LEIDSCH
DAGBLAD.
Dinsdag 8 Maart 1921.
Officieele Kennisgevingen.
I De breuk fe Londen.
.STADSNIEUWS
Het voornaamste nieuws
i van heden.
PRIJS DER ADVcRTENTIEN:
SO Cts. per regeL 'e Zaterdags 40 Ots. per regeL Bij
xegolabonnement belangiijk lagere prijs.
Kleine advertentiën Woensdag 50 Cts., Zaterdag
75 cts. bij een maximum aantal woorden van 80.
Incasso volgens postreoht. Voor eventueele opzen
ding van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijs
nummer 5 Cts.
Bureau Noordeinslspleln. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden p. S mnd. 2.35, p, week 0.16
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn,
por week D 0.18
Franco per post
2.78
Nummer 18715.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van de ingezetenen, dat morgen
(Woensdag) aan de Gemeentelijke Visch
winkels (Visckmarkt en Stadshulpwerf)
verkrijgbaar is SCHELVISOH a f 0.20,
GROOTE BGHELV1SCJH a f 0.25 en f0.30,
SCHAR a f 0.22, SCHOL a f 0.23, GKOO
TE SCHOL a f 0.30, KABELJAUW a fO.35
en TONG a f 0.80 per pond.
W. PERA, Welk» Lo.-Burgem.
Leiden, 8 Maart 1921.
KOSTELOOZE GENEES- EN HEELKUNDIGE
HULP AAN ONVERMOGENDEN.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
Brengen ter kennis van belanghebben
den, dat op DINSDAG 15 MAAKT 1921,
van des voormiddag? halfelf, tot des mid
dags 12 uur, en van des namiddag halt
twee tot drie uur voor het laatst gelegen
heid wordt gegeven tot het aanvragen van
een kaart ter verkrijging van kostelooze
genees- en heelkundige hulp voor het tijd-
van 1 Mei 1921 tot 1 Mei 1922.
Belanghebbenden moeten zich aanmelden
in het achterlokaal van het perceel Bree-
straat 119 (Bureau Militaire Zaken).
Zij waarschuwen die belanghebbenden,
zich op den boven aangegeven tijd en plaats
aan te melden, zullende zij het,—bij niet tij
dige aanmelding, zich zeiven te wijten heb
ben indien zij in het verkrijgen van Ge
nees- of Heelkundige Hulp vertraging on
dervinden.
W. PERA, Weth. Lo.-Burgem.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, S Maart 1921.
SCHOUW VAN WEGEN ENZ.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
Gelet op artikel 17 der Verordening van
6 Juli 1899 (Gemeenteblad No. 15), laatste
lijk gewijzigd bij Verordening van den 6en
Februari 1913 (Gemeenteblad No. 4).
Brengen ter kennis van belanghebben
den, dat te beginnen met Maandag 4 April
a.9. zullen worden gesekouwd alle wegen,
lanen, paHen, straten, kaden, pleinen, hof
jes, stegen, sloppen, of poorten en gangen
benevens do daarin gelegen of daartoe be-
hoorendo bruggen en andere kunstwerken,
voor zoover die bijzonder eigendom zijn,
en, tonder verhindering door of vanwege
rechthebbenden, voor het publiek verkeer
openstaan, en allo wateringen, en slooten,
en de riolen ter vervanging daarvan ge
maakt, benevens de daartoe bchoorende
sluizen, duikers, buizen, toegangskokers
en dergelijke werken, voor zoover die bij
zonder eigendom zijn.
W. PERA. Weth. Lo.-Burgem.
VAN SfRIJEN, Secretaris.
Lekten, 8 Maart 1921.
De conferentie te Londen is das mislukt.
Wc* hebben liet gisteravond nog bannen
bu'letineeren. Daarmee is Europa in een
nieuwe phase gekomen, waarvan de ge
volgen nog niet te overzien zijn. Het is
niettemin daarop, dat we bier ere*1 willen
wijzen Voor bet verloop te Londen etc.
zie men bet Buitenlandse!» Overzicht.
Men kan haast zeggen, dat .usschen
Duitschland en de gealheerden de oorlogs
toestand weer is ingetreden en speciaal dan
een economische oor.ogstoestend. Of dat
inet liet verdrag van Versailles in over
eenstemming is te brengen, is nog de vraag.
