LEIDSCH
DAGBLAD.
Vrijdag 17 December 1920.
t'ficieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS..
Het voornaamste nieuws
van heden.
ÏKïjS DEB ADVEETENTIEN:
gt Öts. per regel. Do» Zaterdags 40 Cts.
r regel. Kleino advortentiëa Woensdag
Ots., Zaterdag f 1.— bij ten maximum
aantal woorden van 30. Incasso volgens post-
**oht. Voor eventueels opzending van brieven
30 Cts, porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordelndsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Reaactie 1507.
PRIJS DEZER COUItANTs
Voor Leiden p. S rund. f2.50, p. week i Ö.lU
Buiten. Leiden, waar agenten geves-i
tigd zijn, per week .x, 0.19
Franco per post H 2.90
Nummer 18646.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van de ingezetenen, dat morgen
(Zaterdag) aan de gemeentelijke vischvvin-
kels (Yischmarkt en Stadshulpwcrf) ver
krijgbaar is SCHAR a f0.20, WIJTING
a f 0.23, SCHELVISCH a fO.28, GROOTE
SCHELVISCH a f 0.38—f 0.4G, KABEL
JAUW a f 0.34f 0.50, .SCHOL a f0.44,
TONG a f 0.85, per pond en ZEEUWSCHE
MOSSELEN a fO.Oö per K.G.
W. PERA, Wc tb. loco-Burgcm.
Leiden, 17 Dec. 1920.
MARKTEN.
Burgemeester cn Wethouders der gemeen
te-Leiden- brengen ter algemeene kennis,
dat, wegens het vallen van den len Kerst
dag en den Nieuwjaarsdag op Zaterdag,
de week-, bloem-, groenten brandstoffen-
en botermarkten van de Zaterdagen 25 De
cember a. s. en 1 Januari a. s., ingevolge
art. 4 der verordening, houdende aanwij
zing van de dagen en uren en plaatsen van
de verschillende markten, zullen worden
gehouden op Donderdag 23 en Donderdag
30 December a. s.
W. PERA, Weth, lo. Burgemeester.
VAN STRLJEN, Secretaris.
Leiden .15 December 1920.
BEVROREN VLEESCH.
De gemeentelijke Duurtecommissie brengt
ter algemeene kennis dat bevroren Argen-
tijnsoh Rundvleesch verkrijgbaar is bij de
volgende slagers:
an Brussel, Oude-Heorerigrackt,
Marsman, Vestestraat.
Aenmij, Haarlemmerstraat.
Vreeburg, Haarlemmerstraat.
Noseman, Hoogewoerd.
Vermeer, Levendaal.
De prijzen van dit vleesoli bedragen:
Lappen en klapstuk 85 a 90 cts. p. pond.
Soepvleesch en Gehakt 80 a 90 cts. p p.
Baklappen 90 cts. tot f 1.per pond.
Rollade en Rosbief f 1.— per pond.
Rib 90 cts. tot f 1.per pond.
Contrafilet fl.— tot f 1.10 per pond.
Biefstuk f 1.20 per pond.
Biefstuk v. d. Haas f 1.25 tot f 1.30 p. p.
A. J OOSTDAM, Voorzitter.
E. SCHOTMAN. Secretaris.
Leiden, 17 December 192C.
Os. J. B. Netelenbos voor „De Middaghoogte".
In do Sbadazaal trad. gisteravond op ds.
J. B. Netelenbos met het onderwerp „Heb
Protestantisme'
Nadat de voorzatter \Tan „D© Middag
hoogte", cis. Boisssevaiin, de vergadering
had g©opend; gaf hij hot woord aan ds.
Netelenbos
De naam -„Protestantisme" zoo begon
spr., zegt ons weinig. Zij is ontstaan door
heb protest, dat in Daitschlaiid in 1529
w-erd vernome-i teggen de besluiten van
dien Rijksdag. Dc vrijheid van gewetcsn lag
or aan ten grondslag. Het jaar 1529 had j
de vrijheid van geweten in kot gedrang
gebracht. In 1528 11». wat. be-sluken, dat ieder
tan aanzien van het Protestantisme zich
zoo zou geclragOi. als lnj voor God en zijn j
geweten kon verantwoorden. In 1529 werd
bepaald, dat het edict van Worms weer
gelden zou. Eeu concilie wc-rd in hot voor
uitzicht gesteld, niete mooht men bepaal
delijk tegen de Mis leeren, de juiisc'Loie der
Bisschoppen zou moet er worden geduld.
