LEiDSCH DAGBLAD, Vrijdag 24 December. Tweede Blad. Anno 1920.
No. 18654
TWEEDE KAMER.
Oude tngelsche Kerstlegendeu
LAND- EN TUINBOUW.
1 M BUITENL. WEEKOVERZICHT.
ir Morgen zullen over liet grootste deel der we
reld -de klokken luiden, verkondigend hel: Vre-
ldc op aarde. Ongetwijfeld een boodschap tolken
jaar torugkeorende met wisse zekerheid, waar
in hot menschelijk gemoed, althans over de gan-
schc Christenwereld, 't zij dan al of niet meer
geloovig in Christus' leer, zekere aandoeningen
ondervindt, bewust of onbewust. Van ganscher
[harte gaarne zou men dozo dagen geheel in wij-
idingSötemming willen doorbrengen, maar de
Ihardo werkelijkheid verbiedt dit ten eenenmale
(herinnerend, dat er dringende zaken op dit on-
idermaanscho op afdoening wachten.
Over 't algemeen is deze tijd gewoonlijk een
periode van rust op parlementair gebied, maar
idil jaar is er slechts weinig van te merken Bij
lkans overal hel)beu dc parlementen tot vlak
ivoor do feestdagen doorvergaderd. Dnitsckland
.vormt eon gunstige uitzondering on toch zou dit
(daar niet minder noodig zijn geweest. Wan
neer een regeering echter ternauwernood con
[kabinetscrisis tot tweemaal too is ontloopen,
idan is begrijpelijk, dat zij de Kerststemming
'lief=t over de gemoederen vaardig wil zien
worden!
Vrede op aarde, in mensehen een welbeha
gen
Al is de titanenstrijd dan gesheden, toch
welk een bittero ironie der werkelijkheid. Waar
vindt ge den vrede? Overal tv aar go- den blik
wondt of keert, ziet ge of den strijd dor wape
nen nog gevoerd of de economische botsingen,
menigvuldig in getal, menigmaal treffend nog
idiepor en pijnlijker dan het moordend staal
vermag.
Op den Balkan, in Hongarije, in Ooslc-nrijk,
in Polen, ook in Rusland? zullen ook de
klokken hebben opgeroepen ter kerke. Het ge
zang dos vredes heeft togen do kerkgewelven
geschald. Doch weo en ellende slopen daar rond
in asch-grauwe kleeding. Honger en ziekte, 't
zijn scherpo zwaarden, fel treffend de zwaar
beproefde landen. Ook in Rusland vroegen we
Teods terloops. Zullen daar do bolsjewisten een
ongehinderd vieren van liet Kerstfeest toestaan,
aldus den eenvoudigen des harten althans
schenkend een verkwikking des ge ester;, nu ver
kwikking materieel in Rusland alleon voor de
uiterst kleine minderheid dor beproefde ge
brouwen is weggelegd? Zoo één volk, dan is ze
ker hot Russische zwaar beproefd, zionde in
geen ver "verschiet zolfs eenige uitkomst uit de
knellende banden des verderfs, door verdwaas
de idealisten aangelegd.
In Duitsctiland een lijdend volk in afwach
ting. De rijkskanselier heeft zelf in een artikel
geprobeerd den Dnitsckers een riem onder het
lha.it te stoken, maar vaag, zeer vaag zijn uit
den aard der zaak zijn geruststellingen. De af
loop van wat te Brussel is begonnen, do confe
renties over de uiteindelijke vaststelling van de
sloor het land te betalen schadevergoeding aan
ido overwinnaars uit den wereidkr-ijg, zal eerst
leerc-n, of Duitschland zich zal kunnen ver
heffen uit do diepte, waarin het is neerge
stort. Zoo op 't eerste gezicht slaan de kansen
«op 't oogonblil; niet slecht, maar wio kan voor
spellen, wat op hot praoluclium van Brunei zal
volgen in do drie verdere stadia.,..
.En do overwinnaars! Den vrede hebben zij
©ffioiool, doch zwaar wordt gezucht onder dc*n
prijs, die de overwinningövrode heeft gekost.
