip we
der naar Casiiliën was gekeerd doch don
Kapitein gevangen genomen." Later bleok
dit juist te zijn. Mesquiba was door zijn be
manning in do boeien gesloten on lcwim
ongeveer aohfc maanden later in Spaujo
terug. Hieruit blijkt, dait de toestand uog
verre van rooskleurig op do schepen was
en de sterrenkundige wol iets van het kom-
plot af wist, om Mesqurtoa gevangen te ne
men. Met dit sobip verloor Magefld aan
^on aantal van zijn getrouwe volgelingen.
B ©halve zijn zwager Borboaa, diie thans op
d-o „Victoria" het bevel voerde, waren er
slechts e>«n klein aantal Porbugeezen over.
De voortdurende tegenkantingen, mua-
"^ijan enz deden Magellaan besluiten
®°n geschrift op te eteflilen, waarbij hij zijn
bevelhebbers gelastte, hun gevoelen over
et aJl dan niet voortzetten der reis sohrif-
6 tik kenbaar te maken. Hot zou mij te
0l' VOG>ren. do vrij uitgebreide schrifturen
roeren, doet ziek voor Duitschland de ho
rizon in dezen helder aanzien.
Dat het in werking treden ran een
▼rede overigen» niet zonder schaduwzijden
is, dat bewijst hetgeen gebeurt tussohen
Oostenrijk cn Hongarije.
De vrede van Trianon k in uitvoering.
Het voordeel, wat grondgebied betreft,
heeft Hongarije reeds genóten. Baranya
ia door do Zuid-Slaven ontruimd cm. door
do Hongaren bezet; het is daar dus bij
'n oporette-republiek-vertoonirig gebleven.
Bij hot nadeel wilde Hongarije zioh ech
ter niet zonder meer neerleggenWest-
Hongarije afstaan aan Oostenrijk. Door
bezet-houding van oen gedeelte van het
af te staan gebied, nl. van hot Burgen-
land, wilde Hongarije financieele eisohen
aan Oostenrijk afdwingen, eisckon, waar
van Oostenrijk niets wilcle weten, waar
de zo in het vredesverdrag niet zijn ver
meld. De leiders van do Hongaarsche
„Witte terreur" zorgden met hun troepen
aanwozig to zijn. Waar Heijas en Pronay
verschijnen, vallen slachtoffers, on zoo is
het in Bur genland ook reeds gegaan.
Oostenrijk, volledig ontwapend als het
is, heeft zioh zeer wijselijk tob de gealli
eerden gewond om den door hun doorge-
droven vrede nu ook in uitvoering to ver
zekeren en Hongarije tot rede te brengen.
Het optreden der geallieerden bepaalt
zioh tob dusverre tot een nota van mis
noegdheid! Toch staat do entente in deze
kwestie sterker dan bij Zéligowski's op
treden in Wilna deze zit er nog altijd
en bij het optreden dor Polen in Opper-
Silezië. Desnoods heeft de entente wel een
paar zaakwaarnemers. Tsjecho-Slowakije
on Zuid-Slavië willen desnoods uit eigen
belang Hongarije tot rede brongen.
Over Oppor-SMezië gesproken, do raad
van don Volkenbond heeft de opdracht
om dit varkentje te wasschcn aanvaard,
er den nadruk opleggend, dat do Opper
ste Baad belooft heeft, de uitspraak te
eerbiedigen en to sanctioneercn. De te
volgen procedure is al aangewezen en nu
hoopt, men voilgendo maand tot een he
el isring te kunnen komen, 't Zou een mee
vallertje zijn. Het groote bezwaar gelijk
bekend, vreesden wij reeds daarvoor is
echter, dab do beslissing mofc alge-ine ene
stemmen moot worden genomen. Zoo kan
Frankrijk ten allen tijde ecm nederlaag
voorkomen, al zal het natuurlijk na et ap-an
en bloot alleen durven gaan staan, zoadat
het het odium van een mislukking vol
ledig op zioh laadt, 'b Is echter, zooals op
gemerkt, heb groote gevaar voor de Vol-
k enbcai ds-uitsp raak
Meegevallen is zeker liet verloop der
ïorscho kwestie. Na de meermalen her
haalde afwijzingen van do Vailora on het
geen verder van de zijde van Sinn-Fcin
over het Engoisoho aanbod van Dominion-
Hcsme-Bulo verluidde, mag men zich ver
heugen, dat do deur voor voortzetting der
besprekingen, nog altijd wagenwijd open
staat on waarschijnlijk spoedig fco Londen
een nieuwe conferentie zal plaats hebben.