Dan bracht spr zyn redie op Luther, den
prediker, tiiie leerde, dat niet do werken,
miaai het. geloof cL\ n»attjtsüai van des men-
schcn innerlijk is Luther is de man van
den sobjectieven geloofsmaatötaf Door het
geloof wordt alles beïnvloed en het. geloof
as de meest porsooniijko zaak van alles.
Bij het Pro testte n.t<ism© hangt de verhou
ding 'van don enkele tob de Kerk af van de
verhouding van dien enkele tot Christus.
Calvijn was do man, die God beschouwde
niob buiten de schepping, maar als met
Zijn wil zijnde in all"<3
Spr. ging vervolgens over tot het behan-
dfe&eri der vier volgende punten
1. Geloof c n dogma. In hot
dogma moet aioh de overtuiging der ge
meente openbaren Schriftgezag is tweeër
lei op te vatten, legaal en zedelijk. Het
dogma moet mot zedelijk geaag zijn ba-
kleed. In het dogma moet zioh heb lied dor
gemeente kunnen uitzingen (Gunning). Het
dogma, opgelegd als gezag, vteemd aan hert;
hart, is dat van den zondigen monscb. die
wel in Christus het leven richt, maar tooh
dwaalt en faalt en wankelt. Is het. dogma
vreemd aan het hart, aan is het louber ne
gatief, leert alleen hoe het n i o t weizen
moet. Dc inensoh gaat nu eenmaal uit naar
Rysteeim, maar dat anoeb n iüb gaan tjen
Loste van dat, waaruit het wondt gecopro
duceerd.
Geloof c n Schrift. Voon Lu
ther \vns de Bijl>el goon uit clen hemel ge-
vMlon boek, rn-aar ton werk, langzamerhaccid
bntstr/an. Luther leefd© in dc Schrift, zij
was hem geen .tekstenboek, maar een
levensboek. Men kan dien godsdienst mot
van buitenaf leeren bennen. Het Woord in
ons is hoofdzaak. Op d:o ervaring der ge
nade fcirdit het aan.
Geloof on li as toni e. Het ge
loof dor Christelijk© Gemeente is ten
nauwste verbonden met do heilsgeschiede
nis. Wat hebb?ii wij daaronder te var-
staan? Do ho'i&gesohiedonis eindigt, zegt
prof. Yan eter Leeuw, in de geschiedenis
van ons eigen heil. Wij kunnen het kruis
van Golgcxtlm als feit niet ervaren, wel do
verzoening. Het geloof in de heilsgeschie
denis is nog geen geloof, maar wel do
kracht die men d/aaruit putten kan.
G o 1 o o f on Christin. Christus
is de inhoud der heilsgeschiedenis. Do
Christus van heden, die dezelfde is als d'e
Christus van gisteren, do Jezus van Naza
rath, moeten wij ons dan voorstellen. Dat
is het eenigo juLlc. Golooven in Christus is
iets anders dla.ii gele even, dat er eens een
Jezus van Nazareth heeft geleefd. Het is:
met Hem in levertöTarhand staan, ons ge
dragen voelen dbor Zijn geest
Na dio pauzo behandelde spr. Geloof cn
Wetenschap. Is de wetenschap slechts het
kennen van wat wij eien met 01120 oogen,
tasten mot onze hand-en? Men orkent een
denken zond-er woorden, zonder voorstel
lingen cr is een bovenzinnelijke wereld.
Het ontstaan van het teven is niet bekend.
O cc Uiltas me, spiritisme, Christian Science
zijn cL bewijzen hoe- gestreefd wordt naar
oplichting van dat gordijn. Elke religie is
verlossangsredig&e, maar de Christelijke ia
de religie der verlossing van zonde on
schuld. Waar een godsdienst zoo diep
en breed als het- Ohnishencbim Het staat
aan de wetenschap niob m den weg, maar
laat over alles het lioht der goddelijke
openbaring schijnen. Christus is het, in
Wien alle diingon zijn gemaakt-, op Wien
«lies rust, aldus oindigdo spr. zijn toege
juicht© rede
Van do goLegenheid tot debat en vragc-n
stellen werd eerst geen gebruik gemaakt..
