LEIDSCH DAGBLAD. Vrijdag 17 December 1920. t'ficieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS.. Het voornaamste nieuws van heden. ÏKïjS DEB ADVEETENTIEN: gt Öts. per regel. Do» Zaterdags 40 Cts. r regel. Kleino advortentiëa Woensdag Ots., Zaterdag f 1.— bij ten maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens post- **oht. Voor eventueels opzending van brieven 30 Cts, porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts. Bureau Noordelndsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Reaactie 1507. PRIJS DEZER COUItANTs Voor Leiden p. S rund. f2.50, p. week i Ö.lU Buiten. Leiden, waar agenten geves-i tigd zijn, per week .x, 0.19 Franco per post H 2.90 Nummer 18646. Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen EERSTE BLAD. GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP. De Burgemeester van Leiden brengt ter kennis van de ingezetenen, dat morgen (Zaterdag) aan de gemeentelijke vischvvin- kels (Yischmarkt en Stadshulpwcrf) ver krijgbaar is SCHAR a f0.20, WIJTING a f 0.23, SCHELVISCH a fO.28, GROOTE SCHELVISCH a f 0.38—f 0.4G, KABEL JAUW a f 0.34f 0.50, .SCHOL a f0.44, TONG a f 0.85, per pond en ZEEUWSCHE MOSSELEN a fO.Oö per K.G. W. PERA, Wc tb. loco-Burgcm. Leiden, 17 Dec. 1920. MARKTEN. Burgemeester cn Wethouders der gemeen te-Leiden- brengen ter algemeene kennis, dat, wegens het vallen van den len Kerst dag en den Nieuwjaarsdag op Zaterdag, de week-, bloem-, groenten brandstoffen- en botermarkten van de Zaterdagen 25 De cember a. s. en 1 Januari a. s., ingevolge art. 4 der verordening, houdende aanwij zing van de dagen en uren en plaatsen van de verschillende markten, zullen worden gehouden op Donderdag 23 en Donderdag 30 December a. s. W. PERA, Weth, lo. Burgemeester. VAN STRLJEN, Secretaris. Leiden .15 December 1920. BEVROREN VLEESCH. De gemeentelijke Duurtecommissie brengt ter algemeene kennis dat bevroren Argen- tijnsoh Rundvleesch verkrijgbaar is bij de volgende slagers: an Brussel, Oude-Heorerigrackt, Marsman, Vestestraat. Aenmij, Haarlemmerstraat. Vreeburg, Haarlemmerstraat. Noseman, Hoogewoerd. Vermeer, Levendaal. De prijzen van dit vleesoli bedragen: Lappen en klapstuk 85 a 90 cts. p. pond. Soepvleesch en Gehakt 80 a 90 cts. p p. Baklappen 90 cts. tot f 1.per pond. Rollade en Rosbief f 1.— per pond. Rib 90 cts. tot f 1.per pond. Contrafilet fl.— tot f 1.10 per pond. Biefstuk f 1.20 per pond. Biefstuk v. d. Haas f 1.25 tot f 1.30 p. p. A. J OOSTDAM, Voorzitter. E. SCHOTMAN. Secretaris. Leiden, 17 December 192C. Os. J. B. Netelenbos voor „De Middaghoogte". In do Sbadazaal trad. gisteravond op ds. J. B. Netelenbos met het onderwerp „Heb Protestantisme' Nadat de voorzatter \Tan „D© Middag hoogte", cis. Boisssevaiin, de vergadering had g©opend; gaf hij hot woord aan ds. Netelenbos De naam -„Protestantisme" zoo begon spr., zegt ons weinig. Zij is ontstaan door heb protest, dat in Daitschlaiid in 1529 w-erd vernome-i teggen de besluiten van dien Rijksdag. Dc vrijheid van gewetcsn lag or aan ten grondslag. Het jaar 1529 had j de vrijheid van geweten in kot gedrang gebracht. In 1528 11». wat. be-sluken, dat ieder tan aanzien van het Protestantisme zich zoo zou geclragOi. als lnj voor God en zijn j geweten kon verantwoorden. In 1529 werd bepaald, dat het edict van Worms weer gelden zou. Eeu concilie wc-rd in hot voor uitzicht gesteld, niete mooht men bepaal delijk tegen de Mis leeren, de juiisc'Loie der Bisschoppen zou moet er worden geduld. Dan bracht spr zyn redie op Luther, den prediker, tiiie leerde, dat niet do werken, miaai het. geloof cL\ n»attjtsüai van