De geallieerden hebben weliswaar een* drie
tal motieven aangevoerd, waaruit zou moe
ten blijken, dat Duitschland weigert ricn
aan het vredesverdrag te houden, waar
aan zij nu het recht ont'eenen, om sancties
toe te passen voor 1 Mei a s den in het
vredesverdrag genoemden datum daarvoor,
edoch bijzonder steekhoudend z:jn deze mo
tieven niet. 't Is zoo iets van het welbe
kende: als men een hond wil slaan. 13 er
we! een stok te vinden. Wanner Duitsch
land zich vastklampte aan de idee. dat de
geallieerden, door thans reeds sancties toe
te passen, het vredesverdrag hebben ge
schonden, zou het ze'fs zoover kunnen gaan,
het vredesverdrag als niet meer van Kracht
tc beschouwen, waar de tegenpartij zelf
het omver wierp
't Is een mogelijkheid, al verwachtan wc
niet, dat Duitschland zoo ver zal gaan.
Zullen de nu in werking getreden sancties
Duitschland tot toegeven dwingen? Wo zou
den op deze vraag niet gaarne, een be
vestigend antwoord geven. Integendeel
vreezen we, dat dit niet het geval zal zija,
en dat de geallieerden dan te zjjiiar trjd,
wanneer blijkt, dat de huidige sancties niet
„voldoende" zjjn, met nieuwe strafmaatre
gelen zullen aankomen, die, en dat is voor
et neutralen een cardinaal punt. van in
vloed zullen zjjn op hun handel met Duitsch
land, die juist door do tegenwoordige sanc
ties we! eens kon -gaan floreeren.
Wat toch is het geval? De geallieerden
zullen een deel van hetgeen hun onder
danen aan Duitschers verschuldigd zjjn we
gens geleverde goederen, gaan innen in
1
mindering op de schadevergoeding, door
Duitschland te betalen, 't Is logisch, dat
de Duitsche handelaars er weinig voor zul
len voelen in deze ora3tandigheIen haniel
te drriven met de entente, ook al zou de
Duitsche regeering, om de industrie niet den
doodslag te geven,'zich bereid verklaren,
het afgehoudene door de geallieerden bjj
te passen, zooals de entente haar maatregel
ook bedoelt. En des te grooter zal deze
tegenzin zijn, waar den Duitschers immers
de gelegenheid als het ware zoo wordt
geboden, om aan dezen strafmaatregel ge
heel te ontkomen door middel van het
neutrale buitenland. Waarvoor ons land dan
al bijzonder geschikt gelegen is met onze
havens als Rotterdam. Neutrale handelaars
zijn er wat tuk op voor een provisie ais
hoofdpersoon te fungeeren terwijl re slechts
tusschenpersoon zijn, zonder verder, ze'fs
eenig risico te behoeven te loopen!
Zoodoende zou de darde sanctie, n.I. het
voor een deel inpalmen door de entante
van do rechten, geïnd dotir de douane aan
het bezette gebied, tevens voor zoover het
den Duitschen uitvoer betTeft, grootendeels
werden ondervangen.
Het nagaan van de herkomst van uit
neutrale landen in entente'an len ingevoerde
is toch niet afdoende. Afgezien nog van
het verhoogen der prjjzen door de Duit
se her- met een percentage, gèirjk aan wat
afgehouden wordt.
Wanneer de geaili.-erden dus straks nieu
we maatregelen zouden willen treffen, die
voor Duitschland deze kans om docr de ma
zen van de sancties heen te sluipen, zouden
doen verdwijnen, dan ligt het voor de hand,
dat deze maatregelen tevens een belemme
ring zullen moeten vormen voor den han
del der neuttalen.
't Is wel een schoon vooruitzicht!
Welke perspectieven zith Overigens nog
meer openen, we zullen deze niet atlemial
na gaan speuren, niet beschikkend over
een profetischen blik in de toekomst. Zij
terloops echter nog even gewezen op do
mogelijkheid van sterking der uiterst lin'c-
scbe partijen in Duitsch'and met den aan
kleve van nieuwe communi tische „Putsche"
en alles wat dies meer zij.
Voorts op de mogelijkheid, dat de Duit
sche mijnarbeiders, speciaal in hst Rjjnsch-
Westfaalscho mingebied, waar de entente-
immers drie Duitsche ko'enhavens gaat be-
zptten, zullen bedanken voor een arbeid,
die alleen den geallieerden tsn goede komt
en er in letterlijken zin de bjjl bjj
gaan neerleggen. Met de gevo'gen voor
de kolenprrjzen en alles, wat daanan vast
zit, men heelt dat uit de jongste oorlogs
jaren zeker neg wel frisch in het geheu
gen liggen.