Blijkbaar hebben de ©xtneandstisoho Ier-
sohe elementen toch begrepen, dat zij bij
een botte weigering de sympathie zouden
verspölen van heel de besohaafdo wereld
on deinzen ze daarvoor terug.
In het uitgestrekt© Engelsclie rijk is
trouwens op oen andere plaats weer eens
oen minder aangename toestand. Wo be
doelen don opstand van den stam der
Mopdah's. Hdb ergste schijnt echter al
wear voorbij.
De Spanjaarden kunnen c&at niob zeggen
in Marokko, waar hun situatie öteeds slech
ter wordt, da<ar het verzet der stammen
steeds meer om zioh heen grijpt. Speciaal
het toetreden van Raisoeli tot do zijde der
opstandelingen is niet onbedenkelijk.
HAARLEMMERMEER. Op last van den
Minister word in deze gemoento een telling ge
houden van de landerijen on don veestapel. Mot
betrokking tot do verkregen resultaten kunnen
wo do volgondc cijfers nieodoelen:
Aantal hoctaron eigen- en ge-pacht land.
17135. Aantal paarden bovon 3 jaar 3328 stuks,
benoden 3 jaar 1250, totaal 4578 stuks. Aantal
runderen: springstieron 43, melk- en kalikoeten
2590, mostkalvoren 11, ander mostvee 113, jong-
voo boven 1 jaar 463, jongvee benodon 1 jaar
861, totaal 4081 stuks. Aantal 6chapen: boven
een jaar 564, lammeren 1013, totaal 1577 stuks.
Aantalibokken en geiten: 1890 stuks. Aantal var
kens: bovon 6 weken 4637, beneden 6 weken
1859, totaal 6496 stuks. Aantal kippen: kuikens
16286, oudere kippon 21561.
Omtrent hot to Hoofddorp op Komngiimc-
dag plaats gehad hofhond ongoluk, vernomen
ij-jhi—vt»-. m. LI ■u-sn
woordelijk weer te geven, on ilk zal mij dus
bepalen tot een verkorten inhoud.
In zijn eerste bevelschrift deelt hij dan
mocta, dat hem te oore is gele om en, dab zij
bet allen oen zware taak vinden, dat de
reis wordt voortgezet, en zij me enen, dat
die rods geen nut zal afwerpen. Hij ver
wijt hun, dat zij uit vrees hebben nagela
ten hem te raden bij het voorgevallene in
de St.-Juliaan-riviea'dat zij hun plicht
verzuimd, hun eed verbroken hebben en
eischt nu. dat zij hun meening sahriftelijk
zullen uitspreken, over het al dan niet
voortzetten der reds „zonder u ergens aan
te kceretn om na te laten do waarheid to
zeggen, waarna ik de mijne mede zal voor
brengen om een besluit te nemen aan
gaande hetgeen ons te doen staat."
Hierop volgde o. m. het navolgende ant
woord van den sterrenkundige a. b.
„Victoria" in het kort weergegeven. Deze
oordeelt heb raadzaam thans de reis voort
te zetten, doch heeft tevens vele bezwaren
het touwwerk is slechts, de mondkoet niet
voldoende om de Mol ukken te bereiken,
heb volk zwak en afgematbovendien vindt
hij, dat er 's nachts niet gezeild moet wor
den in deze sbraat, „want nademaad het
zeventien uren dog is, zoo as het ook bil
lijk, dat zo ((hot scheepsvolk), vier of vijf
uren in die nacht tot haar gemak hebben
we nader, dat het armpje van hot kind niot ge-
brokon was en dat do vrouw niet ernstig werd
verwond. De cugonaar van den wagen hooft zich
bereid verklaard de schade van den vernielden
kinderwagen, enz. te vergocdc-n.