des men- schcn innerlijk is Luther is de man van den sobjectieven geloofsmaatötaf Door het geloof wordt alles beïnvloed en het. geloof as de meest porsooniijko zaak van alles. Bij het Pro testte n.t<ism© hangt de verhou ding 'van don enkele tob de Kerk af van de verhouding van dien enkele tot Christus. Calvijn was do man, die God beschouwde niob buiten de schepping, maar als met Zijn wil zijnde in all"<3 Spr. ging vervolgens over tot het behan- dfe&eri der vier volgende punten 1. Geloof c n dogma. In hot dogma moet aioh de overtuiging der ge meente openbaren Schriftgezag is tweeër lei op te vatten, legaal en zedelijk. Het dogma moet mot zedelijk geaag zijn ba- kleed. In het dogma moet zioh heb lied dor gemeente kunnen uitzingen (Gunning). Het dogma, opgelegd als gezag, vteemd aan hert; hart, is dat van den zondigen monscb. die wel in Christus het leven richt, maar tooh dwaalt en faalt en wankelt. Is het. dogma vreemd aan het hart, aan is het louber ne gatief, leert alleen hoe het n i o t weizen moet. Dc inensoh gaat nu eenmaal uit naar Rysteeim, maar dat anoeb n iüb gaan tjen Loste van dat, waaruit het wondt gecopro duceerd. Geloof c n Schrift. Voon Lu ther \vns de Bijl>el goon uit clen hemel ge- vMlon boek, rn-aar ton werk, langzamerhaccid bntstr/an. Luther leefd© in dc Schrift, zij was hem geen .tekstenboek, maar een levensboek. Men kan dien godsdienst mot van buitenaf leeren bennen. Het Woord in ons is hoofdzaak. Op d:o ervaring der ge nade fcirdit het aan. Geloof on li as toni e. Het ge loof dor Christelijk© Gemeente is ten nauwste verbonden met do heilsgeschiede nis. Wat hebb?ii wij daaronder te var- staan? Do ho'i&gesohiedonis eindigt, zegt prof. Yan eter Leeuw, in de geschiedenis van ons eigen heil. Wij kunnen het kruis van Golgcxtlm als feit niet ervaren, wel do verzoening. Het geloof in de heilsgeschie denis is nog geen geloof, maar wel do kracht die men d/aaruit putten kan. G o 1 o o f on Christin. Christus is de inhoud der heilsgeschiedenis. Do Christus van heden, die dezelfde is als d'e Christus van gisteren, do Jezus van Naza rath, moeten wij ons dan voorstellen. Dat is het eenigo juLlc. Golooven in Christus is iets anders dla.ii gele even, dat er eens een Jezus van Nazareth heeft geleefd. Het is: met Hem in levertöTarhand staan, ons ge dragen voelen dbor Zijn geest Na dio pauzo behandelde spr. Geloof cn Wetenschap. Is de wetenschap slechts het kennen van wat wij eien met 01120 oogen, tasten mot onze hand-en? Men orkent een denken zond-er woorden, zonder voorstel lingen cr is een bovenzinnelijke wereld. Het ontstaan van het teven is niet bekend. O cc Uiltas me, spiritisme, Christian Science zijn cL bewijzen hoe- gestreefd wordt naar oplichting van dat gordijn. Elke religie is verlossangsredig&e, maar de Christelijke ia de religie der verlossing van zonde on schuld. Waar een godsdienst zoo diep en breed als het- Ohnishencbim Het staat aan de wetenschap niob m den weg, maar laat over alles het lioht der goddelijke openbaring schijnen. Christus is het, in Wien alle diingon zijn gemaakt-, op Wien «lies rust, aldus oindigdo spr. zijn toege juicht© rede Van do goLegenheid tot debat en vragc-n stellen werd eerst geen gebruik gemaakt.. Toen werd bij monde van dS. Boissevain van do bestuurstafel do volgende vraag in de vergadering gelegd: Is het subjectieve iii de Hervorming na-et meer geweest reactitc Hiero-p zeiclo ds. Ne telenbos Ik ben beschuldigd van subj eetl- visme door do offioicele machtshebbers in de Gerei. Kerk. Het objestievo standpunt is, De grond van het gel-oof is de Heilige Schrift. Daarbij wordt