Engeland staat or economisch nog hel beste
voor, dóch gaat niettemin gebukt onder lasten
van malaise en werkloosheid, om van Ierland
miet to spreken. Frankrijk vormt do middelmoot,
Italië is dc meest terneergedrukte. Financieel
kraken van beido do staatsmachine bedenkelijk
en inwendig heerschcn niet bepaald rust en te
vredenheid Vooral niet in 't land der macaroni
iWaar in groote meerderheid het.volk blijkbaar
nu toch inziet, dat aan de Annunziado een
einde komen mocn et ho' mot Zuid-SIaviü ge
sloten verdrag van Rapallo nageleefd. Of .de
blokkade tegen don dichlcr-veldhcor ovenwoï
effectief genoeg zal zijn om hem te dwingen
bet hoofd te buigen?
Tenslotte de vroegere neutraion uit den men-
echen en levenssappen verwoestenden oorlog.
Zonder onderscheid ondervinden ook zij de na
weeën van den groot on tijd, dien wij beloven on
beluisteren mogon. Spec-iaal op hel economisch
terrein.
't Is wel een somber beeld, dal Europa biedt
op het Kerstfeest van 1920!
Laten wo -ons echter vleien, dal dc kiem is
gelegd voor hetoro tijden, meer waardig der
KcrstmLsidee. In de gedaante van den Volken
bond, die nog schuchter en bedeesd to Geneve
uit de eersto windselen is gehaald. Do eerste
zitting heeft zeker niet gebracht, wat men zoo
gaarne zou hebben gezien, maar bedorven is er
niets. Integendeel de eersto steenon zijn gelegd
voor een fundament, waarop voortgebouwd kan
worden tot bereikt za;l zijn: vredo op aarde
Ieder volk heeft de rogeering, die het verdient
Mogen de volkeren zich daaraan spiegelen en al
hun invloed schenken aan de ontwikkeling van
het goede, dat in hen helaas te vaak sluimert,
onderdrukt door, wat wo in algomeenen zin zou
den willen noemen, politieke hartstochten. Daar
onder samenvattende- imperialisme, natio
nalisme, kapitalisme, anti-kapitalisme, en
allo andoro ismen van deze strekking moer
hebbende allen zonder onderscheid goed
on kwaad, dikwerf van het laatste het
meest tengevolge van het op do spits drijven
door fanatici der grondgedachten. Mogen do
volkoren loeren inzien, dat alleen, een goede
mengeling vail allo ismon kan voeren tot een
soort „heilstaat" hier benoden, dat niet van
één, 'meestal uit bewust of onbewust egoïsme
gekozen isme, wolk ook, finale verbetering van
wantoestanden is te verwachten, dat samen
werking van. alle geledingen in de maatschappij
en de wereld onmisbaar is, van boog tot laag.
Dan zal telkens een slapjo nader gezet kannen
worden tot wat voor ons onbereikbaar lijkt:
vredo op aarde.
Zitting win gisteren-
Een aantal- kleine wetsontwerpen worden
aangenomen, waarbij bij enkele een korte
discussie-
Regeling van Werkzaam lieden-
Dc VOORZITTER zegt, dat hij had ge
hoopt heden dc Kamer op recès te kunnen
laten gaan. Gisteren is echter het ontworp
in zake Wilna ingediend, dat heden in de.af-
doolingen is onderzocht. .Spr. deelt mede, dat
het Voorloopig Verslag hedenavond zal ver
schijnen. Hij hoopt dan dat het morgen zal
worden behandeld-
Spr- stelt voor daartoe le bcriuiten-
De lieer RUTGERS (A.-R-) meent dat dc
zaak zeer belangrijk is en dat het niet aan
gaat deze gansohe nieuwo kwestie overhaast
af te doen- Hij stelt Voor het ontwerp Dins
dag 4 Januari te behandelen-
De hoer DE WYKERSLQOTn DE WEER-
DESTEIN (R.-K-) steunt diit voorstel- Het
voorloopig verslag bevat tal van zwaarwich
tige betoogen on zoer vele vragen. Het- is on
mogelijk -dar alle3 hedcu gereed te maken.
De- heer WIJNKOOP (0. P.) wi'l ook op
4 Januari het outwer-p behandelen, omdat
het volk gelegenheid moet hebben om zich
uit te spreken Ilij stelt voor het pas na het-
recès te behandelen-
De heer MAROHANT (V- D steunt het
voorstel van den Voorzitter.