Naar wij vernemen is uit dc Ringvaart
nabij Leirauiden alhier van de lading van een
schip, dat aldaar in de diepte verdween, een
gedeelte boven water gebracht. Twee groote pak
ken manufacturen ieder wegende ongeveer
100 KG, zijn echter nog niet teruggevonden.
Door hengelaars uit dc omliggende steden
wordt alliicr in do Genievaart thans druk ge-
visoht op snoek on karper. Over het algemeen
hebben ze over do vangst niot te klagen en ten
duidelijkste is weer goblekcn, dat de wateren in
dezen polder bijzonder gesohikt zijn voor de
Yisscherij, dio dan ook voor de beroepsvis^chers
alhier oen vrij goed bestaan oplevert.
HAZERSWOUDE. Dc leerlingen dor Ghr.
School op het Dorp bobben onder leiding van
hun onderwijzers en onderwijzeressen Konin
ginnedag gevierd op het land van den lieer
J. van Beek.
De Oranjobijeenkomst in de Ned.-Herv.
kerk was, blijkens dc groote opkomst, een feit,
dat veler belangstelling had. De heor P. Goe
dendorp had de leiding van dien feestavond,
ds. J. Luuring hield de feestrede, waar men
bovon zou kunnen schrijven: „God, Nederland
on Oranje". Er was stille aandacht in het over
volle kerkgebouw en de rede verdiende zulks
ook. Dc algemeen geachte burgervader, de heer
J. van der Meiden, betrad daarna den kansel
en sprak woorden, dio bij alle hoorders een ia-
nigen weerklank vonden. Het was reeds een
blijdschap, den burgemeester met zijn gade in
het kerkgebouw aanwezig te zien. De beer Jb.
Bol sprak daarna in dichtmaat en herdacht
het gohcole Oranjehuis op de hem eigene wijze.
Do heoren Mobach on IJ. de Bruin gaven elk
oan historische schots ten beste, waarna do
heer P. Goedendorp met een toespraak en dank
gebed do feestavond sloot.
Dc gcheolo feestavond word opgeluisterd door
den zang van twee vereemigingen, onder leiding
van den directeur der eene voreeniging, den
lieer L. J. Windhorst. Er was een gewijde stem
ming onder de uitvoering van de oude en nieuwe
vaderlandsolio liederen. Ook de geheole verga
dering zong zulko liedoren mei het kerkorgel,
dat beurtelings door den organist, don heer
Forlgens, en zijn dcchtor mej H. J. Forlgens
bespeeld we^d.
Als on3 één opmerking vergund is, zouden
wc in overweging geven, het programma oen
volgenden keer niet zoo te overladen.
De prijs der molk wordt a.s. Maandag op
20 cent por L. gesteld, dus in één maand een
verh-oogiiig van 2 cent por L.
KATWIJK-AAN-ZEE. Op heb logger-
aohip van. cb reedarij G. en v. B. heeft ai oh
een geval van d-osortio voorgedaan.
Konden do readers in vorigo jaron,
outbreaks cVJfc jaargetijde, goad© haring
vangsten boeken, thans blijven zij ben.aden
het middelmatige. Slechts enk ei o vaartui
gen keerden terug van de vissoherij mob
goede voorraden haringhet meerendeoi
cbr loggeira liep echter binnen mot eon
gemiddelde van 15 last haring.
Als men dan nagaat dat sormmigo sche
pen 5 h 6 weken op zee vertoeven en de
exploitatiekosten nog hetzelfde zijn geble
ven, zijn dergelijke middelmatige vangsten
voor do betrokken veedor ij on schadepost j as
althans goen wiast gevende.