Hoe men het wendt of keert, de rust in
ons Westelijk Europa is eens weer „dahin",
dat is zeker, al i3 dan nog niet te overzien,
waarheen do breuk te Londen zal voeren,
'l Lijkt wel haast, ol Europa met alle
geweld zich ze'.f in het verderf wil storten.
Op hulp van Amerika is niet te rekenen en
ook degenen, die nog eenige verwachting
koesteren, dat Amerika uit eigen belang
feitelijk kan men het immers ook weer
tot de neutra'en rekenen tegen de sancties
zich zal verzetten, bouwen vooralsnog cp
weinig stevigen grondslag, ook al heeft
Harding onomwonden verklaart, dat Ame
rika in de eerste plaats voor eigen belangen
zal opkomen.
Rest ons nog even aan te tippen, welk
gevaarlijk spel Frankrijk, do groots door
drijver van wat thans over Europa is los
gebarsten, speelt. Frankrijk moet geld heb
ben, nog dit jaar, anders dreigt een linan-
cieelo debacle, dat is door den minister van
financiën openlijk erkend. Het sp'eelt nu
I als het ware va banque op de troefkaart
der sancties, in plnaü van te schipperen,
opdat het althans een groot deel bekome van
wat hot eischt. Wanneer de sancties niet
aan de verwachting voldoen, wat, gelijk
boven opgemerkt, zeer twijfelachtig is?
Het ontwaken van het Fransche volk uit
den roes: „les Boches payeront" het
„tout" laten we maar weg, waar dat locli
al van de baan is zou wel eens een storm
kunnen beteekenen!
Lezingen en cursussen in liet Museum van
Oudheden.
Zooals iiidertucS door ons werd mede-
gedeeld, kcofb «do Directie van het Rijks
Museum van Oudheden alhier, een reeks
a-rchaeologisc-hö Cursussen. en Lezingen ge
organiseer cl. gevolgd door rondgangen in
het Museum, met hot doel de schatten van
wetenschap, in het Museum opgeborgen,
dienstbaar te maken aan het algemeen.
Hot is oen verblijdend verschijnsel, dat
de belangstelling voor deze voordrachten in
cursussen buitengewoon groot is en het
aantal deelnemers, dafc zich er voor heeft
opgegeven, vérre de verwachting van de
Directie en haar mederworkers overtreft.
Do lezingen zijn gisteravond geopend in
do Leeszard van het Museum, Rapenburg
23 met een voordracht door den Directeur,
dr. J. H. Holwerda over ,,De oudste bewo
ners 'Van ons Vaderland".
Deze bijeenkomst was druk bezocht. Onder
de iuvuwozigen waren een aantal genoodig-
den, vertegenwoordigers van do Leidsche
Universiteit hoogleeraren, lectoren en
doctoren, benevens studenten en andere be
langstellenden.
Na een hartelijk welkomstwoord zette dr.
Holwerda liet doel, dat do directie met deze
voordrachten en cursussen beoogt, uiteen.
Dit doel is tweeledig. Zeker is het Museum
aan den een en ka:tt do plaats waar de ge
leerde, goc-I bewaard en geschift zoo veel
mogelijk mater ia a1 behoort te vindon voor
zijn onderzoek, doeh zeker in niet mindere
mate behoort het ook de resultaten voot
zijn onderzoek voor ieder, die dit wenscht.
in zoo duidelijk mogelijke trekken voo*-
oogen te steilec
Vraagt de onderzoeker zoo veel mogelijk
naar volledigheid en wetenschappelijke
orde, de bezoeker die geen directe vakman
is wordt door veelheid slechts vermoeid, hij
behoeft een overzichtelijke opstelling, in do
allereerste plaat? een op den voorgrond
brongen van wat bovenal zijn aandacht ver
dient, hij behoeii een gids, die hem leidt,
maar niet minder ook het gesproken woord
dat hem datgent bijbrengt, wat hij noodig
heeft om te begrijpen wat hij ziet.
Tot zijn onderwerp komend, zeido spr.,
dat het hem eigenaardig toescheen om do
reeks der voordrachten welke hier zullen
worden gehouden aan te vangen met een
onderwerp hetwelk ons toch misschien wol
het allernaast ligt nl met de oudste bewo
ners vac ons land zelf.