De hee.r. TROELSTRA (S- D-) aeht het
vo o rst el-Rut ge rs het meest nanbevelenswaar-
dige-
Het voorstel-Wijnkoop wordt verworpen
met 59 tegen 3 stemmen-
Het voorstol-Rutgers wordt aangenomen
met 38 tegen 24 stemmen.
Uitzending Gouverneur-Generaal.
Aan de orde is het wetsontwerp tot ver
hooging der begrooting van uitgaven van
Ned.-Indie voor 1920. (Kosten uitzending
Gouverneur-Generaal, enz.)
De heer WIJNKOOP (O. Fr-) acht dezo
uitgaven niet gerechtvaardigd-
Het- ontwerp wordt goedgekeurd-
l-
Vrij naar het Engelccfr
van
Arthur Watts. v
door
T. dc R.
(Nadruk verheden).
Er is ccn oude Choihire-mytlie, dio vertelt,
dat een kort oogcnbUk na middernacht, op den
vooravond van Kerstmis, Chrismas Eve, de os-
een ia hun stal neerknielen in aanbidding van
het Christus-kindje, dat in de kribbe was ge
boren. Het is een bijzonder mooie logende.
Een. die nu bijna geheel verdwenen is, maar in
Berkshire on ook in Choshiro zullen de kindoren
u nog wel vertellen, hoe in den Kerstnacht de
schapen hi do verschillende schaapskooien el
kaar locblaten: Bethlehem Bethlehem; en
hoe, wanneer gij in den Kerstnacht in den tuin
zcuöt komeri en uw oor tegon do bijeukorvcn
te "luisteren zoipit leggen, gij heel zwakjes en
ah- van heel ver komend de bijen een Enge-
lenzaug zoudt-kunnen booren zoemen Bet is
eigenlijk zoo jammer, dat dergelijke mythen uit
sterven maar liet is zoo. De boerenbevol
king kont cr nog maar heel weinig en men
ken niet anders doen dan dit betreuren en
liet- opkomend, jong geslacht er te armer om
achten.
Toch be-taan er nog enkele en van die- en
kele wil ik er u een paar vertellen.
Lang, lang geleden was het gc-loof onder
'do boerenbevolking algemeen, dat, gedurende
de twaalf dagen van Kerstavond tot Drieko
ningen, alle dieren do gavo van to kunnen
spreken outvingen. Maar zonde was hel hun
gesprokken te beluisteren en wio dat tóch deed,
hem zou zeker een of ander ongeval overko
men. Zoo is er dc legende van den hond en
do kal vau B retail je.
Er was eens in Bretanjo een oude vrouw,
die. alleen woonde, met een hond en een kat.
Omdat zij een slechte, oude vrouw was, gaf zij
hun heel weinig te eten, zoodal zij naluurlijk
nicts van haar hielden Eens op Kerstavond,
to;-n zij al in bed lag, hoorde zij den hond en
de kat samen graten by den haard .&u, stille
tjes naar beneden gaande, trachtte zij hun
gesprek af te luisteren.
„Ha", zei de kat, „vannacht zullen de die
ven komen om al het geld .van onze meesteres
weg to nemen. Als zij nu maar stil is, zal haar
niets overkomen, maar als zij schreeuwt on las
tig is, zullen zij haar een gat in 't hoofd
slaan".
Dit was al meer dan genoeg voor de oude
vrouw en zonder het antwoord van den hond
af te wachten, holde zij gillend uit het huis.
Maar, helaas, zij kon niot verder komen dan
do deur, want de dieven kwamen juist binnen
en bevreesd, dat zij door haar geschreeuw de
buren zou wakker qjaken, sloegen zij haar op
het hoofd on doodden haar toen!
Een dergelijk verhaal is dat van don boe
renknecht, ilio ook het slachtoffer werd van
zijn nieuwsgierigheid. Hij luisterde naar wat
zijn paarden «amen bespraken op Kerstavond
en verborg zich daarom in den stal. Hij hoor
de hen zeggen: „Wij zullen vandaag over een
week hard werk to doen krijgen, want de boe
renknecht is zwaar en dc weg naar liet kerk
hof lang en steil!" En de knecht schrok zóó
dat hij een zenuwtoeval kreeg en een week
na dien begraven werd.