niet ontkend do grooto waarde van heb innerlijk geloofa bezit. Bij het subjectieve standpunt is het juist andersom. De Hervorming is geko-~ men als een reaotio tegen het obj estivisme. Niet uit de werken worden wij gerechtvaar digd, maar uit hot geloof Hc-t Neo-Calvi- nism-e is onafscheidelijk verbonden aan eten naam cn den persoor: van dr. Kuyper. Deze voiid rechts de menschen van de con ventikels, van dc geloofservaring, als vast aan de Kerk gebonden. Tevens vond hij do eth-isohen. die lüj in don strijd tegen het modernisme niet meekreeg. Kuyper wilde het objeobjeve vaandel ontplooien. De be sohuldiging van subjectivisme is niet juist; een subjectief stamdpunit innemen is boter gelegd. Te lang is er reeds gestreden, in deze tijden moot cïe geest van samenwer king vaardig worden over do menschen on de hoogste belangen ook het hoogst worden gesteLd Hierdoor werden nog «dbor vier personen vragen gesteld. De eerate debater zeicüc. dat ds. Netelenbos nu «el clooar de machts hebbers uit de Geref. Kerk was gez-et, maar dat hij in die Ned.-Herv. Kerk toch ook cle machtshebbers tegenover rich zou vindon." Daar hoopte ds. Netelenbos even-wol voor bewaard te blijven. •Verder kreeg doze debater het nog over het huisbezoek, ook door den spr. aan go r-oord, cn over do Sobriftcrihiek. Ten op ziohte hiervan acd -ds. NetelenbosHet O. Testament wijst naar Christus, het N. Tes tament getuigt van Christus, Hij staait da-ar middlanin Wat kan het dan schelen of het laatste deel van het Markus-evangelie echt of niet-echt is? Op een vraag van oen anderen doba-ter of ds. Netelenbos beloofde, dajt d/>3 Bijbel geïnspireerd- was door den geest Gods, ant woordde deze: Ja! De laatste debater vroeg, zich zclven ethisoh noemend, welke richting hij moest inslaan, welke c3o beste tfas. De riohting, die naar boven wijst, zei ds. Netelenbos. Wij moeten streven maar persoonlijk ge loofsleven. En wilt ge per so een riohting, laat het dan eblus-oh-gereformcerd wezen, daar heb ik me hot beste bij bevonden. To ongeveer elf uur word do goed be zochte ergaciering gesloten. Cursus var» prof. Rocssingh. Voor c?e Vrouwenvei'eeniging tot bevor dering van theologische kennis" hield prof. Roessingh in het Academiegebouw do der de en laatste zijner drie aangekondigde le zingen. De eerste handelde over „aestheticisme en Christendom." Na een inleiding waarin het verlangen van onzen tijd naar een meer practischen aanpak der levensvragen werd aangewezen, omschreef hij de aestlie- tische levenshouding als de houding van den inensoh, die niet, als de waaraohtige kunstenaar, de worsteling met het leven 1 leert, rnaar deze ontvlucht door een zich later verzinken in schoonheidsontFoerin- gen. Het betrekkelijk recht hiervan in zijn waarde latend, toont 6pr. in een drietal tegenstellingen aan, hoe het Ohritsendom qen spanning brengt, die hot zich uitleven in schoonheid verhindert. Tegenover den variabelen schoonheidsgehieter leert het Christendom het constante van de herha ling. Tegenover de passiviteit van het aestheticisme predikt het den strijd. Te genover de universeelc schoonlieidsaanbid- ding weet het van de breuk der zonde, die er door de wereld loopt. Dit alles geeit spanning, die gegrond is in de geheim zinnige dualiteit van de wereld. Eerst als God de grondslag van ons léven is gewor den en wij weer ;,als de kinderen" zijn, kan dc ware schoonheid ook in de een- vouige dingen worden gevonden. In de tweede lezing over „individualisme en Christendom" werd liet. streven naar persoonlijkheid beschreven. Wij voelen ons als iets eigens Onze moderne tijd zoekt ook in