Door Rijnlandsoh werklieden werd
de vorige week oan begin gemaakt met het
plaatsen van een nieuwe ijzer on brug
leuning op d© z.g. „Kana-alsbrug".
D'eao leuning is nu gereed gekomen, en
is oen groote verbetering.
Onze kusfcvisschers waren in do alge-
loop en week tot werkolo oahricl gedoemd en
kamden zelfs geen enkelen maal uitvaren
om do kusbvissoberij uit to oefenen. Do
monding der haven was weder geheel ver
zand, zoo zelfs dat bij vloed, do golven
ternauwernood over deaon bank heen kon
den bomen. Toen men do vorige week, na
veel moeite een vaargeul dooi dan zand
bank had gespuid, dacht mon het gewoai-
n-an to hebben, doch nu is hot weer het
zelfde liedje. Het is te hopen, dat hierin
spoedig verandering komt, daar niob alleen
de kustvisschors, doch ook do visch venters
er do dupe van worden, on deze laateten
hun visoh nu uit IJrauidan mooten betrek
ken
Van do tnawflvdsscherij lcwanl Vrijdag
te IJmuiden binnen do logger KW. 47 met
518 besomming.
De loting voor de Nat. Militie lich
ting 1922 ia voor deze gemeente bepaald -op
Dinsdag 27 September e. k. des v.m. 10%
uur in het gemeentehuis.
cai niet gedurig mot heb keeren en wen
den der sohepon, haar bewegen en in de
weer zijn."
Magellaan zwoer hierop, „bij het SLnt-
JaoohsMeod, dat hij aan had, diat hij oor
deelde, dat zijn meening ten beste der vloot
et rokte" en dat hij do reds zou voortzet-
ben, waarop de drie soliepeoi n.l. do „Vic
toria", de „Ccmoeption" en do „Trini-
dadia',, het anker lichtten, di© straat geluk
kig door kwamen en den 2-Ssten November
1520 de Zuidzee inliepen. Do straat ont
ving den naam van Straat Magellaan Vol
gons een dor reisgenooben, een zekere
Pigaphetfca, zou Magellaan een kaart heb
ben gehad van een zeer onbekende straat,
die hij moest doorzeilen. Na een tocht van
bijna vier maanden, waarbij eenige eilan
den ontdekt werden, veel van honger cn
aan scheurbuik geleden werd, zelfs zoo,
dat men lederen bekleedsels en muizen al
en de zieken het fcandvleesch over die tan
den groeide, zoodat zij niet konden, eten
en stierven, bereikte men eindelijk op 6
Maart 1521 een eilandengroep, die door
do elanden Velos Latinos (naar de vreem
de zeilen der inboorlingen) genoemd wor
den. Bij nadere kennismaking werd door
Magellaan deze naana veranderd in La-
dronsen of Ddevorueilanden (naar aanleiding
van <fen diefaohtigen aard der inwoners)
Do nieuwe inspecteur van politie, de
heer A. A. J. Sohnaar is deze week ala'zoo-
danig in functie getreden.
RIJNSBURG. De brug over de Vliet bij
do Kerkstraat, verkeert den laatsten tijd
schijnbaar in niet al te bosten toestand. Er
zit working in do fundoering onder water.
Besloten is thans do Vliet af te dammen,
teneinde een onderzoek te kunnen instellen-
Mocht dc breuk van dien aard zijn, dat af
breken van do oude, en opbouw van een
nïeuwo fundeering noodzakelijk is, dan zal
tegelijkertijd de doorvaart wijdte 1 Meter ver
groot worden, cn meer in overeenstemming
worden gebracht met de andere bruggen over
do Vliet.
Teneinde liet verkeer in de Smalle Kerk
straat-minder gevaarlijk te maken, is beslo
ten dat aldaar tus9öhen Vliet cn Hofstraat
slechts stapvcets gereden mag worden, ter
wijl voor dat gedeelte het berijden met rijwie
len en motorrijtuigen cn motorrijwielen ver
boden is.