Toen werd bij monde van dS. Boissevain
van do bestuurstafel do volgende vraag in
de vergadering gelegd:
Is het subjectieve iii de Hervorming na-et
meer geweest reactitc Hiero-p zeiclo ds. Ne
telenbos Ik ben beschuldigd van subj eetl-
visme door do offioicele machtshebbers in
de Gerei. Kerk. Het objestievo standpunt
is, De grond van het gel-oof is de Heilige
Schrift. Daarbij wordt niet ontkend do
grooto waarde van heb innerlijk geloofa
bezit. Bij het subjectieve standpunt is het
juist andersom. De Hervorming is geko-~
men als een reaotio tegen het obj estivisme.
Niet uit de werken worden wij gerechtvaar
digd, maar uit hot geloof Hc-t Neo-Calvi-
nism-e is onafscheidelijk verbonden aan eten
naam cn den persoor: van dr. Kuyper.
Deze voiid rechts de menschen van de con
ventikels, van dc geloofservaring, als vast
aan de Kerk gebonden. Tevens vond hij do
eth-isohen. die lüj in don strijd tegen het
modernisme niet meekreeg. Kuyper wilde
het objeobjeve vaandel ontplooien. De be
sohuldiging van subjectivisme is niet juist;
een subjectief stamdpunit innemen is boter
gelegd. Te lang is er reeds gestreden, in
deze tijden moot cïe geest van samenwer
king vaardig worden over do menschen on
de hoogste belangen ook het hoogst worden
gesteLd
Hierdoor werden nog «dbor vier personen
vragen gesteld. De eerate debater zeicüc.
dat ds. Netelenbos nu «el clooar de machts
hebbers uit de Geref. Kerk was gez-et, maar
dat hij in die Ned.-Herv. Kerk toch ook cle
machtshebbers tegenover rich zou vindon."
Daar hoopte ds. Netelenbos even-wol voor
bewaard te blijven.
•Verder kreeg doze debater het nog over
het huisbezoek, ook door den spr. aan go
r-oord, cn over do Sobriftcrihiek. Ten op
ziohte hiervan acd -ds. NetelenbosHet O.
Testament wijst naar Christus, het N. Tes
tament getuigt van Christus, Hij staait da-ar
middlanin Wat kan het dan schelen of het
laatste deel van het Markus-evangelie echt
of niet-echt is?
Op een vraag van oen anderen doba-ter
of ds. Netelenbos beloofde, dajt d/>3 Bijbel
geïnspireerd- was door den geest Gods, ant
woordde deze: Ja!
De laatste debater vroeg, zich zclven
ethisoh noemend, welke richting hij moest
inslaan, welke c3o beste tfas. De riohting,
die naar boven wijst, zei ds. Netelenbos.
Wij moeten streven maar persoonlijk ge
loofsleven. En wilt ge per so een riohting,
laat het dan eblus-oh-gereformcerd wezen,
daar heb ik me hot beste bij bevonden.
To ongeveer elf uur word do goed be
zochte ergaciering gesloten.
Cursus var» prof. Rocssingh.
Voor c?e Vrouwenvei'eeniging tot bevor
dering van theologische kennis" hield prof.
Roessingh in het Academiegebouw do der
de en laatste zijner drie aangekondigde le
zingen.
De eerste handelde over „aestheticisme
en Christendom." Na een inleiding waarin
het verlangen van onzen tijd naar een
meer practischen aanpak der levensvragen
werd aangewezen, omschreef hij de aestlie-
tische levenshouding als de houding van
den inensoh, die niet, als de waaraohtige
kunstenaar, de worsteling met het leven 1
leert, rnaar deze ontvlucht door een zich
later verzinken in schoonheidsontFoerin-
gen. Het betrekkelijk recht hiervan in zijn
waarde latend, toont 6pr. in een drietal
tegenstellingen aan, hoe het Ohritsendom
qen spanning brengt, die hot zich uitleven
in schoonheid verhindert. Tegenover den
variabelen schoonheidsgehieter leert het
Christendom het constante van de herha
ling. Tegenover de passiviteit van het
aestheticisme predikt het den strijd. Te
genover de universeelc schoonlieidsaanbid-
ding weet het van de breuk der zonde, die
er door de wereld loopt. Dit alles geeit
spanning, die gegrond is in de geheim
zinnige dualiteit van de wereld. Eerst als
God de grondslag van ons léven is gewor
den en wij weer ;,als de kinderen" zijn,
kan dc ware schoonheid ook in de een-
vouige dingen worden gevonden.