Het meerendee! van de mythen en legenden,
die den Korst-nvond tot onderwerp hebben,
zijn verhalen over de vreeselijko gevolgen van
het ongehoorzaam zijn aan een of ander bij
geloof.
Zoo meende men in Gucrsey, dat op Kerst
avond het water in alle bronnen in wijn ver
anderde, on dat dus in dien nacht geen water
mocht worden geput, geen emmer naar bene
den gelaten. Er is een geschiedenis van een
vrouw, die, ook al weer uit nieuwsgierigheid,
eens wilde zien of het werkelijk wd'ar was on
haar emmer toch in den put naar beneden Het.
Toen zij dien weer ophaalde, hoorde zij een
stem in de diepte, die dreigend zei:
„Allo water verandert in wijn
En uw eind nabij zal zijn."
En, evenals de boerenknecht, viel zij vaD
schrik dood neer.
Er stamt uit Guernsey ook een traditie, dat in
de Twaalf Dagen niemand na zonsondergang
meer uit mocht gaan. Als een of ander over
moedige het toch waagde, vond hij niets dan
zwarte honden en wilde konijnen op zijn weg,
die aanhoudend tusschcn en langs zijn beo-
Indische begroeting.
.Voortgegaan wordt met de behandeling
!van de. Indische begrooting.
Dc heer DRESSELHUIJS-(V- L) hoopt,
dat de Minister met den nieuwen G- G. aan
genaam zal samenwerken tol- heil van Indië.
Spr. meent, dat de Regeering tegenover
de petroleumindustrie niet goed ja opgetre
den en al te toegevend ia geweest tegenover
de suikerindustrie. Op den dosbetreffenrlen
passus in liet V. V- lieeffc de Minister geen
antwoord gegeven- Heeft de Minister bedoeld
de afkeuring van rar- Talma's houding toe
te geven-
De suiker-industrie wordt zeer straf be
handeld blijkens dc houding der Regeering
tegenover hetSuikersyndicaat in verband
mot de consumptie-suiker.
Uitvoerig deelt spr- het gebeurde mede-
De schatting, dat het verbruik in Indië 3
millioen pikol bedraagt, wa9 overdreven-
Het gevolg daarvan was, dat dc Regeering
de producenten dwong optie te geven op het
benoodigde bedrag, dat te hoog was. Het
gouvernement heeft later ccn doel tegen
liooger prijs verkoc-ht en de suikerproduccn-
ten verloren een bedróg van 35 millioen-
Wat de brandstoffen betreft, zet spr. uit
een, dat cr in Indië een sehaarschte bestaal
aan brandstoffen, hetgeen het gevolg is van
do kortzichtige politiek van den Minister,
die het stookolie-vraagt "k heeft g ^eerd
De Regeering voerde do zonderlinge politiek
tegenover de ban del aren, die er boe leidde,
dat groote winsten werden gemaakt.
De heer SCH-.URER (A-R.) betreurt liet,
dat de belast in gont-yerpen uit deze behande
ling zijn uitgeschakeld, omdat zij er z- d- bij
behoorden-
Onbillijk nolit hij. het verwijt, dat dc Mi
nister niet oortvarend is. Spr- brengt hulde
aan dezen Minister, die mr- Fock als Gou
verneur-Generaal aanstelde- De oppositie to
gen dezen Minister komt voornamelijk van
do sociaal-democraten, die- hun invloed over
schatten. Spr- is ook. democraat, door recht
vaardigheid te zoeken en te betrachten voor
allen.
Spr. herinnert aan de moeilijke omstandig,
boden waaronder de fgetroden G. G. zijn
ambt aanvaardde- Met ijver heeft hij gear
beid en veel goeds bracht hij tot stand- Na
tuurlijk is er voor kritiek aanleiding, o- m-
voor de benoeming van dr- Tjipto tot lid va o
den Volksraad of voor de benoeming van
dr. H&zeu- De circulaire ver het ontslag van
residenten acht spr- niet gelukkig, maar dat
alles is geen reden voor den blaam, dien dc
heer De Muralt op den G. G. wierp.
A v o n d 7, i 11 i n g.
