LEIDSCH m DAGBLAD.
Zaterdag 9 Juli 1921.
Officieels Kennisgevingen
STADSNIEUWS
Het voornaamste nieuws
van Sietlen.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
SO Cts. por rogel. 's Zaterdags 40 Cts. por regsl. Bij
regolabormomMit belangrijk lagere prijs.
Kleine adrertcntiën Woensdag 50 Cte,, Zaterdag
J5 cts bij oen maximum aantal woorden Tan 30.
Incasso volgons postreoht. Voor eventuoele opren-
Bing van briovoo 10 Cts. porto te betalen. Bewijs*
nummer 5 Cts.
Bureau Noorrieindspleln. Telefoonnummers voor Olrectie en Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT;
Voor Leidon p. 3 nmcL f. 2.35, p. week' O.fS
Buiten Leiden, waar agentan gevestigd zijn,
por week b 0.13
Franoo por post f 2 35 rf: portokoeteai
Nummer 18817.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
Dc Butrigcmteester van Leidon brengt ter
kennis van de ingezetenen, dat hedenavond
(Zaterdaig) ni\ 5 uur aan de gemeentelijke
Viacfliwinkels (Visohmarkt en Stadshulpworf)
verkrijgbaar is SCHOL f 0.10 en GROOTE
SCHELVISOH f0.15 per pond.
W. PERA, Weth- loco-Burgem.
Loiden, 9 Ju-li 1921.
VERKOOP VAN MADAPOLAM EN
ONGEBLEEKT KATOEN.
Be Burgemeester van Leiden brengt ter al-
gomsene konnis, dat voor inwoners van Leiden
op Maandag 11 Juli a.s. te beginnen om 9 30
's morgens in de Waag zullen wordon verkocht
prima Fransch madapolam en prima zwaar on
gebleekt katoen 90 c.M. breed, tegen don prijs
vf.jn:
Madapolam per 10 el f 3.90.
Ongebleekt katoon per 10 el f 2.75.
W. PERA, Weth. Loco-Burgom.
Leiden, 9 Juli 1921.
AFSLUITING PASSAGE KERKBRUG.
Burgemeester en Wethouders van Loidon
brengen ter algemeene kennis, dat de Kerkbrug
over den Oude Rijn, ter verbinding van do
Hooglandsohe Kerkgrachl mot de Kerksteeg,
wegens herstelling van die brug, tot nadere
aankondiging voor het verkeer met rij- en voer
tuigen, zal zijn afgesloten.
W. PERA. Weth. Loco-Burgem.
VAN STRIJEN, Secretaris.
- Leiden, 8 Juni 1921.
Do Burgemeester en Wethouders van Lei
den doen te welen, dat 'door don Raad dier
jgiemeente, in zijn vergadering van den 20on
Juni 1921, is vastgesteld1 de violgende veror
dening
VERORDENING,
houdende wij: igring van de verordening van
23 Mei 1912 (Gemeenteblad No- 18) op het
Rjjden, laatstelijk gewijzigd bij ver
ordening van 18 October 1920 (Ge
meenteblad No. 30.)
Eenig artikel.
In artikel 25 -van bovengenoemde verorde
ning wordt ach tor „Mooi Japiksteog", in
gevoegd ,,de Dief steeg tusschen de Bree-
strnaat en de Langebrug".
Vastgesteld door den Gemeenteraad, van
leiden, gelet op het advies der Gezondheids
commissie, d di. 20 Jumi 1921, No. 33/27, in
zjjn openbare vergadering van den 20en Juni
1921.
De Burgemeester,
W. PERA, Weth. Icco-B urgem.
De Seeretaxis,
VAN STRIJEN.
Zijnde deze verordening aan de Gedepu
teerde Staten ivan Zuid-Holland, volgens hun
(bericht van den 27en Juni/5 Juli 1921, B.
No. 2995 kiste afd) G. S. No- 143, in afschrift
fia.edjcgedeekL
En is hiervan afkondiging geschied-, waar
het behoort, deal 9en Juli 1921.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
W. PERA, Weth. loco-B urgom.
VAN STRIJEN Secretaris.
HINDERWET.