Op de vraag of tfe enkele bewerkte vuur-
stcemen wapenen vaak bijna vormloos
brokken mogelijk zouden wijzen op het feit
dat misschien ui een nog vroeger tijdperk
hier reeds eer. enkele maal menschelijke
wezens zouder hebben rondgezworven, wil
de spr niet ingaan, «'omdat zij onmogelijk
het beeld van eenige bevolking voor oogen
kunnen brengen Daartoe moet men zoeken
naar een complex van verschijnselen, naar
bepaalde nederzettingen naar bepaalde
monumenten En dan rijzen in do aller
eerste plaats voor onze oogen op die won
derbare mysterieuze monumenten onzer
Drentsche heide, onze hunnebedden
Onderzoekingen door spr. voor eenige
jaren reeds ir Drenthe verricht hebben bei
oorspronkelijke beeld dezer monumenten
duidelijker voor oogen gebracht Het zijn
groote steenen grafkelders geweest. In die
hunnebedden zijn 2 typen to onderscheiden,
welke twee typsn directe navolgingen zijn
van de twep soorten van rotsgraven, zooals
deze in het Zuiden van Europa voorkomen.
Ze spreken dus duidelijk van de afkomst
dezer bevolking uil het Zuiden, uit de lan
den bewooud door het MiadollaJidsche ras.
Spanje heeft ons naast hunnebedden ook
zulke rotsgrav m bewaard.
In onze hunnebedden vindeD we veJo
steenen werktuigen en bovenal een massa
zeer karakteristiek aardewerk dat in zijn
vormen en ornamentiek duidelijk de directe
navolging vai vlechtwerk vertoont. ZuLk
vlechtwerk-aardewerk vinden we door ge
heel Europa van N. tof Z., in het. Zuidei»
gecombineerd met aardewerk aan den vorm
van kalabusscM ontleend. Lu onze hunne
bedden vindp-n we ook zulke kaJabasvormen
wederom een bewijs van de afkomst dezer
cultuur uit. het Zuiden.
Naast hunnebedden komen o a. in ons
land ook gewone lijkgraven voor. waarin
hetzelfde vlechtwerk-aardewerk gevonden
wordt.
Verder kennen wo, volgens spr. van
deze stammei. de primitieve hutten, half in
den grond uitgegraven, zooals zo bijv. aan
het. Uddelermeer zijn aangetroffen. Zoo
hebben onze oudste bewoners eenmaal uit
Zuidelijke Landen gekomen, als afstammw
lingen van Middellandsche stammen, hier
een uiterst primitief leven geleid. Wie zal
zeggen hop lang en wanneer precies. Tal
rijke vondst* n van Romeensche voorwer
pen zijn in Fransche hunnobedden gedaan
en niet zeldzaam zijn, naar spr. opmerkte,
de voorbeelden dat in Oud-Christelijkeji tiid
een kruis werd opgericht op den steen dio
vroeger door deze stammen werd vereerd.
Dat is niet voor niets geschied. Niet onmo
gelijk waren er zelfs toen nog sporen van
die oude cultuur aanwezig en het valt dus
onmogelijk met zekerheid t.e zeggen tot hoo
lang misschien tieze primitieve menschori
hun oerleven in afgelegen streken als de
onze nog hebben voorlerzet, aldus eindigde
spr. zijn togcjuicht-e rede.
Hiermede was de eerste wclgestaagdo
avond van hot programma afgeloopen.
Hedenavond begint dr. P. A. T. Boescr
zijn cursus over Egyptische beschaving.
Ons nieuwe perron.
Spoediger dan wij hadden durven hopen en
verwachten, is het nieuwe overdekte perron
aan de westzijde van liet Station der H. IJ.
S- M- gereed gekomen en zal de noodhulp-
toestand, waarover ook wij met vele ande.rcn
ons hebben beklaagd, eindigen- Morgenavond
na afloop van den dienst, worden al de noo
dig geachte maatregelen tot overgang go-
troffon en Donderdag vertrekken do eerste
treinen in beide richtingen van liet nicuwo
perron-
Men zal den Dienst voor Ui tb roi dings- en
Vernicuwingswerlren, onder wiens leiding
dit werk is uitgcvcerd, den lof niet onthou
den, dat flink is aangepakt geworden. In dc
eerste week van Januari werd er, zooals de
leider er van, de heer J- Fritzsche, uit Am
sterdam, ons mededeelde, begonnen en twee
maanden later was het in zoover klaar, dat
de dienst geheel kon doorgaan. De 32 treden
lioogc voetbruggen voor de reizigers, zoowol
als voor het stadsverkeer, zullen eerst over
een dag of tien in gebruik kunnen worden
genomen.