SASSENHEIM. Onze politiemannen
hebben andere uniformpetten gekregen. Ze
staan kranig.
VOOPuSCIIOTEN. Van Rijkswege is
men thans begonnen met het plaatsen der
zinkputten aan den Rijndijk. Hierdoor
wordt in een groote behoef be voorzien.
YGORHOUT. In deze gemeente zal de
Oranje-Voreeniging Woensdag 7 en Donder
dag 8 September feest vieren. De eerste dag
zal hoofdzakelijk aan kindoroptocht, kinder-
tractatie cn kinderspelen gewijd zijn, niet een
uitvoering van „Voorhout's Gemengd Ivoor"
cp het feestterrein tot slot. Het programma
vermeld ook voor dien dag een gymnastiek-
uitvooring van patronaats-jongons, cn een
uur „vrij draaien".
Donderdag zal in beslag genomen worden
door Rmgrijdorij met paard en tilbury en ook
per fiets, alsmede door een groot aantal volks
spelen, terwijl de dag besloten zal worden
met een concert van het muziekkorps „St.-
Caeeilia", onder directie van- den heer M.
Boiderdijle uit Leiden.
Het feestterrein zal 's avonds elcctrisck ver
licht zijn. Het zal ongetwijfeld, als het weer
medewerkt, een grootschc feestviering zijn.
ZOETERWOÜDE. D© Raad deze ge
meente vergadert Maandag, 5 September,
d©s namiddags te C uur.
KERKELITKE BERICHTEN.
Warmond, Ned.-Hcrv. Gom.Zon-
dagn&örgeai, te tien uran, ds. Bolkestean,
t© Katwijk-aan-Zee. Des avonds te zes
uren goan diecist.
RIJNSBURG.
Gemeenteraad.
Voorzitter: de burgemeester.
Aanwezig alle loeten. Do VüöTzihuïr
opent dc vergadering met gebed en leest
daarna de nobu'on van de vcigadqrmgv
van 22 Juli j.l., welke op voorstel van dien
heer S. Schoneveld worden gewijzigd en
die van 8 Augustus j.l., welke onveran-
werd worden goedgekeurd.
De Voorz. stelt voc*r do vergadering
aan te vangen met de behandeling van
het laatste punt van de agenda, n.l. Rap
port fcTectrisck licht, daar thans iin de
gemeente een deskundige aanwezig is, die
inlichtingen kan verst rekken.
D© heer W. L. v. d. Gugten maakt be
zwaar hiertegen, omdat afgesproken was
de zaak eerst, in een besloten bijeenkomst
met dé Raadsleden te bespreken en daarna
zoo noooMg in het openbaar met de ge
meenten aren. Van die bijeenkomst, van de
raadsleden heeft spr. niets meer verno
men, maar wel gelezen van een oproep
van de ingezetenen, op welke bijeenkomst
slechts twoe raadsleden- zijn verschenen.
Bovendien is de tijd slecht gekozen, daar
do agenda bij zonder lang is.
De Voorn antwoordt, dat door hem
eerst getracht is de raadsleden bijeen te
krijgen, waarop slechts enkelen zijn ver
schenen.
Dt Jonker vraagt of het rapport lang
is, claar het dan misschien boter is, dit
ter bestudeering te doen cirouleeren onder
de leden.
De Voorz. zegt, dat het rapport niet
long Is, en de besprekfngen niet lang
zullen duren.
De heor S. Schoneveld is niet tegen het
hooren van den deskundige, doch had <fe
zaak liever in een onderlinge samenkomst
behandeld, waarin do moervingen boter
uitkomen.
De Voorz. deelt mede, dat zijn voorne-
teganwooordig woerden zij ook „Mariarmedi"
gc»naamd (naar Maria van Oostenrijk,
Ge-malin van Philips IV). Van hier ver
trokken de soliepeai ander goleddo van c»en
inlandsoh hoofd naar het eiland Zebu, oen
van de Phdlippijncai, alwaar man him veel
vervarsohingon zou versohaffen. Dit is eea
der eilandjes, op 10 graden N.br. gelegen.