In de tweede lezing over „individualisme
en Christendom" werd liet. streven naar
persoonlijkheid beschreven. Wij voelen ons
als iets eigens Onze moderne tijd zoekt
ook in zijn democratie de erkenning van
het individu. In litteratuur cn wetenschap
worden de psychologiscbverscbi 11 en ge
toond. Anders dan in de 18de eeuw weten
wij van de macht van historie en traditie,
die ieder mensch anders maken dan een
ander. Door dat alles doorleven wij dieper
de glorie van iets éigens, maar ook de
tragiek van eenzaamheid. Twee verplich
tingen vloeren daaruit voort: eerbipd heb
ben voor het eigene in anderen en het
«igene in eigen zielsleven tot zijn recht la
ten komen. Dit laatste werd nu door den
spr. uitgewerkt voor den aosthetischen
mensch, waarbij Nietzsche's verhouding tot
het Christendom werd besprokenvoor den
ethischen mensch, waarbij aan de contro
verse tusschen Kant eh Schiller herinnerd
werden voor den religieuzen mensch, in
wien de strijd is cn de rust, dc held cn het
kind.
In de derde lezing over „onze persoon
lijke verhouding tot; 't (Jhristondom" werd
dit laatste nader uitgewerkt. Twee conflic
ten zijn besproken: het aesthetisoh zich la
ten gaan wordt weerstreecd door het beset
van het satanisch element in de schoone
wereld, en de roeping onzer persoonlijk
heid om zich harmonisch uit te leven wordt
weerstreefd door den plicht om soms een
stuk van ons zelf pri.ïs te geven, Wat geeft
ons nu het Christendom? Vroeger (Katho
lieke Kerk, het our1e Protestantisme) had
men een stelsel, waarin alle vrasren baai
oplossing vonden Wij zien echter dc com-
pliceerdheid der dingen Het Christendom
geeft ons geen tevenstheorie, ran ar een
levenshouding. Het wil doorleefd zijn. Het
'~st de riroblcmpn niet op, maar ptentet.
ons prapfisrii on de rechte wijze tegenover
het__problemenrijke. 1 even. Wat wij noo-dig
hebb-m is bekpprinsr en wedergeboorte, bet
eerste 's menskien werk, bet tweede God's
werk. Wij hebban te strijden, oir7© ei "en
znh'edieid te werken waarbij op 't betrekke
lijk recht dc* ascese werd geween. En wij
hebben over te laten, op Gód te vertrou
wen. die in ons werkt- bét willen en Hei
werken Is dit elle& on vat ten ete IW werk
van e-m mrnn^nt of els lmge weg? Rij ons
zal bet laatste crewoonHïk het rnc°st bet
geval ziin, al komnji er in ipflera leven
telkens beslissende motnonf^n Er is oen
bereikt hebbpn, en we rim er den sff'len
hinden etens van in een Ersnciscus. in oen
Oezelle. Maar en dat is zoo vaa'> het
geval als wii er nog niet zijn? Don zou
Spr. nersoonliik willen raden op te zien
tot Chrtetus en tet mensehen, in wte iets
is van hem Er blijven conflicten', dio niet
on te lossen zijn, maar het Christendom
als levensmacht zal door niets te vervan
gen zijn.
Vereenieing van Mathesianen.
Gisteravond hield alhier voor bovenge
noemde vereenicring ir. T. Jacobson, direc
teur der Ned. Maatschappij voor Kogel
lagers S. K. F., te Amsterdam, een lezing-
Ter verduidelijking van heb gesprokene,
had deze heer een flinke collectie demon
stratie-toestellen medegebracht en wc.rd te
vens een film vertoond, waarin het ge.hce-
lo verloop van de fabrikatio der Kogella
gers in de S. K. F. fabrieken in Zweden
werd weergegeven.
Door de welwillendheid van de directie
der S. K. F. had genoemde Verccniging
het voorrecht deze film voor het eerst het
technisch publick te kunnen aanbieden.
De heer J. A. Keupe, vootzitler der Ver-
eenigiu'g, leidde met e.en kort woord den
spreker in.