Dat hof: weric, ondanks do arbeidsmoeiJijk-
lieden, zoo spoedig gereed kwam, is te dan
ken aan den langen voorbereidenden arbeid.
Al het houtwerk, dc zeer ingewikkelde hou
ten kapconstructie inbegrepen, was in do
werkplaatsen vooraf klaar gemaakt.
Het werk is onder leiding van genoemden
opzichter, die reeds meerdere werken van
dien aard leidde, uitgevoerd, door den heer
H. G- Hendriks, aannemer te Utrecht- Dc
totaal-kosten bedragen circa fwco en een
halve ton-
Hot perron heeft een lengte van 202 Meier,
hoewel het verlengde er van zich uitstrekt
tot- aan de Gevangenlaan- De gemiddelde
breedte is zeven Meter.
Bij den z-g- Haverzak, tegenover de reti
rade ongeveer, is een brug gelegd voor het
personeel en een smaller voetbrugje voor
den toegang tot een naastgelegen stuk war-
moeziersland-
In het geheel zijn er 18 dubbele zitbanken
aangebracht, aan de rugwanden, waarvan
ruimte is voor het aanplakken van dienst
regelingen. Iu het midden ongeveer werd
een klein gebouwtje geplaatst, waarin een
telefoon. Dit gebouwtje is bestemd voor den
diensldoenden chef- In het verlengde van dit
gebouwtje is een kleine retirade aange
bracht ten behoeve van het reizeud publiek-
Het perron is geheel overkapt en deze
bekapping lijkt ons een meesterstuk van con
structie toe. De dakbedekking Is van een
nieuw, ondoordringbare en duurzame, doch
kostbare stof, z-g- eonva-para, gemaakt. De
uitvoering maakt den indruk van groote de
gelijkheid-
Verder is aangebracht een nieuwe brand
leiding tegen mogelijk brandgevaar, dat met
het oog op het vele houtwerk, niet geheel
denkbeeldig is, terwijl tevens drie nieuwe
kranen op do waterleiding werden geplaatst
voor het vullen der locomotieven-
Aan den kant van het Station passeeren
de treinen in de richting Amsterdam, aan de
zijde van het nieuwe ziekenhuis die, welke in
de richting Rotterdam gaan-
Het in- en uitstappen gaat nu veel gemak
kelijker, omdat wrij nu hebben een half-hoog
perron, het model voor de toekomst, omdat
het geschikt is voor elk soort waggons, ook
-voor die van locaaltreinen. Hooge-perrons
worden niet meer gemaakt. De reizigers heb
ben nu nog één trede of of af te stappen,
wat zelfs voor ouden van dagen geen be
zwaar oplevert.
Onmiddellijk nadat het nieuwe perron tn
dienst zal zijn genomen, zullen ter plaatse,
waar nu het hulpperron is, nog twee lijnen
worden aangelegd voor doorloopende treinen,
terwijl dan de z-g. stoptreinen zullen aanko
men voor het~oude perron.
Wanneer het zoo ver is, zal aan alle voor
waarden zijn voldaan, die voor een behoorlijk
geregeld personen- en goederenvervoer aan
een modern station mogen worden gesteld-
Dnt de reizigers het perron echter alleen
over een 32 treden hooge voetbrug kunnen
bereiken en bij het wachten een warme
wachtkamer mceten ontberen, zelfs niet in
een gckeele beschutte ruimte kunnen toeven,
bljjven wij echter nog altijd een groot be
zwaar achten- En daarom gaat ons verlan
gen nog altijd uit naar een geheel nieuw sta
tion.-
Alliance fran$aise-
Is oenigen lijd geleden een sympathieke Ber-
riohon in Nederland cn ook te Leiden voor het
publiek der Alliance franeaiso opgetreden met
een lezing over Le Borry, zijn bewoners, zijn
legenden, zijn zange-n cn dansen, gis term on d
was het een Bretonsck diohtor, Eugène de Mo-
riel, die zijn land kwam verheerlijken en spre
ken over „La Bretagne poétiqne et légendaire".