De Spanjaarden werden hior vriendelijk
ontvangen eai kregon cïoor ruiling ovar-
vloed van vervorsckingen.
D© verbroedering was groot, er werd
een kerkje opgoriaht, mis gehouden cn
oen der vorsten van dit eilandje met veie
volgelingen gedoopt, terwijl er op Pink
storen oen kruis word opgericht. Ander©
hoofden, die ook aangespoord werden het
Christendom te omhelzen, weigerden,
waardoor twist ontstond. Bij een deaer
gevechten werden de Spanjaarden, waar
bij ook Magellaan zioh bevond, nadat zij
hun kruit, lood en pijlen veirsohoten bacf-
den, veerslagen. MagoDaan werd hierbij
ais het ware gesteenigd en daarna met een
lans afgemaakt, evenals een aantal van
eijn manschappen. Dit geschiedde 27
Aprill 1521. De lotgevallen van d'e over
geblevenen vertellen wij straks.
De straat Magellaan heeft altijd in een
kwade reuk gestaan en veel voordeel heeft
de ontdekking niet opgeleverd. De Spaan-
men was, de zaak in geheime vergadering
te behandelen.
Heb voorstel-B. en W. wordt met meer«
derheid van stemmen aangenomen en da
Rwostie daarna in geheim© zifting met
den deskundige besproken.
1. Ingekomen stukkonAfwijzende be
schikking van G. S. inzake het verzoek'
van den heer H. J. Grimbergen alhier,,
om vergoeding van reis- en verblijfkosten,
ten einde zijn kinderen de school le
Noordwijk te doen bezoeken.
Voorts eenige goedgekeurde Raadsbe*
sluiten van God. Staten.
2. Adres Kerkeraad Ned.-Herv. Gem.,
alhier. Do Kerkeraad verzoekt d'en Ge
meenteraad afstand te willen doen van
het bij contract toegestane gebruiksrecht
van een gebouwtje bij het Weeshuis, ge
bezigd als arresantenlokaal. Dc Kerkeraad
is gaarne bereid tot vergoeding.
B. en W. stellen voor aan den Kerke
raad mede te doelen, dat d'o Gcmcenlei
van liaar rechten afstand doet, tegen ver
goeding van f 750.
De wethouder v. Klaveren merkt nog
op, dat volgens schrijven van den officier
van Justitie het tegenwoordige lokaal toch'
niet aan de gestelde eischcn vold'oet, zoo
dat men dan tevens kon overa-ian- tot den
bouw van een naar de eisohen des tijcfs
ingerioht gebouw.
Heb voorstel van B. én W. wordt hier
na met algemeene stemmen aangenomen.-
3. Aanvraag gelden voor st.ichtiüg van
een nieuwe Herv. School.
Door de Ver. tob Stichting van een Bijz.
Lagere School wordt verzocht volgens
art, 74 der L. O.-wet het daarvoor besoo-
digde bedrag uit de gemeentekas beschik
baar te stellen. De voprloopige raming
bedraagt f 100,090.
B. cn W. stellen rlcn Raad voor hen*
te machtigen tot inwilliging vaa het ver
zoek.
De heer S. Schoneveld is In geen geval
tegen inwilliging van het verzoek. Spr*
juicht het ten zeerste toe, dat het Chr.
onderwijs in deze gemeene zich zoo uit
breidt. Maar bij spr. rijst dfe vraag of
déz" zaak genoegzaam overwogen is, wat
betreft de gcïneenler-finaneiën. Yo-lgetus?
spr.'s overtuiging loopt heb spaak met
de geraeente-financiën, wat de injwon-erS
geducht zullen voelen.
Spr. vraagt of het niet de taak is van
B. en W. te trachten in Rijnsburg samen
werking te krijgen tusschen de schoolbe
sturen.