De heer Jacobson behandelde daarna op
aangename en duidelijke wijze achtereen
volgens de verschillende factoren, waarvan
de wrijving afhankelijk was; en bestaan,
zeide spreker, twee soorten van wrijving,
n. 1. de glijdende, waarbij twee vlakken
over elkaar glijden, en de vollende, waarbij
een bol zich over een vlak van gebogen
vorm beweegt.
Volgens de thcorio en genomen proeven
bleek de wrijving circa tienmaal grooter
dan van bollen over gebogen vlakken
De oorlogsjaren werkten mede, dat door
rantsoeneering van kolen en stroom naar
andere middelen werd uitgezien, om ener
gie te sparen en het bedrijf zoo in te rich
ten, dat bij een minimum energietoevoer
een maximum productie werd verkicgen;
dezo verbetering werd hoofdzakelijk ver
kregen door de bestaande drijfwerken zóó
te wijzigen, dat zoo weinig mogelijke ver
liezen werden veroorzaakt, zoodat het ko
gellager nu aan de ordo kwam. In het
begin was men nog niet voldoende op de
hoogte van do materialen, vcor het kogel
lager benoodigd dit in verband da-armode,
dat bij de wrijving van bollen op gebogen
vlakken hefc aanrakingspunt slechts een
punt is en de druk dus zeer groot, zoodat
de gebruikte materialen tegen deze druk
ken niet bestand waven. Deze moesten zijn
zeer hard, bij geringe slijtage.
Uitgegaan werd van vloeistaal, wat ech
ter niet hard en elastisch genoeg is en
daarom gecementeerd werd.
Deze toepassing gaf ook geen goede re
sultaten. Hierdoor ontstond n. 1. een af
wijking tusschen harde buitcnlaag cn vee-
rende kern. Dat dit staal niet. goed was,
vond ook zijn oorzaak hierin, dat men zich
niet speciaal ging toeleggen op deze uiterst
nauwkeurig luisterende fabricage, wat dooi
de S. K. F. fabrieken eebter wel werd ge
daan en hierdoor verkreeg men het ver
langde product.
Hierna noodigde spreker de aanwezigen
uit, hem te volgen naar Zweden cn daar
eens een reisje te maken, naar de S. K. F.-
f abrieken.
De film bracht de aanwezigen in do erts-
werken, waarna zij achtereenvolgens de
verschillende afdeelingcn der fabricatie van
erts to staal doorliepen.
De reusachtige walswerken maakten een
machtigen indruk op dc aanwezigen, die
zoodoende een inzicht kregen van liet
grootse! 3 van- zulk een bedrijf.
Het staal, dab tot loupen gegoten was,
werd gewalst tot banden en van deze wer
den buizen gemaakt.
Tot nu toe mocht een maximum van 20
K. G. per vierk. c.M. druk toegelaten wor
den, wat nu aanmerkelijk werd verhoogd.
Vorder volgde een kleine vergelijking
tusschen de lagers met rollende en met glij
dende wrijving. Hierbij viel op te merken
de besparing van brandstof en smeermid
delen bij aanwending van eerstgenoemd
systeem.
Spreker morktc op, dat de aanraking
van den bol met het gebogen vlak theore
tisch ccn enkel punt is, zoodat de groote
druk nu op dit eene punt werd geconcen
treerd, waardoor de elkaar rakende meta
len voldoende hard cn elastisch moeten
zijn.
Dc film demonstreerde hoe. een drijfwerk
loopende op kogellagers, met duim en vin
ger gemakkelijk te bewogen is, en ook het
gebruik van do zeer verbogen as vertoon
de niet de minste stoornis.
De kogellagers bestaan uit een buiten
en een binnenring, de 'kogels en de kogel-
kooi, welko achtereenvolgens behandeld
werdende kogels hebben een juiste maat
met een tolerance van 0.001 m.M.
Dat de kogels aan de juiste maat vol
doen, werd aangetoond cn gedemonstreerd
door de film.
Heb slijpen der kogels geschiedt in onge
veer 14 stadia, natuurlijk niet elk afzon
derlijk, gezien het feit, dat el% dagelijks
3.000.000 kogels afgeleverd worden. Dit slij
pen geschiedt tusschen twee slijpschijven,
voorzien van groeven, en wel zoodanig,
dat elke kogel een zelfden weg doorloopt.
Dc oogproef, waarbij de kogels op spie
gel met opvallend licht werden onderzocht,
dient deze met zelfs dc minste afwijking
te kunnen afronderen.