zijn democratie de erkenning van het individu. In litteratuur cn wetenschap worden de psychologiscbverscbi 11 en ge toond. Anders dan in de 18de eeuw weten wij van de macht van historie en traditie, die ieder mensch anders maken dan een ander. Door dat alles doorleven wij dieper de glorie van iets éigens, maar ook de tragiek van eenzaamheid. Twee verplich tingen vloeren daaruit voort: eerbipd heb ben voor het eigene in anderen en het «igene in eigen zielsleven tot zijn recht la ten komen. Dit laatste werd nu door den spr. uitgewerkt voor den aosthetischen mensch, waarbij Nietzsche's verhouding tot het Christendom werd besprokenvoor den ethischen mensch, waarbij aan de contro verse tusschen Kant eh Schiller herinnerd werden voor den religieuzen mensch, in wien de strijd is cn de rust, dc held cn het kind. In de derde lezing over „onze persoon lijke verhouding tot; 't (Jhristondom" werd dit laatste nader uitgewerkt. Twee conflic ten zijn besproken: het aesthetisoh zich la ten gaan wordt weerstreecd door het beset van het satanisch element in de schoone wereld, en de roeping onzer persoonlijk heid om zich harmonisch uit te leven wordt weerstreefd door den plicht om soms een stuk van ons zelf pri.ïs te geven, Wat geeft ons nu het Christendom? Vroeger (Katho lieke Kerk, het our1e Protestantisme) had men een stelsel, waarin alle vrasren baai oplossing vonden Wij zien echter dc com- pliceerdheid der dingen Het Christendom geeft ons geen tevenstheorie, ran ar een levenshouding. Het wil doorleefd zijn. Het '~st de riroblcmpn niet op, maar ptentet. ons prapfisrii on de rechte wijze tegenover het__problemenrijke. 1 even. Wat wij noo-dig hebb-m is bekpprinsr en wedergeboorte, bet eerste 's menskien werk, bet tweede God's werk. Wij hebban te strijden, oir7© ei "en znh'edieid te werken waarbij op 't betrekke lijk recht dc* ascese werd geween. En wij hebben over te laten, op Gód te vertrou wen. die in ons werkt- bét willen en Hei werken Is dit elle& on vat ten ete IW werk van e-m mrnn^nt of els lmge weg? Rij ons zal bet laatste crewoonHïk het rnc°st bet geval ziin, al komnji er in ipflera leven telkens beslissende motnonf^n Er is oen bereikt hebbpn, en we rim er den sff'len hinden etens van in een Ersnciscus. in oen Oezelle. Maar en dat is zoo vaa'> het geval als wii er nog niet zijn? Don zou Spr. nersoonliik willen raden op te zien tot Chrtetus en tet mensehen, in wte iets is van hem Er blijven conflicten', dio niet on te lossen zijn, maar het Christendom als levensmacht zal door niets te vervan gen zijn. Vereenieing van Mathesianen. Gisteravond hield alhier voor bovenge noemde vereenicring ir. T. Jacobson, direc teur der Ned. Maatschappij voor Kogel lagers S. K. F., te Amsterdam, een lezing- Ter verduidelijking van heb gesprokene, had deze heer een flinke collectie demon stratie-toestellen medegebracht en wc.rd te vens een film vertoond, waarin het ge.hce- lo verloop van de fabrikatio der Kogella gers in de S. K. F. fabrieken in Zweden werd weergegeven. Door de welwillendheid van de directie der S. K. F. had genoemde Verccniging het voorrecht deze film voor het eerst het technisch publick te kunnen aanbieden. De heer J. A. Keupe, vootzitler der Ver- eenigiu'g, leidde met e.en kort woord den spreker in. De heer Jacobson behandelde daarna op aangename en duidelijke wijze achtereen volgens de verschillende factoren, waarvan de wrijving afhankelijk was; en bestaan, zeide spreker, twee soorten van wrijving, n. 1. de glijdende, waarbij twee vlakken over elkaar glijden, en de vollende, waarbij een bol zich over een vlak van gebogen