Spr., zich blijkbaar verplicht achtend zoo
veel mogelijk volledig te zijn, begon met de
praeliistorie, toen do Kelten tot in Azic door-
drongon, het betreurend, dat dit toch zoo gc-
zegeude ras bijua geen litteratuur, zelfs geen
inscripties had nagelaten; en in bonte menge
ling trokken voor de oogen der toehoorders
voorbij de strijd t usschen Kelten en Romeinen,
koning Artur cn do Ridders van de Tafelronde
do Hollanders, die met de Kelten handel drc-
ven, dc groote mannen, waarop Bretagne fier
is: Chateaubriand, Lamenriais, Renau en
Brizcux; een gedicht van den heer De Moriël
zelf besloot do voordracht.
Het spreekt vanzelf, da.t dit alles nu juist
niet even grondig behandeld werd, en dat oen
cenigszLD-s crilisohc geest dikwijls een vraag
boeken zal gezet hebben achter de een of an-
j dero bewering van spreker. Zoo zal het waar
schijnlijk wel als een vriendelijkheid jegens zijn
gehoor bedoeld zijn, toen spr. de onderstolling
opperde, dat Hollandsche kolonisten Keltische
sagen uit Bretagne naar hun vaderland hebben
meegebracht on die aan Chrétien de Troves
bobben overgeleverd, daar deze laatsle zijn
„Perciv&l" immers aan een graaf van Vlaan
deren hoeft opgedragen.
Maar wij mogen niet vergelen, dat er een
dichtor aan het woord was en geen historicus;
do lezing sprak, van warme liefde voor Bretagne
cn zijn bewoners, met hun rijk gemoedsleven,
hun lovendigo verbeeldingskracht, hun taai vast
houden aan ouclo gebruiken en geloofsvoorstel
lingen, hun eenvoudig, kinderlijk goloovig hart.
MAATSCHAPPIJ VOOR TOONKUNST.
Residenlie-Orkesl.
Dc Maatschappij voor Toonkunst is met
de intrede van het 87ste Maatschappelijk
jaar den goeden weg ingeslagen, die leidt
lot het geven van orkestmuziek tien behoeve
var. de leden. Te lang waren wft hier ter
stede van orkestmuziek verstoken, zoodat
deze daad van de Maatschappij voor Toon
kunst warm toegejuicht mag worden.
Voor het eerste gewoon concert in de
Stadszaal was het Resident'e-Orkest, onder
leiding van dr. P, van Anrooy, üitgenoo-
digd geworden, dat een belangwekkend pro
gramma op werkelijk schitterende wijze
heefl uitgevoerd.
Dat programma bestond uit drie werken
van grootmeesters der toonkunst: Sympho-
nïe No. 5 van P. Tschaïkowsky; „L'appventi
sorcicr" van P. Dukas, en ,,Tod und Ver-
Ularung" van R. Strausz.
Met groot genot hebben wij de uitvoe
ring van deze toonwerken aangehoord en
den dirigent Van Anrooy aan het werk
gezien. Die directie bezielt het orkest tot
het geven van het beste, wat het geven
kan; terwijl de dirigent de verschillende
groepen van instrumenten, waaruit het or
kest bestaat, geheel tot hun recht laat
komen. Prachtig is de klank van het strijk
kwartet; niet minder die van de blaas
instrumenten; de paukenist verdient extra
lof. En de hoornt Wie nog met het bo-
Igrir „hoorn" een ietwat schel geluid ver-
-* BINNENLAND»
Het nieuwe Leidsche perron-
Ingediend is oen wetsontwerp tot walging
der steenhouwerswet-
Adres van de E-K- Centrale Tan Burgerlijk
Overheidspersoneel aan de Tweede Kamer,
inzake ontwerp-pensioenregeling.
BUITENLAND.
De conferentie tc Londen is mislukt. Do
Duitschers kceren heden naar huis terug. De
sancties zijn reeds in werking gesteld. Düs-
scldorf is bezet.
De Duitsche regeering doet een oproep tot
het Duitsche volk-
Gocnaris naar Londen ontboden in de
Giiokscli-Turkschc kwestie-
Do opstanden in Rusland nemen grooter
omvang aan, al is over den toestand Dog niet
zuiver te oordeelen-
bindt, zal dit begrip na het hooren van
de hoorns in het Residentie-Orkest geaeei
laten wegvallen. Een heerlijk geluid onfc-
i wikkelde de hoorn-solo in het Andante;
tweede deel uit Tschaïkowsky*3 Vijfde Sym
fonie.