Voortgegaan wordt mot de behandeling dor
Indische Begrooting
De heer SCHEURER (A.-R.) zet zijn 's mid
dags afgebroken rede voort Hy waarschuwt te
gen het rc-volutionnaire stuwen onder do in
landers, dat door zijn materialistische en anti
godsdienstige tendenzen niets anders dan scha
de kan toebrengen aan de bevolking. Hij ves
tigt er de aandacht op, dat de Sarekat Islam
zich heeft aangesloten bij de rovolutionnairc
Vakcentrale. De Regeering moet krachtig mede
werken aan de ontwikkeling van het inlandsche
volk om dit op te voeden tot een zelfstandig
volk met een zelfstandige regeering.
De heer VAN RAVESTEYN (S. D. P.)
meent, dat de benoeming van den heer
Fock tot Gouverneur-Generaal in het ge
vlei komt van het schrikbewind,- dat in
Indië lieerseht tegenover de Indische bewe
ging. De invloed van liet kapitalisme en
het imperialisme neemt in Indië toe. Ne-
derlandsch-Indië wordt zelfs niet meer be-
heerscht door het Nederla-ndsclie kapitaal
alleen, het is een Engelsch—Amerikaansch
Nederlandsch-kapitalistische kolonie.
Spr. laakt het optreden van het Indi
sche Bestuur tegen de Sarekat Islam,
waarvar het n.l. niet bewezen is, dat zij
revolutionnaire plannen heeft.
nen sprongen. Hot is maar to hopen, dat zij
ten minste stil waren, want om in een donke
ren winternacht te worden belegerd als het
ware door een troep jollende honden en ko
nijnen, die bovendien nog samen zouden pra-
ton, zou zelfs den meestdapperen man ver
schrikken.
Een andere dierenlegendo is dio van de
kleine, witte hond van Perchta. Perchta was
eon Duitsehe heks, die veel plichten had na
te komen. Zoo bezocht zij geregeld allerlei ste
den en overal, waar de menschen dom genoog
waren geweest, om hun deur open to laten,
stuurde zij een kleine, witte hond naar bin
nen. Hot diertje zelf was goedig genoog, maar
toch een plaag, want zoolang bet in hot huis
bleef, kwam daar niets dan ongeluk. Men kon
probeeren hom met sloonen weg te jagen, of
hem uit het Taam te gooien of zelfs in een
emmer met water te verdrinken, het -gaf alle
maal niets. Den volgenden dag was hij ex
al weer en het ongeluk ovemzoo, en dit ging
zoo door lol den volgenden Kerstavond, tot
wanneer men zijn les hieruit had geleerd, de
witte hond verdween en men wel oppaste, de
'deur niet voor de tweede maal open te laten
staan.
Deze Perchta of Berchtyl, zooals zij ook
wel wordt genoemd, is een der interessantste
figuren uil de Kerstmythen. Van haar' wor
den nog twee verschillende legenden verteld,
die twee verschillende kanten van haar ka
rakter bolichton.
Het was haar plicht na te gaan of de spin
sters haar kamertjes en spinnewielen netjes in
orde hielden en ook, dat iedereen behoorlijk I
zijn deel nam van „Zemwordo" (een mengsel I
van melk on water en meel, het traditioneele
maal voor Kerstmis).
Vreeselijk was het lot van den gulzigaard,
van wien zij ontdekte, dat hij ander voedsel
dan „Zemwerde" had gegeten. Want in den
nacht, als de ellendige stumper gerust lag te
slapen, kwam Berchtyl binnen. En dan, j
ik schaam me bijna een zoo ruw verhaal vaD
een vrouw te vertollen dan snoed zij hem
open', nam al het voedsel, dat in zijn maag
zat, er uit en vulde dio op met sleenen en
stroo. Stel u hot vreeselijke gevoel van den
schuldige voor, die, 's morgens wakker wor-
dencj» ontdekte, dat hij dat onverteerbare kost
je zou moeten verieren.
Maai- er waa ook een zachtei; on milder
Dc heer MAROHANT (V.-D.) waarschuw:
tegen clen geest van de exploi tatert. AD
die geest in Indië triumphccrl is liet ver
loren. De afgetreden G.-G. wist hem te
ovcrheerscheiL Dc Minister evenwel ziet
het gevaar niet duidelijk genoeg in. Het
wetsontwerp inzake Djambi is daar een
nieuw bewijs van. Spr. hoopt, dat de Mi
nister zal protcsteoren tegen de denkbeel
den, ontwikkeld door den heer De Muralt.