vorm beweegt. Volgens de thcorio en genomen proeven bleek de wrijving circa tienmaal grooter dan van bollen over gebogen vlakken De oorlogsjaren werkten mede, dat door rantsoeneering van kolen en stroom naar andere middelen werd uitgezien, om ener gie te sparen en het bedrijf zoo in te rich ten, dat bij een minimum energietoevoer een maximum productie werd verkicgen; dezo verbetering werd hoofdzakelijk ver kregen door de bestaande drijfwerken zóó te wijzigen, dat zoo weinig mogelijke ver liezen werden veroorzaakt, zoodat het ko gellager nu aan de ordo kwam. In het begin was men nog niet voldoende op de hoogte van do materialen, vcor het kogel lager benoodigd dit in verband da-armode, dat bij de wrijving van bollen op gebogen vlakken hefc aanrakingspunt slechts een punt is en de druk dus zeer groot, zoodat de gebruikte materialen tegen deze druk ken niet bestand waven. Deze moesten zijn zeer hard, bij geringe slijtage. Uitgegaan werd van vloeistaal, wat ech ter niet hard en elastisch genoeg is en daarom gecementeerd werd. Deze toepassing gaf ook geen goede re sultaten. Hierdoor ontstond n. 1. een af wijking tusschen harde buitcnlaag cn vee- rende kern. Dat dit staal niet. goed was, vond ook zijn oorzaak hierin, dat men zich niet speciaal ging toeleggen op deze uiterst nauwkeurig luisterende fabricage, wat dooi de S. K. F. fabrieken eebter wel werd ge daan en hierdoor verkreeg men het ver langde product. Hierna noodigde spreker de aanwezigen uit, hem te volgen naar Zweden cn daar eens een reisje te maken, naar de S. K. F.- f abrieken. De film bracht de aanwezigen in do erts- werken, waarna zij achtereenvolgens de verschillende afdeelingcn der fabricatie van erts to staal doorliepen. De reusachtige walswerken maakten een machtigen indruk op dc aanwezigen, die zoodoende een inzicht kregen van liet grootse! 3 van- zulk een bedrijf. Het staal, dab tot loupen gegoten was, werd gewalst tot banden en van deze wer den buizen gemaakt. Tot nu toe mocht een maximum van 20 K. G. per vierk. c.M. druk toegelaten wor den, wat nu aanmerkelijk werd verhoogd. Vorder volgde een kleine vergelijking tusschen de lagers met rollende en met glij dende wrijving. Hierbij viel op te merken de besparing van brandstof en smeermid delen bij aanwending van eerstgenoemd systeem. Spreker morktc op, dat de aanraking van den bol met het gebogen vlak theore tisch ccn enkel punt is, zoodat de groote druk nu op dit eene punt werd geconcen treerd, waardoor de elkaar rakende meta len voldoende hard cn elastisch moeten zijn. Dc film demonstreerde hoe. een drijfwerk loopende op kogellagers, met duim en vin ger gemakkelijk te bewogen is, en ook het gebruik van do zeer verbogen as vertoon de niet de minste stoornis. De kogellagers bestaan uit een buiten en een binnenring, de 'kogels en de kogel- kooi, welko achtereenvolgens behandeld werdende kogels hebben een juiste maat met een tolerance van 0.001 m.M. Dat de kogels aan de juiste maat vol doen, werd aangetoond cn gedemonstreerd door de film. Heb slijpen der kogels geschiedt in onge veer 14 stadia, natuurlijk niet elk afzon derlijk, gezien het feit, dat el% dagelijks 3.000.000 kogels afgeleverd worden. Dit slij pen geschiedt tusschen twee slijpschijven, voorzien van groeven, en wel zoodanig, dat elke kogel een zelfden weg doorloopt. Dc oogproef, waarbij de kogels op spie gel met opvallend licht werden onderzocht, dient deze met zelfs dc minste afwijking te kunnen afronderen. Hierna behandelde spreker de fabrica ge van het speciaal door clo S. K. F.ver vaardigde. Eón welverdiend applaus- beloonde den spreker