De twoe bijz. scholen hebben thans een
klein over&chofc van leerlingen. Wellicht ware
door samenwerking een. regeling tot stand
te brengen, waarbij met den bouw van 'één!
nieuwe school was t9 volstaan. McehteW
deze pogingen mislukken, dan nog ia spr«
voor inwilliging van het verzoek, maar dcofl
dio samenwerking te trachten tot stand te
brengen, verrichten B. en W^ toch een sym
pathiek werk ton opzichte van de gemeente^
financiën.
De Voorz. deelt mede, dat hoewel offi
cieel nog niet getracht is, die samenwerking
tusschen de besturen te verkrijgen, daar toch'
volgens heigeen hij vernomen heeft, in Rijns-
burg niete van te verwachten is.
Van de oude Herv. School zijn 6 van de
7 lokalen totaal ongeschikt verklaard; tccb
heeft het schoolbestuur gemeend een plan:
te moeten laten maken tot restaureeren,
doch de Inspecteur van het Onderwijs kon
zich daar in geenen deele mede vereenigsn.:
Do heer J. Schoneveld merkt op, dat voer
wat betreft de school Smidssteeg, over de
andere school kan spr. niet meepraten, ze
ker van geen klein overschot van leerlingen!
kan worden gesproken. Dit bedraagt thans
op 500 leerlingen 100 en neemt het aantal
toe als nu, dan zal de nieuwe school na»
drio jaar ook weder vol zftn.
Het voorstel van B. en Wl wordt hierna
met alg. st aangenomen.
4. B. en W. vragen machtiging voor het
bouwen van een nieuw arrestantenlokaal ach
ter het Raadhuis, waarvoor de kosten dcoii
den gemeente-architect zijn begroot opj
f1500.
De hesren K. v. Delft en dr. Jonker mee-
nen dat het beter is, eerst af te wachten of
de Kerkeraad der Herv. Gein. ingaat op de
bij punt 2 voorgestelde regeling, waarom be
sloten wordt dit punt» aan to houden.
5. Aanbieding gemeenterekening 1920. Da
heer S. Schoneveld stelt de vroegtijdige ter
ter tafel brenging zeer op prijs, doch vraugti
of de cijfers een juist beeld geven van de
financiën der gemeente en wel met name ofl
alle posten van den H. 0. al binnen zijn.
Waar andere gemeenten kunnen wijzen op
een batig slot, zit men hier voor een tekort
van f5000, en oaar spr. meent bedragen
Bohe regeeriag eohter schoon het bedt or
van tooh van be-long, vooral na deai tochb
cïoor de straat door Drake, vandaar, d-xb
zij er in 1581 een fort on volksplanting
Phillipvill-e" stichtte, waarmodo het zeer
droevig afLop. Sarmieaito, wien <3©ze bouw
wojs opgedragen, liet er 400 man, bene
vens 30 vrouwen aohter.
Taan Thomas Candish er in 15S7 kwam,
vond hij één Spanjaard, Hernando ge
naamd, de rest was van honger cn gebrek
omgekomen, op 21 mannen en vrouwen na,
die wilden trachten over land Rio-de-la-
Plata te bereiken, men heeft echter nooit
meer iets van hen gehoord, zoodat ook
deze ongelukkigen zullen zijn omgek anten
etn van die 430 personen er slechts één
overbleef.
Do Engelsohen vonden in do hui-zen een
groot aantal onbegraven^ lijken en galgen
met lijkon er aan. Er wil do niets groeien
en Spanje sibiiurd/'e kan in al dien tijd
nietszij leefden dien laa-tsteoi tijd van bla
deren, schelpdieron en vogels, al3 zij /o
konden bekomen. Can dish noemde da
plaats de „Hongerhaven."
Na dien dood van dezen onverschrokken
zeevaarder (wiens eigenlijke naam „Da
Magalhaeö" is) werd zijn zwager Duurte
Barbosa tot opperbevelhebber benoemd.
Intuseohen was de pas tot het Christen*