Burgemeester en Wetliouders van Leiden
Gezien het verzoek van
a. N. P. M. Didben om vergunning tot het
uitbreiden der stoomwascli- en strijk inricli-
ting in het penceel Hooge Rijndijk No. 142,
Sectie M. no. 2344 door lo. liet plaatsen van
een electromotor van 2 P.K. voor het aan
drijven van een stoom-cyilindermange 2b. het
jdaaisen van een electromotor wan 6 P-K-
ter vervanging van een van 3 P.K. voor het
aanidrij ven van 2 bos taan de w a sell machines
cai een te .plaatsen centrifuge en 2 pompen
3o. het bijplaatsen van een woLstamper, en tc
•drijven door öo bestaande ©ketremoter van
5 P.K.
b. A. Koldenman om vergunning tot het
uitbreiden van de banketbakkerij in het per
ceel Marosingel No. 64, Sectie K. No. 2780,
idoor het plaatsen en in werking stollen van
eon electromotor van 2 P.K. voor het aan
drijven van een te plaatsen a-mandclmoilen
cn een eiwitiklutsmaehine
e G. MoHceoiboer om vergunning tot uit
breiding dor machinale brei-mrichtirug in het
perceel Oude Vest No. 171, Sectie H. No. 2434,
door het plaatsen van oen electromotor van
1 P.K. voor het aandrijven van een te plaat
sen dubbele epoclmaohitne en een electromotor
van 2 P.K. voor het a au drijven van 5 brei
machines, ter vervanging van 2 electromoto-
xen eik van 1 P.K. \oor het aandraven van 7
breimachines.
Geilet op de artt- 6 en 7 dor Hinderwet
Geven bij dezen kennis aan het publiek,
dat genoemde verzoeken met de bijlagen op
de Secretarie dezer gemeente ter visie go-
tegü zijn alsmede u-at op Zaterdag 23 Juli
narist., 's voor.mid.lags tehalifolf op het Raad
thuis, .gelegenheid zal worden gegeven o'm
bezwaren togen dOze verzoeken in te brengen,
terwijl zij or do aandacht op vestigen, dat
niet tot beroep gerechtigd zijn zij, die niet
öioieenVonistig art, 7.dor Hinderwet voor het
gemeentebestuur o>£ een zijnor leden zijn ver
schonen, teneinde hunne bezwaren mondeling
toe te lichten-
W. PERA, Weth. loco-Burgem.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Lci'dcn, den 9en Juli 1921,
VERGADERING
van den
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN,
op MAANDAG 11 JULI 1921,
des namiddags to twee uur.
Alsnog to behandelen onderwerpen:
Praeadvics op het verzoek van de Woning
bouwvereniging ,,de Eendracht", in zako den
verkoop aan die verooniging van een terrein
gelogen ten noordon van don Lago Rijndijk,
voor de stichting van 117 woningen, en het ver-
leonen van een voorschot on een bijdrage, als
bedoeld in art 30 der Woningwet, in de kosten
van aankoop van den grond en de uitvoering
van het bouwplan. (238)
RECLAME.
THE WATBOïmL
CASH REGISTER Co.
Cord, van Erk, Amsterdam
AAN DEKT HAIDSL
Ondergeteekende deelt hierdoor mede,
dat hij vanat Dinsdag S Juli, in het
Caté-Restanrant „BTEUP",
Breostraat 107, Leiden
demonstraties zal houden. Dc NIEUWSTE
CONTROLE MACHINES zijn aanwezig,
waaronder één speciaal geschikt voor den
zakenman, die behalve CONTANT ook op
CRED1ET verkoopt.
Verder de zoo juist ontvangen 1700 klasse,
TELMACHINE IN CASH REGISTER.
De Vertegenwoordiger,
9131 E. C. SENGER.
Afscheid P. Werkman als leeraar aan de
H. B. S. met 5 j. c. voor Jongens.
In hot algemeen gesproken is het een
wijze maatregel van den wetgever geweest,
dat leeraren niet langer dan tot hun 70ste
jaar in. functie mogen blijven. Wie onze
krassen ötac3genoot, den heer P. Werk
man kent, zal misschien niet gelooven, dat
hij reeds den leeftijd bereikt heeft, die
hem noodzaakte ontslag to vragen als
leeraar aan do school, waaraan hij bijna
45 jaar zijn beste krachten en tot de laat
ste dag toe mei opgewektheid en jeug
digen ijver zijn hooggewaardeerde lessen
gaf. Maa-r hot geboortebriefje -liegt niet.