voor zijn leerrijke lezing. De Voorziter dankte den spreker zoo wel namens de Vereeniging voor Matke-sia nerv, als namens de aanwezige technici, waarvan er zelfs uit Amsterdam, Rotter dam, Den Haag, en Utrecht overgekomen waren, en verdere belangstellenden, en sprak den wensch uit, dat deze eerste ken nismaking met de S. K. F. niet de laatete zal zijn Zoo is door de Vereeniging op nieuw aan de verschillende technici een leerzame avond bereid. Tegen onmatige drankbestrijding. De Boncl van Distillateurs en Likeursto kers in Nederland heeft gemeend tegen de in den laatsten tijd krachtig oplevende actie der geheelonthouders, die zich met name uit in de beweging voor plaatselijke keuze en z.g. drooglegging, een contrabeweging op het getouw te moeten zetten in d'en vorm van een tentoonstelling, die ten doel heeft de wat de Bond noemt onmatige drankbestrijding voor te stellen als niet in het economisch cn moreel belang van do maatschappij en het indivieïu. Wie rneont op deze tentoonstelling een keur van alcoholische dranken van fijne mer ken met fraaie etiketten te zullen vinden, bedriegt zich. Het bestuur heeft het ver keerde, dat volgens hen 111 de consequen ties eter drankbestrijding ligt door een kunstenaar op cloek laten brengen, zooals het door een anderen kunstenaar is ont worpen. De ontwerper is de heer P. Sanders, architect te Schiedam, en de uitvoering werd opgedragen aan d'en heer F. Bakker, decoratieschilder te Rotterdam. De versoliil- lcnde doeken geven in den regel twee voorstellingen, die een scherp contrast vormen en daardoor inderdaad lot het pu bliek spreken, zeer krachtig spreken, eens deels doordat het contrast, zooals bij elke propaganda pleegt te geschieden, eenzij dig ten voordeele van de propagandisten voor de vrije drankindustrie zich uit, an derdeels door de inderdaad pakkende voor stelling en de keurige uitvoering, waarin men het werk van een kunstenaar ziet. Reeds werd zulk een tentoonstelling te Amsterdam gehouden. Dat Leiden in de tweede plaats aan de. beurt komt, is waar schijnlijk het gevolg hiervan, dat hier nog pos een anti-alcoholtentoonstelling werd gehouden. Hoe dat zij, heden is deze tenloonstellin in de kleine Stadszaal geopendzij blijft geopend tot 27 December en is gratis toe gankelijk. De bedoeling met deze tentocoistelling is, zooals ons door bob beitnur werd medege- doeld, te tirim on street ca het standpunt- dor vrijheid tegenover dat van den dwang. Zoo vindt men al dadelijk twee voorstel lingen van eien branderijOi> het eenc doek bloeiend, op liet andere in dwang geheel in verval, met dé gevolgen van dien. Daarop volgt een voorstelling der flessohenin d ust rio waarin j'aarlijksoh eer bedrag van tien mil- lioen wordt verdiend en d&e bij afschaffing BINNENLAND. Bestrijding van de duurte. Verhooging accijns gedistilleerd. Overnachten buiten de kazerne. •v BUITENLAND. Toelating en weigering van leden voor den Volkenbond. Wisseling in het Fransche ministerie van oorlog. Zwitserland kiest Schulthess tot bonds* president voor 1921. In Hongarije is het nieuwe ministerie Teleki gereed. Zuid Slavië verbreekt de betrekkingen met Bulgarije. a van den alcohol grootendeels zal ver dwijnen. Op een groot cloek vinclb men op een der zijvlakken gedemonstreerd, dab het parle ment allerroinsc- het liohaam is ©in uit te maken of ons la-na moet worden droogge legd of niet. en den volks vil iD dezen weea? te geven. Daarnaast vindt men oen Gra- finche voorstelling, uitgegeven door hot Oontraal-Bureau voor Statistiek bevat tende do jaarcijfers van het alcoholgebruik in do verschillende Europeesohe landen, waarvar: Frankrijk met zijn 22 Liter 50 pCfe. alcoholgebruik pe. persoon en per jaar bovenaan staat, terwijl in afdalende- reeks eindelijk ods land aa.