Do Minister van Ko'oniën ver
klaart, dat alles wordt gedaan om voor
de toekomst ten volle door NecleiTancTsehe
krachten in de behoefte aan ambtenaren
in Indië- te voorzien Een spoedige nlge-
meenc herziening der salarissen is te
wachten. Spr. ontkent, dat de Regccring
dc suikerindustrie onbillijk zou hebben be
handeld. Voor de denkbeelden der Regee
ring omtrent de sociale en economische be
langen der bevolking, verwijst spr. naai
de Memorie van Antwoord. Aan de opium-
bestrijciing vooral zal veel aandacht worden
geschonken.
Mr. Fock heeft den Minister gemachiigd
te verklaren, dat de nieuwe G.-G. dc in
zichten der Regeering ten aanzien van
Zending en bijzonder onderwijs deelt, even
als de heer Fock het met de Regeering
eens is met de a 1 gem een e inzichten op
het stuk van Indisch Regeer in gsbelcid.
De heer Fock wenscht niet op te treden
als renclionnair en autocraat. Hij wenscht
niet te gann in de richting, bepleit dooi
den heci- De Muralt.
Spr. zou de Sarekat Islam haar rechts
persoonlijkheid niet wiBen zien ontnomen.
Gemis aan waardeering van de mede
werking van den Volksraad is bij den
Minister niet aanwezig.
Herziening van ar.t 123 Reereeringsre-
glement, die ook de instemming heeft van
den nieuwen G.-G. zal spoedig tot stand
kunnon komen. Dan zullen ale beletselen
tot toelafing van zendelingen en missiona
rissen zijn vervallen.
De heer SCHAPER (S. D. A. P.) dringt
aan op spoed met de herziening van het
ko el iecon tract.
De heer fTAAZEVOET (R.-K.) vraagt
afschaffing van don pensioen aftrek voor
het weduwen- en weezenpensioen en een
kindertoeslag voor verlofsambtenaren. Hij
dringt aan op ruimer subsidieering van
bouwvereenigingen, meer steun voor mili
taire tehuizen, betere verzorging van de
geestelijke belangen der militairen door
de aanstelling van aalmoezeniers en veld
predikers.
De heer VAN VUUREN (R.-K.) vraagt
voldoende Zondagsrust voor het personeel
der Ombilinmijnen.
De heer VAN ZADELHOFF (S. D. A.
P.) dringt aan op de instelling van een
afzonderlijk Departement" voor de Volks
gezondheid.
Spr. dient een motie in, vragende om
een afzonderlijk-Departement voor Volks
gezondheid.
Dc heer DRESSELHUS (V.-L.) acht.
spoedige instelling van een afzonderlijk
Departement voor het Mijnwezen noodig.
De heer VAN RAVESTEYN (S. D. P.)
ondersteunt de motie-Van Zadelhoff.
De. heer KRUYT (Christen-Socialist) wijst
op misstanden ten aanzien van de behan
deling van militairen.
De liter ALBARDA (S. D. A. P.) dient
een motie in, vragende om een suppletoire
begroeiing met voorstellen betreffende een
salaiisverbetering voor het postpersoneel
overeenkomstig een in den Volksraad aan
genomen motie.
De Minister zal afschaffing van de
pensioenbijdragen ernstig overwegen. De
geldende regeling der postsalarissen is een
voorloopige, in afwachting van een defi
nitieve ir verband met de algemeene her
ziening Dc verzoeken van den heer Haa-
zevoet zullen in ernstigo overweging wor
den genomen, evenals verschillende verzoe
ken van andere afgevaardigden. Een af
zonderlijk Departement voor Volksgezond
liciu is niet noodig. De chef van den ge
neeskundigen dienst heeft vrijwel dezelfde
bevoegdheden als eert Departementshoofd.
Dc heer VAN ZADELHOFF (8. D. A.
P). trekt zijn motie in.
De begrooting wordt aangenomen met
aar I eekening der stemmen van de revo
lution nairen tegen.