Én zoo was Vrijdagmiddag de gymnastiek
zaal der H B. S. pro-pvod met jeugdige en
oudere menschen, die den scheidenden leer
meester en collega officieel wenschton te
huldigen on to danken voor al wat hij ge
durende bijna een halve eeuw voor heb on
derwijs in 't algemeen en het M. O. in Lei
den in 't bijzonder had verricht. Behalve
allo leerlingen, en vele oud-leerlingen za
gen wij er allo collega's en e enige ouc^-
collega's, don oud-directeur dr. Andrae,
den Wethouder van Onderwijs, verschil
lende leden der Commissie van Toezicht
op het M. O. en een der oudste leerlingen
van den heer Werknjan, den heer dr. Ta
verne, leeraar aan de Gem. Kweekschool
voor Ondorwijzers(-essen) alhier.
Nadat de heer Werkman met zijn dochter
en schoonzoon do met groen versierde zaal
was binnengetreden, richtte allereerst do
directeur der school, de heer W. MassLnk
het woord tot hem. Dezen dag, aldus spre
ker, hebben wij eenigo jaren in het ver
schiet gezienmaar hij is ons veel te ras
gekomen. Toen voor vijf jaren de tijd daar
was, dat gij met pensioen liadt kunnen
heengaan, dacht gij er niet aan, uw werk
op te geven, maar bleef de volle 32 uren
por week aan deze school doceeren. Gij
hebt reden tot dankbaarheid, dat ge op
uw leeftijd dat kondt doen. Maar wie, die
als ik, gedurende 27 jaar met u samenge
werkt heb, bewonderde niet uw uithou
dingsvermogen Spr. herinnert zich, hoe
coll. Werkman in zijn jonge jaren na zijn
dagtaak aan H. B. S. on Kweekschool les
sen gaf aan onder officier en en verscheiden
privaatlessen, om daarna week in, week
uit de studio to leiden vain zijn eigen kin
doren cn verscheiden jongens, die bij hem
in pension waren. En als dan de zoraer-
vacant.ie andere collega's zag uitvliegen
naar ocot cn west, ging Werkman naar
De-a Haag om jaa-r in, jaar uit te
cTcamiineeren. En begin September stond
hij weer met dezelfde opgewektheid voor
rijn lcerlingou. Zijn werk hield hem staan
de, ook in veel lovonsleed. Spr. brengt
coll. Workman dank voor het vele, dat hij
voor het M O. en voor de Leidsche H. B.
S. deed. Hij lecet een brief voor van don
Inspecteur van het M. O., dr. Ccops, die,
door ambtsbezigheden verhinderd aanwe
zig te zijn, ook zijn dank uit en de heer
Werkman toewensoht, evenals spr., dat hij
nog lange jaren in gezondheid van zijn pen
sioen mag genieten.
ALs directeur dankt spr. zijn collega in
't bijzonder voor de aangenamo wijze,
waarop hij met hem mocht samenwerken,
voor menig goed advies, dat hij hem gaf.
Maar ook ia -spr. weemoedig gestemd bij
do gedachte, ckub mot Werkman do laatste
der collega's verdwijnt, tïc hij voor 27 jaar
aan deze sohool leerde konnon. Spr. ein
digt. met do heer Werkman namens zijn
collega's een zilveren tabaksdoos met
inscriptie to overhandigen, wie kent
onzen collega buiten de schooluren (zon
der sigaar of pijp? als stoffelijk blijk
van hulde en dank en waardeering.
De Wethouder van Onderwijs, de heer
mr. Van der Lip, spreekt daarop namens
hot Gemeentebestuur. Hij acht het een
groot voorrecht, dat hij do tolk mag zijn
van het Stadsbestuur, om den heor W.
dank te zeggen voor alles, wat hij gedu
rende 44 jaren gedaan heeft, om de Leid-
sche H. 13. S. den goeden naam te helpen
bezorgen, dien hij in den lande heeftdank
voor zijn ijver en toewijding, voor zijn
hoog plichtsbesef. Met een geestige toe
speling op den naam van den soheidend'en
leeraar en het vak, dat hij doceert, zegt
spr.Uw naam hebt gij eer aan gedaan,
gij waart een werkman, een Piet onder do
leeraren en maaktet u niet met een Fran-
schen slag van uw werk af. Is er, alclus
spr., weemoed in ons bij de godaohte, dat
do hechte band tussohen u en d'e sohool nu
wordt doorgesneden, anderzijds stemt het
ons dankbaar, dat gij nog krachtig en niet
als een oude sok, wiens heengaan een op
luchting is, uw werk verlaat, Spr. herin
nert zich, hoo hij voor 38 jaar cl® heer W.