Hierna behandelde spreker de fabrica
ge van het speciaal door clo S. K. F.ver
vaardigde.
Eón welverdiend applaus- beloonde den
spreker voor zijn leerrijke lezing.
De Voorziter dankte den spreker zoo
wel namens de Vereeniging voor Matke-sia
nerv, als namens de aanwezige technici,
waarvan er zelfs uit Amsterdam, Rotter
dam, Den Haag, en Utrecht overgekomen
waren, en verdere belangstellenden, en
sprak den wensch uit, dat deze eerste ken
nismaking met de S. K. F. niet de laatete
zal zijn Zoo is door de Vereeniging op
nieuw aan de verschillende technici een
leerzame avond bereid.
Tegen onmatige drankbestrijding.
De Boncl van Distillateurs en Likeursto
kers in Nederland heeft gemeend tegen de
in den laatsten tijd krachtig oplevende actie
der geheelonthouders, die zich met name
uit in de beweging voor plaatselijke keuze
en z.g. drooglegging, een contrabeweging
op het getouw te moeten zetten in d'en
vorm van een tentoonstelling, die ten
doel heeft de wat de Bond noemt onmatige
drankbestrijding voor te stellen als niet
in het economisch cn moreel belang van
do maatschappij en het indivieïu. Wie
rneont op deze tentoonstelling een keur
van alcoholische dranken van fijne mer
ken met fraaie etiketten te zullen vinden,
bedriegt zich. Het bestuur heeft het ver
keerde, dat volgens hen 111 de consequen
ties eter drankbestrijding ligt door een
kunstenaar op cloek laten brengen, zooals
het door een anderen kunstenaar is ont
worpen.
De ontwerper is de heer P. Sanders,
architect te Schiedam, en de uitvoering
werd opgedragen aan d'en heer F. Bakker,
decoratieschilder te Rotterdam. De versoliil-
lcnde doeken geven in den regel twee
voorstellingen, die een scherp contrast
vormen en daardoor inderdaad lot het pu
bliek spreken, zeer krachtig spreken, eens
deels doordat het contrast, zooals bij elke
propaganda pleegt te geschieden, eenzij
dig ten voordeele van de propagandisten
voor de vrije drankindustrie zich uit, an
derdeels door de inderdaad pakkende voor
stelling en de keurige uitvoering, waarin
men het werk van een kunstenaar ziet.
Reeds werd zulk een tentoonstelling te
Amsterdam gehouden. Dat Leiden in de
tweede plaats aan de. beurt komt, is waar
schijnlijk het gevolg hiervan, dat hier nog
pos een anti-alcoholtentoonstelling werd
gehouden.
Hoe dat zij, heden is deze tenloonstellin
in de kleine Stadszaal geopendzij blijft
geopend tot 27 December en is gratis toe
gankelijk.
De bedoeling met deze tentocoistelling is,
zooals ons door bob beitnur werd medege-
doeld, te tirim on street ca het standpunt- dor
vrijheid tegenover dat van den dwang.
Zoo vindt men al dadelijk twee voorstel
lingen van eien branderijOi> het eenc doek
bloeiend, op liet andere in dwang geheel in
verval, met dé gevolgen van dien. Daarop
volgt een voorstelling der flessohenin d ust rio
waarin j'aarlijksoh eer bedrag van tien mil-
lioen wordt verdiend en d&e bij afschaffing
BINNENLAND.
Bestrijding van de duurte.
Verhooging accijns gedistilleerd.
Overnachten buiten de kazerne.
•v
BUITENLAND.
Toelating en weigering van leden voor
den Volkenbond.
Wisseling in het Fransche ministerie
van oorlog.
Zwitserland kiest Schulthess tot bonds*
president voor 1921.
In Hongarije is het nieuwe ministerie
Teleki gereed.
Zuid Slavië verbreekt de betrekkingen
met Bulgarije.
a
van den alcohol grootendeels zal ver
dwijnen.
Op een groot cloek vinclb men op een der
zijvlakken gedemonstreerd, dab het parle
ment allerroinsc- het liohaam is ©in uit te
maken of ons la-na moet worden droogge
legd of niet. en den volks vil iD dezen weea?
te geven. Daarnaast vindt men oen Gra-
finche voorstelling, uitgegeven door hot
Oontraal-Bureau voor Statistiek bevat
tende do jaarcijfers van het alcoholgebruik
in do verschillende Europeesohe landen,
waarvar: Frankrijk met zijn 22 Liter 50
pCfe. alcoholgebruik pe. persoon en per
jaar bovenaan staat, terwijl in afdalende-
reeks eindelijk ods land aa.- wijst 6 a s Liter,
waarvan nog een deel wordt geëxporteerd
naar heb buitenland.