De heer LELY ((J.-L.) brengt den Voor
zitter hulde voor diens voortvarende lei
ding. (A p p 1 a u s).
Te halflwcc wordt de vergadering ge
sloten.
Gevolgen van de winterkoude.
Volgens den officieelen almanak moet do
winter nog beginnen en wij hebben nu ai
het derde wintertje gehad. Gedachtig aan
het oude gezegde, d?t do winter zal stren
gen, wanneer do dagen lengen, maken wij
ons voor allo gebeuren klaar.
In do eersteplaats beliooifc hiertoe liet
verzwaren van den aardlaag, waarmede be-
waarkuilen voor aardappelen, bieten, ra
pen, enz. zijn gedekt. Op een eenvoudige
manier maken wij hierbij gebruik van heb
slechte warmte geleidend vermogen van de
lucht. Op do eerste deklaag brengen wij
aan een flinke laag blad, droog slootvuil,
erwten- of boonenstroo dus afval, dat in
bijna iederen tuin ie to vinden. Hierover
werpen wij ee.. laag grond, welke rondom
den kuil wordt weggegra-ven, zoodat zioh
dus tussohe-n de beide aardlagen een met
luohtholten gevulde ruimte bevindt. Waar
in strenge winters een gewone deklaag van.
50 c.M. en dikker niet voldoende bleek, daar
hield een bovenbesohreven dekking de
koude buiten. Door het weggraven van de
aarde rondom dcai kuil kon het regenwater
voldoende afloopen en blijven de aard
appels in den kuil droog.
t Is nu ook eei kritieke tijd voor kamer
planten. Bij een minder goede verzorging
lij'den dezo gemakkelijk van do vorst, wor
den zoogen. „bevangen", 't Gebeurt dan
heel vaak, dat men zulke gewassen warmer
zet, met de bedoeling do vorst er af te
trekken. Zoo'n behandeling is evenwel
noodlottig, omdat tie temperatuurswisse
ling de weefsels doodt en juist het omge
keerde wordt bereikt. Planten, welke dui
delijke vorsttcekonen vertconen, zal men
't best met koud water overgieten (met een
broes op den gieter) of wel men sprenkelt
zo oaurna in eeji donkere, vorst vrije ka
mer, dus in geen geval in de zon. Heel vaak
herstellen de planten zich en kunnen een
volgenden dag in de huiskamer worden te-
ruggebnaoht of men wacht hiermee nog een
paar dagen Door 's avonds een paar cou
ranten tusschen dc ramen cn cfe planten
aan te brengen konC,u de laatste minder
gevaar.
Aardappelen, vruchten, uien, e. d., welke
ergens liggen uitgespreid en gevaar kun
nen loopan, zal men met couranten dekken
papier houdt lang do koude tegen. Zijn ge
noemde gewassen door de vorst aangetast-,
dan legge men ze in koud water, waardoor
de vorst or uittrekt on boude ze verder
kool, dus ongestookt. Zij kunnen dan vaak
nog eenigen tijd bewaard Is er sprake van
flink bevriezen, dan kan men ze soms door
in water to leggen nog voor de consumptie
geschikt makeu, maar van bewai'en is dan
geen sprake meer.
Niet zelden komt het voor, dat boomen en
struiken tijdens do verzending door vorst
worden overvallen. Vooral de wortels zul
len daarvan het gemakkelijkst te lijden
kaut aan haar karakter, want zij was ook de
beschermgeest van de kleine kindertjes, die on
gedoopt gestorven waren, en nu en dan ont-
moeUe dc eon of andere boer, die zich ver
laat had, haar als zij in het maanlicht gleod
over dc besneeuwde velden, met een lange rij
van kleine kinderen achter zich aan.
Er is een legende van een Tyroler boer, dio
haar zag een legende, die bijzonder vrien
delijk Is. Deze goede boer had de ellendige
gewoonte van te veel te drinken en dikwijls
laat uit dc herberg terug te keeren Op ze
keren Kerstavond, toen hij nog laat zijn weg
alleen naar huis trachtte te vinden, zag hij
Perchta met haar zieligen stoet van kleine
geesten achter zich aan! Dat gezicht ontnuch
terde hem on vol ontzag zonk hij neer op zijn
knieën. En toen hij nauwkeuriger keek, zag
hij. hoe de laatste kleine geest gevallen was
en een eind bij de anderen achterbloof. Want
doordat zijn hemdje te lang was, viel het tel
kens daarover. En om dal de boer een goed en
vriendolijk man waa, nain hij zijn eigen kouse
band on bond daarmee het hemdje inn het
kleine geestje vast, zoodat het niet meer zou
struikelen. En toen Perchta, toevallig omkij
kend, dat zag, bedankte zij hem vriendelijk en
beloofde hem, dat tot belooning noch hij, noch
zijn kinderon ooit meer armoede zouden be
hoeven te lijden.