vier maal daags zijn ouderhuis zag passee-
ren. Maar nog even krachtig als toen zijt
gij nu, ei» spr. lip opt, dat dit nog vele ja
ren zoo blijven moge. Gij kunt dankbaar
terugzien, aldus besluit &pr., op een wel
besteed leven in otium cum dignitate,. in
don waren zin van het woord, zult gij uw
levensavond slijten.
Daarna bracht, ln een vlotte speech,
namens de leerlingen Wim Batteljee, den
heengaanden leeraar danlc voor zijn les
sen-, 'drie qualitatief en quantitatief zoo
hoog gewaardeerd werden. Niet om uw
hoogen leeftijd, aldus dezen spr., hadden
wij sympathie voor u, maar om uw be
minnelijke persoonlijkheid. Want we Kon
den hot niet gelooven, toen wij hoorden,
dat u ln April ZL-veing jaar zou word'ji.
Naar den geest waart u niet oud. Wij
spraken over onzen „PietJ als over een
goeden vriend, die met ons meevoelde in.
ons jeugdig gedachtenlevcn, en voor wien
we zoo graag werkten. Voor ons waart
u niet Pierre Ouvrier, maar Pierre Tra-
vaiLleur. Wij hopen later allen terug to
kunnen zien op een leven als het uwe. Na
mens de leerlingen zou spr, den heer
Werkman he:'en een groot Fransch boek
werk ,,L histoire de la Guerre" overhan
digen, maar de -boekhandel heeft het niet
tijdig kunnen leveren! Hij hoopt, dat do
heer W. er met genoden in zal studeeren
on eindigt onder toejuiching zijner mci:lo-
loerlingen met een hoera" voor den ver-
trekkenden docent.
Namens die Commissie van Toezicht
op het M. O. brengt d'e heer mr. Coe-
bergh den heer W. dank voor zijn jaren
lange prestaties, voor zijn werkkracht en
energie. Zeker zou de Commissie en bloc
hier tegenwoordig zijn, als niot allerlei
omstandigheden het eenigo leden onmo
gelijk hadden gemaakt te komen. Spr. is
gelukkig, dat hem nu <fe taak toevalt,
in naam zijner medeleden het woord te
mogen voeren
Daarna neemt «de concierge der school,
do heer Van Vliet, het woord, om namens
hot personeel don heer Werkman ©en
woord van waard'eering toe te spreken.
In na,am van dit personeel overhandigt
bij den aftredenden ondcr-j^irectetur cent
fraaie gekleurde photografie in lijst van
het gebouw der H. B. S.
Toen betrad onder adcmlooze stilte de
heer Werkman voor het laatst don school-
katheder, om allen, die hem dezen dag
tot oen blijden dag maakten, dank te
zeggen. Spr. werpt een terugblik op den
toestand der H. B. S., toen bij hier als
jong leeraar werd benoemd. Er waren
toen twee eerste, twee tweede, twee derde
klassen, een kleine vierde en een kleine
vijlde. Het ging alles boel gemoedelijk.
Maar met de uitbreiding der school is
do goede toon en de goede verstandhou
ding tusschen hem, directeuren, collegas en
leerlingen niet verdwenen. Dankbaar Jier-
dbnkt Ftpr. £ijn samenwerking met ;zijn
collega's, met wijlen den directeur dr. J>e
Loos, den vroegoron directeur idr. An
drea cn den tegenwoordigen chef Massink
in den laalóten heeft hij altijd gewaar
deerd zijn absoluut gemis aan zelfzucht
en zijn streven, om de belangen der sohool
steeds op den voorgrond te stellen. De
geschenken der collega's, der loorlingen
en van het schoolpersonool stelt hij op
hoogen prijs om de vriendschappelijke ge-
voolons, waarvan zo getuigen. Ook dankt
Kij den weihouder, idie ondanks zijn vel©
bezigheden, do rnoeifco heeft genomen hier
tegenwoordig te zijn, voor zijn waardee-
rende woorden, evenals cJen woordvoerder
der Commissie van Toezicht.