- wijst 6 a s Liter, waarvan nog een deel wordt geëxporteerd naar heb buitenland. Verder krijgen wij nog een voorstelling inzake hot duurdere broca, wanneer de driankfabrieago werd stopgezet, omdat dan db gist veel meer zou kosten de schade, die de veemeste-ij zou lijden, voornamelijk in het Westlaiia, wanneer men de goed koop© spoeling niet zoo kunnen betrekken, ter wijd tenslotte nog veie andere bedrijven, in meer of minde' nauw verband ot dte dr an kfabricage staande, zoneten kwijnen, wanneer de onmatig© drankbetsrijdors hun zin kregen, zooals hef kuipersbedrijf. dat van kurken en oaprules, de 'export, de ver pakking, enz e-nz. In licfc middén tusschen verschillende spalkende voorstellingen in krijgt men cbor een transparant eén kijkje in een geheime distilleerderij, waar het bedrijf in het"klein clandestien wordt uitgeoefend en ziet nten hoe do menschen zich in het geniep van al coholische dranken voorzien. Een somber beeld wordt verder opgehan-. gen van de maatschappij wanneer, voort gaande in do riohting der drankbestrijding, de vrijheid meer .an meer aan banden wordt gielegd, vraa>r dan tegenover staat de heer lijkheid van dc vrije wetenschap, de vrije kunst en de vrije arbeid, waarop dan eon- clblijk volgt het ontbijt yan de Nederland- eehem staatsburger thans en hoe dit zijn zal, als de dwang ons wordt opgelegd. Naast de afbeeldingen trachten ook spreu ken, in dicht en ondicht, op het verstand en het ge-moed d er aan schouwers te werken. De consequentie, waartoe men, volgens de ontwerpers en den uitvoerder van deze tentoonstelling moet komen, is: In vrijheid bloei. In dwang verval. En de waarschu wing die u in woorcl cn beeld wordt voor gehouden, is.Staatsburgers, waakt voor uw vrijheid; do mabaregelen, die de ont houders willen, voeren tot dwang. Ons onthoudendo van eenig commentaar van deze tentoonstelling, die. in ieder geval uit. heb oogpunt van ingeneuze vindingen der kunst de mocte waard is om te wor den bezichtigd, zij zal aan de cene zijde grooten bijval oogsten, docli aan den an deren kant ook scherpe critick uitlokken», Wij merkten het bij onzen rondgang van daag reeds op. Maar dit neemt niet weg, dat wij allen, voorstanders der drankbestrijding zoowel als tegenstanders, kunnen' aanraden deze tentoonstelling met ecu bezoek te vereereu Den Isten januari a.s. zal liet veertig jaren geledn zijn, dat de heer F. G. Ro sier, referendaris ter Gemeente-secretarie, afd. Algemeene Zaken, in gemeentedienst trad. Onze stadgenoot D. van der Reek mooht herdenken, dat liij \ijf en twintig jaar werkzaam was in den piano- en or- gelhandel van den lieer H. Mens, alhier. Zijn patroon bood' hem met zijn geluk- verschen een horloge aan. Voor het examen handelskennis L. O., akte u, is in Den Haag geslaagd de heer J. van Berkel, alhier. Met ingang van 1 Januari is benoemd tob amanuensis 2de klasse bij de kinderge neeskunde aan de Rijksuniversiteit alhier, de heer A. Zwanenburg, thans tijdelijk als zoodanig werkzaam. Uit een bij het wetsontwerp op dë Rijksuitkeeringen aan de gemeenten too»- gevoegd overzicht van de verhooging der uitkeering bedrogen deze voor Leiden f 133.657. De commissaris van politie alhier ver zoekt ons op verzoek der Justitie te Rot terdam, het publick tc waarschuwen loten te koopen van dc Rotterdamsche Handels- en Landbouwbauk, daar deze ondevnemiug ODcredietwaardig is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1920 | | pagina 1