Vele van deze oude legenden hebben tot on
derwerp do zonde, een work af to maken na
middernacht op Kerstavond. Hierover gaat
het verhaal van den Bretonschen smid, die in
dc vroege mórgenuren van den Kerstnacht
nog aan het werk was en bezoek kreeg van
een langen, grooten man met een gebroken
^eds, die zijn kap ver over zijn gezicht had ge
trokken. Nadat hij den smid een tijdlang had
aangekeken, vroeg hij hom een ijzeren plaat
in zijn zeis te zetten. De smid stemde toe en
toen het instrument klaar was, gaf hij het te
rug aan zijn bezoeker. „En nu", zoide deze,
„roep een priester en biecht uw zondon, want
dit zal het laatste stuk werk zijn, dat ge op
aardo zult hebben gemaakt." :Hc-t was de zeis
van den Dood zolf, die de smid gesmeed bad.
Er is in Cheshire ook nog hot oudo bijgeloof,
dat verbood gedurende de Twaalf Dagen eenig
vuur of licht aan te steken of zelfs maar dat
na?» reizigers of vreemdelingen te geven. Men
kan niet nalaten zich verwonderd af le vragen
of er werkelijk één goz.u -L worden
gevonden zóó bi/geloovig, Jat, wanneer bij on
geluk het vuur of licht was uitgegaan, het al
die dagen in duisternis en kou zou blijven zit
ten, tot Driekoningen voorbij was en men het
licht weer durfde aansteken. Maar de legende
bestaat on er zullen dus zeker wel menschen
geweest zijn, die haar geloofden.
Met Kerstmis is er, om het maar eens hui
selijk uit to drukken, voel bedrijvigheid in de
geestenworeld. Voel oude landhuizen hebben
spoken eu geestverschijningen, dio zich alleen
maar verwaardigen in den Kerstnacht voor don
dag te komen. Nu moeten alle geesten altijd
gehoorzamen aan één wet, nl. zij moeten ver
dwijnen, zoo gauw de haan begint te kraaien.
Dat is een schaduwzijde van het spook-zijn. Om
juist te moeten verdwijnen, als zij er in ge
slaagd zijn een of ander onvoorzichtig of
nieuwsgierig menschenkind. doodelijk te ver
schrikken. Maar hoe het zij, de hanen, welke
die wet kennen, waaraan alle verschijningen
moeten gehoorzamen, en die voor ééns als
vrienden van den mensch poseeren, kraaien
den gc-hec'len Kerstnacht door en verjagen dus
de kleinste schaduw van den kleinston geeet,
dio hel zou durven wagen voor den dag te ko
men. En als dus één van mijn lezers deu
Kerstnacht mocht doorbrengen bij vrienden in
con of ander oud landhuis en aia hij dan
mocht wakker worden gehouden door het
voortdurende hanengekraai, laat hij dan niet
onrustig zijn, maar integendeel dankbaar, on
Iaat hij zich herinneren, dat, als die hanen
or niot waren, hij misschien met kloppend hart
zich onder do dekens zou hebben verborgen,
om het vroeselijk gerammel van ijzeren ke
tenen niet te liooren.
Het is weldadig te bedenken, dat dergelijke
oude legenden, dio zoo duidelijk getuigen van
oen eenvoudiger eeuw dau de onze, niet ge
heel en al zullen kunnen verloren gaan. Het
boerenvolk, dat ze schiep, heeft ze voor het'
meerendeel zelf weer vergeten. Groote lagen
van ons volk heeft ze zelfs nooit gehoord.
Maar voor hen, die or van houden en er meer
van willen weten, zijn er velo boeken ge
schreven, waarin zij er meer over kunnon leseü.