Ten slot to rich t hij zioh tot zijn leerlin
gen. Het spijt me, dat mijn werk hier
ïs afgeloopcn. Als ik in school kwam en
jol ui vroolijke gezichten zag, voelde ik me
jong blijven. De omgang met de jeugd
conserveert. Hij dankb zijn leerlingen voor
hun sympathie. Al moest wel eens iemand
gestraft wordesn, do goedb verstandhou
ding bleef bestaan. Hij wil zijn leerlingen
als levensles meegeven, wat La Fontaine
uitsprak in zijn fabel ,,Lo laboureur ct
ses enfants": arbeid is een lust on een
stoun arbeid doet gelukkig leven. Hij
wenscht hun succes in hun verder leven,
waarin dat. oude woord lien leiden moge
,,Fait ce que dois, advienne que pourra".
Na clezo warm toegejuichte redo namen
allen met een warme handdruk afscheid
van cPcn vertrokken den collega, wien ook
wij een zonnigen ou)Jcn dag toewonschen,
dien hij in oen lang, nuttig en bezig leven
zoo welverdiend heeft
Anti-militairistische meeting op „Den
Burcht".
Evenals verleden week werd ook gister
avond weer een meeting gehouden van db
I. A. M. Y. afd. Leidon. Do belangstelling
was ditmaal nog grooter dan den vorigen
keer. Naar schatting waren thans een
400-tal personen aanwezig. Do politie wa3
vrij sterk vortcgeaiwoordigd.
Ook nu weer werd er druk gevent met
anti-militarrisbisoho cn communistische lec
tuur
Als sprekers waren aanvankelijk voor
dozen avond aangekondigd de heeron
Spanj er en Wijnkoop, uit Amsterdam.
Wegens verhindering van eerstgenoemde
trad nu in diens plaats op ds. Elderink,
van Rotterdam, terwijl als dorde spreker
nog verscheen de heer Walraven, van Am
sterdam.
Do bijeenkomst werd geopend door den
afdeelingsvoorzitter, den heer Akkerman,
die het een vorheugend' verschijnsel noem
de, dat niettegenstaande dit do tweed'o
meeting was, deze toch weer zoo goed was
bezet. Hij zou nog tevredener zijn geweest,
indien ieder der aanwezigen, stuk voor
stuk, volkomen meeging met do mecning
van Groenondaal, e. a.x waaraan hij meen
de te moeten twijfelen, maar hij sprak de
hoop uit, c3aü het getal van hen, na dezen
avxmd weer aanmerkelijk zou vermeerde
ren. Na nog medegedeeld te hebben, dat
a. s. Zondagmiddag to Den Haag een lan
delijke meeting wordt gehouden, tot bij
woning waarvan hij de aanwezigen op
wekte, gaf hij vervolgens het woord aan
ds. Elderink.
Deze spreker begon met een uiteenzet
ting te geven over do beide groote mach
ten het woord, en de daad. Dit zijn beide
machten, aldus spr., die de gemoederen
en do menschen in beweging brengen. Hot
woord schudt bij den mensch het geweten
wakker, d'e daad prikkelt tot navolging en
tegenstand. Gaan deze beado machten sa
men, dan krijgen wc een dubbele macht.
En heel dikwijls is dit samengaan, nood
zakelijk. Wanneer op een woord niets
volgt, is dat woord een leugen.
Ook bij oorlog en miLitairisme zijn woord
en daad zoo vaak. in tegenspraak bij de
menschen. Terwijl zij met het woord liet
miLitairisme afmaken, steunen zij als het
er op aan komt, datzelfde militairisme.
dus het kapitalisme met den daad. öpr.
wijt dit aan de opvoeding onder het
tegenwoordigo stolsel, dat den mensch in
pompt to gehoorzamen. Thans is er echter
een jongmensch bij wien woord cn da-ad
overeenstemmen. Herman Groen endaal
stolt tegen het geweld van het kapitalisme,
hot actieve verzet. Dat is een daad die
spreekt tot de gemeenschap, en die leeft,
cn dio naar spr. hoopt, zal blijven leven.