Verder krijgen wij nog een voorstelling
inzake hot duurdere broca, wanneer de
driankfabrieago werd stopgezet, omdat dan
db gist veel meer zou kosten de schade,
die de veemeste-ij zou lijden, voornamelijk
in het Westlaiia, wanneer men de goed
koop© spoeling niet zoo kunnen betrekken,
ter wijd tenslotte nog veie andere bedrijven,
in meer of minde' nauw verband ot dte
dr an kfabricage staande, zoneten kwijnen,
wanneer de onmatig© drankbetsrijdors hun
zin kregen, zooals hef kuipersbedrijf. dat
van kurken en oaprules, de 'export, de ver
pakking, enz e-nz.
In licfc middén tusschen verschillende
spalkende voorstellingen in krijgt men cbor
een transparant eén kijkje in een geheime
distilleerderij, waar het bedrijf in het"klein
clandestien wordt uitgeoefend en ziet nten
hoe do menschen zich in het geniep van al
coholische dranken voorzien.
Een somber beeld wordt verder opgehan-.
gen van de maatschappij wanneer, voort
gaande in do riohting der drankbestrijding,
de vrijheid meer .an meer aan banden wordt
gielegd, vraa>r dan tegenover staat de heer
lijkheid van dc vrije wetenschap, de vrije
kunst en de vrije arbeid, waarop dan eon-
clblijk volgt het ontbijt yan de Nederland-
eehem staatsburger thans en hoe dit zijn zal,
als de dwang ons wordt opgelegd.
Naast de afbeeldingen trachten ook spreu
ken, in dicht en ondicht, op het verstand
en het ge-moed d er aan schouwers te werken.
De consequentie, waartoe men, volgens
de ontwerpers en den uitvoerder van deze
tentoonstelling moet komen, is: In vrijheid
bloei. In dwang verval. En de waarschu
wing die u in woorcl cn beeld wordt voor
gehouden, is.Staatsburgers, waakt voor
uw vrijheid; do mabaregelen, die de ont
houders willen, voeren tot dwang.
Ons onthoudendo van eenig commentaar
van deze tentoonstelling, die. in ieder geval
uit. heb oogpunt van ingeneuze vindingen
der kunst de mocte waard is om te wor
den bezichtigd, zij zal aan de cene zijde
grooten bijval oogsten, docli aan den an
deren kant ook scherpe critick uitlokken»,
Wij merkten het bij onzen rondgang van
daag reeds op.
Maar dit neemt niet weg, dat wij allen,
voorstanders der drankbestrijding zoowel
als tegenstanders, kunnen' aanraden deze
tentoonstelling met ecu bezoek te vereereu
Den Isten januari a.s. zal liet veertig
jaren geledn zijn, dat de heer F. G. Ro
sier, referendaris ter Gemeente-secretarie,
afd. Algemeene Zaken, in gemeentedienst
trad.
Onze stadgenoot D. van der Reek
mooht herdenken, dat liij \ijf en twintig
jaar werkzaam was in den piano- en or-
gelhandel van den lieer H. Mens, alhier.
Zijn patroon bood' hem met zijn geluk-
verschen een horloge aan.
Voor het examen handelskennis L. O.,
akte u, is in Den Haag geslaagd de heer
J. van Berkel, alhier.
Met ingang van 1 Januari is benoemd
tob amanuensis 2de klasse bij de kinderge
neeskunde aan de Rijksuniversiteit alhier,
de heer A. Zwanenburg, thans tijdelijk als
zoodanig werkzaam.
Uit een bij het wetsontwerp op dë
Rijksuitkeeringen aan de gemeenten too»-
gevoegd overzicht van de verhooging der
uitkeering bedrogen deze voor Leiden
f 133.657.
De commissaris van politie alhier ver
zoekt ons op verzoek der Justitie te Rot
terdam, het publick tc waarschuwen loten
te koopen van dc Rotterdamsche Handels-
en Landbouwbauk, daar deze ondevnemiug
ODcredietwaardig is.