Die Vijfde Symfonie, niet zóó geliefd van
Tschaikovsky's zes symfonieën als de zesde,
(do Pathétique) is toch ook van edel ge
halte Tschaikovsky, de Rus, verloocnent
in deze compositie zijn Slavische afkomst
niet; naast melancolie is groote exaltatie
te vinden, terwijl de symfonie op e:bt-Rus-
sische thema's is gebouwd, die uit ieder,
der vier afdeeiingen naar voren Komen.
De twee eerste deelon staan, n3ar onze
meening. het hoogst, waarna het derde deel
een elegante valse vormt en van net vierde
deel, waarin de Russische beer gromt,
slechts een schitterende vertolking den iet
wat hollen inhoud kan redden. Hetgeen
geschiedde. Een geweldige opzwe.ping van
klank bracht gloed en leven io de vertol
king, .waaruit te bespeuren viel, hoe na
deze symfonie den dirigent aan het hart
ligt.
Na de pauze kwam „l'Apprenti Sorcier"
aan het woord. Wij vermoeden wel, .dat
bijna alle toehoorders vooruit Goethe's bal
lade „Der Zauberlehriing'' zullen hebben
gelezen, om op de hoogte te zijn van hei
gebeuren, dat den Franschen componist
Dukas (geb. 1S64), wonend te Parijn in
spireerde tot geestige muziek. Na de ge
heimzinnige klanken van de toovenaars-
sfeer, de werkende bezem; mcér bezems gaan
aan het werk; het stijgende water; "de
steeds angstiger wordende noodkre'en van
den leerling; en op het hoogtepunt: da
bezwering door den toovenaar; alles mei
jui3te klankkleur door Dnkas in het -orkest
verwerkt en humoristisch door het orkest
vertolkt, in een meesterlijke uitvoering.
Tot- slot: Richard Strausz met zijn sym
fonische Dichtung „Tod und Verklarung',
niet de mooiste van zijn orkestwerken; Don
Juan bijv. staat oneindig hooger. De ge
dachten in „Tod und Verklaring" zijn niefi
gioótsch, al is de instrumentatie (d^or
Strausz van Wagner overgenomen) zeer rijk
to noemen. In den viool-solo blonk concert
meester Swaap uit, begeleid door de harp-
tonen van de uitnemende harpiste van het
orkest, het majestueuze slot; klokgelui en
toenemends verheerlijking maakte veel in
druk.
Was de stemming van het publick na
de uitvoering van de Symfonie al te lauw,
aan het slot ging men niet heen, alvorens
aan het orkest en den dirigent een ovatie
tc hebben gebracht, waarvoor dr. Van
Anrooy het orkest liet opstaan.
Er heeft zich uit dc leden der Nod.-Herr-
Gem. alhier ccn commissie gevormd, welke
zal trachten een som gelds bijeen te krijgen
ter bestrijding van de zeer hooge verhuis
kosten van ds- J- W. Groot Enzerink van
Leeuwarden naar hier, voor wicn de com
missie een huis heeft gevonden, en die 17
April a-s- alhier zijn intrede hoopt te doen
als opvolger van mr- dr- J. Sehokking, die
hem in zijn ambt zal bevestigen.
Het door do Ge.meento-0 om missie tc ver-
leenen bedrag voor do verhuiskosten is lang
niet toereikend om deze tc bestrijden cn do
nieuwe Leidsche predikant heeft, reecis
groote financiecle offers gebracht door aan
neming van het beroep herwaarts.
Door oen 2ó-taL leden van den Algein.
Ned- Wcrkmcesters-Bo-nd werd Zaterdagna
middag een bezoek gobrackt aan de Stede!»
Lichtfabrieken, alhier, met hot doel er een
cn andor van nabij te bezichtigen-
Door de directie dor fabrieken was wel
willend voor vakkundige uitlegging zorg go-
dragen- En deze uitleggir"r is zóó perfect,
dat do belangstelling van dc leden voor een
volgende excursie zeker niet verminderd zal
zijn.
Van af halfvicr tot ongeveer zes uren wist
de geleider, de heer Stark, clief-machinist
der Stedelijke Lichtfabrieken de nandacM
gaande tc houden, door zijn heldere, vakkun
dige aanwijzingen.