Wij hebben, zeido hij, noodig een maat
schappij, waarin ieder behoorlijk een be
staan heeft, waar goedp woningen zijn en
waar ieder zioh behoorlijk kan ontwikko
len. Daar zal de dienstweigering van zelf
ontbreken. Wil het kapitalisme echter deze
oplossing niet aanvaarden, aldhs spr., dan
wijst Groencndaal thans den weg, n.l. dion
van niassalo dienstweigering, en verder
do werkstaking. Slechts daardoor kan het
doel worden bereikt, d. w. z. vrijheid en
recht, de stichting eener nieuwe maat
schappij
Do tweede spreker, do heer Walraven,
nam als uitgangspunt een artikel in de
„Tel.", waarin gesproken wordt van het
„Schandaal Groen en daal", cn waarin
wordt geëischt dat aan deze zaak zoo spoe
dig mogelijk oen einde moot worden ge
maakt. W arm oer, zeido spr., do burger
lijke pers, aldus schrijft, is het wel heel
duidelijk hoe zwak oL regeering staat.
Trouwens, vervolgde hij, wie met de
historio bekend is, weet, dat het proleta
riaat in deze moet overwinnen. Een mar
teldood is nog nooit tevergecfsch geweest.
Spr. wees op liet naderen van. een nieu
wen oorlog, dio nu reeds wordt uitgestip
peld, en op de gevaren daaryan. Wacht,
zeido hij, niet met diénstivcigeren tot op
dat ©ogenblik, want dan ia het te laat.
Do kwestie-Groenendaal wijst u den weg.
Er moet een eindo wordon gemaakt aan
het kapitalisme en het militairisme. En
dat kiuiHot socialisme en do kracht van
den geest zijn sterker daa do macht van
het kapitalisme, clic steunb op de bajo
netten.
Ook hij wekte op tot het voeren van
actio en niet to rusten voordat dezo maat
schappij ten ondor is gebracht, om daarna
met warme harten cn glinsterende oog en
den nieuwen dag tegemoet te gaan.
De voorz. las vervolgens een vers voor,
dat gemaakt was op Herman Groenendaal,
decldo mode dat dit onder het publiek zou
worden verkocht cn wekte do aanwezigen
op het to koopon, ten einde aldus de actio
finantieel to steunen
Hierna werd lion minuten gepauzeerd.
Dc lieer D. Wijnkoop kreeg nu het
woord. Het is, zeido doze, een. goed samen
treffendat do zaak Groencndaal gepaard
gaat mot kwesties, die op het oogenblik do
arbeiders in Nederland in do eerste plaats
moesten bezig houden.
De daad Groencndaal is niet wat deze is
voor hem zelf, maar wat hij is voor ande
ren. Groenen daal heeft willen wekken, en
hij heeft gewekt. Hij heeft wakker gemaakt
hot verzet, niet in het abstracte, maar
tegen do dingen, dio werkelijk in do we
reld zijn, on dio sainciistollen tot een af
schuwelijk geheel, mot name den oorlog,
die nadert. Wat dit botreft zijn de arbci-
dors, nog lang niot voldoende wakker. Spr.
wijst op den Grieksoh-Turksclicn oorlog,
on do sympathicn van Engeland en Frank
rijk dienaangaande. Heb wordt, zeido hij,
con zaak van geven cn nemen tussohen
dezo bedde laatsten, met het gevolg dab
Frankrijk de maclib krijgt op het vaste-
BINNENLAND.
Afscheid van den teer P. Werkman ais
leeraar aan de H. B. S. voor Jongens to
Leiden.
Circulaire van den minister over de steun-
regeling aan „uitgetrokken werknemers'.'
BUITENLAND
Maandag begint op Ierland een wapen
stilstand. De Valera neemt Lloyd George's
uitnoodlging om te komen conlereeren aan.
De Fransche vertegenwoordigers bij da
rechtszittingen te Leipzig teruggeroepen.
Tengevolge van Kemal's houding gaan
de besprekingen tusschen hem en sir Ha
rington niet door.
land. En wie do macht heeft wil haar ge
bruiken. Eon oorlog zal dus volgen.
Dit is oohter niet de eenigo factor, dat
op het naderend onheil wijst, aldus spr.
De petroleum is tegenwoordig een slof
van zeer groote botcckenis, dio binnenkort»
do steenkool geheel zal vervangen. Ame
rika, dat tegenwoordig steeds voortgaat
met het versterken van zijn vloot, is tot
dusver do groote petrclc umleverancicr ge
weest. Spoedig zullen echter z'n bronnen
uitgeput zijn. Dan zal zich een zenuwach
tige strijd ontspinnen tusschen Engeland
en Amerika, om liet. bezit van petroleum-
velden, immers liet zijn vooral dezo beid®
landen met- hun ontzaggelijke vlooten en
groote industrieën die het noodig zullen,
hebben. Noodzakelijkerwijs, op historisch®
gronden, moet hier een nieuwe oorlog uit
voortvloeien, waarbij wij, aldus spr. het
kind van de rekening worden. Engeland
heeft de hand gelegd op bijna allo petro*
leumveldeii buiten Amerika, en ook op
onze Dja-mbi-velden. Onze kapitalistisch®
regeering heeft ons aan Engeland verkocht,
on ons. dientengevolge in den toekomstigeu
wereldoorlog aan do zijde der Engelschen
geplaatst. Als derdo in den bond zal Japan
dienst doen, waarvan volgens spr. het be
zoek van prins Hirohito een bewijs is.
Dit is de consequentie van de Djauibi-
affaire. waarvan do schuld ligt bij het pro
letariaat, dat zich niet met hand en tand
heeft verzet.
Spr. wijst nog op het bezoek der Amo-
rikaansche oorlogsschepen aan onze oor-
logshaven Tandjong Priok in Ned.-Indië,i
hetgeen volgens hem, een aansporing van
Amerika is, niet al to pro-Eiigelsch t®
worden, daar wij anders spoedig de ge
volgen er van zullen ondervinden.
Deze oorlog, aldus do heer Wijnkoop,
zal uitbreken, als heb proletariaat niet
weet op to treden cn het voorbeeld te vol
gen van Herman Groenendaal.
Moeten wij clan toch ons opofferen, zcids
spr., clan liever tegen dan voor het kapi
talisme. Dit is ook hot doel van Groencn
daal cn daarvoor zijn wij hem dank ver
schuldigd. Even wol, zoo eindigde spr., dat
is niet genoeg. D&nkt Groenendaal niot
alleen, maar doet het
Do voorzitter uit-te vervolgens een woord
van dank tot de sprekers cn sloot daarna
do bijeenkomst to ongeveer kwart voor.
elven.
De bezoekers gingen rustig uiteen. Even
weerklonk nog do Internationale, maar
een enkele aanmaning tot zwijgen was vol
doende.
Bijzonderheden hadden dan ook niefc
plaat
Hel Kooi park. -
Nu het Kooipark zooal- het blijkens do or bij
geplaatste borden boet. hoewel or in officiecle
stukken steeds van het Volkspark wordt ge
sproken. geheel gereed is gekomen, is gebleken,
dat de kósten van aanleg met den aankoop
\an een gedeelte van den boiioodigdcn grond
ver boven de raming zijn uitgegaan. In 19J6
toen anon lot den aanleg besloot achtte men liet
voldoende een bedrag van f 48.500 als voor
schot van het Rijk daarvoor aan te vragen. Nu
hel park eindelijk is voltooid blijken de totale
kosten te bobben bedrogen 2.1 maal zooveel,
of ruim f 12o000. "t Is maar gced nu niet meer
óm» dit groote bod rag lo vallen. De kosten zijn
gemaakt en we kunnen gerust verklaren, dat,
al moge het veel geld zijn, het park ook aan
allo eischon, die men aan een modern park
mag stellen, voldoet
Do oppervlakte bedraagt 1.8 HA en is door
sneden met hrcedc begrinte paden, 't hoeft
mooie bloemperken en is beplant niet een groote
verscheidenheid van heesters cn sierpkuvtewi, cï
is oen vijver in gegraven met een praats voor
con muziektent, terwijl liet mede is gelukt roods
vrij groote kastanje- cn andere hoornen or aan
den gang tc krijgen. Eindelijk vindt mon er
eon mooie speelplaats voor kinderen met gioolr
zandbakken er in, terwijl in het midden, cn er
omlrcen sierlijke witte gelakte bamkcu staan, die
onwillekeuring doen donken, aan keurige tuin
meubelen.
De groolo droogte dozen zomer baart de»
stads tuinlieden veel zorg. Do jonge plualen e»
heesters moeten om aan den gang te blijve®
gedurig wordon besproeid.